diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/advanced-networking/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/advanced-networking/chapter.sgml
index 44d2caca0b..1e1d996c46 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/advanced-networking/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/advanced-networking/chapter.sgml
@@ -1,5120 +1,5341 @@
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
tsgan@hotmail.com
Сүлжээний нэмэлт ойлголтууд
Ерөнхий агуулга
Энэ бүлэг нь хэд хэдэн сүлжээний дэвшилтэт нэмэлт сэдвүүдийг хамрах
болно.
Энэ бүлгийг уншсаны дараа, та дараах зүйлсийг мэдэх болно:
Гарцууд болон чиглүүлэлтүүдийн үндсүүд.
IEEE 802.11 болон &bluetooth; төхөөрөмжүүдийг хэрхэн суулгах талаар.
FreeBSD-г гүүр болгож хэрхэн тохируулах талаар.
Дискгүй машин дээр сүлжээгээр ачаалахыг хэрхэн тохируулах талаар.
Сүлжээний хаягийн хөрвүүлэлтийг хэрхэн тохируулах талаар.
PLIP-ээр хоёр компьютерийг хэрхэн холбох талаар.
FreeBSD машин дээр IPv6-г хэрхэн тохируулах талаар.
ATM-ийг хэрхэн тохируулах талаар.
&os; дээр Common Access Redundancy Protocol буюу CARP-ийн
боломжуудыг хэрхэн идэвхжүүлж ашиглах талаар.
Энэ бүлгийг уншихаасаа өмнө та дараах зүйлсийг гүйцэтгэх хэрэгтэй:
/etc/rc скриптүүдийн үндсүүдийг ойлгосон байх.
Сүлжээний үндсэн ухагдахуудын талаар мэдлэгтэй байх.
Шинэ FreeBSD цөм хэрхэн тохируулж суулгах талаар мэдэх
().
Нэмэлт гуравдагч талуудын хийсэн програм хангамжийг хэрхэн
суулгах талаар мэдэх ().
Коранф
Грайфон
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Гарцууд болон Чиглүүлэлтүүд
чиглүүлэлт хийх
гарц
дэд сүлжээ
Сүлжээгээр нэг машин нөгөө машиныг олж чаддаг байхын тулд нэгээс нөгөө
уруу хэрхэн хүрэхийг тайлбарласан арга замууд байх ёстой. Үүнийг
routing буюу чиглүүлэлт хийх
гэдэг. Чиглүүлэлт
нь destination буюу зорьсон газар
болон
гарц
хаягийн хослолоор тодорхойлогддог. Хэрэв та энэ
зорьсон газар
уруу очихоор оролдож байгаа бол
энэ гарц
аар холбогдоно гэж энэ хослол нь зааж байгаа юм.
Гурван төрлийн зорьсон газар байдаг: эдгээр нь хостууд, дэд сүлжээнүүд болон
анхдагч
юм. Анхдагч чиглүүлэлт
нь
аль ч чиглүүлэлтэд хамаарахгүй бол ашиглагддаг. Бид анхдагч чиглүүлэлтийн
талаар дараа нь арай дэлгэрэнгүй ярилцах болно. Бас гурван төрлийн гарц байдаг:
эдгээр нь хостууд, интерфэйсүүд (бас links
буюу холбоосууд гэгддэг)
болон Ethernet тоног төхөөрөмжийн хаягууд (MAC хаягууд) юм.
Жишээ
Чиглүүлэлтийн өөр ойлголтуудыг үзүүлэхийн тулд бид netstat-ийн
дараах жишээг ашиглах болно:
&prompt.user; netstat -r
Routing tables
Destination Gateway Flags Refs Use Netif Expire
default outside-gw UGSc 37 418 ppp0
localhost localhost UH 0 181 lo0
test0 0:e0:b5:36:cf:4f UHLW 5 63288 ed0 77
10.20.30.255 link#1 UHLW 1 2421
example.com link#1 UC 0 0
host1 0:e0:a8:37:8:1e UHLW 3 4601 lo0
host2 0:e0:a8:37:8:1e UHLW 0 5 lo0 =>
host2.example.com link#1 UC 0 0
224 link#1 UC 0 0
анхдагч чиглүүлэлт
Эхний хоёр мөр нь анхдагч чиглүүлэлт (бид үүнийг дараагийн хэсэгт
авч үзэх болно) болон localhost чиглүүлэлтийг заана.
loopback төхөөрөмж
Энэ чиглүүлэлтийн хүснэгтийн заасан localhost-д зориулж
ашиглах интерфэйс (Netif багана) нь
lo0 бөгөөд энэ нь бас loopback буюу буцах
интерфэйс гэгддэг. Энэ нь уг очих газрын хувьд бүх урсгалыг LAN уруу илгээхийн оронд
дотооддоо үлдээнэ гэж хэлж байгаа бөгөөд энэ нь хаанаас эхэлсэн тэндээ буцаж
очих учраас тэр юм.
Ethernet
MAC хаяг
Дараагийн байгаа зүйл бол 0:e0:-с
эхэлсэн хаягууд юм. Эдгээр нь Ethernet тоног төхөөрөмжийн хаягууд бөгөөд
бас MAC хаягууд гэгддэг. FreeBSD нь локал Ethernet дээр байгаа
ямар ч хостуудыг (жишээн дээрх test0) автоматаар
таньж тэр хостод зориулж шууд түүн уруу ed0
Ethernet интерфэйсээр гарахаар чиглүүлэлт нэмдэг. Энэ төрлийн
чиглүүлэлттэй холбоотой хугацаа (Expire багана)
байдаг бөгөөд энэ нь заасан хугацаанд тэр хостоос бид нар юу ч сонсохгүй үед
ашиглагддаг. Ийм явдал болоход энэ хост уруу заагдсан чиглүүлэлт автоматаар
устгагдах болно. Эдгээр хостууд нь RIP (Routing Information Protocol
буюу чиглүүлэлтийн мэдээллийн протокол) гэгддэг арга замаар танигддаг бөгөөд энэ нь
хамгийн богино замыг тодорхойлсны үндсэн дээр локал хостууд уруу очих чиглүүлэлтийг
олдог.
дэд сүлжээ
FreeBSD нь бас локал дэд сүлжээнд зориулж дэд сүлжээний чиглүүлэлтүүдийг
нэмдэг (10.20.30.255 нь
10.20.30 дэд сүлжээний цацах хаяг бөгөөд
example.com нь тэр дэд сүлжээтэй холбоотой
домэйний нэр юм). link#1 тэмдэглэгээ нь машин дахь
эхний Ethernet картыг заана. Та тэдгээрт зориулж ямар ч нэмэлт интерфэйс
заагдаагүйг харах болно.
Эдгээр бүлгүүд (локал сүлжээний хостууд болон локал дэд сүлжээнүүд) нь
автоматаар routed гэгддэг дэмоноор
тохируулагдсан чиглүүлэлтүүдтэй байна. Хэрэв энэ нь ажиллахгүй байгаа бол
зөвхөн статикаар тодорхойлогдсон (өөрөө хэлбэл илэрхий оруулж өгсөн)
чиглүүлэлтүүд байх болно.
host1 мөр нь бидний хостыг зааж байгаа бөгөөд
түүнийг Ethernet хаягаар нь мэддэг. Бид илгээж байгаа хост болохоор FreeBSD нь
Ethernet интерфэйсээр илгээхийн оронд loopback буюу буцах интерфэйсийг
(lo0) ашиглахаа мэддэг.
Хоёр host2 мөрүүд нь биднийг &man.ifconfig.8;
alias буюу өөр нэр ашиглах үед (Ethernet-ийн талаар дурдсан хэсгээс бид үүнийг яагаад хийдгийг
үзээрэй) учирч болзошгүй зүйлийн жишээ юм. lo0
интерфэйсийн дараа байгаа => тэмдэг нь бид зөвхөн
loopback буюу буцах интерфэйсийг ашиглаад зогсохгүй (энэ хаяг нь бас локал хостыг хэлж
байгаа болохоор) энэ нь ялангуяа alias буюу өөр нэр гэдгийг хэлж байгаа юм.
Ийм чиглүүлэлтүүд нь alias-ийг дэмждэг хост дээр зөвхөн харагдана; локал сүлжээн
дэх бусад бүх хостууд ийм чиглүүлэлтүүдийнхээ хувьд ердөө л link#1
мөртэй байна.
Төгсгөлийн мөр (очих дэд сүлжээ 224) нь
multicast-тай ажиллаж байгаа бөгөөд үүнийг өөр хэсэгт авч үзэх болно.
Төгсгөлд нь чиглүүлэлт бүрийн төрөл бүрийн шинж чанаруудыг Flags
баганаас харж болно. Эдгээр тугуудын зарим болон тэдгээрийн харгалзах утга санаануудыг
доорх богино хүснэгтээр харуулав:
U
Up: Чиглүүлэлт идэвхтэй байна.
H
Host: Чиглүүлэлтийн очих газар нь ганц хост байна.
G
Gateway: Энэ очих газарт зориулж бүгдийг энэ алсын систем уруу
илгээх бөгөөд алсын систем нь тэндээсээ хаашаа илгээхээ олох болно.
S
Static: Энэ чиглүүлэлт нь системээр автоматаар үүсгэгдсэн биш
гараар тохируулагдсан.
C
Clone: Бидний холбогдож байгаа машины хувьд энэ чиглүүлэлт
дээр үндэслэн шинэ чиглүүлэлт үүсгэдэг. Энэ төрлийн чиглүүлэлт нь ихэвчлэн
локал сүлжээнүүдэд ашиглагддаг.
W
WasCloned: Локал сүлжээний (Clone) чиглүүлэлт дээр
үндэслэн автоматаар тохируулагдсан чиглүүлэлтийг заана.
L
Link: Чиглүүлэлт нь Ethernet тоног төхөөрөмжтэй
холбоотой зүйлийг хамарна.
Анхдагч чиглүүлэлтүүд
анхдагч чиглүүлэлт
Локал систем нь алсын хост уруу холболт хийх хэрэгтэй үед мэдэгдэж байгаа зам
байгаа эсэхийг тодорхойлохын тулд энэ нь чиглүүлэлтийн хүснэгтээс шалгадаг. Хэрэв алсын
хост нь бидний хэрхэн хүрэхийг нь мэдэх (клон хийгдсэн чиглүүлэлтүүд) дэд сүлжээнд
байгаа бол систем тэр интерфэйсээр холбогдож болох эсэхийг шалгадаг.
Хэрэв бүх мэдэгдэж байгаа зам амжилтгүй болвол системд сүүлчийн ганц
сонголт анхдагч
чиглүүлэлт үлдэнэ. Энэ чиглүүлэлт нь гарц чиглүүлэлтийн
тусгай төрөл (системд ихэвчлэн ганц байдаг) бөгөөд тугнуудын талбартаа үргэлж
c гэж тэмдэглэгдсэн байдаг. Локал сүлжээн дэх хостын хувьд
энэ гарц нь машины гадаад ертөнц уруу шууд холбогдох зүйлээр (PPP холболт, DSL,
кабель модем, T1, эсвэл өөр сүлжээний интерфэйсээр) тохируулагддаг.
Хэрэв та өөрөө гаднах ертөнц уруу гарц маягаар ажиллаж байгаа машины хувьд анхдагч
чиглүүлэлтийг тохируулж байгаа бол анхдагч чиглүүлэлт нь таны Интернэтийн Үйлчилгээ
Үзүүлэгчийн (ISP) сайт дахь гарц машин болох юм.
Анхдагч чиглүүлэлтүүдийн жишээг харцгаая. Энэ нь нийтлэг тохиргоо юм:
[Local2] <--ether--> [Local1] <--PPP--> [ISP-Serv] <--ether--> [T1-GW]
Local1 болон
Local2 хостууд нь таны сайтад байна.
Local1 нь ISP уруу dial-up PPP холболтоор
холбогдсон. Энэ PPP сервер компьютер нь дотоод сүлжээгээр
өөр нэг гарц компьютер уруу гадаад интерфэйсээр ISP-ийн Интернэт өгч байгаа уруу
холбогдсон байна.
Таны машин бүрийн хувьд анхдагч чиглүүлэлтүүд нь ийм болно:
Хост
Анхдагч Гарц
Интерфэйс
Local2
Local1
Ethernet
Local1
T1-GW
PPP
Түгээмэл асуулт нь Бид яагаад Local1-ийн хувьд
түүний холбогдсон ISP-ийн серверийн оронд T1-GW-г анхдагч гарц гэж
тохируулсан бэ?
гэсэн асуулт юм.
PPP интерфэйс нь өөрийн талын холболтондоо ISP-ийн локал сүлжээн дэх хаягийг ашиглаж
байгаа болохоор ISP-ийн локал сүлжээн дэх бусад дурын машинуудад зориулсан чиглүүлэлт
автоматаар үүсгэгдэх болно гэдгийг санаарай. Ийм учраас та T1-GW
машин уруу хэрхэн хүрэхээ аль хэдийн мэдэж байгаа болохоор ISP-ийн сервер уруу урсгал
илгээх дундын алхам шаардлагагүй юм.
Өөрийн локал сүлжээний хувьд X.X.X.1 хаягийг гарц хаяг болгож ашиглах нь
түгээмэл байдаг. Тэгэхээр (адил жишээг ашиглаад) хэрэв таны локал C ангиллын
хаягийн талбар 10.20.30 байсан бөгөөд
таны ISP 10.9.9-г ашиглаж байгаа бол
анхдагч чиглүүлэлтүүд нь ийм байна:
Хост
Анхдагч Чиглүүлэлт
Local2 (10.20.30.2)
Local1 (10.20.30.1)
Local1 (10.20.30.1, 10.9.9.30)
T1-GW (10.9.9.1)
Та /etc/rc.conf файлын тусламжтай
анхдагч чиглүүлэлтийг хялбараар тодорхойлж болно. Бидний жишээн дээр
Local2 машин дээр бид дараах мөрийг
/etc/rc.conf файлд нэмсэн:
defaultrouter="10.20.30.1"
Үүнийг шууд тушаалын мөрөөс &man.route.8; тушаалаар хийж бас
болно:
&prompt.root; route add default 10.20.30.1
Сүлжээний чиглүүлэлтийн хүснэгтүүдийг гараар удирдах талаар дэлгэрэнгүй
мэдээллийг &man.route.8; гарын авлагын хуудаснаас лавлана уу.
Хос гэртэй хостууд
хос гэртэй хостууд
Өөр бас нэг тохиргооны төрлийг бид хэлэлцэх ёстой бөгөөд энэ нь хоёр өөр сүлжээн
дээр байгаа хостын тухай юм. Техникийн хувьд гарц болж байгаа дурын машин
(дээрх жишээн дээр PPP холболтыг ашиглах нь) хос гэртэй хост гэж тооцогддог.
Гэхдээ үнэндээ энэ ухагдахуун нь хоёр дотоод сүлжээнд байгаа машиныг хэлэхэд
зөвхөн ашиглагддаг.
Нэг тохиолдолд машин нь хоёр Ethernet карттай бөгөөд карт бүр
тусдаа дэд сүлжээний хаягтай байна. Өөрөөр, машин нь зөвхөн нэг Ethernet
карттай бөгөөд &man.ifconfig.8; alias хийлт буюу өөр нэрийг ашигладаг байж
болно. Эхнийх нь физикийн хувьд тусдаа хоёр Ethernet сүлжээ ашиглагдаж
байгаа үед хэрэглэгдэх бөгөөд сүүлийнх нь ганц физик сүлжээний сегмент байгаа боловч
логикийн хувьд хоёр тусдаа дэд сүлжээнүүд байгаа үед хэрэглэгддэг.
Аль ч тохиолдолд энэ машин нь нөгөө дэд сүлжээ уруу хүрэх тодорхойлогдсон гарц
(гаднаас ирэх чиглүүлэлт) гэдгийг дэд сүлжээ бүр мэддэг байхаар чиглүүлэлтийн хүснэгтүүд
тохируулагддаг. Хоёр дэд сүлжээний хооронд чиглүүлэгч маягаар ажиллах
машинтай энэ тохиргоо нь бид аль нэг тал уруу эсвэл хоёр талын хоёулангийн хувьд
пакет шүүгч буюу галт хана дээр тулгуурласан аюулгүй байдлын шийдлийг хийх
шаардлагатай үед ихэвчлэн хэрэглэгддэг.
Хоёр интерфэйсийн хооронд пакетуудыг дамжуулдаг байхаар энэ машиныг
байлгахыг хэрэв та хүсвэл энэ боломжийг идэвхжүүлэхийг FreeBSD-д хэлэх
хэрэгтэй. Үүнийг хэрхэн хийх талаар дэлгэрэнгүйг дараагийн хэсгээс үзнэ үү.
Чиглүүлэгч бүтээх нь
чиглүүлэгч
Сүлжээний чиглүүлэгч нь ердөө л нэг интерфэйсээс нөгөө интерфэйс уруу пакетуудыг
дамжуулдаг систем юм. Интернэтийн стандартууд болон сайн инженерчлэлийн туршлага нь
үүнийг FreeBSD дээр анхдагчаар идэвхжүүлсэн байхаас FreeBSD төслийг сэргийлдэг.
&man.rc.conf.5; дахь дараах хувьсагчийг YES болгон
өөрчилснөөр та энэ боломжийг идэвхжүүлж болно:
gateway_enable=YES # Set to YES if this host will be a gateway
Энэ тохируулга нь &man.sysctl.8;-ийн хувьсагч net.inet.ip.forwarding-г
1 болгоно. Хэрэв та чиглүүлэлтийг түр зуур зогсоох хэрэгтэй
бол үүнийг түр зуур 0 болгож тохируулж болно.
Урсгалыг хааш нь илгээхээ мэдэхийн тулд таны шинэ чиглүүлэгчид чиглүүлэлтүүд
хэрэгтэй болно. Хэрэв таны сүлжээ хангалттай хялбар байх юм бол статик
чиглүүлэлтүүд ашиглаж болно. FreeBSD нь стандарт BSD чиглүүлэлтийн дэмон
&man.routed.8; програмтай бас ирдэг. Энэ нь RIP (1 ба 2-р хувилбар) болон
IRDP протоколуудыг дэмждэг. BGP v4, OSPF v2 болон бусад төвөгтэй
чиглүүлэлтийн протоколуудын дэмжлэгийг net/zebra
багц хангадаг. &gated; зэрэг арилжааны
бүтээгдэхүүнүүд бас илүү төвөгтэй сүлжээний чиглүүлэлтийн шийдлүүдэд
зориулагдсан байдаг.
BGP
RIP
OSPF
Аль
Хоанг
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Статик чиглүүлэлтүүдийг тохируулах нь
Гар тохиргоо
Бид дараах сүлжээтэй байна гэж төсөөлье:
INTERNET
| (10.0.0.1/24) Default Router to Internet
|
|Interface xl0
|10.0.0.10/24
+------+
| | RouterA
| | (FreeBSD gateway)
+------+
| Interface xl1
| 192.168.1.1/24
|
+--------------------------------+
Internal Net 1 | 192.168.1.2/24
|
+------+
| | RouterB
| |
+------+
| 192.168.2.1/24
|
Internal Net 2
Энэ тохиолдолд RouterA нь Интернэт уруу
гарах чиглүүлэгч маягаар ажиллаж байгаа бидний &os; машин байна.
Энэ нь анхдагч чиглүүлэлтээ 10.0.0.1
гэж тохируулсан бөгөөд ингэснээр гаднах ертөнц уруу холбогдох боломжийг
олгоно. Бид RouterB нь зөв тохируулагдсан бөгөөд
хаа явах хэрэгцээтэй газраа хэрхэн хүрэхээ мэддэг гэж үзэх болно. (Энэ нь
зураг дээр хялбар юм. Ердөө л RouterB дээр 192.168.1.1-г гарц болгон анхдагч чиглүүлэлт
нэмнэ.)
Хэрэв бид RouterA-ийн чиглүүлэлтийн хүснэгтийг
харвал доор дурдсантай төстэйг харах болно:
&prompt.user; netstat -nr
Routing tables
Internet:
Destination Gateway Flags Refs Use Netif Expire
default 10.0.0.1 UGS 0 49378 xl0
127.0.0.1 127.0.0.1 UH 0 6 lo0
10.0.0/24 link#1 UC 0 0 xl0
192.168.1/24 link#2 UC 0 0 xl1
Энэ үеийн чиглүүлэлтийн хүснэгттэй байхад RouterA нь
бидний Internal Net 2 буюу дотоод сүлжээ 2 уруу хүрч чадахгүй байх болно.
Энэ нь 192.168.2.0/24-ийн хувьд
чиглүүлэлтгүй байна. Үүнийг арилгах нэг арга нь гараар чиглүүлэлт нэмэх явдал юм.
Дараах тушаал нь RouterA-ийн чиглүүлэлтийн хүснэгтэд
192.168.1.2-г дараагийн зөрлөг (hop)
болгон ашиглан Internal Net 2 сүлжээг нэмэх болно:
&prompt.root; route add -net 192.168.2.0/24 192.168.1.2
Одоо RouterA нь 192.168.2.0/24
сүлжээн дэх дурын хост уруу хүрч чадна.
Байнгын тохиргоо
Дээрх жишээ нь ажиллаж байгаа систем дээр статик чиглүүлэлтийг
тохируулахад төгс төгөлдөр юм. Гэхдээ нэг асуудал нь таны &os; машин
дахин ачаалахад чиглүүлэлтийн мэдээлэл үлдэхгүй байх явдал юм.
Статик чиглүүлэлтийг байнга байлгахын тулд түүнийг /etc/rc.conf
файлд нэмнэ:
# Add Internal Net 2 as a static route
static_routes="internalnet2"
route_internalnet2="-net 192.168.2.0/24 192.168.1.2"
static_routes тохиргооны хувьсагч нь
зайгаар тусгаарлагдсан үгнүүдийн жагсаалт юм. Үг бүр чиглүүлэлтийн нэрийг
заана. Бидний жишээн дээр static_routes мөрөнд
бид зөвхөн нэг үгтэй байна. Энэ нь internalnet2
юм. Бид дараа нь &man.route.8; тушаалд өгөх бүх тохиргооны нэмэлт өгөгдлүүдийг
route_internalnet2
гэгдсэн тохиргооны хувьсагчийн хамтаар нэмнэ. Бидний жишээний хувьд бид ийм
тушаал ашиглаж болно:
&prompt.root; route add -net 192.168.2.0/24 192.168.1.2
тэгэхээр бидэнд "-net 192.168.2.0/24 192.168.1.2" хэрэгтэй.
Дээр дурдсанаар бид static_routes мөрөнд нэгээс
илүү үгс оруулж болно. Энэ нь бидэнд олон статик чиглүүлэлтүүд үүсгэх боломжийг
олгоно. Дараах мөрүүд нь 192.168.0.0/24 болон 192.168.1.0/24 сүлжээний хувьд статик чиглүүлэлтүүдийг
санаандаа төсөөлсөн чиглүүлэгч дээрээ нэмж байгаа жишээг үзүүлж байна:
static_routes="net1 net2"
route_net1="-net 192.168.0.0/24 192.168.0.1"
route_net2="-net 192.168.1.0/24 192.168.1.1"
Чиглүүлэлтийн тархалт
чиглүүлэлтийн тархалт
Бид гаднах ертөнц уруу чиглэсэн өөрсдийн чиглүүлэлтүүдийг хэрхэн тодорхойлох
талаар ярилцсан боловч гаднах ертөнц хэрхэн биднийг олох талаар хэлэлцээгүй билээ.
Чиглүүлэлтийн хүснэгтүүдийг тухайн нэг хаягийн талбарын (бидний жишээн дээр
C ангиллын дэд сүлжээ) бүх урсгал тэр сүлжээний тухайн нэг хост уруу илгээгдэж тэр нь
пакетуудыг дотогшоо дамжуулдгаар тохируулж болно гэдгийг бид мэдэж байгаа билээ.
Та өөрийн сайтдаа заагдсан хаягийн талбарыг авах үед таны үйлчилгээ үзүүлэгч
өөрсдийн чиглүүлэлтийн хүснэгтүүдийг таны дэд сүлжээнд зориулагдсан бүх урсгал
таны PPP холбоосоор таны сайт уруу илгээгддэгээр тохируулах болно. Гэхдээ улс даяар
байх бусад сайтууд таны ISP уруу илгээхээ яаж мэдэх вэ?
Бүх заагдсан хаягийн талбаруудыг хянаж Интернэтийн үндсэн сүлжээ уруу холбогдох
холболтын цэгийг тодорхойлдог систем (тараагдсан DNS-ийн мэдээлэлтэй бараг адил)
байдаг. Backbone
буюу гол нуруу (үндсэн сүлжээ)
нь улс даяар болон дэлхий даяар Интернэтийн урсгалыг зөөвөрлөж байдаг гол шугамнууд
юм. Гол нуруу машин бүр мастер хүснэгтүүдийн хуулбартай байдаг бөгөөд эдгээр хүснэгтүүд нь
тухайн нэг сүлжээнд зориулсан урсгалыг онцгой гол нуруу зөөвөрлөгч уруу чиглүүлж
тэндээсээ доош бусад үйлчилгээ үзүүлэгчдээр дамжин таны сүлжээнд хүрдэг.
Үндсэн (гол нуруу) сайтууд уруу зарлаж тэдгээр нь таны сайтын хувьд холболтын цэг
(буюу орох зам) гэж тодорхойлох нь таны үйлчилгээ үзүүлэгчийн үүрэг юм. Үүнийг чиглүүлэлтийн
тархалт гэж нэрлэдэг.
Алдааг олж засварлах
traceroute
Заримдаа чиглүүлэлтийн тархалт асуудалтай бөгөөд зарим нэгэн сайтууд өөр уруу
чинь холбогдож чадахгүй байж болно. Чиглүүлэлт хаана ажиллахгүй болж байгааг
олоход тус болох магадгүй хамгийн ашигтай тушаал нь &man.traceroute.8; тушаал
юм. Хэрэв та алсын машин уруу холбогдож чадахгүй юм шиг байвал (өөрөөр хэлбэл
&man.ping.8; амжилтгүй болвол) энэ нь бас адил ашигтай байдаг.
&man.traceroute.8; тушаалыг таны холбогдохыг оролдож байгаа алсын
хостын нэртэй ажиллуулдаг. Энэ нь гарц хостуудыг оролдлого хийж байгаа замын
хамтаар харуулдаг бөгөөд эцсийн хост уруу хүрэх юм уу эсвэл холболтын асуудлаас болоод
эцсийн хост уруугаа хүрэлгүйгээр ажиллаж дуусдаг.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.traceroute.8;-ийн гарын авлагын хуудаснаас
үзнэ үү.
Multicast чиглүүлэлт хийх
multicast чиглүүлэлт хийх
цөмийн тохируулгууд
MROUTING
FreeBSD нь multicast програмууд болон multicast чиглүүлэлтийг
угаасаа дэмждэг. Multicast програмууд нь FreeBSD-ийн ямар нэг тусгай
тохиргоо шаарддаггүй; програмууд нь шууд л ажилладаг. Multicast
чиглүүлэлт нь дэмжлэгийг цөмд эмхэтгэхийг шаарддаг:
options MROUTING
Мөн multicast чиглүүлэлтийн дэмон &man.mrouted.8; нь
туннелиуд болон DVMRP-г үүсгэхээр
/etc/mrouted.conf файлын тусламжтай
тохируулагдсан байх ёстой. Multicast тохиргооны талаар дэлгэрэнгүй
мэдээллийг &man.mrouted.8;-ийн гарын авлагын хуудаснаас олж
болно.
Loader
Марк
Фонвил
Мюррей
Стөүкли
Утасгүй сүлжээ
утасгүй сүлжээ
802.11
утасгүй сүлжээ
Утасгүй сүлжээний үндсүүд
- Ихэнх утасгүй сүлжээнүүд нь IEEE 802.11 стандартууд дээр үндэслэсэн
+ Ихэнх утасгүй сүлжээнүүд нь IEEE 802.11-ийн стандартууд дээр үндэслэсэн
байдаг. Үндсэн утасгүй сүлжээ нь 2.4GHz юм уу эсвэл 5GHz-ийн зурваст
цацдаг радио долгионоор холбогддог олон станцуудаас тогтдог (энэ нь орон
нутгаас хамаарч өөр өөр байдаг бөгөөд 2.3GHz-с 4.9GHz-ийн хүрээнд холбоог
идэвхжүүлэхээр өөрчлөгдөж байгаа).
802.11 сүлжээ нь хоёр аргаар зохион байгуулагддаг:
дэд бүтцийн горимд нэг станц мастер маягаар ажиллаж
бусад станцууд нь түүнтэй холбогддог; энэ сүлжээг BSS гэдэг бөгөөд мастер
станц нь хандалтын цэг (access point)(AP) гэгддэг. BSS-т бүх холбоо AP-р
дамждаг; нэг станц өөр нэг утасгүй станцтай холбоо тогтоохыг хүссэн байсан ч гэсэн
мэдэгдлүүд нь AP-р дамжих ёстой байдаг. Хоёр дахь хэлбэрийн сүлжээнд
мастер байдаггүй бөгөөд станцууд нь шууд холбогддог. Энэ сүлжээний хэлбэрийг
IBSS гэдэг бөгөөд бас ad-hoc сүлжээ гэгддэг.
802.11 сүлжээнүүд нь 2.4GHz-ийн зурваст IEEE 802.11 болон 802.11b
стандартуудаар тодорхойлогдсон протоколуудыг ашиглан эхлэн хийгдэж байсан.
Эдгээр тодорхойлолтууд нь ажиллах давтамжууд, хүрээ хийх болон дамжуулах хурд
(холболт төрөл бүрийн хурдаар хийгдэж болно) зэрэг MAC давхаргын үзүүлэлтүүдийг
агуулдаг. Сүүлд 802.11a стандарт нь өөр дохионы арга замууд болон илүү өндөр дамжуулах
хурдууд зэрэг 5GHz-ийн зурвасын ажиллагааг тодорхойлсон билээ. Мөн дараа нь
802.11b сүлжээнүүдтэй буцаж нийцтэй байхаар 802.11a дохионы хэрэглээ болон
2.4GHz-ийн зурваст дамжуулах арга замуудыг идэвхжүүлж 802.11g стандарт
тодорхойлогдсон байна.
Суурь болсон дамжуулах техникүүдээс гадна 802.11 сүлжээнүүд нь
төрөл бүрийн аюулгүй байдлын арга замуудтай байдаг. Анхдагч 802.11
тодорхойлолтууд нь WEP гэгддэг аюулгүй байдлын энгийн протоколыг
тодорхойлсон билээ. Энэ протокол нь тогтмол, урьдчилан хуваалцсан
түлхүүр болон RC4 криптограф шифр ашиглан сүлжээнд дамжуулагдах өгөгдлийг
кодчилдог. Станцууд нь өөр хоорондоо холбогдохын тулд бүгд нэг тогтмол түлхүүр
дээр зөвшилцөх ёстой. Энэ схемийг амархан эвдэх боломжтойг харуулсан
бөгөөд дамжин өнгөрөх хэрэглэгчдийг сүлжээнд нэгдэхийг зөвлөдөггүйгээс бусад
тохиолдолд одоо ховор ашиглагдах болсон байна. Криптографийн шинэ шифрүүд болон
станцуудыг хандалтын цэгт танин нэвтрүүлж өгөгдлийн холболтыг хийхийн тулд түлхүүрүүдийг
солилцох нэмэлт протоколыг тодорхойлдог IEEE 802.11i тодорхойлолтоор одоогийн
аюулгүй байдлын практикийг тодорхойлдог. Мөн криптограф түлхүүрүүд нь
үе үе шинэчлэгддэг бөгөөд халдлагын оролдлогуудыг илрүүлэх (ба халдлагын оролдлогуудыг
сөрөх) арга замууд бас байдаг. Утасгүй сүлжээнүүдэд түгээмэл ашиглагддаг
өөр нэг аюулгүй байдлын протоколын тодорхойлолт нь WPA юм. Энэ нь
үйлдвэрлэлийн бүлгийн тодорхойлсон 802.11i-ийн өмнөх протокол
бөгөөд 802.11i-г батлахыг хүлээж байх хугацаанд түр зуурын арга хэмжээ
болох юм. WPA нь 802.11i-д байгаа шаардлагуудын дэд олонлогийг
тодорхойлж хуучин тоног төхөөрөмжүүд дээрх шийдэлд зориулагдан хийгджээ.
Ялангуяа WPA нь анхдагч WEP шифрээс гарсан TKIP шифрийг зөвхөн шаарддаг.
802.11i нь TKIP-ийн хэрэглээг зөвшөөрдөг боловч өгөгдлийг шифрлэхэд зориулж
илүү хүчирхэг шифр болох AES-CCM-ийн дэмжлэгийг бас шаарддаг. (AES шифр нь
WPA-д шаардагддаггүй, учир нь үүнийг хуучин тоног төхөөрөмж дээр хийхэд
тооцооллын хувьд өртөгтэй гэж үздэг.)
Дээрх протоколын стандартуудаас гадна мэдэж байх өөр нэг чухал стандарт
бол 802.11e юм. Энэ нь 802.11 сүлжээнд видео дамжуулах, IP дээгүүрх
дуу (VoIP) зэрэг мультимедиа хэрэглээнүүдэд шаардлагатай протоколуудыг
тодорхойлдог. 802.11i-тай адил 802.11e нь үйлдвэрлэлийн бүлгээс
802.11e-ийн дэд олонлог гэж тодорхойлсон, 802.11e-г батлахыг хүлээж байх
хугацаанд мультимедиа хэрэглээнүүдийг идэвхжүүлэхэд ашиглаж болох
WME (сүүлд WMM) гэгдсэн урьдчилсан тодорхойлолт байдаг.
802.11e болон WME/WMM-ийн талаар мэдэх ёстой хамгийн чухал зүйл нь
утасгүй сүлжээний зэрэглэл тогтоогдсон урсгалын хэрэглээг Quality of Service
(QoS) буюу үйлчилгээний чанарын протоколууд болон өргөтгөсөн зөөвөрлөгчийн
хандалтын протоколуудын тусламжтайгаар идэвхжүүлдэг явдал юм. Эдгээр
протоколуудын зөв шийдэл нь өгөгдлийн өндөр хурдтай тэсрэлт болон зэрэглэл
тогтоогдсон урсгалыг идэвхжүүлдэг.
6.0 хувилбараас эхлээд &os; нь 802.11a, 802.11b, болон 802.11g-г
ашиглан ажилладаг сүлжээнүүдийг дэмждэг. WPA болон 802.11i аюулгүй байдлын
протоколууд нь адилхан (11a, 11b, болон 11g-тэй цуг) дэмжигдсэн байдаг
бөгөөд WME/WMM протоколуудын шаарддаг QoS болон урсгалын зэрэглэлт нь
хязгааргүй тооны утасгүй төхөөрөмжүүдэд дэмжигдсэн байдаг.
Үндсэн тохируулга
Цөмийн тохиргоо
Утасгүй сүлжээг ашиглахын тулд танд утасгүй сүлжээний карт болон
цөмийг тохирох утасгүй сүлжээний дэмжлэгтэйгээр тохируулах хэрэгтэй
болно. Сүүлийнх нь олон модулиудад хуваагддаг. Тэгэхээр танд
зөвхөн өөрийнхөө ашиглах програм хангамжийг тохируулах хэрэгтэй болох
юм.
Танд эхлээд хэрэг болох зүйл нь утасгүй сүлжээний төхөөрөмж
юм. Хамгийн түгээмэл хэрэглэгддэг төхөөрөмжүүд нь Atheros-ийн
хийдэг хэсгүүдийг ашигладаг төхөөрөмжүүд байдаг. Эдгээр төхөөрөмжүүд нь
&man.ath.4; драйвераар дэмжигддэг бөгөөд /boot/loader.conf
файлд дараах мөрийг нэмэхийг шаарддаг:
if_ath_load="YES"
Atheros драйвер нь гурван тусдаа хэсэгт хуваагддаг: эдгээр нь зөв драйвер
(&man.ath.4;), бичил схемийн функцуудыг зохицуулдаг, тоног төхөөрөмжийн
дэмжлэгийн давхарга (&man.ath.hal.4;), болон хүрээнүүдийг дамжуулахын
тулд хэд хэдэн боломжит хурдуудаас (энд ath_rate_sample) сонгох алгоритм юм.
Та энэ дэмжлэгийг модуль хэлбэрээр дуудах үед түүнтэй хамааралтай зүйлс
автоматаар зохицуулагдах болно. Хэрэв танд Atheros төхөөрөмжийн оронд
өөр төхөөрөмж байгаа бол та тэр төхөөрөмжид зориулсан модулийг сонгох юм,
өөрөөр хэлбэл:
if_wi_load="YES"
гэж Intersil Prism хэсгүүд дээр суурилсан төхөөрөмжүүдийн
хувьд хийж өгнө (&man.wi.4; driver).
Энэ баримтын үлдсэн хэсэгт бид &man.ath.4; төхөөрөмжийг ашиглах
бөгөөд жишээнүүд дээрх төхөөрөмжийн нэр таны тохиргооны дагуу
өөрчлөгдөх ёстой. Байгаа утасгүй драйверуудын жагсаалтыг
&man.wlan.4; гарын авлагын хуудасны эхнээс олж болно. Таны
утасгүй төхөөрөмжид зориулагдсан &os;-ийн драйвер байхгүй бол магадгүй
&windows; драйверийг NDIS
драйверийн гүйцэтгэл хялбаршуулагчийн тусламжтай шууд ашиглаж
болох юм.
Төхөөрөмжийн драйверийг тохируулсныхаа дараа та драйверийн шаарддаг
802.11 сүлжээний дэмжлэгийг бас оруулах хэрэгтэй болно. &man.ath.4;
драйверийн хувьд энэ нь ядахдаа &man.wlan.4; модуль байх бөгөөд энэ модуль
нь утасгүй төхөөрөмжийн драйвертай цуг автоматаар дуудагддаг. Үүнтэй цуг
таны ашиглах аюулгүй байдлын протоколуудад зориулагдсан криптографын дэмжлэгийг
хийдэг модулиуд хэрэгтэй болно. Эдгээр нь &man.wlan.4; модулиар автоматаар
шаардлагын дагуу дуудагддаг байхаар зориулагдсан боловч одоохондоо эдгээрийг гараар
тохируулах шаардлагатай. Дараах модулиуд байдаг: &man.wlan.wep.4;, &man.wlan.ccmp.4;
болон &man.wlan.tkip.4;. &man.wlan.ccmp.4; болон &man.wlan.tkip.4;
драйверууд нь WPA ба/эсвэл 802.11i аюулгүй байдлын протоколуудыг ашиглахаар
болсон тохиолдолд танд зөвхөн хэрэгтэй байдаг. Хэрэв таны сүлжээ нээлттэй
(өөрөөр хэлбэл шифрлэлтгүй) ажиллах бол танд &man.wlan.wep.4; дэмжлэг
ерөөсөө хэрэггүй. Эдгээр модулиудыг ачаалах үед дуудахын тулд дараах мөрүүдийг
/boot/loader.conf файлд нэмнэ:
wlan_wep_load="YES"
wlan_ccmp_load="YES"
wlan_tkip_load="YES"
Системийн эхлүүлэх тохиргооны файлд (өөрөөр хэлбэл
/boot/loader.conf) ийм мэдээлэлтэйгээр та өөрийн
&os; хайрцгийг дахин ачаалах хэрэгтэй. Хэрэв та өөрийн машиныг дахин ачаалахыг
хүсэхгүй байгаа бол та модулиудыг &man.kldload.8;-ийн тусламжтайгаар
гараар дуудаж болно.
Хэрэв та модулиудыг ашиглахыг хүсэхгүй байгаа бол дараах мөрүүдийг өөрийн
цөмийн тохиргооны файлд нэмж эдгээр драйверуудыг цөмд эмхэтгэж болно:
device ath # Atheros IEEE 802.11 wireless network driver
device ath_hal # Atheros Hardware Access Layer
device ath_rate_sample # John Bicket's SampleRate control algorithm.
device wlan # 802.11 support (Required)
device wlan_wep # WEP crypto support for 802.11 devices
device wlan_ccmp # AES-CCMP crypto support for 802.11 devices
device wlan_tkip # TKIP and Michael crypto support for 802.11 devices
Цөмийн тохиргооны файлдаа ийм мэдээлэлтэйгээр цөмөө дахин эмхэтгээд
өөрийн &os; машиныг дахин ачаалах хэрэгтэй.
Систем ассаны дараа ачаалах үеийн мэдэгдлүүдэд үүнтэй адил
утасгүй төхөөрөмжийн талаар зарим мэдээллийг олж болно:
ath0: <Atheros 5212> mem 0xff9f0000-0xff9fffff irq 17 at device 2.0 on pci2
ath0: Ethernet address: 00:11:95:d5:43:62
ath0: mac 7.9 phy 4.5 radio 5.6
Дэд бүтцийн горим
Дэд бүтцийн горим буюу BSS горим нь ихэвчлэн ашиглагддаг горим юм.
Энэ горимд утасгүй хандалтын цэгүүд нь утастай сүлжээнд холбогдсон байдаг.
Утасгүй сүлжээ бүр өөрийн нэртэй байдаг бөгөөд энэ нэр нь сүлжээний SSID
гэгддэг. Утасгүй клиентүүд нь утасгүй хандалтын цэгүүдэд холбогддог.
&os; клиентүүд
Хандалтын цэгүүдийг хэрхэн олох вэ
Сүлжээнүүдийг хайхын тулд ifconfig
тушаалыг ашиглана. Энэ хүсэлт нь хэсэг хором болж болох бөгөөд
боломжтой утасгүй давтамж бүр уруу шилжиж, байгаа хандалтын
цэгүүдийг шалгахыг системээс шаарддаг. Зөвхөн супер хэрэглэгч
ийм хайлт эхлүүлж чадна:
&prompt.root; ifconfig ath0 up scan
SSID BSSID CHAN RATE S:N INT CAPS
-dlinkap 00:13:46:49:41:76 6 54M 29:0 100 EPS WPA WME
-freebsdap 00:11:95:c3:0d:ac 1 54M 22:0 100 EPS WPA
+dlinkap 00:13:46:49:41:76 6 54M 29:3 100 EPS WPA WME
+freebsdap 00:11:95:c3:0d:ac 1 54M 22:1 100 EPS WPA
Та хайлт хийхээсээ өмнө интерфэйсээ болгож
тэмдэглэх ёстой. Дараа дараагийн хайлтын хүсэлтүүд интерфэйсийг
up болгож тэмдэглэхийг шаарддаггүй.
Хайлтын хүсэлтийн гаралт олсон BSS/IBSS сүлжээ бүрийг
харуулдаг. Сүлжээний нэр SSID-с
гадна хандалтын цэгийн MAC хаяг болох BSSID-г
бид харах болно. CAPS талбар нь сүлжээ бүрийн
төрөл болон тэнд ажиллаж байгаа станцуудын боломжуудыг заана:
E
Extended Service Set (ESS) буюу өргөтгөсөн үйлчилгээний олонлог.
Станц нь дэд бүтцийн сүлжээний хэсэг гэдгийг харуулна
(IBSS/ad-hoc сүлжээтэй харьцуулах юм бол ).
I
IBSS/ad-hoc сүлжээ. Станц нь ad-hoc сүлжээний хэсэг гэдгийг
харуулна (ESS сүлжээтэй харьцуулах юм бол).
P
Хувийн нууц. BSS-ийн дотор солилцож байгаа өгөгдлийн бүх
хүрээнүүдэд өгөгдлийн нууц байдал шаардлагатай байдаг. Энэ BSS нь
бусадтай солилцох өгөгдлийн хүрээнүүдийг шифрлэх/буцаах
WEP, TKIP эсвэл AES-CCMP зэрэг криптограф ашиглахыг станцаас
шаарддаг гэсэн үг юм.
S
Богино оршил (preamble). Сүлжээ богино оршлуудыг
(802.11b өндөр хурд/DSSS PHY-д тодорхойлогдсоноор богино
оршил нь урт оршилд ашиглагддаг 128 бит талбартай харьцуулах юм бол
56 бит sync талбарыг хэрэглэдэг) ашиглаж байгааг харуулдаг.
s
Богино слот (ангархай) хугацаа. 802.11g сүлжээ хуучин
(802.11b) станцууд байхгүй байгаа учраас богино слот хугацааг
хэрэглэж байгааг харуулна.
Мэдэгдэж байгаа сүлжээнүүдийн одоогийн жагсаалтыг бас доорх
тушаалаар харуулж болно:
&prompt.root; ifconfig ath0 list scan
Энэ мэдээллийг автоматаар хувиргагчаар (adapter) эсвэл гараар
хүсэлтийн тусламжтай шинэчилж болно.
Хуучин өгөгдөл кэшээс автоматаар арилгагдах болохоор хэсэг хугацаа
өнгөрсний дараа нэмэлт хайлтууд хийхгүй л бол энэ жагсаалт багасаж
болох юм.
Үндсэн тохиргоонууд
Энэ хэсэгт &os; дээр утасгүй сүлжээний хувиргагчийг шифрлэлтгүйгээр
хэрхэн ажиллуулахыг харуулсан энгийн жишээг үзүүлнэ. Эдгээр ойлголтуудыг
мэддэг болсныхоо дараа өөрийнхөө утасгүй сүлжээг тохируулахдаа
WPA-г ашиглахыг
бид тууштай зөвлөж байна.
Утасгүй сүлжээг тохируулах гурван үндсэн алхам байдаг: эдгээрт хандалтыг цэгийг
сонгох, өөрийн станцыг таниулж нэвтрүүлэх, болон IP хаягийг тохируулах
багтана. Дараах хэсэг алхам бүрийг хэлэлцэнэ.
Хандалтын цэгийг сонгох нь
Ихэнх тохиолдолд систем өөртөө бүтээгдсэн гүнзгийрүүлэн шалгах аргаа
(heuristic) ашиглан хандалтын цэгийг сонгохыг нь зөвшөөрөх хангалттай байдаг.
Таныг интерфэйсийг up гэж тэмдэглэх үед энэ нь анхдагч байх бөгөөд хэрэв
үгүй бол интерфэйсийг /etc/rc.conf файлд
жагсаан тохируулна, өөрөөр хэлбэл:
ifconfig_ath0="DHCP"
Хэрэв олон хандалтын цэгүүд байгаа бөгөөд та тухайн нэгийг сонгохыг
хүсвэл түүнийг SSID-аар нь сонгож болно:
ifconfig_ath0="ssid your_ssid_here DHCP"
Адил SSID-тай олон хандалтын цэгүүд байгаа орчинд (роуминг-ийг
(тэнүүчлэх) хялбар болгохын тулд ихэвчлэн хийдэг) аль нэг тухайн
төхөөрөмж уруу холбогдох шаардлагатай болж болох юм. Энэ тохиолдолд
та хандалтын цэгийн BSSID-ийг зааж өгч бас болох юм (та бас SSID-ийг
үлдээж болно):
ifconfig_ath0="ssid your_ssid_here bssid xx:xx:xx:xx:xx:xx DHCP"
Системийн хайлт хийх давтамжуудын олонлогийг хязгаарлах зэрэг хандалтын
цэгийн сонголтыг шаардах өөр аргууд байдаг.Та олон зурвасын
утасгүй сүлжээний карттай байх тохиолдолд энэ нь ашигтай байдаг. Ийм
тохиолдолд бүх боломжит сувгуудыг хайх нь цаг хугацаа шаардсан
ажил байдаг. Ажиллагааг тухайн нэг зурвас дээр хязгаарлахын тулд
параметрийг та ашиглаж болно, өөрөөр
хэлбэл:
ifconfig_ath0="mode 11g ssid your_ssid_here DHCP"
нь картыг 2.4GHz давтамжуудын хувьд тодорхойлогдсон 802.11g горимд
картыг ажиллуулах бөгөөд бусад 5GHz-ийн сувгуудыг авч үзэхгүй байх
болно. Үүнийг хийх өөр нэг арга нь ажиллагааг тухайн нэг давтамжид
түгжих параметр болон
хайлт хийхдээ сувгуудын жагсаалтыг заах
параметрийг ашиглах явдал юм. Эдгээр параметрүүдийн талаар дэлгэрэнгүй
мэдээллийг &man.ifconfig.8; гарын авлагын хуудаснаас лавлана уу.
Нэвтрэлт танилт
Хандалтын цэгийг сонгосны дараа таны станц өгөгдөл дамжуулахаа
өмнө өөрийгөө таниулан нэвтрэх хэрэгтэй. Нэвтрэлт танилт хэд хэдэн
аргаар хийгдэж болно. Ашиглагддаг хамгийн түгээмэл схем бол
нээлттэй нэвтрэлт танилт гэгддэг бөгөөд энэ нь дурын станц сүлжээнд нэгдэж
холбогдохыг зөвшөөрдөг. Энэ нь эхний удаа утасгүй сүлжээг тохируулж байхдаа
тестийн зорилгоор таны ашиглах ёстой нэвтрэлт танилт юм. Бусад
схемүүд нь өгөгдлийн урсгал эхлэхээс өмнө криптограф мэдээлэл
солилцоо хийгдэхийг шаарддаг; урьдчилсан хуваалцсан түлхүүрүүд эсвэл
нууц үгс ашиглах эсвэл RADIUS зэрэг арын үйлчилгээнүүдийг ашигладаг
илүү төвөгтэй схемүүд зэргийг дурдаж болно. Ихэнх хэрэглэгчид
нээлттэй нэвтрэлт танилт ашиглах бөгөөд энэ нь анхдагч тохиргоо
байдаг. Дараагийн хамгийн түгээмэл тохируулга бол WPA-PSK бөгөөд энэ нь
бас WPA Personal гэгддэг. Энэ тохируулга доор тайлбарлагдсан
байгаа.
Хэрэв танд хандалтын цэгт зориулсан &apple; &airport; Extreme дээр
суурилсан үндсэн станц байгаа бол WEP түлхүүртэй хамт хуваалцсан түлхүүрийг
тохируулах хэрэгтэй болж болох юм. Үүнийг /etc/rc.conf
файл эсвэл &man.wpa.supplicant.8; програмыг ашиглан хийж болно.
Хэрэв та ганц &airport; үндсэн станцтай бол хандалтыг иймэрхүүгээр хийж
өгч болно:
ifconfig_ath0="authmode shared wepmode on weptxkey 1 wepkey 01234567 DHCP"
Ерөнхийдээ хуваалцсан түлхүүр бүхий нэвтрэлт танилтыг
ашиглахаас зайлсхийх хэрэгтэй, яагаад гэвэл WEP түлхүүрийн
материалыг их хүчилсэн хэлбэрээр ашигладаг нь түлхүүрийг
эвдэх боломжийг илүү амархан болгодог. Хэрэв WEP ашиглагдах
ёстой бол (өөрөөр хэлбэл хуучин төхөөрөмжтэй нийцтэй байх үүднээс)
WEP-ийг open буюу нээлттэй нэвтрэлт
танилттай цуг ашиглах нь зүйтэй юм. WEP-ийн талаар дэлгэрэнгүй
мэдээллийг -с олж болно.
DHCP-ээр IP хаяг авах
Хандалтын цэгийг сонгож нэвтрэлт танилтын параметрүүдийг тохируулсны
дараа холбогдохын тулд та IP хаяг авах хэрэгтэй болно. Та өөрийн утасгүй
IP хаягийг ихэвчлэн DHCP-ээр авах болно. Ингэхийн тулд ердөө л
/etc/rc.conf файлыг засварлаж
дээрх жишээн дээр үзүүлсэн шиг өөрийн төхөөрөмжийн тохиргоонд зориулж
DHCP гэж нэмж өгнө:
ifconfig_ath0="DHCP"
Энэ хүрэхэд та утасгүй интерфэйсээ ажиллуулахад бэлэн байх болно:
&prompt.root; /etc/rc.d/netif start
Интерфэйс ажиллаж эхэлсний дараа ath0
интерфэйсийн төлөвийг үзэхийн тулд ifconfig
тушаалыг ашиглана:
&prompt.root; ifconfig ath0
ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1
inet 192.168.1.100 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.1.255
ether 00:11:95:d5:43:62
media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (OFDM/54Mbps)
status: associated
ssid dlinkap channel 6 bssid 00:13:46:49:41:76
authmode OPEN privacy OFF txpowmax 36 protmode CTS bintval 100
status: associated мөр нь
таныг утасгүй сүлжээнд (бидний тохиолдолд dlinkap
сүлжээ уруу) холбогдсон гэдгийг харуулж байна.
bssid 00:13:46:49:41:76 хэсэг нь
таны хандалтын цэгийн MAC хаяг юм; authmode мөр нь
холболт шифрлэгдээгүй гэдгийг танд харуулж байна
(OPEN).
Статик IP хаяг
DHCP серверээс IP хаяг авч чадахгүй тохиолдолд тогтмол IP хаяг
та тавьж болно. Дээр үзүүлсэн DHCP гэсэн
түлхүүр үгийг хаягийн мэдээллээр солих хэрэгтэй. Хандалтын цэгийг
сонгохдоо хэрэглэсэн бусад параметрүүдийг үлдээхээ мартуузай:
- ifconfig_ath0="inet 192.168.1.100 netmask 255.255.255.0 ssid your_ssid_here"
+ ifconfig_ath0="ssid your_ssid_here inet 192.168.1.100 netmask 255.255.255.0"
WPA
WPA (Wi-Fi Protected Access буюу Wi-Fi Хамгаалагдсан Хандалт) нь
WEP-ийн
сул тал болон зөв нэвтрэлт танилтын дутмаг байдлыг арилгах зорилгоор
802.11 сүлжээнүүдэд цуг ашиглагддаг аюулгүй байдлын протокол
юм. WPA нь 802.1X нэвтрэлт танилтын протоколыг хөшүүрэгддэг бөгөөд өгөгдлийн
бүрэн бүтэн байдалд зориулж WEP-ийн оронд хэд хэдэн шифрүүдийн
нэгийг ашигладаг. WPA-ийн шаарддаг цорын ганц шифр бол TKIP
(Temporary Key Integrity Protocol) бөгөөд энэ нь
бүрэн бүтэн байдал шалгалт, хуурамч үйлдлийг илрүүлэлт болон илрүүлсэн
халдлагуудад хариулахад зориулсан арга хэмжээнүүдийг WEP-ийн ашигладаг
үндсэн RC4 шифрт нэмэн өргөтгөсөн шифр юм. TKIP нь хуучин тоног төхөөрөмж дээр
зөвхөн програм хангамжийн өөрчлөлттэйгөөр ажиллахаар хийгдсэн;
энэ нь аюулгүй байдлыг сайжруулдаг боловч халдлагаас бүрэн гүйцэд
хамгаалж чаддаггүй. WPA нь TKIP-г орлуулж AES-CCMP шифрийг
бас заадаг бөгөөд боломжтой тохиолдолд үүнийг хэрэглэхийг
урьтал болгодог; энэ тодорхойлолтод WPA2 (эсвэл RSN) гэсэн
ухагдахуун нийтлэг ашиглагддаг.
WPA нь нэвтрэлт танилт болон шифрлэлтийн протоколуудыг
тодорхойлдог. Нэвтрэлт танилт нь хоёр техникийн аль нэгээр
ихэвчлэн хийгддэг: 802.1X болон RADIUS зэрэг арын
нэвтрэлт танилтын үйлчилгээгээр эсвэл урьдчилан хуваалцсан нууц үг
ашиглан станц болон хандалтын хооронд хамгийн багаар мэдээлэл солилцох
(handshake) замаар хийгддэг. Эхнийх нь ихэвчлэн WPA Enterprise,
сүүлийнх нь WPA Personal гэгддэг. Ихэнх хүмүүс утасгүй сүлжээнд
зориулж арын RADIUS сервер тохируулдаггүй учир WPA-PSK нь
WPA-д зориулсан хамгийн түгээмэл тохиолддог тохиргоо юм.
Утасгүй холболтын хяналт болон нэвтрэлт танилт (түлхүүрийн
тохиролцоо эсвэл сервертэй хийх нэвтрэлт танилт) нь
&man.wpa.supplicant.8; хэрэгслээр хийгддэг. Энэ програм нь
ажиллахын тулд /etc/wpa_supplicant.conf
тохиргооны файл шаарддаг. Энэ файлын талаар дэлгэрэнгүй
мэдээллийг &man.wpa.supplicant.conf.5; гарын авлагын хуудаснаас
олж болно.
WPA-PSK
WPA-PSK нь бас WPA Personal гэгддэг бөгөөд өгөгдсөн нууц үгээс үүсгэгдсэн
pre-shared key буюу (PSK) урьдчилан хуваалцсан түлхүүр дээр суурилдаг
бөгөөд утасгүй сүлжээнд мастер түлхүүр болон ашиглагддаг. Энэ нь
утасгүй хэрэглэгч бүр адил түлхүүрийг хуваалцана гэсэн үг юм.
WPA-PSK нь нэвтрэлт танилтын сервер хэрэглэх боломжгүй эсвэл шаардлагагүй
жижиг сүлжээнүүдэд зориулагдсан юм.
Хангалттай урт, төрөл бүрийн тэмдэгтүүдээс бүтсэн, таах буюу/эсвэл халдах
боломжгүй хэцүү нууц үгсийг үргэлж ашиглах хэрэгтэй.
Эхний алхам нь /etc/wpa_supplicant.conf
файлыг өөрийн сүлжээний SSID болон урьдчилан хуваалцсан түлхүүрээр
тохируулах явдал юм:
network={
ssid="freebsdap"
psk="freebsdmall"
}
Дараа нь бид /etc/rc.conf файлд
утасгүй төхөөрөмжийн тохиргоо WPA-аар хийгдэж IP хаяг DHCP-ээс
авагдана гэдгийг зааж өгнө:
ifconfig_ath0="WPA DHCP"
Дараа нь бид интерфэйсийг босгож ажиллуулна:
&prompt.root; /etc/rc.d/netif start
Starting wpa_supplicant.
DHCPDISCOVER on ath0 to 255.255.255.255 port 67 interval 5
DHCPDISCOVER on ath0 to 255.255.255.255 port 67 interval 6
DHCPOFFER from 192.168.0.1
DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67
DHCPACK from 192.168.0.1
bound to 192.168.0.254 -- renewal in 300 seconds.
ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1
inet 192.168.0.254 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
ether 00:11:95:d5:43:62
media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (OFDM/36Mbps)
status: associated
ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac
authmode WPA privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit txpowmax 36
protmode CTS roaming MANUAL bintval 100
Эсвэл та үүнийг гараар дээрх
/etc/wpa_supplicant.conf ашиглан
хийж доор дурдсан тушаалыг ажиллуулж болно:
&prompt.root; wpa_supplicant -i ath0 -c /etc/wpa_supplicant.conf
Trying to associate with 00:11:95:c3:0d:ac (SSID='freebsdap' freq=2412 MHz)
Associated with 00:11:95:c3:0d:ac
WPA: Key negotiation completed with 00:11:95:c3:0d:ac [PTK=TKIP GTK=TKIP]
Дараагийн үйлдэл нь DHCP серверээс IP хаяг авахын тулд
dhclient тушаалыг ажиллуулах явдал
юм:
&prompt.root; dhclient ath0
DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67
DHCPACK from 192.168.0.1
bound to 192.168.0.254 -- renewal in 300 seconds.
&prompt.root; ifconfig ath0
ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1
inet 192.168.0.254 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
ether 00:11:95:d5:43:62
media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (OFDM/48Mbps)
status: associated
ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac
authmode WPA privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit txpowmax 36
protmode CTS roaming MANUAL bintval 100
Хэрэв /etc/rc.conf файл нь
ifconfig_ath0="DHCP" мөртэй тохируулагдсан
бол dhclient тушаалыг гараар ажиллуулах
шаардлагагүй, dhclient тушаал нь
түлхүүрүүдийг wpa_supplicant гаргаж
авсны дараа ажиллах болно.
DHCP-ийн хэрэглээ боломжгүй тохиолдолд wpa_supplicant
станцыг таниулж нэвтрүүлсний дараа та статик IP хаяг
тохируулж болно:
&prompt.root; ifconfig ath0 inet 192.168.0.100 netmask 255.255.255.0
&prompt.root; ifconfig ath0
ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1
inet 192.168.0.100 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
ether 00:11:95:d5:43:62
media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (OFDM/36Mbps)
status: associated
ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac
authmode WPA privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit txpowmax 36
protmode CTS roaming MANUAL bintval 100
DHCP сервер ашиглагдаагүй үед та анхдагч гарц болон
нэрийн серверийг гараар бас тохируулах хэрэгтэй болно:
&prompt.root; route add default your_default_router
&prompt.root; echo "nameserver your_DNS_server" >> /etc/resolv.conf
EAP-TLS-тэй WPA
WPA-г ашиглах хоёр дахь арга нь 802.1X арын нэвтрэлт танилтын
сервертэй цуг ашиглах явдал бөгөөд энэ тохиолдолд WPA-г
урьдчилан хуваалцсан түлхүүр бүхий аюулгүй байдлын хувьд арай дутуу WPA-Personal-с
ялгахын тулд WPA-Enterprise гэдэг. WPA-Enterprise дахь
нэвтрэлт танилт нь EAP (Extensible Authentication Protocol
буюу өргөтгөсөн нэвтрэлт танилтын протокол) дээр суурилдаг.
EAP нь шифрлэлтийн аргагүй ирдэг бөгөөд харин шифрлэгдсэн туннелийн
дотор EAP-ийг суулгахаар шийдсэн байдаг. EAP нэвтрэлт танилтын аргуудын
олон төрлүүд бүтээгдсэн бөгөөд хамгийн түгээмэл аргууд нь EAP-TLS, EAP-TTLS
болон EAP-PEAP юм.
EAP-TLS (EAP with Transport Layer Security) нь
Wi-Fi alliance-аас
хамгийн түрүүнд батламжлагдсан EAP арга бөгөөд утасгүй ертөнц дэх
маш сайн дэмжигдсэн нэвтрэлт танилтын протокол юм. EAP-TLS нь
ажиллахын тулд гурван сертификат шаарддаг: эдгээр нь CA сертификат (бүх машин
дээр суулгагдсан), таны нэвтрэлт танилтын серверт зориулсан сертификат,
утасгүй клиент бүрд зориулсан клиентийн сертификат юм. Энэ
EAP арга дээр нэвтрэлт танилтын сервер болон утасгүй клиент нь
өөр өөрсдийн сертификатыг бие биендээ үзүүлж нэг нэгнийгээ
танин нэвтрүүлдэг бөгөөд тэд эдгээр сертификатыг танай байгууллагын
сертификатын удирдлага (CA) олгож баталгаажуулсан болохыг
шалгадаг.
Урьдын адил тохиргоог /etc/wpa_supplicant.conf
файлаар хийнэ:
network={
ssid="freebsdap"
proto=RSN
key_mgmt=WPA-EAP
eap=TLS
identity="loader"
ca_cert="/etc/certs/cacert.pem"
client_cert="/etc/certs/clientcert.pem"
private_key="/etc/certs/clientkey.pem"
private_key_passwd="freebsdmallclient"
}
Энэ талбар нь сүлжээний нэрийг заана
(SSID).
Энд бид RSN (IEEE 802.11i) протоколыг ашиглана, өөрөөр хэлбэл,
WPA2.
key_mgmt мөр нь бидний ашиглах
түлхүүр удирдах протоколыг заана. Бидний тохиолдолд энэ нь EAP
нэвтрэлт танилтыг ашиглаж байгаа WPA юм:
WPA-EAP.
Энэ талбарт бид өөрсдийн холболтдоо зориулж EAP
аргыг заана.
identity талбар нь EAP-ийг таниулах
мөрийг агуулна.
ca_cert талбар нь CA сертификат
файлын замыг заана. Энэ файл нь серверийн сертификатыг шалгахад
хэрэгтэй.
client_cert шугам клиентийн
сертификатын файлын замыг өгнө. Энэ сертификат нь сүлжээний
утасгүй клиент бүрийн хувьд давтагдашгүй байна.
private_key талбар нь
клиентийн сертификатын хувийн түлхүүрийн файлын замын нэр
юм.
private_key_passwd талбар нь
хувийн түлхүүрийн нэвтрэх үгийг агуулдаг.
Тэгээд дараах мөрийг
/etc/rc.conf файлд нэмнэ:
ifconfig_ath0="WPA DHCP"
Дараагийн алхам нь rc.d боломжийн
тусламжтай интерфэйсийг босгож ажиллуулах явдал юм:
&prompt.root; /etc/rc.d/netif start
Starting wpa_supplicant.
DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67
DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67
DHCPACK from 192.168.0.20
bound to 192.168.0.254 -- renewal in 300 seconds.
ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1
inet 192.168.0.254 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
ether 00:11:95:d5:43:62
media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (DS/11Mbps)
status: associated
ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac
authmode WPA2/802.11i privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit
txpowmax 36 protmode CTS roaming MANUAL bintval 100
Урьд нь үзүүлсний адил интерфэйсийг гараар wpa_supplicant болон
ifconfig тушаалуудаар босгох боломжтой
байдаг.
EAP-TTLS-тэй WPA
EAP-TLS-тэй байхад нэвтрэлт танилтын сервер болон клиентэд
сертификат хэрэгтэй бол EAP-TTLS-тэй (EAP-Tunneled
Transport Layer Security) байхад клиентийн сертификат
нэмэлт сонголт байдаг. Энэ арга нь зорчигчид клиент талдаа
сертификатгүй байсан ч гэсэн нууцлаг SSL туннель үүсгэж чаддаг
зарим нэг аюулгүй вэб сайтуудын хийдэгтэй ойролцоо байдаг.
EAP-TTLS нь нэвтрэлт танилтын өгөгдлийг аюулгүй тээвэрлэхэд
зориулж шифрлэгдсэн TLS туннелийг ашиглах болно.
Тохиргоог /etc/wpa_supplicant.conf
файлаар хийнэ:
network={
ssid="freebsdap"
proto=RSN
key_mgmt=WPA-EAP
eap=TTLS
identity="test"
password="test"
ca_cert="/etc/certs/cacert.pem"
phase2="auth=MD5"
}
Энэ талбарт бид өөрийн холболтондоо зориулж
EAP аргыг дурдана.
identity талбар нь шифрлэгдсэн TLS
туннель доторх EAP нэвтрэлт танилтад зориулсан таниулах мөрийг
агуулна.
password талбар нь EAP нэвтрэлт
танилтад зориулсан нэвтрэх үгийг агуулна.
ca_cert талбар нь CA сертификатын
файлын замын нэрийг заана. Энэ файл нь серверийн сертификатыг
шалгахад хэрэгтэй байдаг.
Энэ талбарт бид шифрлэгдсэн TLS туннельд ашиглагдсан
нэвтрэлт танилтын аргыг заана. Бидний тохиолдолд MD5-Challenge-тай
цуг EAP ашиглагдаж байна. inner authentication
дотоод нэвтрэлт танилт үе нь ихэвчлэн phase2
буюу хоёрдугаар
үе гэгддэг.
Дараах мөрийг та /etc/rc.conf файлд
бас нэмэх хэрэгтэй:
ifconfig_ath0="WPA DHCP"
Дараагийн алхам бол интерфэйсийг босгож ажиллуулах явдал юм:
&prompt.root; /etc/rc.d/netif start
Starting wpa_supplicant.
DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67
DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67
DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67
DHCPACK from 192.168.0.20
bound to 192.168.0.254 -- renewal in 300 seconds.
ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1
inet 192.168.0.254 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
ether 00:11:95:d5:43:62
media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (DS/11Mbps)
status: associated
ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac
authmode WPA2/802.11i privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit
txpowmax 36 protmode CTS roaming MANUAL bintval 100
EAP-PEAP-тэй WPA
PEAP (Protected EAP) нь EAP-TTLS-ийн өөр нэг хувилбар хэлбэрээр
байхаар хийгдсэн юм. Хоёр төрлийн PEAP арга байдаг бөгөөд хамгийн
түгээмэл нь PEAPv0/EAP-MSCHAPv2 юм. Энэ баримтын үлдсэн хэсэгт
PEAP ухагдахууныг тэр EAP аргыг хэлэхдээ хэрэглэх болно. PEAP нь
EAP-TLS-ийн дараа ордог хамгийн их ашиглагддаг EAP стандарт юм,
өөрөөр хэлбэл хэрэв та төрөл бүрийн OS-үүд холилдсон сүлжээтэй бол
PEAP нь EAP-TLS-ийн дараа орох хамгийн ихээр дэмжигдсэн стандарт
байх юм.
PEAP нь EAP-TLS-тэй төстэй байдаг: энэ нь клиент болон
нэвтрэлт танилтын серверийн хооронд нэвтрэлт танилтын
мэдээллийн солилцоог хамгаалах шифрлэгдсэн туннель үүсгэн
клиентүүдийг танин нэвтрүүлэхийн тулд сервер талын сертификатыг
ашигладаг. Аюулгүй байдлын ухагдахуун дахь EAP-TTLS болон PEAP-ийн
хоорондох ялгаа нь PEAP нэвтрэлт танилт хэрэглэгчийн нэрийг
цэвэр текст хэлбэрээр, зөвхөн нууц үгийг шифрлэгдсэн TLS туннелээр
цацдаг явдал юм. EAP-TTLS нь хэрэглэгчийн нэр болон нууц үгт
зориулж TLS туннелийг ашиглах болно.
Бид /etc/wpa_supplicant.conf файлыг
засварлаж EAP-PEAP-тэй холбоотой тохируулгуудыг нэмэх хэрэгтэй болно:
network={
ssid="freebsdap"
proto=RSN
key_mgmt=WPA-EAP
eap=PEAP
identity="test"
password="test"
ca_cert="/etc/certs/cacert.pem"
phase1="peaplabel=0"
phase2="auth=MSCHAPV2"
}
Энэ талбарт бид өөрийн холболтондоо зориулж EAP аргыг
ашиглахаа дурдана.
identity талбар нь шифрлэгдсэн TLS
туннель доторх EAP нэвтрэлт танилтад зориулсан таниулах мөрийг
агуулна.
password талбар нь EAP нэвтрэлт
танилтад зориулсан нэвтрэх үгийг агуулна.
ca_cert талбар нь CA сертификатын
файлын замын нэрийг заана. Энэ файл нь серверийн сертификатыг
шалгахад хэрэгтэй байдаг.
Энэ талбар нь нэвтрэлт танилтын (TLS туннель) эхний үед
зориулсан параметрүүдийг агуулна. Ашигласан нэвтрэлт танилтын
серверээс хамаараад нэвтрэлт танилтад зориулж тусгай хаяг/шошгыг
зааж өгөх хэрэгтэй болно. Ихэнх тохиолдолд хаяг/шошго нь
клиентийн EAP шифрлэлт
байх бөгөөд үүнийг
peaplabel=0 гэж тохируулна.
Илүү мэдээллийг &man.wpa.supplicant.conf.5;
гарын авлагын хуудаснаас олж болно.
Энэ талбарт бид шифрлэгдсэн TLS туннельд ашиглагдсан
нэвтрэлт танилтын аргыг заана. PEAP-ийн хувьд энэ нь
auth=MSCHAPV2 байна.
Доор дурдсаныг /etc/rc.conf файлд
нэмэх ёстой:
ifconfig_ath0="WPA DHCP"
Дараа нь бид интерфэйсийг босгож ажиллуулж болно:
&prompt.root; /etc/rc.d/netif start
Starting wpa_supplicant.
DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67
DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67
DHCPREQUEST on ath0 to 255.255.255.255 port 67
DHCPACK from 192.168.0.20
bound to 192.168.0.254 -- renewal in 300 seconds.
ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1
inet 192.168.0.254 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
ether 00:11:95:d5:43:62
media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (DS/11Mbps)
status: associated
ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac
authmode WPA2/802.11i privacy ON deftxkey UNDEF TKIP 2:128-bit
txpowmax 36 protmode CTS roaming MANUAL bintval 100
WEP
WEP (Wired Equivalent Privacy) нь анхдагч 802.11 стандартын
хэсэг юм. Үүнд ямар ч нэвтрэлт танилтын арга байхгүй, энэ нь хандалт
хяналтын зөвхөн сул хэлбэр бөгөөд хялбар эвдэх боломжтой байдаг.
WEP-ийг ifconfig тушаалаар
тохируулж болно:
- &prompt.root; ifconfig ath0 inet 192.168.1.100 netmask 255.255.255.0 ssid my_net \
- wepmode on weptxkey 3 wepkey 3:0x3456789012
+ &prompt.root; ifconfig ath0 ssid my_net wepmode on weptxkey 3 wepkey 3:0x3456789012 \
+ inet 192.168.1.100 netmask 255.255.255.0
weptxkey нь дамжуулалтад
ямар WEP түлхүүр ашиглахыг хэлж байна. Энд бид гурав дахь
түлхүүрийг ашиглаж байна. Энэ нь хандалтын цэг дэх тохиргоотой
таарах ёстой.
wepkey нь сонгогдсон WEP түлхүүрийг
тохируулахыг хэлнэ. Энэ нь index:key
хэлбэрийн байх ёстой бөгөөд индекс өгөгдөөгүй бол түлхүүр
1 тохируулагдана. Энэ нь хэрэв бид
эхний түлхүүрээс өөр түлхүүрүүдийг ашиглах бол индексийг тохируулах
хэрэгтэй гэсэн үг юм.
Та 0x3456789012-г
хандалтын цэг дээр ашиглахаар тохируулсан түлхүүрээр
солих ёстой.
Цаашхи мэдээллийг &man.ifconfig.8; гарын авлагын
хуудаснаас унших нь зүйтэй юм.
wpa_supplicant хэрэгслийг өөрийн утасгүй
интерфэйсийг WEP-тэй тохируулахын тулд бас ашиглаж болно.
Дараах мөрийг /etc/wpa_supplicant.conf
файлд нэмж дээрх жишээг тохируулж болно:
network={
ssid="my_net"
key_mgmt=NONE
wep_key3=3456789012
wep_tx_keyidx=3
}
Дараа нь:
&prompt.root; wpa_supplicant -i ath0 -c /etc/wpa_supplicant.conf
Trying to associate with 00:13:46:49:41:76 (SSID='dlinkap' freq=2437 MHz)
Associated with 00:13:46:49:41:76
Ad-hoc горим
IBSS горим буюу бас ad-hoc гэгддэг горим нь цэгээс цэгт холбогдох холболтуудад
зориулагдан хийгдсэн. Жишээ нь A машин болон B
машины хооронд ad-hoc сүлжээ үүсгэхийн тулд бид ердөө л хоёр IP хаяг болон SSID
сонгох хэрэгтэй болно.
A машин дээр:
- &prompt.root; ifconfig ath0 inet 192.168.0.1 netmask 255.255.255.0 ssid freebsdap mediaopt adhoc
+&prompt.root; ifconfig ath0 ssid freebsdap mediaopt adhoc inet 192.168.0.1 netmask 255.255.255.0
&prompt.root; ifconfig ath0
ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet 192.168.0.1 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
inet6 fe80::211:95ff:fec3:dac%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x4
ether 00:11:95:c3:0d:ac
media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect <adhoc> (autoselect <adhoc>)
status: associated
ssid freebsdap channel 2 bssid 02:11:95:c3:0d:ac
authmode OPEN privacy OFF txpowmax 36 protmode CTS bintval 100
adhoc параметр нь интерфэйс IBSS горимд ажиллаж
байгааг харуулж байна.
B машин дээр бид A машиныг
илрүүлж чадах ёстой:
&prompt.root; ifconfig ath0 up scan
SSID BSSID CHAN RATE S:N INT CAPS
- freebsdap 02:11:95:c3:0d:ac 2 54M 19:0 100 IS
+ freebsdap 02:11:95:c3:0d:ac 2 54M 19:3 100 IS
Гаралт дээрх I нь A
машин ad-hoc горимд байгааг батална. Бид одоо B-г
өөр IP хаягтайгаар тохируулах хэрэгтэй:
- &prompt.root; ifconfig ath0 inet 192.168.0.2 netmask 255.255.255.0 ssid freebsdap mediaopt adhoc
+&prompt.root; ifconfig ath0 ssid freebsdap mediaopt adhoc inet 192.168.0.2 netmask 255.255.255.0
&prompt.root; ifconfig ath0
ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1
inet 192.168.0.2 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
ether 00:11:95:d5:43:62
media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect <adhoc> (autoselect <adhoc>)
status: associated
ssid freebsdap channel 2 bssid 02:11:95:c3:0d:ac
authmode OPEN privacy OFF txpowmax 36 protmode CTS bintval 100
A болон B нь одоо
мэдээлэл солилцоход бэлэн боллоо.
+
+ &os; хандах цэг болж ажиллах
+
+ &os; нь Access Point (AP) буюу хандах цэг болж ажилласнаар
+ нэмэлт хандах цэг болсон төхөөрөмж худалдаж авах эсвэл цэгээс цэгийн хооронд холбогдож ажилладаг сүлжээ байгуулах зэрэг нэмэлт үйлдлүүдийг хэмнэж болдог. Хэрэв таны &os; машин сүлжээнээс сүлжээний хооронд дамжуулдаг гүүр болж (жишээ нь интернэтэд холбож) ажиллах шаардлагатай үед илүү тохирдог.
+
+
+ Үндсэн тохиргоо
+
+ &os; машинаа хандах цэг болж ажилладгаар тохируулахаасаа өмнө цөмөө сүлжээнийхээ картанд тохируулж тохируулсан байх ёстой. Та мөн хэрэглэх нууцлалын дамжуулах протокол буюу бүртгэлээ нэмэх хэрэгтэй. Нэмэлт мэдээллийг хэсгээс харна уу.
+
+
+ NDIS хэмээгч драйвер орлуулагч болон Виндоусын драйверуудыг ашигласан тохиолдолд хандах цэг болгож ашиглах боломж одоогоор байхгүй. Зөвхөн &os;-н үндсэн утасгүй холболтын драйвер л хандах цэг болох горимыг дэмжиж байгаа.
+
+
+ Утасгүй холболтын сүлжээ дэмжигдэх ажилладаг болж ирэнгүүт нь утасгүй сүлжээний төхөөрөмж тань тухайн машин дээрээ хандах цэг болж ажиллах чадвартайг шалгаж болдог (заримдаа hostap горим гэж нэрлэдэг):
+
+ &prompt.root; ifconfig ath0 list caps
+ath0=783ed0f<WEP,TKIP,AES,AES_CCM,IBSS,HOSTAP,AHDEMO,TXPMGT,SHSLOT,SHPREAMBLE,MONITOR,TKIPMIC,WPA1,WPA2,BURST,WME>
+
+ Дээрх тушаалын гаралтаас HOSTAP гэдэг үг нь тухай утасгүй сүлжээний карт нь хандах цэг болж ажиллах чадвартай гэдгийг баталж өгч байна. Мөн төрөл бүрийн нууцлалын боломжууд нь WEP, TKIP, WPA2, гэх мэтээр дурдагддаг бөгөөд эдгээр нь хандах цэгийн дамжуулалтаа нууцлахад нь хэрэглэгдэх чухал хэрэгтэй мэдээлэл болж өгдөг.
+
+ Одоо утасгүй сүлжээний төхөөрөмж нь hostap горимд шилжиж өөрийн гэсэн SSID дугаар болон IP хаягаа аваад ажиллах боломжтой болно:
+
+ &prompt.root; ifconfig ath0 ssid freebsdap mode 11g mediaopt hostap inet 192.168.0.1 netmask 255.255.255.0
+
+ Дахин ifconfig тушаалаар ath0 төхөөрөмжийн төлөв байдлыг шалгая:
+
+ &prompt.root; ifconfig ath0
+ ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
+ inet 192.168.0.1 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
+ inet6 fe80::211:95ff:fec3:dac%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x4
+ ether 00:11:95:c3:0d:ac
+ media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect mode 11g <hostap>
+ status: associated
+ ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac
+ authmode OPEN privacy OFF txpowmax 38 bmiss 7 protmode CTS burst dtimperiod 1 bintval 100
+
+ hostap үг нь уг төхөөрөмжийг тухайн машин дээр хандах цэг болж ажиллаж байгааг нь илэрхийлж байна.
+
+ Тухайн төхөөрөмжийн ийм тохируулгыг машин асах үед нь хийгдэхээр тохируулъя гэж бодсон тохиолдолд /etc/rc.conf файлд дараах мөрийг оруулж өгөх хэрэгтэй:
+
+ ifconfig_ath0="ssid freebsdap mode 11g mediaopt hostap inet 192.168.0.1 netmask 255.255.255.0"
+
+
+
+ Тухайн машин дээр хандах цэг нь нэвтрэх үйлдэл болон нууцлах үйлчилгээ ашиглахгүй ажиллах
+
+ Хэдийгээр хандах цэгийг нэвтрэх үйлдэл болон холболтын нууцлал ашиглахгүйгээр ажиллуулах нь тийм сайшаалтай биш боловч хандах цэгийн ажиллагааг шалгахын тулд ингэж тохируулж ажиллуулах шаардлага гардаг. Энэ тохируулга нь мөн хэрэглэгчтэй холбогдолтой хүндрэлүүдийг шийдэхэд бас хэрэглэгдэж болно.
+
+ Өмнө харуулснаар тохируулагдсан хандах цэгийг өөр утасгүй сүлжээтэй ажиллаж буй машинаас хайлт хийж олж болдог:
+
+ &prompt.root; ifconfig ath0 up scan
+SSID BSSID CHAN RATE S:N INT CAPS
+freebsdap 00:11:95:c3:0d:ac 1 54M 22:1 100 ES
+
+ Хэрэглэгч машинаас хандах цэгийг ингэж олоод түүнтэй дараах маягаар холбогдож болно:
+
+ &prompt.root; ifconfig ath0 ssid freebsdap inet 192.168.0.2 netmask 255.255.255.0
+&prompt.root; ifconfig ath0
+ ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
+ inet6 fe80::211:95ff:fed5:4362%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x1
+ inet 192.168.0.2 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
+ ether 00:11:95:d5:43:62
+ media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect (OFDM/54Mbps)
+ status: associated
+ ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac
+ authmode OPEN privacy OFF txpowmax 36 protmode CTS bintval 100
+
+
+
+ WPA нууцлалтай хандах цэг болсон машин
+
+ Энэ хэсэгт хандах цэг болж ажиллаж буй &os; машиныг WPA нууцлалын бүртгэл хэрэглэх тухай өгүүлэх болно. WPA нууцлалтай холбогдолтой болон WPA дээр суурилсан хэрэглэгчийн тохиргооны талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг хэсгээс хараарай.
+
+ hostapd нэртэй далд чөтгөр нь WPA-г ашиглаж буй хандах цэг дээр хэрэглэгчийг нэвтрүүлэх болон түлхүүр үг солилцох үйлдлүүдэд зориулагдсан байдаг.
+
+ Дараах жишээн дээр бүх тохиргооны үйлдлүүд нь хандах цэг болж ажиллаж буй &os; машин дээр гүйцэтгэгдэх болно. Хандах цэг зөв ажиллаж эхэлсэн үед hostapd далд чөтгөрийг автоматаар машиныг ачаалагдах үед зөвшөөрөхийн тулд /etc/rc.conf файлд дараах мөрийг нэмж өгөх хэрэгтэй:
+
+ hostapd_enable="YES"
+
+ hostapd далд чөтгөрийг тохируулахаасаа өмнө хэсэгт заасан ерөнхий тохиргоог хийсэн эсэхээ магадлаарай.
+
+
+ WPA-PSK
+
+ WPA-PSK нь хэрэглэгчид нэвтрэх үйлдэл хийдэг сервер шаардлагагүй юм уу эсвэл боломжгүй болсон бага зэргийг сүлжээнд
+ зориулагдсан билээ.
+
+ Тохиргоо нь /etc/hostapd.conf файлд хийгддэг:
+
+ interface=ath0
+debug=1
+ctrl_interface=/var/run/hostapd
+ctrl_interface_group=wheel
+ssid=freebsdap
+wpa=1
+wpa_passphrase=freebsdmall
+wpa_key_mgmt=WPA-PSK
+wpa_pairwise=CCMP TKIP
+
+
+
+ Энэ талбар нь хандах цэг болж ажиллаж буй утасгүй сүлжээний төхөөрөмжийг заадаг.
+
+
+
+ hostapd-н гүйцэтгэж байгаа явцыг харуулалтын түвшинг заадаг талбар. 1 гэсэн утга нь хамгийн бага түвшинг зааж байгаа билээ.
+
+
+
+ ctrl_interface гэсэн талбар нь hostapd-д хэрэглэгддэг &man.hostapd.cli.8; төрлийн гадны програмуудтай холбогдоход хэрэглэгддэг домэйн сокет файлуудыг хадгалах сангийн байрлалыг зааж өгдөг. Энд анхдагч утга нь хэрэглэгдсэн байна.
+
+
+
+ ctrl_interface_group гэсэн мөрөнд хяналт хийдэг төхөөрөмж рүү хандаж болох бүлгийн нэр (энд wheel бүлгийг оруулсан) байна.
+
+
+
+ Энэ талбарт сүлжээний нэрийг оруулдаг.
+
+
+
+ wpa талбар нь WPA нууцлалыг зөвшөөрдөг бөгөөд ямар бүртгэл шаардлагатайг нь тодорхойлж өгнө. 1 гэсэн утга нь хандах цэгийг WPA-PSK нууцлалаар тохируулдаг.
+
+
+
+ wpa_passphrase талбарт ASCII тэмдэгтээр бичигдсэн WPA нэвтрэх үйлдлийн нууц үг агуулагддаг.
+
+
+ Болж өгвөл урт олон үсэгнээс бүтсэн таахад хялбар биш чангавтар нууц үг сонгох хэрэгтэй.
+
+
+
+
+ wpa_key_mgmt мөр нь хэрэглэж буй түлхүүр үгний зориулалтанд хамаатай. Манай тохиолдолд энэ нь WPA-PSK байна.
+
+
+
+ wpa_pairwise талбар нь хандах цэгт тохиромжтой нууц хувиргалтуудыг харуулдаг. Энд TKIP (WPA) ба CCMP (WPA2) хувиргагчид хоёулаа хүлээн зөвшөөрөгдөнө. CCMP хувиргагч нь TKIP-н бас нэг хувилбар бөгөөд боломжтой бол үүнийг илүүд үзэх хэрэгтэй. TKIP хувиргагчийг CCMP хувиргагч хэрэглэх боломжгүй үед л сонгох нь зүйтэй.
+
+
+
+ Дараагийн алхам нь hostapd-г эхлүүлэх:
+
+ &prompt.root /etc/rc.d/hostapd forcestart
+
+ &prompt.root; ifconfig ath0
+ ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 2290
+ inet 192.168.0.1 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
+ inet6 fe80::211:95ff:fec3:dac%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x4
+ ether 00:11:95:c3:0d:ac
+ media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect mode 11g <hostap>
+ status: associated
+ ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac
+ authmode WPA2/802.11i privacy MIXED deftxkey 2 TKIP 2:128-bit txpowmax 36 protmode CTS dtimperiod 1 bintval 100
+
+ Хандах цэг одоо ажиллагаанд орсон бөгөөд хэрэглэгчийн зүгээс холбогдох тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг хэсгээс харна уу. Хандах цэгт холбогдсон төхөөрөмжүүдийг ifconfig ath0 list
+ sta гэсэн тушаалаар харж болно.
+
+
+
+
+ WEP нууцлал хэрэглэж хандах цэг болсон машин
+
+ Ямар ч нэвтрэх үйлдэл хэрэглэдэггүй учраас амархан дайралтад өртдөгийн улмаас WEP нууцлалын хувиргуурыг хэрэглэх нь тийм сайшаалтай биш. Зарим худалдаанд хэрэглэгдэж буй утасгүй сүлжээний картууд нь зөвхөн WEP нууцлалын бүртгэл хэрэглэдэг ба ийм картуудыг хандах цэг болгож хэрэглэхээр бол хэрэглэгчийн таних үйлдэл хийхээр тохируулах боломж байхгүй байх болно.
+
+ Утасгүй сүлжээний төхөөрөмж тэгэхээр одоо hostap горимд ажиллаж болох бөгөөд шаардлагатай зөв SSID дугаар болон IP хаягаа авах шаардлагатай:
+
+ &prompt.root; ifconfig ath0 ssid freebsdap wepmode on weptxkey 3 wepkey 3:0x3456789012 mode 11g mediaopt hostap \
+ inet 192.168.0.1 netmask 255.255.255.0
+
+
+
+ weptxkey гэдэг нь дамжуулалтад WEP нууцлал хэрэглэхийг зааж өгч байна. Энд бид гуравдугаар түлхүүрийг (түлхүүрийн дугаар нь 1 гэсэн тоогоор эхэлдэг) хэрэглэсэн байна. Энэ сонголт нь дамжуулагдах өгөгдлийг хувиргахад хэрэглэгддэг.
+
+
+
+ wepkey гэдэг нь WEP түлхүүрийг сонгосныг зааж байна. Энэ нь index:key гэсэн хэлбэртэй байдаг ба хэрэв эхний дугаарлалт нь заагдаагүй бол түлхүүр нь 1 гэж суугддаг. Тэгэхээр хэрэв эхний түлхүүрээс өөр түлхүүр хэрэглэх шаардлагатай бол эхний дугаарлалтыг нь зааж өгөх шаардлагатай гэсэн үг.
+
+
+
+ Ингээд дахин ifconfig тушаалыг ашиглаж ath0 төхөөрөмжийн төлөв байдлыг шалгаж болно:
+
+ &prompt.root; ifconfig ath0
+ ath0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
+ inet 192.168.0.1 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
+ inet6 fe80::211:95ff:fec3:dac%ath0 prefixlen 64 scopeid 0x4
+ ether 00:11:95:c3:0d:ac
+ media: IEEE 802.11 Wireless Ethernet autoselect mode 11g <hostap>
+ status: associated
+ ssid freebsdap channel 1 bssid 00:11:95:c3:0d:ac
+ authmode OPEN privacy ON deftxkey 3 wepkey 3:40-bit txpowmax 36 protmode CTS dtimperiod 1 bintval 100
+
+ Өөр утасгүй холбогддог машинаас хандах цэгийг хайж шалгаж болдог:
+
+ &prompt.root; ifconfig ath0 up scan
+SSID BSSID CHAN RATE S:N INT CAPS
+freebsdap 00:11:95:c3:0d:ac 1 54M 22:1 100 EPS
+
+ Хэрэглэгчийн машинаас хандах цэгийг олоод зөв тохиргоог нь зааж өгөн (дугаар түлхүүр гэх мэт) холбогдох тухай дэлгэрэнгүй зааврыг хэсгээс харна уу.
+
+
+
Алдааг олж засварлах
Хэрэв та утасгүй сүлжээндээ асуудалтай байгаа бол асуудлыг олж
засварлахад туслах хэд хэдэн алхмууд байдаг.
Хайлт хийж байхдаа та хандалтын цэгийг олж харахгүй байгаа бол
та өөрийн утасгүй төхөөрөмжөө тодорхой хэдэн сувгууд дээр
хязгаарлаж тохируулаагүй эсэхээ шалгаарай.
Хэрэв та хандалтын цэгт холбогдож чадахгүй байгаа бол таны станцын
тохиргоо хандалтын цэгийн аль нэгтэй тохирч байгаа эсэхийг шалгаарай.
Үүнд нэвтрэлт танилтын схем болон аюулгүй байдлын протоколууд
хамаарна. Өөрийн тохиргоогоо аль болох хялбаршуулах хэрэгтэй.
Хэрэв та WPA эсвэл WEP зэрэг аюулгүй байдлын протоколыг
ашиглаж байгаа бол хандалтын цэгийг нээлттэй нэвтрэлт танилтад зориулж
ямар нэгэн аюулгүй байдлын хамгаалалтгүй тохируулж урсгал
дамжиж байгаа эсэхийг үзэх хэрэгтэй.
Хандалтын цэгт холбогдсоныхоо дараа &man.ping.8; зэрэг
хялбар хэрэгслүүдийг ашиглаад ямар ч аюулгүй байдлын тохиргоог
оношилж болно.
wpa_supplicant нь илүү дибаг хийх
дэмжлэгтэй байдаг; үүнийг сонголттой
гараар ажиллуулж системийн бүртгэлүүдийг шалгах хэрэгтэй.
Мөн олон доод түвшний дибаг хийх хэрэгслүүд бас байдаг. Та
802.11 протоколын дэмжлэг давхаргад дибаг мэдэгдлүүдийг
/usr/src/tools/tools/net80211 дахь
wlandebug програмыг ашиглан идэвхжүүлж
болно. Жишээ нь:
&prompt.root; wlandebug -i ath0 +scan+auth+debug+assoc
net.wlan.0.debug: 0 => 0xc80000<assoc,auth,scan>
тушаал нь хандалтын цэгүүдийг хайх болон холбоог зохион байгуулах
802.11 протоколын мэдээлэл солилцоонуудыг хийхтэй холбоотой
консолын мэдэгдлүүдийг идэвхжүүлэхэд ашиглагдаж болох юм.
802.11 давхаргын арчилж байдаг олон ашигтай статистикууд бас
байдаг; эдгээр мэдээллүүдийг wlanstats
хэрэгсэл харуулах болно. Эдгээр статистикууд нь 802.11 давхаргаар
танигдсан бүх алдаануудыг таних ёстой. Гэхдээ 802.11 давхаргаас доош
орших төхөөрөмжийн драйверууд дээр танигдсан зарим алдаанууд нь
харуулагдахгүй байж болохыг санаарай. Төхөөрөмжтэй холбоотой
асуудлуудыг оношлохын тулд та драйверийн баримтаас лавлах хэрэгтэй юм.
Хэрэв дээрх мэдээлэл асуудлыг тодруулахад тань туслахгүй байгаа бол
дээрх хэрэгслүүдээс гарсан гаралтыг оруулж асуудлынхаа тайланг илгээгээрэй.
Пав
Лукистник
Бичсэн
pav@FreeBSD.org
Bluetooth
Bluetooth
Танилцуулга
Bluetooth нь 10 метрийн дотор 2.4 GHz давтамжийн лицензжүүлээгүй
зурваст ажиллах хувийн сүлжээнүүд үүсгэхэд зориулагдсан утасгүй технологи юм.
Сүлжээнүүд нь үүрэн утас, гарын цахим жижиг хэрэгслүүд, болон зөөврийн
компьютерууд зэрэг зөөврийн төхөөрөмжүүдээс ad-hoc ихэвчлэн бүрдүүлдэг.
Бусад түгээмэл утасгүй технологиудаас ялгаатай тал нь Wi-Fi, Bluetooth нь
илүү өндөр түвшний үйлчилгээний хувийн тохиргоонуудыг санал болгодог, өөрөөр
хэлбэл FTP-тэй адил файлын серверүүд, файл түлхэх, дуу дамжуулалт,
цуваа шугамын эмуляц зэрэг олныг дурдаж болно.
&os; дэх Bluetooth стек нь Netgraph тогтолцоог ашиглан хийгдсэн
байдаг (&man.netgraph.4;-г үзнэ үү). Олон төрлийн Bluetooth USB хамгаалах
төхөөрөмжүүд (dongle) &man.ng.ubt.4; драйвераар дэмжигдсэн байдаг.
Broadcom BCM2033 бичил схем дээр суурилсан Bluetooth төхөөрөмжүүд нь
&man.ubtbcmfw.4; болон &man.ng.ubt.4; драйверуудаар дэмжигдсэн байдаг.
3Com Bluetooth PC Карт 3CRWB60-A нь &man.ng.bt3c.4; драйвераар
дэмжигдсэн байдаг. Цуваа болон UART дээр суурилсан Bluetooth төхөөрөмжүүд нь
&man.sio.4;, &man.ng.h4.4; болон &man.hcseriald.8; драйверуудаар
дэмжигдсэн. Энэ хэсэг нь USB Bluetooth dongle-ийн хэрэглээг тайлбарлах
болно.
Төхөөрөмжид залгах нь
Анхдагчаар Bluetooth төхөөрөмжийн драйверууд нь цөмийн модуль хэлбэрээр
байдаг. Төхөөрөмжийг залгахаасаа өмнө та драйверийг цөмд дуудаж ачаалах хэрэгтэй
болно:
&prompt.root; kldload ng_ubt
Хэрэв Bluetooth төхөөрөмж системийг эхлүүлэх явцад системд байх юм бол
/boot/loader.conf файлаас модулийг дуудна:
ng_ubt_load="YES"
Өөрийн USB dongle-ийг залга. Консол (эсвэл syslog) дээр доор дурдсантай төстэй
гаралт гарч ирэх болно:
ubt0: vendor 0x0a12 product 0x0001, rev 1.10/5.25, addr 2
ubt0: Interface 0 endpoints: interrupt=0x81, bulk-in=0x82, bulk-out=0x2
ubt0: Interface 1 (alt.config 5) endpoints: isoc-in=0x83, isoc-out=0x3,
wMaxPacketSize=49, nframes=6, buffer size=294
Bluetooth стек нь &os; 6.0 болон 5.5-аас өмнөх &os; 5.X
хувилбарууд дээр гараар эхлүүлэгдэх ёстой. Энэ нь &os; 5.5, 6.1 болон түүнээс
шинэ хувилбарууд дээр &man.devd.8;-ээс автоматаар хийгддэг.
/usr/share/examples/netgraph/bluetooth/rc.bluetooth-г
/etc/rc.bluetooth гэх мэт ямар нэг тохиромжтой газар хуулах хэрэгтэй.
Энэ скрипт ньь Bluetooth стекийг эхлүүлэх болон зогсооход хэрэглэгддэг. Төхөөрөмжийг
салгахаасаа өмнө стекийг зогсоох нь зөв байдаг, гэхдээ энэ нь (ихэвчлэн) сүйрлийн биш
байдаг. Стекийг эхлүүлж байхад доор дурдсантай төстэй гаралтыг та хүлээн авах
болно:
&prompt.root; /etc/rc.bluetooth start ubt0
BD_ADDR: 00:02:72:00:d4:1a
Features: 0xff 0xff 0xf 00 00 00 00 00
<3-Slot> <5-Slot> <Encryption> <Slot offset>
<Timing accuracy> <Switch> <Hold mode> <Sniff mode>
<Park mode> <RSSI> <Channel quality> <SCO link>
<HV2 packets> <HV3 packets> <u-law log> <A-law log> <CVSD>
<Paging scheme> <Power control> <Transparent SCO data>
Max. ACL packet size: 192 bytes
Number of ACL packets: 8
Max. SCO packet size: 64 bytes
Number of SCO packets: 8
HCI
Host Controller Interface (HCI) буюу Хостын Хянагчийн Интерфэйс
Host Controller Interface (HCI) буюу Хостын Хянагчийн Интерфэйс нь
үндсэн зурвасын хянагч болон холболтын менежерт тушаалын интерфэйсийг,
тоног төхөөрөмжийн төлөв болон хяналтын регистрүүдэд хандалтыг өгдөг байна.
Энэ интерфэйс нь Bluetooth-ийн үндсэн зурвасын боломжуудад хандах нэгэн
хэвийн аргыг олгодог. Хост дээрх HCI давхарга нь өгөгдөл болон тушаалуудыг
Bluetooth тоног төхөөрөмж дээрх HCI firmware-тэй солилцдог.
Хостын Хянагчийн Тээврийн Давхаргын (өөрөөр хэлбэл физик шугам) драйвер нь
HCI давхаргуудад нэг нь нөгөөдөө мэдээлэл солилцох боломжоор хангаж
өгдөг.
hci төрлийн ганц Netgraph цэг ганц Bluetooth
төхөөрөмжийн хувьд үүсдэг. HCI цэг нь Bluetooth төхөөрөмжийн драйверийн цэгт
(доош) болон L2CAP цэгт (дээш) ихэвчлэн холбогддог. Бүх HCI үйлдлүүд нь
төхөөрөмжийн драйверийн цэг дээр биш HCI цэг дээр хийгдэх ёстой. HCI цэгийн
анхдагч нэр нь devicehci
юм. Илүү дэлгэрэнгүй
мэдээллийг &man.ng.hci.4; гарын авлагын хуудаснаас лавлана уу.
Хамгийн нийтлэг ажлуудын нэг нь RF-ийн ойр Bluetooth төхөөрөмжүүдийг
олох явдал юм. Энэ үйлдлийг inquiry буюу
лавлагаа гэдэг. Лавлагаа болон бусад HCI-тэй холбоотой үйлдлүүд нь
&man.hccontrol.8; хэрэгслээр хийгддэг. Доорх жишээ нь ойр орчим ямар
Bluetooth төхөөрөмжүүд байгааг хэрхэн олохыг харуулж байна. Та төхөөрөмжүүдийн
жагсаалтыг хэдхэн секундэд авах ёстой. Алсын төхөөрөмж нь
илрүүлэгдэх горимд байгаа тохиолдолд лавлагаанд зөвхөн
хариулах болно гэдгийг санаарай.
&prompt.user; hccontrol -n ubt0hci inquiry
Inquiry result, num_responses=1
Inquiry result #0
BD_ADDR: 00:80:37:29:19:a4
Page Scan Rep. Mode: 0x1
Page Scan Period Mode: 00
Page Scan Mode: 00
Class: 52:02:04
Clock offset: 0x78ef
Inquiry complete. Status: No error [00]
BD_ADDR нь Bluetooth төхөөрөмжийн
сүлжээний картанд байдаг MAC хаягууд шиг давтагдашгүй хаяг юм. Энэ хаяг нь
төхөөрөмжтэй холбогдоход цаашид хэрэг болдог. BD_ADDR-т хүн уншиж
болохоор нэр өгөх боломжтой байдаг. /etc/bluetooth/hosts
файл нь мэдэгдэж байгаа Bluetooth хостуудын тухай мэдээллийг
агуулдаг. Дараах жишээ нь алсын төхөөрөмжид өгсөн хүн уншиж болохоор нэрийг
хэрхэн авч болохыг үзүүлж байна:
&prompt.user; hccontrol -n ubt0hci remote_name_request 00:80:37:29:19:a4
BD_ADDR: 00:80:37:29:19:a4
Name: Pav's T39
Хэрэв та лавлагааг алсын Bluetooth төхөөрөмж дээр хийх юм бол энэ нь
таны компьютерийг your.host.name (ubt0)
хэлбэрээр
олох болно. Локал төхөөрөмжид өгсөн нэрийг ямар ч үед өөрчилж болно.
Bluetooth систем нь цэгээс-цэгт-хүрэх (point-to-point)
эсвэл цэгээс-олон-цэгт-хүрэх (point-to-multipoint) холболтын боломжийг олгодог.
Цэгээс-олон-цэгт-хүрэх (point-to-multipoint) холболтод холболт нь
хэд хэдэн Bluetooth төхөөрөмжүүдийн хооронд хуваалцан хэрэглэгддэг. Дараах
жишээ нь локал төхөөрөмжийн хувьд идэвхтэй үндсэн зурвасын холболтуудын
жагсаалтыг хэрхэн авахыг үзүүлж байна:
&prompt.user; hccontrol -n ubt0hci read_connection_list
Remote BD_ADDR Handle Type Mode Role Encrypt Pending Queue State
00:80:37:29:19:a4 41 ACL 0 MAST NONE 0 0 OPEN
connection handle буюу холболтын гар
нь үндсэн зурвасын холболтыг дуусгах шаардлагатай үед ашигтай байдаг.
Үүнийг гараар хийхийг ерөнхийдөө шаарддаггүйг санаарай. Стек нь идэвхгүй байгаа
үндсэн зурвасын холболтуудыг автоматаар дуусгах болно.
&prompt.root; hccontrol -n ubt0hci disconnect 41
Connection handle: 41
Reason: Connection terminated by local host [0x16]
HCI тушаалуудын бүрэн жагсаалыг hccontrol help
гэж лавлана уу. HCI тушаалуудын ихэнх нь супер хэрэглэгчийн зөвшөөрлүүдийг
шаарддаггүй.
L2CAP
Logical Link Control and Adaptation Protocol (L2CAP) буюу
Логик Холболтын Хяналт ба Тааруулах Протокол
Логик Холболтын Хяналт ба Тааруулах Протокол (L2CAP) нь
холболт дээр тулгуурласан болон холболтгүй (connection-oriented and
connectionless) өгөгдлийн үйлчилгээнүүдийг протокол олон хуваагдах (multiplex)
чадвар болон сегмент болгож дахин цуглуулах үйлдэлтэй цуг дээд түвшний
протоколуудад хангаж өгдөг. L2CAP нь уртаараа 64 килобайт хүртэл хэмжээний
L2CAP пакетуудыг дамжуулж хүлээн авахыг өндөр түвшний протоколууд болон
програмуудад зөвшөөрдөг.
L2CAP нь сувгууд гэсэн ойлголт дээр тулгуурладаг.
Суваг нь үндсэн зурвасын холболт дээрх логик холболт юм. Суваг бүр ганц протоколд
олноос нэг уруу чиглэсэн загвараар уягдсан байдаг. Олон сувгууд нэг протоколд
уягдаж болдог боловч нэг сувгийг олон протоколд уяж болдоггүй. Суваг дээр
хүлээн авсан L2CAP пакет бүр зохих дээд түвшний протокол уруу чиглүүлэгддэг.
Олон сувгууд нь нэг үндсэн зурвасын холболтыг хуваалцаж болно.
l2cap төрлийн ганц Netgraph цэг ганц Bluetooth
төхөөрөмжийн хувьд үүсгэгддэг. L2CAP цэг нь Bluetooth HCI цэг (доош) болон
Bluetooth сокетуудад (дээш) ихэвчлэн холбогддог. Илүү дэлгэрэнгүй мэдээллийг
&man.ng.l2cap.4; гарын авлагын хуудаснаас лавлана уу.
Ашигтай тушаал бол бусад хэрэгслүүд уруу ping хийхэд хэрэглэгддэг
&man.l2ping.8; тушаал юм. Зарим нэг Bluetooth шийдлүүд нь тэдэн уруу
илгээсэн бүх өгөгдлийг буцаахгүй байж болох учраас дараах жишээн дээрх
0 bytes гэдэг нь хэвийн юм.
&prompt.root; l2ping -a 00:80:37:29:19:a4
0 bytes from 0:80:37:29:19:a4 seq_no=0 time=48.633 ms result=0
0 bytes from 0:80:37:29:19:a4 seq_no=1 time=37.551 ms result=0
0 bytes from 0:80:37:29:19:a4 seq_no=2 time=28.324 ms result=0
0 bytes from 0:80:37:29:19:a4 seq_no=3 time=46.150 ms result=0
&man.l2control.8; хэрэгсэл нь L2CAP цэгүүд дээр төрөл бүрийн үйлдлүүдийг
хийдэг. Энэ жишээ нь логик холболтуудын (сувгууд) жагсаалт болон локал төхөөрөмжийн
хувьд үндсэн зурвасын жагсаалтыг хэрхэн авахыг үзүүлж байна:
&prompt.user; l2control -a 00:02:72:00:d4:1a read_channel_list
L2CAP channels:
Remote BD_ADDR SCID/ DCID PSM IMTU/ OMTU State
00:07:e0:00:0b:ca 66/ 64 3 132/ 672 OPEN
&prompt.user; l2control -a 00:02:72:00:d4:1a read_connection_list
L2CAP connections:
Remote BD_ADDR Handle Flags Pending State
00:07:e0:00:0b:ca 41 O 0 OPEN
Өөр нэг оношлогооны хэрэгсэл бол &man.btsockstat.1; юм. Энэ нь
&man.netstat.1;-ийн хийдэгтэй төстэйг хийдэг, гэхдээ зөвхөн Bluetooth сүлжээтэй
холбоотой өгөгдлийн бүтцүүдийн хувьд хийдэг. Доорх жишээ нь дээрх &man.l2control.8;-ийн
нэгэн адил логик холболтыг харуулж байна.
&prompt.user; btsockstat
Active L2CAP sockets
PCB Recv-Q Send-Q Local address/PSM Foreign address CID State
c2afe900 0 0 00:02:72:00:d4:1a/3 00:07:e0:00:0b:ca 66 OPEN
Active RFCOMM sessions
L2PCB PCB Flag MTU Out-Q DLCs State
c2afe900 c2b53380 1 127 0 Yes OPEN
Active RFCOMM sockets
PCB Recv-Q Send-Q Local address Foreign address Chan DLCI State
c2e8bc80 0 250 00:02:72:00:d4:1a 00:07:e0:00:0b:ca 3 6 OPEN
RFCOMM
RFCOMM Протокол
RFCOMM протокол нь L2CAP протоколын дээгүүр цуваа портуудыг эмуляц хийх
боломжийг хангадаг. Энэ протокол нь ETSI стандарт TS 07.10 дээр суурилсан юм.
RFCOMM нь RS-232 (EIATIA-232-E) цуваа портуудын 9 замыг эмуляц хийх нэмэлт
бэлтгэл бүхий ердийн тээвэрлэх протокол юм. RFCOMM протокол нь хоёр Bluetooth
төхөөрөмжийн хооронд 60 хүртэлх зэрэг холболтуудыг (RFCOMM сувгууд)
дэмждэг.
RFCOMM-ийн хувьд өөр өөр төхөөрөмжүүд (холбооны төгсгөлийн цэгүүд)
дээр ажиллаж байгаа хоёр програм болон тэдгээрийн хоорондын холбооны сегмент
холбооны бүрэн замд ордог. RFCOMM нь төхөөрөмжүүд дээр байгаа цуваа портуудыг ашигладаг
програмуудад зориулагдсан юм. Холбооны сегмент нь нэг төхөөрөмжөөс нөгөө уруу
холбогдсон (шууд холболт) Bluetooth холбоос юм.
RFCOMM нь шууд холболтын үед төхөөрөмжүүдийн хоорондох холболт
эсвэл сүлжээний хувьд төхөөрөмж болон модемийн хоорондох холболтод зөвхөн
санаа тавьдаг. RFCOMM нь нэг талдаа Bluetooth утасгүй технологийг ашиглаж
холбогддог бөгөөд нөгөө талдаа утастай интерфэйсээр хангадаг модулиуд зэрэг бусад
тохиргоонуудыг дэмждэг.
&os; дээр RFCOMM протокол нь Bluetooth сокетуудын давхаргад хийгддэг.
хослох
Төхөөрөмжүүдийг хослох
Анхдагчаар Bluetooth холбоонд нэвтрэлт танилт хийгддэггүй бөгөөд ямар ч
төхөөрөмж ямар ч төхөөрөмжтэй ярилцаж чаддаг. Bluetooth төхөөрөмж (жишээ нь
үүрэн утас) тухайн нэг үйлчилгээг (жишээ нь Dial-Up үйлчилгээ) хангахын тулд
нэвтрэлт танилтыг шаарддаг байхаар байж болно. Bluetooth нэвтрэлт танилт нь
хэвийн үед PIN кодуудаар хийгддэг. Хоёр төхөөрөмжийн
хувьд хэрэглэгч адил PIN кодыг оруулах шаардлагатай. Хэрэглэгч PIN код оруулсны
дараа хоёр төхөөрөмж холболтын түлхүүр үүсгэнэ.
Түүний дараа холболтын түлхүүр нь уг төхөөрөмжүүд дээрээ эсвэл байнгын хадгалалтад
хадгалагдаж болно. Дараагийн удаа хоёр төхөөрөмж нь урьд нь үүсгэсэн холболтын
түлхүүрээ ашиглах болно. Энэ тайлбарласан процедурыг pairing
буюу хослох гэж нэрлэдэг. Ямар нэг төхөөрөмж холболтын
түлхүүрийг гээх юм бол хослолтыг дахин хийх ёстой.
&man.hcsecd.8; дэмон нь бүх Bluetooth нэвтрэлт танилтын хүсэлтүүдтэй
ажиллах үүрэгтэй. Анхдагч тохиргооны файл нь
/etc/bluetooth/hcsecd.conf юм. Дурын 1234
гэж тохируулагдсан PIN кодтой үүрэн утасны жишээ хэсгийг доор үзүүлэв:
device {
bdaddr 00:80:37:29:19:a4;
name "Pav's T39";
key nokey;
pin "1234";
}
PIN код дээр хязгаарлалт байдаггүй (уртаас гадна). Зарим төхөөрөмжүүдэд
(жишээ нь Bluetooth чихэвчнүүд) тогтмол PIN код цуг бүтээгдсэн байж болох юм.
тохируулга нь &man.hcsecd.8; дэмонг нүүрэнд үлдэж
ажиллахыг заадаг бөгөөд ингэснээр юу болж байгааг харах боломжтой юм.
Хослолыг хүлээн авч алсын төхөөрөмж уруу Bluetooth холболт эхлүүлэхээр
алсын төхөөрөмжийг тохируулна. Алсын төхөөрөмж нь хослол хийлтийг хүлээн авсан гэдгээ
хэлж PIN код хүсэх ёстой. hcsecd.conf файлд
байгаатай адил PIN код оруулаарай. Одоо таны PC болон алсын төхөөрөмж
хосолсон байна. Өөрөөр та хослол хийлтийг алсын төхөөрөмж дээр эхлүүлж болно.
&os; 5.5, 6.1 болон түүнээс шинэ хувилбаруудад hcsecd-г
систем эхлэхэд автоматаар эхлүүлэхийн тулд дараах мөрийг /etc/rc.conf
файлд нэмэн хийж болно:
hcsecd_enable="YES"
hcsecd дэмоны гаралтын жишээг доор
үзүүлэв:
hcsecd[16484]: Got Link_Key_Request event from 'ubt0hci', remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4
hcsecd[16484]: Found matching entry, remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4, name 'Pav's T39', link key doesn't exist
hcsecd[16484]: Sending Link_Key_Negative_Reply to 'ubt0hci' for remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4
hcsecd[16484]: Got PIN_Code_Request event from 'ubt0hci', remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4
hcsecd[16484]: Found matching entry, remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4, name 'Pav's T39', PIN code exists
hcsecd[16484]: Sending PIN_Code_Reply to 'ubt0hci' for remote bdaddr 0:80:37:29:19:a4
SDP
Service Discovery Protocol (SDP) буюу Үйлчилгээ Илрүүлэх Протокол
Service Discovery Protocol (SDP) буюу Үйлчилгээ Илрүүлэх Протокол нь
сервер програмуудын үзүүлдэг үйлчилгээнүүдийн байгаа эсэх болон тэдгээр
үйлчилгээнүүдийн шинж чанаруудыг илрүүлэх боломжийг клиент програмуудад олгодог.
Үйлчилгээний шинж чанарууд нь санал болгосон үйлчилгээний төрөл эсвэл ангилал болон
үйлчилгээг хэрэглэхэд шаардагдах арга зам юм уу эсвэл протоколын мэдээллийг
агуулдаг.
SDP-д SDP сервер болон SDP клиентийн хоорондох холбоо ордог. Сервер нь
сервертэй холбоотой үйлчилгээнүүдийн шинж чанаруудыг тайлбарладаг үйлчилгээний
бичлэгүүдийн жагсаалтыг арчилж байдаг. Үйлчилгээний бичлэг бүр ганц үйлчилгээний
талаар мэдээллийг агуулдаг. SDP серверийн арчилж байдаг үйлчилгээний бичлэгээс
клиент SDP хүсэлт илгээн мэдээллийг авч болно. Хэрэв клиент эсвэл клиенттэй
холбоотой програм нь үйлчилгээг ашиглахаар шийдвэл үйлчилгээг хэрэглэхийн тулд
үйлчилгээ үзүүлэгч уруу тусдаа холболт нээх ёстой. SDP нь үйлчилгээнүүд болон
тэдгээрийн шинж чанаруудыг илрүүлэх арга замаар хангадаг боловч тэдгээр үйлчилгээнүүдийг
хэрэглэх арга замуудаар хангадаггүй юм.
Хэвийн үед SDP клиент нь үйлчилгээнүүдийн зарим хүссэн онцгой шинжүүд дээр тулгуурлан
үйлчилгээнүүдийг хайдаг. Гэхдээ үйлчилгээнүүдийн талаар урьд нь ямар ч мэдээлэл байхгүй
байхад SDP серверийн үйлчилгээний бичлэгүүдээр тайлбарлагдсан үйлчилгээнүүдийн ямар
төрлүүд байгааг олохыг хүсэх үеүүд байдаг. Санал болгосон дурын үйлчилгээнүүдийг
хайх процесс нь browsing буюу үзэх
гэгддэг.
Bluetooth SDP сервер &man.sdpd.8; болон тушаалын мөрийн клиент
&man.sdpcontrol.8; нь стандарт &os; суулгацад орсон байдаг. Дараах жишээ нь
SDP үзэх хүсэлтийг хэрхэн хийж байгаа харуулж байна.
&prompt.user; sdpcontrol -a 00:01:03:fc:6e:ec browse
Record Handle: 00000000
Service Class ID List:
Service Discovery Server (0x1000)
Protocol Descriptor List:
L2CAP (0x0100)
Protocol specific parameter #1: u/int/uuid16 1
Protocol specific parameter #2: u/int/uuid16 1
Record Handle: 0x00000001
Service Class ID List:
Browse Group Descriptor (0x1001)
Record Handle: 0x00000002
Service Class ID List:
LAN Access Using PPP (0x1102)
Protocol Descriptor List:
L2CAP (0x0100)
RFCOMM (0x0003)
Protocol specific parameter #1: u/int8/bool 1
Bluetooth Profile Descriptor List:
LAN Access Using PPP (0x1102) ver. 1.0
... гэх мэт байна. Үйлчилгээ болгон шинж чанаруудтай байгааг анхаараарай
(жишээ нь RFCOMM суваг). Үйлчилгээнээс хамаараад та зарим нэг шинж чанаруудын
талаар тэмдэглэгээ хийж авах хэрэгтэй болж болох юм. Зарим Bluetooth шийдлүүд нь
үйлчилгээ үзэх боломжийг дэмждэггүй бөгөөд хоосон жагсаалт буцааж болох юм.
Энэ тохиолдолд тодорхой үйлчилгээг хайх боломжтой байдаг. Доорх жишээ нь
OBEX-ийн Обьект Түлхэх (OPUSH) үйлчилгээг хэрхэн хайхыг үзүүлж байна:
&prompt.user; sdpcontrol -a 00:01:03:fc:6e:ec search OPUSH
&os; дээр Bluetooth клиентүүдэд үйлчилгээнүүдийг санал болохдоо
&man.sdpd.8; серверийн тусламжтайгаар хийдэг. &os; 5.5, 6.1 болон
түүнээс дээш хувилбарууд дээр /etc/rc.conf файлд
дараах мөрийг нэмж болно:
sdpd_enable="YES"
Дараа нь sdpd дэмонг ингэж эхлүүлж болно:
&prompt.root; /etc/rc.d/sdpd start
&os; 6.0, болон 5.5-аас өмнөх &os; 5.X хувилбар дээр sdpd
нь системийг эхлүүлэх скриптүүдэд хийгдээгүй байдаг. Үүнийг гараар ажиллуулах ёстой:
&prompt.root; sdpd
Алсын клиентүүдэд Bluetooth үйлчилгээг үзүүлэхийг хүссэн локал серверийн
програм нь үйлчилгээг SDP дэмонд бүртгэх болно. Ийм програмуудын нэг нь
&man.rfcomm.pppd.8; юм. Эхэлснийхээ дараа энэ нь Bluetooth LAN үйлчилгээг
локал SDP дэмонд бүртгэх болно.
Локал SDP серверт бүртгэсэн үйлчилгээнүүдийн жагсаалтыг локал хяналтын сувгаар
SDP-ийн үзэх хүсэлтийг илгээн авч болно:
&prompt.root; sdpcontrol -l browse
Dial-Up сүлжээ (DUN) ба PPP ашиглах Сүлжээний Хандалт (LAN) хувийн тохиргоонууд
Dial-Up сүлжээ (DUN) хувийн тохиргоо нь модемууд болон үүрэн утаснуудтай
ихэвчлэн ашиглагддаг. Энэ хувийн тохиргоонд хамаарах тохиолдлуудыг
доор дурдав:
үүрэн утас эсвэл модемийг компьютер дээрээ
Интернэтийн хандалтын сервер уруу залгаж холбогдох юм уу эсвэл
бусад dial-up үйлчилгээнүүдэд хэрэглэхээр утасгүй модем маягаар ашиглах;
үүрэн утас эсвэл модемийг компьютер дээрээ
өгөгдлийн дуудлагуудыг хүлээн авахад ашиглах.
PPP ашиглах Сүлжээний Хандалт (LAN) хувийн тохиргоо дараах тохиолдлуудад
ашиглагдаж болно:
Ганц Bluetooth төхөөрөмжид зориулсан LAN хандалт;
Олон Bluetooth төхөөрөмжид зориулсан LAN хандалт;
PC-ээс PC уруу (цуваа кабелийн эмуляцаар PPP сүлжээ
ашиглан).
&os; дээр энэ хоёр хувийн тохиргоо нь &man.ppp.8; болон
&man.rfcomm.pppd.8; програмуудаар хийгддэг. &man.rfcomm.pppd.8; нь
RFCOMM Bluetooth холболтыг PPP-ийн ажиллаж чадах ямар нэгэн зүйл болгож хувиргадаг
гүйцэтгэл хялбаршуулагч юм. Аль ч хувийн тохиргоог ашиглахаасаа өмнө
/etc/ppp/ppp.conf файлд шинэ PPP хаяг
үүсгэгдсэн байх ёстой. Жишээнүүдийн талаар &man.rfcomm.pppd.8; гарын
авлагаас лавлана уу.
Дараах жишээн дээр &man.rfcomm.pppd.8; нь DUN RFCOMM суваг дээр
BD_ADDR 00:80:37:29:19:a4 хаягтай алсын төхөөрөмж уруу RFCOMM холболт
хийхэд ашиглагдах болно. RFCOMM сувгийн дугаарыг алсын төхөөрөмжөөс SDP-ээр
авах болно. RFCOMM сувгийг гараар зааж өгөх боломжтой бөгөөд энэ тохиолдолд
&man.rfcomm.pppd.8; нь SDP хүсэлт хийхгүй байх болно. Алсын төхөөрөмж дээр
RFCOMM сувгийг олохын тулд &man.sdpcontrol.8;-г ашиглаарай.
&prompt.root; rfcomm_pppd -a 00:80:37:29:19:a4 -c -C dun -l rfcomm-dialup
PPP ашиглах Сүлжээний Хандалтын (LAN) үйлчилгээг хангахын тулд
&man.sdpd.8; сервер ажиллаж байх ёстой. LAN клиентүүдэд зориулсан
шинэ оруулгууд /etc/ppp/ppp.conf файлд
үүсгэгдсэн байх ёстой. Жишээнүүдийн талаар &man.rfcomm.pppd.8;
гарын авлагын хуудаснаас лавлана уу. Төгсгөлд нь RFCOMM PPP серверийг
зөв RFCOMM сувгийн дугаар дээр эхлүүлнэ. RFCOMM PPP сервер нь
Bluetooth LAN үйлчилгээг локал SDP дэмонд автоматаар бүртгэх болно.
Доорх жишээ нь RFCOMM PPP серверийг хэрхэн эхлүүлэхийг үзүүлж байна.
&prompt.root; rfcomm_pppd -s -C 7 -l rfcomm-server
OBEX
OBEX Object Push (OPUSH) буюу OBEX Обьект Түлхэх хувийн тохиргоо
OBEX нь хөдөлгөөнт төхөөрөмжүүдийн хооронд энгийн файл дамжуулалт хийхэд
зориулагдсан өргөн ашиглагддаг протокол юм. Үүний гол хэрэглээ нь хэт ягаан туяаны
холбоо бөгөөд зөөврийн компьютерууд эсвэл PDA-уудын хооронд ердийн файл
дамжуулахад, нэрийн хуудас эсвэл цагалбарыг үүрэн утас болон PIM програмуудтай
бусад төхөөрөмжүүдийн хооронд илгээхэд хэрэглэгддэг.
OBEX сервер болон клиент нь гуравдагч талын багц obexapp
хэлбэрээр хийгдсэн байдаг бөгөөд энэ нь comms/obexapp
порт хэлбэрээр байдаг.
OBEX клиент нь OBEX серверт обьектуудыг түлхэж оруулах буюу/эсвэл татахад хэрэглэгддэг.
Обьект нь жишээ нь нэрийн хуудас юм уу эсвэл уулзалт байж болно. OBEX клиент нь
алсын төхөөрөмжөөс SDP-ээр RFCOMM сувгийн дугаарыг авч болно. RFCOMM сувгийн
дугаарын оронд үйлчилгээний нэрийг зааж үүнийг хийж болно. Дэмжигдсэн үйлчилгээний
нэрсэд: IrMC, FTRN, болон OPUSH ордог. RFCOMM сувгийг дугаар болгон зааж
өгөх боломжтой байдаг. Төхөөрөмжийн мэдээллийн обьектийг үүрэн утаснаас татаж
авч байгаа болон шинэ обьектийг (нэрийн хуудас) утасны сан уруу хийж байгаа
OBEX сессийн жишээг доор үзүүлэв.
&prompt.user; obexapp -a 00:80:37:29:19:a4 -C IrMC
obex> get telecom/devinfo.txt devinfo-t39.txt
Success, response: OK, Success (0x20)
obex> put new.vcf
Success, response: OK, Success (0x20)
obex> di
Success, response: OK, Success (0x20)
OBEX-ийн Обьект Түлхэх үйлчилгээг хангахын тулд &man.sdpd.8; сервер
ажиллаж байх ёстой. Бүх ирж байгаа обьектууд хадгалагдах root хавтас үүсгэгдэх
ёстой. root сангийн анхдагч зам нь /var/spool/obex
байна. Төгсгөлд нь OBEX серверийг зөв RFCOMM сувгийн дугаар дээр эхлүүлнэ.
OBEX сервер нь OBEX-ийн Обьект Түлхэх үйлчилгээг локал SDP дэмонд автоматаар
бүртгүүлэх болно. Доорх жишээ нь OBEX серверийг хэрхэн эхлүүлэхийг харуулж байна.
&prompt.root; obexapp -s -C 10
Serial Port Profile (SPP) буюу Цуваа портын хувийн тохиргоо
Serial Port Profile (SPP) буюу Цуваа портын хувийн тохиргоо нь Bluetooth
төхөөрөмжүүдэд RS232 (эсвэл түүнтэй төстэй) цуваа кабелийн эмуляц хийхийг зөвшөөрдөг.
Энэ хувийн тохиргоонд хамаатай тохиолдол нь кабелийн оронд виртуал цуваа портын
хийсвэрлэлтийн тусламжтай Bluetooth-ийг ашигладаг хуучин програмуудтай харьцдаг.
&man.rfcomm.sppd.1; хэрэгсэл нь цуваа портын хувийн тохиргоог хийдэг.
Псевдо tty нь виртуал цуваа портын хийсвэрлэлт болон ашиглагддаг. Доорх жишээ нь
алсын төхөөрөмжийн цуваа портын үйлчилгээ уруу хэрхэн холбогдохыг харуулж байна.
Та RFCOMM сувгийг заах шаардлагагүйг санаарай - &man.rfcomm.sppd.1; нь
алсын төхөөрөмжөөс SDP-ээр авч чаддаг. Хэрэв та үүнийг дарж өөрчлөхийг хүсвэл
тушаалын мөрөнд RFCOMM сувгийг зааж өгөх хэрэгтэй.
&prompt.root; rfcomm_sppd -a 00:07:E0:00:0B:CA -t /dev/ttyp6
rfcomm_sppd[94692]: Starting on /dev/ttyp6...
Холбогдсоны дараа псевдо tty нь цуваа порт шиг ашиглагдаж болно:
&prompt.root; cu -l ttyp6
Алдааг олж засварлах
Алсын төхөөрөмж холбогдож чадахгүй байх
Зарим нэг хуучин Bluetooth төхөөрөмжүүд нь үүрэг шилжүүлэлтийг дэмждэггүй.
Анхдагчаар &os; нь шинэ холболтыг хүлээн авахдаа үүргийг өөрчилж мастер болохыг
оролддог. Үүнийг дэмждэггүй төхөөрөмжүүд нь холбогдож чаддаггүй. Шинэ холболт
хийгдэхэд үүрэг шилжүүлэлт хийгддэгийг санаарай. Тийм учраас алсын төхөөрөмжөөс
үүрэг шилжүүлэлтийг дэмждэг эсэхийг нь асуух боломжгүй юм. Локал тал дээрээ
үүрэг шилжүүлэлтийг хаах HCI тохируулга байдаг:
&prompt.root; hccontrol -n ubt0hci write_node_role_switch 0
Ямар нэгэн юм буруу болоод байна, би яг юу болоод байгааг харж болох уу?
Тиймээ, та харж болно. comms/hcidump порт
хэлбэрээр байдаг гуравдагч талын багц hcidump-г ашиглана.
hcidump хэрэгсэл нь &man.tcpdump.1;-тай төстэй.
Энэ нь Bluetooth пакетуудын агуулгыг терминал дээр харуулж Bluetooth пакетуудыг
файл уруу гаргахад хэрэглэгдэж болно.
Эндрю
Томпсон
Бичсэн
Гүүр
Танилцуулга
IP дэд сүлжээ
гүүр
Заримдаа нэг физик сүлжээг (Ethernet сегмент зэрэг)
IP дэд сүлжээнүүд үүсгэж сегментүүдийг хооронд нь чиглүүлэгчээр
цугт нь холбож ашиглалгүйгээр хоёр тусдаа сүлжээний сегмент болгох нь ашигтай
байдаг. Ийм маягаар хоёр сүлжээг хооронд нь холбодог төхөөрөмжийг
bridge
буюу гүүр
гэдэг.
Хоёр сүлжээний интерфэйс карттай FreeBSD систем гүүр маягаар ажиллаж
чаддаг.
Гүүр нь өөрийн сүлжээний интерфэйс бүрийн төхөөрөмжийн MAC давхаргын
хаягуудыг (Ethernet хаягууд) сурч ажилладаг. Түүний эх болон төгсгөл нь
зөвхөн өөр өөр сүлжээнд байгаа тохиолдолд хоёр сүлжээний хооронд
урсгалыг дамжуулдаг.
Олон талаараа гүүр нь маш цөөн порттой Ethernet шилжүүлэгчтэй адил
юм.
Гүүр хийхэд тохирох тохиолдлууд
Өнөөдөр гүүр ашиглагддаг олон нийтлэг тохиолдол байдаг.
Сүлжээнүүдийг холбох нь
Гүүрний үндсэн үйлдэл нь хоёр буюу түүнээс олон
сүлжээний сегментүүдийг хооронд нь холбох явдал юм.
Кабелийн хязгаарлалт, галт хана хийх эсвэл виртуал машины
интерфэйс зэрэг псевдо сүлжээнүүдийг холбох зэрэг сүлжээний
энгийн төхөөрөмжийн оронд хост дээр тулгуурласан гүүрийг ашиглах
шалтгаан олон байдаг. Гүүр нь бас hostap горимд ажиллаж байгаа
утасгүй сүлжээний интерфэйсийг утастай сүлжээ рүү холбож
хандалтын цэг маягаар ажиллах чадвартай.
Шүүх/урсгал хэлбэржүүлэх галт хана
галт хана
NAT
Нийтлэг тохиолдол бол чиглүүлэлт юм уу эсвэл сүлжээний хаягийн хөрвүүлэлтгүй (NAT)
галт ханын ажиллагаа шаардлагатай тохиолдол юм.
Үүний жишээ нь DSL юм уу эсвэл ISDN-ээр ISP уруугаа холбогдсон
жижиг компани юм. Тэд 13 ширхэг гаднаас хандах боломжтой IP хаягийг
өөрсдийн ISP-ээс авдаг бөгөөд сүлжээндээ 10 PC-тэй. Энэ тохиолдолд
чиглүүлэгч дээр тулгуурласан галт хана нь дэд сүлжээний асуудлуудаас болоод
төвөгтэй байна.
чиглүүлэгч
DSL
ISDN
Гүүр дээр тулгуурласан галт ханыг тохируулж тэдний DSL/ISDN чиглүүлэгчийн
замд ямар нэгэн IP хаяглалтын асуудалгүйгээр тавьж болно.
Сүлжээ сонсогч (Network tap)
Гүүр нь сүлжээний хоёр сегментийг холбож тэдгээрийн
хооронд дамжиж байгаа бүх Ethernet урсгалыг шалгахад
хэрэглэгдэж болно. Энэ нь гүүр интерфэйс дээр
&man.bpf.4;/&man.tcpdump.1; ашиглах юм уу эсвэл
бүх урсгалын хуулбарыг нэмэлт интерфэйс (span порт) уруу илгээх
замаар байж болно.
Түвшин 2 VPN
Хоёр Ethernet сүлжээ нь IP холбоосын дагуу
EtherIP туннель юм уу эсвэл OpenVPN зэрэг &man.tap.4;
дээр тулгуурласан шийдлүүдийн тусламжтайгаар холбогдож болно.
Түвшин 2 Давхцал
Сүлжээ нь хоорондоо олон холбоосоор холбогдож давхацсан замуудыг
хаахын тулд Spanning Tree протоколыг ашиглаж болно.
Ethernet сүлжээ нь зөв ажилладаг байхын тулд хоёр төхөөрөмжийн
хооронд зөвхөн нэг идэвхтэй зам байх ёстой байдаг бөгөөд
Spanning Tree нь давталтыг илрүүлж давхацсан холбоосуудыг
хаалттай төлөвт оруулдаг. Аль нэг идэвхтэй холбоос амжилтгүй
болсон тохиолдолд уг протокол өөр модыг тооцоолж сүлжээн дэх
бүх цэгүүдэд хүрэх холболтыг сэргээхийн тулд аль нэг
хаалттай замыг дахин идэвхжүүлдэг.
Цөмийн тохиргоо
Энэ хэсэг нь &man.if.bridge.4; гүүрний шийдлийн тухай өгүүлэх болно,
netgraph гүүрний драйвер бас байдаг бөгөөд илүү дэлгэрэнгүй мэдээллийг
&man.ng.bridge.4; гарын авлагын хуудаснаас үзнэ үү.
Гүүрний драйвер нь цөмийн модуль бөгөөд &man.ifconfig.8;-оор
гүүр интерфэйсийг үүсгэх үед автоматаар дуудагддаг.
Өөрийн цөмийн тохиргооны файлд device if_bridge
гэж нэмэн гүүрийг цөмд эмхэтгэж болно.
&man.pfil.9; тогтолцоогоор холбогддог галт ханын дурын
багцтай пакет шүүлтийг ашиглаж болдог. Галт хана нь модуль хэлбэрээр
дуудагдах юм уу эсвэл цөмд эмхэтгэгдэж болно.
Гүүр нь &man.altq.4; эсвэл &man.dummynet.4;-тэй цуг
урсгал хэлбэржүүлэгч болон ашиглагдаж болно.
Гүүрийг идэвхжүүлэх нь
Интерфэйс хуулбарлалтыг ашиглан гүүрийг үүсгэдэг.
Гүүрийг үүсгэхийн тулд &man.ifconfig.8;-ийг ашиглана.
Хэрэв гүүрний драйвер цөмд байхгүй бол автоматаар
дуудагддаг.
&prompt.root; ifconfig bridge create
bridge0
&prompt.root; ifconfig bridge0
bridge0: flags=8802<BROADCAST,SIMPLEX,MULTICAST> metric 0 mtu 1500
ether 96:3d:4b:f1:79:7a
id 00:00:00:00:00:00 priority 32768 hellotime 2 fwddelay 15
maxage 20 holdcnt 6 proto rstp maxaddr 100 timeout 1200
root id 00:00:00:00:00:00 priority 0 ifcost 0 port 0
Гүүр интерфэйс үүсч түүнд санамсаргүйгээр үүсгэгдсэн
Ethernet хаяг автоматаар өгөгддөг. maxaddr болон
timeout нэмэлт өгөгдлүүд нь өөрийн дамжуулах
хүснэгтэд хичнээн MAC хаягийг хадгалах болон сүүлд харагдсанаасаа
хойш оруулга бүр хичнээн секундын дараа устгагдах вэ гэдгийг
хянадаг. Бусад нэмэлт өгөгдлүүд нь Spanning Tree хэрхэн
ажиллахыг хянадаг.
Гишүүн сүлжээний интерфэйсийг гүүрэнд нэмэх хэрэгтэй.
Гүүрний хувьд пакетуудыг дамжуулахын тулд бүх гишүүн интерфэйсүүд
болон гүүр өөрөө идэвхжсэн байх шаардлагатай:
&prompt.root; ifconfig bridge0 addm fxp0 addm fxp1 up
&prompt.root; ifconfig fxp0 up
&prompt.root; ifconfig fxp1 up
Гүүр нь одоо Ethernet хүрээнүүдийг fxp0
болон fxp1-ийн хооронд дамжуулж байна.
Гүүр нь ачаалах үед үүсгэгдэх /etc/rc.conf-ийн
тохиргоо ийм байна:
cloned_interfaces="bridge0"
ifconfig_bridge0="addm fxp0 addm fxp1 up"
ifconfig_fxp0="up"
ifconfig_fxp1="up"
Хэрэв гүүр хостод IP хаяг хэрэгтэй бол үүнийг тохируулах
зөв газар бол гишүүн интерфэйсийн аль нэг биш харин
гүүр интерфэйс өөрөө юм. Үүнийг статикаар эсвэл DHCP-ээр
тохируулж болно:
&prompt.root; ifconfig bridge0 inet 192.168.0.1/24
Гүүр интерфэйсд IPv6 хаягийг өгч бас болно.
Галт хана
firewall
Пакет шүүлт идэвхжсэн тохиолдолд гүүр хийгдсэн
пакетууд нь гарч байгаа интерфэйс ба гүүр интерфэйс дээрээ
гарах шүүлтээр, тохирох интерфэйс дээрээ орох
шүүлтээр дамждаг.
Аль ч шатыг хааж болдог. Пакетийн урсгалын
чиглэл нь чухал бол гүүрэн дээр галт хана хийснээс
гишүүн интерфэйсүүд дээр хийсэн нь дээр байдаг.
Гүүр нь IP бус ба ARP пакетуудыг дамжуулах болон IPFW-ийн тусламжтай
хийгдэх хоёрдугаар түвшний галт хананд зориулсан хэд
хэдэн тохируулж болох тохируулгуудтай байдаг. Дэлгэрэнгүй
мэдээллийг &man.if.bridge.4;-ээс үзнэ үү.
Spanning Tree
Гүүрний драйвер нь хуучин Spanning Tree Протоколтой (STP)
нийцтэй Rapid Spanning Tree Protocol (RSTP эсвэл 802.1w) буюу
Түргэн Spanning Tree Протоколыг хийж гүйцэтгэсэн байдаг.
Spanning Tree нь сүлжээн дэх давталтуудыг илрүүлж арилгахад
хэрэглэгддэг. RSTP нь хуучин STP-г бодох юм бол илүү түргэн
нийлэх боломжийг олгодог. Энэ протокол нь давхцал үүсгэлгүйгээр
дамжуулалтад хурдан шилжихийн тулд хөрш шилжүүлэгчидтэйгээ
мэдээлэл солилцдог.
Доор дурдсан хүснэгт нь дэмжигдсэн ажиллах горимуудыг
үзүүлж байна:
OS хувилбар
STP горимууд
Анхдагч горим
&os; 5.4—&os; 6.2
STP
STP
&os; 6.3+
RSTP эсвэл STP
STP
&os; 7.0+
RSTP эсвэл STP
RSTP
Spanning Tree-г stp тушаал ашиглан
гишүүн интерфэйсүүд дээр идэвхжүүлж болно.
Одоо fxp0 болон
fxp1 интерфэйсүүдтэй гүүрний хувьд
STP-г идэвхжүүлэхийн тулд доор дурдсаныг хийнэ:
&prompt.root; ifconfig bridge0 stp fxp0 stp fxp1
bridge0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> metric 0 mtu 1500
ether d6:cf:d5:a0:94:6d
id 00:01:02:4b:d4:50 priority 32768 hellotime 2 fwddelay 15
maxage 20 holdcnt 6 proto rstp maxaddr 100 timeout 1200
root id 00:01:02:4b:d4:50 priority 32768 ifcost 0 port 0
member: fxp0 flags=1c7<LEARNING,DISCOVER,STP,AUTOEDGE,PTP,AUTOPTP>
port 3 priority 128 path cost 200000 proto rstp
role designated state forwarding
member: fxp1 flags=1c7<LEARNING,DISCOVER,STP,AUTOEDGE,PTP,AUTOPTP>
port 4 priority 128 path cost 200000 proto rstp
role designated state forwarding
Энэ гүүр нь 00:01:02:4b:d4:50 гэсэн
ID болон 32768 гэсэн ээлж бүхий spanning
tree-тэй байна. root id адил байгаа нь
модны хувьд root гүүр гэдгийг илтгэж байна.
Сүлжээн дэх өөр нэг гүүр бас идэвхжсэн spanning tree-тэй
байна:
bridge0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> metric 0 mtu 1500
ether 96:3d:4b:f1:79:7a
id 00:13:d4:9a:06:7a priority 32768 hellotime 2 fwddelay 15
maxage 20 holdcnt 6 proto rstp maxaddr 100 timeout 1200
root id 00:01:02:4b:d4:50 priority 32768 ifcost 400000 port 4
member: fxp0 flags=1c7<LEARNING,DISCOVER,STP,AUTOEDGE,PTP,AUTOPTP>
port 4 priority 128 path cost 200000 proto rstp
role root state forwarding
member: fxp1 flags=1c7<LEARNING,DISCOVER,STP,AUTOEDGE,PTP,AUTOPTP>
port 5 priority 128 path cost 200000 proto rstp
role designated state forwarding
root id 00:01:02:4b:d4:50 priority 32768
ifcost 400000 port 4 мөр нь root гүүр нь
дээр дурдсантай адил 00:01:02:4b:d4:50
бөгөөд энэ гүүрнээс 400000 гэсэн
замын өртөгтэй, root гүүр рүү хүрэх зам нь
fxp0 болох port 4-өөр
дамжина гэдгийг үзүүлж байна.
Гүүрний нэмэлт тохиргоо
Урсгалыг бүтээх/шинэчлэх
Гүүр нь монитор буюу хянах горимыг дэмждэг бөгөөд
энэ горимд пакетууд нь &man.bpf.4; процесс хийгдсэний дараа
хаягдаж цааш процесс хийгдэхгүй эсвэл дамжуулагдахгүй
болдог. Хоёр буюу түүнээс дээш тооны интерфэйсүүдийн оролтыг
нэгтгэж нэг &man.bpf.4; урсгал руу гаргахад үүнийг ашиглаж
болно. RX/TX дохионуудыг гадагш хоёр тусдаа интерфэйсээр дамжуулах
сүлжээний сонсогчид зориулсан урсгал бүтээхэд энэ нь ашигтай
байдаг.
Сүлжээний дөрвөн интерфэйсээс оролтыг нэг урсгал уруу уншихын
тулд:
&prompt.root; ifconfig bridge0 addm fxp0 addm fxp1 addm fxp2 addm fxp3 monitor up
&prompt.root; tcpdump -i bridge0
Span портууд
Гүүрний хүлээн авсан Ethernet хүрээ бүрийн хуулбар
томилогдсон span порт уруу дамждаг. Гүүрэн дээр тохируулагдсан
span портуудын тоо хязгааргүй байдаг, хэрэв интерфэйс нь
span порт гэж томилогдсон бол энэ нь ердийн гүүрний порт маягаар
ашиглагдах боломжгүй байж болох юм. Энэ нь гүүрний аль нэг span порт руу
холбогдсон өөр нэг хост дээрээс гүүр хийгдсэн сүлжээг идэвхгүйгээр
хулгайгаар үзэхэд их ашигтай байдаг.
Бүх хүрээнүүдийн хуулбарыг fxp4 гэж
нэрлэгдсэн интерфэйс рүү илгээхийн тулд:
&prompt.root; ifconfig bridge0 span fxp4
Хувийн интерфэйсүүд
Хувийн интерфэйс нь бусад хувийн интерфэйсүүд рүү ямар ч урсгалыг
дамжуулдаггүй. Урсгал нь ямар нэг нөхцөлгүйгээр хаагддаг
бөгөөд ARP зэрэг ямар ч Ethernet хүрээнүүд дамжуулагдахгүй.
Хэрэв урсгал нь сонголтын дагуу хаагдах хэрэгтэй бол үүний оронд
галт хана ашиглах ёстой байдаг.
Наалттай интерфэйсүүд
Хэрэв гүүрний гишүүн интерфэйс нь наалттай гэж тэмдэглэгдсэн
бол динамикаар тогтоосон хаягийн оруулгуудыг дамжуулалтын
кэшд ороход статик гэж үздэг. Хаяг өөр интерфэйс дээр үзэгдсэн байлаа ч
гэсэн наалттай оруулгууд нь хэзээ ч кэшээс гарч хуучирдаггүй эсвэл
солигддоггүй. Энэ нь дамжуулалтын хүснэгтийг урьдчилан нутагшуулах
шаардлагагүй болгож статик хаягийн оруулгуудын ашгийг өгдөг бөгөөд
гүүрний тодорхой нэг сегмент дээр тогтоогдсон хэрэглэгчид өөр сегмент
рүү тэнүүчилж чаддаггүй.
Наалттай хаягуудыг ашиглах өөр нэг жишээ нь IP хаягийн
талбарыг дэмий үрэлгүйгээр хэрэглэгчийн сүлжээнүүд нь тусгаарлагдсан
чиглүүлэгчийг үүсгэхийн тулд гүүрийг VLAN-уудтай нэгтгэх
явдал юм. CustomerA нь vlan100
дээр CustomerB нь vlan101
дээр гэж үзье. Гүүр нь 192.168.0.1
гэсэн хаягтай бөгөөд бас интернэт чиглүүлэгч юм.
&prompt.root; ifconfig bridge0 addm vlan100 sticky vlan100 addm vlan101 sticky vlan101
&prompt.root; ifconfig bridge0 inet 192.168.0.1/24
Хоёр клиент хоёулаа 192.168.0.1-г өөрсдийн анхдагч
гарц гэж харах бөгөөд гүүрний кэш нь наалттай болохоор
тэд өөрсдийн урсгалыг дундаас нь оруулах гэж нөгөө
хэрэглэгчийнхээ MAC хаягийг ашиглан хуурч чадахгүй юм.
VLAN-уудын хоорондох ямар ч холбоог хувийн интерфэйсүүд
(эсвэл галт хана) ашиглан хааж болно:
&prompt.root; ifconfig bridge0 private vlan100 private vlan101
Хэрэглэгчид нь нэг нэгнээсээ бүр мөсөн тусгаарлагдсан бөгөөд
бүх /24 хаягийн бүсийг дэд сүлжээ
болгон хуваалгүйгээр хуваарилж болно.
+
+ Хаягийн хязгаарууд
+
+ Интерфэйсийн цаана байгаа давтагдашгүй эх MAC хаягуудын
+ тоо хязгаартай байдаг. Тэр хязгаарт хүрэх үед мэдэгдэхгүй эх
+ хаягтай пакетууд нь тухайн үед байгаа хостын кэш оруулгын
+ хугацаа дуусах юм уу эсвэл устгагдах хүртэл хаягдсаар байх болно.
+
+ Доор дурдсан жишээ нь vlan100 дээр
+ байгаа CustomerA-д зориулж
+ Ethernet төхөөрөмжүүдийн хамгийн их тоог 10 болгон тохируулж
+ байна.
+
+ &prompt.root; ifconfig bridge0 ifmaxaddr vlan100 10
+
+
SNMP монитор хийх
Гүүр интерфэйс болон STP параметрүүдийг &os;-ийн
үндсэн системд орсон байдаг SNMP демоны тусламжтайгаар
монитор хийж болно. Экспорт хийгдсэн гүүрний MIB-үүд нь
IETF-ийн стандартуудыг хангаж байдаг. Тийм болохоор дурын
SNMP клиент эсвэл монитор хийдэг багцыг өгөгдлийг хүлээн авахад
хэрэглэж болно.
Гүүр машин дээр /etc/snmp.config
файлд begemotSnmpdModulePath."bridge" =
"/usr/lib/snmp_bridge.so" мөрийг тайлбар болгосныг
болиулж bsnmpd дэмоныг
эхлүүлэх хэрэгтэй. Community буюу нийгмийн нэрс болон
хандалтын жагсаалтууд зэрэг бусад тохиргоонуудыг өөрчлөх
шаардлагатай байж болно. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг
&man.bsnmpd.1; болон &man.snmp.bridge.3;-с үзнэ үү.
Доор дурдсан жишээнүүд нь гүүрэнд хүсэлт илгээхийн тулд
Net-SNMP програм хангамжийг (net-mgmt/net-snmp) ашиглаж байгаа
бөгөөд net-mgmt/bsnmptools портыг бас
ашиглаж болно. Гүүрний MIB тодорхойлолтуудыг
Net-SNMP руу оруулж ирэхийн тулд
SNMP клиент хост дээрээ $HOME/.snmp/snmp.conf файлд
доор дурдсан мөрүүдийг нэмэх хэрэгтэй:
mibdirs +/usr/share/snmp/mibs
mibs +BRIDGE-MIB:RSTP-MIB:BEGEMOT-MIB:BEGEMOT-BRIDGE-MIB
Ганц гүүрийг IETF BRIDGE-MIB
(RFC4188)-ээр монитор хийхийн тулд доор дурдсаныг хийнэ
&prompt.user; snmpwalk -v 2c -c public bridge1.example.com mib-2.dot1dBridge
BRIDGE-MIB::dot1dBaseBridgeAddress.0 = STRING: 66:fb:9b:6e:5c:44
BRIDGE-MIB::dot1dBaseNumPorts.0 = INTEGER: 1 ports
BRIDGE-MIB::dot1dStpTimeSinceTopologyChange.0 = Timeticks: (189959) 0:31:39.59 centi-seconds
BRIDGE-MIB::dot1dStpTopChanges.0 = Counter32: 2
BRIDGE-MIB::dot1dStpDesignatedRoot.0 = Hex-STRING: 80 00 00 01 02 4B D4 50
...
BRIDGE-MIB::dot1dStpPortState.3 = INTEGER: forwarding(5)
BRIDGE-MIB::dot1dStpPortEnable.3 = INTEGER: enabled(1)
BRIDGE-MIB::dot1dStpPortPathCost.3 = INTEGER: 200000
BRIDGE-MIB::dot1dStpPortDesignatedRoot.3 = Hex-STRING: 80 00 00 01 02 4B D4 50
BRIDGE-MIB::dot1dStpPortDesignatedCost.3 = INTEGER: 0
BRIDGE-MIB::dot1dStpPortDesignatedBridge.3 = Hex-STRING: 80 00 00 01 02 4B D4 50
BRIDGE-MIB::dot1dStpPortDesignatedPort.3 = Hex-STRING: 03 80
BRIDGE-MIB::dot1dStpPortForwardTransitions.3 = Counter32: 1
RSTP-MIB::dot1dStpVersion.0 = INTEGER: rstp(2)
dot1dStpTopChanges.0-ийн утга хоёр бөгөөд
энэ нь STP гүүрний бүтэц хоёр удаа өөрчлөгдсөн гэдгийг харуулж
байна. Бүтцийн өөрчлөлт гэдэг нь сүлжээн дэх нэг буюу олон холбоосууд
өөрчлөгдсөн юм уу эсвэл амжилтгүй болсон бөгөөд шинэ мод тооцоологдсон
гэсэн үг юм. dot1dStpTimeSinceTopologyChange.0-ийн
утга ийм зүйл хэзээ болсныг харуулах болно.
Олон гүүрний интерфэйсийг монитор хийхийн тулд
хувийн BEGEMOT-BRIDGE-MIB-г ашиглаж болно:
&prompt.user; snmpwalk -v 2c -c public bridge1.example.com
enterprises.fokus.begemot.begemotBridge
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeBaseName."bridge0" = STRING: bridge0
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeBaseName."bridge2" = STRING: bridge2
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeBaseAddress."bridge0" = STRING: e:ce:3b:5a:9e:13
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeBaseAddress."bridge2" = STRING: 12:5e:4d:74:d:fc
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeBaseNumPorts."bridge0" = INTEGER: 1
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeBaseNumPorts."bridge2" = INTEGER: 1
...
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeStpTimeSinceTopologyChange."bridge0" = Timeticks: (116927) 0:19:29.27 centi-seconds
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeStpTimeSinceTopologyChange."bridge2" = Timeticks: (82773) 0:13:47.73 centi-seconds
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeStpTopChanges."bridge0" = Counter32: 1
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeStpTopChanges."bridge2" = Counter32: 1
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeStpDesignatedRoot."bridge0" = Hex-STRING: 80 00 00 40 95 30 5E 31
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeStpDesignatedRoot."bridge2" = Hex-STRING: 80 00 00 50 8B B8 C6 A9
mib-2.dot1dBridge дэд модоор
монитор хийгдэж байгаа гүүрний интерфэйсийг солихын
тулд доор дурдсаныг хийнэ:
&prompt.user; snmpset -v 2c -c private bridge1.example.com
BEGEMOT-BRIDGE-MIB::begemotBridgeDefaultBridgeIf.0 s bridge2
Эндрю
Томпсон
Бичсэн
Холбоос нэгтгэлт ба ослыг тойрон гарах (Link Aggregation and Failover)
lagg
failover
fec
lacp
loadbalance
roundrobin
Танилцуулга
&man.lagg.4; интерфэйс нь fault-tolerance буюу
алдаанд тэсвэртэй байдал болон өндөр хурдны холбоосуудыг
хангах зорилгоор сүлжээний олон интерфэйсүүдийг нэг виртуал интерфэйс
болгон нэгтгэх боломжийг олгодог.
Ажиллагааны горимууд
failover
Зөвхөн мастер портоор урсгалыг илгээж хүлээн авна. Хэрэв
мастер порт байхгүй болвол дараагийн идэвхтэй порт ашиглагдана.
Эхний нэмэгдсэн интерфэйс нь мастер порт болох бөгөөд үүний дараа
нэмэгдсэнүүд нь ослыг тойрон гарах төхөөрөмжүүд болон ашиглагдах
болно.
fec
Сискогийн EtherChannel-ийг дэмждэг. Энэ нь статик тохируулга
бөгөөд нөгөө талтайгаа нэгтгэлт хийхэд тохиролцдоггүй эсвэл
холбоосыг монитор хийхийн тулд хүрээнүүд солилцдоггүй. Хэрэв шилжүүлэгч
LACP-г дэмждэг бол түүнийг ашиглах ёстой.
Хэш хийгдсэн протоколын толгойн мэдээлэл дээр үндэслэн
идэвхтэй портуудаар гарч байгаа урсгалыг тэнцвэржүүлж дурын идэвхтэй
портоос ирж байгаа урсгалыг хүлээн авна. Хэш нь Ethernet эхлэл болон
очих хаяг ба хэрэв байгаа бол VLAN хаяг болон IPv4/IPv6 эхлэл болон
очих хаягийг багтаадаг.
lacp
IEEE 802.3ad Link Aggregation Control Protocol
(LACP) буюу Холбоос Нэгтгэлт Хянах Протокол болон Marker буюу
Тэмдэглэгээний Протоколыг дэмждэг. LACP нь нэгтгэж болох холбоосуудыг
нөгөө талтай нь нэг буюу хэд хэдэн Link Aggregated
Group буюу Холбоос Нэгтгэгдсэн бүлгүүд болгон
тохиролцуулдаг. LAG бүр нь адил хурдтай, гүйцэд дуплекс
ажиллагаанд тохируулсан портуудаас тогтоно. Урсгал нь
LAG дахь портуудын дагуу хамгийн их нийт хурдаар тэнцвэржүүлэгдэх
бөгөөд ихэнх тохиолдолд бүх портуудыг агуулсан зөвхөн нэг LAG байх
болно. Физик холболт өөрчлөгдөхөд Холбоос Нэгтгэлт шинэ тохиргоо
уруу хурдан шилжих болно.
Хэш хийгдсэн протоколын толгойн мэдээлэл дээр үндэслэн
идэвхтэй портуудаар гарч байгаа урсгалыг тэнцвэржүүлж дурын идэвхтэй
портоос ирж байгаа урсгалыг хүлээн авна. Хэш нь Ethernet эхлэл болон
очих хаяг ба хэрэв байгаа бол VLAN хаяг болон IPv4/IPv6 эхлэл болон
очих хаягийг багтаадаг.
loadbalance
Энэ нь fec горимын хуулбар юм.
roundrobin
Тойрон эргэх хуваарилалтыг ашиглан гарч байгаа урсгалыг
бүх идэвхтэй портуудаар тарааж дурын идэвхтэй портоос ирж
байгаа урсгалыг хүлээн авна. Энэ горим нь Ethernet хүрээний
дарааллыг зөрчих бөгөөд болгоомжтой ашиглах шаардлагатай байдаг.
Жишээнүүд
Сиско шилжүүлэгчтэй LACP нэгтгэлт
Энэ жишээ нь &os; машины хоёр интерфэйсийг шилжүүлэгч рүү
ачаалал тэнцвэржүүлсэн, алдаанд тэсвэртэй ганц холбоосоор холбож
байна. Дамжуулах чанар болон алдаанд тэсвэртэй байдлыг сайжруулах
зорилгоор илүү олон интерфэйсүүдийг нэмж болно. Ethernet холбоосууд
дээр хүрээний дараалал чухал байдаг учраас хоёр станцын хоорондох
ямар ч урсгал аль нэг интерфэйсийн хамгийн их хурдаар хязгаарлагдан
тэр физик холбоосоор үргэлж урсаж байдаг. Дамжуулах алгоритм нь
өөр өөр урсгалуудыг ялгаж, байгаа интерфэйсүүдээр тэдгээрийг
тэнцвэржүүлэхийн тулд аль болох их мэдээллийг ашиглахыг оролддог.
Сиско шилжүүлэгч дээр сувгийн бүлэгт интерфэйсүүдийг нэмнэ.
interface FastEthernet0/1
channel-group 1 mode active
channel-protocol lacp
!
interface FastEthernet0/2
channel-group 1 mode active
channel-protocol lacp
!
&os; машин дээр lagg интерфэйсийг үүсгэнэ.
&prompt.root; ifconfig lagg0 create
&prompt.root; ifconfig lagg0 up laggproto lacp laggport fxp0 laggport fxp1
ifconfig-аас гарах интерфэйсийн төлвийг үзэх хэрэгтэй.
ACTIVE гэж тэмдэглэгдсэн портууд нь
алсын шилжүүлэгчтэй тохиролцсон, идэвхтэй нэгтгэлтийн бүлгийн хэсэг бөгөөд
урсгал нь дамжуулагдаж хүлээн авагдах болно. LAG таних тэмдгүүдийг
үзэхийн тулд &man.ifconfig.8;-ийн дэлгэрэнгүй гаралтыг ашиглаарай.
lagg0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> metric 0 mtu 1500
options=8<VLAN_MTU>
ether 00:05:5d:71:8d:b8
media: Ethernet autoselect
status: active
laggproto lacp
laggport: fxp1 flags=1c<ACTIVE,COLLECTING,DISTRIBUTING>
laggport: fxp0 flags=1c<ACTIVE,COLLECTING,DISTRIBUTING>
Шилжүүлэгч нь аль портууд идэвхтэйг харуулах болно. Дэлгэрэнгүй
мэдээллийг үзэхийн тулд show lacp neighbor detail
тушаалыг ашиглах хэрэгтэй.
switch# show lacp neighbor
Flags: S - Device is requesting Slow LACPDUs
F - Device is requesting Fast LACPDUs
A - Device is in Active mode P - Device is in Passive mode
Channel group 1 neighbors
Partner's information:
LACP port Oper Port Port
Port Flags Priority Dev ID Age Key Number State
Fa0/1 SA 32768 0005.5d71.8db8 29s 0x146 0x3 0x3D
Fa0/2 SA 32768 0005.5d71.8db8 29s 0x146 0x4 0x3D
Failover горим
Failover буюу ослыг тойрон гарах горимыг мастер дээр
холбоос тасарсан тохиолдолд өөр интерфэйс уруу шилжихэд
ашиглаж болно.
&prompt.root; ifconfig lagg0 create
&prompt.root; ifconfig lagg0 up laggproto failover laggport fxp0 laggport fxp1
lagg0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> metric 0 mtu 1500
options=8<VLAN_MTU>
ether 00:05:5d:71:8d:b8
media: Ethernet autoselect
status: active
laggproto failover
laggport: fxp1 flags=0<>
laggport: fxp0 flags=5<MASTER,ACTIVE>
Урсгал fxp0 дээр хүлээн
авагдаж дамжих болно. Хэрэв холбоос fxp0 дээр
тасарсан бол fxp1 нь идэвхтэй холбоос
болно. Хэрэв холбоос нь мастер интерфэйс дээр сэргээгдсэн бол энэ нь
эргээд идэвхтэй холбоос болно.
Жан-Франсуа
Докье
Шинэчилсэн
Алекс
Дюпре
Дахин зохион байгуулж өргөтгөсөн
Дискгүй ажиллагаа
дискгүй ажлын станц
дискгүй ажиллагаа
FreeBSD машин сүлжээгээр ачаалан локал дискгүйгээр NFS
сервер дээр холбогдсон файлын системүүд ашиглаад ажиллаж чаддаг. Стандарт тохиргооны
файлуудаас өөр системийн өөрчлөлт шаардлагагүй. Ийм системийг харьцангуй хялбараар
тохируулж болдог. Учир нь шаардлагатай бүх элементүүд бэлэн байдаг:
Цөмийг сүлжээгээр ачаалах хоёр боломжит арга хамгийн багаар бодоход
байдаг:
PXE: &intel;-ийн Preboot eXecution
Environment буюу ачаалалт хийгдэхээс өмнөх ажиллуулах орчны систем нь
зарим сүлжээний картууд эсвэл эх хавтангуудад цуг бүтээгдсэн байдаг
ухаалаг ачаалах ROM-ийн нэг хэлбэр юм. Илүү дэлгэрэнгүйг
&man.pxeboot.8;-с үзнэ үү.
Etherboot
порт (net/etherboot) нь
цөмийг сүлжээгээр ачаалах ROM хийгдэх боломжтой код үүсгэдэг.
Код нь сүлжээний картан дээр ачаалах ROM уруу шарагдсан байх юм уу эсвэл
локал уян (эсвэл хатуу) дискний хөтчөөс эсвэл ажиллаж байгаа &ms-dos;
системээс дуудагдахаар байдаг. Олон сүлжээний карт дэмжигдсэн
байгаа.
Жишээ скрипт (/usr/share/examples/diskless/clone_root)
нь сервер дээр ажлын станцын root файлын системийг үүсгэх болон түүний ажиллагааг хангах
үйлдлийг хөнгөвчилдөг. Скрипт нь магадгүй жижиг өөрчлөлтийг шаардаж болох боловч
энэ нь таныг хурдан эхлүүлэх болно.
Дискгүй системийн эхлүүлэлтийг илрүүлж дэмжих стандарт системийн эхлүүлэгч
файлууд /etc санд байдаг.
swap хийх хэрэв шаардлагатай бол NFS файл эсвэл
локал диск уруу хийж болох юм.
Дискгүй ажлын станцуудыг тохируулах олон арга байдаг. Олон элементүүд үүнд
хамрагддаг бөгөөд өөрийн сонирхлоор ихэнхийг нь өөрчилж болно. Дараах нь
бүрэн системийг тохируулах талаар хувилбаруудыг тайлбарлах болно. Ингэхдээ
стандарт FreeBSD эхлүүлэх скриптүүдтэй хялбар, нийцтэй байхыг чухалчлах
болно. Тайлбарласан систем нь дараах шинжүүдтэй байна:
Дискгүй ажлын станцууд нь хуваалцсан, зөвхөн уншигдах
/ файлын систем болон хуваалцсан, зөвхөн уншигдах
/usr-г ашигладаг.
root файлын систем нь зөвхөн дискгүй ажиллагаатай холбоотой эсвэл
тэдгээрийн харьяалагдах ажлын станцтай холбоотой зарим тохиргооны
файлууд нь өөрчлөгдсөн стандарт FreeBSD root-ийн (ихэвчлэн серверийн)
хуулбар юм.
Бичигдэх боломжтой байх root-ийн хэсэг нь &man.md.4; файлын
системээр дээр тавигддаг (overlaid). Систем дахин ачаалахад хийгдсэн
өөрчлөлтүүд алга болох болно.
Цөм дамжуулагдаж Etherboot эсвэл
PXE-ийн аль нэгээр дуудагддаг бөгөөд зарим тохиолдолд
зөвхөн аль нэг аргыг ашиглахыг шаардаж болох юм.
Тайлбарласны дагуу энэ систем нь аюултай юм. Энэ нь сүлжээний
хамгаалагдсан талбарт байх ёстой бөгөөд бусад хостуудаас хандахааргүй
байх ёстой.
Энэ хэсгийн бүх мэдээллийг &os; 5.2.1-RELEASE ашиглан тест хийсэн болно.
Үндсэн мэдээлэл
Дискгүй ажлын станцуудыг тохируулах нь харьцангуй амархан боловч алдаанд
өртөх хандлагатай байдаг. Хэд хэдэн шалтгаанаас болоод эдгээрийг заримдаа
оношлох төвөгтэй байдаг. Жишээ нь:
Эмхэтгэлтийн үеийн тохируулгууд нь ажиллах үед өөрөөр ажиллахыг
тодорхойлж болох юм.
Алдааны мэдэгдлүүд нь ихэвчлэн нуугдмал эсвэл бүр байхгүй ч
байж болно.
Энд гарч болзошгүй асуудлуудыг шийдэхэд үндсэн арга замуудын зарим нэг
мэдлэгийг ашиглах нь маш ашигтай байдаг.
Амжилттайгаар эхлүүлэхийн тулд хэд хэдэн үйлдлүүдийг хийх хэрэгтэй:
Машин өөрийн IP хаяг, ажиллах файлын нэр, серверийн нэр, root зам
зэрэг эхний параметрүүдийг авах хэрэгтэй. Үүнийг DHCP эсвэл
BOOTP протоколуудыг ашиглан хийдэг. DHCP нь
BOOTP-ийн нийцтэй өргөтгөл бөгөөд адил портын дугаарууд болон үндсэн
пакетийн хэлбэршүүлэлтийг ашигладаг.
Зөвхөн BOOTP ашиглахаар системийг тохируулах боломжтой.
&man.bootpd.8; серверийн програм нь үндсэн &os; системд орсон
байдаг.
Гэхдээ DHCP нь BOOTP-ээс хэд хэдэн давуу
талтай байдаг (илүү сайхан тохиргооны файлууд, PXE
ашиглах боломж, дискгүй ажиллагаатай шууд холбоогүй бусад олон давуу талууд)
бөгөөд бид голчлон DHCP тохиргоог боломжтой бол
&man.bootpd.8; ашиглан таарах жишээнүүдтэй нь хамт тайлбарлах болно.
Жишээ тохиргоо нь ISC DHCP програм
хангамжийн багцыг (тест сервер дээр 3.0.1.r12 хувилбар суулгагдсан)
ашиглах болно.
Машин нь нэг буюу хэд хэдэн програмуудыг локал санах ой уруугаа дамжуулах
хэрэгтэй болно. TFTP юм уу эсвэл NFS
ашиглагдана. TFTP болон NFS-ийн
сонголтыг хэд хэдэн газар эмхэтгэх үеийн тохируулгаар хийдэг. Алдааны түгээмэл
эх үүсвэр нь буруу протоколд зориулж файлын нэрүүдийг заах явдал юм:
TFTP нь сервер дээрх ганц сангаас бүх файлуудыг
ихэвчлэн дамжуулдаг бөгөөд энэ сантай харьцангуй файлын нэрсийг хүлээдэг.
NFS-д файлын туйлын (абсолют) замууд хэрэгтэй
байдаг.
Боломжит дундын эхлүүлэх програмууд болон цөм нь эхлэн тохируулагдаж ажиллах
шаардлагатай. Энд хэд хэдэн чухал хувилбарууд байдаг:
PXE нь &os;-ийн гурав дахь шатны дуудагчийн
өөрчлөгдсөн хувилбар болох &man.pxeboot.8;-ийг ачаална. &man.pxeboot.8; нь
системийг эхлүүлэхэд шаардлагатай ихэнх параметрүүдийг авч хяналтыг дамжуулахаасаа
өмнө тэдгээрийг цөмийн орчинд үлдээх болно. Энэ тохиолдолд
GENERIC цөмийг ашиглах боломжтой.
Etherboot нь бага бэлтгэлтэйгээр
цөмийг шууд ачаалах болно. Та цөмийг тусгай тохируулгуудтай бүтээх
хэрэгтэй болно.
PXE болон Etherboot
нь адилхан ажиллана; гэхдээ цөмүүд нь &man.loader.8;-ийн тэдэнд зориулж
илүү ажил хийх боломжийг олгодог болохоор PXE нь
зохимжтой арга юм.
Хэрэв таны BIOS болон сүлжээний картууд нь
PXE-г дэмждэг бол та үүнийг ашиглах
хэрэгтэй байж болох юм.
Эцэст нь машин өөрийн файлын системүүдэд хандах хэрэгтэй болно.
NFS нь бүх тохиолдолд хэрэглэгдэнэ.
&man.diskless.8; гарын авлагын хуудсыг бас үзнэ үү.
Тохируулах зааврууд
ISC DHCP ашиглах тохиргоо
DHCP
дискгүй ажиллагаа
ISC DHCP сервер BOOTP болон
DHCP хүсэлтүүдэд хариулж чаддаг.
ISC DHCP 3.0 нь үндсэн системийн
хэсэг биш юм. Та эхлээд net/isc-dhcp3-server
порт юм уу эсвэл тохирох багцыг суулгах хэрэгтэй.
ISC DHCP суулгагдсаны дараа
ажиллахын тулд тохиргооны файл хэрэгтэй болно (ихэвчлэн
/usr/local/etc/dhcpd.conf гэж
нэрлэгддэг). Доор margaux хост Etherboot-ийг
ашигласан ба corbieres хост PXE-г ашиглаж байгаа
тайлбар хийгдсэн жишээ байна:
default-lease-time 600;
max-lease-time 7200;
authoritative;
option domain-name "example.com";
option domain-name-servers 192.168.4.1;
option routers 192.168.4.1;
subnet 192.168.4.0 netmask 255.255.255.0 {
use-host-decl-names on;
option subnet-mask 255.255.255.0;
option broadcast-address 192.168.4.255;
host margaux {
hardware ethernet 01:23:45:67:89:ab;
fixed-address margaux.example.com;
next-server 192.168.4.4;
filename "/data/misc/kernel.diskless";
option root-path "192.168.4.4:/data/misc/diskless";
}
host corbieres {
hardware ethernet 00:02:b3:27:62:df;
fixed-address corbieres.example.com;
next-server 192.168.4.4;
filename "pxeboot";
option root-path "192.168.4.4:/data/misc/diskless";
}
}
Энэ тохируулга нь
host зарлалтууд дахь утгыг дискгүй хостын
хувьд хостын нэр болгон илгээхийг dhcpd-д
хэлнэ. Өөр нэг арга нь option host-name
margaux мөрийг
host зарлалтуудын дотор нэмэх явдал юм.
next-server тохируулга нь дуудагч эсвэл цөмийн
файлыг дуудахад зориулж TFTP эсвэл
NFS серверийг ашиглахыг зааж өгнө (анхдагчаар
DHCP сервер байгаа хостыг ашиглана).
filename тохируулга нь Etherboot
эсвэл PXE-ийн дараагийн ажиллуулах алхамд дуудах
файлыг тодорхойлно. Үүнийг ашиглах дамжуулалтын аргын дагуу заасан байх
ёстой. Etherboot-ийг
NFS эсвэл TFTP
ашиглахаар эмхэтгэж болно. &os; порт нь NFS-ийг
анхдагчаар тохируулдаг. PXE нь
TFTP-г ашигладаг. Энд яагаад харьцангуй файлын
нэр хэрэглэгддэгийн учир нь тэр юм (энэ нь TFTP
серверийн тохиргооноос хамаарах боловч ерөнхийдөө нэлээн энгийн байх болно).
PXE нь цөмийг биш бас pxeboot-г
дууддаг. &os; CD-ROM
/boot сангаас
pxeboot-ийг дуудах зэрэг бусад сонирхолтой боломжууд
байдаг (&man.pxeboot.8; нь GENERIC цөмийг
ачаалж чаддаг бөгөөд энэ нь алсын CD-ROM-с ачаалахын тулд PXE-г
ашиглах боломжтой болгодог юм).
root-path тохируулга нь root файлын систем хүрэх
замыг энгийн NFS бичлэгээр тодорхойлдог.
PXE ашиглаж байгаа үед цөмийн тохиргоо BOOTP-г идэвхжүүлээгүй
байхад хостын IP-г орхигдуулах боломжтой байдаг. NFS
сервер дараа нь TFTP сервертэй адил
болох болно.
BOOTP ашиглах тохиргоо
BOOTP
дискгүй ажиллагаа
Энд bootpd-ийн адил тохиргоо
(нэг клиент болгож багасгасан) байна. Үүнийг /etc/bootptab
файлаас олж болно.
BOOTP-г ашиглахын тулд Etherboot-ийг
анхдагч биш тохируулга NO_DHCP_SUPPORT-тойгоор
эмхэтгэх ёстой бөгөөд PXE-д DHCP
хэрэгтэй гэдгийг санаарай. bootpd-ийн
цорын ганц илэрхий давуу тал бол үндсэн системд орсон байдаг явдал юм.
.def100:\
:hn:ht=1:sa=192.168.4.4:vm=rfc1048:\
:sm=255.255.255.0:\
:ds=192.168.4.1:\
:gw=192.168.4.1:\
:hd="/tftpboot":\
:bf="/kernel.diskless":\
:rp="192.168.4.4:/data/misc/diskless":
margaux:ha=0123456789ab:tc=.def100
Ачаалах програмыг Etherboot-ээр бэлдэх
Etherboot
Etherboot-ийн вэб сайт
нь Линукс системд голчлон зориулагдсан боловч ашигтай мэдээлэл агуулсан
өргөтгөсөн баримтыг агуулдаг. Дараах нь FreeBSD систем дээр
Etherboot-г хэрхэн ашиглах талаар
тайлбарлах болно.
Та эхлээд net/etherboot багц юм уу эсвэл портыг
суулгах ёстой.
Etherboot-ийн тохиргоог
Etherboot-ийн эх байгаа сан дахь
Config файлыг засварлаж (өөрөөр хэлбэл
NFS-ийн оронд TFTP-г
ашиглахын тулд) өөрчилж болно.
Бидний тохиргооны хувьд бид ачаалах уян дискийг ашиглах болно.
Бусад аргуудын хувьд (PROM, эсвэл &ms-dos; програм)
Etherboot-ийн баримтаас лавлана уу.
Ачаалах уян дискийг хийхийн тулд Etherboot
суулгасан машин дээрх хөтөч уруугаа уян дискээ хийгээд Etherboot
мод дахь src сан уруу болгож одоогийн сангаа солиод
доор дурдсан тушаалыг бичнэ:
&prompt.root; gmake bin32/devicetype.fd0
devicetype нь дискгүй ажлын
станц дахь Ethernet картын төрлөөс хамаарна.
Зөв devicetype буюу төхөөрөмжийн
төрлийг тодорхойлохын тулд тэр сан дахь NIC
файлд хандана.
PXE-ээр ачаалах
Анхдагчаар &man.pxeboot.8; дуудагч нь NFS-ээр
цөмийг дууддаг. /etc/make.conf файлд
LOADER_TFTP_SUPPORT тохируулга заахын оронд
TFTP-г ашиглахаар эмхэтгэгдэж болно.
Заавруудын талаар /usr/share/examples/etc/make.conf
файл дахь тайлбаруудыг үзнэ үү.
Цуваа консол дискгүй машин тохируулахад ашигтай байж болох
make.conf файлын өөр хоёр тохируулга байдаг: эдгээр нь
BOOT_PXELDR_PROBE_KEYBOARD, болон
BOOT_PXELDR_ALWAYS_SERIAL юм.
Машин эхлэхэд PXE-г ашиглахын тулд та өөрийн
BIOS-ийн тохируулгаас Boot from network
буюу Сүлжээнээс ачаалах сонголтыг сонгох юм
уу эсвэл PC-г эхлүүлж байх үед функцийн товчлуурыг дарах хэрэгтэй.
TFTP болон NFS серверүүдийг тохируулах
TFTP
дискгүй ажиллагаа
NFS
дискгүй ажиллагаа
Хэрэв та TFTP ашиглахаар тохируулсан
PXE юм уу эсвэл Etherboot-г
ашиглаж байгаа бол файл сервер дээрээ tftpd-г
идэвхжүүлэх хэрэгтэй:
tftpd-д зориулж файлууд байх
сан үүсгэнэ, өөрөөр хэлбэл /tftpboot.
Энэ мөрийг өөрийн
/etc/inetd.conf файлд нэмнэ:
tftp dgram udp wait root /usr/libexec/tftpd tftpd -l -s /tftpboot
Зарим нэгэн PXE хувилбарууд нь
TFTP-ийн TCP хувилбарыг
хүсдэг байна. Энэ тохиолдолд dgram udp мөрийг
stream tcp болгон сольж хоёр дахь мөрийг
нэмнэ.
inetd-д өөрийн тохиргооны файлаа
дахин уншихыг хэлээрэй. Энэ тушаалыг зөв ажиллуулахын тулд
/etc/rc.conf файлд
тохируулга заагдсан
байх ёстой:
&prompt.root; /etc/rc.d/inetd restart
Та tftpboot санг серверийнхээ хаана ч
байрлуулж болно. inetd.conf болон
dhcpd.conf файлууд дээрээ байрлалаа
заасан эсэхээ шалгаарай.
Аль ч тохиолдолд та бас NFS-ээ идэвхжүүлж
NFS сервер дээрээ тохирох файлын системээ экспорт хийх
хэрэгтэй юм.
Үүнийг /etc/rc.conf-д нэмнэ:
nfs_server_enable="YES"
Доор дурдсаныг /etc/exports файл уруу нэмж
дискгүй root сан байгаа файлын системээ экспорт хийнэ (эзлэхүүний холбох
цэгийг тааруулж margaux corbieres
гэснийг дискгүй ажлын станцуудын нэрсээр солих хэрэгтэй):
/data/misc -alldirs -ro margaux corbieres
mountd-д өөрийн тохиргооны файлаа
дахин уншихыг хэлнэ. Хэрэв та эхний шатандаа NFS-г
/etc/rc.conf файлд идэвхжүүлэх хэрэгтэй
болсон бол харин дахин ачаалахыг хүсэж болох юм.
&prompt.root; /etc/rc.d/mountd restart
Дискгүй цөмийг бүтээх
дискгүй ажиллагаа
цөмийн тохиргоо
Хэрэв Etherboot-г ашиглаж байгаа
бол дискгүй клиентдээ зориулж дараах тохируулгуудтайгаар (ердийн тохируулгуудын хамтаар)
цөмийн тохиргооны файл үүсгэх хэрэгтэй:
options BOOTP # Use BOOTP to obtain IP address/hostname
options BOOTP_NFSROOT # NFS mount root file system using BOOTP info
Та бас BOOTP_NFSV3,
BOOT_COMPAT болон BOOTP_WIRED_TO
(NOTES файлаас лавлана уу) тохируулгуудыг ашиглахыг хүсэж болох
юм.
Эдгээр тохируулгуудын нэрс нь уламжлалт бөгөөд тэдгээр нь яг үнэндээ
DHCP болон BOOTP-ийн өөр хэрэглээг цөм дотор идэвхжүүлдэг
болохоор нэлээн төөрөгдөлд хүргэж болох юм (зөвхөн BOOTP эсвэл DHCP-ийн
хэрэглээг ашиглахаар болгох бас боломжтой байдаг).
Цөмийг бүтээж (-г үзнэ үү),
dhcpd.conf файлд заасан байрлал уруу
хуулах хэрэгтэй.
PXE-г ашиглаж байгаа үед дээрх тохируулгуудтайгаар
цөмийг бүтээх нь заавал шаардлагагүй (хэдийгээр зөвлөдөг боловч).
Тэдгээрийг идэвхжүүлэх нь цөмийг эхлүүлэх явцад илүү олон DHCP
хүсэлтүүдийг үүсгэж шинэ утгууд болон зарим тусгай тохиолдлуудад &man.pxeboot.8;-ийн
авсан утгуудын хооронд нийцэмжгүй байдлын жижиг эрсдэл гаргахад хүргэдэг.
Тэдгээрийг ашиглахын давуу тал нь буруу нөлөөллөөс болоод хостын нэр тохируулагддаг
явдал юм. Үгүй бол та хостын нэрийг өөр аргаар, жишээ нь клиентэд тусгайлан зориулсан
rc.conf файлд тохируулах хэрэгтэй болно.
Etherboot-ээр дуудагдах боломжтой
байхын тулд цөмд төхөөрөмжийн бяцхан зааврууд эмхэтгэгдсэн байх хэрэгтэй
байдаг. Ингэхдээ та дараах тохируулгыг тохиргооны файлдаа тохируулах
болно (NOTES тохиргооны тайлбаруудын файлыг
үзнэ үү):
hints "GENERIC.hints"
Root файлын системийг бэлдэх
root файлын систем
дискгүй ажиллагаа
Дискгүй ажлын станцад зориулж dhcpd.conf
файлд root-path гэж жагсаагдсан байрлалд
root файлын системийг та үүсгэх хэрэгтэй.
root-ийг суурьшуулахын тулд make world тушаал ашиглах
Энэ арга нь хурдан байх бөгөөд бүрэн онгон системийг (зөвхөн root файлын
систем биш) DESTDIR уруу суулгах болно.
Та дараах скриптийг л ердөө ажиллуулах хэрэгтэй болно:
#!/bin/sh
export DESTDIR=/data/misc/diskless
mkdir -p ${DESTDIR}
cd /usr/src; make buildworld && make buildkernel
cd /usr/src/etc; make distribution
Үүнийг хийсний дараа танд өөрийнхөө хэрэгцээний дагуу
DESTDIR-д байрлуулагдсан өөрийн
/etc/rc.conf болон
/etc/fstab файлуудаа өөрчлөн тохируулах
шаардлага гарч болох юм.
Swap-ийг тохируулах
Шаардлагатай бол сервер дээр байрласан swap файлд
NFS-ээр хандаж болно.
NFS Swap
Цөм нь ачаалах үед NFS swap-ийг
идэвхжүүлэхийг дэмждэггүй. Бичигдэх файлын системийг холбож
swap файлыг үүсгэн идэвхжүүлэх замаар эхлүүлэх скриптүүдээр
swap нь идэвхжүүлэгдэх ёстой. Зохих хэмжээ бүхий swap файлыг
үүсгэхдээ та ингэж хийж болно:
&prompt.root; dd if=/dev/zero of=/path/to/swapfile bs=1k count=1 oseek=100000
Үүнийг идэвхжүүлэхийн тулд та дараах мөрийг өөрийн
rc.conf файлд нэмэх хэрэгтэй:
swapfile=/path/to/swapfile
Бусад асуудлууд
Зөвхөн уншигдах /usr сантайгаар ажиллах
дискгүй ажиллагаа
/usr зөвхөн уншигдах
Хэрэв дискгүй ажлын станц нь X-ийг ажиллуулахаар тохируулагдсан бол
анхдагчаар /usr-т алдааны бүртгэлийг
хийдэг XDM тохиргооны файлыг
та тааруулах хэрэгтэй болно.
FreeBSD биш сервер ашиглах
root файлын системд зориулсан сервер нь FreeBSD-г ажиллуулаагүй бол
та FreeBSD машин дээр root файлын систем үүсгээд хэрэгтэй байрлал
уруу нь tar эсвэл cpio тушаал
ашиглан хуулах хэрэгтэй болно.
Энэ тохиолдолд бүхэл тооны их/бага (major/minor) хэмжээнүүдийн ялгаанаас
болоод /dev дахь тусгай файлуудад заримдаа
асуудал гардаг. Энэ асуудлын шийдэл нь FreeBSD биш серверээс
уг санг экспорт хийж энэ сангаа FreeBSD машин дээр холбон хэрэглэгчийн
хувьд төхөөрөмжийн цэгүүдийг харагдахгүйгээр (transparently) хуваарилахын тулд
&man.devfs.5;-ийг ашиглах явдал юм.
ISDN
ISDN
ISDN технологи болон тоног төхөөрөмжийн тухай мэдээллийн сайн эх үүсвэр нь
Дан Кегелийн ISDN
хуудас юм.
ISDN-ий тухай хялбар заавруудыг доор дурдав:
Хэрэв та Европд амьдарч байгаа бол ISDN картын хэсгийг та магадгүй
шалгахыг хүсэж болох юм.
Хэрэв та Интернэт уруу Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчтэй
dial-up-аар байнгын бишээр холбогдохдоо ISDN-ийг голчлон хэрэглэхээр төлөвлөж байгаа
бол та Терминал Хувиргагчдыг үзэж болох юм. Хэрэв та үйлчилгээ үзүүлэгчдээ солих бол
энэ нь асуудлууд хамгийн багатайгаар хамгийн уян хатан чанарыг танд өгөх болно.
Хэрэв та хоёр LAN-ийг хооронд нь холбож байгаа бол эсвэл Интернэт уруу
зориулагдсан ISDN холболтоор холбогдож байгаа бол зориулагдсан чиглүүлэгч/гүүр
сонголтыг бодолцож болох юм.
Аль шийдлийг сонгохыг тодорхойлоход чухал хүчин зүйл нь өртөг юм. Дараах сонголтуудыг
хамгийн бага өртөгтэйгөөс нь эхлээд хамгийн их өртөгтэй хүртэл жагсаав.
Хэлмут
Михаелис
Хувь нэмэр болгон оруулсан
ISDN картууд
ISDN
картууд
FreeBSD-ийн ISDN шийдэл нь идэвхгүй картыг ашиглаад зөвхөн
DSS1/Q.931 (буюу Euro-ISDN) стандартыг дэмждэг. Firmware нь
бас бусад дохионы протоколуудыг дэмждэг зарим идэвхтэй картуудыг
дэмждэг; энэ нь бас хамгийн эхэнд дэмжигдсэн Primary Rate (PRI) буюу
Анхдагч Хурд бүхий ISDN картыг оруулдаг.
isdn4bsd програм хангамж нь
бусад ISDN чиглүүлэгчүүдтэй түүхий HDLC дээгүүрх IP юм уу эсвэл
синхрон PPP: өөрчлөн засварласан &man.sppp.4; драйвер
isppp-тэй цөмийн PPP юм уу эсвэл хэрэглэгчийн талбарын &man.ppp.8;
ашиглан холбогдох боломжийг олгодог. Хэрэглэгчийн талбарын &man.ppp.8; ашиглан
хоёр буюу түүнээс дээш ISDN B-сувгуудын суваг холболтыг (channel bonding)
хийх боломжтой байдаг. Утас хариулагч машины хэрэглээ бас байдаг
байдаг бөгөөд бас програм хангамжийн 300 baud модем зэрэг олон хэрэгслүүд
байдаг.
FreeBSD дээр дэмжигдсэн зарим PC ISDN картуудын тоо өсөн нэмэгдэж байгаа
бөгөөд энэ нь бүх л Европ болон дэлхийн бусад олон хэсэгт амжилттайгаар ашиглагдаж
байгаа мэдээллүүд байдаг.
Дэмжигдсэн идэвхгүй (пассив) ISDN картууд нь ихэвчлэн
Infineon (хуучин Siemens) ISAC/HSCX/IPAC ISDN бичил схемтэй
байдаг, гэхдээ бас Cologne Chip-ийн (зөвхөн ISA шугамд) бичил схемүүдтэй
ISDN картууд, Winbond W6692 бичил схемүүдтэй PCI картууд,
Tiger300/320/ISAC бичил схемийн хослолуудтой зарим картууд болон
AVM Fritz!Card PCI V.1.0 болон AVM Fritz!Card PnP зэрэг зарим нэгэн
үйлдвэрлэгчээс хамааралтай бичил схем бүхий картууд ордог.
Одоогоор идэвхтэй дэмжигдсэн ISDN картууд нь AVM B1
(ISA болон PCI) BRI картууд болон AVM T1 PCI PRI картууд юм.
isdn4bsd-ийн баримтын талаар
өөрийн FreeBSD систем дээрээ /usr/share/examples/isdn/
сангаас эсвэл бяцхан зөвлөгөө, алдааны мэдээлэл болон isdn4bsd
гарын авлага зэрэг илүү баримтыг заасан
isdn4bsd-ийн эх хуудас isdn4bsd
хаягаас үзээрэй.
Хэрэв та өөр ISDN протокол, одоогоор дэмжигдээгүй байгаа ISDN PC картанд
зориулж дэмжлэг нэмэх эсвэл isdn4bsd-ийг өргөжүүлэх
сонирхолтой байгаа бол &a.hm;-тай холбоо барьна уу.
isdn4bsd-ийн суулгалт, тохиргоо болон
алдааг олж засварлах тухай асуултуудад зориулагдсан &a.isdn.name;
захидлын жагсаалт байдаг.
ISDN Терминал Хувиргагчид
Терминал хувиргагчид (TA) нь модемууд нь ердийн утасны шугамд зориулагдсан байдаг
шиг ISDN-ий хувьд зориулагдсан байдаг.
модем
Ихэнх TA нь стандарт Hayes модемийн AT тушаалын олонлогийг ашигладаг бөгөөд
модемийг шууд солих зориулалтаар ашиглаж болно.
TA нь ерөнхийдөө модемтой адил ажилладаг. Ялгаатай тал нь холболт болон
дамжуулах хурдны хувьд таны хуучин модемоос хамаагүй хурдан байдаг явдал юм.
Та модемийн тохиргоотой яг адил PPP-г
тохируулах хэрэгтэй болно. Цуваа хурдыг хамгийн өндрөөр аль болох тавьсан эсэхээ
шалгаарай.
PPP
TA-г ашиглахын гол давуу тал нь динамик PPP-ээр хийж болдогтой адил Интернэтийн
үйлчилгээ үзүүлэгчтэй холбогдох явдал юм. IP хаягийн хэмжээ өдөр ирэх тутам багасаж байгаа
өнөө үед ихэнх үйлчилгээ үзүүлэгчид танд статик IP өгөх хүсэлгүй байдаг. Ихэнх зориулагдсан
чиглүүлэгчид динамик IP хуваарилалттай зохицож чаддаггүй.
TA-уудын боломжууд болон холболтын тогтвортой байдалд зориулан таны ажиллуулж байдаг
PPP дэмонд TA-ууд нь бүрэн найддаг. Хэрэв та PPP-г аль хэдийн тохируулсан бол энэ нь
FreeBSD машин дээр модемийг ашиглаж байгаад ISDN уруу хялбараар сайжруулах боломжийг
олгодог. Гэхдээ танд тулгарсан PPP програм дээр байсан асуудлууд бас хэвээр үлдэх
болно.
Хэрэв та максимум тогтвортой байдлыг хүсэж байгаа бол хэрэглэгчийн талбарын PPP биш цөмийн PPP тохируулгыг ашиглаарай.
Дараах TA-ууд нь FreeBSD-тэй ажилладаг:
Motorola BitSurfer болон Bitsurfer Pro
Adtran
Ихэнх бусад TA-ууд нь магадгүй бас ажиллах байх. TA үйлдвэрлэгчид нь
өөрсдийнхөө бүтээгдэхүүнийг стандарт модемийн AT тушаалын олонлогийн ихэнхийг
хүлээн авч чаддагаар хийхийг оролддог.
Гадаад TA-ийн жинхэнэ асуудал нь модемуудын адил таны компьютер дээр
сайн цуваа карт хэрэгтэй явдал юм.
Та цуваа төхөөрөмжүүдийн тухай дэлгэрэнгүй ойлголт болон асинхрон ба
синхрон цуваа портуудын ялгаануудын талаар FreeBSD Цуваа Тоног
Төхөөрөмжийн заавраас унших шаардлагатай.
Стандарт PC цуваа порт (асинхрон) дээр ажиллаж байгаа TA нь таныг
128 Kbs холболттой байсан ч гэсэн 115.2 Kbs хурдаар хязгаарладаг.
ISDN-ий чаддаг 128 Kbs хурдыг бүрэн ашиглахын тулд та TA-г синхрон
цуваа карт уруу шилжүүлэх шаардлагатай.
Дотоод TA худалдан авч синхрон/асинхрон асуудлаас тойрон гарчихлаа гэж
битгий тэнэгтээрэй. Дотоод TA-ууд нь ердөө л өөр дээрээ бүтээгдсэн стандарт PC цуваа
портын бичил схемтэй байдаг. Энэ нь ердөө л өөр цуваа кабель худалдан авч өөр хоосон
цахилгаан сокет олох асуудлыг хөнгөвчилдөг.
TA-тэй синхрон карт нь ядаж дангаараа зориулагдсан чиглүүлэгчтэй адил хурдан
байдаг бөгөөд түүнийг энгийн FreeBSD хайрцаг удирдаж байгаа нь магадгүй илүү уян хатан
юм.
Синхрон карт/TA болон зориулагдсан чиглүүлэгчийн алийг сонгох нь голчлон сүсэг бишрэлийн
асуудал байдаг. Энэ талаар зарим хэлэлцүүлэг захидлын жагсаалтуудаар явагдсан байгаа.
Бүрэн хэлэлцүүлгийг архивуудаас
хайхыг бид санал болгож байна.
Зориулагдсан ISDN Гүүрнүүд/Чиглүүлэгчид
ISDN
зориулагдсан гүүрнүүд/чиглүүлэгчид
ISDN гүүрнүүд эсвэл чиглүүлэгчид нь зөвхөн FreeBSD эсвэл бусад
үйлдлийн системийн хувьд биш юм. Чиглүүлэлт болон гүүр хийх технологийн
талаар илүү дэлгэрэнгүй тайлбарыг сүлжээний ямар нэг номноос үзнэ үү.
Энэ хэсгийн хувьд чиглүүлэгч болон гүүр гэсэн ухагдахуунууд нь харилцан
солигдож ашиглагдана.
Доод зэрэглэлийн ISDN чиглүүлэгчид/гүүрнүүдийн үнэ багасаж байгаа
болохоор энэ нь улам илүү түгээмэл сонголт болох юм. ISDN чиглүүлэгч нь
таны локал Ethernet сүлжээ уруу шууд залгагддаг жижиг хайрцаг байдаг
бөгөөд бусад гүүр/чиглүүлэгчтэй хийх өөрийн холболтоо удирддаг. Энэ нь
PPP болон бусад түгээмэл протоколуудын тусламжтай холболт хийх өөртөө
цуг бүтээгдсэн програм хангамжтай байдаг.
Чиглүүлэгч нь бүрэн ISDN холболтыг ашиглах болохоор стандарт TA-аас
хамаагүй илүү хурдан дамжуулах боломжийг олгодог.
ISDN чиглүүлэгчид болон гүүрнүүдийн гол асуудал нь үйлдвэрлэгчид
хоорондын харилцан ажиллах боломж асуудал хэвээр байгаа явдал юм.
Хэрэв та Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчтэй холбогдохоор төлөвлөж байгаа бол
тэд нартай өөрийн хэрэгцээний талаар хэлэлцэх нь зүйтэй юм.
Хэрэв та өөрийн гэрийн LAN-ийг оффисийн LAN-тай холбох зэргээр хоёр LAN
сегментийг хооронд нь холбохоор төлөвлөж байгаа бол энэ нь хамгийн хялбар
ажиллагаа багатай шийдэл юм. Та холболт хийгдэх гэж байгаа хоёр талдаа
хоёуланд нь зориулан төхөөрөмж авах болохоор холболт ажиллах тал дээр
итгэлтэй байж болно.
Жишээ нь гэрийн компьютер эсвэл салбар оффисийн сүлжээг гол оффисийн
сүлжээтэй холбохын тулд дараах тохируулгыг ашиглаж болно:
Салбар оффис эсвэл Гэрийн сүлжээ
10 base 2
Сүлжээ нь 10 base 2
Ethernet (thinnet
) сүлжээний шугаман хэлбэрийг
ашиглана. Шаардлагатай бол чиглүүлэгчийг сүлжээний кабельтай
AUI/10BT хувиргагчаар холбоно.
---Sun workstation
|
---FreeBSD box
|
---Windows 95
|
Stand-alone router
|
ISDN BRI line
10 Base 2 Ethernet
Хэрэв таны гэр/салбар оффис нь зөвхөн нэг компьютер бол та зориулагдсан
чиглүүлэгчийг холбохын тулд эрчилсэн хос зөрсөн кабелийг (twisted pair crossover
cable) ашиглаж болно.
Гол оффис эсвэл бусад LAN
10 base T
Сүлжээ нь 10 base T Ethernet
(Twisted Pair
) сүлжээний од хэлбэрийг
ашиглана.
-------Novell Server
| H |
| ---Sun
| |
| U ---FreeBSD
| |
| ---Windows 95
| B |
|___---Stand-alone router
|
ISDN BRI line
ISDN Сүлжээний зураг
Ихэнх чиглүүлэгчид/гүүрнүүдийн нэг том давуу тал нь нэг зэрэг
2 тусдаа сайт уруу 2 тусдаа чөлөөтэй PPP холболтуудтай
байх боломжийг олгодог явдал юм. Хоёр цуваа порттой тусгай (ихэвчлэн үнэтэй) загваруудыг
тооцохгүй бол энэ нь ихэнх TA-ууд дээр дэмжигдээгүй байдаг. Үүнийг суваг холболт (channel
bonding), MPP зэрэгтэй андуурч болохгүй.
Жишээ нь хэрэв та оффис дээрээ зориулагдсан ISDN холболттой бөгөөд
түүнийг чагнахыг хүсэж байгаа боловч өөр нэг ISDN шугам авахыг хүсэхгүй байгаа
бол энэ нь маш ашигтай боломж байж болох юм. Оффист байгаа чиглүүлэгч нь
Интернэт уруу хийх зориулагдсан B сувгийн холболтыг (64 Kbps) удирдаж
тусдаа өгөгдлийн холболтод зориулж өөр B сувгийг ашиглаж чадна. Хоёр дахь
B суваг нь гаднаас залгах, гадагш залгах юм уу эсвэл илүү өргөн зурваст зориулж
эхний B сувагтай цуг динамикаар холболт (bonding) хийхэд (MPP зэрэг)
ашиглагдаж болно.
IPX/SPX
Ethernet гүүр нь зөвхөн IP урсгал биш бас өөр илүүг дамжуулах боломжийг танд
олгодог. Та IPX/SPX эсвэл өөрийн ашигладаг бусад протоколуудынхаа алийг ч бас илгээж
болох юм.
Шерн
Ли
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Network Address Translation буюу Сүлжээний Хаягийн Хөрвүүлэлт
Тойм
natd
FreeBSD-ийн Network Address Translation буюу Сүлжээний Хаягийн Хөрвүүлэлтийн дэмон нь
&man.natd.8; гэгддэг бөгөөд ирж байгаа түүхий IP пакетуудыг хүлээн авч эх хаягийг
локал машиныхаар сольж эдгээр пакетуудыг гарч байгаа IP пакетийн урсгалд буцааж
дахин оруулдаг. &man.natd.8; нь өгөгдлийг буцаан хүлээн авахад өгөгдлийн анхны байрлалыг
тодорхойлж чаддаг байхаар эхлэл IP хаяг болон портыг өөрчилж түүнийг анхлан хүсэгчид буцааж
дамжуулдаг.
Интернэтийн холболт хуваалцах
NAT
NAT-ийн хамгийн түгээмэл хэрэглээ бол Интернэтийн холболт хуваалцах гэгддэгийг
хийж гүйцэтгэх явдал юм.
Анхны тохируулга
IP хаягийн хэмжээ багасаж байгаа болон кабель эсвэл DSL зэрэг өндөр хурдны хэрэглэгчийн
шугамууд ашиглах хэрэглэгчдийн тоо ихэссэнээс болоод хүмүүст Интернэтийн холболт хуваалцах шийдлийн
хэрэгцээ нэмэгдэх болсон билээ. Хэд хэдэн компьютеруудыг шууд нэг холболтоор холбох чадвар болон
IP хаяг нь &man.natd.8;-г боломжийн сонголт болгодог.
Хамгийн түгээмэл тохиолдол нь хэрэглэгч кабель эсвэл DSL шугаманд нэг IP хаягтай холбогдсон
машинтай бөгөөд LAN-аар дамжуулан хэд хэдэн компьютеруудад Интернэтийн хандалт өгөхийн тулд
энэ холбогдсон нэг компьютераа ашиглахыг хүсдэг явдал юм.
Үүнийг хийхийн тулд Интернэт дэх FreeBSD машин нь гарц маягаар ажиллах ёстой.
Энэ гарц машин нь хоёр NIC-тэй байх ёстой—нэг нь Интернэтийн чиглүүлэгч уруу холбогдохын
тулд, нөгөөх нь LAN уруу холбогдохын тулд ашиглагдах ёстой. LAN дахь бүх машинууд нь
холбох төхөөрөмж (hub) юм уу эсвэл шилжүүлэгчээр (switch) холбогдсон байна.
&os; гарцаар LAN-ийг Интернэттэй холбох олон арга замууд байдаг.
Энэ жишээ нь хамгийн багаар бодоход хоёр NIC-тэй гарцыг зөвхөн тайлбарлах
болно.
_______ __________ ________
| | | | | |
| Hub |-----| Client B |-----| Router |----- Internet
|_______| |__________| |________|
|
____|_____
| |
| Client A |
|__________|
Network Layout
Үүнтэй адил тохиргоог Интернэтийн холболтыг хуваалцахын тулд түгээмэл
ашигладаг. LAN машинуудын нэг нь Интернэтэд
холбогдсон. Бусад машинууд нь тэр гарц
машинаар
Интернэтэд ханддаг.
цөм
тохиргоо
Тохиргоо
Дараах тохируулгууд цөмийн тохиргооны файлд байх ёстой:
options IPFIREWALL
options IPDIVERT
Мөн нэмэлтээр дараах нь бас тохиромжтой байж болох юм:
options IPFIREWALL_DEFAULT_TO_ACCEPT
options IPFIREWALL_VERBOSE
Дараах нь /etc/rc.conf файлд байх ёстой:
gateway_enable="YES"
firewall_enable="YES"
firewall_type="OPEN"
natd_enable="YES"
natd_interface="fxp0"
natd_flags=""
Машиныг гарц маягаар ажиллахыг тохируулна.
sysctl net.inet.ip.forwarding=1 тушаалыг ажиллуулах
нь бас адил үр дүнтэй.
/etc/rc.firewall файл дахь галт ханын
дүрмүүдийг ачаалах үед идэвхжүүлнэ.
Энэ нь урьдчилан тодорхойлсон байдаг бүгдийг оруулахыг зөвшөөрдөг галт ханын
дүрмийн олонлогийг заана. Нэмэлт төрлүүдийн талаар
/etc/rc.firewall файлаас үзнэ үү.
Аль интерфэйс пакетуудыг нэвтрүүлэн дамжуулахыг заана
(Интернэтэд холбогдсон интерфэйс).
Ачаалах үед &man.natd.8;-д дамжуулах нэмэлт тохиргооны сонголтууд.
Өмнөх тохируулгуудыг /etc/rc.conf файлд
тодорхойлсноор natd -interface fxp0 тушаалыг
ачаалах үед ажиллуулна. Үүнийг гараар бас ажиллуулж болно.
Их олон сонголтуудыг дамжуулах бол &man.natd.8;-д зориулж тохиргооны
файлыг ашиглаж бас болно. Энэ тохиолдолд дараах мөрийг
/etc/rc.conf файлд нэмж тохиргооны файлыг
тодорхойлох шаардлагатай:
natd_flags="-f /etc/natd.conf"
/etc/natd.conf файл нь тохиргооны сонголтуудын
жагсаалтыг нэг мөрөнд нэгийг байхаар агуулдаг. Жишээ нь дараах хэсгийн хувьд
доорх файлыг ашиглах болно:
redirect_port tcp 192.168.0.2:6667 6667
redirect_port tcp 192.168.0.3:80 80
Тохиргооны файлын тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.natd.8;
гарын авлагын хуудасны тохируулгын талаар
бичсэнээс лавлана уу.
LAN-ий ард байгаа машин болон интерфэйс бүр RFC 1918-д
тодорхойлогдсон хувийн сүлжээний хаягаас заагдсан IP хаягтай,
natd машины дотоод IP хаягийг анхдагч
гарц болгон заасан байх ёстой.
Жишээ нь LAN-ий цаана байгаа клиент A болон
B нь 192.168.0.2 болон 192.168.0.3 гэсэн IP хаягтай байх бол
natd машины LAN интерфэйс нь 192.168.0.1 гэсэн IP хаягтай байна.
Клиент A болон B-ийн анхдагч
гарц natd машины 192.168.0.1-ээр тохируулагдах
ёстой. natd машины гадаад
буюу Интернэтийн интерфэйс нь &man.natd.8;-г ажиллуулахын тулд
ямар нэгэн тусгайлсан өөрчлөлтийг шаарддаггүй.
Порт дахин чиглүүлэлт
&man.natd.8;-ийн сул тал нь LAN клиентүүдэд Интернэтээс хандах боломжгүй
байдаг. LAN дахь клиентүүд нь гаднах ертөнц уруу чиглэсэн гадагшаа холболтуудыг
хийж чадах боловч ирж байгааг хүлээн авч чаддаггүй. LAN клиент машинуудын аль нэгэн
дээр Интернэтийн үйлчилгээнүүдийг ажиллуулахыг оролдох үед энэ нь асуудал үүсгэдэг.
Үүнийг тойрох хялбар арга бол natd машины
сонгосон Интернэтийн портуудыг LAN клиент уруу дахин чиглүүлэх явдал юм.
Жишээ нь A клиент дээр IRC сервер,
B клиент дээр вэб сервер ажиллаж байна гэж үзье. Эдгээр нь
зөв ажиллахын тулд 6667 (IRC) болон 80 (вэб) портууд дээр хүлээн авсан холболтууд нь
тохирох машинууд уруу дахин чиглүүлэгдэх ёстой юм.
&man.natd.8; уруу тохируулга зохих
сонголтуудтай дамжуулагдах ёстой. Зөв бичих дүрэм нь ийм байна:
-redirect_port proto targetIP:targetPORT[-targetPORT]
[aliasIP:]aliasPORT[-aliasPORT]
[remoteIP[:remotePORT[-remotePORT]]]
Дээрх жишээний хувьд нэмэлт өгөгдөл нь ийм байх ёстой:
-redirect_port tcp 192.168.0.2:6667 6667
-redirect_port tcp 192.168.0.3:80 80
Энэ нь зөв tcp портуудыг LAN клиент машинууд уруу дахин
чиглүүлэх болно.
нэмэлт өгөгдлийг порт тус бүрийг
заахад ашиглахаас гадна бас бүлэг портуудыг заахад хэрэглэж болно. Жишээ нь
tcp
192.168.0.2:2000-3000 2000-3000 нь 2000-аас 3000 хүртэлх
портууд дээр хүлээн авсан бүх холболтуудыг A клиентийн
2000-аас 3000 хүртэлх портууд уруу дахин чиглүүлэх болно.
Эдгээр тохируулгуудыг &man.natd.8;-г шууд ажиллуулж байх үед
/etc/rc.conf файлд
natd_flags="" тохируулга дотор оруулж
ашиглаж болохоос гадна тохиргооны файлын тусламжтай дамжуулж
болно.
Тохиргооны сонголтуудын талаар &man.natd.8;-с лавлана уу
Хаяг дахин чиглүүлэлт
хаяг дахин чиглүүлэлт
Хаягийн дахин чиглүүлэлт нь хэд хэдэн IP хаягууд байгаа бөгөөд тэдгээр нь
нэг машин дээр байх ёстой үед ашигтай байдаг. Үүнийг ашиглаад
&man.natd.8; нь өөрийн LAN клиент бүрдээ өөрийн гадаад IP хаягуудыг
өгч чаддаг. Дараа нь &man.natd.8; нь LAN клиентүүдээс ирэх гадагш
чиглэсэн пакетуудыг зөв гадаад IP хаягаас болгон дахин бичиж тухайн IP хаяг
дээр ирж байгаа бүх урсгалыг тохирох LAN клиент уруу дахин чиглүүлдэг.
Энэ нь бас статик NAT гэж нэрлэгддэг. Жишээ нь 128.1.1.1,
128.1.1.2, болон
128.1.1.3 гэсэн IP хаягууд нь
natd гарц машинд харьяалагдаж байна
гэж үзье. 128.1.1.1 нь
natd гарц машины гадаад IP хаяг болон
ашиглагдаж болох бол 128.1.1.2 болон
128.1.1.3 нь A болон
B LAN клиентүүд уруу буцааж дамжуулагдахаар байж болно.
бичлэг нь дараах маягийн байна:
-redirect_address localIP publicIP
localIP
LAN клиентийн дотоод IP хаяг.
publicIP
LAN клиентэд тохирох гадаад IP хаяг.
Энэ жишээний хувьд энэхүү нэмэлт өгөгдөл нь ингэж уншигдаж болно:
-redirect_address 192.168.0.2 128.1.1.2
-redirect_address 192.168.0.3 128.1.1.3
тохируулгын нэгэн адил эдгээр
нэмэлт өгөгдлүүдийг /etc/rc.conf файлын
natd_flags="" тохируулгад хийж өгч болохоос
гадна тохиргооны файлаар дамжуулж болно. Хаягийн дахин чиглүүлэлт дээр
тухайн нэг IP хаяг дээр хүлээн авсан бүх өгөгдөл дахин чиглүүлэгддэг учраас
портын дахин чиглүүлэлт шаардлагагүй байдаг.
natd машины гадаад IP хаягууд нь идэвхтэй байж
гадаад интерфэйсийн нэрээр нэрлэгдсэн байх ёстой. Үүнийг хийхийн тулд &man.rc.conf.5;-г
үзнэ үү.
Parallel Line IP (PLIP) буюу Зэрэгцээ Шугамын IP
PLIP
Parallel Line IP
PLIP
PLIP нь параллел буюу зэрэгцээ портуудын хооронд TCP/IP ажиллуулах
боломж олгодог. Энэ нь сүлжээний картгүй машинууд дээр эсвэл зөөврийн компьютер
дээр суулгахад ашигтай байдаг. Энэ хэсэгт бид дараах зүйлсийг хэлэлцэх
болно:
Зэрэгцээ (laplink) кабелийг хийх.
PLIP-ээр хоёр компьютерийг холбох.
Зэрэгцээ кабелийг хийх
Та зэрэгцээ кабелийг ихэнх компьютерийн хангамжийн дэлгүүрээс худалдан
авч болно. Хэрэв та тэгж чадахгүй бол эсвэл та зүгээр л яаж хийгддэгийг мэдэхийг
хүсэж байгаа бол дараах хүснэгт нь ердийн зэрэгцээ хэвлэгчийн кабелиас
тийм кабель хэрхэн хийхийг харуулж байна.
Сүлжээнд зориулж зэрэгцээ кабель хийх нь
A-нэр
A-Төгсгөл
B-Төгсгөл
Тайлбар
Post/Bit
DATA0
-ERROR
2
15
15
2
Өгөгдөл
0/0x01
1/0x08
DATA1
+SLCT
3
13
13
3
Өгөгдөл
0/0x02
1/0x10
DATA2
+PE
4
12
12
4
Өгөгдөл
0/0x04
1/0x20
DATA3
-ACK
5
10
10
5
Strobe
0/0x08
1/0x40
DATA4
BUSY
6
11
11
6
Өгөгдөл
0/0x10
1/0x80
GND
18-25
18-25
GND
-
PLIP-ийг тохируулах
Эхлээд та laplink кабель олж авах хэрэгтэй.
Дараа нь хоёр компьютер хоёулаа &man.lpt.4; драйверийн
дэмжлэгтэй цөмтэй эсэхийг шалгаарай:
&prompt.root; grep lp /var/run/dmesg.boot
lpt0: <Printer> on ppbus0
lpt0: Interrupt-driven port
Зэрэгцээ порт нь тасалдлаар удирдагддаг порт байх ёстой
бөгөөд та өөрийн /boot/device.hints
файлдаа доор дурдсантай төстэй мөрүүдтэй байх ёстой:
hint.ppc.0.at="isa"
hint.ppc.0.irq="7"
Дараа нь цөмийн тохиргооны файлд device plip
мөр байгаа эсэх эсвэл цөмийн plip.ko модуль
дуудагдсан эсэхийг шалгана. Аль ч тохиолдолд таныг &man.ifconfig.8; ашиглан
үзүүлэх үед зэрэгцээ сүлжээний интерфэйс гарч ирэх ёстой:
&prompt.root; ifconfig plip0
plip0: flags=8810<POINTOPOINT,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
Компьютер бүрийн зэрэгцээ интерфэйс уруу laplink кабелиа
залгана.
Сүлжээний интерфэйсийн өгөгдлүүдийг хоёр талын хоёулан дээр
root хэрэглэгчээр тохируулна. Жишээ нь хэрэв та
host1 хостыг өөр host2 машинтай
холбохыг хүсвэл:
host1 <-----> host2
IP Address 10.0.0.1 10.0.0.2
host1 дээрх интерфэйсийг доор дурдсаныг хийж тохируулна:
&prompt.root; ifconfig plip0 10.0.0.1 10.0.0.2
host2 дээрх интерфэйсийг доор дурдсаныг хийж тохируулна:
&prompt.root; ifconfig plip0 10.0.0.2 10.0.0.1
Та одоо ажилладаг холболттой болсон байх ёстой. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг
&man.lp.4; болон &man.lpt.4; гарын авлагын хуудаснуудаас уншина уу.
Та хоёр хостыг хоёуланг нь /etc/hosts файлд
нэмэх хэрэгтэй:
127.0.0.1 localhost.my.domain localhost
10.0.0.1 host1.my.domain host1
10.0.0.2 host2.my.domain
Холболт ажиллаж байгааг баталгаажуулахын тулд хост бүр уруу очоод
нөгөө тал уруу ping хийнэ. Жишээ нь host1 дээр:
&prompt.root; ifconfig plip0
plip0: flags=8851<UP,POINTOPOINT,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet 10.0.0.1 --> 10.0.0.2 netmask 0xff000000
&prompt.root; netstat -r
Routing tables
Internet:
Destination Gateway Flags Refs Use Netif Expire
host2 host1 UH 0 0 plip0
&prompt.root; ping -c 4 host2
PING host2 (10.0.0.2): 56 data bytes
64 bytes from 10.0.0.2: icmp_seq=0 ttl=255 time=2.774 ms
64 bytes from 10.0.0.2: icmp_seq=1 ttl=255 time=2.530 ms
64 bytes from 10.0.0.2: icmp_seq=2 ttl=255 time=2.556 ms
64 bytes from 10.0.0.2: icmp_seq=3 ttl=255 time=2.714 ms
--- host2 ping statistics ---
4 packets transmitted, 4 packets received, 0% packet loss
round-trip min/avg/max/stddev = 2.530/2.643/2.774/0.103 ms
Аарон
Каплан
Анхлан бичсэн
Том
Рөүдс
Дахин бүтцийг өөрчилж нэмсэн
Брэд
Дэйвис
Өргөтгөсөн
IPv6
IPv6 (бас IPng IP next generation
буюу дараа үеийн IP гэгддэг) нь
олонд танигдсан IP протоколын (бас IPv4 гэгддэг) шинэ хувилбар юм.
Одоогийн бусад *BSD системүүдийн адил FreeBSD нь KAME IPv6 лавлагаа шийдлийг
агуулдаг. Тэгэхээр таны FreeBSD систем таныг IPv6-г туршихад хэрэгтэй бүхнийг агуулсан
байдаг. Энэ хэсэг нь IPv6-г тохируулж ажиллуулах талаар анхаарлаа хандуулах болно.
1990 оны эхэн үеэс хүмүүс IPv4-ийн хаягийн хэмжээ хурдацтай багасаж
байгааг мэдэх болсон. Интернэтийн өсөлтийн хурдаас хамаараад хоёр гол асуудал
гарч ирсэн:
Хаяггүй болж эхэлсэн. RFC1918 хувийн хаягийн талбар
(10.0.0.0/8,
172.16.0.0/12, болон
192.168.0.0/16) болон
Network Address Translation (NAT) буюу
Сүлжээний хаягийн хөрвүүлэлтийг ашигладаг болсон болохоор өнөөдөр энэ нь
тийм ч чухал асуудал байхаа больсон.
Чиглүүлэгчийн хүснэгтийн оруулгууд хэтэрхий ихсэж байгаа явдал.
Энэ нь өнөөдөр асуудал хэвээр байгаа билээ.
IPv6 нь эдгээр асуудлууд болон өөр бусад олныг шийддэг:
128 битийн хаягийн талбар. Өөрөөр хэлбэл онолын хувьд
340,282,366,920,938,463,463,374,607,431,768,211,456 хаяг байна.
Энэ нь манай гариг дээрх нэг квадрат метр бүрт ойролцоогоор 6.67 * 10^27 IPv6 хаяг
байна гэсэн үг юм.
Чиглүүлэгчүүд нь зөвхөн сүлжээний нийлбэр хаягуудыг өөрсдийн чиглүүлэлтийн
хүснэгтүүдэд хадгалах бөгөөд ингэснээр чиглүүлэлтийн хүснэгтийн дундаж хэмжээг
8192 хүртэл бууруулдаг.
IPv6-ийн бусад ашигтай олон боломжууд бас байдаг, тэдгээрээс дурдвал:
Хаягийн автомат тохиргоо (RFC2462)
Anycast хаягууд (one-out-of many
буюу олноос ганц)
Зайлшгүй шаардлагатай (mandatory) multicast хаягууд
IPsec (IP security буюу нууцлаг)
Хялбаршуулсан толгойн бүтэц
Хөдөлгөөнт IP
IPv6-to-IPv4 шилжилтийн арга замууд
Дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар доороос үзнэ үү:
playground.sun.com
дэх IPv6-ийн тухай тойм
KAME.net
IPv6 хаягуудын тухай суурь мэдээлэл
IPv6 хаягуудын өөр өөр төрлүүд байдаг: Unicast, Anycast, болон
Multicast.
Unicast хаягууд нь бидний мэддэг хаягууд юм. Unicast хаяг уруу илгээсэн
пакет нь яг тэр хаягт харгалзах интерфэйс дээр ирдэг.
Anycast хаягуудыг unicast хаягуудаас ялгах боломжгүй байдаг боловч
тэдгээр нь бүлэг интерфэйсүүдийг хаягладаг. Anycast хаяг уруу чиглэсэн пакет
хамгийн ойрын (чиглүүлэгчийн хэмжилтийн хувьд) интерфэйс дээр ирэх болно.
Anycast хаягуудыг зөвхөн чиглүүлэгчид ашиглаж болох юм.
Multicast хаягууд нь бүлэг интерфэйсүүдийг таньдаг. Multicast хаяг уруу
чиглэсэн пакет нь multicast бүлэгт харьяалагдах бүх интерфэйсүүд дээр
ирэх болно.
IPv4 цацах (broadcast) хаяг (ихэвчлэн xxx.xxx.xxx.255) нь
IPv6-ийн multicast хаягуудаар илэрхийлэгддэг.
Нөөц IPv6 хаягууд
IPv6 хаяг
Prefixlength буюу угтварын урт (битээр)
Тайлбар
Тэмдэглэл
::
128 бит
тодорхойлогдоогүй
харьцуулбал IPv4 дэх 0.0.0.0
::1
128 бит
loopback буюу буцах хаяг
харьцуулбал IPv4 дэх 127.0.0.1
::00:xx:xx:xx:xx
96 бит
суулгагдсан IPv4
Бага 32 бит нь IPv4 хаяг юм. Бас
IPv4 нийцтэй IPv6 хаяг
гэгддэг
::ff:xx:xx:xx:xx
96 бит
IPv4-р илэрхийлэгдсэн IPv6 хаяг
Бага 32 бит нь IPv4 хаяг юм.
IPv6-г дэмждэггүй хостуудад зориулсан.
fe80:: - feb::
10 бит
link-local
харьцуулбал IPv4 дэх loopback буюу буцах хаяг
fec0:: - fef::
10 бит
site-local
ff::
8 бит
multicast
001 (хоёртын системээр)
3 бит
глобал unicast
Бүх глобал unicast хаягууд нь энэ цөөрмөөс заагдана.
Эхний 3 бит нь 001
байна.
IPv6 хаягуудыг унших нь
Дүрмийн дагуу ийм хэлбэртэй байна: x:x:x:x:x:x:x:x хэлбэрийн
байх бөгөөд x
бүр нь 16 битийн арван зургаат утга байна. Жишээ нь
FEBC:A574:382B:23C1:AA49:4592:4EFE:9982
Хаяг нь ихэнхдээ дандаа тэгүүдээс тогтох урт дэд хэсгүүдээс тогтож болох бөгөөд хаягийн тийм
хэсгийг ::
гэж хураангуйлж болно. Дөрвөн арван зургаат тооны
гурав хүртэлх эхний 0
-үүдийг орхиж бас болно.
Жишээ нь fe80::1 нь дүрэмд заасан хэлбэрээр бол
fe80:0000:0000:0000:0000:0000:0000:0001 байна.
Гурав дахь хэлбэр нь сүүлийн 32 бит хэсгийг бидний мэддэг (аравтын) IPv4
загварын цэгүүдээр .
тусгаарлаж бичих явдал юм.
Жишээ нь 2002::10.0.0.1 нь
(арван зургаатын) дүрэмд зааснаар
2002:0000:0000:0000:0000:0000:0a00:0001
болох бөгөөд үүнийг бас 2002::a00:1
гэж бичиж болох юм.
Энэ хүртэл уншигч доор дурдсаныг ойлгож чадаж байх ёстой:
&prompt.root; ifconfig
rl0: flags=8943<UP,BROADCAST,RUNNING,PROMISC,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet 10.0.0.10 netmask 0xffffff00 broadcast 10.0.0.255
inet6 fe80::200:21ff:fe03:8e1%rl0 prefixlen 64 scopeid 0x1
ether 00:00:21:03:08:e1
media: Ethernet autoselect (100baseTX )
status: active
fe80::200:21ff:fe03:8e1%rl0 нь
автоматаар тохируулагдсан link-local хаяг юм. Энэ нь MAC хаягаас автомат тохиргооны
хэсэг болон үүсгэгддэг.
IPv6 хаягуудын бүтцийн тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг
RFC3513 хаягаас
үзнэ үү.
Холбогдох нь
Одоогоор бусад IPv6 хостууд болон сүлжээнүүдтэй холбогдох дөрвөн арга байдаг:
Өөрийн дээд үйлчилгээ үзүүлэгчээсээ IPv6 сүлжээ авах. Зааврын талаар өөрийн
Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчтэйгээ ярилцах хэрэгтэй.
6-аас-4 уруу туннель хийх (RFC3068)
Хэрэв та dial-up холболт дээр байгаа бол
net/freenet6 портыг ашиглах
хэрэгтэй.
IPv6 ертөнц дэх DNS
IPv6-д зориулсан хоёр төрлийн DNS бичлэг байдаг. IETF нь A6 бичлэгийг
хуучин, хэрэгцээнээс гарсан гэж зарласан. AAAA бичлэгүүд нь одоо стандарт
болсон байгаа.
AAAA бичлэгүүдийг ашиглах нь амархан. Өөрийн хостын нэрийг дөнгөж авсан шинэ
IPv6 хаягт зааж доор дурдсаныг:
MYHOSTNAME AAAA MYIPv6ADDR
өөрийн анхдагч бүсийн DNS файл уруу нэмж өгнө. Та өөрийн DNS
бүсүүдийг удирддаггүй бол өөрийн DNS үйлчилгээ үзүүлэгчээс
асуух хэрэгтэй. bind (8.3 ба 9 хувилбар)
болон dns/djbdns-ийн (IPv6 засвартай)
одоогийн хувилбарууд AAAA бичлэгүүдийг дэмждэг.
/etc/rc.conf файлд хэрэгцээтэй өөрчлөлтүүдийг хийх нь
IPv6 клиентийн тохиргоонууд
Эдгээр тохиргоонууд нь таны LAN-д байх машиныг чиглүүлэгч биш клиент маягаар
ажиллуулахаар тохируулахад танд туслах болно. Таны интерфэйсийг ачаалах үед автоматаар
&man.rtsol.8;-оор тохируулуулахын тулд таны нэмэх ёстой зүйл бол дараах мөр юм:
ipv6_enable="YES"
2001:471:1f11:251:290:27ff:fee0:2093 зэрэг
IP хаягийг өөрийн fxp0 интерфэйсд
статикаар өгөхийн тулд доор дурдсаныг нэмнэ:
ipv6_ifconfig_fxp0="2001:471:1f11:251:290:27ff:fee0:2093"
2001:471:1f11:251::1 анхдагч
чиглүүлэгчийг зааж өгөхдөө доор дурдсаныг /etc/rc.conf
файлд нэмнэ:
ipv6_defaultrouter="2001:471:1f11:251::1"
IPv6 чиглүүлэгч/гарцын тохиргоонууд
Энэ нь таны туннелийн үйлчилгээ үзүүлэгчийн өгсөн чиглэлүүдийг авч тэдгээрийг дахин ачаалсан ч
гэсэн үлдэхээр болгож тохиргоо болгон хөрвүүлэхэд танд туслах болно. Эхлүүлэх үед
өөрийн туннелийг сэргээхийн тулд доор дурдсантай төстэйг /etc/rc.conf
файлд ашиглана:
Тохируулах Ердийн Туннель хийх интерфэйсүүдийг жагсаана. Жишээ нь
gif0:
gif_interfaces="gif0"
MY_IPv4_ADDR гэсэн локал төгсгөлтэй
интерфэйсийг REMOTE_IPv4_ADDR гэсэн алсын төгсгөл
уруу тохируулахын тулд:
gifconfig_gif0="MY_IPv4_ADDR REMOTE_IPv4_ADDR"
Өөрийн IPv6 туннелийн төгсгөл болгон ашиглахаар таны зааж өгсөн IPv6
хаягийг хамааруулахын тулд доор дурдсаныг нэмнэ:
ipv6_ifconfig_gif0="MY_ASSIGNED_IPv6_TUNNEL_ENDPOINT_ADDR"
Тэгээд таны хийх зүйл чинь IPv6-д зориулж анхдагч чиглүүлэлт тохируулах
явдал юм. Энэ нь IPv6 туннелийн нөгөө тал байх болно:
ipv6_defaultrouter="MY_IPv6_REMOTE_TUNNEL_ENDPOINT_ADDR"
IPv6 туннелийн тохиргоонууд
Хэрэв сервер нь таны бусад сүлжээ болон гадаад ертөнцийн хооронд
IPv6-г чиглүүлэх бол дараах /etc/rc.conf
тохируулга бас хэрэгтэй болно:
ipv6_gateway_enable="YES"
Чиглүүлэгчийн зарлалт ба Хостын автомат тохиргоо
Энэ хэсэг нь IPv6 анхдагч чиглүүлэлтийг зарлахын тулд &man.rtadvd.8;-г
тохируулахад тань туслах болно.
&man.rtadvd.8;-г идэвхжүүлэхийн тулд таны /etc/rc.conf
файлд дараах тохиргоо хэрэгтэй болно:
rtadvd_enable="YES"
IPv6 чиглүүлэгчийн төлөөлөлт хийгдэх интерфэйсийг заах нь чухал юм. Жишээ нь
&man.rtadvd.8;-д fxp0-г ашиглахыг хэлж өгөхийн
тулд доор дурдсаныг нэмнэ:
rtadvd_interfaces="fxp0"
Одоо бид /etc/rtadvd.conf тохиргооны
файл үүсгэх ёстой. Энд жишээ байна:
fxp0:\
:addrs#1:addr="2001:471:1f11:246::":prefixlen#64:tc=ether:
fxp0-г өөрийн ашиглах интерфэйсээр солих
хэрэгтэй.
Дараа нь 2001:471:1f11:246::-г
өөрийн хуваарилалтын угтвараар солиорой.
Хэрэв та /64 дэд сүлжээг зориулсан
бол өөр бусад ямар ч өөрчлөлт хийх хэрэггүй. Хэрэв тийм биш бол та
prefixlen# буюу угтварын уртыг зөв утгаар өөрчлөх шаардлагатай.
Харти
Брандт
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Asynchronous Transfer Mode (ATM) буюу Асинхрон Дамжуулах Горим
ATM дээгүүр классик IP тохируулах нь (PVC-нүүд)
Classical IP over ATM (CLIP) буюу
ATM дээгүүрх классик IP нь Asynchronous Transfer Mode (ATM)
буюу Асинхрон Дамжуулах Горимыг IP-тай ашиглах хамгийн энгийн
арга юм. Энэ нь switched буюу шилжүүлэгдсэн (SVC-нүүд) ба permanent буюу
байнгын (PVC-нүүд) холболтуудтай ашиглагдаж болдог. Энэ хэсэг нь
сүлжээн дээр тулгуурласныг PVC-нүүд дээр хэрхэн тохируулах талаар
тайлбарладаг.
Бүрэн тор хэлбэрийн тохиргоонууд
CLIP-ийг PVC-нүүдтэй тохируулах эхний арга нь
машин бүрийг сүлжээн дэх бусад машин бүртэй зориулагдсан PVC-ээр холбох явдал
юм. Үүнийг тохируулах хялбар байдаг боловч их олон тооны машинууд дээр
бүтэшгүй байдаг. Энэ жишээ нь сүлжээнд бидэнд дөрвөн машин байгаа бөгөөд
машин бүр ATM
сүлжээнд ATM
хувиргагч картын тусламжтай холбогдсон гэж үздэг. Эхний алхам нь IP хаягууд болон
машинуудын хооронд ATM холболтуудыг төлөвлөх явдал юм.
Бид доор дурдсаныг ашиглана:
Хост
IP хаяг
hostA
192.168.173.1
hostB
192.168.173.2
hostC
192.168.173.3
hostD
192.168.173.4
Бүрэн тор хэлбэрийн сүлжээг бүтээхийн тулд машинуудын хослол бүрийн хооронд
нэг ATM холболт бидэнд хэрэгтэй:
Машинууд
VPI.VCI хослол
hostA - hostB
0.100
hostA - hostC
0.101
hostA - hostD
0.102
hostB - hostC
0.103
hostB - hostD
0.104
hostC - hostD
0.105
Холболтын төгсгөл бүр дэх VPI болон VCI утгууд нь мэдээж ялгаатай
байх боловч амархан байлгах үүднээс бид тэдгээрийг адил гэж үзнэ. Дараа нь
бид ATM интерфэйсүүдийг хост бүр дээр тохируулах хэрэгтэй болно:
hostA&prompt.root; ifconfig hatm0 192.168.173.1 up
hostB&prompt.root; ifconfig hatm0 192.168.173.2 up
hostC&prompt.root; ifconfig hatm0 192.168.173.3 up
hostD&prompt.root; ifconfig hatm0 192.168.173.4 up
Ингэхдээ бүх хостууд дээр ATM интерфэйс нь hatm0
гэж үзэх болно. Одоо PVC-нүүд нь hostA дээр тохируулагдах
шаардлагатай (бид тэдгээрийг ATM шилжүүлэгч дээр аль хэдийн тохируулагдсан гэж
үзнэ, үүнийг хэрхэн хийхийг шилжүүлэгчийн гарын авлагаас лавлах хэрэгтэй).
hostA&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.2 hatm0 0 100 llc/snap ubr
hostA&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.3 hatm0 0 101 llc/snap ubr
hostA&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.4 hatm0 0 102 llc/snap ubr
hostB&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.1 hatm0 0 100 llc/snap ubr
hostB&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.3 hatm0 0 103 llc/snap ubr
hostB&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.4 hatm0 0 104 llc/snap ubr
hostC&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.1 hatm0 0 101 llc/snap ubr
hostC&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.2 hatm0 0 103 llc/snap ubr
hostC&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.4 hatm0 0 105 llc/snap ubr
hostD&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.1 hatm0 0 102 llc/snap ubr
hostD&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.2 hatm0 0 104 llc/snap ubr
hostD&prompt.root; atmconfig natm add 192.168.173.3 hatm0 0 105 llc/snap ubr
Мэдээж хэрэг UBR-с бусад урсгалын хэлэлцээнүүд хэрэв ATM хувиргагч тэдгээрийг
дэмждэг бол ашиглагдаж болно. Энэ тохиолдолд урсгалын хэлэлцээний нэр нь урсгалын
нэмэлт өгөгдлүүдийн дараа орж байна. &man.atmconfig.8; хэрэгсэлд зориулсан
тусламжийг дараах тушаалыг ашиглан:
&prompt.root; atmconfig help natm add
авч болох бөгөөд эсвэл &man.atmconfig.8; гарын авлагаас авч болно.
Үүнтэй адил тохиргоог /etc/rc.conf
ашиглан бас хийж болно. hostA-ийн хувьд энэ нь
иймэрхүү харагдана:
network_interfaces="lo0 hatm0"
ifconfig_hatm0="inet 192.168.173.1 up"
natm_static_routes="hostB hostC hostD"
route_hostB="192.168.173.2 hatm0 0 100 llc/snap ubr"
route_hostC="192.168.173.3 hatm0 0 101 llc/snap ubr"
route_hostD="192.168.173.4 hatm0 0 102 llc/snap ubr"
Бүх CLIP чиглүүлэлтүүдийн тухайн үеийн төлвийг дараах
тушаалаар авч болно:
hostA&prompt.root; atmconfig natm show
Том
Рөүдс
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Common Access Redundancy Protocol (CARP) буюу Олон хандалтын нийтлэг протокол
CARP
Common Access Redundancy Protocol
Common Access Redundancy Protocol буюу CARP нь
олон хостуудад нэг IP хаяг хуваалцах боломжийг олгодог.
Зарим тохиргоонуудын хувьд үүнийг байнгын бэлэн байдал юм уу эсвэл ачаалал тэгш хуваарилахад
ашиглаж болох юм. Энд дурдсан жишээний адилаар хостууд нь бас өөр өөр
IP хаягууд ашиглаж болох юм.
CARP-ийн дэмжлэгийг идэвхжүүлэхийн тулд
&os; цөмийг дараах тохируулгатайгаар бүтээсэн байх хэрэгтэй:
device carp
CARP боломж нь одоо хүртээмжтэй болсон байх
ёстой бөгөөд түүнийг хэд хэдэн sysctl-ийн OID-уудын
тусламжтайгаар тааруулж болно. Төхөөрөмжүүдийг ifconfig тушаалаар
ачаалж болно:
&prompt.root; ifconfig carp0 create
Жинхэнэ амьдрал дээр эдгээр интерфэйсүүдэд VHID гэгддэг
давхардахгүй дугаарууд хэрэгтэй болно. Энэ VHID буюу
Виртуал Хостын Үнэмлэх нь сүлжээн дэх хостыг ялгахад хэрэглэгдэх болно.
Серверт хандах боломжийг байнга хангахын тулд CARP-ийг ашиглах нь (CARP)
Дээр дурдсан CARP-ийн нэг хэрэглээ нь серверийн
бэлэн байдалд зориулагджээ. Энэ жишээ нь өөр өөр IP
хаягуудтай, ижил вэбийн агуулга бүхий гурван хостын хувьд байнгын
бэлэн байдалд байх дэмжлэгийг харуулах болно. Эдгээр машинууд нь
Тойрон Эргэх DNS тохиргоотойгоор ажиллах болно.
Амжилтгүй болсон үед хандах нөөц машин нь хоёр нэмэлт CARP
интерфэйстэй байх бөгөөд агуулгын сервер бүрийн IP-ний
хувьд ашиглагдана. Хандалт амжилтгүй болоход амжилтгүй болсон машины
IP хаягийг нөөц сервер авах ёстой. Энэ нь
хэрэглэгчид амжилтгүй болсон нь мэдэгдэхгүй гэсэн үг юм. Нөөц сервер нь ачааллыг
авах ёстой бол бусад агуулгын серверүүдтэй ижил агуулга болон үйлчилгээнүүдтэй
байх ёстой.
Хоёр машин нь өгөгдсөн хостын нэр болон VHID-үүдээс
бусдаараа адилхан тохируулагдсан байх ёстой. Энэ жишээн дээр
эдгээр машинуудыг hosta.example.org болон
hostb.example.org гэж нэрлэсэн байгаа. Эхлээд
CARP-ийн тохиргоонд шаардлагатай мөрүүдийг
rc.conf файлд нэмэх хэрэгтэй.
hosta.example.org хостын хувьд
rc.conf файл доор дурдсан мөрүүдийг агуулсан байх ёстой:
hostname="hosta.example.org"
ifconfig_fxp0="inet 192.168.1.3 netmask 255.255.255.0"
cloned_interfaces="carp0"
ifconfig_carp0="vhid 1 pass testpast 192.168.1.50/24"
hostb.example.org дээр доор дурдсан мөрүүдийг
rc.conf файл агуулсан
байх ёстой:
hostname="hostb.example.org"
ifconfig_fxp0="inet 192.168.1.4 netmask 255.255.255.0"
cloned_interfaces="carp0"
ifconfig_carp0="vhid 2 pass testpass 192.168.1.51/24"
Хамгийн чухал нь ifconfig тушаалд тохируулгаар
заагдсан нууц үгс нь адил байх ёстой. carp
төхөөрөмжүүд нь зөвхөн зөв нууц үг бүхий машинуудаас ирэх зарлалтуудыг сонсох
болно. VHID нь машин бүрийн хувьд өөр өөр байх ёстой.
Гурав дахь provider.example.org машиныг
аль нэг хост руу хандахад амжилтгүй болоход хандаж болохоор болгож бэлдэх хэрэгтэй.
Энэ машинд хоёр carp төхөөрөмж хэрэгтэй болох
бөгөөд нэг нэгээрээ хоёр хосттой ажиллах юм. rc.conf-ийн
зөв тохиргооны мөрүүд доор дурдсантай төсөөтэй байх болно:
hostname="provider.example.org"
ifconfig_fxp0="inet 192.168.1.5 netmask 255.255.255.0"
cloned_interfaces="carp0 carp1"
ifconfig_carp0="vhid 1 advskew 100 pass testpass 192.168.1.50/24"
ifconfig_carp1="vhid 2 advskew 100 pass testpass 192.168.1.51/24"
Хоёр carp төхөөрөмжтэй байх нь
хариу өгөхөө байсан аль нэг машиныг мэдэж IP хаягийг нь
авах боломжийг provider.example.org хостод олгох болно.
Анхдагч &os; цөм дээр preemption буюу өөр илүү өндөр давуу эрх бүхий бодлого/урсгалаар
солигдох боломж идэвхжсэн байж болох юм.
Хэрэв тийм бол provider.example.org нь
IP хаягийг анхдагч агуулгын сервер рүү суллахгүй
байж болох юм. Энэ тохиолдолд администратор интерфэйсийг
нударч
болох юм. Дараах тушаалыг provider.example.org
дээр ажиллуулах шаардлагатай:
&prompt.root; ifconfig carp0 down && ifconfig carp0 up
Хостод тохирох carp интерфэйс дээр
үүнийг хийх ёстой.
Энэ хүрэхэд CARP бүрмөсөн идэвхжиж
тест хийхэд бэлэн болсон байх ёстой. Сүлжээг дахин эхлүүлэх буюу эсвэл
машинуудыг дахин ачаалаад тест хийгээрэй.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.carp.4; гарын авлагын хуудаснаас олж
болно.
diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/audit/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/audit/chapter.sgml
index ba3fc89d48..554599e83d 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/audit/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/audit/chapter.sgml
@@ -1,677 +1,682 @@
Том
Рөүдс
Бичсэн
Роберт
Ватсон
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
Аюулгүй байдлын үйл явцад аудит хийх нь
Ерөнхий агуулга
АУДИТ
Аюулгүй байдлын үйл явцад аудит хийх нь
MAC
- FreeBSD 6.2-RELEASE болон дараагийн хувилбарууд нь нягт-боловсруулсан
+ &os; 6.2 болон дараагийн хувилбарууд нь нягт-боловсруулсан
аюулгүй байдлын үйл явцад аудит хийх дэмжлэг оруулсан болно. Үйл явцад аудит хийх нь
нэвтрэн оролтууд, тохиргооны өөрчлөлтүүд, болон файл болон сүлжээний хандалт зэрэг
төрөл бүрийн аюулгүй байдлын холбогдолтой системийн үйл явцуудын хянаж бүртгэсэн бичлэгийг найдвартай,
нягт-боловсруулсан, ба тохируулах боломжтойгоор хийх боломжийг бүрдүүлдэг.
Эдгээр хянаж бүртгэсэн бичлэгүүд нь системийг шууд хянах, халдлага илрүүлэх, болон халдлагын
дараах анализ хийхэд үнэлж баршгүй байж болох юм. &os; &sun;-ий гаргасан
BSM API болон файлын хэлбэрийг шийдлээ болгосон бөгөөд
&sun;-ий Solaris болон &apple;-ийн &macos; X-ийн аудит шийдлүүдтэй харилцан
ажиллах боломжтой.
Энэ бүлэг нь үйл явцыг аудит хийхийг тохируулах болон суулгах тал дээр анхаарна.
Энд аудитийн бодлогуудын талаар тайлбарлах бөгөөд аудитийн тохиргооны жишээг бас
харж болно.
Энэ бүлгийг уншсаны дараа, та дараах зүйлсийг мэдэх болно:
Үйл явцыг аудит хийх гэж юу вэ болон яаж ажилладаг талаар.
Хэрэглэгчид болон процессуудын үйл явцыг аудит хийхийг &os; дээр яаж
тохируулах талаар.
Аудитийн мөрийг аудит багасгах болон хянах хэрэгслүүдээр хэрхэн шалгах талаар.
Энэ бүлгийг уншихаасаа өмнө, та дараах зүйлсийг мэдэх шаардлагатай:
&unix; болон &os;-ийн үндсийг ойлгох
().
Цөмийг тохируулах/хөрвүүлэх үндэстэй танилцах
().
Аюулгүй байдлын талаар болон түүний &os; -тэй хэрхэн холбогддог талаар ойлголттой байх
().
Аудит хэрэгсэл нь &os; 6.2 дээр туршилтын байдлаар орсон бөгөөд
туршилтын програм хангамж ашиглахад гарч болзошгүй аюулыг нарийн нягтлан
үзсэний дараа ашиглалтад хэрэглэх ёстой юм. Зарим нэг хязгаарлалтуудыг дурдвал
бүх аюулгүй байдлын холбогдолтой системийн үйл явцуудыг аудит хийх боломжгүй,
X11 дээр үндэслэгдсэн дэлгэцийн менежерүүд болон гуравдагч дэмонууд зэрэг
зарим нэвтрэх механизмууд хэрэглэгчийн нэвтрэх сессийг аудит хийх тохиргоог буруу
хийдэг зэрэг болно.
Аюулгүй байдлын үйл явцыг аудит хийх хэрэгсэл нь системийн ажиллагааны маш
дэлгэрэнгүй бичлэгүүдийг үүсгэх чадвартай: нарийвчилсан тохиргоо хийгдсэн завгүй системд
мөр бичлэгийн файлын өгөгдөл тохиргооноос хамааран зарим тохиолдолд гигабайтаас ч илүү
асар их болох боломжтой. Администраторууд их хэмжээний аудит хийх тохиргоотой холбоотой
дискний хэмжээний шаардлагыг тооцох ёстой. Жишээ нь, аудит бичиж байгаа файлын систем
дүүрэх нөхцөлд өөр бусад файлын системүүдэд хамааралгүйгээр файлын системийг
/var/audit модонд зориулах нь магадгүй зохимжтой байж
болох юм.
Энэ бүлгийн түлхүүр ухагдахуунууд
Энэ бүлгийг уншихаас өмнө аудиттай холбоотой цөөн түлхүүр ухагдахуунуудыг
тайлбарлах шаардлагатай:
үйл явц: Аудит хийх боломжтой үйл явц гэдэг нь
аудит дэд системийн тусламжтайгаар хянаж бүртгэх боломжтой дурын үйл явцыг хэлнэ.
Аюулгүй байдалтай холбоотой үйл явцуудын жишээнүүдэд файлын үүсгэлт,
сүлжээний холболтыг босгох, эсвэл хэрэглэгчийн нэвтрэлтийг дурдаж болно.
Үйл явцууд нь нэг бол жинхэнэ хэрэглэгч хүртэл мөрдөн гаргаж болох
шинж чанарлаг
, эсвэл тэгж болохооргүй
шинж чанарлаг бус
байна.
Шинж чанарлаг бус
үйл явцуудын жишээнүүд гэвэл
нууц үгийн буруу оролдлогууд гэх мэт нэвтрэн орох процессийн жинхэнэ эсэхийг шалгахаас
өмнөх үеийн дурын үйл явцуудыг хэлж болно.
ангилал: Үйл явцын ангиллууд гэдэг нь
холбоотой үйл явцууд бүхий хэсэг бүлгүүдийн нэр бөгөөд эдгээр нь сонголтын
илэрхийллүүдэд хэрэглэгддэг. Энгийн ашиглагддаг үйл явцуудын ангиллуудад
файл үүсгэлт
(fc), ажиллуулах
(ex)
мөн нэвтрэх_гарах
(lo) зэрэг орно.
бичлэг: Бичлэг гэдэг нь аюулгүй байдлын үйл явцыг
тайлбарласан аудитийн хянан бүртгэсэн оруулга юм. Бичлэгүүд нь үйл явцын төрлийн бичлэг,
субьектийн (хэрэглэгч) үйлдэл хийж байгаа тухай мэдээлэл, огноо болон цагийн
мэдээлэл, дурын нэмэлт өгөгдлүүд болон обьектуудын мэдээлэл, амжилт эсвэл уналтын
нөхцөлүүдийг агуулдаг.
мөр: Аудитийн мөр буюу хянан бүртгэлийн файл нь
аюулгүй байдлын үйл явцуудыг тайлбарласан аудит бичлэгүүдийн сериэс тогтоно.
Ерөнхийдөө мөрүүд нь үйл явцуудын биелж дууссан цагийн дагуу
он цагийн дарааллаар байрладаг. Зөвхөн жинхэнэ процессууд аудитийн
мөрд бичлэг нэмэх эрхтэй байдаг.
сонголтын илэрхийлэл: Сонголтын илэрхийлэл нь
угтваруудын жагсаалт болон үйл явцтай тохирох аудитийн үйл явцын ангиллын нэрсээс
тогтох мөр юм.
урьдчилсан сонголт: Энэ нь
администраторын сонирхох боломж бүхий үйл явцууд, сонирхлыг татахгүй байгаа
үйл явц зэргийг тайлбарласан аудитийн бичлэгүүдийг үүсгэхээс зайлсхийх зорилготойгоор
ялгасан системийн процесс юм. Урьдчилсан тохиргоо нь аль хэрэглэгчийн хувьд
үйл явцуудын аль ангиллуудыг таних болон жинхэнэ болон жинхэнэ биш процессуудад
хамаарах глобал тохиргоонуудын сонголтын илэрхийллүүдийн серийг ашигладаг.
хураангуйлалт: Энэ нь байгаа аудитийн мөрнүүдээс
аль бичлэгүүдийг хадгалалт, хэвлэлт болон анализ хийхээр сонгосон процесс юм.
Үүний нэгэн адил аудит мөрөөс хэрэггүй аудит бичлэгүүдийг устгах процесс бас хамаарна.
Хураангуйлалтыг ашиглаад администраторууд аудит өгөгдлийн хадгалалтын бодлогуудыг
боловсруулах боломжтой юм. Жишээ нь, дэлгэрэнгүй аудитийн мөрнүүд нэг сарын хугацаанд
хадгалагдаад дараагаар нь тэдгээр мөрнүүдийг архивын зорилгоор зөвхөн нэвтрэлтийн мэдээллийг
үлдээн багасгаж болох юм.
Аудит хийх дэмжлэг суулгах нь
Үйл явцыг Аудит хийх хэрэглэгчийн талбарын дэмжлэг үндсэн &os;
- үйлдлийн системийн 6.2-RELEASE хувилбараас эхлэн орсон. Гэхдээ
- үйл явцыг аудит хийхийг дэмжих дараах мөрийг цөмд оруулан хөрвүүлсэн
+ үйлдлийн системд орсон байгаа. &os; 6.3 болон түүнээс шинэ хувилбаруудад
+ Үйл явцыг Аудит хийх дэмжлэг анхдагчаар эмхэтгэгдэн орсон. &os; 6.2 хувилбарын
+ хувьд үйл явцыг аудит хийхийг дэмжих дараах мөрийг цөмд оруулан хөрвүүлсэн
байх шаардлагатай:
options AUDIT
-д тайлбарласан ердийн процессийн
дагуу цөмийг дахин хөрвүүлж суулгана.
- Цөм хөрвөгдөж суугаад систем дахин ачаалсны дараа
+ Аудит идэвхжсэн цөм бүтээгдэж суулгагдаад систем дахин ачаалсны дараа
дараах мөрийг &man.rc.conf.5; -д нэмж аудит дэмонг идэвхжүүлнэ:
auditd_enable="YES"
Тэгээд системийг дахин ачаалах замаар эсвэл гараар аудит дэмонг
ажиллуулах замаар аудит дэмжлэгийг эхлүүлэх ёстой:
/etc/rc.d/auditd start
Аудитийн тохиргоо
Аюулгүй байдлын аудитийн тохиргооны бүх файлуудыг
/etc/security дотроос олж болно.
Дараах файлууд аудит дэмон эхлэхээс өмнө байх ёстой:
audit_class - Аудитийн ангиллуудын
тодорхойлолтуудыг агуулна.
audit_control - Анхдагч аудитийн ангиллууд,
аудитийн хянан бүртгэлтийн эзлэхүүнд үлдээх хамгийн бага дискний зай, хамгийн их
аудитийн мөрийн хэмжээ гэх зэрэг аудит дэд системийн шинж чанарыг хянана.
audit_event - Системийн аудит үйл явцуудын
тайлбарууд ба нэрс болон үйл явц болгон аль ангилалд хамаарах жагсаалт.
audit_user - Нэвтрэн орох үеийн глобал анхдагчуудаас
бүрдсэн зөвхөн хэрэглэгчид хамааралтай аудитийн шаардлагууд
audit_warn - Аудитийн бичлэгүүдийн зай хангалтгүй
болох эсвэл аудитийн мөрийн файл дахин эргэсэн зэрэг зайлшгүй шаардлагатай тохиолдолд
анхааруулах мэдээллүүдийг үүсгэдэг өөрчлөх боломж бүхий auditd-ийн ашигладаг
бүрхүүлийн скрипт.
Тохиргоон дахь алдаанууд үйл явцуудын буруу хянан бүртгэлд хүргэж болзошгүй тул
аудитийн тохиргооны файлуудыг засварлах болон ажиллагааг хангахдаа заавал
болгоомжтой байх шаардлагатай.
Үйл явц сонголтын илэрхийллүүд
Сонголтын илэрхийллүүд нь аль үйл явцуудыг аудит хийх ёстойг тодорхойлох
аудитийн тохиргооны хэд хэдэн газар ашиглагддаг. Илэрхийллүүд нь тохирох үйл
явцын ангиллуудын жагсаалтаас бүрдэх ба эдгээр тус бүр нь тохирох бичлэгүүдийг
хүлээн авах ёстой юу эсвэл орхих ёстой юу гэдгийг харуулсан угтвартайгаас
гадна оруулга нь амжилттай эсвэл амжилтгүй үйлдлүүдтэй тохирох ёстойг харуулах
боломж бас байна. Сонголтын илэрхийллүүд нь зүүнээс баруун тийш биелэгддэг
бөгөөд хоёр илэрхийллийг нэг дээр нь нөгөөг нь нэмж нийлүүлдэг.
Дараах жагсаалт нь audit_class-д байгаа анхдагч
үйл явцын ангиллуудаас тогтоно:
all - all - Бүх үйл
явцын ангиллуудыг тааруулах(match).
ad - administrative
- Удирдлагын үйлдлүүд систем дээр бүхэлдээ гүйцэтгэгдэнэ.
ap - application -
Програмын тодорхойлсон үйлдэл.
cl - file close -
close системийн дуудлагыг аудит хийх.
ex - exec - Програмын
ажиллагааг аудит хийх. Тушаалын мөрийн нэмэлт өгөгдлүүд болон орчны
хувьсагчуудыг argv ба envv
параметрүүдийг ашиглан policy тохиргоонд
тохиргоо хийн &man.audit.control.5; -ийн тусламжтайгаар хянадаг.
fa - file attribute access
- &man.stat.1;, &man.pathconf.2; болон бусад адил үйл явцуудын
обьектийн шинж чанаруудад хандсан хандалтыг аудит хийх.
fc - file create
- Үр дүнд нь файл үүсдэг үйл явцуудыг аудит хийх.
fd - file delete
- Файлыг устгадаг үйл явцуудыг аудит хийх.
fm - file attribute modify
- &man.chown.8;, &man.chflags.1;, &man.flock.2; зэрэг
файлын шинж чанарын өөрчлөлт гарч байгаа үйл явцуудыг аудит хийх.
fr - file read
- Өгөгдөл уншигдаж байгаа, мөн файлуудыг уншихаар нээсэн зэрэг үйл явцуудыг
аудит хийх.
fw - file write -
Өгөгдөл бичигдэж байгаа, мөн файлд бичсэн эсвэл файл өөрчлөгдсөн зэрэг үйл
явцуудыг аудит хийх.
io - ioctl - &man.ioctl.2;
системийн дуудлагын хэрэглээг аудит хийх.
ip - ipc - POSIX хоолойнууд
болон System V IPC үйлдлүүд зэрэг Процесс-Хоорондох
Холбооны төрөл бүрийн хэлбэрүүдийг аудит хийх.
lo - login_logout -
Систем дээр болж байгаа &man.login.1; ба &man.logout.1;
үйл явцуудыг аудит хийх.
na - non attributable -
Шинж чанаргүй үйл явцуудыг аудит хийх.
no - invalid class -
Аудит бус үйл явцуудыг тааруулах(match).
nt - network -
&man.connect.2; ба &man.accept.2; зэрэг сүлжээний үйлдлүүдтэй
холбоотой үйл явцуудыг аудит хийх.
ot - other -
Бусад үйл явцуудыг аудит хийх.
pc - process -
&man.exec.3; ба &man.exit.3; зэрэг процессийн үйлдлүүдийг
аудит хийх.
Эдгээр аудит үйл явцын ангиллуудыг audit_class
болон audit_event тохиргооны файлуудыг өөрчилснөөр
өөрчилж болно.
Жагсаалтад байгаа аудитийн ангилал бүр амжилттай/амжилтгүй үйлдлүүдийг
таарсан эсэхийг болон ангилал ба төрлийн хувьд таарч байгааг нэмж
байгаа эсвэл устгаж байгааг харуулсан угтвартай байна.
(none) Үйл явцын амжилттай болон амжилтгүйг аудит хийх.
+ Энэ ангилал дахь амжилттай үйл явцуудыг
аудит хийх.
- Энэ ангилал дахь амжилтгүй үйл явцуудыг
аудит хийх.
^ Энэ ангилал дахь амжилттай, амжилтгүй
аль нь ч биш үйл явцуудыг аудит хийх.
^+ Энэ ангилал дахь амжилттай үйл явцуудыг
аудит хийхгүй.
^- Энэ ангилал дахь амжилтгүй үйл явцуудыг
аудит хийхгүй.
Дараах сонголтын мөр амжилттай ба амжилтгүй нэвтрэлт/гаралтын үйл явцуудаас
гадна зөвхөн амжилттай ажиллуулсныг сонгож байна:
lo,+ex
Тохиргооны файлууд
Аудит системийг тохируулахдаа ихэнх тохиолдолд администраторууд зөвхөн хоёр
файлыг өөрчлөх хэрэгтэй: audit_control
болон audit_user. Эхнийх нь системийн дагуух
аудит өмчүүд болон бодлогуудыг хянадаг; хоёр дахь нь хэрэглэгчийн аудитийг нарийн
тохируулахад ашиглагддаг.
audit_control файл
audit_control файл нь аудит дэд системийн хувьд
анхдагч утгуудын тоог тодорхойлно. Энэ файлын дотор бид дараах зүйлсийг харна:
dir:/var/audit
flags:lo
minfree:20
naflags:lo
policy:cnt
filesz:0
тохиргоо нь аудит бүртгэлүүдийг хадгалах нэг болон
хэд хэдэн санг заахад хэрэглэгдэнэ. Хэрэв нэгээс их сан байгаа бол бичигдсэн
дарааллаараа ашиглагдана. Файлын систем дүүрсэн тохиолдолд аудит дэд систем болон
бусад дэд системүүд бие биедээ нөлөөлж болзошгүй учир аудит бүртгэлүүдийг тусгайлан
зориулсан файлын систем дээр хадгалахаар аудит системийг ихэвчлэн тохируулдаг.
талбар нь системийн дагуух шинж чанар бүхий үйл явцуудад
зориулсан анхдагч урьдчилан сонголтын багийг тодорхойлдог. Дээрх жишээн дээр бүх хэрэглэгчийн
хувьд амжилттай болон амжилтгүй нэвтрэлт болон гаралтын үйл явцууд аудит хийгдэж байна.
тохиргоо нь аудит мөр хадгалагдах файлын системийн
хувьд хамгийн бага чөлөөт зайны хувийг тодорхойлдог. Энэ тогтоосон хэмжээнээс илүү гарахад
анхааруулга үүсгэгддэг. Дээрх жишээ хамгийн бага чөлөөт зайг 20 хувиар тогтоожээ.
тохиргоо нь нэвтрэн оролтын процесс
болон системийн дэмонууд зэрэг шинж чанаргүй үйл явцуудыг аудит хийх аудитийн ангиллуудыг
тодорхойлдог.
тохиргоо нь таслалаар тусгаарлагдсан, аудитийн зан
авирын төрөл бүрийн шинж чанарыг хянах бодлогын тугуудын жагсаалтыг тодорхойлдог. Анхдагч
cnt туг нь аудит амжилтгүй болсон ч гэсэн систем ажиллагаагаа
үргэлжлүүлэхийг заадаг (энэ туг зайлшгүй шаардлагатай). Өөр нэг байнга ашиглагддаг туг бол
argv бөгөөд энэ нь &man.execve.2; системийн дуудлагад орж байгаа
тушаалын мөрийн нэмэлт өгөгдлүүдийг тушаалын ажиллагааг аудит хийхийн хэсэг болох боломж
олгодог.
тохиргоо нь мөрийн файл автоматаар төгсөх болон эргэхээс
өмнөх аудит мөрийн файлын хамгийн их хэмжээг байтаар тодорхойлдог. Анхдагч утга нь 0 байх ба
автоматаар эргүүлэхийг хориглосон байна. Хэрэв хүссэн файлын хэмжээ тэгээс ялгаатай ба 512k -аас
бага бол түүнийг орхиж бүртгэлийн мэдээлэл үүсгэнэ.
audit_user файл
audit_user файл нь зарим нэг хэрэглэгчдэд
зориулсан аудитийн шаардлагуудыг администраторууд тодорхойлохыг зөвшөөрдөг.
Мөр болгон хэрэглэгчид зориулсан аудитийг хийхийг хоёр талбараар тохируулдаг: нэг дэх нь
хэрэглэгчийн хувьд үргэлж аудит хийх шаардлагатай нэг хэсэг үйл явцуудыг тодорхойлдог
alwaysaudit талбар ба хоёр дахь нь
neveraudit талбар бөгөөд хэрэглэгчийн хувьд хэзээ ч
аудит хийх шаардлагагүй нэг хэсэг үйл явцуудыг тодорхойлдог.
Дараах жишээн дээр audit_user файл нь нэвтрэлт/гаралтын
үйл явцууд, root хэрэглэгчийн амжилттай тушаалын ажиллагаа, файл үүсгэлт ба www
хэрэглэгчийн амжилттай тушаалын ажиллагааг аудит хийж байна. Хэрэв дээрх жишээ
audit_control файлтай цуг ашиглагдвал
root-ийн lo оруулга нь давхардах бөгөөд
www хэрэглэгчийн нэвтрэлт/гаралтын үйл явцууд бас аудит хийгдэнэ.
root:lo,+ex:no
www:fc,+ex:no
Аудит дэд системийг удирдах нь
Аудит мөрүүдийг харах нь
Аудит мөрүүд нь BSM хоёртын хэлбэрээр хадгалагддаг бөгөөд өөрчлөх болон текст
уруу хөрвүүлэхэд тусгай хэрэгслүүд ашиглах шаардлагатай. &man.praudit.1;
тушаал нь мөрийн файлуудыг хялбар текст хэлбэрт хөрвүүлдэг; &man.auditreduce.1;
тушаал нь аудит мөрийн файлыг шинжлэх, архивлах эсвэл хэвлэх зорилгоор багасгахад
ашиглагддаг. auditreduce нь үйл явцын төрөл, үйл явцын
ангилал, үйл явцын хэрэглэгч, огноо эсвэл цаг, файлын зам эсвэл обьектийн үйлдэл үзүүлсэн
зэрэг төрөл бүрийн сонголтын параметрүүдийг дэмждэг.
Жишээ нь praudit хэрэгсэл нь заасан аудит бүртгэлийн бүх агуулгыг
жирийн текстээр харуулна:
&prompt.root; praudit /var/audit/AUDITFILE
AUDITFILE нь харуулах аудит бүртгэл юм.
Аудит мөрүүд нь токенуудаас бүтэх аудит бичлэгүүдийн цувралаас тогтох бөгөөд
praudit нь мөр болгонд нэгийг дараалуулан хэвлэнэ.
Токен бүр аудит бичлэгийн толгойг агуулсан header
эсвэл нэрийн хайлтаас гарсан файлын замыг агуулсан path
зэрэг тусгай төрлийн байна. Дараах жишээ нь execve
үйл явцыг харуулж байна:
header,133,10,execve(2),0,Mon Sep 25 15:58:03 2006, + 384 msec
exec arg,finger,doug
path,/usr/bin/finger
attribute,555,root,wheel,90,24918,104944
subject,robert,root,wheel,root,wheel,38439,38032,42086,128.232.9.100
return,success,0
trailer,133
Энэхүү аудит нь амжилттай execve дуудлагыг илэрхийлж
байгаа бөгөөд түүнд finger doug тушаал ажиллажээ. Нэмэлт өгөгдлийн токен нь
цөм уруу бүрхүүлээс гарч боловсруулагдсан тушаалын мөрийг агуулна. path буюу замын токен
нь цөмийн хайсан ажиллах файлын замыг агуулна. attribute буюу шинж чанарын токен
нь хоёртын файлыг тайлбарлах ба тухайлбал програм setuid эсэхийг тодорхойлоход
ашиглагдах файлын горимыг агуулна. subject буюу субьект токен нь субьект процессийг
тайлбарлах бөгөөд аудит хэрэглэгчийн ID, идэвхитэй хэрэглэгчийн ID ба бүлгийн ID,
жинхэнэ хэрэглэгчийн ID ба бүлгийн ID, процессийн ID, сессийн ID, портын ID болон
нэвтрэлтийн хаяг гэсэн дарааллаар хадгална. Аудит хэрэглэгчийн ID ба жинхэнэ хэрэглэгчийн
ID нь ялгаатайг анхаарах хэрэгтэй:
robert гэдэг хэрэглэгч энэ тушаалыг ажиллуулахаасаа өмнө
root бүртгэл уруу шилжсэн бөгөөд энэ нь эхний шалгуулсан
хэрэглэгчийг ашиглан аудит хийгдсэн байна. Төгсгөлд нь return буюу буцах токен нь
амжилттай ажиллагааг харуулж trailer нь бичлэгийг төгсгөнө.
+ &os; 6.3 болон түүнээс шинэ хувилбаруудад praudit нь бас
+ XML гаралтын хэлбэрийг дэмждэг бөгөөд үүнийг нэмэлт өгөгдлийг
+ ашиглан сонгож болдог.
+
Аудитийн мөрүүдийг багасгах нь
Аудит бүртгэлүүд нь маш их байж болно, администратор зарим хэрэглэгчтэй холбоотой
бичлэгүүд зэрэг хэсэг бичлэгүүдийг ашиглахын тулд шилж сонгохыг магадгүй хүснэ:
&prompt.root; auditreduce -u trhodes /var/audit/AUDITFILE | praudit
Энэ нь AUDITFILE файлд хадгалагдсан
trhodes хэрэглэгчийн бүх аудитийн бичлэгүүдийг сонгож
байна.
Аудит хянах эрхүүдийг томилох нь
audit бүлгийн гишүүд /var/audit
дахь аудит мөрүүдийг унших эрхтэй; анхандаа энэ бүлэг нь хоосон байх бөгөөд тэгэхээр зөвхөн
root хэрэглэгч аудит мөрүүдийг уншиж чадна. Аудит хянах эрхүүдийг хэрэглэгчдэд
томилохын тулд хэрэглэгчдийг audit бүлэгт нэмж болно. Аудитийн
бүртгэлийн агуулгыг хянах чадвар нь хэрэглэгчид болон процессуудын үйл хөдлөлийн дотоод уруу
нэлээн гүнзгий ханддаг учир аудит хянах эрхүүдийг томилохдоо болгоомжтой хийхийг зөвлөж байна.
Аудит хоолойнуудыг шууд монитор хийх нь
Аудит хоолойнууд нь төхөөрөмжийн файлын систем дахь клон хийгдсэн псевдо төхөөрөмжүүд
бөгөөд програмыг шууд явж байгаа аудит бичлэгийн урсгалд холбох боломж олгоно. Энэ нь голчлон
халдлага илрүүлэх болон систем монитор хийх програмуудын зохиогчдын сонирхлыг татдаг.
Гэхдээ администраторуудын хувьд аудитийн хоолойны төхөөрөмж нь аудитийн мөрийн файлын
эзэмшил эсвэл үйл явцын урсгалыг зогсоох, бүртгэл эргүүлэх зэрэг асуудлуудтай холбогдолгүйгээр
шууд монитор хийх эвтэйхэн боломжийг бүрдүүлдэг. Шууд явж байгаа аудитийн үйл явцын урсгалыг
хянахдаа дараах тушаалын мөрийг ашиглана:
&prompt.root; praudit /dev/auditpipe
Анхандаа аудитийн хоолойны төхөөрөмжийн цэгүүдэд зөвхөн root хэрэглэгч хандах
эрхтэй байдаг. audit бүлгийн хэрэглэгчид хандах боломжтой
болгохын тулд devfs дүрмийг devfs.rules -д
нэмнэ:
add path 'auditpipe*' mode 0440 group audit
devfs файлын системийг тохируулах талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.devfs.rules.5; -ээс
харна уу.
Аудитийн үйл явцын буцааж өгөх давталтуудыг үүсгэх нь хялбар бөгөөд
аудит үйл явц бүрийн үзэлт нь олон аудитийн үйл явцуудыг үүсгэхэд хүргэнэ. Жишээ нь,
хэрэв сүлжээний бүх I/O аудит хийгдсэн бөгөөд &man.praudit.1; нь SSH сессээс ажилласан
бол үйл явц бүр хэвлэгдэхэд өөр үйл явцыг бас үүсгэх учраас үргэлжилсэн аудитийн үйл
явцууд их хэмжээгээр үүсэх болно. Энэ асуудлыг бий болгохгүйн тулд нарийн тохируулаагүй
I/O аудит хийх сессээс praudit-ийг аудитийн хоолойны төхөөрөмж дээр ажиллуулахыг
зөвлөж байна.
Аудит мөрийн файлуудыг эргүүлэх нь
Аудит мөрүүд нь зөвхөн цөмөөр бичигдэх бөгөөд auditd
аудит дэмоноор удирдагддаг. Администраторууд аудит бүртгэлүүдийг шууд эргүүлэхдээ
&man.newsyslog.conf.5; эсвэл бусад хэрэгслүүдийг ашиглан хийх ёсгүй юм. Харин
audit удирдах хэрэгслийг ашиглан аудитийг унтраах,
аудит системийг дахин тохируулах, болон бүртгэлийг эргүүлэх үйлдлүүдийг хийх боломжтой
байдаг. Дараах тушаал аудит дэмонг шинэ аудит бүртгэл үүсгэж цөмийг шинэ бүртгэл
уруу шилжихийг дохино. Хуучин бүртгэл нь төгсөж нэр нь өөрчлөгдөх бөгөөд дараагаар түүнтэй
администратор ажиллах боломж бүрдэнэ.
&prompt.root; audit -n
Хэрэв auditd дэмон ажиллахгүй байгаа бол энэ тушаал
нь амжилтгүй болох бөгөөд алдааны мэдээлэл үүсгэнэ.
Дараах мөрийг /etc/crontab -д нэмснээр
&man.cron.8; -оос арван хоёр цаг тутам эргүүлэх болно:
0 */12 * * * root /usr/sbin/audit -n
Шинэ /etc/crontab -ийг хадгалсны дараа өөрчлөлт
үйлчилж эхлэх болно.
Файлын хэмжээн дээр тулгуурласан аудитийн мөрийн файлыг автоматаар эргүүлэх нь
&man.audit.control.5; дахь тохиргоогоор хийгдэх
боломжтой бөгөөд гарын авлагын энэ бүлгийн тохиргооны файлуудын хэсэгт тайлбарласан болно.
Аудит мөрүүдийг шахах нь
Аудит мөрийн файлууд асар их болох тусам мөрүүдийг аудит дэмоноор хаалгасны
дараа шахах эсвэл архивлах нь зүйтэй юм. audit_warn
скрипт нь аудитийн мөрүүдийг эргүүлэх үеийн цэвэр төгсгөл зэрэг төрөл бүрийн аудиттай
холбоотой үйл явцуудад зориулан өөрчилсөн үйлдлүүдийг гүйцэтгэхэд ашиглагдана.
Жишээ нь хаагдах үед аудит мөрүүдийг шахах дараах кодыг audit_warn
скриптэд нэмж болно:
#
# Compress audit trail files on close.
#
if [ "$1" = closefile ]; then
gzip -9 $2
fi
Бусад архивлах идэвхүүдэд мөрийн файлуудыг төв сервер уруу хуулах, хуучин мөрийн
файлуудыг устгах эсвэл хэрэггүй бичлэгүүдийг хасч аудит мөрийг багасгах зэрэг орж болно.
Аудит мөрийн файлууд цэвэрхэн дууссан тохиолдолд скрипт ажиллана, тэгэхээр буруу унтраасны
дараа дуусаагүй мөрүүд дээр ажиллахгүй.
diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/basics/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/basics/chapter.sgml
index 174714bcac..4c230cd632 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/basics/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/basics/chapter.sgml
@@ -1,2374 +1,2411 @@
Крис
Шамвэй
Дахин бичсэн
Шагдарын
Нацагдорж
Орчуулсан
Юниксийн үндэс
Ерөнхий агуулга
Дараах бүлгүүд нь FreeBSD үйлдлийн системийн үндсэн
тушаал мөн гүйцэтгэлүүдийг хамрах болно. Энэ материалын
ихэнх хэсэг нь &unix;-төрлийн үйлдлийн системтэй хамаатай.
Хэрэв та юникс төрлийн үйлдлийн системтэй танил бол энэ бүлгийг
алгасаж болно. Харин та FreeBSD-г шинээр сурагч бол энэ бүлгийг
тун анхааралтай унших хэрэгтэй.
Энэ бүлгийг уншсаны дараа, та дараах зүйлсийг мэдэх болно:
FreeBSD-н виртуал консолыг
хэрхэн
хэрэглэх.
&os; дээрх файлын тугийг ойлгосноор &unix;-н файлын
зөвшөөрөл хэрхэн ажилладгийг мэдэх.
Үндсэн &os; файл системийн байрлуулалтыг мэдэх.
&os; диск зохион байгуулалт.
Файл системийг хэрхэн холбох болон салгах.
Процесс, далд чөтгөр дэмон, мөн дохионууд гэж юу болох.
Бүрхүүл гэж юу болох, мөн хэрхэн анхны нэвтрэх орчноо өөрчлөх.
Үндсэн текст засварлагчийг хэрхэн хэрэглэх.
Төхөөрөмж болох төхөөрөмжийн цэг гэж юу болох.
&os;-д ямар хоёртын хэлбэр хэрэглэгддэг болох.
Нэмэлт мэдээллийг товч гарын авлагаас хэрхэн харах.
Виртуал консол болон терминал
виртуал консол
терминал
FreeBSD нь олон аргаар хэрэглэгдэж чадна. Тэдний нэг нь
тушаалуудыг текст терминал дээр бичиж хэрэглэх юм. Хэрэв та
FreeBSD-г ингэж хэрэглэвэл, &unix;-н маш олон боломж болон
хүч таны гарт байна гэсэн үг.
Энэ бүлэг танд, терминал
болон консол
гэж юу болох, мөн тэд нарыг FreeBSD дээр хэрхэн хэрэглэх талаар
танд тодорхойлж өгөх болно.
Консол
консол
Хэрэв та FreeBSD-г эхлэх үедээ автоматаар график горимд
эхлүүлэхээр тохируулаагүй бол, систем нь эхлэлтийн гүйцэтгэдэг
бичиглэлүүдээ дуусгасны дараа танд нэвтрэх хуудас харуулдаг.
Та нэг иймэрхүү хуудас харах байх:
Additional ABI support:.
Local package initialization:.
Additional TCP options:.
Fri Sep 20 13:01:06 EEST 2002
FreeBSD/i386 (pc3.example.org) (ttyv0)
login:
Энд харуулсан текстүүд нь таны систем дээр жаахан
өөр байж магадгүй ч, ерөнхийдөө үүнтэй ижил байх ёстой.
Сүүлийн хоёр мөр нь бидэнд одоогоор чухал мөрүүд. Сүүлээсээ
хоёр дахь мөр нь ингэж уншигдаж байна:
FreeBSD/i386 (pc3.example.org) (ttyv0)
Энэ мөр нь таны дөнгөж сая эхлүүлсэн системийн тухай
товч мэдээллийг агуулсан байна. Та x86 архитектуртай тохиромжтой
Интел юм уу тохирох систем дээр ажиллаж буй FreeBSD
консолыг харж байна
i386 гэдэг нь үүнийг илэрхийлж байгаа юм. Тэмдэглэж хэлэхэд, хэрэв та FreeBSD-г Интел 386 процессор дээр
ажиллуулаагүй байсан ч энэ нь i386 гэж гарна. Энэ нь процессорын төрлийг биш харин процессорын архитектурыг
харуулж байгаа юм.
. Энэ машины нэр нь (&unix; машин болгон
өөрийн нэртэй ) pc3.example.org, бөгөөд
та энэ системийн консолын — ttyv0
нэртэй терминалыг харж байна.
Эцэст нь, сүүлийн мөр бол үргэлж:
login:
Энэ хэсэг нь, таны FreeBSD уруу нэвтрэх
хэрэглэгчийн-нэрээ
бичдэг хэсэг. Дараагийн
хэсэгт энэ талаар тодорхойлсон байгаа.
FreeBSD уруу нэвтрэх
FreeBSD бол олон хэрэглэгчийн бас олон үйлдлийн систем.
Энэ нь, нэг машин уруу олон хүмүүс зэрэг холбогдож
нэгэн зэрэг олон үйлдэл хийж болдог системийн ерөнхий тодорхойлолт
юм.
Олон хэрэглэгчийн систем нь ямар нэгэн аргаар нэг
хэрэглэгчийг
бусдаас нь ялгаж чаддаг байх ёстой.
FreeBSD дээр (мөн бусад &unix;-төрлийн системүүд дээр) энэ нь,
хэрэглэгч ямар нэгэн програм ажиллуулахаасаа өмнө систем уруу
нэвтрэх үйлдэл
хийж хэрэгждэг. Хэрэглэгч бүрд
гоц нэр (
хэрэглэгчийн-нэр
) мөн хувийн нууц үг (
нууц-үг
) харгалзах ёстой. Хэрэглэгчийг програм
хэрэглэж эхлэхээс өмнө FreeBSD энэ хоёрыг асуух болно.
эхлэлийн бичлэг
Дөнгөж FreeBSD эхлэх үедээ эхлүүлэгч бичлэгүүдийг
Эхлэх бичлэгүүд гэдэг нь
FreeBSD эхлэх үед автоматаар ажилладаг програмууд. Тэдгээрийн
үндсэн үүрэг нь, ажиллах ёстой програмуудыг тохируулах, мөн хэрэв ар талд далд ажилладаг ямар нэгэн үр ашигтай үйлдэл хийж байдаг
таны тохируулсан үйлчилгээнүүд байвал тэднийг
эхлүүлэх зэрэг үйлдлүүд юм.
гүйцэтгэж дуусаад танаас зөв
хэрэглэгчийн нэр оруулахыг лавлаж асууна:
login:
Энэ жишээнд зориулаад бүгдээрээ таны хэрэглэгчийн нэрийг
john гэж бодоцгооё. Лавлаж асуусан
мөрөнд john гэж бичээд
Enter товч дарна. Ингээд дараа нь танаас
password
гэж нууц үг асуух болно:
login: john
Password:
john-ны нууц үгийг оруулаад
Enter товч дарна. Нууц үгийг танд
харуулдаггүй! Энэ талаар та одоохондоо санаагаа
зовоох хэрэггүй. Нууцлалын шалтгаанаар ингэж байгаа юм гэж
хэлэхэд хангалттай.
Хэрэв та нууц үгээ зөв оруулсан бол ингээд FreeBSD
уруу нэвтрэх бөгөөд боломжтой бүх програмуудыг туршиж болохоор
боллоо.
Та MOTD эсвэл тухайн өдрийн мэдээллийг
тушаал бичигчийн араас харах болно ( тушаал бичигч нь
#,
$, эсвэл % гэсэн
тэмдэгтүүдийн нэг нь байдаг). Энэ нь таныг FreeBSD уруу
амжилттай нэвтэрснийг илэрхийлдэг.
Олон консолууд
&unix; тушаалуудыг нэг консол дээр гүйцэтгэх нь ердийнх, гэхдээ FreeBSD олон програмыг нэг дор ажиллуулж чадна. FreeBSD
олон програмыг нэг дор нэг цагт ажиллуулж чадаж байхад, нэг консол
дээр олон тушаал өгч суух нь цаг алдахын л нэмэр. Ийм үед л
виртуал консолын
тусламж хэрэг болдог.
FreeBSD нь танд олон төрлийн виртуал консол хэрэглүүлэхээр
тохируулагдаж чаддаг. Нэг виртуал консолоос нөгөөх уруу нь
гарын хэдхэн товчлуур дараад л шилжиж болдог. Консол бүр өөрийн
төрөл бүрийн гаралтын сувагтай бөгөөд FreeBSD нь таныг нэг
консолоос нөгөө консол уруу сэлгэх үед гарын оруулга болон дэлгэцийн
гаралтыг тухайн консолд тохируулж дамжуулж өгдөг.
Гарын тусгай товчлолууд нь FreeBSD дээр консол сэлгэхэд зориулж
нөөцлөгдсөн байдаг
FreeBSD консол мөн гарын тохируулгын тухай нэлээн
дэлгэрэнгүй техникийн мэдээллийг та
&man.syscons.4;, &man.atkbd.4;, &man.vidcontrol.1;
мөн &man.kbdcontrol.1; зэрэг гарын авлагуудаас харж болно. Бид
нар энд задалж нарийвчлахгүй бөгөөд сонирхсон хүмүүс нь гарын авлагуудаас хэрхэн ажилладаг заавар тайлбарыг уншиж болно.
. Та
AltF1,
AltF2, аас
AltF8 хүртэлх товчлуурыг дарж FreeBSD дээр консолуудын хооронд шилжиж болно.
Таныг нэгээс нөгөөх уруу нь шилжих үед, FreeBSD таны дэлгэцийн
гаралтыг хадгалж санаа тавьдаг. Ингэсний үр дүнд гарнаас тушаал оруулж програмуудыг
ажиллуулж болдог маш олон виртуал
дэлгэцүүдтэй
мэт үзэгддэг. Нэг виртуал консол дээр таны ажиллуулсан програм нь уг консолоос сэлгээд өөр консол дээр сэлгэсэн ч гэсэн зогсохгүй
ажиллаж л байдаг.
/etc/ttys Файл
FreeBSD анхны тохируулгаараа найман виртуал
консолтой эхэлдэг. Энэ нь хатуу тогтоосон тохируулга биш бөгөөд
хэрэв та хүсвэл олон юм уу цөөн болгож амархан өөрчлөх боломжтой. Виртуал консолын тоо болон тохируулга нь
/etc/ttys файлд байдаг.
Та /etc/ttys файлыг хэрэглэж FreeBSD
дээрх виртуал консолуудыг тохируулж болно. Энэ файлын тайлбар
тавиагүй мөр болгон
( # тэмдгээр эхлээгүй мөрүүд) виртуал
консол эсвэл ганц терминалын тохируулгыг агуулж байдаг.
Энэ файл FreeBSD-тэй анх цуг ирэхдээ есөн виртуал
консолтой гэж тохируулагдаж ирдэг бөгөөд тэдний наймыг нь
хэрэглэж болохыг зөвшөөрсөн байдаг. Тэдгээр нь
ttyv гэж эхэлсэн байдаг:
# name getty type status comments
#
ttyv0 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
# Virtual terminals
ttyv1 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
ttyv2 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
ttyv3 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
ttyv4 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
ttyv5 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
ttyv6 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
ttyv7 "/usr/libexec/getty Pc" cons25 on secure
ttyv8 "/usr/X11R6/bin/xdm -nodaemon" xterm off secure
Виртуал консолыг тохируулдаг энэ файлын баганууд
мөн нэмэлт сонголтуудын дэлгэрэнгүй
тайлбарыг та &man.ttys.5; гарын авлагаас харна уу.
Ганц хэрэглэгчийн горимын консол
Ганц хэрэглэгчийн горим
гэж юу болох талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл -д буй.
FreeBSD дээр ганц хэрэглэгчийн горимд ажиллаж байхад
зөвхөн нэг консол байдаг гэдгийг мэдэх хэрэгтэй. Энэ үед
ямар ч виртуал консолууд боломжгүй. Ганц хэрэглэгчийн
горимын тохируулгыг бас /etc/ttys файл
дотор хийж болно. console гэж эхэлсэн
мөрүүдийг харна уу:
# name getty type status comments
#
# If console is marked "insecure", then init will ask for the root password
# when going to single-user mode.
console none unknown off secure
Дээрх console гэсэн мөрний
дээд хэсэгт бичсэн тайлбарт бичсэний дагуу та secure гэдгийг
insecure гэж өөрчилж болно. Хэрэв та ингэвэл,
FreeBSD ганц хэрэглэгчийн горимд эхэлсэн ч гэсэн танаас
root нууц үг асуух болно.
Үүнийг
insecure гэж солихдоо та тун болгоомжтой
байх хэрэгтэй. Хэрэв та хэзээ нэгэн цагт
- root нууц үгээ мартаад ганц хэрэглэгчийн горимд орвол жаахан хүндрэлтэй байх болно. Энэ нь гэхдээ шийдэж болохоор хүндрэл боловч FreeBSD-н эхлэх үйлдэл болон хамрагдсан
+ root нууц үгээ мартаад ганц хэрэглэгчийн
+ горимд орвол жаахан хүндрэлтэй байх болно. Энэ нь гэхдээ шийдэж
+ болохоор хүндрэл боловч FreeBSD-н эхлэх үйлдэл болон хамрагдсан
програмуудад нь дасаагүй хүнд бол жаахан хүндрэлтэй байж магадгүй.
+
+
+ Консолын Видео горимуудыг өөрчлөх нь
+
+ FreeBSD-ийн консолын анхдагч видео горимыг 1024x768,
+ 1280x1024, эсвэл таны график бичил схем болон дэлгэц дэмжиж
+ чадах дурын хэмжээгээр тохируулж болох юм. Өөр видео горимыг
+ ашиглахын тулд та эхлээд өөрийн цөмөө дахин эмхэтгэж хоёр нэмэлт
+ тохируулгыг оруулах хэрэгтэй:
+
+ options VESA
+options SC_PIXEL_MODE
+
+ Цөм эдгээр хоёр тохируулгатай дахин эмхэтгэгдсэний дараа
+ таны тоног төхөөрөмж ямар видео горимуудыг дэмждэгийг
+ &man.vidcontrol.1; хэрэгсэл ашиглан та тодорхойлж болно.
+ Дэмжигдсэн видео горимуудын жагсаалтыг авахын тулд доор дурдсан
+ тушаалыг бичнэ:
+
+ &prompt.root; vidcontrol -i mode
+
+ Энэ тушаалын үр дүн нь таны тоног төхөөрөмжийн дэмждэг
+ видео горимуудын жагсаалт байх болно. Та дараа нь
+ root консол дээр шинэ
+ видео горимыг сонгон &man.vidcontrol.1; уруу өгч болно:
+
+ &prompt.root; vidcontrol MODE_279
+
+ Хэрэв шинэ видео горим боломжийн бол
+ /etc/rc.conf файлд
+ ачаалахад үүнийг үргэлж сонгодог байхаар тохируулж
+ болно:
+
+ allscreens_flags="MODE_279"
+
Зөвшөөрлүүд
UNIX
FreeBSD нь BSD &unix;-ээс уламжилж байх үедээ, &unix;-н
үндсэн хэдэн бүтэц дээр суурилсан. Эхний бөгөөд хамгийн
чухал тунхаглал нь FreeBSD бол олон хэрэглэгчийн
үйлдлийн систем юм.
Систем нь олон хэрэглэгчийн хоорондоо хамааралгүй олон үйлдлийг
ачаалж чаддаг. Хэрэглэгч болгонд шаардагдах компьютерийн төхөөрөмж, санах ой мөн процессорын давтамжийг зөв шударга
хуваарилахыг систем хариуцдаг.
Систем олон хэрэглэгчтэй ажиллах болохоор, системийн
хийх ёстой зүйл нь хэн тухайн нөөцийг унших, бичих,
гүйцэтгэх вэ гэдгийг зохицуулах юм. Эдгээр зөвшөөрлүүд нь
гурав гурваараа нийлүүлэгдсэн гурван хэсэг тоо байдаг. Нэг нь
файлын эзэмшигчид, нөгөөх нь файлын хамаарагддаг бүлэгт, үлдсэн нь
хүн болгонд гэж хуваарилагдана. Энэ тоон дараалал нь дараах
маягаар ажилладаг.:
зөвшөөрөл
файлын зөвшөөрөл
Утга
Зөвшөөрөл
Жагсаах харуулалт
0
Уншигдахгүй, бичигдэхгүй, гүйцэтгэгдэхгүй
---
1
Уншигдахгүй, бичигдэхгүй, гүйцэтгэгдэнэ
--x
2
Уншигдахгүй, бичигдэнэ, гүйцэтгэгдэхгүй
-w-
3
Уншигдахгүй, бичигдэнэ, гүйцэтгэгдэнэ
-wx
4
Уншигдана, бичигдэхгүй, гүйцэтгэгдэхгүй
r--
5
Уншигдана, бичигдэхгүй, гүйцэтгэгдэнэ
r-x
6
Уншигдана, бичигдэнэ, гүйцэтгэгдэхгүй
rw-
7
Уншигдана, бичигдэнэ, гүйцэтгэгдэнэ
rwx
ls
сангууд
Та &man.ls.1; тушаалыг сонголттой
хэрэглэж файлын эзэмшигч, бүлэг, мөн хүн болгонд хуваарилсан
зөвшөөрлийг харуулсан баганатай дэлгэрэнгүй мэдээллийг харж
болно. Жишээлбэл,
ls -l тушаалыг нэг сан дотор гүйцэтгэвэл дараах маягаар харагдана:
&prompt.user; ls -l
total 530
-rw-r--r-- 1 root wheel 512 Sep 5 12:31 myfile
-rw-r--r-- 1 root wheel 512 Sep 5 12:31 otherfile
-rw-r--r-- 1 root wheel 7680 Sep 5 12:31 email.txt
...
Энд ls -l тушаалын эхний баганыг авч үзье:
-rw-r--r--
Хамгийн эхний (зүүн талын) тэмдэг нь үүнийг ердийн файл
юм уу, эсвэл сан, онцгой тэмдэг төхөөрөмж, сокет, эсвэл ямар
нэгэн холбоост файл мөн эсэхийг илэрхийлдэг. Энэ тохиолдолд
- нь ердийн файлыг зааж байна.
Дараагийн гурван тэмдэгт
rw- нь энэ тохиолдолд энэ файлын эзэмшигчид
зөвшөөрөл өгч байна. Дараагийн гурван тэмдэгт r-- нь файлын хамаарах бүлэгт эрх өгч байна.
Сүүлийн гурван тэмдэгт r-- нь бусад бүх хүмүүст
эрх өгч байна. Зураас нь зөвшөөрөл өгөөгүйг
илэрхийлдэг. Энэ файлын тохиолдолд, файлыг унших бичих эрхийг эзэмшигчид нь өгөөд, бүлэг нь файлыг унших эрхтэй, бусад хүмүүс
энэ файлыг зөвхөн унших эрхтэй гэж заагдсан байна.
Дээр тайлбарласан хүснэгтийн дагуу, энэ файлын зөвшөөрөл нь
644 гэж дээрх гурван төрөлд заагдаж байна.
Энэ бол сайн бөгөөд сайхан хэрэг, гэхдээ төхөөрөмж рүү хандах
зөвшөөрлийг систем яаж хянах вэ? FreeBSD бараг ихэнх
төхөөрөмжийг нээж уншиж өгөгдөл бичдэг файл мэт хандаж уншиж
бичдэг. Тэдгээр онцгой төхөөрөмжүүд нь
/dev сан дотор байрладаг.
Сангууд ч гэсэн бас файл мэт хандагддаг. Тэд нарт бас
уншигдах, бичигдэх, гүйцэтгэгдэх зөвшөөрлүүд байдаг.
Сангийн гүйцэтгэгдэх тэмдэг нь файлаас арай өөрөөр хэрэгждэг.
Хэрэв сан нь гүйцэтгэгдэнэ гэж тэмдэглэгдсэн бол, энэ сан нь
дамжиж өнгөрүүлэгдэж болох буюу cd
тушаалыг
(сан сольдог) хэрэглэж ийшээ орж болно гэсэн үг. Энэ нь мөн
сан дотор харагдаж байгаа файлууд уруу хандаж болно гэсэн үг. (бас нэг зүйл, мэдээжээр, файлууд бас өөр дээрээ зөвшөөрөл агуулсан байгаа).
Ерөнхийдөө бол, сан доторх файлуудыг жагсааж харахыг хүсвэл,
уг санд уншигдах зөвшөөрөл суугдсан байх ёстой. Хэрэв санд байгаа
файлыг устгана гэвэл бичигдэх
болон гүйцэтгэгдэх зөвшөөрлүүд уг санд
суугдах ёстой.
Мөн нэмээд хэдэн зөвшөөрлийн битүүд байдаг, гэхдээ тэдгээр нь
ажилладаг файлын setuid дугаар болон sticky сан зэрэг тусгай
зориулалтаар хэрэглэгддэг. Файлын зөвшөөрлийн талаар
нэмэлт мэдээлэл авахыг хүсвэл &man.chmod.1; гарын авлага
хуудаснаас хараарай.
Том
Рөүдс
Хамтарч бичсэн
Тэмдэгт зөвшөөрлүүд
зөвшөөрлүүдүсгэн
Сан эсвэл файлд тоон утганы оронд заримдаа тэмдгэн зөвшөөрлийг
хэрэглэдэг. Тэмдгэн зөвшөөрлийг бичихдээ (хэн) (үйлдэл)
(зөвшөөрөл) гэсэн дарааллаар бичих бөгөөд дараах утгуудыг авдаг:
Сонголт
Үсэг
Илэрхийлэл нь
(хэн)
u
Хэрэглэгч
(хэн)
g
Бүлгийн эзэмшигч
(хэн)
o
Бусад
(хэн)
a
Бүгд (ертөнц
)
(үйлдэл)
+
Зөвшөөрөл нэмэх
(action)
-
Зөвшөөрлийг устгах
(үйлдэл)
=
зөвхөн тухайн зөвшөөрлийг суулгах
(зөвшөөрөл)
r
Унших
(зөвшөөрөл)
w
Бичих
(зөвшөөрөл)
x
Гүйцэтгэх
(зөвшөөрөл)
t
Sticky бит
(зөвшөөрөл)
s
UID эсвэл GID суулгах
Эдгээр утгууд нь өмнөх жишээ шиг &man.chmod.1; тушаалтай
хэрэглэгддэг бөгөөд гэхдээ үсэг хэрэглэнэ. Жишээлбэл, та
FILE уруу бусад хэрэглэгчид
хандахыг хориглохдоо:
&prompt.user; chmod go= FILE
Файлд нэгээс олон өөрчлөлт хийх шаардлага гарвал таслалаар
тусгаарласан мөр бичиж болно. Жишээлбэл, дараах тушаал нь
бүлэг болон дэлхийг
FILE дээр бичих эрхийг нь аваад дараа нь хүн болгонд гүйцэтгэж
болно гэсэн эрх өгч байна:
&prompt.user; chmod go-w,a+x FILE
Том
Рөүдс
Хамтран бичсэн
&os; файлын туг
Өмнө ярилцсан файлын зөвшөөрлөөс гадна &os; нь
файлын туг
хэрэглээгээр хангагдсан байдаг. Эдгээр туг
нь файлд нэмэлт нууцлалын болон хяналтын түвшин тогтоож өгдөг, гэхдээ
санд бол үгүй.
Эдгээр файлын тугнууд нь файлд нэмэлт түвшний хяналт тогтоож
өгснөөрөө зарим тохиолдолд
root хэрэглэгч хүртэл файлыг устгах
юм уу өөрчилж чадахгүй болгож тусалдаг.
Файлын тугнууд нь энгийн загвартай &man.chflags.1;
багажаар ашиглагддаг. Жишээлбэл,
file1 файл дээр устгагдахгүй гэсэн
туг хатгахыг системд зөвшөөрүүлэхийн тулд дараах тушаалыг гүйцэтгэнэ:
&prompt.root; chflags sunlink file1
Хэрэв устгагдахгүй тугийг буцааж авна гэвэл өмнөх тушаал дээрээ
-ын өмнө no
залгаж
ажиллуулна:
&prompt.root; chflags nosunlink file1
Энэ файлын тугийг харахын тулд &man.ls.1; тушаалыг
сонголттой хамт ажиллуулна:
&prompt.root; ls -lo file1
Тушаалын гаралт нь дараах маягаар харагдах ёстой:
-rw-r--r-- 1 trhodes trhodes sunlnk 0 Mar 1 05:54 file1
Нэлээн хэдэн тугнууд нь файлд зөвхөн
root хэрэглэгчээр нэмэгдэж устгагдана.
Бусад тохиолдолд файлын эзэмшигч нь тугийг суулгах боломжтой.
Администраторуудыг &man.chflags.1; болон &man.chflags.2; гарын
авлагуудыг уншихыг зөвлөж байна.
Сангийн бүтэц
сангийн зохион байгуулалт
FreeBSD ийн сангийн бүтэц нь уг системийг ойлгоход тун
чухал үүрэг гүйцэтгэнэ. Хамгийн чухал бөгөөд үндсэн
ойлголт бол root буюу хамгийн дээд эх сан
/
юм. Энэ сан нь систем эхлэх үед хамгийн
түрүүнд танигдах ёстой бөгөөд олон хэрэглэгчид зориулсан
үйлдлийн системийг бэлдэхэд чухал үүрэгтэй. Энэ дээд эх сан
нь олон хэрэглэгчийн ажиллагаанд шилжих үед холбогдох бусад файлын системүүдийн
холболтын цэгүүдийг бас агуулж байдаг.
Холболтын цэг нь үндсэн файл систем уруу (ихэвчлэн эх root файл систем) нэмэлт файлын системүүдийг холбож
нэмдэг цэг юм.
Энэ тухай цаашид -д тайлбарласан
байгаа.
Үндсэн холбох цэгүүд нь
/usr, /var, /tmp,
/mnt, мөн /cdrom
сангуудыг агуулж байдаг.
Эдгээр сангууд нь голдуу
/etc/fstab файлд заагдсан байдаг. /etc/fstab файл нь төрөл бүрийн файл системүүдийг
системд ойлгуулах гэж бичсэн хүснэгт бичлэг.
/etc/fstab файлд байгаа ихэнх файл
системүүд компьютер эхэлж ачаалагдах үед автоматаар &man.rc.8;
гүйцэтгэгддэг бичлэгээс таниулагддаг. Гэхдээ хэрэв
гэсэн сонголтыг агуулсан бол
автоматаар таниулагддаггүй.
Дэлгэрэнгүй мэдээлэл хэсэгт буй.
Файл системийн бүтцийн тухай бүрэн мэдээллийг
&man.hier.7;-с харж болно. Одоохондоо байнга хэрэглэгддэг
сангуудыг товч тайлбарлахад хангалттай.
Сан
Тодорхойлолт
/
Файл системийн Root буюу хамгийн дээд эх сан.
/bin/
Ганц болон олон хэрэглэгчийн орчны үндсэн
хэрэгслийн сан.
/boot/
Үйлдлийн систем эхлэж ачаалагдах үеийн програмууд болон тохируулга файлууд.
/boot/defaults/
Анхдагч ачаалах үеийн тохируулгын файлууд; дэлгэрэнгүйг
&man.loader.conf.5; хуудаснаас харна уу.
/dev/
Төхөөрөмжүүд байдаг сан; &man.intro.4; хуудаснаас харна уу.
/etc/
Системийн тохируулгын файлууд болон гүйцэтгэх бичлэгүүд.
/etc/defaults/
Анхдагч системийн тохируулгын файлууд; дэлгэрэнгүйг &man.rc.8; хуудаснаас хараарай.
/etc/mail/
&man.sendmail.8; мэтийн захиа илгээгчдийн
тохируулгын файлууд.
/etc/namedb/
named-н тохируулгын файл;
&man.named.8; хуудаснаас дэлгэрэнгүйг харна уу.
/etc/periodic/
&man.cron.8;-г ашиглаж өдрөөр, сараар, эсвэл жилээр
гэх мэт давтамжаар ажиллаж чаддаг бичлэгүүд ; дэлгэрэнгүйг &man.periodic.8; хуудаснаас харна уу.
/etc/ppp/
ppp тохируулга файлууд;
&man.ppp.8;-с харна уу.
/mnt/
Администратор голдуу түр зуур бусад файл систем эсвэл
төхөөрөмжийг таниулахад хэрэглэдэг хоосон сан.
/proc/
Процесийн файл систем; &man.procfs.5; болон
&man.mount.procfs.8;-с харна уу.
/rescue/
Эвдэрч гэмтсэн үед сэргээхэд хэрэглэгддэг
програмууд &man.rescue.8;-с харна уу.
/root/
root хэрэглэгчийн гэрийн сан.
/sbin/
Ганц болон олон хэрэглэгчийн орчинд хэрэглэж болохоор
системийн програм ба администраторын үндсэн хэрэгслүүд.
/tmp/
Түр зуурын файлууд.
/tmp сан доторх файлууд нь систем шинээр ачаалагдах үед хадгалагдалгүйгээр устгагдана. Санах ойгоос ажилладаг файл системүүд голцуу
/tmp
санд таниулагдаж байрлуулагддаг.
Энэ үйлдэл нь &man.rc.conf.5;-тай холбоотой tmpmfs-төрлийг ашиглаж автоматжуулагдаж болдог
(эсвэл /etc/fstab дотор буй
оруулгууд бүгдээрээ; &man.mdmfs.8;-с харна уу).
/usr/
Програм болон хэрэглэгчийн хэрэглэдэг үндсэн хэрэгслүүд.
/usr/bin/
Үндсэн хэрэгслүүд, програмын багажууд, мөн програмууд.
/usr/include/
Стандарт C-ийн include файлууд.
/usr/lib/
Програмын шахаж бэлдсэн багцууд.
/usr/libdata/
Төрөл бүрийн хэрэгслийн өгөгдлийн файлууд.
/usr/libexec/
Системийн далд чөтгөр буюу дэмон болон системийн
хэрэгслүүд (бусад програмаас дуудагдаж ажилладаг).
/usr/local/
Дотоод гүйцэтгэгддэг болон програмын сангууд гэх мэт програмууд байдаг. Мөн FreeBSD-н портуудын анхны байрлуулах газар болж өгдөг. /usr/local -ийн доторх нь,
&man.hier.7;-аар
/usr сангийн дотор байгааг байрлуулсан шиг
зохион байгуулагдах хэрэгтэй. Гэхдээ энэнд хамаарахгүй
сангууд нь man гэж /usr/local/share сан дотор биш
/usr/local дотор байрладаг сан,
мөн
share/doc/port
дотор байдаг портуудын бичиг баримт байдаг сан юм.
/usr/obj/
Архитектураасаа хамаараад /usr/src санг хөрвүүлэх үед бүтээгддэг сан..
/usr/ports
FreeBSD Портын цуглуулга (сонгомол).
/usr/sbin/
Системийн дэмон болон системийн хэрэгслүүд (хэрэглэгчдээр гүйцэтгэгдэнэ).
/usr/share/
Архитектуртаа хамаатай файлууд.
/usr/src/
BSD болон/эсвэл дотоод эх файлууд.
/usr/X11R6/
X11R6 цогцолборын гүйцэтгэж болдог програмууд,
програмын сан зэргүүд
(сонгомол).
/var/
Олон зорилгоор хэрэглэгддэг бүртгэл бичлэг, түр зуурын, дараалал зэргийн файлууд.
Санах ойд тулгуурлаж ажилладаг зарим файлын системүүд
/var дотор
танигдаж үүсгэгддэг.
Энэ үйлдэл нь &man.rc.conf.5;-тай холбоотой varmfs-төрлийг ашиглаж автоматжуулагдаж болдог
(эсвэл /etc/fstab дотор буй
оруулгууд бүгдээрээ; &man.mdmfs.8;-с харна уу).
/var/log/
Системийн төрөл бүрийн бүртгэл бичлэгийн файлууд.
/var/mail/
Хэрэглэгчийн ирсэн захиаг хадгалах файлууд.
/var/spool/
Төрөл бүрийн хэвлэгч болон захианы системийн дарааллыг удирдах сангууд.
/var/tmp/
Түр зуурын файлууд.
Энэ санд буй файлууд нь голдуу системийг эхлэх үед
зориулагдахаар нөөцлөгдсөн байдаг. Гэхдээ, хэрэв
/var
нь санах ойд тулгуурласан файлын систем бол өмнө хэлсэн зүйл хүчингүй.
/var/yp
NIS maps.
Диск зохион байгуулалт
FreeBSD нь файл олохын тулд хэрэглэдэг хамгийн жижиг
хэрэгсэл бол файлын нэр юм. Файлын нэрний том болон бага үсэгнүүд нь
бас ялгаатай. Энэ нь юу гэсэн үг вэ гэвэл
readme.txt болон README.TXT гэсэн хоёр файл нь хоорондоо ялгаатай файл гэсэн үг.
FreeBSD нь файлын төрлийг програм, бичиг баримт, эсвэл бусад төрлийн
файл байна гэж ялгахын тулд
(.txt) гэх мэтийн өргөтгөл хэрэглэдэггүй.
Файлууд сан дотор хадгалагддаг. Сан нь зуу зуун файл агуулж
болох бөгөөд эсвэл хоосон байж болно. Сан нь сангаа агуулж бас болох ба ингэж сангийн угсарсан
модлог бүтэц үүсгэж болно. Ингэвэл та файлуудаа илүү амархан зохицуулах болно.
Файл ба сангууд нь / тэмдгийн араас шаардлагатай бол сангуудын нэрийг бичиж өгөгдсөн нэрээрээ хандагдана.
Хэрэв танд foo нэртэй сан нь
bar санг агуулдаг бөгөөд уг сан дотор
readme.txt файл байгаа бол, файлын хандах
бүтэн нэр буюу
зам нь
foo/bar/readme.txt гэж бичигдэнэ.
Сан болон файлууд нь файл системд хадгалагддаг. Файл систем болгон хамгийн эхний дээд хэсэгт заавал нэг сан агуулдаг бөгөөд, түүнийг уг файл системийн
root сан буюу дээд эх сан гэж нэрлэдэг.
Тэгээд энэ эх сан нь цаашаагаа өөр сангуудыг агуулж явдаг.
Энэ хүртэл таны уншсан зүйлүүд нь таны бусад мэддэг үйлдлийн
системтэй ижил байж магадгүй. Гэхдээ жаахан ялгаанууд бий. Жишээлбэл
&ms-dos; үйлдлийн систем нь файл болон санг тусгаарлахдаа
\ тэмдэг хэрэглэдэг байхад &macos; үйлдлийн
систем нь : тэмдгийг хэрэглэдэг.
FreeBSD дискэнд үсэглэж нэр өгдөггүй бөгөөд үсгээр нэр өгөгдсөн файлын замыг хэрэглэдэггүй. Та FreeBSD дээр c:/foo/bar/readme.txt гэж бичиж болохгүй.
Харин түүний оронд нэг файл системийг нэг root
файл систем гэж ангилдаг. Уг root буюу эх файл системийн эх сан нь
/ гэж хандагдана. Бусад өөр файл системүүд энэ root буюу эх файл систем дотор
холбогддог. Та FreeBSD систем дээрээ
хэдэн ч дисктэй байсан, сан болгонууд нь нэг дискний хэсэг мэт
харагддаг.
Жишээлбэл A,
B, мөн C гэсэн гурван
файл систем танд байна гэж бодъё. Файл систем бүр нь өөртөө хоёр сан агуулсан тус тусын эх сантай гэж үзье. Тэдгээр сангууд нь дараах нэртэй байг.
A1, A2 (гэх мэтчилэн
B1, B2 мөн
C1, C2).
A-г эх сан гэж үзнэ. Хэрэв та
ls тушаалаар энэ сангийн дотор байгааг харвал, A1 ба
A2 гэсэн хоёр санг та харах болно. Энэ сангийн модлог загвар нь ингэж харагдаж байна:
/
|
+--- A1
|
`--- A2
Хэрэв файл систем өөр файл системд холбогдохоор бол, холбогдож байгаа системийнхээ нэг сан дор холбогдоно. Тэгвэл одоо
B файл системийг A1 санд холбоно гэж үзье. Тэгвэл B-ийн эх сан нь A1-ээр орлуулагдаж,
B доторх файлууд дараах маягаар харагдана:
/
|
+--- A1
| |
| +--- B1
| |
| `--- B2
|
`--- A2
Хэрэв B1 эсвэл
B2 сан доторх файлууд шаардлага гаран
хандагдахаар бол
/A1/B1 эсвэл /A1/B2 гэсэн зам хэрэглэгдэж бичигдэнэ. Хэрэв /A1 дотор файлууд байсан бол тэдгээрийг түр зуур нуудаг. B файл систем A системээс салгагдсан үед л тэр файлууд харагдана.
Хэрэв B файл систем A2
дор холбогдсон бол дараах маягаар харагдана:
/
|
+--- A1
|
`--- A2
|
+--- B1
|
`--- B2
мөн файл уруу хандах зам нь /A2/B1 болон
/A2/B2 гэж тус тусдаа хандагдах болно.
Файл системүүд нэг нэгнийхээ дээр холбогдож болдог. Сүүлийн жишээгээ үргэлжлүүлээд C файл системийг B файл систем доторх
B1 сангийн дээд хэсэгт холбож өгвөл дараах зохион байгуулалт үүсэж байна:
/
|
+--- A1
|
`--- A2
|
+--- B1
| |
| +--- C1
| |
| `--- C2
|
`--- B2
Эсвэл C файл систем
A файл систем дотор A1
санд холбогдож болно:
/
|
+--- A1
| |
| +--- C1
| |
| `--- C2
|
`--- A2
|
+--- B1
|
`--- B2
Хэрэв та &ms-dos; системийг гадарладаг бол энэ нь join тушаалтай төсөөтэй боловч яг адилхан биш.
Угтаа бол энэ нь тийм их анхаарлаа хандуулаад байхаар зүйл биш.
Ердийн үед та FreeBSD суулгах үедээ нэг файл систем үүсгээд хаана холбохыг нь шийдэж холбоод, шинэ диск нэмэхгүй л бол түүнийгээ хэзээ ч өөрчлөх шаардлага гардаггүй.
Өөр файл систем үүсгэлгүйгээр нэг бүхэл эх файл систем үүсгэж болдог. Ийм үед зарим сул талууд гарч ирдэг бөгөөд нэг л давуу тал үүснэ.
Олон файл системүүдийн давуу талууд
Олон төрлийн файл системүүд нь олон төрлийн холбох нөхцөлтэй. Жишээлбэл, сайн төлөвлөсний
дараагаар, эх файл систем нь зөвхөн уншигдахаар холбогдож, ингэснээр санамсаргүй юм уу алдаа ослын шалтгаанаар чухал файлуудыг устгахаас сэргийлж болно. Хэрэглэгчдээр бичигдэж болдог файл систем, жишээ нь
/home мэтийн бусад системээс тусгаарлаж
nosuid төрлийн гэж холбож болно; энэ сонголт нь файл систем дээр буй гүйцэтгэж болдог файлд suid/guid бит утга тавигдахаас сэргийлж аюулгүй байдлыг хангаж өгдөг.
FreeBSD файл систем ямар зорилгоор хэрэглэгдэхээс нь
хамаараад файл систем дээр файлын зохион байгуулалтыг автоматаар
хийдэг. Тийм болохоор байнга бичигдэж байдаг олон жижигхэн файлуудын
байгаа файл систем дээр цөөхөн бичигддэг том файл агуулсан
файл системийг бодвол олон бичигдэхэд зориулж арай
өөр файлын зохион байгуулалт хийгддэг. Ганц том эх файл системд ийм зохион байгуулалт хийх боломжгүй.
FreeBSD-н файл систем нь цахилгаан тэжээлээс огцом салгагдсан үед ч дискний алдаа үүсгэдэггүй найдвартай байдаг. Гэвч маш ноцтой үед цахилгаан тэжээлээс огцом салгагдахад файл системийн бүтэц эвдэрч болзошгүй юм. Өгөгдлүүдээ олон файл системд хувааж байрлуулах нь дараа нь эвдрэлээс буцааж сэргээхэд амар байдаг.
Нэг файл системтэй байх үеийн давуу тал
Энэ файл систем нь тогтсон хэмжээтэй байдаг. Хэрэв та FreeBSD-ийг суулгах үедээ тодорхой зааж өгсөн файл систем үүсгээд, сүүлд нь түүнийгээ өргөжүүлэхийг хүсвэл, энэ нь тийм амархан биелэхгүй. Та эхлээд байгаа файл системийнхээ файлуудыг нөөцөлж хадгалаад дараа нь файл системдээ шинэ хэмжээ өгч өргөтгөөд дараа нь нөөцөөсөө файлуудаа буцааж сэргээж хадгалах болно.
FreeBSD-н &man.growfs.8; тушаал нь дээрх
хүндрэлийг алга болгож, файлыг нөөцлөх
шаардлагагүйгээр шууд файл системийг өргөтгөж болдог болсон.
Дискний хуваалт дотор файл систем оршиж байдаг. &os; нь юниксээс
уламжилсан болохоор диск хуваалтын ойлголт нь ердийн хэрэглээтэй
ижилхэн биш (жишээлбэл, &ms-dos; диск зохион байгуулалт). Дискний
хуваагдал бүр a үсэгнээс эхлээд
h хүртэл үсгээр тэмдэглэгддэг. Хуваагдал бүр зөвхөн ганцхан файл систем агуулах ёстой. Ийм болохоор файл систем нь агуулж байгаа диск хуваалтынхаа үсгээр илэрхийлэгдэх бөгөөд хэрэв өөр файл системд холбогдвол, холбосон сан нь уг файл системийг илэрхийлнэ.
FreeBSD мөн swap
-д зориулж дискэнд зай бэлддэг. Swap хэмжээ нь FreeBSD-н
виртуал санах ой юм. Ингэснээр таны компьютер
байгаа бодит хэмжээнээсээ илүү санах ой хэрэглэж байгаа мэт ажилладаг.
Хэрэв зарим програм FreeBSD дээр ажиллаад санах ойноос хэтрэх хүндрэл
гарвал, хэрэглэгдэхгүй байгаа хэсгийг swap зай руу зөөж, шаардлагатай
үед буцааж санах ой руу зөөх зарчмаар хэрэглэгддэг.
Зарим дискний хуваалт нь тогтсон журамтай байдаг.
Хуваалт
Тогтсон журам
a
Ихэнхдээ root файл системийг агуулж байдаг
b
Ихэнхдээ swap хэмжээг агуулдаг
c
Ихэнх үед агуулж буй зүсмэлийнхээ хэмжээтэй
ижил хэмжээтэй байдаг. Энэ нь ямар нэгэн хэрэгслүүдийг
(жишээлбэл, дискний эвдэрсэн хэсгийг шалгагч)
c хуваалт дээрх зүсмэл дээр бүхэлд
нь ажиллаж болох зөвшөөрөл өгдөг. Ердийн үед
та үүн дээр файл систем үүсгэх шаардлага байхгүй.
d
Урьд нь d хуваалт онцгой үүрэгтэй байсан
боловч одоо тийм биш, харин ердийн хуваалт шиг хэрэглэгдэж болно.
FreeBSD дээр файл систем агуулж байгаа хуваалтыг
зүсмэл гэж нэрлэдэг. Хуваалтын ерөнхий нэр нь
FreeBSD дээр зүсмэл гэж яригдах бөгөөд FreeBSD-ийн &unix; гаралд
цаад утга учир нь бий. Зүсмэл нь 1 -ээс эхлээд 4 хүртэлх тоогоор
дугаарлагдана.
зүсмэл
хуваалт
аюултай зориулалт
Зүсмэлийн дугаар нь төхөөрөмжийн нэрний араас
s үсгээр эхэлж бичигддэг.
Тэгэхээр da0s1
гэдэг нь,
эхний SCSI диск дээрх эхний зүсмэлийг илэрхийлж байна.
Диск дээр физик чанараараа зөвхөн дөрвөн ширхэг зүсмэл байрлуулж
болно. Харин логик зүсмэлийг та физик зүсмэл дотор дурын хэмжээтэй
үүсгэж болно. Ингэж өргөтгөж нэмсэн зүсмэлүүд нь 5 гэсэн
дугаараар эхэлж цаашаагаа тоологддог. Тэгэхээр
ad0s5
гэдэг нь эхний IDE
диск дээрх эхний өргөтгөсөн зүсмэлийг хэлж байна.
Ингэж өргөтгөсөн зүсмэлүүд нь файл систем агуулж, систем дээр
ердийн зүсмэл мэт харагдаж ажиллана.
Зүсмэлүүд нь физик диск дээр аюултай зориулалт
аар
буюу өөрөөp хэлбэл хүчээр байрлуулагддаг. Харин бусад дискнүүд нь
a -с эхлээд h хүртэл нэрлэсэн
хуваалт агуулж болдог.
Эдгээр үсэгнүүд нь төхөөрөмжийн ард залгагдаж бичигддэг ба
da0a
гэдэг нь
эхний da диск дээр байгаа a хуваалтыг илэрхийлж байна.
ad1s3e
бол хоёр дахь IDE диск дээр байгаа
гурав дахь зүсмэлийн тав дахь хуваалтыг илэрхийлж байна.
Эцэст нь хэлэхэд, диск болгон системд танигдах ёстой.
Дискний нэр нь дискний төрлийг илэрхийлсэн үсгээр эхлээд
тэгээд араас нь хэд дэх диск вэ гэдгийг нь илэрхийлсэн дугаартай
байдаг. Зүсмэлээс ялгарах зүйл нь, дискний дугаар 0 -ээс эхэлдэг.
Ерөнхий хэрэглээний жишээг
хүснэгтээс харна уу.
Хуваалт уруу хандах үед FreeBSD уг хуваалтыг
агуулсан зүсмэл болон дискийг тодорхойлохыг шаарддаг. Тэгээд
зүсмэл рүү хандах үед зүсмэлийг агуулсан дискний нэрийг шаардах
болно. Тэгэхээр та дискний нэр, s, зүсмэлийн дугаар,
тэгээд хуваалтын үсэг гэсэн дарааллаар нэрлэх нь байна.
Жишээнүүдийг -д харуулав.
Танд ойлгоход тань дөхөм болгож
жишээн дээр дискний зохион байгуулалтын тогтсон загварыг харуулж байна.
FreeBSD суулгахын тулд та эхлээд дискний зүсмэлийг тохируулна,
дараа нь зүсмэл дотор FreeBSD-н хэрэглэх хуваалт үүсгээд, дараа нь
хуваалт бүрд файл систем (эсвэл swap зайг) үүсгэж эцэст нь
хаана холбогдохыг нь (mount) зааж өгдөг.
Диск төхөөрөмжийн нэрнүүд
Нэр
Утга
ad
ATAPI (IDE) disk
da
SCSI direct access disk
acd
ATAPI (IDE) CDROM
cd
SCSI CDROM
fd
Floppy disk
Диск, Зүсмэл, Хуваалтын нэрлэх жишээ
Нэр
Утга
ad0s1a
Эхний IDE диск (ad0) дээрх эхний
зүсмэлийн (s1) эхний хуваалт (a).
da1s2e
Хоёр дахь SCSI диск (da1) дээрх
хоёр дахь (s2) зүсмэлийн тав дахь
(e) хуваалт.
Дискний тогтсон загвар
Дараах загвар нь системд буй IDE диск
FreeBSD дээр хэрхэн харагдаж байгааг харуулж байна.
Дискний хэмжээг 4 ГБ-н хэмжээтэй гэж үзээд хоёр ширхэг
2 ГБ зүсмэл байна (нэг зүсмэл дээр нь &ms-dos; хуваалт байгаа).
Эхний зүсмэл нь &ms-dos;-н C: диск агуулсан,
харин хоёр дахь зүсмэл дээр FreeBSD суугдсан.
Энэ жишээн дээр FreeBSD нь гурван өгөгдлийн хуваалт мөн swap хуваалт хэрэглэж
байна.
Гурван хуваалт нь тус тусдаа файл систем агуулж байгаа.
a хуваалт root файл системд зориулагдаж,
e хуваалт /var санд, мөн
f хуваалт
/usr санд тус тус зориулагдсан.
.-----------------. --.
| | |
| DOS / Windows | |
: : > First slice, ad0s1
: : |
| | |
:=================: ==: --.
| | | Partition a, mounted as / |
| | > referred to as ad0s2a |
| | | |
:-----------------: ==: |
| | | Partition b, used as swap |
| | > referred to as ad0s2b |
| | | |
:-----------------: ==: | Partition c, no
| | | Partition e, used as /var > file system, all
| | > referred to as ad0s2e | of FreeBSD slice,
| | | | ad0s2c
:-----------------: ==: |
| | | |
: : | Partition f, used as /usr |
: : > referred to as ad0s2f |
: : | |
| | | |
| | --' |
`-----------------' --'
Файл системийг холбох болон салгах
Файл систем нь / гэсэн
эхээс эхлэн модлог хэлбэрээр маш сайн харагддаг.
/dev, /usr, мөн
бусад сангууд нь root буюу эх сангаасаа салбарласан
салаа мөчир бөгөөд цаашаа уг мөчир нь бас
/usr/local гэж салаалах зэргээр
өргөжиж салаалж болдог.
root файл систем
Эдгээр сангуудын заримыг нь өөр файл системд
байрлуулах маш олон шалтгаан бий. /var
сан нь жишээлбэл log/,
spool/, гэх зэрэг янз бүрийн түр зуурын
файлуудыг агуулдаг бөгөөд түргэн дүүрэх магадлалтай. Эх сан буюу
root файл систем түргэн дүүрнэ гэдэг бол тийм ч сайн юм биш.
Тийм болохоор /var санг
/ сангаас тусад нь өөр газар байрлуулах нь
тун хэрэгтэй.
Тодорхой хэдэн сангуудыг тусад нь өөр файл систем дээр
байрлуулах хүндтэй шалтгаан бол, хэрвээ уг сангууд нь
өөр физик диск дээр, тусдаа виртуал диск дээр, Сүлжээний файл систем дээр,
эсвэл CDROM дээр байх явдал юм.
fstab файл
файл систем
fstab ашиглаж диск холбогдох
/etc/fstab файлд жагсаагдсан
файл системүүд нь системийн ачаалах явцад автоматаар холбогддог (гэхдээ хэрэв тэдгээр нь
сонголт хэрэглээгүй үед).
/etc/fstab нь дараах маягийн
жагсаалтыг агуулж байдаг:
төхөөрөмж /холбох-цэг файл-системийн-төрөл сонголтууд dumpfreq passno
төхөөрөмж
Төхөөрөмжийн нэр (заавал байх ёстой).
хуудсанд тайлбарласан байгаа.
mount-point буюу холбох цэг
Файл системийг байрлуулах
сангийн нэр (заавал байх ёстой).
файл-системийн-төрөл
&man.mount.8; хуудсанд тайлбарласан байгаа тул алгасав.
FreeBSD-н анхдагч файл систем бол
ufs.
сонголтууд
Уншиж бичигдэх файл системийг заасан
эсвэл зөвхөн уншигдах файл системд
зориулсан сонголт байж болох бөгөөд
цаашаагаа мөн нэмэлт сонголтууд агуулж болно.
Ердийн сонголт бол бөгөөд
ингэснээр систем эхлэх үед уг файл систем холбогддоггүй.
Бусад сонголтууд &man.mount.8; гарын авлагад тодорхой
бичигдсэн байгаа.
dumpfreq
Энэ сонголт нь &man.dump.8; хэрэгслээр
хэрэглэгддэг бөгөөд аль файл системд нөөц хадгалалт хийх вэ гэдгийг
тодорхойлж өгдөг. Хэрэв энэ сонголтыг бичээгүй бол
хоосон утгыг агуулж байдаг.
passno
Энэ сонголтыг ашиглан ямар дарааллаар файл системүүдийг
шалгах вэ гэдгийг зааж өгдөг.
Шалгалгүйгээр алгасна гэсэн файл системүүд нь
passno талбардаа 0 утгатай байх ёстой.
root буюу эх файл системийн (энэ файл систем нь хамгийн түрүүнд
шалгагддаг) passno талбарын утга нь
1 байдаг бөгөөд бусад системийн passno
нь нэгээс их байх ёстой.
Хэрэв нэгээс илүү олон файл системүүд passno
талбартаа ижил утгатай бол &man.fsck.8; нь тэдгээр файл системийг
хэрэв боломжтой зэрэг шалгахыг оролдох болно.
/etc/fstab файлын бүтэц болон тохируулдаг сонголтуудын тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.fstab.5; гарын авлагаас харна уу.
mount тушаал
файл систем
mounting буюу файл систем холбох
&man.mount.8; тушаал нь файл системийг
холбоход хэрэглэгддэг цорын ганц тушаал юм.
Таны хамгийн өргөн хэрэглэх хэлбэр бол:
&prompt.root; mount төхөөрөмж-буюу-диск холбох-цэг
&man.mount.8;-н гарын авлагад зааснаар бол маш олон
сонголт байдаг бөгөөд өргөн хэрэглэгддэг нь:
Холбох тохируулгууд
/etc/fstab файлд
жагсааж бичсэн бүх файл системийг холбоно. Гэхдээ
noauto
гэж тэмдэглэснийг,
гэж туг хатгасныг, эсвэл
өмнө нь холбогдчихсон файл системүүдийг холбохгүй.
Дуудаж ажиллуулж байгаа файл системээсээ бусдад нь
дурын үйлдлээ хийнэ. Энэ сонголтыг
тугтай хамт хэрэглэж
&man.mount.8;-г юу хийж байгааг нь харж болдог.
Бохир файл систем
(аюултай), эсвэл файл системийн унших-бичигдэх төлвөөс
зөвхөн-унших төлөв рүү шилжүүлэн бичих эрхийг хасаж
холбох үед хүчээр холбодог.
Файл системийг зөвхөн-унших төлвөөр холбоно.
Энэ нь сонголтийг
утгатай
(5.2-с өмнөх үед хэрэглэдэг
байсан )
хэрэглэсэнтэй ижил.
fstype
Өгөгдсөн файл системйиг өгөгдсөн төрлөөр холбоно.
Эсвэл сонголт өгөгдсөн бол зөвхөн
өгөгдсөн төрлөөр холбоно.
ufs
нь анхдагч файл систем юм.
Файл системд холболтын сонголтыг шинэчилнэ.
Болж байгаа үйл явцыг харуулж мэдэгдэнэ.
Файл системийг унших-бичих төлвөөр холбоно.
сонголт нь дараах зүйлүүдийг таслалаар тусгаарлаж хэрэглэж болно:
noexec
Энэ нь файл систем дээр хоёрлосон файл буюу ачаалагдаж ажиллаж болдог файл ажиллахыг үл зөвшөөрнө. Энэ нь мөн аюулгүй байдлын зорилгоор хэрэгтэй.
nosuid
Файл систем дээр setuid эсвэл setgid тугуудыг бүү хэрэглэ. Мөн аюулгүй байдлын шалтгаанаар.
umount тушаал
файл систем
файл систем салгах
&man.umount.8; тушаал нь ардаа холбосон цэг, төхөөрөмжийн нэр зэргийг авдаг бөгөөд мөн
сонголт эсвэл бас
сонголтуудыг авч болдог.
Бүх хэлбэрүүд нь сонголтыг хүчээр салгах үед болон сонголтыг явцын мэдээллийг харахад хэрэглэдэг.
сонголт нь тийм сайн санаа биш гэдгийг анхааруулмаар байна. Хүчээр файл системийг салгах нь файл эсвэл системийн эвдрэлд хүргэж болзошгүй.
болон сонголтууд нь холбогдсон бүх файл системийг салгахад хэрэглэгддэг. Эсвэл мөн
сонголтоор өөрчлөгдсөн файл системүүдийг салгахад хэрэглэнэ. Гэхдээ
сонголт нь
root файл системийг салгах гэж оролддоггүй.
Процесс буюу програмын явц
FreeBSD бол олон үйлдэл зэрэг хийх чадвартай систем. Энэ нь олон програм нэг дор зэрэг ажиллана гэсэн үг. Програмын тухайн үед ажиллаж байгааг нь процесс буюу програмын явц гэдэг.
Таны ажиллуулсан тушаал болгон шинэ процесс эхлүүлдэг бөгөөд систем дээр
бүхэлдээ тэр чигээрээ процессууд үргэлж ажиллаж системийн ажиллагааг бүрэлдүүлж байдаг.
Програмын явц бүр
процесс ID, эсвэл PID гэсэн дугаар агуулж байдаг бөгөөд файлтай бас ижилхэн өөрийн гэсэн эзэмшигч болон бүлэгт харъяалагдаж байдаг. Эзэмшигч ба бүлгийн
мэдээлэл нь уг процесс файлд хандах эрхийг нь хэрэглэж файлтай хэрхэн
хандах вэ гэдгийг тодорхойлж өгдөг. Ихэнх процесс нь мөн эцэг процесстой байдаг. Эцэг процесс нь тэдгээр процессийг эхлүүлж өгдөг.
Жишээлбэл, хэрэв та тушаалуудыг бүрхүүлд бичиж гүйцэтгэвэл, бүрхүүл ч процесс, тушаалууд ч процесс болдог бөгөөд таны бичсэн тушаал болгон процесс болдог. Ийм маягаар ажиллуулаад байвал бүрхүүл нь тэдгээр процессуудын эцэг нь болно. Үүнээс өөр онцгой процесс байдаг ба түүнийг
&man.init.8; процесс гэж нэрлэдэг. init
бол хамгийн эхний процесс байдаг бөгөөд үүний PID дугаар үргэлж
1 байдаг. FreeBSD эхлэх үед init процесс
автоматаар эхэлдэг.
Системд гүйцэтгэгдэж байгаа процессуудыг хардаг хоёр тушаал бол
&man.ps.1; ба &man.top.1; хоёр юм. ps тушаал нь одоо ажиллаж байгаа процессуудыг PID дугаартай нь харуулж, мөн хичнээн санах ойн хэмжээ хэрэглэж байгаа, ямар тушаалаар гүйцэтгэгдэж байгаа зэргийг нь харуулдаг. top тушаал нь ажиллаж байгаа
бүх процессуудыг харуулдаг бөгөөд хэдэн секунд тутамд шинэчлэгдэж байдаг. Ингэснээр таны компьютер тухайн үед юу хийж байгааг харж болно.
Анхдагч горимондоо, ps тушаал нь зөвхөн таны эзэмшиж байгаа процессуудыг харуулдаг. Жишээлбэл:
&prompt.user; ps
PID TT STAT TIME COMMAND
298 p0 Ss 0:01.10 tcsh
7078 p0 S 2:40.88 xemacs mdoc.xsl (xemacs-21.1.14)
37393 p0 I 0:03.11 xemacs freebsd.dsl (xemacs-21.1.14)
48630 p0 S 2:50.89 /usr/local/lib/netscape-linux/navigator-linux-4.77.bi
48730 p0 IW 0:00.00 (dns helper) (navigator-linux-)
72210 p0 R+ 0:00.00 ps
390 p1 Is 0:01.14 tcsh
7059 p2 Is+ 1:36.18 /usr/local/bin/mutt -y
6688 p3 IWs 0:00.00 tcsh
10735 p4 IWs 0:00.00 tcsh
20256 p5 IWs 0:00.00 tcsh
262 v0 IWs 0:00.00 -tcsh (tcsh)
270 v0 IW+ 0:00.00 /bin/sh /usr/X11R6/bin/startx -- -bpp 16
280 v0 IW+ 0:00.00 xinit /home/nik/.xinitrc -- -bpp 16
284 v0 IW 0:00.00 /bin/sh /home/nik/.xinitrc
285 v0 S 0:38.45 /usr/X11R6/bin/sawfish
Дээрх жишээнд харуулснаар, &man.ps.1; тушаалын гаралт нь
хэд хэдэн баганаар харуулагдаж байна. PID бол өмнө ярьсны дагуу процессийн ID дугаар. PID дугаарууд нь 1 гэж эхлээд 99999 хүртэл дугаарлагддаг бөгөөд хэтрээд ирэхээрээ эхнээсээ эхэлж тоологддог (PID нь ашиглагдаж байгаа бол дахин олгогддоггүй).
TT багана нь, уг програмын ажиллаж байгаа tty буюу терминалыг нь харуулдаг бөгөөд одоохондоо хэрэгсэх шаардлага байхгүй. STAT нь програмын төлвийг харуулдаг бөгөөд мөн одоохондоо хэрэгсэхгүй байж болно.
TIME нь процессор дээр хэр удаан ажиллаж байгааг нь заадаг бөгөөд гэхдээ энэ нь програм эхэлснээс хойш тооцож эхэлсэн цаг биш. Ихэнх програм нь процессор дээр гүйцэтгэх гэж хэсэг хугацаа зарцуулж хүлээдэг.
Эцэст нь, COMMAND нь тухайн програмыг ажиллуулсан тушаалыг харуулдаг.
Харуулах мэдээллээ өөрчилж болдог хэд хэдэн нэмэлт сонголт &man.ps.1; тушаалд бий. Байнга хэрэглэгддэг сонголтуудын багц бол
auxww юм. сонголт нь зөвхөн өөрийн эзэмшдэг процесс биш харин ажиллаж байгаа бүх процессийг харуулдаг.
сонголт нь процессийг эзэмшиж байгаа хэрэглэгчийн нэрийг харуулдаг бөгөөд мөн хэрэглэж байгаа санах ойг нь харуулдаг.
сонголт нь далд ажиллаж байгаа буюу дэмон эсэхийг нь харуулдаг.
сонголт нь процессуудыг ажиллуулсан тушаалын бүтэн нэрийг нь харуулдаг. Бусад үед, хэрэв тушаалын нэр нь дэлгэцэнд багтахгүй урт байх тохиолдолд хасаж харуулдаг.
&man.top.1; тушаалын гаралт нь өмнөх жишээтэй ижилхэн. Жишээ болгож нэг гаралтыг харцгаая:
&prompt.user; top
last pid: 72257; load averages: 0.13, 0.09, 0.03 up 0+13:38:33 22:39:10
47 processes: 1 running, 46 sleeping
CPU states: 12.6% user, 0.0% nice, 7.8% system, 0.0% interrupt, 79.7% idle
Mem: 36M Active, 5256K Inact, 13M Wired, 6312K Cache, 15M Buf, 408K Free
Swap: 256M Total, 38M Used, 217M Free, 15% Inuse
PID USERNAME PRI NICE SIZE RES STATE TIME WCPU CPU COMMAND
72257 nik 28 0 1960K 1044K RUN 0:00 14.86% 1.42% top
7078 nik 2 0 15280K 10960K select 2:54 0.88% 0.88% xemacs-21.1.14
281 nik 2 0 18636K 7112K select 5:36 0.73% 0.73% XF86_SVGA
296 nik 2 0 3240K 1644K select 0:12 0.05% 0.05% xterm
48630 nik 2 0 29816K 9148K select 3:18 0.00% 0.00% navigator-linu
175 root 2 0 924K 252K select 1:41 0.00% 0.00% syslogd
7059 nik 2 0 7260K 4644K poll 1:38 0.00% 0.00% mutt
...
Тушаалын гаралт хоёр хэсэгт хуваагдсан байна. Толгой хэсэг
(эхний таван мөр) нь сүүлд ажиллаж байгаа PID дугаарыг, системийн ачаалалтын дунджууд
(энэ нь системийг хэр завгүй байгааг илтгэдэг), системийн асаалттай байгаа хугацаа (унтраалгүй хэр удсан эсэхийг) мөн одоогийн цаг зэргийг харуулдаг. Бусад илэрхийллүүд нь, хичнээн процессууд ажиллаж байгаа (энэ тохиолдолд 47 ), хичнээн санах ойн хэмжээ болон swap хэмжээ хэрэглэгдэж байгаа, мөн хичнээн хугацааг процессорын бусад төлөв байдалд зарцуулсан зэргийг илэрхийлж байна.
Доорх баганууд нь &man.ps.1; тушаалтай ойролцоо мэдэгдлүүдийг харуулж байна. Эхлээд PID дугаар дараа нь хэрэглэгчийн нэр, процессороос хэрэглэсэн хугацаа, ажиллуулсан тушаал гэх мэт.
&man.top.1; тушаал нь анхдагч тохируулгаараа, процессийн хэрэглэж байгаа санах ойн хэмжээг харуулдаг. Тэр хэсэг нь хоёр баганад харуулагддаг бөгөөд эхнийх нь нийт хэмжээ дараагийх нь тухайн үеийнх нь хэмжээ юм. Нийт хэмжээ гэдэг нь програм ажиллахад хэд хэрэгтэйг хэлдэг бөгөөд тухайн үеийнх нь хэмжээ нь одоогоор хэдийг хэрэглэж байгааг заадаг. Энэ жишээн дээр
&netscape; програм бараг 30 МБ хэмжээг RAM санах ойд шаардлагатай гэсэн боловч одоогоор 9 МБ хэмжээ хэрэглэж байна гэж заасан байна.
&man.top.1; нь энэ харуулалтыг хоёр секунд тутам шинэчилдэг бөгөөд үүнийг тохируулгаар өөрчилж болно.
Далд чөтгөр буюу дэмонууд, дохионууд, мөн процессуудыг зогсоох нь
Та хэрэв ямар нэг текст засварлагч дээр ажиллаж байхдаа файл нээх, хаах, хадгалах гэх мэт уг програмыг сайн хянаж чаддаг. Та яагаад тэгж
чадаж байна вэ гэвэл, уг програм нь терминал дээр холбогдон ажиллаж танд тийм боломж олгож байгаа билээ.
Зарим програм тэгэхэд үргэлж хүн гарнаас оруулалт хийх шаардлагагүй зориулалтаар бүтээгдсэн байдаг бөгөөд хамгийн эхний боломж гарангуут терминалаас салангид ажилладаг. Жишээлбэл вэб серверүүд өдөржин хүмүүсээс ирсэн хүсэлтэд хариулт өгч байдаг бөгөөд ердийн үед танаас оруулга шаарддаггүй. Ийм төрлийн бас нэг програм бол захиа илгээгч програм юм.
Бид ийм програмыг далд чөтгөр буюу дэмон гэж нэрлэдэг. Дэмонууд нь Грекийн домогт байдаг сайн муугийн аль нь ч биш бөгөөд жижигхэн мөртлөө хүмүүст хэрэгтэй юм хийж байдаг сүнсийг хэлдэг.
Вэб сервер болон захианы серверүүд үүнтэй ижил хүмүүст тустай юм хийдэг. Тийм болохоор BSD нь спорт шаахайтай, жижигхэн, сэрээ барьсан чөтгөрийг олон жилээр дуртайяа өөрийнхөө билэг тэмдэг болгож байгаа билээ.
Далд ажиллаж байгаа буюу дэмон болж ажиллаж байгаа програмын нэрний ард d
үсэг залгаж бичдэг зарчим бий. BIND програмын бүтэн нэр нь
Berkeley Internet Name Daemon бөгөөд үндсэн далд ажилладаг
програмын нэр нь
named, мөн Apache вэб серверийн далд ажилладаг програмын нэр нь httpd, хэвлэх дарааллыг далд ажиллаж зохицуулж байдаг програмын нэр нь lpd гэх мэт нэртэй байдаг.
Энэ нь ерөнхийдөө ингэж зарчим гаргасан болохоос хатуу тогтоосон дүрэм биш; жишээлбэл захиа илгээгч үндсэн програм Sendmail-н далд ажилладаг програмыг та maild гэж төсөөлж байгаа бол эндүүрэх бөгөөд харин
sendmail гэж нэрлэдэг.
Заримдаа та эдгээр дэмон процессуудтай холбогдож харилцах хэрэг гарна. Ингэх нэг арга нь түүн рүү (эсвэл бусад ажиллаж байгаа процесс уруу)
дохио гэгддэг зүйл илгээх явдал юм. Маш олон төрлийн илгээж болох дохионууд байдаг — зарим дохионууд онцгой зориулалттай нийтэд нь хэрэгждэг, зарим нь тухайн програмдаа зориулж өөр өөрөөр хөрвүүлэгддэг бөгөөд програмын заавар дээр ямар дохиог яаж хөрвүүлэн ойлгох вэ гэдгийг заасан байдаг. Та өөрийнхөө эзэмшиж байгаа процесс уруугаа дохио илгээж болно. Хэрэв та бусдын эзэмшдэг процесс уруу &man.kill.1; эсвэл &man.kill.2; гэх зэрэг дохио илгээвэл таны эрх дутаж хэрэгждэггүй.
Гэхдээ ийм эрхээр дутагддаггүй хэрэглэгч бол
root хэрэглэгч бөгөөд хүн болгоны процесс уруу дохио илгээж чаддаг.
Мөн FreeBSD-ээс програм уруу зарим тохиолдолд дохио илгээдэг. Жишээлбэл, хэрэв муу зохиогдсон нэг програм санах ойг зориулсан хэмжээнээсээ илүү хэрэглээд эхэлбэл FreeBSD уг програм уруу Хэсгийн буруу
хэрэглээ дохио илгээдэг (SIGSEGV). Мөн хэрэв ямар нэгэн програм нь &man.alarm.3; гэдэг системийн сануулах програмыг ашигласан бол тухайн хугацаа нь хэтрэх үед Сэрүүлэг дохио уг програмд ирэх
(SIGALRM) зэрэг олон дохио бий.
Процесийг зогсоох хоёр дохио байдаг,
SIGTERM ба SIGKILL хоёр.
SIGTERM нь арай эелдэг аргаар процессийг зогсоодог; процесс нь эхлээд дохиог хүлээж аваад өөрийг нь хаах гэж байгаад мэдээд нээлттэй байгаа бүртгэл бичлэг файлуудаа хаагаад тэгээд хийж байгаа ерөнхий үйлдлээ зогсоодог. Зарим тохиолдолд уг процесс нь таслагдаж болохооргүй үйлдэл хийж байх үедээ
SIGTERM дохиог хэрэгсэхгүй байдал үүсдэг.
SIGKILL дохиог ямар ч процесс хэрэгсэхгүй байж чаддаггүй. Өөрөөр хэлбэл энэ нь
Чиний юу хийж байх нь надад хамаагүй, одоо шууд зогсоо
гэсэн дохио юм. Хэрэв та SIGKILL дохиог процесс уруу илгээвэл
FreeBSD уг процессийг зогсоодог
Бас тэр чигээрээ үнэн биш—учир нь зарим таслагдаж болдоггүй нөхцлүүд байдаг. Жишээлбэл, хэрэв сүлжээнд байгаа компьютерийн нэг файлаас унших үйлдэл хийж байгаа процесс нь, хэрэв холбогдсон компьютер нь тодорхойгүй шалтгаанаар холбогдохгүй болох үед (цахилгаан тэжээлээс салгагдах, эсвэл сүлжээ эвдрэх), уг процесс нь
тасрахгүй
нөхцөлд байдаг. Магадгүй хэсэг хугацааны дараа хүлээх хугацаа нь дуусна. Ингэж хүлээх хугацаа нь дууссаны дараа л уг процесс зогсох болно.
.
Таны хэрэглэж болохоор бусад дохионууд нь
SIGHUP, SIGUSR1, мөн
SIGUSR2. Эдгээр дохио нь ерөнхий зориулалтаар хэрэглэгддэг бөгөөд эдгээр дохиог хүлээж авсан програмууд тус тусдаа өөр өөр хариу үйлдэл хийдэг.
Жишээлбэл, та вэб серверийнхээ тохируулгын файлд өөрчлөлт хийгээд уг серверийг тохируулгын файлаа дахин шинээр уншуулахыг хүссэн гэж бодъё. Та httpd дэмоноо зогсоогоод дахин шинээр эхлүүлж болох боловч ажиллаж байгаа вэб серверийг зогсоож болохгүй нөхцөл байж болно. Ихэнх дэмонууд нь
SIGHUP дохиог хүлээж авбал өөрийнхөө тохируулгынхаа файлыг уншина гэж тохируулагдсан байдаг. Тэгэхээр httpd дэмоноо зогсоогоод шинээр ачаалж байхын оронд
SIGHUP дохиог илгээхэд хангалттай. Учир нь энэ дохионд тэгж хариулна гэсэн тогтоосон арга зам байхгүй тул дэмон болгон өөр өөр үйлчлэл үзүүлдгийг ойлгож тухайн дэмоны заавар бичгийг нь судлах хэрэгтэй.
дохио илгээхдээ &man.kill.1; тушаалыг ашигладаг.
Процесс уруу дохио илгээх
Энэ жишээ нь &man.inetd.8; уруу хэрхэн дохио илгээхийг харуулах болно.
inetd -н тохируулгын файл
/etc/inetd.conf гэж байрласан бөгөөд inetd-ийг тохируулгын файлаа дахин уншуулахын тулд SIGHUP дохиог илгээх болно.
Илгээх процессийн процесс ID дугаарыг мэдэх хэрэгтэй. Ингэхийн тулд &man.ps.1; ба &man.grep.1; тушаалуудыг ашиглана. &man.grep.1;
тушаал нь өмнөх тушаалынхаа гаралтаас хайлт хийхэд хэрэглэгддэг бөгөөд хайх мөрөө зааж өгдөг. Энэ тушаал нь энгийн хэрэглэгчээс гүйцэтгэгдэж болох бөгөөд харин &man.inetd.8; програм нь
root хэрэглэгчээр гүйцэтгэгдсэн тул &man.ps.1; тушаалыг сонголттой цуг гүйцэтгэх ёстой.
&prompt.user; ps -ax | grep inetd
198 ?? IWs 0:00.00 inetd -wW
За тэгэхээр, &man.inetd.8;-ийн PID дугаар нь 198 гэж энэ тохиолдолд хэлж байна. Зарим тохиолдолд
grep inetd гэсэн тушаал нь өөрөө энэ гаралтад байж байдаг. Учир нь, &man.ps.1; програм нь уг тушаалыг ажиллуулж байгаа процессийг олсон үед тэгж гаргаж харуулдаг.
&man.kill.1; тушаалыг хэрэглэж дохио илгээнэ. &man.inetd.8; нь
root хэрэглэгчээр гүйцэтгэгдэж байгаа болохоор, та эхлээд &man.su.1; тушаалыг ашиглан
root хэрэглэгч болох хэрэгтэй.
&prompt.user; su
Password:
&prompt.root; /bin/kill -s HUP 198
Ихэнх &unix; системийн тушаалуудын адил, &man.kill.1; тушаал нь хэрэв амжилттай хэрэгжвэл ямар нэгэн төлвийн мэдээлэл харуулдаггүй. Хэрэв та өөрийнхөө эзэмшдэггүй процесс уруу дохио илгээвэл kill:
PID: Operation not
permitted буюу энэ үйлдлийг хийх эрх байхгүй байна гэсэн мэдэгдэл гарч ирнэ. Хэрэв та PID дугаараа буруу бичих, эсвэл буруу процесс уруу дохио илгээвэл, азгүй тохиолдолд уг дохио нь тухайн процесс уруу илгээгдэх бөгөөд, уг процесс нь азаар байхгүй байгаа тохиолдолд kill:
PID: No such process буюу тийм процесс алга байна гэсэн мэдэгдэл гарч ирнэ.
Яагаад /bin/kill тушаалыг хэрэглэх хэрэгтэй вэ?
Ихэнх shells буюу бүрхүүлүүд kill тушаалыг өөртөө агуулсан байдаг бөгөөд /bin/kill тушаалыг бичихийн оронд шууд бүрхүүлд буй тушаалыг нь гүйцэтгэх нь шулуухан байдаг.
Энэ нь амарчилсан ашигтай арга боловч бүрхүүл болгон өөрсдийн илгээх дохионы өөр өөр нэртэй байдгийг мэдэх хэрэгтэй. Тийм болохоор бүрхүүл болгоны дохионы бичлэгийг судлахын оронд шууд
/bin/kill ... тушаалыг хэрэглэх нь зөв арга юм.
Бусад дохио илгээх үйлдлүүд нь үүнтэй тун ижил бөгөөд
TERM эсвэл KILL дохионуудын оронд шаардлагатай дохиогоо бичих хэрэгтэй.
Санаанд орсон тоотой дохио болгоныг устгана гэдэг бол буруу санаа юм. &man.init.8; процесс ялангуяа 1 гэсэн процесс ID байх нь онцгой тохиолдол. Тийм болохоор
/bin/kill -s KILL 1 гэвэл системийг шууд унтраана. &man.kill.1; тушаалыг гүйцэтгэхээсээ өмнө Return товч дарахынхаа өмнө үргэлж ямар процесс уруу ямар дохио илгээж байгаагаа давхар шалгах хэрэгтэй.
Shell буюу бүрхүүл
бүрхүүл
тушаал өгөх орчин
FreeBSD дээр маш олон ажил тушаал бичиж оруулдаг shell буюу бүрхүүл хэмээх орчинд хийгддэг. Бүрхүүлийн гол үүрэг нь гарнаас оруулсан тушаалыг гүйцэтгэх юм. Өдөр болгон гүйцэтгэхэд шаардагддаг файл зохицуулах, тушаал оруулагч мөрийг засварлах, тушаалын багц, орчны хувьсагч зэрэг туслах тушаалуудыг олон бүрхүүлүүд агуулж байдаг. FreeBSD нь
sh буюу Bourne Shell, мөн tcsh буюу
сайжруулсан C-shell зэрэг багц бүрхүүлүүдтэй хамт ирдэг. zsh болон bash зэрэг маш олон бүрхүүлүүд FreeBSD-ийн портын цуглуулганд ирдэг.
Та ямар бүрхүүл хэрэглэдэг вэ? Энэ бол тухайн хүний дур сонирхолтой хамаатай. Хэрэв та C програмын хэл дээр програм бичдэг бол C-тэй адилхан бичигддэг tcsh төрлийн бүрхүүлд дуртай болж болох юм. Хэрэв та Linux системээс ирсэн юм уу эсвэл &unix;-ийн тушаалуудтай дөнгөж танилцаж байгаа шинэ хүн бол bash бүрхүүлээр эхлэх нь амар байж болох юм.
Хамгийн гол нь бүрхүүл болгон өөрийн гэсэн онцгой шинж чанартай болохоор өөрийнхөө хүсэл зорилгод тааруулж бүрхүүлээ сонгож дадах нь чухал.
Бүрхүүлийн хамгийн энгийн чадвар бол файлын нэрийн автомат гүйцэтгэл юм. Тушаал юм уу файлын эхний хэдхэн үсгийг бичээд гарын Tab товчийг дарахад уг үсгээр эхэлсэн файлын нэрийг танд гүйцээж бичиж өгдөг. Энд нэг жишээ авч үзье.
Танд foobar болон foo.bar гэсэн хоёр файл байгаа гэж бодъё. Та
foo.bar файлыг устгахыг хүсэв. Тэгвэл та компьютерийнхаа гаран дээр ингэж бичих болно: rm fo[Tab].[Tab].
Бүрхүүл танд ингэж харуулна rm
foo[BEEP].bar.
[BEEP] гэдэг нь консолоос гаргаж байгаа хонхны дуу бөгөөд ингэж эхэлсэн файлын нэр нэгээс олон байгааг танд мэдэгдэж байгаа юм. foobar болон
foo.bar хоёр хоёулаа fo гэж эхэлж байгаа ч гэсэн
foo гэж танд дүүргэж өгдөг. Хэрэв та
. гэж бичээд Tab дахин дарвал бүрхүүл танд уг хүссэн файлын тань нэрийг гүйцээж өгдөг.
орчны хувьсагчид
Бүрхүүлийн бас нэг шинж чанар бол орчны хувьсагчийн хэрэглээ юм.
Орчны хувьсагч гэдэг нь бүрхүүлийн орчинд хадгалагддаг, нэрэнд утга өгсөн хослол байдаг. Энэ бүрхүүлийн орчин нь уг бүрхүүлээс гүйцэтгэгдэж байгаа бүх програм болон програмын тохируулгад харагдаж байдаг. Байнга хэрэглэгддэг ерөнхий орчны хувьсагчдыг дор жагсааж тайлбарлав:
environment variables
Хувьсагч
Тодорхойлолт
USER
Холбогдсон байгаа тухайн хэрэглэгчийн нэр.
PATH
Ачаалагдаж болдог хоёртын файлуудыг агуулдаг сангуудыг таслалаар тусгаарлаж бичсэн жагсаалт.
DISPLAY
Хэрэв холбогдох боломжтой бол, X11 дэлгэцийн сүлжээгээр холбогдох цэг.
SHELL
Хэрэглэж байгаа shell буюу бүрхүүл.
TERM
Хэрэглэгчийн терминалын төрлийн нэр. Терминалын шинж чанарыг тодорхойлоход хэрэглэгддэг.
TERMCAP
Төрөл бүрийн терминалуудад алгасах ёстой кодуудын өгөгдлийн бааз.
OSTYPE
Үйлдлийн системийн төрөл. жишээ нь, FreeBSD.
MACHTYPE
Системийн ажиллаж байгаа процессорын архитектур.
EDITOR
Хэрэглэгчийн эрхэмлэж хэрэглэгддэг текст засварлагч.
PAGER
Хэрэглэгчийн эрхэмлэж хэрэглэдэг пэйжер.
MANPATH
Таслалаар тусгаарлаж жагсаасан, гарын авлагын хуудсуудыг агуулсан хайх сангууд.
Bourne shells
Бүрхүүл болгонд орчны хувьсагчаа өөр өөр тохируулдаг. Жишээлбэл, C-маягийн бүрхүүл
tcsh болон csh дээр, та
setenv тушаалыг ашиглаж орчны хувьсагчийг зааж өгдөг.
Bourne төрлийн бүрхүүлүүд болох sh болон
bash дээр, та
export тушаалыг ашиглаж орчны хувьсагчийг зааж өгнө. Жишээ нь, орчны хувьсагч
EDITOR-г өөрчлөх юм уу зааж өгөхийн тулд csh юм уу эсвэл
tcsh бүрхүүл дээр
EDITOR хувьсагчид
/usr/local/bin/emacs утгыг өгөхийн тулд:
&prompt.user; setenv EDITOR /usr/local/bin/emacs
Bourne бүрхүүлүүд дээр:
&prompt.user; export EDITOR="/usr/local/bin/emacs"
Ихэнх бүрхүүлийн орчны хувьсагчийн утгыг харахын тулд хувьсагчийн нэрний урд
$ тэмдгийг хэрэглэж харна. Жишээ нь, echo $TERM гэсэн тушаал нь
$TERM хувьсагчид ямар утга байгааг консол дээр харуулна. Учир нь, бүрхүүл
$TERM дотор буй утгыг echo тушаалд дамжуулж өгснөөр консол дээр харуулагддаг.
Бүрхүүл маш олон тэмдэгтийг тусгай зориулалтаар өгөгдлийг илэрхийлэхдээ хэрэглэдэг бөгөөд тэдгээр тэмдэгтийг мета-тэмдэгтүүд гэж нэрлэдэг. Байнга хэрэглэгддэг тэмдэгтийн нэг нь
* юм. Энэ тэмдэгт нь файлын нэрэнд байгаа тэмдэгтүүдийг хэд ч байсан хамаагүй орохыг илэрхийлдэг. Тэдгээр мета-тэмдэгтүүд нь файлын нэрийг орлуулахад байнга хэрэглэгддэг. Жишээлбэл,
echo * гэсэн тушаал нь
ls тушаалтай ижилхэн үүрэг гүйцэтгэх бөгөөд, яагаад гэвэл бүрхүүл нь * тэмдэгтэд тохирох бүх файлуудыг авч
echo тушаал руу дамжуулж харуулдаг.
Бүрхүүл дээр мета-тэмдэгтүүдийг хэрэв тухайн онцгой тохиолдлоор нь биш харин зүгээр тэмдэгт хэлбэрээр нь хэрэглэхийг хүсвэл, уг тэмдэгтийн урд ташуу зураасыг
(\) бичиж өгдөг. echo
$TERM гэсэн тушаал нь ямар терминал заагдсан байгааг харуулна. Харин
echo \$TERM тушаал нь ердөө $TERM гэж харуулна.
Өөрийнхөө бүрхүүлийг солих
Бүрхүүлээ буюу shell-ээ солих хамгийн амархан арга бол
chsh тушаалыг хэрэглэх юм. chsh тушаал нь
таныг EDITOR орчны хувьсагчид заагдсан засварлагч уруу оруулдаг бөгөөд
хэрэв энэ хувьсагчид утга заагдаагүй байвал шууд
vi засварлагчийг ажиллуулдаг. Тэгээд та Shell:
мөрөнд
буй утгыг өөрчилж бүрхүүлээ өөрчилнө.
Та мөн chsh тушаалыг
сонголттой хэрэглэж болох бөгөөд ингэсэн үед
нэмэлт засварлагч нээлгүйгээр шууд бүрхүүлийг өөрчилдөг.
Жишээ нь та өөрийнхөө бүрхүүлийг bash бүрхүүлээр
солихыг хүсвэл дараа тушаалыг өгөх болно:
&prompt.user; chsh -s /usr/local/bin/bash
Таны хэрэглэхийг хүсэж байгаа бүрхүүл тань
/etc/shells файл дотор заавал
байх ёстой. Хэрэв та портын цуглуулгаас
бүрхүүл суулгасан бол энэ нь автоматаар хийгдчихдэг. Харин та
гар аргаар ямар нэг бүрхүүл суулгавал энэ файлд өөрөө нэмэх хэрэгтэй.
Жишээ нь та bash бүрхүүлийг гар аргаар суулгаад
/usr/local/bin байршилд байрлуулсан бол дараах тушаалыг
өгөх хэрэгтэй:
&prompt.root; echo "/usr/local/bin/bash" >> /etc/shells
Тэгээд дараа нь chsh тушаалыг хэрэглэх хэрэгтэй.
Текст засварлагчид
текст засварлагчид
засварлагчид
FreeBSD дээр текст файлуудыг засварлаж маш олон тохиргоонуудыг хийдэг.
Тийм болохоор та текст засварлагч дээр гаршиж сурах нь чухал.
FreeBSD нь үндсэн хэдэн засварлагчтай хамт ирдэг бөгөөд портын цуглуулга
дээрээ бол олон зуун засварлагчтай.
ee
засварлагчид
ee
Хамгийн амархан бөгөөд сурахад хялбар засварлагч бол
ee бөгөөд easy editor буюу хялбар засварлагч гэдгийг
товчилсон нэр юм. ee-г эхлүүлэхийн тулд тушаал бичих
мөрөнд ee файлын-нэр гэж бичих бөгөөд
файлын-нэр нь засварлагдах файлын нэр.
Жишээ нь, /etc/rc.conf файлыг засварлахын тулд
ee /etc/rc.conf гэж бичнэ.
ee засварлагч дотроо дээд хэсэгт нь програмыг хэрэглэх
заавар нь бичээстэй байдаг. ^ гэсэн тэмдэг нь гарын
Ctrl товчийг илэрхийлдэг бөгөөд ^e гэдэг нь
Ctrle гэсэн
гарын товчлол юм.
ee програмаас гарахын тулд Esc товч
дараад leave editor буюу засварлагчаас гарна гэдгийг сонгох хэрэгтэй.
Хэрэв файлд өөрчлөлт орсон бол гарахаас өмнө хадгалах эсэхийг лавлаж асуух болно.
vi
засварлагчид
vi
emacs
editors
emacs
Мөн FreeBSD нь
vi гэсэн хүчирхэг засварлагчийг системийн
үндсэн хэсэгтэй цуг зөөвөрлөдөг бөгөөд бас
Emacs болон vim зэрэг
зaсварлагчдыг FreeBSD Портын цуглуулгадаа багтаасан байдаг
(editors/emacs болон editors/vim).
Эдгээр засварлагчид нь ажиллах хүчин чадвараараа илүү боловч сурахад арай илүү төвөгтэй байдаг.
Гэвч та текст файлыг засварлахад маш их хөдөлмөр гаргахаар бол
vim эсвэл Emacs
програмуудыг сурснаар таны цаг болон хөдөлмөрийг цаашид улам илүү хөнгөвчлөх болно.
Төхөөрөмж ба төхөөрөмжийн цэгүүд
Төхөөрөмж гэдэг ойлголт нь голдуу
системд буй төхөөрөмж болох диск, хэвлэгч, график карт,
мөн гар зэрэг ордог. FreeBSD эхэлж ачаалах үедээ,
гол чухал таньсан төхөөрөмжүүдээ харуулдаг.
Ингэж эхлэхдээ харуулсан бичлэгийг та дахин харахыг хүсвэл
/var/run/dmesg.boot файлыг хараарай.
Жишээ нь, acd0 гэдэг нь
эхний IDE CDROM төхөөрөмж байхад, kbd0
гэдэг нь гарыг илэрхийлж байдаг.
&unix; үйлдлийн систем нь эдгээр төхөөрөмж уруу хандахдаа
төхөөрөмжийн цэг гэж нэрлэгдэх тусгай файл уруу ханддаг. Эдгээр
төхөөрөмжийн цэгүүд нь
/dev санд байдаг.
Төхөөрөмжийн цэг үүсгэх
Хэрэв системд шинэ төхөөрөмж нэмэгдвэл, эсвэл нэмэлт
төхөөрөмжид зориулсан шаардлага гарвал шинэ төхөөрөмжийн цэг үүсгэх ёстой.
DEVFS (DEVice File System буюу төхөөрөмжийн файл систем)
Төхөөрөмжийн файл систем буюу DEVFS нь ерөнхий файлын
системийн нэрийн талбарын цөм дахь төхөөрөмжийн нэрийн талбарт хандах боломжийг өгдөг.
Төхөөрөмжийн цэгийг үүсгэх эсвэл өөрчлөх зэрэг үйлдлийг
DEVFS нь бидэнд хийж өгч амар болгож өгдөг.
&man.devfs.5; гарын авлагаас нэмэлт мэдээллийг харна уу.
Хоёртын хэлбэрүүд
&os; яагаад &man.elf.5; хэлбэр хэрэглэдгийг ойлгохын тулд, та
ачаалагдаж ажилладаг файлын төрлөөс &unix; дээр ноёлдог
гурван
хэлбэрийг мэдэх ёстой:
&man.a.out.5;
&unix;-н хамгийн хуучин бөгөөд сонгодог
ачаалагддаг файлын хэлбэр. Энэ нь эхэн хэсэгтээ өөрийнхөө
хэлбэрийг таниулах зориулалттай шидэт дугаар агуулж байдаг
(&man.a.out.5; хуудаснаас дэлгэрэнгүй мэдээлэл авна уу).
Ачаалагдсан үедээ санах ойд гурван хэсэгт хуваагддаг:
.text, .data, мөн .bss бөгөөд дээрээс нь хэрэглэгдэх
обьектуудыг агуулсан хүснэгт мөн мөрийн хүснэгтийг агуулж байдаг.
COFF
SVR3 обьект хэлбэр. Толгой хэсэгтээ тодорхой зориулалттай
хүснэгт агуулж байдаг. Тийм болохоор зөвхөн .text, .data,
болон .bss хэсгүүдээс гадна нэмэлт зүйлс агуулж чадна.
&man.elf.5;
COFF-н дараагийн үе. Энэ нь
олон хэсэг агуулахаас гадна 32-бит эсвэл 64-битийн утга агуулах
чадвартай. Нэг муу тал бий: ELF нь тухайн системийн
архитектурт зөвхөн ганцхан ABI байгаа гэж авч үздэг.
SYSV ертөнц (хамгийн багадаа гурван ABI агуулж байдаг: SVR4, Solaris, SCO)
байсаар байхад ингэж авч үзэх нь буруу юм.
FreeBSD нь энэ хүндрэлийг, ABI-н мэдээлэл агуулсан
ачаалагддаг ELF файлуудыг зохицуулдаг
branding хэрэгслийг ашиглаж сайжруулахыг боддог.
Нэмэлт мэдээллийг
&man.brandelf.1; хуудаснаас харна уу.
FreeBSD нь хуучны сонгодог
отгоос салбарлаж гарсан тул
&man.a.out.5; хэлбэрийг хэрэглэж байсан бөгөөд энэ хэлбэрээ 3.X салбар
гарах хүртэл маш олон BSD хувилбартаа ашиглаж байжээ.
Хэдийгээр FreeBSD дээр өмнө нь ELF хоёртын хэлбэрийг
хөрвүүлж мөн ажиллуулж (цөм дээр ч гэсэн) болдог байсан ч,
FreeBSD нь анхнаасаа ELF хэлбэрийг анхдагч хэлбэрээ
болгохыг татгалзсан
билээ. Яагаад? Учир нь,
Линукс систем нь хуваалцдаг кодын сан буюу Shared-Libraries
-д зориулсан үсэрч ажилладаг хүснэгт, мөн түүнийг
хөгжүүлэгчид болон байгууллагад хүндрэлтэй байдаг шалтгаанаар
a.out хэлбэрээс зайлсхийж ELF
хэлбэр рүү шилжих гэж нүсэр хүнд хөдөлмөр зарсан юм.
ELF хэлбэр нь хуваалцдаг кодын сан буюу Shared-Libraries
хүндрэлийг давах боломж олгосон хэрэгслүүдийг санал болгосон бөгөөд тэгээд ч хөгжлийн
явцад нэг алхам урд нь
явж байгааг бодож мөн нэг хэлбэрээс
нөгөө хэлбэрт шилжүүлэх үйл явцад гарах хүнд зардал байсан ч шилжүүлэхээр шийдсэн юм.
FreeBSD-н кодын санг хуваалцах зарчим нь Sun-н
&sunos; загвартай ижил бөгөөд хэрэглэхэд тун хялбар.
Тэгэхээр, яагаад ийм олон хэлбэр байдаг юм бэ?
Энэ асуултанд хариулахын тулд хуучны, энгийн ажиллах зарчимтай төхөөрөмж
хэрэглэж байсан бүүдгэр өнгөрсөн цаг уруу буцацгаая.
Энэ энгийн төхөөрөмж нь энгийн жижигхэн систем дээр л ажиллахыг хүснэ.
a.out нь (PDP-11) төрлийн иймэрхүү энгийн систем
дээр бүгдийг нь хангаж байлаа. Хүмүүс &unix; системийг ийм энгийн
системээс үүсгэсэн болохоор
хуучны загвар болох Motorola 68k, VAXen зэрэг системтэй зохицохын тулд
a.out хэлбэрийг үлдээсэн юм.
Тэгтэл дараа нь нэг сүрхий инженер хөвүүн,
зохиогдсон төхөөрөмжийн зарим ажиллах сул талыг нөхөж процессорыг илүү хурдан
ажиллуулах хөнгөхөн програм бичжээ.
Энэ програм нь шинэ төрлийн архитектурт (тэр үедээ RISC гэж
нэрлэгддэг байсан архитектур) зориулан ажиллахаар бичигдсэн болохоор a.out
хэлбэр нь энэ төхөөрөмжид тохиромжгүй болон хангахуйц сайн биш болж ирэв.
Тийм болохоор энэ шинэ төхөөрөмжтэй илүү үр дүнтэй ажиллахын тулд
илүү олон хэлбэрүүд шинэ загварт зориулж зохиогдож байсан бөгөөд хуучин төрөлд бол
энгийн a.out төрлийг санал болгож болох юм.
COFF, ECOFF мөн өөр илүү хэд хэдэн
хэлбэр нь алдаануудаа нөхөн дэс дараалан үүсгэгдсээр
ELF хүртэл хөгжжээ.
Мөн цаашлаад програмын хэмжээ хэдийгээр ихэссэн ч дискний (мөн
санах ойн) хэмжээ харьцангуй бага байсан болохоор хуваалцаж
болдог кодын сангийн Shared-Libraries
санаа үүссэн юм.
Мөн VM системүүд сайн
хөгжиж эхлэв. Хэдийгээр эдгээр сайжруулалт болгон
a.out хэлбэрийг хэрэглэж байсан ч, шинэ
боломжууд үүсэх тоолонд энэ хэлбэрийг хэрэглэхгүй болж ирэх нь
улам ихэссэн билээ. Мөн түүнчлэн, санах ойг хэмнэх үүднээс
эхлэн ачаалсны дараа өөр тийшээ үсрэх юм уу эсвэл явцын дунд
код нэмэгдэж болох загваруудыг хүмүүс сонирхож эхлэв.
Програмын хэлүүд улам сайжирч хүмүүс програмын үндсэн хэсгийг автоматжуулсан
код хүсэх болжээ. Энэ бүх боломжуудыг биелүүлэх гэж
a.out хэлбэрийг маш их олон янзаар яргалсан бөгөөд хэсэгтээ
л энэ нь ажилладаг байв. Нэг мэдэхэд a.out
хэлбэр нь ихсэж буй бүх хүндрэлийг зохицуулж чадахааргүй
бичлэгийн төвөгтэй болон хэрэглэхэд хэцүү байдалд хүрсэн байна.
Хэдийгээр энэ хүндрэлүүдийг ELF хэлбэр нь
давдаг боловч шилжих явц нь маш хүндрэлтэй байдаг.
Тийм болохоор ELF хэлбэр руу шилжих төвөг нь
a.out хэлбэрийг хэрэглэх төвгөөс их байвал
ELF хэлбэр нь хүлээгдэхээс өөр аргагүй болжээ.
Гэвч цаг хугацаа өнгөрсөөр, FreeBSD ба түүний уламжилж гарсан системийн
хөрвүүлэх хэрэгсэл нь (ялангуяа ассемблер болон дуудагч буюу loader) хоёр замаар
зэрэг хөгжсөөр байв. FreeBSD салаа нь кодын хуваалцдаг санг нэмж мөн зарим алдааг
нь залруулсан байна. Үүнийг анх бичсэн GNU-н ард түмэн уг кодоо шинэчилж дахин
бичээд янз бүрийн хэлбэрүүдийг нэмж болдог болгоод мөн хөрвүүлэгчээс
хамааралгүй хөрвүүлэгддэг болгох зэрэг цааш нь хөгжүүлжээ.
Хэдийгээр маш олон хүн FreeBSD дээр хөрвүүлэгчээс хамаарахгүй
хөрвүүлэхийг хүссэн боловч FreeBSD-н as болон
ld-д зориулсан хуучин кодноос болоод
азгүйтжээ. GNU-н шинэ хэрэгслүүд нь (binutils)
хөрвүүлэгчээс хамааралгүй, ELF,
кодын хуваалцдаг сан, C++ өргөтгөл зэргүүдийг хөрвүүлж чаддаг болжээ.
Мөн цаашлаад маш олон байгууллагууд
ELF хэлбэртэй хоёртын програмуудыг гаргаж эхэлсэн тул
тэдгээрийг хэрэглэхийн тулд FreeBSD уг хэлбэрийг дэмжих нь зөв гэж шийдсэн юм.
ELF хэлбэр нь a.out хэлбэрийг бодвол
илүү өргөн хүрээтэй бөгөөд үндсэн системийг илүү өргөжүүлдэг.
ELF хэрэгслүүд нь маш сайн зохион байгуулагдсан бөгөөд
хөрвүүлэгчээс хамаардаггүй болохоор хүмүүсийн хүсэлд яг тохирдог.
ELF нь a.out хэлбэрийг бодвол жаахан
удаан байж болох боловч үүнийг хэмжиж тодорхойлно гэдэг нь хэцүү билээ.
Мөн энэ хоёрыг санах ойд хуудас зохицуулах, эхлэн ажиллах зарчим зэргийг нь харьцуулсан
маш олон шинж чанарууд байдаг. Тэдгээр шинж чанарууд нь тийм ч чухал биш бөгөөд
энэ нь зөвхөн ялгаа нь билээ. Одоо бол
a.out хэлбэр нь GENERIC
цөмөөс хасагдсан бөгөөд a.out хэлбэрийг ажиллуулдаг байсан цөм нь
хуучны цөмд тооцогдоно.
Нэмэлт мэдээлэл олж авах нь
Гарын авлага
гарын авлага
Ихэнх дэлгэрэнгүй мэдээллүүд нь FreeBSD дээр гарын авлага хэлбэрээр
оршиж байдаг. Систем дээр ажиллаж байгаа бараг бүх програмууд нь ажиллах болон
авдаг шинж чанараа тодорхойлсон товч заавар буюу гарын авлагатай хамт ирдэг.
Тийм гарын авлагыг man тушаалаар харна.
man тушаалын хэрэглээ нь тун хялбар:
&prompt.user; man тушаал
тушаал нь судалж уншихыг хүссэн тушаалын нэр байх ёстой.
Жишээлбэл ls тушаалын тухай мэдээлэл харахыг хүсвэл:
&prompt.user; man ls
Гарын авлага нь дотроо дараах хэсгүүдэд дугаарлагдаж хуваагддаг:
Хэрэглэгчийн тушаал.
Системийн дуудлага болон алдааны дугаар.
C програмын хэлний санд байрлах функц нь.
Төхөөрөмжийн драйвер.
Файлын хэлбэр.
Тоглоом болон бусад салбар.
Төрөл бүрийн бусад мэдээлэл.
Системээс санаа тавьж үйлдэх тушаал.
Цөм хөгжүүлэгч.
Зарим тохиолдолд гарын авлагын зарим бүлэг нь саяны хуваасан хэсэгт бүрд
ижил байдаг. Жишээлбэл chmod тушаалыг хэрэглэгч нэг янзаар хэрэглэж
байхад систем бас chmod() тушаалыг өөр зорилгоор хэрэглэдэг.
Энэ тохиолдолд та системд аль сэдвээ сонгож байгаагаа ойлгуулахын
тулд харгалзах дугаарыг нь өгөх ёстой:
&prompt.user; man 1 chmod
Энэ тохиолдолд chmod тушаалыг хэрэглэгч яаж дуудаж хэрэглэх
тухай харуулна. Гарын авлагын тухайн хэсгийг нь харахын тулд голдуу
хаалт дотор тухайн хэсгийн дугаарыг нь бичиж ханддаг. Тэгэхээр &man.chmod.1; гэвэл
хэрэглэгчид хамаатай хэсэг нь, &man.chmod.2; гэвэл системд хамаатай хэсэг харуулагдана.
Хэрэв та тушаалынхаа нэрийг мэдэж байвал энэ аргаар маш амархан
хэрэглэх зааврыг уншиж чадахаар боллоо. Гэтэл та тушаалынхаа нэрийг мэдэхгүй
тохиолдолд яах вэ? Энэ үед та man тушаалд тухайн хэрэгтэй
тушаалын зааварт хайх түлхүүр үгийг сонголт ашиглан зааж өгч болдог.
:
&prompt.user; man -k mail
Энэ тохиолдолд, заавартаа mail
гэдэг үг агуулсан
тушаалуудыг жагсааж танд харуулна. Энэ арга нь үндсэндээ
apropos тушаалын үүрэгтэй ижил болно.
За тэгэхээр, таны
/usr/bin санд маш их олон тушаалууд байгааг та мэддэг мөртлөө
ямар үйлдэл хийдгийг нь сайн мэдэхгүй тохиолдолд яах вэ? Хамгийн амархан арга бол:
&prompt.user; cd /usr/bin
&prompt.user; man -f *
эсвэл
&prompt.user; cd /usr/bin
&prompt.user; whatis *
энэ хоёр хоёулаа ижилхэн үйлдэл хийдэг.
GNU Info файлууд
Free Software Foundation
FreeBSD нь Free Software Foundation (FSF) буюу Чөлөөт Програмын Сангаас
бүтээсэн маш олон програмуудыг агуулж байдаг. Гарын авлага хуудаснаас гадна
эдгээр програмууд нь мөн нэмэлт текст загвартай
info файл агуулж байдаг бөгөөд уг төрлийн мэдээлэл нь
info тушаалаар харуулагддаг. Хэрэв та
emacs-г суулгасан бол
emacs-н info горимд бас харж болно.
&man.info.1; тушаалыг хэрэглэхийн тулд ердөө:
&prompt.user; info тушаал
Товч тайлбарыг нь харахын тулд h дарна. Тушаалын
түргэн зааврыг харахын тулд ? гэж дараарай.
diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/config/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/config/chapter.sgml
index 58bfa86234..9f01c47775 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/config/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/config/chapter.sgml
@@ -1,3110 +1,3110 @@
Шерн
Ли
Хойно дурдсан заавар болон гарын авлага дээр тулгуурлан бичсэн
Майк
Смит
Зааврыг бичсэн
Мэтт
Диллон
tuning(7)-г бичсэн
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
Тохиргоо ба Тааруулалт
Ерөнхий агуулга
системийн тохиргоо
системийн оновчлол
&os;-ийн хамгийн чухал зүйлүүдийн нэг нь системийн тохиргоо юм.
Зөв системийн тохиргоо нь ирээдүйн шинэчлэлтүүдийн үед толгойн өвчин гаргахгүй
байхад тусална. Энэ бүлэг &os; системийг тааруулахад хэрэглэгддэг зарим нэг
параметрүүд болон тохиргооны процессийн талаар илүү тайлбарлах болно.
Энэ бүлгийг уншсаны дараа, та дараах зүйлсийг мэдэх болно:
Файлын системүүд болон хуваалтуудтай хэрхэн үр ашигтай ажиллах
талаар.
rc.conf тохиргоо болон
/usr/local/etc/rc.d эхлэлийн системүүдийн
үндсүүд.
Сүлжээний картыг хэрхэн тохиргоо болон тест хийх талаар.
Сүлжээний төхөөрөмж дээрээ виртуал хостууд хэрхэн тохируулах талаар.
/etc дэх төрөл бүрийн тохиргооны файлыг
хэрхэн ашиглах талаар.
sysctl хувьсагчуудыг ашиглан &os;-ийг
хэрхэн тааруулах талаар.
Дискний хурдан ажиллагааг хэрхэн тааруулах болон цөмийн хязгааруудыг
хэрхэн өөрчлөх талаар.
Энэ бүлгийг уншихаасаа өмнө, та дараах зүйлсийг мэдэх шаардлагатай:
&unix; болон &os;-ийн үндсийг ойлгох ().
Цөмийн тохиргоо/хөрвүүлэлтийн үндсүүдийн талаар ойлголттой байх
().
Эхний Тохиргоо
Хуваалтын байрлал
хуваалтын байрлал
/etc
/var
/usr
Үндсэн Хуваалтууд
&man.bsdlabel.8; болон &man.sysinstall.8; ашиглан файлын
системүүдийг байрлуулахдаа хатуу хөтлөгчүүд өгөгдлийг дотоод замуудаас
илүү гаднах замуудаас хурдан шилжүүлдгийг санаарай.
Тиймээс жижиг, байнга ханддаг файлын системүүд хөтлөгчийн гадна тал уруу ойрхон
байх ёстой бөгөөд /usr зэрэг том хуваалтууд
дотор тал уруу байх хэрэгтэй. Хуваалтуудыг иймэрхүү дарааллаар байрлуулах нь
зөв юм: root, swap, /var,
/usr.
/var-ийн хэмжээ төлөвлөсөн машины хэрэглээг
тусгадаг.
/var нь шуудангийн хайрцгууд, бүртгэлийн файлууд,
болон принтерийн spool агуулдаг. Шуудангийн хайрцгууд болон бүртгэлийн
файлууд хичнээн хэрэглэгч байгаа болон ямар хугацаанд бүртгэлийн файлууд байхаас
хамаараад төсөөлөшгүй хэмжээнд хүртэл ихсэж болдог. Ихэнх хэрэглэгчид
гигабайтыг шаардахгүй боловч /var/tmp нь
багцуудыг багтаахаар том байх шаардлагатай.
/usr хуваалт &man.ports.7; цуглуулга (байлгахыг зөвлөдөг),
болон эх код (заавал биш) зэрэг системийг дэмжихэд шаардлагатай ихэнх файлуудыг агуулдаг.
Эдгээрийг суулгалтын үед сонгох боломжтой. Энэ хуваалтад хамгийн багаар 2 гигабайтыг зөвлөдөг.
Хуваалтын хэмжээг сонгохдоо зайн шаардлагыг бодох хэрэгтэй. Нэг хуваалт нь
бараг л ашиглагдахгүй байхад нөгөө нь зайгүй болж байх нь асуудал юм.
&man.sysinstall.8;-ийн Auto-defaults
хуваалтын хэмжээг өгөгч нь заримдаа /var болон
/ хуваалтуудад боломжоос бага хэмжээг сонгодгийг
зарим хэрэглэгчид олсон байна. Хуваалтыг ухаалгаар харамгүй хийгээрэй.
Swap Хуваалт
swap хэмжээ нэмэх
swap хуваалт
Swap хуваалтын хэмжээ системийн санах ойг (RAM) хоёр дахин авсан
хэмжээтэй байх ёстой. Жишээлбэл машин 128 мегабайт санах ойтой
бол swap файл 256 мегабайт байх ёстой. Бага санах ойтой системүүд
их swap-тай бол илүү хурдан ажиллаж болох юм. 256 мегабайтаас бага
swap-ийг хэрэглэхийг зөвлөдөггүй бөгөөд санах ойн өргөтгөл хэрэгтэй. Цөмийн
VM хуудаслах алгоритмууд нь багаар бодоход гол санах ойг хоёр дахин авсантай
тэнцэх swap хуваалттай байх үед хамгийн хурдан ажиллахаар тааруулагдсан
байдаг. Хэтэрхий бага swap тохируулах нь VM хуудас скан хийх кодыг үр
ашиггүйтэлд хүргэж илүү санах ой хожим нэмэхэд асуудал үүсгэж болох юм.
Олон SCSI дискнүүд бүхий (эсвэл олон IDE дискнүүд өөр өөр хянагчууд дээр
ажиллаж байгаа) томоохон системүүдэд swap-ийг хөтлөгч болгон дээр (4 хөтлөгч хүртэл)
тохируулахыг зөвлөдөг. Swap хуваалтууд нь ойролцоогоор адилхан хэмжээний
байх шаардлагатай. Цөм дурын хэмжээтэй ажиллаж чадах боловч дотоод өгөгдлийн
бүтцүүд хамгийн том swap хуваалтыг 4 дахин авсантай адил хэмжээгээр
томрох боломжтой. Swap хуваалтуудыг ойролцоогоор адил хэмжээтэй байлгах нь
swap зайг дискнүүдийн дагуу оновчтойгоор судал үүсгэх боломжийг цөмд олгодог.
Swap их ашиглагддаггүй байсан ч гэсэн том swap хэмжээ байж болно.
Хүчээр дахин ачаалагдах үед дагаж хаагдсан програмаас өгөгдлийг сэргээх нь
амархан байж болох юм.
Яагаад Хуваах хэрэгтэй гэж?
Зарим хэрэглэгчид ганц том хуваалт байхад болно гэж боддог,
гэхдээ энэ нь яагаад буруу болох хэд хэдэн шалтгаан бий.
Нэгдүгээрт хуваалт болгон өөр өөр ажиллагааны шинж чанаруудтай бөгөөд
тэдгээрийг тусгаарласнаар файлын системийг тэдгээрт тааруулах боломжийг
олгодог. Жишээ нь root болон /usr
хуваалтууд байнга бичигдэхээсээ илүү ихэвчлэн уншигддаг.
Харин уншилт болон бичилт /var болон
/var/tmp-д байнга хийгддэг.
Системийг зөв хувааснаар ачаалалтай хуваалтуудад хийсэн жижиг
бичилтээр гарсан хэсэглэлт илүүдэж байнга уншигддаг хуваалтууд уруу
хальдаггүй. Бичилт-ачаалсан хуваалтуудыг дискний ирмэг уруу байрлуулах нь
бичилт ихэвчлэн хийгддэг хуваалтууд дахь I/O ажиллагааг хурдасгадаг.
Том хуваалтуудад I/O-н хурдан ажиллагаа хэрэгтэй байж болох ч
тэдгээрийг дискний ирмэг уруу илүүтэй ойртуулах нь
/var-ийг ирмэг уруу шилжүүлснээс илүү
мэдэгдэхүйц хурдан ажиллагаанд хүргэхгүй. Эцэст нь найдвартай байдлыг бодох
ёстой. Ихэвчлэн уншигддаг, жижиг, цэвэрхэн root хуваалт хэцүү сүйрэл
болоход сэргэх боломж нь хамаагүй илүү байна.
Гол Тохиргоо
rc файлууд
rc.conf
Системийн тохиргооны мэдээлэл /etc/rc.conf
дотор байдаг. Энэ файл нь өргөн хүрээний, зарчмын хувьд системийг эхлэх
үед системийг тохируулахад ашиглагддаг тохиргооны мэдээллүүдээс тогтоно.
Үүний нэр нь шууд утгыг тодорхойлно; энэ нь rc*
файлуудад зориулсан тохиргооны мэдээлэл юм.
Администратор
/etc/defaults/rc.conf-ийн анхдагч утгуудыг
rc.conf файлд өөрчилж оруулах хэрэгтэй.
Анхдагчуудын файл /etc уруу хуулагдах ёсгүй -
энэ нь жишээ биш анхдагч утгуудыг агуулдаг. Бүх системийн холбогдолтой
өөрчлөлтүүд rc.conf файлд өөрт нь хийгдэх
ёстой.
Удирдлагын нэмэлт ачааллыг байнга бага байлгахын тулд сайт дагуух тохиргоог
системийн тусгайлсан тохиргооноос тусгаарлах хэд хэдэн стратеги кластер хийгдсэн
програмуудад байж болох юм. Сайтын дагуух тохиргоог
/etc/rc.conf.site зэрэг өөр файлд байрлуулж
дараа нь энэ файлыг зөвхөн системийн тусгайлсан мэдээллийг агуулдаг
/etc/rc.conf-д оруулахыг
зөвлөдөг.
rc.conf нь &man.sh.1;-ээр уншигддаг болохоор
үүнийг хийхэд амархан байна. Жишээ нь:
rc.conf:
. /etc/rc.conf.site
hostname="node15.example.com"
network_interfaces="fxp0 lo0"
ifconfig_fxp0="inet 10.1.1.1"
rc.conf.site:
defaultrouter="10.1.1.254"
saver="daemon"
blanktime="100"
Дараа нь rc.conf.site файл
систем болгонд rsync эсвэл адил
програмаар түгээгдэж болох бөгөөд харин
rc.conf файл нь өөр өөр хэвээр байх болно.
&man.sysinstall.8; эсвэл make world ашиглан
системийг шинэчлэхэд rc.conf файлыг
дарж бичихгүй, тэгэхээр системийн тохиргооны мэдээлэл хаягдахгүй.
Програмын Тохиргоо
Ерөнхийдөө суулгасан програмууд нь өөрийн дүрэм гэх мэт онцлогтой өөр өөрийн
тохиргооны файлуудтай байдаг. Эдгээр файлуудыг багц удирдах хэрэгслүүдээр
амархан олж удирдаж болохоор үндсэн системээс тусад нь байлгах нь чухал юм.
/usr/local/etc
Ерөнхийдөө эдгээр файлууд нь /usr/local/etc
дотор суулгагддаг. Програм их олон тооны тохиргооны файлуудтай тохиолдолд
тэдгээрийг агуулж дэд сан үүсгэгдэнэ.
Ихэнхдээ порт эсвэл багц суухад жишээ тохиргооны файлууд бас суудаг.
Эдгээр нь ихэнхдээ .default дагавраар
танигддаг. Хэрэв програмын хувьд тохиргооны файлууд байхгүй байвал
тэдгээрийг .default файлуудыг хуулж үүсгэнэ.
Жишээ нь /usr/local/etc/apache санд
байгаа файлуудыг үзье:
-rw-r--r-- 1 root wheel 2184 May 20 1998 access.conf
-rw-r--r-- 1 root wheel 2184 May 20 1998 access.conf.default
-rw-r--r-- 1 root wheel 9555 May 20 1998 httpd.conf
-rw-r--r-- 1 root wheel 9555 May 20 1998 httpd.conf.default
-rw-r--r-- 1 root wheel 12205 May 20 1998 magic
-rw-r--r-- 1 root wheel 12205 May 20 1998 magic.default
-rw-r--r-- 1 root wheel 2700 May 20 1998 mime.types
-rw-r--r-- 1 root wheel 2700 May 20 1998 mime.types.default
-rw-r--r-- 1 root wheel 7980 May 20 1998 srm.conf
-rw-r--r-- 1 root wheel 7933 May 20 1998 srm.conf.default
Файлын хэмжээнүүд нь зөвхөн srm.conf файл
өөрчлөгдсөнийг харуулж байна. Apache
портын дараагийн шинэчлэл энэ өөрчлөгдсөн файлыг дарж хуулахгүй.
Том
Рөүдс
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
Үйлчилгээнүүдийг эхлүүлэх нь
үйлчилгээнүүд
Олон хэрэглэгчид Портуудын Цуглуулгаас гуравдагч програм хангамжуудыг
&os; дээр суулгахаар сонгодог. Ихэнх тохиолдолд програм хангамжийг
систем ачаалахад эхлүүлэхээр тохируулах шаардлагатай байж болох юм.
mail/postfix эсвэл
www/apache13
зэрэг үйлчилгээнүүд нь системийг ачаалахад эхлүүлж болох програм
хангамжийн багцуудын зөвхөн хоёрхон жишээ юм. Энэ хэсэгт гуравдагч
програм хангамжийг ажиллуулах процедурын талаар тайлбарлах болно.
&os; дээр &man.cron.8; зэрэг ихэнх үйлчилгээнүүд системийн эхлүүлэх
скриптүүдийн тусламжтай эхэлдэг. Эдгээр скриптүүд &os; эсвэл
үйлдвэрлэгчийн хувилбараас хамааран өөр өөр байна; гэхдээ хамгийн чухал
авч үзэх зүйл нь тэдгээрийн эхлэх тохиргоог энгийн эхлүүлэх скриптүүдээр хийх
боломжтой явдал юм.
rc.d-ээс өмнө програм хангамжууд энгийн эхлүүлэх
скриптээ системийн эхлүүлэх скриптүүдийн уншдаг
/usr/local/etc/rc.d санд
хийдэг байсан. Дараа нь эдгээр скриптүүд нь системийн ачаалалтын сүүлийн шатуудад
ажилладаг.
Олон хувь хүмүүс хуучин тохиргооны загварыг шинэ систем уруу нийлүүлэх гэж
олон цагийг зарсаар байгаа боловч зарим гуравдагч хэрэгслүүд скриптээ
дээр дурдсан сан уруу хийхийг шаардсан хэвээр байгаа юм. Скриптүүдийн
гол ялгаанууд нь rc.d ашиглаж байгаа эсэхээс
хамаарна. &os; 5.1-ээс өмнө хуучин тохиргооны загвар ашиглагдаж
байсан бөгөөд бараг бүх л тохиолдлуудад шинэ загварын скриптүүд ч бас
зүгээр ажиллах юм.
Скрипт бүр зарим хамгийн бага шаардлагыг хангах ёстой боловч ихэнхдээ
&os;-ийн хувилбараас хамаарна. Скрипт бүр төгсгөлдөө .sh
өргөтгөл залгаатай байх шаардлагатай бөгөөд скрипт бүр систем дээр
ажиллах боломжтой байх ёстой. Сүүлийнхийг chmod
тушаал ашиглан ганц 755 эрхийг заан хийж болно.
Мөн хамгийн багаар бодоход програмыг эхлүүлэх болон
зогсоох тохируулгууд байх ёстой.
Хамгийн энгийн эхлүүлэх скрипт яг энэн шиг харагдах болов уу:
#!/bin/sh
echo -n ' utility'
case "$1" in
start)
/usr/local/bin/utility
;;
stop)
kill -9 `cat /var/run/utility.pid`
;;
*)
echo "Usage: `basename $0` {start|stop}" >&2
exit 64
;;
esac
exit 0
Энэ скрипт utility хэмээгдсэн програмд
зориулагдсан зогсоох болон
эхлүүлэх тохируулгатай байна.
Гараар ингэж эхлүүлж болно:
&prompt.root; /usr/local/etc/rc.d/utility.sh start
Бүх гуравдагч програм хангамжууд rc.conf-д
мөр байхыг шаарддаггүй боловч бараг л өдөр болгон шинэ порт
энэ тохиргоог авахаар өөрчлөгдөж байна. Тухайн програмын талаар дэлгэрэнгүй
мэдээллийг суулгалтын сүүлийн дэлгэцэд гаргасан үр дүнгээс шалгаарай.
Зарим гуравдагч програм хангамжууд програмыг rc.d-тэй
цуг ашиглахыг зөвшөөрдөг эхлүүлэх скриптүүдтэй байдаг; гэхдээ
энэ нь дараагийн хэсэгт хэлэлцэгдэнэ.
Програмын Өргөтгөсөн Тохиргоо
Одоогийн &os;-ийн rc.d-г агуулдаг нь
програмын эхлүүлэх тохиргоог илүү хялбар, боломжтой болгосон.
rc.d хэсэгт
хэлэлцсэн түлхүүр үгүүдийг ашиглан програмууд жишээ нь
DNS зэрэг зарим үйлчилгээнүүдийн дараа
ажиллахаар тохируулагдаж болно; эхлүүлэх скриптүүдэд хатуугаар
бичигдсэн тугуудын оронд rc.conf-оор
нэмэлт тугуудыг өгөхийг зөвшөөрч болох гэх мэт.
Үндсэн скрипт дараах байдлаар харагдаж болно:
#!/bin/sh
#
# PROVIDE: utility
# REQUIRE: DAEMON
# KEYWORD: shutdown
#
# DO NOT CHANGE THESE DEFAULT VALUES HERE
# SET THEM IN THE /etc/rc.conf FILE
#
utility_enable=${utility_enable-"NO"}
utility_flags=${utility_flags-""}
utility_pidfile=${utility_pidfile-"/var/run/utility.pid"}
. /etc/rc.subr
name="utility"
rcvar=`set_rcvar`
command="/usr/local/sbin/utility"
load_rc_config $name
pidfile="${utility_pidfile}"
start_cmd="echo \"Starting ${name}.\"; /usr/bin/nice -5 ${command} ${utility_flags} ${command_args}"
run_rc_command "$1"
Энэ скрипт нь өгөгдсөн utility-г
daemon үйлчилгээний дараа ажиллуулахаар
тохируулагдсан. Мөн PID, эсвэл процессийн
ID файлыг заах болон дагах аргыг бас хангадаг.
Энэ програм дараах мөрийг /etc/rc.conf
файлд оруулж болно:
utility_enable="YES"
Энэхүү арга нь тушаалын мөрийн нэмэлт өгөгдлүүдийг илүү хялбараар
удирдах боломжийг зөвшөөрдөг бөгөөд /etc/rc.subr
дахь анхдагч функцуудыг оруулах, &man.rcorder.8; хэрэгсэлтэй нийцтэй байх,
болон rc.conf файлын тусламжтай хялбараар
тохиргоо хийх боломжийг бас хангадаг.
Үйлчилгээнүүдийг эхлүүлэхийн тулд үйлчилгээнүүдийг ашиглах нь
POP3 сервер дэмонууд,
IMAP зэрэг бусад үйлчилгээнүүд &man.inetd.8;
ашиглан эхэлж болдог. Энэ нь Портуудын Цуглуулгаас
/etc/inetd.conf файлд нэмэгдэх мөр бүхий эсвэл
одоогийн байгаа мөрүүдийн нэгнээс тайлбарыг болиулж идэвхжүүлдэг үйлчилгээний
хэрэгслийг суулгаснаар хэрэгждэг.
inetd болон түүний тохиргоотой ажиллах
талаар inetd хэсэгт гүнзгий
тайлбарласан байгаа болно.
Зарим тохиолдолд &man.cron.8; ашиглан системийн үйлчилгээнүүдийг
эхлүүлэх нь илүү ашигтай байж болох юм. Энэ арга нь хэд хэдэн давуу талуудтай
бөгөөд учир нь cron эдгээр процессуудыг
crontab-н файлын эзэмшигчийн эрхээр ажиллуулдаг.
Энэ нь ердийн хэрэглэгчдэд зарим програмуудыг эхлүүлж ажиллагааг хангах боломжийг
олгодог.
cron хэрэгсэл @reboot
гэсэн бусдад байхгүй боломжийг олгодог бөгөөд цаг хугацааг заах хэсэгт ашиглагдах
боломжтой. Энэ нь системийг эхлүүлэх явцад &man.cron.8; эхлэх үед тухайн
ажлыг ажиллуулдаг.
Том
Рөүдс
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
cron хэрэгслийг тохируулах нь
cron
тохиргоо
&os;-ийн хамгийн ашигтай хэрэгслүүдийн нэг нь &man.cron.8; юм.
cron хэрэгсэл ард ажилладаг бөгөөд
/etc/crontab файлыг байнга шалгаж
байдаг. cron хэрэгсэл
/var/cron/tabs сангаас шинэ
crontab файлуудыг бас шалгадаг.
Эдгээр crontab файлууд нь тусгай функцуудыг
агуулдаг бөгөөд эдгээрийг cron тодорхой хугацаанд
ажиллуулах ёстой байдаг.
cron хэрэгсэл системийн crontab болон хэрэглэгчийн
crontab гэсэн хоёр төрлийн тохиргооны файлыг ашигладаг. Энэ хоёр хэлбэршилтийн
зөвхөн ялгаа нь зургаа дахь талбар юм. Системийн crontab дээрх зургаа дахь
талбар нь тушаалыг ажиллуулах хэрэглэгчийн нэр байдаг. Энэ нь системийн crontab-ийг
ямар ч хэрэглэгчийн эрхээр тушаалуудыг ажиллуулах боломж олгодог. Хэрэглэгчийн
crontab дээрх зургаа дахь талбар нь ажиллуулах тушаал бөгөөд бүх тушаалууд нь
crontab-ийг үүсгэсэн хэрэглэгчийн эрхээр ажилладаг; энэ нь аюулгүй байдлын
нэг чухал боломж юм.
Хэрэглэгчийн crontab-ууд нь хэрэглэгчдэд root
эрхийн шаардлагагүйгээр бодлогуудыг цагийн хуваариар ажиллуулах боломж олгодог.
Хэрэглэгчийн crontab дахь тушаалууд нь crontab-ийг эзэмшиж байгаа хэрэглэгчийн
эрхээр ажилладаг.
root хэрэглэгч бас бусад хэрэглэгчийн нэгэн адил
хэрэглэгчийн crontab-тай байж болно. Энэ нь /etc/crontab-аас
(системийн crontab) өөр байна. Системийн crontab байдаг учраас
root хэрэглэгчийн хувьд ихэнхдээ хэрэглэгчийн crontab
шаардлагагүй байдаг.
/etc/crontab файлыг (системийн crontab) харцгаая:
# /etc/crontab - root's crontab for &os;
#
# $&os;: src/etc/crontab,v 1.32 2002/11/22 16:13:39 tom Exp $
#
&os;-ийн ихэнх тохиргооны файлуудын адил # тэмдэгт
тайлбарыг илэрхийлнэ. Тайлбарыг хүсэж байгаа үйлдэл нь юу болох яагаад хийгдэж
байгааг сануулах зорилгоор файлд тавьж болдог. Тайлбаруудыг тушаал байгаа мөрд
хийж болохгүй бөгөөд ингэсэн тохиолдолд тушаалын хэсэг мэтээр ойлгогдоно; тэдгээр нь
шинэ мөрөнд байх ёстой. Хоосон мөрүүдийг тооцохгүй.
Эхлээд орчин тодорхойлогдох шаардлагатай. Тэнцүүгийн (=)
тэмдэг орчны тохиргоог тодорхойлоход ашиглагддаг бөгөөд энэ жишээн дээр
SHELL,PATH, болон HOME
тохируулгуудад ашиглагдаж байна. Хэрэв бүрхүүлийн мөрийг орхисон бол
cron анхдагч болох sh-ийг ашигладаг.
Хэрэв PATH хувьсагчийг орхисон бол ямар ч анхдагч ашиглагдахгүй бөгөөд
файлын байрлалууд абсолют байх хэрэгтэй. Хэрэв HOME мөрийг
орхисон бол cron ажиллуулж байгаа хэрэглэгчийн гэрийн санг
ашигладаг.
Энэ мөр нь нийт долоон талбарыг тодорхойлдог. Энд жагсаагдсан утгууд нь
minute, hour,
mday, month,
wday,
who, болон command юм.
Эдгээрийг нэрээс нь харахад ойлгомжтой. minute нь тушаал
ажиллах минутаар илэрхийлэгдсэн хугацаа. hour нь
minute-ын адил тохируулга бөгөөд цагаар илэрхийлэгддэг.
mday нь сарын өдрийг заана.
month нь hour болон
minute-тай адил бөгөөд сарыг зааж өгнө.
wday тохируулга нь долоо хоногийн
өдрийг заана. Эдгээр бүх талбарууд нь тоон утга байх ёстой бөгөөд хорин дөрвөн
цагийг дагадаг. who талбар нь тусгай бөгөөд зөвхөн
/etc/crontab файлд байдаг. Энэ талбар нь аль
хэрэглэгчийн эрхээр тушаал ажиллахыг заадаг. Хэрэглэгч өөрийн
crontab файлыг суулгах үед энэ тохируулга байдаггүй.
Эцэст нь command тохируулга жагсаагддаг. Энэ нь
сүүлийн талбар бөгөөд ажиллуулах тушаалд зориулагдсан байх ёстой.
Энэ сүүлийн мөр нь дээр дурдсан утгуудыг тодорхойлдог. Энд бид
хэд хэдэн * тэмдэгтүүд дараалсан */5
гэсэн жагсаалт байгааг анзаарах хэрэгтэй. Эдгээр *
тэмдэгтүүд нь эхний-эцсийн
гэсэн үг бөгөөд
үргэлж гэж ойлгогдож болно. Тэгвэл энэ мөрөөс
үзэхэд atrun тушаал нь root
эрхээр 5 минут тутам аль өдөр сар байгаагаас үл хамааран ажиллана.
atrun тушаалын талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
&man.atrun.8; гарын авлагаас үзнэ үү.
Тушаалууд тэдгээрт өгч болох дурын тооны тугуудтай байж болно; гэхдээ
олон мөр болон уртассан тушаалууд урагшаа ташуу \
үргэлжлүүлэх
тэмдэгтээр хуваагдсан байх ёстой.
Энэ нь crontab файл болгоны хувьд үндсэн тохиргоо
байна, гэхдээ нэг зүйл нь үүнээс өөр байна. Хэрэглэгчийг заадаг зургаа дахь талбар
нь зөвхөн системийн /etc/crontab файлд байна.
Энэ талбарыг хэрэглэгчийн crontab файлуудын хувьд
орхих хэрэгтэй.
Crontab суулгах нь
Та энд тайлбарласан процедурыг ашиглан системийн crontab-ийг засаж/суулгах
шаардлагагүй. Зүгээр л өөрийн дуртай засварлагчийг ашигла:
cron хэрэгсэл файл өөрчлөгдсөнийг мэдээд тэр даруй
шинэчлэгдсэн хувилбарыг ашиглаж эхэлнэ. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг
Энэ БХА-ын оруулгаас үзнэ үү.
Хэрэглэгчийн бичсэн шинэ crontab файлыг суулгахын тулд
эхлээд өөрийн дуртай засварлагчийг ашиглаад зөв хэлбэршилттэй файл үүсгээд дараа нь
crontab хэрэгслийг ашигла.
Хамгийн их ашиглагддаг тушаал бол:
&prompt.user; crontab crontab-file
Энэ жишээн дээрх crontab-file нь
урд нь үүсгэгдсэн crontab-ийн файлын нэр юм.
Суулгасан crontab файлуудыг үзүүлдэг
тохируулга бас байдаг: тохируулгыг
crontab уруу өгч ажиллуулаад гарах үр дүнг
хараарай.
Өөрийн crontab файлыг загвар ашиглалгүйгээр эхнээс нь эхлүүлэхийг хүссэн
хэрэглэгчдэд зориулсан crontab -e тохируулга байдаг.
Энэ нь сонгосон засварлагчийг хоосон файлтай ажиллуулдаг. Файл хадгалагдсаны
дараа автоматаар crontab тушаалаар суулгагддаг.
Хэрэв та дараа нь өөрийн хэрэглэгчийн crontab-ийг
бүр мөсөн устгахыг хүсвэл crontab-ийг
тохируулгатай ашиглаарай.
Том
Рөүдс
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
&os; дээр rc ашиглах нь
2002 онд &os; системийг эхлүүлэхэд зориулж NetBSD-ийн
rc.d системийг оруулсан. Хэрэглэгчид
/etc/rc.d сан доторх файлуудыг
анзаарах хэрэгтэй. Эдгээр файлуудын ихэнх нь
, ,
болон тохируулгуудаар хянагддаг
үндсэн үйлчилгээнүүд байдаг. Жишээ нь &man.sshd.8; нь
дараах тушаалаар дахин эхлэж болно:
&prompt.root; /etc/rc.d/sshd restart
Энэ процедур нь бусад үйлчилгээнүүдийн адил юм. Мэдээж
үйлчилгээнүүд ихэнхдээ автоматаар &man.rc.conf.5;-д зааснаар ачаалах үед
эхэлдэг. Жишээ нь Сүлжээний Хаяг Хөрвүүлэх дэмонг эхлэх үед ажиллуулахаар
нээх нь амархан бөгөөд /etc/rc.conf-д
дараах мөрийг нэмдэг:
natd_enable="YES"
Хэрэв мөр аль хэдийн
байвал -ийг
болгож өөрчлөөрэй. rc скриптүүд өөр бусад хамааралтай
үйлчилгээнүүдийг дараагийн дахин ачаалалтын үеэр доор
тайлбарласны дагуу автоматаар ачаалдаг.
rc.d систем нь үндсэндээ
системийн эхлэх/унтрах үеэр үйлчилгээнүүдийг эхлүүлэх/зогсоох зорилготой
бөгөөд стандарт ,
болон
тохируулгууд нь зөвхөн /etc/rc.conf-ийн харгалзах
хувьсагчууд заагдсан үед өөрийн үйлдлийг гүйцэтгэдэг.
Жишээ нь дээр дурдсан sshd restart тушаал
нь /etc/rc.conf-д
sshd_enable хувьсагч
гэсэн тохиолдолд зөвхөн ажиллана. /etc/rc.conf-д
байгаа тохируулгаас үл хамааран үйлчилгээг ,
эсвэл хийхийн
тулд тушаалууд one
угтвартай байх шаардлагатай.
Жишээ нь sshd-г /etc/rc.conf
дахь тохиргооноос үл хамааран дахин эхлүүлэхдээ дараах тушаалыг ашиглана:
&prompt.root; /etc/rc.d/sshd onerestart
Тохирох rc.d скриптийг
тохируулгатай ажиллуулж /etc/rc.conf-д үйлчилгээ
нээгдсэн эсэхийг амархан шалгадаг. Тиймээс администратор
sshd-г /etc/rc.conf-д
нээгдсэн эсэхийг дараах тушаалыг ажиллуулж шалгаж болно:
&prompt.root; /etc/rc.d/sshd rcvar
# sshd
$sshd_enable=YES
Хоёр дахь мөр (# sshd) нь
root консолынх биш sshd
тушаалын гаргасан үр дүн юм.
Үйлчилгээг ажиллах байгаа эсэхийг шалгах
тохируулга байдаг. Жишээ нь sshd эхэлсэн эсэхийг
шалгахдаа:
&prompt.root; /etc/rc.d/sshd status
sshd is running as pid 433.
Зарим тохиолдолд үйлчилгээг хийх бас боломжтой
байдаг. Энэ нь үйлчилгээг өөрийн тохиргооны файлуудыг дахин уншихыг зааж
үйлчилгээ уруу дохио шидэхийг оролддог. Ихэнх тохиолдолд энэ нь
үйлчилгээ уруу SIGHUP дохио шиднэ гэсэн үг юм.
Үйлчилгээ болгонд энэ боломжийн дэмжлэг байдаггүй.
rc.d систем нь зөвхөн сүлжээний үйлчилгээнд
ашиглагдаад зогсохгүй мөн системийн эхлүүлэлтэд бас ихээхэн хувь нэмэр оруулдаг.
Жишээ нь bgfsck файлыг авч үзье. Энэ скрипт
ажиллахад дараах мэдээллийг хэвлэж гаргана:
Starting background file system checks in 60 seconds.
Тиймээс энэ файлыг зөвхөн системийг эхлүүлэх үед файлын системийн арын
шалгалтыг хийхэд хэрэглэдэг.
Системийн олон үйлчилгээнүүд зөв ажиллахын тулд бусад үйлчилгээнүүдээс
хамаардаг. Жишээ нь NIS болон бусад RPC дээр тулгуурласан үйлчилгээнүүд
rpcbind (portmapper) үйлчилгээ ажиллахаас нааш
амжилттай ажилладаггүй. Үүнийг шийдэхийн тулд хамаарлуудын тухай болон бусад
мета-өгөгдлийн тухай мэдээллийг эхлүүлэх скрипт бүрийн дээд хэсэгт
тайлбараар оруулсан байдаг. &man.rcorder.8; програм хамаарлуудыг
хангаж системийн үйлчилгээнүүдийг ямар дарааллаар ажиллуулах ёстойг
тогтоохын тулд эдгээр тайлбаруудыг уншдаг. Дараах үгнүүдийг эхлүүлэх скрипт
бүрийн дээд хэсэг оруулсан байж болно:
PROVIDE: Энэ файлын хангаж байгаа үйлчилгээнүүдийг заана.
REQUIRE: Энэ үйлчилгээнд шаардлагатай үйлчилгээнүүдийг жагсаана.
Энэ файл заагдсан үйлчилгээнүүдийн дараа ажиллана.
BEFORE: Энэ үйлчилгээнээс хамааралтай үйлчилгээнүүдийг жагсаана.
Энэ файл заагдсан үйлчилгээнүүдийн өмнө ажиллана.
Энэ аргыг ашигласнаар администратор системийн үйлчилгээнүүдийг бусад зарим &unix;
үйлдлийн системүүд шиг ажиллах түвшингүүдтэй (runlevels)
зууралдалгүйгээр амарханаар хянадаг.
rc.d системийн талаар нэмэлт мэдээллийг &man.rc.8;
болон &man.rc.subr.8; гарын авлагын хуудаснуудаас олж болно. Хэрэв та өөрийн
rc.d скриптүүд бичих эсвэл байгаагаа сайжруулахыг сонирхож байгаа бол танд бас
энэ нийтлэл хэрэгтэй байж
болох юм.
Марк
Фонвил
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
Сүлжээний интерфэйс картууд суулгах нь
сүлжээний картууд
тохиргоо
Өнөөдөр бид сүлжээний холболтгүй компьютерийн талаар бодох ч аргагүй болсон
билээ. Сүлжээний картыг нэмж тохируулах нь &os;-ийн дурын администраторын
ердийн ажил болдог.
Тохирох драйверийг олох нь
сүлжээний картууд
драйвер
Эхлэхээсээ өмнө та өөрт байгаа картынхаа загвар, түүнд ашигласан бичил схем
болон PCI эсвэл ISA картын аль нь эсэхийг мэдэх шаардлагатай.
&os; өргөн төрлийн PCI болон ISA картуудыг дэмждэг. Таны карт таны ашиглах хувилбар
дээр дэмжигдсэн эсэхийг Тоног Төхөөрөмжийн Нийцтэй Байдлын Жагсаалтаас шалгаарай.
Таны карт дэмжигдсэнийг мэдсэний дараа та өөрийн картанд тохирох драйвераа
тодорхойлох хэрэгтэй. /usr/src/sys/conf/NOTES болон
/usr/src/sys/arch/conf/NOTES
нь сүлжээний интерфэйс драйверуудын жагсаалтыг дэмжигдсэн бичил схем/картуудын тухай
зарим мэдээллийн хамтаар танд өгөх болно. Хэрэв та аль драйвер нь зөв эсэхэд эргэлзэж
байгаа бол драйверийн гарын авлагын хуудсыг уншаарай. Гарын авлагын хуудас нь
дэмжигдсэн тоног төхөөрөмж болон бүр учирч болзошгүй асуудлуудын тухай дэлгэрэнгүй
мэдээллийг өгдөг.
Хэрэв та ердийн карттай бол ихэнхдээ драйверийг хичээнгүйлэн хайх шаардлагагүй юм.
Ердийн сүлжээний картуудад зориулсан драйверууд нь GENERIC
цөмд байдаг, тэгэхээр таны карт ачаалах явцад иймэрхүү харагдах ёстой:
dc0: <82c169 PNIC 10/100BaseTX> port 0xa000-0xa0ff mem 0xd3800000-0xd38
000ff irq 15 at device 11.0 on pci0
dc0: Ethernet address: 00:a0:cc:da:da:da
miibus0: <MII bus> on dc0
ukphy0: <Generic IEEE 802.3u media interface> on miibus0
ukphy0: 10baseT, 10baseT-FDX, 100baseTX, 100baseTX-FDX, auto
dc1: <82c169 PNIC 10/100BaseTX> port 0x9800-0x98ff mem 0xd3000000-0xd30
000ff irq 11 at device 12.0 on pci0
dc1: Ethernet address: 00:a0:cc:da:da:db
miibus1: <MII bus> on dc1
ukphy1: <Generic IEEE 802.3u media interface> on miibus1
ukphy1: 10baseT, 10baseT-FDX, 100baseTX, 100baseTX-FDX, auto
Энэ жишээн дээр систем дээр байгаа хоёр карт &man.dc.4; драйверийг ашиглаж
байгааг бид харж байна.
Хэрэв таны NIC-д (Network Interface Card буюу Сүлжээний Интерфэйс Карт)
зориулсан драйвер GENERIC-д байхгүй бол та өөрийн NIC-г
ашиглахын тулд тохирох драйверийг ачаалах хэрэгтэй. Ингэхийн тулд хоёр аргын аль нэгийг
ашиглана:
Хамгийн амархан арга нь ердөө л өөрийн сүлжээний картанд зориулсан цөмийн модулийг
&man.kldload.8; ашиглан эсвэл тохирох мөрийг /boot/loader.conf-д
нэмж ачаалах үед автоматаар ачаалах юм. Бүх NIC драйверууд модуль хэлбэрээр байдаггүй;
модулиуд нь байдаггүй төхөөрөмжүүдийн дурдаж болох жишээнүүд гэвэл ISA картууд юм.
Өөр нэг арга нь та өөрийн картын дэмжлэгийг цөмд оруулан статикаар
хөрвүүлж болох юм. Өөрийн цөмийн тохиргооны файлд юу нэмэх ёстойг мэдэхийн тулд
/usr/src/sys/conf/NOTES,
/usr/src/sys/arch/conf/NOTES
болон драйверийн гарын авлагын хуудсыг шалгаарай. Цөмийг дахин хөрвүүлэх талаар
дэлгэрэнгүй мэдээллийг -с үзнэ үү.
Хэрэв таны картыг таны цөм (GENERIC) ачаалах явцад илрүүлсэн бол
та шинэ цөм бүтээх шаардлагагүй.
&windows;-ийн NDIS драйверуудыг ашиглах нь
NDIS
NDISulator
&windows; драйверууд
Microsoft Windows
Microsoft Windows
төхөөрөмжийн драйверууд
KLD (kernel loadable
object буюу цөмийн ачаалж болох обьект)
Харамсалтай нь өөрийн драйверуудад зориулсан схемүүдийг нээлттэй
эхийн хүрээнийхэнд өгдөггүй, тийм мэдээллийг худалдааны нууц гэж үздэг
олон үйлдвэрлэгчид байсаар байна. Ингэснээр &os; болон өөр үйлдлийн системүүдийн
хөгжүүлэгчдэд хоёр сонголт үлдсэн: буцаах инженерчлэлийн хүнд хэцүү, урт хугацааны
процессийг туулж драйверуудыг хөгжүүлэх эсвэл µsoft.windows; тавцангуудад
байдаг хоёртын хэлбэрийн драйверуудыг ашиглах арга замууд юм. &os;-тэй
холбогдсон зэрэг ихэнх хөгжүүлэгчид сүүлийн хандлагыг авч ашигладаг.
Билл Полын (wpaul) оруулсан хувь нэмрийн ачаар &os; 5.3-RELEASE-с
эхлээд Сүлжээний Драйверийн Интерфэйсийн Тодорхойлолтын (NDIS)
эх (native)
дэмжлэг ордог болсон.
&os; NDISulator (өөрөөр Чөтгөр Төсөл) &windows; хоёртын драйверийг
аваад ерөнхийдөө түүнийг &windows; дээр ажиллаж байгаа мэтээр хуурдаг.
&man.ndis.4; драйвер нь &windows; хоёртын файл ашиглаж байгаа учраас
энэ нь зөвхөн &i386; болон amd64 системүүд дээр хэрэглэгдэх боломжтой.
&man.ndis.4; драйвер голчлон PCI, CardBus болон PCMCIA
төхөөрөмжүүдийг дэмжихээр хийгдсэн бөгөөд одоогоор USB төхөөрөмжүүдийн дэмжлэг
хийгдээгүй.
NDISulator ашиглахын тулд танд 3 зүйл хэрэгтэй:
Цөмийн эхүүд
&windowsxp; драйверийн хоёртын файл
(.SYS өргөтгөл)
&windowsxp; драйверийн тохиргооны файл
(.INF өргөтгөл)
Та өөрийн картад зориулсан файлуудыг олоорой. Ерөнхийдөө
тэдгээрийг хавсаргасан CD-үүд эсвэл үйлдвэрлэгчүүдийн вэб хуудаснаас
олж болно. Дараах жишээнүүдэд бид W32DRIVER.SYS
болон W32DRIVER.INF файлуудыг ашиглах
болно.
Та &windows;/i386 драйверийг &os;/amd64 дээр ашиглаж
чадахгүй, зөв ажиллуулахын тулд &windows;/amd64 драйвер заавал олох
шаардлагатай.
Дараагийн алхамд драйверийн хоёртын файлыг цөмийн ачаалж болох
модуль болгон хөрвүүлнэ. Үүнийг хийхийн тулд root
эрхээр &man.ndisgen.8;-г хэрэглэнэ:
&prompt.root; ndisgen /path/to/W32DRIVER.INF /path/to/W32DRIVER.SYS
&man.ndisgen.8; хэрэгсэл нь интерактив бөгөөд шаардлагатай
нэмэлт мэдээллийг асуудаг; энэ нь одоо байгаа санд цөмийн модуль үүсгэх
бөгөөд дараах маягаар ачаалж болно:
&prompt.root; kldload ./W32DRIVER.ko
Үүсгэгдсэн цөмийн модулиас гадна та ndis.ko болон
if_ndis.ko модулиудыг ачаалах хэрэгтэй. Энэ нь
таныг &man.ndis.4;-ээс хамаарсан дурын модулийг ачаалах үед автоматаар
хийгдэх ёстой. Хэрэв та тэдгээрийг гараар ачаалахыг хүсвэл дараах тушаалыг
ашиглаарай:
&prompt.root; kldload ndis
&prompt.root; kldload if_ndis
Эхний тушаал нь NDIS минипорт драйвер дугтуйлагчийг ачаалах бөгөөд
хоёр дахь нь яг сүлжээний интерфэйсийг ачаална.
Одоо &man.dmesg.8;-ийг шалгаж ачаалахад алдаа байгаа эсэхийг
үзэх хэрэгтэй. Бүгд сайн болж өнгөрсөн бол та дараах үр дүнг харах ёстой:
ndis0: <Wireless-G PCI Adapter> mem 0xf4100000-0xf4101fff irq 3 at device 8.0 on pci1
ndis0: NDIS API version: 5.0
ndis0: Ethernet address: 0a:b1:2c:d3:4e:f5
ndis0: 11b rates: 1Mbps 2Mbps 5.5Mbps 11Mbps
ndis0: 11g rates: 6Mbps 9Mbps 12Mbps 18Mbps 36Mbps 48Mbps 54Mbps
Эндээс эхлээд та ndis0 төхөөрөмжид
өөр бусад сүлжээний интерфэйсийн (өөрөөр хэлбэл dc0)
нэгэн адилаар хандах боломжтой болох юм.
Та бусад модулиудтай адилаар NDIS модулиудыг ачаалах явцад ачаалахаар
системийг тохируулж болно. Эхлээд үүсгэгдсэн модуль W32DRIVER.ko-г
/boot/modules уруу хуулах хэрэгтэй.
Тэгээд дараах мөрийг /boot/loader.conf-д нэмнэ:
W32DRIVER_load="YES"
Сүлжээний карт тохируулах нь
сүлжээний картууд
тохиргоо
Сүлжээний картанд зориулсан зөв драйвер ачаалагдсаны дараа
картыг тохируулах шаардлагатай. Бусад олон зүйлсийн адил сүлжээний
карт нь sysinstall програмаар
суулгах явцад тохируулагдаж болно.
Таны системийн сүлжээний интерфэйсүүдэд зориулсан тохиргоог
харуулахын тулд дараах тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.user; ifconfig
dc0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet 192.168.1.3 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.1.255
ether 00:a0:cc:da:da:da
media: Ethernet autoselect (100baseTX <full-duplex>)
status: active
dc1: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet 10.0.0.1 netmask 0xffffff00 broadcast 10.0.0.255
ether 00:a0:cc:da:da:db
media: Ethernet 10baseT/UTP
status: no carrier
lp0: flags=8810<POINTOPOINT,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
lo0: flags=8049<UP,LOOPBACK,RUNNING,MULTICAST> mtu 16384
inet 127.0.0.1 netmask 0xff000000
tun0: flags=8010<POINTOPOINT,MULTICAST> mtu 1500
&os;-ийн хуучин хувилбарууд тохируулгыг
&man.ifconfig.8;-ийн араас залгахыг шаардаж болох бөгөөд
&man.ifconfig.8;-ийн зөв синтаксын дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар гарын
авлагын хуудсанд хандана уу. Энэ жишээн дээр IPv6-тай (inet6 гэх мэт.)
холбоотой оруулгууд орхигдсон болохыг анхаарна уу.
Энэ жишээн дээр дараах төхөөрөмжүүдийг харуулсан:
dc0: Эхний Ethernet интерфэйс
dc1: Хоёрдугаар Ethernet интерфэйс
lp0: Параллел порт интерфэйс
lo0: Буцаж эргэх төхөөрөмж
tun0: Туннель төхөөрөмж нь
ppp-д ашиглагдана.
&os; нь драйверийн нэр дээр цөмийн ачаалах явцад картууд ямар дарааллаар илрүүлэгдсэн
тэр дарааллын тоог нэмж сүлжээний картыг нэрлэдэг. Жишээ нь sis2
нь систем дээрх &man.sis.4; драйвер ашиглаж байгаа 3 дахь сүлжээний карт байж болох юм.
Энэ жишээн дээр dc0 төхөөрөмж босон ажиллаж байна.
Түлхүүр индикаторууд нь:
UP нь картын тохиргоо хийгдэж бэлэн болсныг илэрхийлнэ.
Карт нь Интернэт (inet) хаягтай
(энэ тохиолдолд 192.168.1.3).
Энэ нь зөв дэд сүлжээний багтай (netmask;
0xffffff00 нь
255.255.255.0 адил).
Энэ нь зөв нийтэд цацах хаягтай (энэ тохиолдолд
192.168.1.255).
Картны MAC (ether) хаяг нь
00:a0:cc:da:da:da байна.
Физик зөөгчийн сонголт нь автомат сонголтын
горим дээр байна (media: Ethernet autoselect (100baseTX
<full-duplex>)).
dc1 нь 10baseT/UTP
зөөгчтэй ажиллахаар тохируулагдсан байгааг бид харж болно. Байж болох
зөөгчийн төрлүүдийн тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар өөрийнх нь гарын авлагын
хуудсанд хандаж үзнэ үү.
Холболтын (status) төлөв нь
active буюу идэвхтэй байна, өөрөөр хэлбэл
дамжуулагч илэрсэн байна. dc1-ийн
хувьд бид status: no carrier буюу дамжуулагч
байхгүйг харж болно. Энэ нь Ethernet кабель картанд залгагдаагүй байх үед
хэвийн байна.
Хэрэв &man.ifconfig.8;-ийн үр дүн дараах маягтай төстэй байвал:
dc0: flags=8843<BROADCAST,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
ether 00:a0:cc:da:da:da
Энэ нь карт тохируулагдаагүйг илэрхийлнэ.
Картаа тохируулахын тулд танд root зөвшөөрлүүд
хэрэгтэй. Сүлжээний картын тохируулгууд тушаалын мөрөөс &man.ifconfig.8;-р
хийгдэх боломжтой, гэхдээ та системийг дахин ачаалсан болгоныхоо дараа үүнийг хийх хэрэгтэй болно.
/etc/rc.conf файл нь сүлжээний картын тохиргоог нэмэх
газар юм.
/etc/rc.conf-ийг өөрийн дуртай засварлагч дээр
нээгээрэй. Систем дээрх сүлжээний карт бүрийн хувьд мөр нэмэх хэрэгтэй, манай
жишээн дээр бид эдгээр мөрүүдийг нэмсэн:
ifconfig_dc0="inet 192.168.1.3 netmask 255.255.255.0"
ifconfig_dc1="inet 10.0.0.1 netmask 255.255.255.0 media 10baseT/UTP"
Та dc0,
dc1 болон бусдуудыг өөрийн картуудад зориулсан
төхөөрөмжөөр өөрчлөх болон хаягуудыг зөвөөр солих хэрэгтэй. Зөвшөөрөгдсөн тохируулгуудын
талаар дэлгэрэнгүйг картын драйвер болон &man.ifconfig.8;-ийн гарын авлагын хуудаснуудаас,
бас &man.rc.conf.5; гарын авлагын хуудаснаас /etc/rc.conf-ийн
синтаксын тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг унших хэрэгтэй.
Хэрэв та суулгах явцад сүлжээг тохируулсан бол сүлжээний карт(ууд)ын талаар зарим
мөрүүд аль хэдийн байж болох юм. Мөрүүд нэмэхээсээ өмнө /etc/rc.conf-ийг
дахин шалгаарай.
Мөн та LAN дахь төрөл бүрийн машинуудын нэрүүд болон IP хаягууд
/etc/hosts файлд байхгүй бол тэдгээрийг нэмж засварлах
шаардлагатай. Дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар &man.hosts.5; болон
/usr/share/examples/etc/hosts файлд хандана уу.
Тест хийх болон алдааг олж засварлах нь
/etc/rc.conf-д хэрэгцээтэй өөрчлөлтүүдийг
хийснийхээ дараа та системээ дахин ачаалах шаардлагатай. Ингэснээр
интерфэйс(үүд)эд хийгдэх өөрчлөлт(үүд)ийг зөвшөөрөх бөгөөд ямар нэг тохиргооны
алдаагүйгээр систем ачаалж байгаа эсэхийг шалгадаг.
Систем дахин ачаалагдсаны дараа та сүлжээний интерфэйсүүдээ тест
хийх хэрэгтэй.
Ethernet карт тест хийх нь
сүлжээний картууд
тест хийх нь
Ethernet карт зөв тохируулагдсаныг шалгахдаа та 2 зүйлийг оролдох
хэрэгтэй. Эхлээд интерфэйс уруу өөр уруу нь ping хийгээд дараа нь LAN дахь өөр
машин уруу ping хийх хэрэгтэй.
Эхлээд локал интерфэйсийг тест хийнэ:
&prompt.user; ping -c5 192.168.1.3
PING 192.168.1.3 (192.168.1.3): 56 data bytes
64 bytes from 192.168.1.3: icmp_seq=0 ttl=64 time=0.082 ms
64 bytes from 192.168.1.3: icmp_seq=1 ttl=64 time=0.074 ms
64 bytes from 192.168.1.3: icmp_seq=2 ttl=64 time=0.076 ms
64 bytes from 192.168.1.3: icmp_seq=3 ttl=64 time=0.108 ms
64 bytes from 192.168.1.3: icmp_seq=4 ttl=64 time=0.076 ms
--- 192.168.1.3 ping statistics ---
5 packets transmitted, 5 packets received, 0% packet loss
round-trip min/avg/max/stddev = 0.074/0.083/0.108/0.013 ms
Одоо бид LAN дахь өөр машин уруу ping хийх хэрэгтэй:
&prompt.user; ping -c5 192.168.1.2
PING 192.168.1.2 (192.168.1.2): 56 data bytes
64 bytes from 192.168.1.2: icmp_seq=0 ttl=64 time=0.726 ms
64 bytes from 192.168.1.2: icmp_seq=1 ttl=64 time=0.766 ms
64 bytes from 192.168.1.2: icmp_seq=2 ttl=64 time=0.700 ms
64 bytes from 192.168.1.2: icmp_seq=3 ttl=64 time=0.747 ms
64 bytes from 192.168.1.2: icmp_seq=4 ttl=64 time=0.704 ms
--- 192.168.1.2 ping statistics ---
5 packets transmitted, 5 packets received, 0% packet loss
round-trip min/avg/max/stddev = 0.700/0.729/0.766/0.025 ms
Хэрэв та
/etc/hosts файлыг тохируулсан бол
192.168.1.2-ийн оронд
машины нэрийг бас ашиглаж болох болох юм.
Алдааг олж засварлах нь
сүлжээний картууд
алдааг олж засварлах нь
Тоног төхөөрөмж болон програм хангамжийн тохиргоонуудын алдааг олж
засварлах нь үргэлж зовлон байдаг бөгөөд зовлонг энгийн зүйлүүдийг эхлээд шалгаснаар
багасгах боломжтой. Таны сүлжээний кабель холбогдсон уу? Сүлжээний үйлчилгээнүүдээ
зөв тохируулсан уу? Галт ханаа зөв тохируулсан уу? Таны хэрэглэж байгаа картыг
&os; дэмждэг үү? Алдааны тайланг явуулахаасаа өмнө тоног төхөөрөмжийн
тэмдэглэлийг заавал шалгах хэрэгтэй. Өөрийн &os;-ийн хувилбарыг хамгийн сүүлийн STABLE
хувилбар уруу шинэчлээрэй. Захидлын жагсаалтын архивууд шалгах буюу эсвэл Интернетээс
хайгаарай.
Хэрэв карт ажилласан мөртлөө ажиллагаа муу бол &man.tuning.7; гарын авлагын хуудсыг
унших нь зүйтэй юм. Мөн буруу сүлжээний тохиргоонууд удаан холболтын шалтгаан болдог учир
та сүлжээний тохиргоог бас шалгаж болох юм.
Зарим хэрэглэгчид ганц хоёр device
timeout мэдээлэлтэй тулгарч болох бөгөөд энэ нь зарим картуудын
хувьд хэвийн юм. Хэрэв энэ нь үргэлжлээд эсвэл шаналгаатай болоод эхэлбэл
уг төхөөрөмж өөр бусад төхөөрөмжтэй зөрчилдөж байгаа эсэхийг та магадгүй
шалгахыг хүсэх байх. Кабелийн холболтуудыг дахин шалгаарай. Магадгүй танд
өөр нэг карт хэрэгтэй байж болох юм.
Хэрэглэгчид зарим үед цөөн watchdog timeout
гэсэн алдаанууд хардаг. Ийм үед эхлээд хийх юм нь сүлжээний кабелийг шалгана.
Олон картууд Bus Mastering дэмждэг PCI оролтыг шаарддаг. Зарим нэг эх хавтангуудад
үүнийг зөвхөн нэг PCI оролт зөвшөөрдөг (ихэнхдээ 0-р оролт). Энэ нь асуудал
байж болох эсэхийг сүлжээний карт болон эх хавтангийн баримтаас шалгаарай.
Систем пакетийг зорьсон газар нь чиглүүлж чадахгүй тохиолдолд
No route to host мэдээллүүд гардаг.
Энэ нь анхдагч чиглүүлэлт заагаагүй тохиолдолд эсвэл кабель салгагдсан бол
гардаг. netstat -rn тушаалын үр дүнг
үзээд таны хүрэхийг оролдож байгаа тэр хост уруу чинь зөв чиглүүлэлт байгаа
эсэхийг шалгаарай. Хэрэв байхгүй бол
-г уншаарай.
ping: sendto: Permission denied
алдааны мэдээллүүд нь буруу тохируулсан галт ханаас ихэвчлэн болдог.
Хэрэв ipfw нь цөмд идэвхжсэн бөгөөд
ямар ч дүрэм тодорхойлогдоогүй бол анхдагч бодлого нь бүх трафикийг бүр
ping хүсэлтийг хүртэл татгалзан хаадаг! Дэлгэрэнгүйг -с уншина уу.
Заримдаа картын ажиллагаа муу эсвэл дунджаас доогуур байдаг.
Эдгээр тохиолдолд зөөгч сонголтын горимыг
autoselect горимоос зөв зөөгчийн сонголт
уруу болгож тааруулах нь шилдэг арга юм. Энэ нь ихэнх тоног төхөөрөмжийн
хувьд ихэвчлэн ажиллах боловч хүн болгоны хувьд байгаа ийм асуудлыг шийдэхгүй ч
байж болох юм. Дахин хэлэхэд бүх сүлжээний тохиргоонуудыг шалгаж
&man.tuning.7; гарын авлагын хуудсыг уншаарай.
Виртуал Хостууд
виртуал хостууд
өөр IP хаягууд (alias)
&os;-ийн хамгийн түгээмэл хэрэглээ бол нэг сервер сүлжээн дээр олон сервер мэтээр
ажиллах виртуал сайт хост хийх боломж юм. Үүнийг нэг интерфэйс дээр олон сүлжээний хаягууд
тавьж хийдэг.
Өгөгдсөн сүлжээний интерфэйс нь нэг жинхэнэ
хаягтай бөгөөд
дурын тооны өөр(alias)
хаягуудтай байж болох юм.
Эдгээр өөр хаягуудыг ихэнхдээ /etc/rc.conf-д
тохирох хаягийн оруулгуудыг оруулан нэмж өгдөг.
fxp0 интерфэйсд зориулсан өөр хаягийн оруулга нь иймэрхүү байна:
ifconfig_fxp0_alias0="inet xxx.xxx.xxx.xxx netmask xxx.xxx.xxx.xxx"
Өөр хаягийн оруулгууд нь alias0 гэж эхлэх ёстой бөгөөд дээш өгсөх дарааллаар
явдаг (жишээ нь _alias1, _alias2, гэх мэт).
Тохиргооны үйл явц эхний байхгүй дугаар дээр хүрч зогсдог.
Өөр хаягийн сүлжээний багуудыг тооцоолох нь чухал байдаг, гэхдээ азаар энэ нь
маш амархан. Өгөгдсөн интерфэйсийн хувьд сүлжээний багийг зөвөөр үзүүлдэг нэг хаяг
байх ёстой. Энэ сүлжээн дэх өөр бусад хаягууд бүгд 1-ээс
(энэ нь 255.255.255.255 гэх буюу эсвэл
0xffffffff гэж илэрхийлэгддэг)
тогтсон сүлжээний багтай байх ёстой.
Жишээ нь fxp0 интерфэйс нь
10.1.1.0
сүлжээнд 255.255.255.0 болон
202.0.75.16 сүлжээнд 255.255.255.240
багуудыг ашиглаж хоёр сүлжээнд холбогдсон гэж бодъё.
Бид системийг 10.1.1.1-ээс
10.1.1.5 хүртэл болон
202.0.75.17-ээс эхлээд
202.0.75.20 хүртэлх хаягууд дээр
байлгахыг хүсэж байна. Дээр тэмдэглэсний дагуу өгөгдсөн сүлжээний хүрээн дэх
зөвхөн эхний хаяг (энэ тохиолдолд 10.0.1.1 болон
202.0.75.17) жинхэнэ сүлжээний багтай байх
ёстой; бусад үлдсэн бүгд (10.1.1.2-ээс
10.1.1.5 хүртэл болон
202.0.75.18-ээс эхлээд
202.0.75.20 хүртэл)
255.255.255.255 сүлжээний багтай байхаар
тохируулагдах хэрэгтэй.
Дараах /etc/rc.conf оруулгууд нь энэ зорилгоор адаптерийг зөв
тохируулж байна:
ifconfig_fxp0="inet 10.1.1.1 netmask 255.255.255.0"
ifconfig_fxp0_alias0="inet 10.1.1.2 netmask 255.255.255.255"
ifconfig_fxp0_alias1="inet 10.1.1.3 netmask 255.255.255.255"
ifconfig_fxp0_alias2="inet 10.1.1.4 netmask 255.255.255.255"
ifconfig_fxp0_alias3="inet 10.1.1.5 netmask 255.255.255.255"
ifconfig_fxp0_alias4="inet 202.0.75.17 netmask 255.255.255.240"
ifconfig_fxp0_alias5="inet 202.0.75.18 netmask 255.255.255.255"
ifconfig_fxp0_alias6="inet 202.0.75.19 netmask 255.255.255.255"
ifconfig_fxp0_alias7="inet 202.0.75.20 netmask 255.255.255.255"
Тохиргооны Файлууд
/etc-н бүтэц
Тохиргооны мэдээллийг хадгалдаг хэд хэдэн сангууд байдаг.
Эдгээр нь:
/etc
Системийн ерөнхий тохиргооны мэдээлэл; энд байгаа өгөгдөл нь системийн хувьд өөр өөр.
/etc/defaults
Системийн тохиргооны файлуудын анхдагч хувилбарууд.
/etc/mail
&man.sendmail.8;-ийн нэмэлт тохиргоо, бусад MTA тохиргооны файлууд.
/etc/ppp
Хэрэглэгч- болон цөмийн-ppp програмуудад зориулсан тохиргоо.
/etc/namedb
&man.named.8; өгөгдөлд зориулсан анхдагч байрлал. Ихэнхдээ
named.conf болон бүсийн файлууд энд
хадгалагддаг.
/usr/local/etc
Суулгагдсан програмуудад зориулсан тохиргооны файлууд.
Програм болгоны дэд сангуудыг агуулж болно.
/usr/local/etc/rc.d
Суулгагдсан програмуудад зориулсан эхлүүлэх/зогсоох скриптүүд.
/var/db
Багцын өгөгдлийн бааз, байршил олох өгөгдлийн бааз, гэх зэрэг
систем болгоны хувьд автоматаар үүсгэгдсэн өгөгдлийн баазын файлууд.
Хостын нэрс
хостын нэр
DNS
/etc/resolv.conf
resolv.conf
/etc/resolv.conf нь &os;-ийн
тодорхойлогч Интернэт Домэйн Нэрийн Системд (DNS) хэрхэн хандахыг заадаг.
resolv.conf дахь хамгийн түгээмэл оруулгууд нь:
nameserver
Тодорхойлогчийн асуух нэрийн серверийн IP хаяг. Серверүүд
нь хамгийн ихдээ гурав байх жагсаасан дарааллаар асуугддаг.
search
Хостын нэрийн хайлтад зориулж жагсаалтаас хайх. Энэ нь
ихэнхдээ локал хостын нэрийн домэйноор тодорхойлогддог.
domain
Локал домэйн нэр.
Ердийн resolv.conf:
search example.com
nameserver 147.11.1.11
nameserver 147.11.100.30
search болон
domain тохируулгуудын зөвхөн нэг нь хэрэглэгдэх
ёстой.
Хэрэв та DHCP ашиглаж байгаа бол &man.dhclient.8; нь DHCP серверээс
хүлээн авсан мэдээллээр resolv.conf-г дарж бичдэг.
/etc/hosts
хостууд
/etc/hosts нь хуучин Интернэтийн үлдэгдэл
энгийн текст өгөгдлийн бааз юм. Энэ нь DNS болон NIS-тэй цуг нэрийг IP хаяг уруу
болгож тааруулах боломжийг ханган ажилладаг. LAN-аар холбогдсон локал компьютеруудыг
амархан нэрлэх зориулалтаар &man.named.8; сервер суулгаж тохируулахын оронд энд
байрлуулж болдог. Мөн /etc/hosts нь түгээмэл ханддаг
нэрсэд зориулагдсан гадагшаа хандах хүсэлтийг багасгаж Интернэтийн нэрсийн локал
бичлэгийг хангадаг байж болно.
# $&os;$
#
# Host Database
# This file should contain the addresses and aliases
# for local hosts that share this file.
# In the presence of the domain name service or NIS, this file may
# not be consulted at all; see /etc/nsswitch.conf for the resolution order.
#
#
::1 localhost localhost.my.domain myname.my.domain
127.0.0.1 localhost localhost.my.domain myname.my.domain
#
# Imaginary network.
#10.0.0.2 myname.my.domain myname
#10.0.0.3 myfriend.my.domain myfriend
#
# According to RFC 1918, you can use the following IP networks for
# private nets which will never be connected to the Internet:
#
# 10.0.0.0 - 10.255.255.255
# 172.16.0.0 - 172.31.255.255
# 192.168.0.0 - 192.168.255.255
#
# In case you want to be able to connect to the Internet, you need
# real official assigned numbers. PLEASE PLEASE PLEASE do not try
# to invent your own network numbers but instead get one from your
# network provider (if any) or from the Internet Registry (ftp to
# rs.internic.net, directory `/templates').
#
/etc/hosts нь энгийн хэлбэрийг агуулдаг:
[Internet address] [official hostname] [alias1] [alias2] ...
Жишээ нь:
10.0.0.1 myRealHostname.example.com myRealHostname foobar1 foobar2
Дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар &man.hosts.5; хуудаснаас зөвлөгөө авна уу.
Бүртгэлийн файлын тохиргоо
бүртгэлийн файлууд
syslog.conf
syslog.conf
syslog.conf нь &man.syslogd.8;
програмын тохиргооны файл юм. Энэ нь ямар төрлийн syslog
мэдээллүүд яг аль бүртгэлийн файлд бүртгэгдэхийг заадаг.
# $&os;$
#
# Spaces ARE valid field separators in this file. However,
# other *nix-like systems still insist on using tabs as field
# separators. If you are sharing this file between systems, you
# may want to use only tabs as field separators here.
# Consult the syslog.conf(5) manual page.
*.err;kern.debug;auth.notice;mail.crit /dev/console
*.notice;kern.debug;lpr.info;mail.crit;news.err /var/log/messages
security.* /var/log/security
mail.info /var/log/maillog
lpr.info /var/log/lpd-errs
cron.* /var/log/cron
*.err root
*.notice;news.err root
*.alert root
*.emerg *
# uncomment this to log all writes to /dev/console to /var/log/console.log
#console.info /var/log/console.log
# uncomment this to enable logging of all log messages to /var/log/all.log
#*.* /var/log/all.log
# uncomment this to enable logging to a remote log host named loghost
#*.* @loghost
# uncomment these if you're running inn
# news.crit /var/log/news/news.crit
# news.err /var/log/news/news.err
# news.notice /var/log/news/news.notice
!startslip
*.* /var/log/slip.log
!ppp
*.* /var/log/ppp.log
Дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар &man.syslog.conf.5; гарын авлагын хуудаснаас
зөвлөгөө авна уу.
newsyslog.conf
newsyslog.conf
newsyslog.conf нь ихэнхдээ &man.cron.8; хуваарилан
цагаар ажиллуулдаг &man.newsyslog.8;-д зориулагдсан тохиргоо юм. &man.newsyslog.8;
нь хэзээ бүртгэлийн файлууд архивлагдах эсвэл дахин зохицуулагдахыг тодорхойлдог.
logfile нь logfile.0 уруу,
logfile.0 нь logfile.1
шилжих гэх зэргээр зохицуулагддаг. Бүртгэлийн файлууд өөрөөр &man.gzip.1;
хэлбэрээр logfile.0.gz, logfile.1.gz
гэх зэргээр нэрлэгдэн архивлагдаж болно.
newsyslog.conf нь аль бүртгэлийн файлууд удирдагдах,
хичнээн нь хадгалагдах болон хэзээ тэдгээрт хүрэхийг зааж өгдөг. Бүртгэлийн файлууд нь
тодорхой хэмжээнд хүрэх үед болон эсвэл тодорхой цаг/огнооны давтамжтайгаар зохицуулагддаг ба/эсвэл
архивлагддаг.
# configuration file for newsyslog
# $&os;$
#
# filename [owner:group] mode count size when [ZB] [/pid_file] [sig_num]
/var/log/cron 600 3 100 * Z
/var/log/amd.log 644 7 100 * Z
/var/log/kerberos.log 644 7 100 * Z
/var/log/lpd-errs 644 7 100 * Z
/var/log/maillog 644 7 * @T00 Z
/var/log/sendmail.st 644 10 * 168 B
/var/log/messages 644 5 100 * Z
/var/log/all.log 600 7 * @T00 Z
/var/log/slip.log 600 3 100 * Z
/var/log/ppp.log 600 3 100 * Z
/var/log/security 600 10 100 * Z
/var/log/wtmp 644 3 * @01T05 B
/var/log/daily.log 640 7 * @T00 Z
/var/log/weekly.log 640 5 1 $W6D0 Z
/var/log/monthly.log 640 12 * $M1D0 Z
/var/log/console.log 640 5 100 * Z
Дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар &man.newsyslog.8; гарын авлагын хуудаснаас
зөвлөгөө авна уу.
sysctl.conf
sysctl.conf
sysctl
sysctl.conf нь rc.conf-той
бараг л адил харагддаг. Утгууд нь хувьсагч=утга
хэлбэрээр заагддаг. Тодорхойлсон утгууд нь систем олон-хэрэглэгчийн горимд шилжсэний
дараа тохируулагддаг. Энэ горимд бүх хувьсагчууд тохируулагдах боломжгүй.
Сүйрлийн дохионы гаралтуудын бүртгэлийг хааж бусад хэрэглэгчдийн эхлүүлсэн
процессуудыг өөр хэрэглэгчдэд харуулахгүй байлгахын тулд дараах тохируулгуудыг
sysctl.conf файлд тохируулж өгч болно:
# Do not log fatal signal exits (e.g. sig 11)
kern.logsigexit=0
# Prevent users from seeing information about processes that
# are being run under another UID.
security.bsd.see_other_uids=0
sysctl ашиглан тааруулах нь
sysctl
тааруулах нь
sysctl ашиглан
&man.sysctl.8; нь ажиллаж байгаа &os; системд өөрчлөлтүүдийг хийхийг
танд зөвшөөрдөг интерфэйс юм. Энэ нь туршлагатай системийн администраторын хувьд
ажиллагааг мэдэгдэхүйц сайжруулж чадах TCP/IP болон виртуал санах ойн системийн
олон нарийн тохируулгуудыг агуулдаг. Таван зуу гаруй системийн хувьсагчуудыг
&man.sysctl.8; ашиглан унших болон тохируулж болдог.
&man.sysctl.8; нь голдоо хоёр үүргийг гүйцэтгэдэг: системийн тохиргоонуудыг
унших болон өөрчлөх.
Уншигдаж болох бүх хувьсагчуудыг харахдаа:
&prompt.user; sysctl -a
Тухайн хувьсагчийг уншихдаа, жишээ нь,
kern.maxproc:
&prompt.user; sysctl kern.maxproc
kern.maxproc: 1044
Тухайн хувьсагчийг заахдаа хялбар
хувьсагч=утга
синтаксийг ашиглаарай:
&prompt.root; sysctl kern.maxfiles=5000
kern.maxfiles: 2088 -> 5000
sysctl хувьсагчуудын тохиргоонууд нь ихэвчлэн тэмдэгтүүд (strings),
тоонууд эсвэл boolean (boolean 1 нь тийм эсвэл
0 нь үгүй байна) утгууд байна.
Хэрэв та машин ачаалах болгонд автоматаар зарим хувьсагчуудыг тохируулахыг
хүсвэл /etc/sysctl.conf файлд тэдгээрийг
нэмээрэй. Дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар &man.sysctl.conf.5; гарын авлагын
хуудас болон -с үзнэ үү.
Том
Рөүдс
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
Зөвхөн-унших &man.sysctl.8;
Зарим тохиолдолд зөвхөн-унших &man.sysctl.8; утгуудыг өөрчлөх шаардлагатай
байж болох юм. Энэ нь заримдаа хийхээс өөр аргагүй байдаг боловч зөвхөн
(дахин) ачаалахад хийгдэх боломжтой.
Жишээ нь зарим зөөврийн компьютерийн загваруудад &man.cardbus.4; төхөөрөмж нь
санах ойн хүрээг шалгадаггүй бөгөөд доор дурдсантай төстэй алдаанууд гарган амжилтгүй болдог:
cbb0: Could not map register memory
device_probe_and_attach: cbb0 attach returned 12
Дээрх шиг тохиолдлууд нь ихэвчлэн зөвхөн уншихаар тохируулагдсан
зарим анхдагч &man.sysctl.8; тохиргоонуудыг өөрчлөхийг шаарддаг. Эдгээр
нөхцөлүүдийг давж гарахын тулд хэрэглэгч
&man.sysctl.8; OID
-уудыг тэдгээрийн
/boot/loader.conf файлд хийж өгч болно.
Анхдагч тохиргоонууд /boot/defaults/loader.conf
файлд байрладаг.
Дээр дурдсан асуудлыг шийдэхийн тулд хэрэглэгч урьд нь дурдсан файлд
гэж
тохируулах шаардлагатай. Ингэснээр &man.cardbus.4; зөв ажиллах болно.
Дискнүүдийг тааруулах нь
Sysctl хувьсагчууд
vfs.vmiodirenable
vfs.vmiodirenable
vfs.vmiodirenable sysctl хувьсагч нь
0 (идэвхгүй) эсвэл 1 (идэвхтэй) гэж тохируулагдаж болно; анхдагчаар 1 байна.
Энэ хувьсагч нь систем сангуудыг хэрхэн кэш (шуурхай санамж) хийхийг хянадаг.
Ихэнх сангууд зөвхөн ганц фрагментийг (ихэвчлэн 1 K) файлын системд
болон түүнээс багыг буфер кэшд хэрэглэн жижиг хэмжээтэй байдаг.
Энэ хувьсагчийг хааснаар (0 болгосноор) буфер кэш нь таныг асар их хэмжээний
санах ойтой байсан ч гэсэн зөвхөн тодорхой тооны сангуудыг кэш хийдэг.
Нээгдсэн (1 болгосон) үед энэ sysctl нь бүх санах ойг кэш хийхэд бэлэн болгож
буфер кэшд VM Хуудасны Кэшийг хэрэглэн сангуудыг кэш хийх боломжийг олгодог.
Гэхдээ сангуудыг кэш хийх хамгийн бага гол дахь санах ой нь 512 байт биш
харин физик хуудасны хэмжээ (ихэвчлэн 4 K) байдаг. Хэрэв та их олон тооны
файлуудтай ажилладаг үйлчилгээ ажиллуулж байгаа бол бид энэ тохируулгыг идэвхтэй
байлгахыг зөвлөж байна. Тийм үйлчилгээнүүдэд вэб кэшүүд, том захидлын системүүд,
болон мэдээний системүүд орж болно. Энэ тохируулгыг идэвхтэй байлгах нь хайр
гамгүй зарцуулсан санах ойтой байхад ч гэсэн ерөнхийдөө ажиллагааг удаашруулдаггүй,
гэхдээ та түүнийг мэдэхийн тулд туршиж үзэж болно.
vfs.write_behind
vfs.write_behind
vfs.write_behind sysctl хувьсагчийн
анхдагч утга нь 1 (идэвхтэй) байна. Энэ нь том
дараалсан файлуудыг бичих үед ихэвчлэн гардаг бүх кластеруудыг цуглуулсан
үед зөөгчийн бичилтүүдийг хийхийг файлын системд хэлж өгдөг. Санаа нь бол
I/O ажиллагааны хувьд ашиггүй байхад бохир буферууд бүхий буферийн кэшийг
замхруулахаас зайлсхийхэд оршдог. Гэхдээ энэ нь процессуудыг зогсоож магадгүй
бөгөөд зарим нөхцөл байдалд та магадгүй үүнийг идэвхгүй болгохыг хүсэж болох юм.
vfs.hirunningspace
vfs.hirunningspace
vfs.hirunningspace sysctl хувьсагч
өгөгдсөн дурын хоромд системийн хувьд бүхэлд нь хэдий хэмжээний хүлээгдэж байгаа
бичих I/O-г дискний хянагчуудад өгөх дараалалд оруулж болохыг тодорхойлдог.
Анхдагч утга нь ихэвчлэн хангалттай гэхдээ олон дисктэй машинууд дээр та
үүнийг дөрөв эсвэл таван мегабайт хүртэл
ихэсгэхийг хүсэж болох юм. Утгыг хэтэрхий өндөр тавих нь (буфер кэшийн бичих
тогтоосон хэмжээг давах нь) туйлын муу кластерлах ажиллагаанд хүргэж болно.
Энэ утгыг хэтэрхий өндөр бүү тавь! Өндөр бичих утгууд нь яг тэр үед хийгдэж байгаа
уншилтуудад хоцрогдол нэмж магадгүй юм.
Бусад төрөл бүрийн буфер-кэш болон VM хуудасны кэштэй холбоотой sysctl-ууд
байдаг. Бид эдгээр утгуудыг өөрчлөхийг зөвлөдөггүй, VM систем нь өөрийгөө автоматаар
тааруулж туйлын сайн ажилладаг.
vm.swap_idle_enabled
vm.swap_idle_enabled
vm.swap_idle_enabled sysctl хувьсагч нь
маш олон хэрэглэгчид таны системд орж гарч байдаг, сул зогссон олон процессуудтай,
том, олон-хэрэглэгчийн системүүд дээр ашигтай байдаг. Ийм системүүд нь
чөлөөт санах ойн хадгалалтад ихээхэн хэмжээний байнгын дарамтыг үүсгэж байдаг.
Энэ боломжийг идэвхтэй болгож ар араас нь swap хийн гаргахыг (зогссон секундээр)
vm.swap_idle_threshold1 болон
vm.swap_idle_threshold2 хувьсагчуудын тусламжтай
тохируулснаар зогссон процессуудтай холбоотой санах ойн хуудаснуудын дарааллыг ердийн
хуудаслаж гаргах алгоритмаас илүү хурднаар багасгах боломжийг олгодог.
Энэ нь хуудаслаж гаргах дэмонд тусламжийн гарыг өгөх болно. Энэ тохируулгыг
танд хэрэгтэй л биш бол идэвхтэй болгож болохгүй, учир нь үүнийг та хийснээр үндсэндээ
санах ойг илүү түргэн урьдчилан-хуудаслаж ингэснээр swap болон дискний багтаамжийг
илүүтэйгээр идэхэд хүргэх юм. Жижиг систем дээр энэ тохируулга нь тодорхойлогдож
болохуйц нөлөөлөлтэй байх ба харин боломжийн хуудаслалт аль хэдийн хийгээд байгаа
том системүүдэд энэ тохируулга нь VM системд бүх процессуудыг санах ой уруу болон
санах ойгоос хялбараар гаргах боломжийг бүрдүүлдэг.
hw.ata.wc
hw.ata.wc
&os; 4.3-д IDE бичих кэш хийлтийг хаасан байдаг. Энэ нь
IDE дискэнд бичих багтаамжийг багасгасан боловч хатуу диск үйлдвэрлэгчдийн гаргасан
өгөгдлийн бүрэн бүтэн байдлын ноцтой асуудлуудаас болоод шаардлагатай болсон.
Тэр асуудал нь IDE хөтлөгчүүд бичилт дуусах үед худлаа мэдээлдэг явдал юм.
IDE бичих кэшийг идэвхтэй болгосноор IDE хатуу дискнүүд ямар нэг дараалалгүйгээр
бичихээс гадна диск их ачаалалтай үед зарим блокуудыг бичихэд заримдаа
тодорхойгүй саатдаг. Сүйрэл болон тэжээлийн уналт файлын системийн ноцтой
эвдрэлд хүргэж болзошгүй байдаг. &os;-ийн анхдагч нь аюулгүй байхаар өөрчлөгдсөн.
Харамсалтай нь үүний үр дүнд ажиллагааны асар том алдагдалд хүргэсэн бөгөөд
хувилбар гарсны дараа бид бичих кэш хийлтийг анхдагчаар идэвхтэй байхаар буцаан
өөрчилсөн юм. Та өөрийн систем дээрээ hw.ata.wc sysctl
хувьсагчийг ажиглан анхдагч утгыг шалгах хэрэгтэй. Хэрэв IDE бичих кэш хийлт
хаалттай бол та цөмийн хувьсагчийн утгыг 1 болгон түүнийг идэвхжүүлж болно.
Үүнийг ачаалах үед ачаалагчаас хийх шаардлагатай. Цөм ачаалсны дараа хийхийг
оролдвол ямар ч нөлөө үзүүлэхгүй.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар &man.ata.4;-с үзнэ үү.
SCSI_DELAY
(kern.cam.scsi_delay)
kern.cam.scsi_delay
цөмийн тохируулгууд
SCSI_DELAY
SCSI_DELAY цөмийн тохиргоо нь системийн ачаалах
хугацааг багасгахад хэрэглэгддэг. Анхдагч утга нь нэлээн өндөр бөгөөд
15 секундын саатлыг ачаалах процессийн үед өгөхийг хариуцдаг.
5 секунд хүртэл багасгахад ихэвчлэн ажилладаг (ялангуяа
орчин үеийн хөтлөгчүүдийн хувьд). &os;-ийн шинэ хувилбарууд (5.0 болон түүнээс дээш)
ачаалах үеийн тохируулга болох kern.cam.scsi_delay
хувьсагчийг ашиглах хэрэгтэй. Энэ тохируулга болон цөмийн тохиргооны тохируулга нь
секундээр биш
миллисекундээр утгыг хүлээн авдаг.
Зөөлөн Шинэчлэлтүүд
Зөөлөн Шинэчлэлтүүд
tunefs
&man.tunefs.8; програм файлын системийг нарийн тааруулахад
ашиглагдаж болно. Энэ програм нь олон янзын тохируулгуудтай гэхдээ
одоохондоо бид зөвхөн Зөөлөн Шинэчлэлтүүдийг идэвхжүүлэх ба хаах дээр
анхаарах бөгөөд үүнийг дараах аргаар хийнэ:
&prompt.root; tunefs -n enable /filesystem
&prompt.root; tunefs -n disable /filesystem
Файлын систем нь холбогдсон байхдаа &man.tunefs.8;-ээр өөрчлөгдөх
боломжгүй. Зөөлөн Шинэчлэлтүүдийг идэвхжүүлэхэд тохирох үе нь аль ч
хуваалтууд холболт хийгдээгүй байгаа ганц хэрэглэгчийн горим юм.
Зөөлөн Шинэчлэлтүүд нь мета-өгөгдлийн ажиллагааг мэдэгдэхүйц сайжруулдаг бөгөөд
санах ойн кэшийг ашиглан голчлон файлын үүсгэлт болон устгалтыг хурдасгадаг.
Бид Зөөлөн Шинэчлэлтүүдийг өөрийн бүх файлын системүүдэд ашиглахыг зөвлөж байна.
Зөөлөн Шинэчлэлтүүдийн хоёр дутагдалтай талыг та мэдэж байх ёстой: Нэгдүгээрт,
Зөөлөн Шинэчлэлтүүд нь сүйрэл болсон тохиолдолд файлын системийн бүрэн бүтэн
байдалд баталгаа өгдөг боловч физик дискийг шинэчлэхэд хэдэн секундын (минут ч байж болно!)
хоцрогдолтой байж болно. Хэрэв таны систем сүйрэхэд бусад тохиолдлоос илүүтэйгээр
та хийсэн ажлаа алдаж болзошгүй юм. Хоёрдугаарт, Зөөлөн Шинэчлэлтүүд нь
файлын системийн блокуудыг чөлөөлөхийг саатуулдаг. Хэрэв та бараг дүүрсэн
файлын системтэй (root файл систем гэх зэрэг) байгаа бол
make installworld зэрэг гол шинэчлэлтийг
хийх нь файлын системийг зайгүй болгож шинэчлэлт амжилтгүй болох шалтгаанд хүргэж
болох юм.
Зөөлөн Шинэчлэлтүүдийн талаар дэлгэрэнгүй
Зөөлөн Шинэчлэлтүүд
дэлгэрэнгүй
Файлын системийн мета-өгөгдлийг диск уруу бичих уламжлалт хоёр хандлага
байдаг. (Мета-өгөгдлийн шинэчлэлтүүд нь inode эсвэл сангууд зэрэг агуулгын бус
өгөгдөлд хийх шинэчлэлтүүд юм)
Түүхээс авч үзэхэд анхдагч ажиллах горим нь мета-өгөгдлийн шинэчлэлтүүдийг
синхроноор буюу зэрэг бичдэг байсан явдал юм. Хэрэв сан өөрчлөгдсөн бол
систем өөрчлөлтийг диск уруу бичигдэхийг хүлээдэг. Файлын өгөгдлийн буферууд
(файлын агуулгууд) буфер кэшээр дамжин диск уруу сүүлд нь асинхроноор хадгалагддаг.
Энэ шийдлийн давуу тал нь аюулгүй ажилладаг. Хэрэв шинэчлэлтийн үед амжилтгүй
болбол мета-өгөгдөл нь үргэлж бүрэн бүтэн байдаг. Файл эсвэл бүрэн үүсч эсвэл
бүр ерөөсөө үүсдэггүй. Хэрэв файлын өгөгдлийн блокууд сүйрэл болох үед
буферийн кэшээс диск уруу өөрсдийн гарах замаа олохгүй байгаа бол
&man.fsck.8; нь үүнийг таньж файлын уртыг 0 болгон файлын системийг
засварладаг. Нэмж хэлэхэд энэ шийдэл нь цэвэрхэн ба хялбар юм.
Сул тал нь мета-өгөгдлийн өөрчлөлтүүд нь удаан байдаг.
rm -r тушаал жишээ нь сан дахь бүх файлуудад дараалан
хандах бөгөөд гэхдээ сан болгоны өөрчлөлт (файлын устгалт) синхроноор зэрэг
диск уруу бичигддэг. Үүнд сан уруу өөрт нь хийгдэх шинэчлэлтүүд, inode хүснэгт
болон магадгүй файлын гаргасан шууд бус блокуудад хийх шинэчлэлтүүд ордог.
Том иерархуудыг задлахад (tar -x) үүний нэгэн адилаар
авч үздэг.
Хоёр дахь нь асинхрон мета-өгөгдлийн шинэчлэлтүүд юм. Энэ нь
Линукс/ext2fs-ийн хувьд анхдагч байх бөгөөд
*BSD ufs-ийн хувьд
mount -o async байх юм.
Бүх мета-өгөгдлийн шинэчлэлтүүд
нь буфер кэшээр бас дамждаг, тэгэхээр тэдгээр нь файлын агуулгын өгөгдлийн
шинэчлэлтүүдтэй харилцан холилдох болно. Энэ шийдлийн давуу тал нь
мета-өгөгдөл бүрийн шинэчлэлт диск уруу бичигдэхийг хүлээдэггүй бөгөөд
ингэснээр ихээхэн хэмжээний мета-өгөгдлийн шинэчлэлтүүдийг хийдэг бүх
үйлдлүүд синхрон хийгдэхээс хамаагүй хурдан ажилладаг. Мөн энэ шийдэл нь
цэвэрхэн бас энгийн бөгөөд ингэснээр хорхойнууд (алдаа) код уруу мөлхөн
орох эрсдэл бага юм. Сул тал нь файлын системийн бүрэн бүтэн төлвийн
ямар нэг баталгаа ерөөсөө байдаггүй. Хэрэв их хэмжээний мета-өгөгдөл
шинэчлэх үйлдлийн явцад амжилтгүй болсон бол (тэжээлийн тасалдал, эсвэл хэн
нэг нь дахин эхлүүлэх товч дарсан зэрэгт) файлын систем тааж болшгүй
төлөвт үлдэх болно. Систем дахин ачаалаад дуусахад файлын системийн
төлөвийг мэдэх боломжгүй байдаг; inode хүснэгт эсвэл холбоотой сангийн
шинэчлэлтүүд бичигдээгүй байхад файлын өгөгдлийн блокууд диск уруу аль хэдийн
бичигдчихсэн байж болох юм. Ер нь гаргасан замбараагүйтлийг (учир нь хэрэгцээтэй
мэдээлэл диск дээр байхгүй) цэвэрлэж чаддаг fsck
тушаалын шийдлийг хийх боломжгүй. Хэрэв файлын систем засвар хийж чадахааргүй
эвдэрсэн бол түүнд дээр &man.newfs.8;-ийг хэрэглэж нөөцөөс сэргээхээс өөр
аргагүй юм.
Энэ асуудлын шийдэл нь
бохир бүсийн бүртгэл буюу бас
журналчлалт гэгддэг шийдлийг гаргах явдал бөгөөд
энэ ухагдахуун нь тогтвортой хэрэглэгддэггүй ба шилжүүлэлтийн бүртгэлийн бусад
хэлбэрүүдэд бас заримдаа ашиглагддаг. Мета-өгөгдлийн шинэчлэлтүүд нь
синхроноор бичигдсэн хэвээр байх бөгөөд гэхдээ зөвхөн дискний жижиг бүсэд
бичигдэнэ. Дараа нь тэдгээрийг тэдний зөв байрлал уруу зөөдөг. Бүртгэлийн
талбар нь диск дээр бага, үргэлжилсэн бүс байдаг учраас бүр хүнд үйлдлүүдийн үед
ч гэсэн дискний толгойнууд шилжихэд хол зайтай биш байдаг болохоор эдгээр
үйлдлүүд нь синхрон шинэчлэлтүүдээс илүү хурдан байдаг.
Мөн энэ шийдлийн төвөгтэй байдал нь маш хязгаарлагдмал болохоор алдаанууд
байх эрсдэл нь бага байдаг. Сул тал нь бүх мета-өгөгдөл нь хоёр удаа бичигддэг
(бүртгэлийн бүсэд нэг удаа болон зөв байрлал уруу бас нэг удаа) болохоор
энгийн ажлын хувьд ажиллагааны өөдрөг бус үзэгдэл
гарч болзошгүй юм. Нөгөө талаас сүйрэл болоод систем дахин ачаалаад дуусахад
хүлээгдэж байгаа бүх мета-өгөгдлийн үйлдлүүд бүртгэлийн талбараас хурдан
буцаагдаж эсвэл гүйцэд хийгдэн дуусч болох бөгөөд энэ нь файлын системийг
хурдан эхлүүлэхэд хүргэдэг.
Беркли FFS-ийн хөгжүүлэгч Кирк МкКюзик энэ асуудлыг Soft Updates
буюу Зөөлөн Шинэчлэлтүүдээр шийдсэн: хүлээгдэж байгаа бүх мета-өгөгдлийн
шинэчлэлтүүд нь санах ойд хадгалагдах бөгөөд диск уруу эрэмбэлэгдсэн дарааллаар
бичигддэг (дараалуулсан мета-өгөгдлийн шинэчлэлтүүд
).
Энэ нь мета-өгөгдлийн хүнд үйлдлүүдийн үед хэрэв эрт хийгдсэн шинэчлэлтүүд диск
уруу бичигдээгүй санах ойд байж байхад нь сүүлд хийгдэх шинэчлэлтүүд тэдгээрийг
барьж
авдаг. Тэгэхээр сангийн хувьд хэлбэл түүнд хийгдэх
бүх үйлдлүүд нь санах ойд шинэчлэлт диск уруу бичигдэхээс өмнө хийгддэг
(өгөгдлийн блокууд нь мета-өгөгдлөөсөө түрүүлээд диск дээр байж байхгүйгээр
өөрсдийн байрлалынхаа дагуу эрэмбэлэгддэг ).
Хэрэв систем сүйрвэл энэ нь бүртгэл урагшлуулахад
хүргэдэг:
диск уруу гарах замаа олохгүй байгаа бүх үйлдлүүд хэзээ ч хийгдээгүй юм шиг
байдаг. Файлын системийн бүрэн бүтэн төлөв хадгалагдаж 30-аас 60 секундын
өмнөх төлөвт ордог. Хэрэглэгдэж байгаа эх үүсвэрүүдийг тэдгээрийн өөрсдийнх
харгалзах битмапуудад: блокууд болон inode-уудад байдаг шигээр тэмдэглэхийг
үүнд ашигласан алгоритм нь баталгаатай хангадаг. Сүйрэл болсны дараа
зөвхөн гарсан эх үүсвэр суллан гаргалтын алдаа нь яг үнэндээ чөлөөтэй
мөртлөө ашиглагдаж байгаа
гэж тэмдэглэгдсэн эх үүсвэрүүд
байдаг. &man.fsck.8; энэ байдлыг таних бөгөөд ашиглагдаагүй байгаа эх
үүсвэрүүдийг чөлөөлдөг. Сүйрлийн дараа файлын системийн бохир төлвийг авч үзэлгүйгээр
хүчээр mount -f тушаалаар холбох нь аюулгүй юм.
Ашиглагдаагүй байж болзошгүй эх үүсвэрүүдийг чөлөөлөхдөө &man.fsck.8;-г
сүүлд нь ажиллуулах хэрэгтэй. Энэ нь ард ажиллах fsck-ийн
цаана байгаа санаа юм: системийг эхлүүлэх үед зөвхөн файлын системийн
хормын зураг бичигддэг.
fsck-г сүүлд нь ажиллуулж болно. Дараа нь бүх файлын
системүүд бохир
холбогдож системийн эхлэлт олон хэрэглэгчийн
горимд үргэлжилдэг. Дараа нь ард ажиллах fsck-үүд
ашиглагдаагүй байгаа эх үүсвэрүүдийг чөлөөлөхөөр шаардлагатай байгаа бүх файлын
системийн хувьд ажиллахаар төлөвлөгддөг. (Зөөлөн Шинэчлэлтүүд ашигладаггүй
файлын системүүдэд ердийн нүүрэн дээр ажиллах fsck
хэрэгтэй хэвээр байна)
Давуу тал нь мета-өгөгдлийн үйлдлүүд нь асинхрон шинэчлэлтүүдтэй
бараг л адил хурдан байдаг (өөрөөр хэлбэл мета-өгөгдлийг хоёр дахин бичдэг
бүртгэл хийлтээс хурдан байдаг). Сул талууд нь
төвөгтэй код (хэрэглэгчийн өгөгдлийн алдагдлын хувьд их мэдрэмтгий талбар дахь
байж болох алдаануудын тэр өндөр эрсдэлийг хэлж байна) болон санах ойн илүү
хэрэглээ юм. Мөн хэн нэгний хэрэглэж байсан хувийн тохиргоонууд ч бас байдаг.
Сүйрэл болсны дараа файлын системийн төлөв хуучин
юм шиг харагддаг. Стандарт синхрон хандлага нь
fsck-ийн дараа зарим нэг тэг-урттай файлуудыг
үлдээхэд хүргэсэн нөхцөлд тэдгээр файлууд нь Зөөлөн Шинэчлэлтүүдтэй файлын
системийн үед огт байдаггүй бөгөөд учир нь мета-өгөгдөл болон файлын агуулгууд
хэзээ ч диск уруу бичигдээгүй байдаг. Дискний зай нь магадгүй
rm ажиллуулснаас хэсэг хугацааны дараа диск уруу
шинэчлэлтүүд бичигдэх хүртэл сулардаггүй. Энэ нь бүх файлуудыг хоёр дахин
хадгалахад хангалттай хүрэлцэхүйц хэмжээний чөлөөтэй зай байхгүй файлын систем
дээр их хэмжээний өгөгдлийг суулгаж байх үед асуудлууд гарахад хүргэж болох юм.
Цөмийн хязгаарууд тохируулах нь
тохируулах нь
цөмийн хязгаарууд
Файл/Процессийн хязгаарууд
kern.maxfiles
kern.maxfiles
kern.maxfiles нь таны системийн шаардлагуудаас
хамаараад дээшилж эсвэл доошилж болно. Энэ хувьсагч нь таны систем дээрх файлын
тодорхойлогчуудын (descriptor) хамгийн их тоог илэрхийлдэг. Файлын тодорхойлогчийн
хүснэгт дүүрсэн тохиолдолд file: table is full
буюу файл: хүснэгт дүүрсэн гэсэн мэдээлэл давтагдан системийн богино мэдээллийн буфферт
үзэгдэх бөгөөд үүнийг dmesg тушаал ашиглан үзэж болдог.
Нээлттэй файл, сокет эсвэл fifo болгон нэг файлын тодорхойлогч хэрэглэдэг.
Ажиллаж байгаа том-хэмжээний сервер зэрэгцээ ажиллаж байгаа үйлчилгээнүүдийн тоо болон
төрлөөс хамааран олон мянган файлын тодорхойлогчуудыг өлхөн шаардаж болох юм.
Хуучин FreeBSD хувилбаруудад kern.maxfiles-ийн
анхдагч утга нь таны цөмийн тохиргооны файлын тохируулгаас
гарсан байдаг. kern.maxfiles нь
утгатай пропорционалаар өсдөг. Өөрчлөн тохируулсан цөмийг
бүтээхдээ энэ цөмийн тохиргооны тохируулгыг өөрийн системийн хэрэглээний дагуу зааж өгөх нь
зүйтэй байдаг. Энэ тооноос хамаарч цөм өөрийн ихэнх урьдчилан-тодорхойлсон хязгааруудыг
өгдөг. Ажиллагаанд байгаа машин яг үнэндээ нэг удаа 256 хэрэглэгч зэрэг холбогдоогүй
байж болох боловч өндөр-хэмжээний вэб серверийнхтэй адил эх үүсвэрүүд хэрэгтэй байж болох
юм.
FreeBSD 4.5-аас эхлэн kern.maxusers нь системд байгаа санах ойн
дээр үндэслэн ачаалах үед автоматаар тавигддаг бөгөөд ажиллаж байх явцад зөвхөн уншигдах
kern.maxusers sysctl хувьсагчийн утгыг шалгаж тогтоогдож
болох юм. Зарим сайтууд kern.maxusers-ийн илүү их эсвэл бага
утгуудыг шаардаж үүнийг ачаалагчаар тааруулагдахаар тохируулж болох юм; 64, 128, болон 256
утгууд нь ховор байдаг. Танд асар их тооны файлын тодорхойлогчууд хэрэгтэй л биш бол бид
256-аас дээш байлгахыг зөвлөдөггүй; өөрсдийн анхдагч утгуудад
kern.maxusers-р заагддаг, тааруулагдах боломжтой утгуудын
олонх нь тус тусдаа ачаалалтын үед эсвэл ажиллах явцад /boot/loader.conf-оор
эсвэл энэ баримтын хаа нэгтээ тайлбарласнаар өөрчлөгдөж болдог
(&man.loader.conf.5; гарын авлага эсвэл /boot/defaults/loader.conf
файлыг санаа авахын тулд үзнэ үү). FreeBSD 4.4-өөс хуучин системүүд энэ утгыг
цөмийн &man.config.8; тохируулга -ээр зааж өгөх хэрэгтэй.
Хуучин хувилбаруудад хэрэв та maxusers-ийг
0 гэж шууд зааж өгсөн бол систем автоматаар тааруулж өгдөг
Автоматаар тааруулах алгоритм maxusers-ийг
систем дэх санах ойн хэмжээтэй адилаар хамгийн багадаа 32 ба хамгийн ихдээ 384 гэж зааж
өгдөг.. Энэ тохируулгыг заахдаа ялангуяа та хэрэв X Цонхны Систем
ашиглаж байгаа эсвэл програм хангамж хөрвүүлж байгаа бол maxusers-ийг
хамгийн багадаа 4 гэж заахыг хүсэх болно. Шалтгаан нь гэвэл maxusers-ээр
заагдсан хамгийн чухал хүснэгт бол 20 + 16 * maxusers гэж заагдсан
процессуудын хамгийн их тоо бөгөөд хэрэв та maxusers-ийг 1 гэж
заасан бол та 18 орчмыг нь ачаалах үед системийг эхлүүлэхэд болон 15 орчмыг нь таныг X Цонхны
Системийг эхлүүлэхэд магадгүй үүсэж та нийт зөвхөн 36 зэрэг процесстой байж болох юм.
Гарын авлагыг унших зэрэг хялбар бодлого хүртэл шүүх, шахсаныг задлах, болон
үзэхэд зориулж есөн процессийг эхлүүлдэг. maxusers-ийг 64 гэж заах нь
бараг л бүх хэрэгцээнд хангалттай байх 1044 зэрэг процесстой байж болохыг танд зөвшөөрнө.
Гэхдээ өөр програм эхлүүлэхээр оролдож байх үед эсвэл их олон тооны зэрэгцээ хэрэглэгчидтэй
сервер (ftp.FreeBSD.org-той адил) ажиллуулж
байхад айдас төрүүлэм proc table full буюу proc хүснэгт
дүүрсэн гэсэн алдаа хэрэв та харах юм бол үргэлж энэ тоог ихэсгэн цөмийг дахин бүтээж
болох юм.
maxusers нь таны машин уруу нэвтрэх хэрэглэгчдийн
тоог хязгаарладаггүй. Энэ нь ердөө л таны систем дээр байж
болох хамгийн их хэрэглэгчийн тоо болон тэдгээр тус бүрийн ажиллуулах процессийн тооноос
хамааран төрөл бүрийн хүснэгтийн хэмжээнүүдийг боломжийн утгуудаар зааж өгдөг.
Алсаас хандах зэрэгцээ нэвтрэлтүүдийн тоо болон X терминал цонхнуудыг
хязгаарладаг нэг түлхүүр нь
псевдо-төхөөрөмж pty 16 юм. &os; 5.X дээр
&man.pty.4; драйвер aвто-клон
хийх боломжтой болохоор та энэ тоон
дээр санаа зовохгүй байж болно; та тохиргооны файлдаа device pty
гэсэн мөрийг л ашилах юм.
kern.ipc.somaxconn
kern.ipc.somaxconn
kern.ipc.somaxconn sysctl хувьсагч нь
шинэ TCP холболтуудыг хүлээн авахад зориулсан сонсох дарааллын хэмжээг
хязгаарладаг. Анхдагч утга 128 нь ачаалал ихтэй вэб
серверийн орчин дахь шинэ холболтуудыг хүлээж авахад ерөнхийдөө хэтэрхий бага
юм. Тийм орчны хувьд энэ утгыг 1024 эсвэл түүнээс их
болгохыг зөвлөдөг. Үйлчилгээний дэмон нь өөрөө сонсох дарааллын хэмжээгээ
(өөрөөр хэлбэл &man.sendmail.8;, эсвэл Apache)
хязгаарлаж болох боловч ихэвчлэн өөрийн тохиргооны файлдаа дарааллын хэмжээг
тааруулах тохиргооны мөртэй байдаг. Их хэмжээний сонсох дарааллууд нь бас
Үйлчилгээг Зогсоох халдлагуудаас (DoS) илүү сайн зайлсхийж
ажилладаг.
Сүлжээний хязгаарууд
NMBCLUSTERS цөмийн тохиргооны тохируулга нь
системд байгаа сүлжээний Mbuf-уудын тоог зааж өгдөг. Бага тооны Mbuf-уудтай
трафикийн ачаалал ихтэй сервер &os;-ийн чадварт саад болдог. Кластер бүр
ойролцоогоор 2 K санах ойг илэрхийлдэг, тийм болохоор 1024 гэсэн
утга нь сүлжээний буферуудад зориулж хадгалсан 2 мегабайт цөмийн санах ойг
илэрхийлнэ. Хичнээн хэрэгтэйг олохын тулд хялбар тооцоо хийж болно.
Хэрэв та хамгийн ихдээ 1000 зэрэгцээ холболтуудтай, холболт бүр нь 16 K
хүлээн авах болон 16 K илгээх буферийг иддэг вэб сервертэй бол
танд ойролцоогоор вэб серверийг хангахын тулд 32 MB хэмжээтэй тэнцэх
сүлжээний буферууд хэрэгтэй болно. Практикаар ер нь 2-оор үржүүлдэг,
тэгэхээр 2x32 MB / 2 KB =
64 MB / 2 kB = 32768 болох юм.
Бид их санах ойтой машинуудын хувьд утгуудыг 4096-аас 32768-ын хооронд байлгахыг
зөвлөдөг. Энэ параметрийн хувьд өндөр утгыг ямар ч нөхцөлд тавьж болохгүй, учир нь
энэ нь ачаалах үеийн сүйрэлд хүргэж болно. &man.netstat.1;-д
тохируулгыг ашиглаж сүлжээний кластерийн ашиглалтыг
ажиглаж болох юм.
kern.ipc.nmbclusters ачаалалтын тааруулах
боломжтой тохируулга нь ачаалах үед үүнийг тааруулахад хэрэглэгдэх ёстой.
Зөвхөн &os;-ийн хуучин хувилбарууд NMBCLUSTERS
цөмийн &man.config.8; тохируулгыг ашиглахыг танаас шаарддаг.
&man.sendfile.2; системийн дуудлагыг өргөнөөр ашигладаг завгүй
серверүүдийн хувьд NSFBUFS цөмийн тохиргооны тохируулгын
тусламжтай эсвэл түүний утгыг /boot/loader.conf-д зааж
&man.sendfile.2; буферуудын тоог ихэсгэх шаардлагатай байж болох юм
(дэлгэрэнгүйг &man.loader.8;-с үзнэ үү). Процессууд sfbufa
төлөвт харагдах нь энэ параметрийг тааруулах хэрэгтэйг ихэвчлэн заадаг.
kern.ipc.nsfbufs sysctl хувьсагч нь цөмөөр
тохируулагдсан хувьсагч дахь зөвхөн уншигддаг гялбаа юм. Энэ параметр нь
kern.maxusers-ийн хэмжээгээр тааруулагддаг,
гэхдээ үүнийг түүний дагуу тохируурах шаардлагатай байж болох юм.
Сокет блок-хийгддэггүй гэж тэмдэглэгдсэн ч гэсэн блок-хийгддэггүй
сокет дээр &man.sendfile.2;-ийг дуудах нь хангалттай хэмжээний
struct sf_buf-уудыг бий болготол
&man.sendfile.2; дуудлага блок хийгдэхэд хүргэж болох юм.
net.inet.ip.portrange.*
net.inet.ip.portrange.*
net.inet.ip.portrange.* sysctl хувьсагчууд нь
TCP болон UDP сокетуудад автоматаар уягдах портын дугаарын хүрээнүүдийг хянадаг.
Гурван хүрээ байдаг: доод хүрээ, анхдагч хүрээ, болон өндөр хүрээ. Ихэнх сүлжээний
програмууд нь анхдагчаар 1024 болон 5000 байдаг
net.inet.ip.portrange.first болон
net.inet.ip.portrange.last хувьсагчуудаар хянагддаг
анхдагч хүрээг ашигладаг. Уягдах портын хүрээнүүд гарах холболтуудад ашиглагддаг
бөгөөд зарим тохиолдолд систем дэх портууд дуусч болох юм. Энэ нь ихэвчлэн
таныг ачаалал ихтэй вэб прокси ашиглаж байхад гардаг. Ихэвчлэн ирж байгаа холболтуудыг
хүлээн авдаг ердийн вэб сервер эсвэл захидал дамжуулагч зэрэг хязгаарлагдмал тооны гарах
холболтуудтай серверүүдийг ажиллуулж байхад портын хүрээ нь асуудал биш юм.
Таны порт дуусаж болох тийм тохиолдлуудад
net.inet.ip.portrange.last хувьсагчийг даруухнаар
ихэсгэхийг зөвлөдөг. 10000, 20000 эсвэл
30000 нь боломжийн утгууд юм. Портын хүрээг өөрчилж
байхдаа галт ханын нөлөөллүүдийг бас бодолцох хэрэгтэй. Зарим галт хана
их хэмжээний портуудыг хааж болох бөгөөд (ихэнхдээ бага дугаарын портууд)
систем өндөр дугаарын портуудыг гарах холболтууддаа ашигладгийг бодолцох ёстой —
ийм учраас net.inet.ip.portrange.first-ийг
багасгахыг зөвлөдөггүй.
TCP хурд сааруулагч бүтээгдэхүүнүүд
TCP хурд сааруулагч бүтээгдэхүүний хязгаарлалт
net.inet.tcp.inflight.enable
TCP хурд сааруулагч бүтээгдэхүүний хязгаарлалт нь NetBSD дэх
TCP/Vegas-тай адилхан юм. net.inet.tcp.inflight.enable
sysctl хувьсагчийг 1 болгон тохируулж үүнийг идэвхжүүлдэг.
Систем холболт бүрийн хувьд хурд сааруулагч бүтээгдэхүүнийг тооцоолохыг оролддог
бөгөөд сүлжээн дэх дараалалд оруулах өгөгдлийн хэмжээг хамгийн боломжийн нэвтрүүлэх
чадамжийг байнга барьж байх тэр хэмжээнд хүргэж хязгаарладаг.
Хэрэв та өгөгдлийг модемууд, Гигабит Ethernet, эсвэл бүр өндөр
хурдны WAN холболтуудаар (эсвэл дурын өндөр хурд сааруулагч бүтээгдэхүүнтэй холболт)
дамжуулж байгаа бол ялангуяа та бас цонх өсгөлтийг ашиглаж байгаа эсвэл том илгээх цонх
тохируулсан бол энэ боломж нь ашигтай юм. Хэрэв та энэ тохируулгыг идэвхжүүлэх бол
бас net.inet.tcp.inflight.debug-ийг
0 (дибаг хийхийг болиулах) болгож тохируулах хэрэгтэй бөгөөд
үйлдвэрлэлийн ашиглалтад net.inet.tcp.inflight.min-ийг
хамгийн багаар бодоход 6144 болгох нь ашигтай байж болох юм.
Гэхдээ хамгийн бага тоог өндөр болгох нь холболтоос хамааран хурд хязгаарлалтыг
идэвхтэйгээр болиулж болохыг санах хэрэгтэй. Хязгаарлах боломж нь дундын чиглүүлэлтийн
үед бүтээгдсэн өгөгдлийн хэмжээг багасгах бөгөөд пакетийн дарааллуудыг сольж локал
хостын интерфэйс дэх дараалал дээр бүтээгдсэн өгөгдийн хэмжээг мөн багасгадаг.
Дараалалд орсон цөөн тооны пакетуудтай, ялангуяа удаан модемоор дамжсан интерактив
холболтууд нь бага Round Trip Times буюу Эргэн Аялах Хугацаатайгаар
ажиллаж бас чаддаг. Гэхдээ энэ боломж нь зөвхөн өгөгдөл дамжуулалтад (илгээх / сервер талын)
нөлөөлдгийг санах хэрэгтэй. Энэ нь өгөгдөл хүлээн авахад нөлөө үзүүлэхгүй (татаж авах).
net.inet.tcp.inflight.stab-ийг тааруулахыг
зөвлөдөггүй. Энэ параметр нь хурд сааруулах бүтээгдэхүүний
цонхны тооцоололд нэмсэн 2 хамгийн их пакетийг илэрхийлж анхдагчаар 20 байдаг.
Энэ алгоритмийг тогтворжуулах болон өөрчлөгдөж байгаа нөхцлүүдэд хариу өгөх боломжийг
сайжруулахад нэмэлт цонх шаардлагатай боловч энэ нь бас удаан холболт дээр
ping хийх хугацаа ихэсгэхэд хүргэдэг (гэхдээ таныг энэ (inflight) алгоритмийг
ашиглаагүй байхад гарсан үр дүнгээс хамаагүй бага хэвээр л байна).
Ийм тохиолдолд энэ параметрийг 15, 10, эсвэл 5 болгон багасгахыг хүсэж болох юм;
мөн хүссэн үр дүндээ хүрэхийн тулд
net.inet.tcp.inflight.min хувьсагчийг
(жишээ нь 3500 болгож) бас багасгаж болох юм. Эдгээр параметрүүдийг багасгах нь
хамгийн сүүлд авах арга хэмжээ байх ёстой юм.
Виртуал санах ой
kern.maxvnodes
vnode нь файл эсвэл сангийн дотоод дүрслэл юм. Тэгэхээр үйлдлийн
системд байх vnode-ийн тоог ихэсгэх нь диск I/O-г багасгадаг. Энэ нь ихэвчлэн
үйлдлийн системээр зохицуулагддаг бөгөөд өөрчлөх хэрэггүй байдаг.
Зарим тохиолдолд диск I/O нь гол асуудал учруулж системд vnode байхгүй болж
байвал энэ тохируулгыг ихэсгэх хэрэгтэй болно. Идэвхгүй болон чөлөөтэй RAM-ийн
хэмжээг бодолцох шаардлагатай.
Тухайн үед ашиглагдаж байгаа vnode-уудыг үзэхдээ:
&prompt.root; sysctl vfs.numvnodes
vfs.numvnodes: 91349
Хамгийн их vnode-уудыг үзэхдээ:
&prompt.root; sysctl kern.maxvnodes
kern.maxvnodes: 100000
Хэрэв тухайн үеийн vnode ашиглалт хамгийн их хэмжээ уруу бараг дөхөж
байвал kern.maxvnodes-ийг 1,000-аар ихэсгэх нь
зүйтэй байж болох юм. vfs.numvnodes-ийн тоон
дээр бас анхаарлаа хандуулаарай. Хэрэв энэ нь дахин хамгийн их уруугаа дээшилбэл
kern.maxvnodes-ийг цааш ихэсгэх шаардлагатай болно.
&man.top.1;-ийн гаргасан дүнгээс таны санах ойн өөрчлөлт харагдах ёстой.
Түрүүнийхээс илүү санах ой идэвхтэй байх ёстой.
Swap зай нэмэх нь
Та яаж ч сайн төлөвлөсөн байлаа гэсэн заримдаа систем таны бодсоноор
ажилладагүй. Хэрэв танд swap зай илүү хэрэгцээтэйг мэдвэл та үүнийг
амархнаар нэмж болно. Та гурван аргаар swap зайг ихэсгэж болно:
шинэ хатуу диск нэмэх, NFS-ийн тусламжтай swap идэвхжүүлэх болон
байгаа хуваалт дээр swap файл үүсгэж ихэсгэж болно.
Swap зайг хэрхэн шифрлэх, ямар тохируулгууд байгаа болон яагаад
хийх ёстой талаар гарын авлагын
хуудсанд хандана уу.
Шинэ диск дээрх swap
Мэдээж swap нэмэх хамгийн шилдэг арга нь энэ боломжийг шалтаг болгон
ашиглаж өөр хатуу диск нэмэх явдал юм. Ер нь та үргэлж өөр хатуу диск ашиглаж
болно л доо. Хэрэв та ингэх бол өөрийн swap-аа хэрхэн хамгийн шилдгээр
зохион байгуулж болох талаар дурдсан зарим зөвлөгөөнүүдийн тухай Гарын авлагын
дахь swap зайн хэлэлцүүлгээс
дахин уншаарай.
NFS-ийн тусламжтай swap хийх нь
NFS-ийн тусламжтай swap хийхийг зөвхөн swap хийх локал хатуу диск
танд байхгүй үед л зөвлөдөг; NFS swap хийх нь байгаа сүлжээний хурдаар
хязгаарлагддаг бөгөөд NFS серверт нэмэлт ачаалал үзүүлдэг.
Swap файлууд
Та swap файл болгон ашиглахаар заасан хэмжээтэй файлыг үүсгэж болно.
Энд байгаа жишээн дээр бид /usr/swap0 гэсэн
нэртэй 64MB файлыг ашиглана. Мэдээж та хүссэн ямар ч нэрээ ашиглаж
болно.
Swap файл &os; дээр үүсгэх нь
Таны цөмийн тохиргоонд санах ойн дискний драйвер (&man.md.4;)
орсон эсэхийг шалгаарай. Энэ нь GENERIC
цөмд анхдагчаар орсон байдаг.
device md # Memory "disks"
Swap файл (/usr/swap0) үүсгэнэ:
&prompt.root; dd if=/dev/zero of=/usr/swap0 bs=1024k count=64
Зөв зөвшөөрлүүдийг (/usr/swap0-д) нээж тохируулна:
&prompt.root; chmod 0600 /usr/swap0
/etc/rc.conf-д swap файлыг идэвхжүүлнэ:
swapfile="/usr/swap0" # Set to name of swapfile if aux swapfile desired.
Машиныг дахин эхлүүлнэ эсвэл swap файлыг шууд идэвхжүүлэхийн тулд дараах тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; mdconfig -a -t vnode -f /usr/swap0 -u 0 && swapon /dev/md0
Хитэн
Пандиа
Бичсэн
Том
Рөүдс
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
Тэжээл болон Эх үүсвэрийн Удирдлага
Тоног төхөөрөмжийн эх үүсвэрүүдийг үр ашигтай ашиглах нь чухал юм.
ACPI танилцуулагдахаас өмнө системийн тэжээлийн
ашиглалт болон дулааны шинж чанаруудыг удирдахад үйлдлийн системүүдийн хувьд
хэцүү, уян хатан биш байсан. Тоног төхөөрөмж нь BIOS-оор
удирдагддаг байсан болохоор тэжээлийн удирдлагын тохиргоонуудын харагдац бага бөгөөд
хэрэглэгчид хянах боломж бага байсан юм.Зарим нэгэн хязгаарлагдмал тохиргооны
боломж Advanced Power Management буюу Тэжээлийн Дэвшилттэй Удирдлага (APM)
интерфэйсээр хийгдэх боломжтой байсан.
Тэжээл болон Эх үүсвэрийн Удирдлага нь орчин үеийн үйлдлийн
системийн түлхүүр хэсгүүдийн нэг юм. Жишээ нь таны системийн хэм гэнэт нэмэгдэх тохиолдолд
системийн хязгааруудыг үйлдлийн систем монитор хийхийг (магадгүй танд мэдээлэхийг)
хүсэж болох юм.
&os; Гарын авлагын энэ хэсэгт бид ACPI-ийн талаар
нэвтэрхий мэдээллээр хангах болно. Цааш нэмж уншихад зориулсан мэдээллүүдийг
төгсгөл хэсэгт оруулсан байгаа.
ACPI гэж юу вэ?
ACPI
APM
Advanced Configuration and Power Interface буюу Дэвшилттэй Тохиргоо
ба Тэжээлийн Интерфэйс (ACPI) нь тоног төхөөрөмжийн эх үүсвэрүүд
болон тэжээлийн удирдлагад (эндээс нэр гарсан) зориулсан стандарт интерфэйсийг хангах зорилгоор
үйлдвэрлэгчдийн холбооноос бичин гаргасан стандарт юм.
Энэ нь Үйлдлийн Системээр заалгасан тохиргоо ба Тэжээлийн Удирдлагын
түлхүүр элемент юм, өөрөөр хэлбэл: энэ нь илүү хяналт болон уян хатан байдлыг үйлдлийн системд
(OS) хангадаг. ACPI-г танилцуулахаас
өмнө одоогийн Залгаад Тоглуулах интерфэйсүүдийн хязгааруудыг орчин үеийн системүүд
сунгасан
юм. ACPI нь APM-ийн
(Advanced Power Management буюу Тэжээлийн Дэвшилтэт Удирдлага) шууд залгамжлагч
юм.
Тэжээлийн Дэвшилтэт Удирдлагын (APM) сул талууд
Тэжээлийн Дэвшилтэт Удирдлага (APM) боломж нь
системийн тэжээлийн ашиглалтыг түүний ажиллагаан дээр үндэслэн хянадаг.
APM BIOS нь (систем) үйлдвэрлэгчээс хангагддаг бөгөөд тоног төхөөрөмжийн тавцан
бүрийн хувьд онцлог байдаг. OS дахь APM драйвер нь тэжээлийн түвшингүүдийн
удирдлагыг зөвшөөрдөг APM Програм хангамжийн Интерфэйс
уруу хандах хандалтыг зуучилж өгдөг. APM-ийг 2000 онд болон тэрнээс өмнө үйлдвэрлэсэн
системүүдэд ашиглах ёстой хэвээр байдаг.
APM-д дөрвөн үндсэн асуудал байдаг. Нэгдүгээрт, тэжээлийн удирдлага
(үйлдвэрлэгчийн онцлогтой) BIOS-оор хийгддэг бөгөөд OS нь энэ талын ямар ч
мэдлэг байдаггүй. Үүний нэг жишээ нь хэрэглэгч хатуу дискний сул зогсох хугацааг
APM BIOS дээр зааж өгөөд тэр нь зааснаас илүү гарвал BIOS хатуу дискийг OS-ийн
зөвшөөрөлгүйгээр эргүүлдэг. Хоёрдугаарт, APM-ийн логик BIOS-д суулгагдсан байдаг
бөгөөд OS-ийн эрх хэмжээнээс гадна ажилладаг. Энэ нь хэрэглэгчид өөрсдийн
APM BIOS-ийг зөвхөн шинэ хувилбараар нь ROM уруу нь шарж асуудлуудыг
засварлах боломжтой гэсэн үг юм; энэ нь амжилтгүй болбол системийг дахин
сэргээгдэхгүй төлөвт орхиж болох боломжтой маш аюултай процедур юм.
Гуравдугаарт, APM нь үйлдвэрлэгчийн онцлогтой технологи бөгөөд энэ нь
маш олон адил төсөөтэй байдал (чармайлтуудын хуулбар) болон нэг үйлдвэрлэгчийн
BIOS-д олдсон алдаанууд бусад үйлдвэрлэгчдийн хувьд шийдэгдээгүй байж болно гэсэн үг
юм. Хамгийн сүүлд гэхдээ төгсгөлийнх биш, APM BIOS нь тэжээлийн маш нарийн
бодлого эсвэл машины зориулалтад зориулагдан маш сайн тохируулагдах тийм шийдлийг
хийхэд хангалттай зайгүй байдаг.
Залгаад Тоглуулах BIOS (PNPBIOS) нь
олон тохиолдолд найдвартай биш байсан юм. PNPBIOS нь 16-битийн технологи,
тийм болохоор OS нь PNPBIOS аргуудтай холбогдохдоо 16-битийн эмуляц
хэрэглэх шаардлагатай болдог.
&os;-ийн APM драйвер &man.apm.4; гарын авлагын
хуудсанд баримтжуулагдсан байдаг.
ACPI-г тохируулах нь
acpi.ko драйвер нь системийг эхлүүлэх үед
&man.loader.8;-оор анхдагчаар ачаалагддаг бөгөөд цөмд оруулж
хөрвүүлэгдэх ёсгүй. Үүний цаадах шалтгаан нь
модулиудтай ажиллах хялбар байдаг, өөрөөр хэлбэл цөмийг дахин хөрвүүлэлгүйгээр
өөр acpi.ko уруу шилждэг. Энэ нь тест хийлтийг
илүү амархан болгодог давуу талтай юм. Нөгөө нэг шалтгаан нь
системийг ажиллуулж дууссаны дараа ACPI-г ажиллуулахад
ихэвчлэн сайн ажилладаггүй.
Хэрэв та асуудлуудтай учирч байгаа бол ACPI-г бүхэлд нь хаах хэрэгтэй.
Энэ драйверийг ачаалсны дараа буулгаж болиулж чаддаггүй, болдоггүй, учир нь
системийн шугам үүнийг төрөл бүрийн тоног төхөөрөмжүүдийн харилцан үйлдлүүдэд
хэрэглэдэг. ACPI-г /boot/loader.conf файлд юм уу
эсвэл &man.loader.8; хүлээх мөрөнд hint.acpi.0.disabled="1" гэж тохируулан
хааж болдог.
ACPI болон APM нь цуг байж болохгүй
бөгөөд салангид хэрэглэгдэх ёстой. Сүүлд ачаалагдах драйвер нь хэрэв нөгөө нэгийг ажиллаж байгааг
мэдвэл ажиллагаагаа дуусгавар болгодог.
ACPI нь &man.acpiconf.8;-ийн
туг болон 1-5 тохируулгын тусламжтайгаар
системийг унтах горим шилжүүлэхэд хэрэглэгдэж болно. Ихэнх хэрэглэгчдэд зөвхөн
1 эсвэл 3 (RAM руу түр зогсоох)
хэрэгтэй байдаг. 5 тохируулга нь
дараах тушаалтай нэг ёсондоо адилыг гүйцэтгэнэ:
&prompt.root; halt -p
Бусад тохируулгууд &man.sysctl.8;-ийн тусламжтай байдаг. Дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар &man.acpi.4; болон
&man.acpiconf.8; гарын авлагын хуудаснуудаас шалгана уу.
Нэйт
Лоосон
Бичсэн
Питер
Шульц
Хувь нэмэрлэцгээсэн
Том
Рөүдс
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
&os;-ийн ACPI-г ашиглах нь ба дибаг хийх нь
ACPI
асуудлууд
ACPI нь төхөөрөмжүүдийг илрүүлэх, тэжээлийн ашиглалтыг
удирдах болон урьд нь BIOS-оор удирдагддаг байсан төрөл
бүрийн тоног төхөөрөмжид хандах стандартчилагдсан хандалтыг хангадаг цоо шинэ арга
юм. Бүх системүүд дээр ACPI-г ажиллуулах тал дээр
дэвшил хийгдсэн бөгөөд гэхдээ зарим эх хавтангуудын
ACPI Машины Хэлний
(AML) байткод дахь алдаанууд, &os;-ийн цөмийн дэд
системүүдийн бүрэн бүтэн бус байдал болон &intel; ACPI-CA
тайлбарлагч дахь алдаанууд илэрсээр байна.
Энэ баримт нь таныг &os;-ийн ACPI дэмжигчдэд тусалж
таны ажигласан асуудлуудын үндсэн учир шалтгааныг таних, дибаг хийх болон шийдлийг
хөгжүүлэхэд туслах зорилготой юм. Үүнийг уншиж байгаад талархлаа илэрхийлэхийн
ялдамд бид таны системийн асуудлуудыг шийдэж чадна гэдэгт найдаж байна.
Дибаг мэдээллийг илгээх нь
Асуудлыг илгээхээсээ өмнө та хамгийн сүүлийн үеийн BIOS-ийн
хувилбар болон хэрэв байх юм бол суулгагдсан хянагчийн хамгийн сүүлийн firmware хувилбар
ажиллуулж байгаа эсэхээ шалгаарай.
Асуудлыг шууд илгээхийг хүсэж байгаачууд дараах мэдээллийг
freebsd-acpi@FreeBSD.org уруу илгээнэ үү:
Системийн төрөл болон загварыг оролцуулан алдааг гаргаж байгаа зүйлийн хамтаар
алдаатай ажиллагааг тайлбарласан мэдээлэл. Мөн хэрэв алдаа таны хувьд шинэ бол
яг хэзээ гарч эхэлснийг аль болох тодорхой гаргаарай.
boot -v ажилласны дараах &man.dmesg.8;-ийн
гаралтыг алдааг шалгаж байхад таны үүсгэсэн алдааны мэдээллүүдийн
хамтаар.
Хэрэв ACPI-г хаасан байхад асуудлыг шийдэж байвал
тийм байх үе дэх boot -v-ийн гаралт.
sysctl hw.acpi-ийн гаралт. Энэ нь таны
систем ямар ямар боломжуудыг санал болгож байгааг мэдэх бас нэг сайн
арга юм.
Таны ACPI Эх Хэл
(ASL) байх URL хаяг.
ASL нь маш том байж болох учир шууд
битгий жагсаалт уруу илгээгээрэй.
Өөрийн ASL-ийн хуулбарыг энэ тушаалыг
ашиглаж үүсгээрэй:
&prompt.root; acpidump -dt > name-system.asl
(Өөрийн нэвтрэх нэрийг
name-ийн оронд болон
үйлдвэрлэгч/загварыг system-ийн
оронд солиорой. Жишээ нь:
njl-FooCo6000.asl)
Ихэнх хөгжүүлэгчид &a.current; үзэж байдаг, гэхдээ асуудлуудаа
харагдуулахын тулд &a.acpi.name; уруу илгээгээрэй. Бид бүгд хаа нэгтээ
өөр өөрийн үндсэн ажилтай учир тэвчээртэй байна уу. Хэрэв таны алдаа
шууд илэрхий биш байх юм бол магадгүй бид таныг &man.send-pr.1;-ийн
тусламжтай PR илгээхийг асуух байх.
PR оруулахдаа дээр хүссэний адил мэдээллээ
оруулна уу. Энэ нь асуудлыг мөшгөж шийдвэрлэхэд бидэнд туслах юм.
Бид PR-уудыг мэдээлэх механизмын зорилгоор биш
байгаа асуудлуудыг санаж байх зорилгоор ашигладаг болохоор эхлээд
&a.acpi.name; уруу захидал илгээлгүйгээр PR
битгий илгээгээрэй. Магадгүй таны асуудлыг урд нь өөр хэн нэгэн мэдээлсэн
байж болох юм.
Оршил
ACPI
ACPI нь ia32 (x86), ia64 (Itanium) болон
amd64 (AMD) архитектуруудтай нийцтэй орчин үеийн бүх компьютерт байдаг.
Бүрэн стандарт нь CPU-ны ажиллагааны удирдлага,
тэжээлийн онгоцуудын хяналт, дулааны бүсүүд, төрөл бүрийн батарейний системүүд,
суулгагдсан хянагчууд болон шугамын жагсаалт зэрэг олон боломжуудтай.
Ихэнх системүүд нь бүрэн стандартыг бүгдийг хангасан шийдэлтэй байдаггүй.
Жишээ нь зөөврийн компьютер хөргөх болон бас батарейний удирдлагын дэмжлэгтэй
байхад ширээний систем зөвхөн шугамын жагсаалтын хэсгийн шийдлийг агуулсан байдаг.
Зөөврийн компьютерууд нь бас өөр өөрийн ярвигтай асуудлуудыг агуулсан түр зогсоох болон
үргэлжлүүлэх боломжуудыг агуулдаг.
ACPI-нийцтэй систем нь төрөл бүрийн хэсгүүдтэй байдаг.
BIOS болон бичил схемийн үйлдвэрлэгчид
APIC зураг (SMP-д ашиглагддаг),
тохиргооны регистрүүд болон хялбар тохиргооны утгууд зэрэг зүйлсүүдийг заадаг
төрөл бүрийн тогтмол хүснэгтүүдийг (өөрөөр хэлбэл
FADT) санах ойд хангаж өгдөг. Мөн төхөөрөмжүүд болон
аргуудын мод хэлбэрийн нэрийн талбарыг заадаг байткодын хүснэгтээр
(Differentiated System Description Table буюу Системийн
Ялгаварласан Тайлбарын Хүснэгт DSDT)
бас хангадаг.
ACPI драйвер нь тогтмол хүснэгтүүдийг задлан ялгал
хийх, байткодын тайлбарлагчийг шийдэх болон ACPI дэд
системийн мэдээллийг хүлээн авахаар төхөөрөмжүүдийн драйверууд болон цөмийг
өөрчлөх ёстой. &os;-ийн хувьд &intel; нь Линукс болон NetBSD-тэй хуваалцан
хэрэглэгддэг тайлбарлагчаар хангадаг. ACPI-CA эх кодын
зам нь
src/sys/contrib/dev/acpica.
ACPI-CA-г &os; дээр ажиллуулах тэр цавуу код нь
src/sys/dev/acpica/Osd байршилд байдаг.
Эцэст нь төрөл бүрийн ACPI төхөөрөмжүүдийн драйверууд
src/sys/dev/acpica байршлаас
олддог.
Нийтлэг асуудлууд
ACPI
асуудлууд
ACPI зөв ажиллахын тулд бүх хэсгүүд бас
зөв ажилласан байх ёстой. Энд зарим нэг нийтлэг асуудлуудыг илэрч байгаа
давтамжийн дарааллаар зарим нэг тойрон гарах замууд болон засваруудтайгаар
нь дурдъя.
Хулганы асуудлууд
Зарим тохиолдолд түр зогсоох үйлдэл хийгдсэний дараа үргэлжлүүлэхэд
хулганыг ажиллахгүй болгодог. Мэдэгдэж байгаа тойрон гарах арга зам нь
hint.psm.0.flags="0x3000" мөрийг
/boot/loader.conf файлд нэмэх явдал
юм. Хэрэв энэ нь ажиллахгүй бол дээр тайлбарласны дагуу алдааны
тайлан илгээхийг бодно уу.
Suspend/Resume буюу Түр зогсоох/Үргэлжлүүлэх
ACPI нь RAM уруу
түр зогсоох S1-S3 гэсэн
гурван төлөвтэй (STR) бөгөөд диск уруу түр
зогсоох S4 гэгддэг нэг төлөвтэй
(STD). S5 нь
soft off буюу зөөлөн зогсоолт
бөгөөд тэжээлд залгагдсан
боловч асаагдаагүй байх үеийн таны системийн жирийн төлөв юм.
S4 нь хоёр тусдаа аргаар хийгдэх боломжтой.
S4BIOS нь
BIOS-ийн тусламжтайгаар диск уруу хийгдэх
түр зогсоолт юм. S4OS нь
бүхэлдээ үйлдлийн системээр хийгддэг.
Түр зогсоолттой холбоотой зүйлүүдийг sysctl hw.acpi
тушаалаар шалгаж эхлээрэй. Энд Thinkpad-тай холбоотой үр дүнгүүд байна:
hw.acpi.supported_sleep_state: S3 S4 S5
hw.acpi.s4bios: 0
Энэ нь бид S3,
S4OS болон
S5-ийг шалгахад
acpiconf -s тушаалыг ашиглаж болно гэсэн үг юм.
Хэрэв нь нэг (1) байх
юм бол бид S4OS-ийн оронд
S4BIOS дэмжлэгтэй байх юм.
Түр зогсоолт/үргэлжлүүлэлтийг тест хийхдээ хэрэв дэмжигдсэн бол
S1-ээс эхлээрэй. Энэ төлөв нь драйверийн дэмжлэг барагтаа л
шаарддаггүй болохоор бараг л ажиллах болно. Хэн ч S2-ийг
хийгээгүй байдаг бөгөөд танд энэ хэрэв байгаа бол энэ нь S1-тэй
адил байна. Дараагийн оролдох зүйл нь S3 юм. Энэ нь
хамгийн гүнзгий STR төлөв бөгөөд таны тоног төхөөрөмжийг
дахин зөв эхлүүлэхийн тулд драйверийн ихээхэн дэмжлэг шаарддаг. Хэрэв
үргэлжлүүлэх үед танд асуудлууд гарч байгаа бол &a.acpi.name; жагсаалт уруу
цахим захидал чөлөөтэй илгээгээрэй, гэхдээ илүү их тест хийлт, ажил шаардсан маш
олон драйверууд/тоног төхөөрөмжүүд байдаг учир асуудал шийдэгдэхийг хүлээх хэрэггүй юм.
Асуудлыг тусгаарлахад туслахын тулд өөрийн цөмөөс аль болох олон драйверуудыг
арилгаарай. Хэрэв энэ нь ажиллаж байвал та яг аль драйвер асуудалтай байгааг
драйверуудыг амжилтгүй ажиллах хүртэл ачаалан тодорхойлж болох юм.
nvidia.ko, X11 дэлгэцийн драйверууд болон
USB зэрэг хоёртын драйверууд нь ерөнхийдөө хамгийн их
асуудлуудтай байдаг байхад Ethernet интерфэйсүүд ихэвчлэн зүгээр ажилладаг.
Хэрэв та драйверуудыг зөв ачаалж/буулгаж чадаж байвал та тохирох тушаалуудыг
/etc/rc.suspend болон
/etc/rc.resume файлуудад хийж үүнийг
автоматжуулж болно. Драйверийг буулгах болон ачаалахад зориулсан тайлбар
болгосон жишээ байдаг. Хэрэв таны дэлгэц үргэлжлүүлэлт хийгдсэний дараа заваарсан
бол -г тэг (0)
болгож үзээрэй. Хэрэв тусламж болохоор бол
-г арай урт эсвэл арай богино утгуудаар
тохируулж үзээрэй.
Өөр нэг турших зүйл нь ACPI дэмжлэгтэй сүүлийн үеийн
Линуксийн түгээлтийг ачаалан тэдний түр зогсоолт/үргэлжлүүлэлтийн дэмжлэгийг адил
тоног төхөөрөмж дээр турших явдал юм. Хэрэв Линукс дээр ажиллаж байвал
энэ нь &os;-ийн драйверийн асуудал гэсэн үг бөгөөд яг аль драйвер асуудлыг үүсгэж
байгааг олсноор асуудлыг засварлахад бидэнд тус болох болно.
ACPI-ийг дэмжиж байдаг дэмжигчид нь өөр бусад
драйверуудыг (өөрөөр хэлбэл дуу, ATA гэх мэт)
ихэвчлэн дэмжин ажилладаггүй болохоор драйверийн асуудлыг мөшгөж хийгдсэн ажил бүр
магадгүй эцсийн эцэст &a.current.name; жагсаалт болон драйверийг дэмжигч
уруу илгээгдэх хэрэгтэйг санаарай. Хэрэв та адал явдлыг эрж байгаа бол
драйверийн үргэлжлүүлэлтийн функцын аль хэсэгт өлгөгдөж байгааг мөшгөхийн тулд
зарим дибаг хийх &man.printf.3;-үүдийг асуудалтай драйверт хийж эхлээрэй.
Эцэст нь ACPI-г хааж оронд нь
APM-г нээж оролдоорой. Хэрэв түр зогсоолт/үргэлжлүүлэлт
APM-тэй байхад ажиллаж байвал та
APM-тэйгээ үлдэх нь ялангуяа хуучин тоног төхөөрөмжийн
(2000 оноос өмнөх) хувьд бараг дээр байх бизээ. ACPI
дэмжлэгийг зөв болгоход үйлдвэрлэгчдэд цаг хугацаа шаардах бөгөөд магадгүй хуучин
тоног төхөөрөмжүүд нь ACPI-ийн хувьд
BIOS-ийн асуудлуудтай ихэвчлэн байдаг.
Систем өлгөгдөх (түр хугацаагаар эсвэл бүрмөсөн)
Ихэнх системийн өлгөгдлүүд нь гээгдсэн тасалдлууд эсвэл тасалдлын
шуургын үр дүн юм. Бичил схемүүд нь ачаалахаас өмнө тасалдлуудыг BIOS
хэрхэн тохируулдгаас болсон асуудлууд, APIC
(MADT) хүснэгтийн зөв байдал болон
System Control Interrupt буюу Системийн Хянагч
Тасалдлын (SCI) чиглүүлэлт дээр
тулгуурласан олон асуудлуудтай байдаг.
тасалдлын шуургууд
Тасалдлын шуургыг vmstat -i тушаалын
гаралтаас acpi0 бүхий мөрийг шалгаж гээгдсэн
тасалдлуудаас ялгаж болно. Хэрэв тоологч секунд тутам хоёроор нэмэгдэж
байвал та тасалдлын шуургатай байна. Хэрэв систем өлгөгдсөн юм шиг байвал
DDB
(консол дээр CTRL
ALTESC)
уруу орж show interrupts гэж бичих хэрэгтэй.
APIC
хаах нь
Тасалдлын асуудлуудтай ажиллаж байхад таны хамгийн шилдэг итгэл найдвар
бол loader.conf-д hint.apic.0.disabled="1"
хэмээн зааж APIC дэмжлэгийг хаах явдал юм.
Үймээнүүд
Үймээнүүд нь ACPI-ийн хувьд харьцангуй ховор
байдаг бөгөөд засварлах нэн тэргүүн ээлжийн асуудал байдаг. Эхний алхам бол
үймээнийг дахин гаргах (хэрэв боломжтой бол) алхмуудыг тусгаарлаж
буцах мөрийг (backtrace) авах явдал юм. options DDB
мөрийг нээж сериал консол (-г үзнэ үү)
тохируулах эсвэл &man.dump.8; хуваалтыг тохируулах зөвлөгөөг дагаарай.
Та буцах мөрийг DDB дээр tr-р
авч болно. Хэрэв та буцах мөрийг гараар бичих болбол мөр дэх хамгийн доодох тав (5)
болон хамгийн дээдэх таван (5) мөрийг хамгийн багадаа бодоход аваарай.
Дараа нь асуудлыг тусгаарлахыг оролдож ACPI-г
хааж ачаалж үзээрэй. Хэрэв энэ нь ажиллаж байвал
-ийн төрөл бүрийн утгуудыг хэрэглэж
та ACPI дэд системийг тусгаарлаж болно. Зарим жишээнүүдийг
&man.acpi.4; гарын авлагын хуудаснаас үзнэ үү.
Түр зогссоны дараа эсвэл унтраасны дараа систем дахин эхлэх
Эхлээд &man.loader.conf.5; дээр
hw.acpi.disable_on_poweroff="0" гэж тохируулаад
үз. Энэ нь унтраах процессийн үед төрөл бүрийн үйл явцуудыг
ACPI хаахыг болиулдаг. Энэ зорилгын нэгэн адил зарим
системүүд энэ утгыг 1 (анхдагч) болгож тохируулахыг
шаарддаг. Энэ нь түр зогсоолт эсвэл унтраалт хийгдсэний дараа аяндаа гарсан
систем асаж эхлэх асуудлыг ихэвчлэн засварладаг.
Бусад асуудлууд
Хэрэв танд ACPI-тай холбоотой бусад асуудлууд
(суулгах станцтай ажиллах, төхөөрөмжүүд илрүүлэгдэхгүй гэх мэт) байвал
тайлбарыг захидлын жагсаалт уруу бас илгээнэ үү; гэхдээ эдгээр асуудлуудын
зарим нь ACPI дэд системийн дуусаагүй хэсгүүдтэй
холбоотой байж болох бөгөөд тэдгээрийг шийдэж хийхэд нэлээн хугацаа зарцуулж
болох юм. Тэвчээртэй байж бидний илгээж болох засваруудыг тест хийхэд
бэлэн байгаарай.
ASL, acpidump, болон
IASL
ACPI
ASL
Хамгийн нийтлэг асуудал бол BIOS үйлдвэрлэгчдийн
гаргасан буруу (эсвэл алдаатай!) байткод юм. Энэ нь ихэвчлэн дараах шиг цөмийн
консол мэдээллүүдээр ил тод болдог:
ACPI-1287: *** Error: Method execution failed [\\_SB_.PCI0.LPC0.FIGD._STA] \\
(Node 0xc3f6d160), AE_NOT_FOUND
Ихэвчлэн та эдгээр асуудлуудыг өөрийн BIOS-ийг
хамгийн сүүлийн хувилбар уруу шинэчилснээр шийдэж болно. Ихэнх консолын
мэдээллүүд нь аюулгүй гэхдээ хэрэв танд батарейний төлөв ажиллахгүй гэх мэт
өөр бусад асуудлууд байгаа бол тэдгээр мэдээллүүд нь AML-д
байгаа асуудлуудыг хайж болох боломжийн газар нь юм.
AML гэгддэг байткод нь ASL
хэмээгддэг эх хэлээс хөрвүүлэгддэг. AML нь
DSDT гэгддэг хүснэгтэд байдаг. Өөрийн
ASL-ийн хуулбарыг авахын тулд &man.acpidump.8;-ийг
ашиглана. Та (тогтмол хүснэгтүүдийн агуулгуудыг үзүүлэх)
болон (AML-ийг
ASL уруу дизассембл хийх) тохируулгыг хоёуланг нь
ашиглах хэрэгтэй. Синтаксын жишээг
Дибаг Мэдээллийг Илгээх нь
хэсгээс үзнэ үү.
Таны хийж болох хамгийн хялбар анхны шалгалт нь алдаануудыг шалгахын тулд өөрийн
ASL-ийг хөрвүүлэх явдал юм. Анхааруулгуудыг ихэвчлэн орхиж
болох боловч алдаанууд нь ACPI-г зөв ажиллуулахад гол төлөв саад
болдог хорхойнууд байдаг. Өөрийн ASL-ийг дахин хөрвүүлэхдээ
дараах тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; iasl your.asl
Өөрийн ASL-г засварлах нь
ACPI
ASL
Бидний эцсийн зорилго бол бараг хүн болгоны хувьд хэрэглэгчийн ямар ч оролцоогүйгээр
ACPI-г ажиллуулах явдал юм. Гэхдээ өнөөг хүртэл бид
BIOS үйлдвэрлэгчдийн гаргасан нийтлэг алдаануудад
зориулан тойрон гарах арга замуудыг хөгжүүлсээр байгаа билээ.
µsoft;-ийн тайлбарлагч (acpi.sys болон
acpiec.sys) нь стандартыг баримталж байгааг чанд
шалгадаггүй бөгөөд BIOS-ийн олон үйлдвэрлэгчид
ACPI-г зөвхөн &windows; дээр тест хийж өөрсдийн
ASL-ийг хэзээ ч засдаггүй. Бид µsoft;-ийн
тайлбарлагчид зөвшөөрөгдсөн ямар стандартын бус ажиллагаа байгааг үргэлжлүүлэн
нарийн таньж баримтжуулан хэрэглэгчдээр ASL-ийг хүчлэн
засуулалгүйгээр &os; ажиллаж чадахаар түүнийг хуулбарлах болно гэж найдаж байна.
Тойрон гарах арга зам болгон биднийг энэ ажиллагааг танихад тусалж та
ASL-ийг гараар засварлаж болно. Хэрэв таны хувьд энэ нь
ажиллавал хуучин болон шинэ ASL-ийнхээ &man.diff.1;-ийг
илгээнэ үү, бид бололцоогоороо ACPI-CA дахь алдаатай
ажиллагааг тойрон гарч ингэснээр хойшид таны засвар байнга хийгдэх шаардлагагүй
болох юм.
ACPI
алдааны мэдээллүүд
Энд нийтлэг алдааны мэдээллүүд, тэдгээрийн шалтгаан болон хэрхэн засаж болох
жагсаалтыг үзүүлэв:
_OS хамаарлууд
Зарим AML нь ертөнц төрөл бүрийн &windows;
хувилбаруудаас тогтдог гэж үздэг. Хэрэв танд байгаа асуудлыг засаж чадаж байвал
та &os;-г ямар нэг OS гэж харагдуулахаар хэлж өгч болно.
Үүнийг хялбар аргаар дарж бичихийн тулд /boot/loader.conf-д
hw.acpi.osname="Windows 2001" гэж эсвэл
ASL дахь өөр бусад адил мөрүүдийг тохируулж өгнө.
Буцах мэдээллүүд байхгүй бол
Зарим аргууд нь стандартын дагуу шууд утга буцаадаггүй.
ACPI-CA нь үүнтэй ажиллаж чадахгүй байхад
&os; үүнийг далдаар утга буцаалгах боломжийг олгодог тойрон гарах арга замтай байдаг.
Хэрэв та утга буцаагдах ёстойг мэдэж байвал шаардлагатай газар нь Return буюу Буцах
мэдээллүүдийг шууд нэмж болно. ASL-ийг
iasl тушаалаар хүчээр хөрвүүлэхдээ
тугийг ашиглана.
Анхдагч AML-ийг дарж өөрчлөх нь
your.asl-ийг өөрчилсний дараа үүнийг
та хөрвүүлэхдээ:
&prompt.root; iasl your.asl
Хөрвүүлэх явцад алдаанууд байсан ч гэсэн та тугийг
нэмж AML-ийг хүчээр үүсгэж болно. Зарим алдаануудыг
(өөрөөр хэлбэл Буцах мэдээллүүд байхгүй гэх мэт) тайлбарлагчийн тусламжтайгаар
автоматаар тойрон гардгийг санаарай.
DSDT.aml нь iasl-ийн
анхдагч гаралт файлын нэр юм. Та өөрийн BIOS-ийн
алдаатай хуулбарын (флэш санах ойд байсаар байгаа) оронд
/boot/loader.conf-ийг дараах байдлаар засварлан
үүнийг ачаалж болно:
acpi_dsdt_load="YES"
acpi_dsdt_name="/boot/DSDT.aml"
Өөрийн DSDT.aml файлын хуулбарыг
/boot сан уруу хуулах хэрэгтэй.
ACPI-аас дибаг мэдээлэл гаргаж авах нь
ACPI
асуудлууд
ACPI
дибаг
ACPI драйвер нь маш уян хатан дибаг хийх боломжтой.
Энэ нь дэд системүүдийн олонлог болон харуулах түвшинг зааж өгөхийг танд зөвшөөрдөг.
Таны дибаг хийхийг хүсэж байгаа дэд системүүд нь давхаргууд
болж заагдсан байдаг бөгөөд ACPI-CA хэсгүүд
(ACPI_ALL_COMPONENTS) болон ACPI тоног төхөөрөмжийн
дэмжлэг (ACPI_ALL_DRIVERS) болж задардаг. Дибаг гаралтын харуулалт нь
үе
ээр заагддаг бөгөөд ACPI_LV_ERROR (зөвхөн алдаануудыг хэлдэг)
тогтмолоос ACPI_LV_VERBOSE (бүгд) хүртэл байдаг. Үе
нь
олон тохируулгуудыг нэг удаа зайгаар зааглан тохируулж болох бит баг (bitmask) юм.
Хэрэв энэ нь маш урт тэгээд консолын мэдээллийн буферийг арилган шинэчилж
байвал та практик дээр гаралтыг бүртгэх сериал консолыг ашиглахыг хүсэж болох юм.
Бие даасан давхаргууд болон түвшингүүдийн бүрэн жагсаалт &man.acpi.4; гарын
авлагын хуудсанд байдаг.
Дибаг гаралт анхдагчаар идэвхжүүлэгдээгүй байдаг. Идэвхтэй болгохын тулд
ACPI хэрэв цөмд хөрвүүлэгдсэн бол
options ACPI_DEBUG мөрийг өөрийн цөмийн тохиргооны
файлд нэмэх хэрэгтэй. Нийтэд нь идэвхтэй болгохын тулд
/etc/make.conf-д
ACPI_DEBUG=1 мөрийг нэмж болно. Хэрэв энэ нь
модуль бол та өөрийн acpi.ko модулийг дараах
маягаар дахин хөрвүүлж болно:
&prompt.root; cd /sys/modules/acpi/acpi
&& make clean &&
make ACPI_DEBUG=1
acpi.ko-г
/boot/kernel-д суулгаад
өөрийн хүссэн давхарга болон түвшинг loader.conf-д
нэмнэ. Энэ жишээ нь ACPI-CA-ийн бүх хэсгүүд болон
бүх ACPI тоног төхөөрөмжийн драйверуудад
(CPU, LID, гэх мэт.)
зориулан дибаг мэдээллүүдийг идэвхжүүлдэг. Энэ нь зөвхөн алдааны мэдээллүүдийг
хамгийн багаар гаргаж харуулна.
debug.acpi.layer="ACPI_ALL_COMPONENTS ACPI_ALL_DRIVERS"
debug.acpi.level="ACPI_LV_ERROR"
Хэрэв таны хүссэн мэдээлэл онцгой үйл явцаар эхэлсэн бол (түр зогсоолт болон
үргэлжлүүлэлт гэж бодъё) та loader.conf-ийн
өөрчлөлтүүдийг орхиж оронд нь sysctl-ийг ашиглан
давхарга болон түвшинг ачаалсны дараа зааж онцгой үйл явцад зориулан өөрийн
системийг бэлдэж болно. sysctl-ууд нь
loader.conf дахь тохируулгуудын адилаар
нэрлэгддэг.
Лавлагаанууд
ACPI-ийн талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
дараах байршлуудаас олж болно:
&a.acpi;
ACPI Захидлын Жагсаалтын Архивууд
Хуучин ACPI Захидлын Жагсаалтын Архивууд
ACPI 2.0 Тодорхойлолт
&os; Гарын авлагын хуудаснууд: &man.acpi.4;,
&man.acpi.thermal.4;, &man.acpidump.8;, &man.iasl.8;,
&man.acpidb.8;
DSDT дибаг эх үүсвэр.
(Compaq-ийг жишээ болгон хэрэглэсэн боловч ерөнхийдөө хэрэгтэй.)
diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/desktop/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/desktop/chapter.sgml
index d04b49e5cd..0e736a689a 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/desktop/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/desktop/chapter.sgml
@@ -1,1081 +1,1122 @@
Кристоф
Жунье
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
Ширээний програмууд
Ерөнхий агуулга
FreeBSD нь текст боловсруулагч програмууд болон хөтчүүд зэрэг
ширээний төрөл бүрийн хэрэглээний програмуудыг ажиллуулж чаддаг.
Эдгээр програмуудын ихэнх нь багц хэлбэрээр юм уу эсвэл портуудын
цуглуулгаас автоматаар бүтээгдэж болно. Шинэ хэрэглэгчдийн олонхи нь эдгээр
хэрэглээний програмуудыг өөрийн компьютер дээр суулгахыг хүсдэг. Энэ бүлэгт
зарим нэг түгээмэл хэрэглэгддэг ширээний програмуудыг портуудын цуглуулга болон
тэдгээрийн багцуудаас хүндрэлгүйгээр суулгах талаар зааварлах болно.
Портуудаас програмуудыг суулгахад тэдгээрийг эхээс эмхэтгэдэг гэдгийг
анхаарна уу. Энэ нь таны машины (машинуудын) процесс хийх хүч болон
юу эмхэтгэж байгаагаас хамаарч их удаан ажиллаж болох юм. Эхээс бүтээх
нь саад болмоор их хугацаа шаардаж байвал та портын цуглуулгад байгаа
ихэнх програмуудыг урьдчилан бүтээсэн багцуудаас суулгаж болно.
FreeBSD нь Линуксийн хоёртын хэлбэртэй нийцтэй ажиллах боломжийг хангадаг
учраас Линуксд эхлэн хөгжүүлэгдсэн олон програмуудыг ашиглах боломжтой байдаг.
Линуксийн ямар ч хэрэглээний програмыг суулгахаасаа өмнө -ийг
уншихыг зөвлөж байна. Линуксийн хоёртын хэлбэртэй нийцтэй байдлыг
ашиглаж байгаа ихэнх портуудын нэр linux-
гэж эхэлсэн байгаа.
Жишээ нь &man.whereis.1; тушаалын тусламжтайгаар ямар нэг портыг хайж байхдаа
үүнийг санаарай. Нийтлэлийн энэ хэсгээс цааш ямар нэг Линуксийн хэрэглээний програмуудыг
суулгахын өмнө таныг Линуксийн хоёртын хэлбэртэй нийцтэй байдлыг идэвхжүүлсэн байгаа
гэж тооцох болно.
Энэ бүлэгт доорх хэсгүүдийн тухай ярих болно:
Хөтчүүд (Mozilla,
Opera,
Firefox,
Konqueror зэрэг)
Бүтээмж (
KOffice,
AbiWord,
The GIMP,
OpenOffice.org зэрэг)
Бичиг баримт үзүүлэгчид (&acrobat.reader;,
gv,
Xpdf,
GQview зэрэг)
Санхүү (
GnuCash,
Gnumeric,
Abacus зэрэг)
Энэ бүлгийг уншихаасаа өмнө, та дараах зүйлсийг мэдэх шаардлагатай:
Гуравдагч талуудын нэмэлт програмуудыг хэрхэн суулгах талаар мэдэх
().
Линуксийн нэмэлт програм хангамжуудыг хэрхэн суулгах талаар мэдэх
().
Мультимедиа орчны тохиргооны тухай мэдээллийг -с
уншина уу. Хэрэв та цахим захидал тохируулж ашиглахыг хүсвэл
-т хандана уу.
Хөтчүүд
хөтчүүд
вэб
FreeBSD нь тодорхой хөтөч урьдчилан суулгагдсан байдаггүй. Харин
портын цуглуулгын
www
сан суулгахад бэлэн олон хөтчүүдийг агуулдаг. Танд бүгдийг эмхэтгэх хугацаа
байхгүй бол (энэ нь зарим тохиолдолд маш их хугацаа шаардаж болно) тэдгээрийн
олонхи нь багц хэлбэрээр байдаг.
KDE болон
GNOME нь HTML хөтчүүдээр хангадаг.
Эдгээр бүрэн гүйцэд ширээний програмуудыг хэрхэн суулгаж тохируулах
талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг -с лавлана уу.
Хэрэв та хөнгөн чанарын хөтчүүдийг хайж байгаа бол портын
цуглуулгаас www/dillo,
www/links, эсвэл
www/w3m зэргүүдийг
судалж үзэх хэрэгтэй.
Энэ хэсэг эдгээр програмуудыг авч үзэх болно:
Програмын нэр
Шаардлагатай эх үүсвэрүүд
Портоос суулгах
Гол хамаарлууд
Mozilla
их
хүнд
Gtk+
Opera
бага
хөнгөн
FreeBSD болон Линуксийн хувилбарууд байдаг. Линуксийн
хувилбар нь Линуксийн хоёртын нийцтэй байдал болон
linux-openmotif-с хамаардаг.
Firefox
дунд зэрэг
хүнд
Gtk+
Konqueror
дунд зэрэг
хүнд
KDE сангууд
Mozilla
Mozilla
Mozilla нь FreeBSD уруу бүрэн хөрвүүлэгдсэн,
орчин үеийн, тогтвортой хөтөч юм. Энэ нь стандартад маш нийцсэн HTML үзүүлэх
хөдөлгүүрийн боломжтой байдаг. Мөн захидал болон мэдээний уншигчтай байдаг.
Энэ нь бүр HTML зохиогчтой байдаг бөгөөд таныг вэб хуудас өөрөө бичих төлөвлөгөөтэй байгаа
тохиолдолд хэрэг болж болох юм. &netscape;-ийн
хэрэглэгчид Communicator цуглуулгатай адил болохыг олж
харах болно. Учир нь хоёр хөтөч хоёулаа хөгжүүлэлтийн ижил түүхийг хуваалцдаг болохоор тэр юм.
233MHz-с бага CPU хурдтай эсвэл 64MB-аас бага RAM-тай удаан машинууд дээр
Mozilla нь бүрэн гүйцэд ашиглагддаг байхын
тулд хэтэрхий их нөөц шаардаж болох юм. Оронд нь энэ бүлгийн хойхно тайлбарласан
Opera хөтчийг та харин үзэж болох юм.
Хэрэв та Mozilla-г эмхэтгэж чадахгүй
юм уу эсвэл ерөөсөө эмхэтгэхийг хүсэхгүй байгаа бол FreeBSD GNOME баг танд
зориулаад үүнийг хийчихсэн байдаг. Ердөө л дараах тушаалаар сүлжээнээс багцыг
суулгана:
&prompt.root; pkg_add -r mozilla
Хэрэв багц байхгүй бөгөөд танд хангалттай хугацаа болон дискний зай байгаа
бол Mozilla-ийн эхийг авч, эмхэтгэн, өөрийн
систем дээр суулгаж болно. Үүнийг дараах тушаалуудаар хийж болно:
&prompt.root; cd /usr/ports/www/mozilla
&prompt.root; make install clean
Mozilla порт нь root
зөвшөөрлүүдээр хром бүртгэлийн тохируулгыг ажиллуулан зөв эхэлж байгааг
баталгаажуулдаг. Гэхдээ, хэрэв та хулганы дохионууд зэрэг нэмэлт зүйлсийг
татаж авахыг хүсэж байгаа бол тэдгээрийг зөв суулгахын тулд root
эрхээр Mozilla-г ажиллуулах ёстой.
Mozilla-ийн суулгацыг дууссаны
дараа та дахиж root хэрэглэгч болох шаардлагагүй.
Та доор дурдсаныг бичин Mozilla-г хөтөч хэлбэрээр
эхлүүлж болно:
&prompt.user; mozilla
Доор үзүүлсэн шиг та үүнийг захидал болон мэдээ уншигч маягаар шууд
эхлүүлж болно:
&prompt.user; mozilla -mail
Firefox
Firefox
Firefox нь Mozilla-ийн
код дээр суурилсан дараагийн үеийн хөтөч юм. Mozilla нь
хөтөч, захидлын клиент, чалчих клиент зэрэг олон програмуудыг багтаасан
бүрэн гүйцэд програмуудын цуглуулга юм. Firefox нь
зөвхөн хөтөч бөгөөд энэ нь түүнийг илүү жижиг, хурдан болгодог байна.
Доор дурдсаныг бичин багцыг суулгана:
&prompt.root; pkg_add -r firefox
Эх кодоос эмхэтгэхийг та илүүд үзэж байгаа бол портын цуглуулгыг
бас ашиглаж болох юм:
&prompt.root; cd /usr/ports/www/firefox
&prompt.root; make install clean
Firefox, Mozilla болон &java; залгаас (plugin)
Энэ хэсэгт болон дараагийнхад бид таныг Firefox
юм уу эсвэл Mozilla-г аль хэдийн суулгасан
гэж тооцох болно.
&os; Сан нь Sun Microsystems компанитай Java Runtime Environment
(&jre;) буюу Жавагийн Ажиллах үеийн орчин болон Java Development Kit (&jdk;)
буюу Жавагийн Хөгжүүлэх хэрэгслийн хоёртын файлуудыг түгээх лицензтэй байдаг.
&os;-д зориулсан хоёртын багцууд нь &os;
Сан вэб сайтад байдаг.
Firefox эсвэл
Mozilla-д &java; дэмжлэгийг нэмэхийн
тулд та java/javavmwrapper портыг суулгах
хэрэгтэй. Дараа нь
хаягаас Diablo &jre; багцыг татан авч
&man.pkg.add.1; тушаалаар суулгах хэрэгтэй.
Өөрийн хөтчийг эхлүүлж байрлал оруулдаг
мөрөнд about:plugins гэж бичин Enter
дарна. Суулгагдсан залгаасуудын талаар хуудас үзүүлэгдэх бөгөөд
&java; залгаас тэнд одоо байх ёстой.
Хэрэв тийм биш бол root хэрэглэгчээр
дараах тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; ln -s /usr/local/diablo-jre1.5.0/plugin/i386/ns7/libjavaplugin_oji.so \
/usr/local/lib/browser_plugins/
дараа нь өөрийн хөтчийг дахин дуудна.
Firefox, Mozilla болон ¯omedia; &flash; залгаас (plugin)
¯omedia; &flash; залгаас нь &os;-д байдаггүй. Гэхдээ
залгаасын Линукс хувилбарыг ажиллуулах програм хангамжийн давхарга (гүйцэтгэл хялбаршуулагч)
байдаг. Энэ хялбаршуулагч нь бас &adobe; &acrobat; залгаас, &realplayer;
залгаас болон өөр олныг дэмждэг.
www/linuxpluginwrapper портыг
суулгана. Энэ порт нь emulators/linux_base-г
шаарддаг бөгөөд энэ нь их том порт юм. Портын харуулсан заавруудыг дагаж өөрийн
/etc/libmap.conf файлыг зөвөөр тохируулах хэрэгтэй!
Жишээ тохиргоонууд
/usr/local/share/examples/linuxpluginwrapper/
санд суусан байдаг.
Дараагийн алхам бол www/linux-flashplugin7 портыг суулгах
явдал юм. Залгаас суулгагдсаны дараа өөрийн хөтчийг эхлүүлж байрлал оруулдаг
мөрөнд about:plugins гэж бичин Enter
дарна. Байгаа бүх залгаасуудтай жагсаалт гарч ирэх ёстой.
Хэрэв &flash; залгаас байхгүй байгаа бол энэ нь ихэнхдээ симболын холбоос
байхгүйгээс болдог. root хэрэглэгчээр дараах
тушаалуудыг ажиллуулна:
&prompt.root; ln -s /usr/local/lib/npapi/linux-flashplugin/libflashplayer.so \
/usr/local/lib/browser_plugins/
&prompt.root; ln -s /usr/local/lib/npapi/linux-flashplugin/flashplayer.xpt \
/usr/local/lib/browser_plugins/
Хэрэв та хөтчөө дахин эхлүүлбэл залгаас одоо өмнө дурдсан жагсаалтад
гарч ирэх ёстой.
linuxpluginwrapper нь зөвхөн
&i386; системийн архитектур дээр ажилладаг.
Opera
Opera
Opera нь өргөн боломжуудтай
стандартад нийцсэн хөтөч юм. Энэ нь өөртөө бүтээгдсэн захидал болон
мэдээ уншигч, IRC клиент, RSS/Atom уншигч болон өөр олон
боломжуудыг агуулдаг. Эдгээрээс гадна Opera
нь харьцангуй хөнгөн бөгөөд маш хурдан юм. Энэ нь хоёр хэлбэрээр
байдаг нь: эх
FreeBSD хувилбар болон Линуксийн
эмуляц дээр ажилладаг хувилбар юм.
Opera-ийн FreeBSD хувилбараар
вэб үзэхийн тулд багцыг суулгана:
&prompt.root; pkg_add -r opera
Зарим нэг FTP сайтуудад бүх багцууд байдаггүй боловч портын цуглуулгыг
ашиглан доор дурдсаныг бичин Opera-г авч болно:
&prompt.root; cd /usr/ports/www/opera
&prompt.root; make install clean
Opera-ийн Линукс хувилбарыг суулгахын
тулд дээрх жишээний opera гэсний оронд
linux-opera гэж солих хэрэгтэй.
Adobe
&acrobat.reader; зэрэг зөвхөн Линуксд байдаг
залгаасуудын хэрэглээг шаардах тохиолдолд Линуксийн хувилбар нь ашигтай байдаг.
Бусад талаараа FreeBSD болон Линуксийн хувилбарууд нь ажиллагааны хувьд
адилхан байдаг.
Konqueror
Konqueror
Konqueror нь
KDE-ийн нэг хэсэг боловч үүнийг
KDE-ийн гадна талд
x11/kdebase3-ийг суулган
бас ашиглаж болох юм. Konqueror
ердийн нэг хөтчөөс илүү бөгөөд файлын менежер болон мультимедиа
үзүүлэгч болж чаддаг.
Konqueror нь бас залгаасуудын олонлогтой
ирдэг бөгөөд эдгээрийг misc/konq-plugins
сангаас суулгах боломжтой байдаг.
Konqueror бас &flash;-г
дэмждэг бөгөөд Konqueror дээр &flash;-ийн
дэмжлэгтэй болох талаар Хэрхэн Хийх
заавар нь
хаягт байдаг.
Бүтээмж
Бүтээмжтэй холбоотой болоод ирэхээрээ, шинэ хэрэглэгчид ихэвчлэн
сайн оффисийн цуглуулга эсвэл нөхөрсөг текст боловсруулагчийг хайдаг.
KDE зэрэг зарим
ширээний орчнууд нь хэдийгээр
оффисийн цуглуулгатай байдаг боловч анхдагч бүтээмжийн багц байдаггүй билээ.
FreeBSD нь таны ширээний орчноос хамааралгүйгээр хэрэгтэй бүгдийг хангадаг.
Энэ хэсэг нь эдгээр програмуудыг авч үзэх болно:
Програмын нэр
Шаардлагатай эх үүсвэрүүд
Портоос суулгах
Гол хамаарлууд
KOffice
бага
хүнд
KDE
AbiWord
бага
хөнгөн
Gtk+ эсвэл GNOME
Gimp
бага
хүнд
Gtk+
OpenOffice.org
их
асар их
&jdk; 1.4, Mozilla
KOffice
KOffice
оффисийн цуглуулга
KOffice
KDE-ийн хүрээнийхэн KDE-ээс
гадна ашиглагдаж болох оффисийн цуглуулгатай өөрийн ширээний орчинг
өгдөг. Энэ нь бусад оффисийн цуглуулгад байдаг дөрвөн стандарт
бүрэлдэхүүнийг агуулдаг. KWord нь
текст боловсруулагч, KSpread нь
хүснэгттэй ажилладаг програм, KPresenter нь
танилцуулгуудыг удирддаг бөгөөд Kontour
нь график баримтуудыг зурахыг зөвшөөрнө.
Хамгийн сүүлчийн KOffice-г суулгахаасаа
өмнө та KDE-ийн хамгийн шинэчлэгдсэн хувилбартай
эсэхээ шалгаарай.
KOffice-ийг багц хэлбэрээр суулгахын тулд
дараах тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; pkg_add -r koffice
Хэрэв багц байхгүй бол та портын цуглуулгыг ашиглаж болно. Жишээ нь
KDE3-д зориулж KOffice-г
суулгахын тулд доор дурдсаныг ажиллуулна:
&prompt.root; cd /usr/ports/editors/koffice-kde3
&prompt.root; make install clean
AbiWord
AbiWord
AbiWord нь
µsoft; Word-той төстэй харагдаж, санагддаг,
чөлөөтэй, текст боловсруулагч програм юм. Энэ нь бичиг, захидал, тайлан,
сануулга гэх зэргүүдийг бичихэд тохиромжтой юм. Энэ нь маш хурднаас гадна
олон боломжуудыг агуулдаг бөгөөд хэрэглэгчид маш хялбар байдаг.
AbiWord нь µsoft;-ийн .doc
зэрэг арилжааныхыг оруулаад олон файлын хэлбэршилтүүдийг импорт болон
экспорт хийж чаддаг.
AbiWord нь багц хэлбэрээр байдаг.
Та дараах тушаалыг ажиллуулан үүнийг суулгаж болно:
&prompt.root; pkg_add -r abiword
Хэрэв багц байхгүй бол үүнийг портын цуглуулгаас эмхэтгэж болно. Портын
цуглуулга шинэчлэгдсэн байх ёстой. Үүнийг ингэж хийж болно:
&prompt.root; cd /usr/ports/editors/abiword
&prompt.root; make install clean
GIMP
GIMP
Зургийг зохиох эсвэл дүрс тодруулах тохиолдолд
GIMP нь маш нарийн, зурагтай ажиллах
програм юм. Энэ нь энгийн будах програм эсвэл чанартай, фото зураг
тодруулах цуглуулга болгон ашиглагдаж болох юм. Энэ нь олон тооны
нэмэлт залгаасыг (plug-ins) дэмждэг бөгөөд скрипт хийх интерфэйсийн
боломжуудтай байдаг. GIMP нь
төрөл бүрийн файлын хэлбэршилтүүдийг уншиж, бичиж чаддаг. Энэ нь
сканнер болон зөөврийн цахим төхөөрөмжтэй (tablet) холбогдох боломжийг
дэмждэг.
Та энэ тушаалыг ажиллуулан багцыг суулгаж болно:
&prompt.root; pkg_add -r gimp
Хэрэв таны FTP сайт энэ багцгүй байгаа бол та портын цуглуулгыг
ашиглаж болно. Портын цуглуулгын
graphics
сан бас Gimp Manual програмыг
агуулдаг. Энд тэдгээрийг хэрхэн суулгах талаар үзүүлэв:
&prompt.root; cd /usr/ports/graphics/gimp
&prompt.root; make install clean
&prompt.root; cd /usr/ports/graphics/gimp-manual-pdf
&prompt.root; make install clean
Портын цуглуулгын
graphics
сан GIMP-ийн хөгжүүлэлтийн хувилбарыг
graphics/gimp-devel санд
агуулдаг. Gimp Manual-ийн HTML хувилбар нь
graphics/gimp-manual-html
санд байдаг.
OpenOffice.org
OpenOffice.org
оффисийн цуглуулга
OpenOffice.org
OpenOffice.org нь бүх шаардлагатай
програмуудыг бүрэн гүйцэд оффисийн бүтээмжийн цуглуулгадаа агуулсан байдаг: энд
текст боловсруулагч, хүснэгттэй ажиллах програм, танилцуулгын менежер,
болон зургийн програмыг дурдаж болно. Уг програмын хэрэглэгчийн интерфэйс нь
бусад оффисийн цуглуулгуудтай их төстэй бөгөөд төрөл бүрийн файлын хэлбэршилтүүдийг
импорт, экспорт хийж чаддаг байна. Энэ нь интерфэйсүүд, алдаа шалгагчид болон
тольнуудыг оролцуулаад хэд хэдэн өөр хэлнүүд дээр байдаг.
OpenOffice.org-ийн текст боловсруулагч
нь эх XML файлын хэлбэршилтийг зөөвөрлөгдөх боломж ба уян хатан чанарыг
сайжруулах зорилгоор ашигладаг. Хүснэгттэй ажиллах програм нь макро
хэлний боломжтой бөгөөд гаднах мэдээллийн баазуудтай холбогдох боломжтой
байдаг. OpenOffice.org нь
аль хэдийн тогтвортой болсон бөгөөд &windows;, &solaris;, Линукс, FreeBSD,
болон &macos; X дээр ажилладаг.
OpenOffice.org-ийн тухай илүү мэдээллийг
OpenOffice.org вэб сайтаас
олж болно. FreeBSD-тэй холбоотой мэдээлэл болон багцуудыг шууд татаж
авахын тулд FreeBSD OpenOffice.org
Хөрвүүлэх Багийн вэб сайтыг ашиглана уу.
OpenOffice.org-ийг суулгахын тулд
доор дурдсаныг ажиллуулна:
&prompt.root; pkg_add -r openoffice.org
&os;-ийн -RELEASE хувилбарыг ажиллуулж байхад энэ нь ажиллах
ёстой. Үгүй бол та тохирох багцыг татан авч &man.pkg.add.1; ашиглан суулгахын
тулд &os;-ийн OpenOffice.org
Хөрвүүлэх Багийн вэб хаягт хандах хэрэгтэй. Одоогийн хувилбар болон
хөгжүүлэлтийн хувилбар нь энд татаж авагдахаар байрладаг.
Багц суулгагдсаны дараа OpenOffice.org-ийг
ажиллуулахын тулд та ердөө л дараах тушаалыг бичих хэрэгтэй:
&prompt.user; openoffice.org
Эхний удаа ажиллуулахад танаас зарим нэг асуултууд асуух
бөгөөд .openoffice.org2 сан таны
гэрийн санд үүсгэгдэх болно.
Хэрэв OpenOffice.org багцууд
байхгүй бол портыг эмхэтгэх сонголт танд бас байдаг. Гэхдээ энэ нь
дискний асар их зай болон эмхэтгэх хугацаа ихийг шаардана гэдгийг та
санаж байх ёстой шүү.
&prompt.root; cd /usr/ports/editors/openoffice.org-2
&prompt.root; make install clean
Хэрэв та локалчлагдсан хувилбарыг бүтээхийг хүсэж байгаа бол
түрүүчийн тушаалын мөрийг дараах мөрөөр солих хэрэгтэй:
&prompt.root; make LOCALIZED_LANG=your_language install clean
Та your_language мөрийг
зөв хэлний ISO кодоор солих хэрэгтэй. Дэмжигдсэн хэлний кодуудын жагсаалт
портын санд байх files/Makefile.localized
файлд байдаг.
Үүнийг хийсний дараа
OpenOffice.org-г дараах тушаалаар ажиллуулж болно:
&prompt.user; openoffice.org
Бичиг баримт үзүүлэгчид
Баримтын зарим нэгэн шинэ хэлбэршилтүүд &unix;-ийг бий болсон цагаас эхлэн
түгээмэл болсон билээ. Тэдгээрийн шаарддаг стандарт үзүүлэгчид үндсэн системд
байхгүй байж болох юм. Бид тэдгээр үзүүлэгчдийг хэрхэн суулгахыг энэ хэсэгт
үзэх болно.
Энэ хэсэг нь эдгээр програмуудыг авч үзэх болно:
Програмын нэр
Шаардлагатай эх үүсвэрүүд
Портоос суулгах
Гол хамаарлууд
&acrobat.reader;
бага
хөнгөн
Линуксийн хоёртын хэлбэртэй нийцтэй байдал
gv
бага
хөнгөн
Xaw3d
Xpdf
бага
хөнгөн
FreeType
GQview
бага
хөнгөн
Gtk+ эсвэл GNOME
&acrobat.reader;
Acrobat Reader
PDF
үзүүлэх
Олон баримтууд нь одоо PDF файл хэлбэрээр тараагддаг бөгөөд энэ нь
Portable Document Format
буюу зөөврийн баримтын
хэлбэршилт гэгддэг. Эдгээр файлуудын төрлүүдэд зориулсан, зөвлөдөг
үзүүлэгчдийн нэг нь Adobe-оос гаргасан Линуксд зориулсан
&acrobat.reader; юм. FreeBSD нь
Линуксийн хоёртын хэлбэрийн програмуудыг ажиллуулж чаддаг болохоор
энэ нь FreeBSD-д бас байдаг юм.
Портын цуглуулгаас &acrobat.reader; 7-г
суулгахын тулд доор дурдсаныг хийнэ:
&prompt.root; cd /usr/ports/print/acroread7
&prompt.root; make install clean
Лицензийн хязгаарлалтуудаас болоод багц байдаггүй.
gv
gv
PDF
үзүүлэх
PostScript
үзүүлэх
gv нь &postscript; болон
PDF үзүүлэгч юм. Энэ нь эхлээд ghostview
дээр суурилсан боловч Xaw3d сангийн
тусламжтай илүү сайхан харагдах болсон. Энэ нь хурдан бөгөөд интерфэйс нь
цэвэрхэн байдаг. gv нь байрлуулалт,
цаасны хэмжээ, масштаб эсвэл antialias зэрэг олон боломжуудтай байдаг.
Бараг бүх үйлдлүүд нь гараас эсвэл хулганаас хийгдэж болно.
gv-г багц хэлбэрээр суулгахын тулд
доор дурдсаныг хийнэ:
&prompt.root; pkg_add -r gv
Хэрэв та багцыг авч чадахгүй байгаа бол портын цуглуулгыг ашиглаж болно:
&prompt.root; cd /usr/ports/print/gv
&prompt.root; make install clean
Xpdf
Xpdf
PDF
үзүүлэх
Хэрэв та жижиг FreeBSD PDF үзүүлэгчийг хүсэж байгаа бол
Xpdf нь хөнгөн бөгөөд үр ашигтай
үзүүлэгч юм. Энэ нь маш цөөн эх үүсвэрүүдийг шаарддаг бөгөөд
маш тогтвортой ажилладаг. Стандарт X фонтуудыг ашигладаг бөгөөд
&motif; юм уу эсвэл бусад дурын
X хэрэгслүүдийг шаарддаггүй.
Xpdf багцыг суулгахын тулд
энэ тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; pkg_add -r xpdf
Багц байхгүй юм уу эсвэл та портын цуглуулга ашиглахыг илүүд үзэж
байгаа бол доор дурдсаныг хийнэ:
&prompt.root; cd /usr/ports/graphics/xpdf
&prompt.root; make install clean
Суулгац дууссаны дараа та Xpdf-г
ажиллуулж хулганы баруун товчийг ашиглаж цэсийг идэвхжүүлж болно.
GQview
GQview
GQview нь зургийн менежер юм.
Та файлыг ганц даралтаар үзэх, гадаад засварлагчийг ажиллуулах,
зургийг жижгээр урьдчилан үзүүлэх зэрэг олон зүйлсийг хийж болох юм.
Энэ нь бас slideshow буюу цомог үзүүлэх горим болон файлын зарим нэг үндсэн
үйлдлүүдтэй. Та зургийн цуглуулгуудыг удирдаж давтагдаж байгааг нь хялбархан
олж болно. GQview нь бүрэн дэлгэцээр
үзүүлэх болон интернационалчлалыг дэмждэг.
Хэрэв та GQview багцыг суулгахыг хүсэж
байгаа бол доор дурдсаныг хийнэ:
&prompt.root; pkg_add -r gqview
Багц байхгүй юм уу эсвэл та портын цуглуулга ашиглахыг илүүд үзэж
байгаа бол доор дурдсаныг хийнэ:
&prompt.root; cd /usr/ports/graphics/gqview
&prompt.root; make install clean
Санхүү
Хэрэв ямар нэгэн шалтгаанаар та өөрийн хувийн санхүүг FreeBSD ширээний
компьютер дээрээ удирдахыг хүсэж байгаа бол хүчирхэг, ашиглахад хялбар,
суулгахад бэлэн зарим нэг програмууд байдаг. Тэдгээрийн зарим нэг нь
Quicken
эсвэл Excel баримтуудад хэрэглэгддэгтэй
адил төрөл бүрийн файлын хэлбэршилтүүдтэй нийцтэй байдаг.
Энэ хэсэг нь эдгээр програмуудыг авч үзэх болно:
Програмын нэр
Шаардлагатай эх үүсвэрүүд
Портоос суулгах
Гол хамаарлууд
GnuCash
бага
хүнд
GNOME
Gnumeric
бага
хүнд
GNOME
Abacus
бага
хөнгөн
Tcl/Tk
+
+
+ KMyMoney
+ бага
+ хүнд
+ KDE
+
GnuCash
GnuCash
GnuCash нь эцсийн хэрэглэгчдэд
хэрэглэхэд хялбар, бас хүчирхэг програмуудын боломжийг олгох
GNOME-ийн чармайлтын нэг хэсэг юм.
GnuCash-ийн тусламжтай та өөрийн орлого болон
зарлагууд, банкны данснууд болон хувьцаануудаа хянаж чадах юм.
Энэ нь хялбар интерфэйстэйгээс гадна маш мэргэжлийн програм юм.
GnuCash нь ухаалаг регистр,
системийн шаталсан бүртгэлүүд, гарын олон хурдасгагчид болон автоматаар
гүйцээх аргуудтай байдаг. Энэ нь ганц гүйлгээг хэд хэдэн, илүү дэлгэрэнгүй
хэсгүүдэд хувааж чаддаг. GnuCash нь
Quicken QIF файлуудыг импорт хийн
нийлүүлж чаддаг. Мөн олон улсын огноо болон мөнгөн тэмдэгтийн хэлбэрүүдтэй
ажиллаж бас чаддаг байна.
Өөрийн систем дээрээ GnuCash-ийг суулгахын тулд
доор дурдсаныг хийнэ:
&prompt.root; pkg_add -r gnucash
Хэрэв багц байхгүй байгаа бол та портын цуглуулгыг ашиглаж болно:
&prompt.root; cd /usr/ports/finance/gnucash
&prompt.root; make install clean
Gnumeric
Gnumeric
spreadsheet
Gnumeric
Gnumeric нь хүснэгттэй ажилладаг
програм бөгөөд GNOME ширээний орчны
хэсэг юм. Энэ нь хэрэглэхэд хялбар, олон дарааллын хувьд автоматаар дүүргэх систем бүхий
үүрний хэлбэрийн дагуу хэрэглэгчийн оруулж байгаа зүйлийг автоматаар
таах
боломжтой байдаг.
Бас Excel, Lotus 1-2-3,
эсвэл Quattro Pro зэрэг
хэд хэдэн түгээмэл хэлбэршилтүүдээс файлуудыг импорт хийж чаддаг.
Gnumeric нь зураг зурах
math/guppi програмын
тусламжтай зураг зуралтыг дэмждэг. Бас маш олон тооны цуг бүтээгдсэн
функцуудтай бөгөөд тоо, мөнгөн тэмдэгт, огноо, цаг зэрэг олон,
бүх энгийн үүрний хэлбэрүүдийг зөвшөөрдөг.
Gnumeric-ийг багцаас суулгахын тулд
доор дурдсаныг хийнэ:
&prompt.root; pkg_add -r gnumeric
Хэрэв багц байхгүй бол та доор дурдсаныг хийн портын цуглуулгыг ашиглаж болно:
&prompt.root; cd /usr/ports/math/gnumeric
&prompt.root; make install clean
Abacus
Abacus
spreadsheet
Abacus
Abacus нь жижиг бөгөөд ашиглахад
хялбар хүснэгттэй ажиллах програм юм. Энэ нь статистик, санхүү болон
математик зэрэг хэд хэдэн салбарт хэрэгтэй, өөрт нь цуг бүтээгдсэн
функцуудтай байдаг. Энэ нь Excel
файлын хэлбэршилтийг импорт, экспорт хийж чаддаг. Мөн
Abacus нь &postscript; гаралтаар
гаргаж чаддаг байна.
Abacus-ийг багц хэлбэрээр нь суулгахын
тулд доор дурдсаныг ажиллуулна:
&prompt.root; pkg_add -r abacus
Хэрэв багц байхгүй бол та доор дурдсаныг хийн портын цуглуулгыг ашиглаж болно:
&prompt.root; cd /usr/ports/deskutils/abacus
+&prompt.root; make install clean
+
+
+
+ KMyMoney
+
+ KMyMoney
+
+
+ spreadsheet
+ KMyMoney
+
+
+ KMyMoney нь KDE-д зориулсан
+ хувийн санхүүгийн менежер юм. KMyMoney нь арилжааны зорилгоор
+ хийгдсэн хувийн санхүүгийн менежер програмуудад байдаг бүх л
+ чухал боломжуудыг өөртөө агуулсан байдаг. Бас ашиглахад хялбар,
+ дахин оруулах зөв бүртгэлийн систем зэрэг боломжуудыг нь
+ дурдаж болох юм. KMyMoney нь стандарт Quicken Interchange
+ Format (QIF) бүхий файлуудаас импорт хийж чаддагаас гадна
+ хөрөнгө оруулалтыг хянах, олон төрлийн мөнгөн тэмдэгтүүдтэй
+ ажиллаж чаддаг бөгөөд баялаг тайлангуудыг гаргаж чаддаг.
+ OFX импорт хийх боломжууд нь бас тусдаа залгаасын тусламжтай
+ хийгдэж болдог байна.
+
+ KMyMoney-г багц хэлбэрээс
+ суулгахын тулд дараахийг хийнэ:
+
+ &prompt.root; pkg_add -r kmymoney2
+
+ Хэрэв багц байхгүй бол портын цуглуулгаас суулгаж
+ болно:
+
+ &prompt.root; cd /usr/ports/finance/kmymoney2
&prompt.root; make install clean
Дүгнэлт
FreeBSD нь ISP-уудын дунд өөрийн ажиллагаа болон найдвартай байдлаараа
алдартай байдаг ч гэсэн түүнийг өдөр тутам ширээний компьютер болгон ашиглахад
бараг л бэлэн болжээ.
Багцууд
эсвэл портууд
хэлбэрээр хэдэн мянган програмуудтай болохоор өөрийн чинь бүх хэрэгцээг хангасан
төгс ширээний компьютерийг та бүтээж болох юм.
Энэ бүлэгт авч үзсэн ширээний бүх програмуудын тоймыг энд дурдав:
Програмын нэр
Багцын нэр
Портын нэр
Mozilla
mozilla
www/mozilla
Opera
opera
www/opera
Firefox
firefox
www/firefox
KOffice
koffice-kde3
editors/koffice-kde3
AbiWord
abiword
editors/abiword
GIMP
gimp
graphics/gimp
OpenOffice.org
openoffice
editors/openoffice-1.1
&acrobat.reader;
acroread
print/acroread7
gv
gv
print/gv
Xpdf
xpdf
graphics/xpdf
GQview
gqview
graphics/gqview
GnuCash
gnucash
finance/gnucash
Gnumeric
gnumeric
math/gnumeric
Abacus
abacus
deskutils/abacus
diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/disks/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/disks/chapter.sgml
index d00617b747..14c0a1df53 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/disks/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/disks/chapter.sgml
@@ -1,4048 +1,4037 @@
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
Хадгалалт
Ерөнхий агуулга
Энэ бүлэг нь FreeBSD дээр дискнүүдийг ашиглах талаар тайлбарлах болно.
Эдгээрт санах ой дээр тулгуурласан дискнүүд, сүлжээнд залгагдсан дискнүүд,
стандарт SCSI/IDE хадгалалтын төхөөрөмжүүд болон USB интерфэйс
ашигладаг төхөөрөмжүүд багтах юм.
Энэ бүлгийг уншсаны дараа, та дараах зүйлсийг мэдэх болно:
Физик диск (хуваалтууд болон зүсмэлүүд) дээрх өгөгдлийн зохион
байгуулалтыг тайлбарладаг FreeBSD-ийн ашигладаг ухагдахуун.
Өөрийн систем дээр нэмэлт хатуу дискнүүдийг хэрхэн нэмэх талаар.
USB хадгалалтын төхөөрөмжүүдийг ашиглахын тулд &os;-г хэрхэн тохируулах талаар.
Санах ойн диск зэрэг виртуал файлын системүүдийг хэрхэн тохируулах талаар.
Дискний зайн хэрэглээг хязгаарлахын тулд ноогдлыг хэрхэн ашиглах талаар.
Дискийг халдагчдаас хамгаалж нууцлахын тулд хэрхэн шифрлэх талаар.
FreeBSD дээр CD болон DVD-г хэрхэн үүсгэж шарах талаар.
Нөөцлөлтөд зориулсан хадгалалтын төрөл бүрийн тохируулгууд.
FreeBSD дээр байдаг нөөцлөлтийн програмуудыг хэрхэн ашиглах талаар.
Уян диск уруу хэрхэн нөөцлөх талаар.
Файлын системийн хормын хувилбар гэж юу болох түүнийг хэрхэн үр дүнтэйгээр ашиглах талаар.
Энэ бүлгийг уншихаасаа өмнө та дараах зүйлсийг гүйцэтгэх хэрэгтэй:
Шинэ FreeBSD цөмийг хэрхэн тохируулж суулгах талаар мэдэх
().
Төхөөрөмжийн нэрс
Дараах нь FreeBSD-д дэмжигдсэн физик хадгалалтын төхөөрөмжүүд болон
тэдгээртэй холбоотой төхөөрөмжийн нэрсийн жагсаалт юм.
Физик диск нэрлэх заншил
Хөтчийн төрөл
Хөтчийн төхөөрөмжийн нэр
IDE хатуу хөтчүүд
ad
IDE CDROM хөтчүүд
acd
SCSI хатуу хөтчүүд болон USB Mass хадгалалтын төхөөрөмжүүд
da
SCSI CDROM хөтчүүд
cd
Төрөлжүүлсэн стандарт бус CDROM хөтчүүд
Mitsumi CD-ROM-ийн хувьд mcd ба
Sony CD-ROM хөтчүүдийн хувьд scd
Уян хөтчүүд
fd
SCSI соронзон хальсны хөтчүүд
sa
IDE соронзон хальсны хөтчүүд
ast
Flash хөтчүүд
&diskonchip; Flash хөтчийн хувьд fla
RAID хөтчүүд
&adaptec; AdvancedRAID-н хувьд aacd,
&mylex;-ийн хувьд mlxd ба mlyd,
AMI &megaraid;-ийн хувьд amrd,
Compaq Smart RAID-ийн хувьд idad,
&tm.3ware; RAID-ийн хувьд twed.
Дэйвид
О'Брайн
Анхлан хувь нэмэр болгон оруулсан
Диск нэмэх
дискнүүд
нэмэх нь
Бид шинэ SCSI дискийг одоогоор зөвхөн нэг хөтөчтэй байгаа машин дээр
нэмэхийг хүсэж байна гэж бодъё. Эхлээд компьютераа унтраагаад хөтчийг
компьютер, хянагч болон хөтчийн үйлдвэрлэгчийн заавруудын дагуу суулгана.
Үүнийг хийх маш олон төрлийн процедуруудаас болоод энэ тухай дэлгэрэнгүй
мэдээлэл нь энэ баримтын хамрах хүрээнээс гадна юм.
root хэрэглэгчээр нэвтрэх хэрэгтэй. Та хөтчийг
суулгасны дараа шинэ диск олдсон эсэхийг /var/run/dmesg.boot-с
шалгаарай. Шинээр нэмсэн хөтөч нь da1 байх
бөгөөд бид үүнийг /1 дээр холбохыг хүснэ (хэрэв та IDE хөтөч
нэмж байгаа бол төхөөрөмжийн нэр нь ad1 болно).
хуваалтууд
зүсмэлүүд
fdisk
FreeBSD нь IBM-PC-тэй нийцтэй компьютеруудтай ажилладаг учраас
PC BIOS хуваалтуудыг бодолцох ёстой. Эдгээр нь уламжлалт BSD хуваалтуудаас
өөр юм. PC диск нь дөрөв хүртэлх тооны BSD хуваалттай байдаг. Хэрэв диск
нь жинхэнээрээ FreeBSD-д зориулагдах бол та dedicated буюу
зориулагдсан горимыг ашиглаж болно. Үгүй бол FreeBSD нь
PC BIOS хуваалтуудын аль нэгэн дээр байрлах болно. FreeBSD нь PC BIOS
хуваалтуудыг уламжлалт BSD хуваалтуудтай эндүүрэхгүйн тулд
зүсмэлүүд гэж нэрлэдэг. Та бас FreeBSD-д зориулагдсан
боловч өөр үйлдлийн систем суулгагдсан компьютер дээр ашигласан диск дээрх
зүсмэлүүдийг хэрэглэж болох юм. Энэ нь FreeBSD биш өөр үйлдлийн системийн
fdisk хэрэгсэлтэй андуурахаас хамгаалах нэг сайн
арга юм.
Зүсмэлийн хувьд бол хөтөч нь /dev/da1s1e
гэж нэмэгдэх болно. Үүнийг SCSI диск, нэгжийн дугаар 1 (хоёр дахь SCSI диск),
зүсмэл 1 (PC BIOS хуваалт 1) болон e BSD
хуваалт гэж уншина. Зориулагдсан тохиолдолд хөтөч нь ердөө л /dev/da1e
гэж нэмэгдэнэ.
Секторуудын тоог хадгалахын тулд 32 битийн бүхэл тоог ашигладгаас болоод
&man.bsdlabel.8; нь нэг дискний хувьд 2^32-1 сектор буюу ихэнх тохиолдолд
2TB болж хязгаарлагддаг. &man.fdisk.8; хэлбэршүүлэлт нь 2^32-1-с
ихгүй эхлэх сектор болон 2^32-1-с ихгүй уртыг зөвшөөрч хуваалтуудыг 2TB,
дискнүүдийг ихэнх тохиолдолд 4TB болгож хязгаарладаг. &man.sunlabel.8;
хэлбэршүүлэлт нь нэг хуваалтын хувьд 2^32-1 сектороор, нийтдээ 16TB-ийн
8 хуваалтаар хязгаарлагддаг. Илүү том дискнүүдийн хувьд &man.gpt.8;
хуваалтууд ашиглагдаж болох юм.
&man.sysinstall.8;-г ашиглах нь
sysinstall
дискнүүд нэмэх нь
su
Sysinstall-г жолоодох нь
Та sysinstall-н хялбар ашиглаж болох
цэснүүдийн тусламжтайгаар шинэ дискийг хуваан хаяглаж болох юм.
root хэрэгчээр нэвтрэх буюу эсвэл
su тушаалыг ашиглаарай.
sysinstall-г ажиллуулж
Configure цэс уруу орно.
FreeBSD Configuration Menu дотор
доош шилжиж Fdisk тохируулгыг
сонгоно.
fdisk хуваалт засварлагч
fdisk-ийн дотор байхдаа
A гэж бичвэл дискийг бүхэлд нь FreeBSD-д
ашиглах болно. Асуух үед нь хэрэв та ирээдүйд суулгаж болзошгүй
үйлдлийн системүүдтэй хамтран ажиллахаар үлдэхийг хүсвэл
YES гэж хариулаарай. W-г
ашиглан өөрчлөлтүүдийг диск уруу бичнэ. Одоо FDISK засварлагчаас
q гэж бичин гараарай. Дараа нь танаас
Master Boot Record буюу Мастер Ачаалагч Бичлэгийн
талаар асуух болно. Та ажиллаж байгаа систем дээр диск нэмж байгаа болохоор
None-г сонгох хэрэгтэй.
Дискний Шошго засварлагч
BSD хуваалтууд
Дараа нь sysinstall-с гарч дахин
түүнийг эхлүүлэх хэрэгтэй. Дээрх заавруудыг дагаарай, гэхдээ
энэ удаад Label тохируулгыг сонгоорой.
Энэ нь Disk Label Editor буюу дискний шошго засварлагч
уруу орно. Энд та уламжлалт BSD хуваалтуудыг үүсгэдэг. Диск нь
a-h гэж хаяглагдсан найм хүртэлх хуваалтуудтай
байж болно. Хуваалтын шошгонуудын цөөн хэд нь тусгай хэрэглээтэй байдаг.
a хуваалт нь root хуваалтанд (/)
ашиглагддаг. Тиймээс зөвхөн таны системийн диск (өөрөөр хэлбэл таны
ачаалалт хийсэн диск) a хуваалттай байх
ёстой. b хуваалт нь swap хуваалтуудад
хэрэглэгддэг бөгөөд та swap хуваалттай олон дисктэй байж болох юм.
c хуваалт нь зориулагдсан горимд
бүх дискийг, зүсмэлийн горимд бүхэл FreeBSD зүсмэлийг эсвэл заадаг.
Бусад хуваалтууд нь ерөнхий хэрэглээнд зориулагдсан.
sysinstall-ийн шошго засварлагч нь
root биш, swap биш хуваалтуудад зориулж e
хуваалтыг илүүтэй үздэг. Шошго засварлагч дотор байхдаа C
гэж бичин ганц файлын систем үүсгэх хэрэгтэй. Асуух үед, хэрэв энэ нь
FS (файлын систем) эсвэл swap байх юм бол FS-г
сонгож холбох цэгийг (өөрөөр хэлбэл /mnt) бичээрэй.
Хэрэв дискийг суулгацын дараах горимд нэмж байгаа бол
sysinstall нь танд зориулж оруулгуудыг
/etc/fstab файлд үүсгэхгүй, тиймээс таны
зааж өгсөн холбох цэг нь чухал биш юм.
Та одоо шинэ шошгыг диск уруу бичиж түүн дээр файлын систем үүсгэхэд
бэлэн боллоо. Үүнийг W гэж бичин хийнэ.
sysinstall-ын шинэ хуваалтыг
холбож чадахгүй байна гэсэн алдааг өнгөрүүлэх хэрэгтэй. Шошго засварлагч
болон sysinstall-с бүр мөсөн
гараарай.
Төгсгөл
Хамгийн сүүлийн алхам нь /etc/fstab файлыг
засварлаж өөрийн шинэ дискний оруулгыг нэмэх явдал юм.
Тушаалын мөрийн хэрэгслүүдийг ашиглах нь
Зүсмэлүүдийг ашиглах нь
Энэ тохиргоо нь таны дискийг өөрийн чинь компьютер дээр суулгагдсан
байж болох бусад үйлдлийн системтэй зөв ажиллаж өөр бусад үйлдлийн системийн
fdisk хэрэгслүүдтэй эндүүрэхгүй байх боломжийг
бүрдүүлдэг. Шинэ дискийг суулгахад энэ аргыг ашиглахыг зөвлөдөг.
Хэрэв танд үнэхээр тохирох шалтгаан байгаа тохиолдолд зориулагдсан
горимыг ашиглаарай!
&prompt.root; dd if=/dev/zero of=/dev/da1 bs=1k count=1
&prompt.root; fdisk -BI da1 #Initialize your new disk
&prompt.root; bsdlabel -B -w da1s1 auto #Label it.
&prompt.root; bsdlabel -e da1s1 # Edit the bsdlabel just created and add any partitions.
&prompt.root; mkdir -p /1
&prompt.root; newfs /dev/da1s1e # Repeat this for every partition you created.
&prompt.root; mount /dev/da1s1e /1 # Mount the partition(s)
&prompt.root; vi /etc/fstab # Add the appropriate entry/entries to your /etc/fstab.
Хэрэв танд IDE диск байвал da-г
ad гэж солиорой.
Зориулагдсан
OS/2
Хэрэв та шинэ хөтчийг өөр үйлдлийн системтэй цуг хуваалцахгүй бол
зориулагдсан горимыг ашиглаж болох юм. Энэ горим нь
Microsoft үйлдлийн системийн толгойг эргүүлж болохыг санаарай; гэхдээ
тэдгээр нь ямар ч эвдрэл гэмтэл үүсгэхгүй. IBM-ийн &os2; нь харин
олсон бүх ойлгохгүй байгаа ямар ч хуваалтыг хувьдаа завших
болно.
&prompt.root; dd if=/dev/zero of=/dev/da1 bs=1k count=1
&prompt.root; bsdlabel -Bw da1 auto
&prompt.root; bsdlabel -e da1 # create the `e' partition
&prompt.root; newfs -d0 /dev/da1e
&prompt.root; mkdir -p /1
&prompt.root; vi /etc/fstab # add an entry for /dev/da1e
&prompt.root; mount /1
Өөр нэг арга нь:
&prompt.root; dd if=/dev/zero of=/dev/da1 count=2
&prompt.root; bsdlabel /dev/da1 | bsdlabel -BR da1 /dev/stdin
&prompt.root; newfs /dev/da1e
&prompt.root; mkdir -p /1
&prompt.root; vi /etc/fstab # add an entry for /dev/da1e
&prompt.root; mount /1
RAID
Програм хангамжийн RAID
Кристофер
Шамвэй
Анхлан ажилласан
Жим
Браун
Хянан тохиолдуулсан
RAIDпрограм хангамж
RAIDCCD
Нийлүүлэгдсэн Дискний Драйвер (Concatenated Disk Driver буюу CCD) тохиргоо
Бөөн хадгалалтын шийдлийг сонгохдоо бодолцох хамгийн чухал хүчин зүйлүүд нь
хурд, найдвартай байдал болон өртөг юм. Энэ гурвыг гурвууланг нь тэнцүү байлгах нь
ховор байдаг; ерөнхийдөө хурдан, найдвартай бөөн хадгалалтын төхөөрөмж нь үнэтэй
бөгөөд үнийн хувьд хямдыг сонгох нь хурд эсвэл найдвартай байдлын аль нэгийг золиослох
хэрэгтэй болдог.
Доор тайлбарласан системийг дизайн хийхдээ өртгийг хамгийн чухал хүчин зүйл гэж
сонгож авсан бөгөөд үүний дараа хурд, хурдын дараа найдвартай байдлыг
сонгосон. Энэ системийн өгөгдөл дамжуулах хурд нь эцсийн эцэст сүлжээгээр
шахагддаг. Найдвартай байдал нь маш чухал боловч доор тайлбарласан CCD
хөтөч нь CD-R-ууд дээр аль хэдийн бүтнээрээ нөөцлөгдсөн, амархнаар
солигдож болох өгөгдөлд шууд үйлчилдэг.
Өөрийн шаардлагыг тодорхойлох нь бөөн хадгалалтын шийдлийг сонгох анхны
алхам юм. Хэрэв таны шаардлага нь хурд эсвэл найдвартай байдлыг өртгөөс
илүүтэй үзэж байгаа бол таны шийдэл энэ хэсэгт тайлбарласан шийдлээс
өөр болох болно.
Тоног төхөөрөмжийг суулгах нь
IDE системийн дискнээс гадна гурван Western
Digital 30GB, 5400 RPM IDE диск нь доор тайлбарласан
CCD дискний гол цөм болж нийтдээ ойролцоогоор 90GB
шууд хадгалалт болно. Туйлын хүслээр бол IDE диск бүр өөрийн IDE
хянагч болон кабельтай байна, гэхдээ өртгийг багасгахын
тулд нэмэлт IDE хянагчууд ашиглагдаагүй болно. Харин дискнүүд нь
jumper буюу холбогчоор тохируулагдсан бөгөөд ингэснээр IDE хянагч
бүр нэг мастер болон нэг боолтой байна.
Дахин ачаалах үед системийн BIOS залгагдсан дискнүүдийг автоматаар олохоор
тохируулагдсан байдаг. Илүү чухал зүйл нь FreeBSD тэдгээрийг дахин ачаалахад
олсон явдал юм:
ad0: 19574MB <WDC WD205BA> [39770/16/63] at ata0-master UDMA33
ad1: 29333MB <WDC WD307AA> [59598/16/63] at ata0-slave UDMA33
ad2: 29333MB <WDC WD307AA> [59598/16/63] at ata1-master UDMA33
ad3: 29333MB <WDC WD307AA> [59598/16/63] at ata1-slave UDMA33
Хэрэв FreeBSD дискнүүдийг бүгдийг нь олохгүй байгаа бол
та тэдгээрийг зөвөөр холбосон эсэхээ шалгаарай. IDE хөтчүүдийн
ихэнх нь бас Cable Select
холбогчтой байдаг.
Энэ нь мастер/боол харилцаанд зориулагдсан холбогч
биш юм. Хөтчийн баримтаас зөв
холбогчийг таних талаар лавлаарай.
Дараа нь тэдгээрийг файлын системийн хэсэг болгон залгах талаар
бодох хэрэгтэй. Та &man.vinum.8; () болон &man.ccd.4; хоёуланг
судлах хэрэгтэй. Энэ тохиргооны хувьд &man.ccd.4;-г сонгосон.
CCD-г тохируулах нь
&man.ccd.4; хөтөч нь хэд хэдэн адил дискнүүдийг авч тэдгээрийг
нэг логик файл систем болгон нийлүүлэх боломжийг олгодог.
&man.ccd.4;-г ашиглахын тулд танд &man.ccd.4; дэмжлэг
цуг бүтээгдсэн цөм хэрэгтэй. Энэ мөрийг цөмийн тохиргооны файлдаа
нэмээд цөмөө дахин бүтээж суулгаарай:
device ccd
&man.ccd.4; дэмжлэг цөмийн дуудагдах модуль хэлбэрээр
бас дуудагдаж болно.
&man.ccd.4;-г тохируулахын тулд та эхлээд дискнүүдийг
хаяглах &man.bsdlabel.8;-г ашиглах ёстой:
bsdlabel -w ad1 auto
bsdlabel -w ad2 auto
bsdlabel -w ad3 auto
Энэ нь бүх дискний дагуух ad1c, ad2c болон ad3c-д зориулж bsdlabel үүсгэдэг.
Дараагийн алхам нь дискний шошгоны төрлийг өөрчлөх явдал юм.
Та дискнүүдийг засварлахдаа &man.bsdlabel.8;-г ашиглаж
болно:
bsdlabel -e ad1
bsdlabel -e ad2
bsdlabel -e ad3
Энэ нь диск бүр дэх тухайн дискний шошгыг EDITOR
орчны хувьсагчид заасан засварлагчаар, ихэнхдээ &man.vi.1;-ээр
онгойлгодог.
Өөрчлөлт хийгдээгүй дискний шошго иймэрхүү харагдах болно:
8 partitions:
# size offset fstype [fsize bsize bps/cpg]
c: 60074784 0 unused 0 0 0 # (Cyl. 0 - 59597)
&man.ccd.4;-д зориулж ашиглахаар шинэ e
хуваалтыг нэмнэ. Үүнийг ихэвчлэн c хуваалтаас хуулж
болох боловч нь 4.2BSD
байх ёстой. Дискний шошго одоо иймэрхүү харагдах
ёстой:
8 partitions:
# size offset fstype [fsize bsize bps/cpg]
c: 60074784 0 unused 0 0 0 # (Cyl. 0 - 59597)
e: 60074784 0 4.2BSD 0 0 0 # (Cyl. 0 - 59597)
Файлын системийг бүтээх нь
Та бүх дискнүүдээ хаягласны дараа &man.ccd.4;-г бүтээх
ёстой. Үүнийг хийхийн тулд дараах тохируулгуудтай адилаар
&man.ccdconfig.8;-г ашиглана:
ccdconfig ccd0 32 0 /dev/ad1e /dev/ad2e /dev/ad3e
Тохируулга бүрийн хэрэглээ болон утгыг доор харуулав:
Эхний нэмэлт өгөгдөл нь тохируулах төхөөрөмж байх бөгөөд энэ
тохиолдолд /dev/ccd0c байна.
/dev/ хэсэг байхгүй ч байж болно.
Файлын системд зориулсан interleave. interleave нь
дискний блокууд дээрх судлын хэмжээг тодорхойлдог бөгөөд нэг бүр нь
ихэвчлэн 512 байт байдаг. Тэгэхээр 32 interleave нь 16,384 байт
байна.
&man.ccdconfig.8;-д зориулсан тугнууд. Хэрэв та хөтчийг
толин тусгал үүсгэж идэвхжүүлэхийг хүсвэл тугийг энд зааж өгч
болно. Энэ тохиргоо нь &man.ccd.4;-н хувьд толин тусгал
үүсгэлтийг хангадаггүй учир энэ нь 0 (тэг) гэж тохируулагдсан.
&man.ccdconfig.8; уруу өгөгдөх сүүлийн нэмэлт өгөгдлүүд нь
массивт оруулах төхөөрөмжүүд юм. Төхөөрөмж бүрийн хувьд бүрэн
гүйцэд замын нэрийг ашиглах хэрэгтэй.
&man.ccdconfig.8;-г ажиллуулсны дараа &man.ccd.4; тохируулагдана.
Файлын систем суулгагдаж болно. Тохируулгуудын талаар &man.newfs.8;-с
лавлана уу, эсвэл ердөө л ингэж ажиллуулна:
newfs /dev/ccd0c
Бүгдийг автомат болгох нь
Ерөнхийдөө та &man.ccd.4;-г дахин ачаалах бүртээ холбохыг хүснэ.
Үүнийг хийхийн тулд та эхлээд тохируулах хэрэгтэй. Өөрийн одоогийн
тохиргоогоо дараах тушаал ашиглаж /etc/ccd.conf
уруу бичих хэрэгтэй:
ccdconfig -g > /etc/ccd.conf
Дахин ачаалах үед скрипт /etc/rc нь
хэрэв /etc/ccd.conf байвал
ccdconfig -C тушаалыг ажиллуулна.
Энэ нь &man.ccd.4;-г холбож болохоор болгож
автоматаар тохируулна.
Хэрэв та ганц хэрэглэгчийн горим уруу ачаалж байгаа бол
&man.ccd.4;-г &man.mount.8; хийхээсээ өмнө массивыг
тохируулахын тулд дараах тушаалыг ажиллуулах
шаардлагатай:
ccdconfig -C
&man.ccd.4;-г автоматаар холбохын тулд &man.ccd.4;-н оруулгыг
/etc/fstab файлд байрлуулах хэрэгтэй. Ингэсэн
тохиолдолд энэ нь ачаалах үед холбогдох болно:
/dev/ccd0c /media ufs rw 2 2
Vinum Эзлэхүүн Менежер
RAIDпрограм хангамж
RAID
Vinum
Vinum Эзлэхүүн Менежер нь виртуал диск хөтчийг хийдэг блок төхөөрөмжийн драйвер
юм. Энэ нь дискний тоног төхөөрөмжийг блок төхөөрөмжийн интерфэйсээс
тусгаарлаж уян хатан байдал, ажиллагаа болон найдвартай байдлыг дискний
хадгалалтын уламжлалт зүсмэлийн харагдалтаас илүүтэйгээр хангах тийм аргаар
өгөгдлийг дүрсэлдэг. &man.vinum.8; нь RAID-0, RAID-1 болон RAID-5
загваруудыг тус бүрт нь болон холбоотой байдлаар нь шийддэг.
&man.vinum.8;-ийн талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
-с үзнэ үү.
Тоног төхөөрөмжийн RAID
RAID
тоног төхөөрөмж
FreeBSD нь бас төрөл бүрийн тоног төхөөрөмжийн RAID
хянагчуудыг дэмждэг. Эдгээр төхөөрөмжүүд нь FreeBSD-д зориулсан тусгай програм
хангамжаар массивыг удирдах шаардлагагүйгээр RAID дэд
системийг хянадаг.
Карт дээрх BIOS-г ашиглан карт нь дискний үйлдлүүдийн
ихэнхийг өөрөө хянадаг. Дараах нь Promise IDE RAID
хянагчийг ашиглах тохиргооны товч тайлбар юм. Энэ карт суулгагдаж систем эхлэх үед
мэдээллийг хүсэх мөрийг харуулна. Картны тохиргооны дэлгэц уруу орохын тулд
заавруудыг дагана. Эндээс залгагдсан бүх хөтчүүдийг нэгтгэх боломж танд байх
болно. Ингэж хийснийхээ дараа диск(нүүд) нь FreeBSD-д нэг хөтөч шиг харагдах
болно. Бусад RAID түвшингүүдийг бас
тохируулж болно.
ATA RAID1 массивуудыг дахин бүтээх нь
FreeBSD нь массив дахь гэмтсэн, ажиллагаагүй болсон дискийг шууд солих боломжийг
олгодог. Энэ нь дахин ачаалахаасаа өмнө таныг ийм асуудлыг мэдэхийг шаарддаг.
Та магадгүй доор дурдсантай адилыг /var/log/messages эсвэл
&man.dmesg.8; гаралт дээр харж болох юм:
ad6 on monster1 suffered a hard error.
ad6: READ command timeout tag=0 serv=0 - resetting
ad6: trying fallback to PIO mode
ata3: resetting devices .. done
ad6: hard error reading fsbn 1116119 of 0-7 (ad6 bn 1116119; cn 1107 tn 4 sn 11)\\
status=59 error=40
ar0: WARNING - mirror lost
&man.atacontrol.8; ашиглан дэлгэрэнгүй мэдээллийг шалгана:
&prompt.root; atacontrol list
ATA channel 0:
Master: no device present
Slave: acd0 <HL-DT-ST CD-ROM GCR-8520B/1.00> ATA/ATAPI rev 0
ATA channel 1:
Master: no device present
Slave: no device present
ATA channel 2:
Master: ad4 <MAXTOR 6L080J4/A93.0500> ATA/ATAPI rev 5
Slave: no device present
ATA channel 3:
Master: ad6 <MAXTOR 6L080J4/A93.0500> ATA/ATAPI rev 5
Slave: no device present
&prompt.root; atacontrol status ar0
ar0: ATA RAID1 subdisks: ad4 ad6 status: DEGRADED
Та дискийг аюулгүйгээр салган авахын тулд эхлээд ata сувгийг
ажиллахгүй байгаа дисктэй цуг салгана:
&prompt.root; atacontrol detach ata3
Дискийг сольно.
ata сувгийг дахин залгана:
&prompt.root; atacontrol attach ata3
Master: ad6 <MAXTOR 6L080J4/A93.0500> ATA/ATAPI rev 5
Slave: no device present
Шинэ дискийг массивт нөөц маягаар нэмнэ:
&prompt.root; atacontrol addspare ar0 ad6
Массивыг дахин бүтээнэ:
&prompt.root; atacontrol rebuild ar0
Дараах тушаалыг ашиглаж үйл явцыг шалгаж болно:
&prompt.root; dmesg | tail -10
[output removed]
ad6: removed from configuration
ad6: deleted from ar0 disk1
ad6: inserted into ar0 disk1 as spare
&prompt.root; atacontrol status ar0
ar0: ATA RAID1 subdisks: ad4 ad6 status: REBUILDING 0% completed
Энэ үйлдэл хийгдэж дуустал хүлээх хэрэгтэй.
Марк
Фонвил
Хувь нэмэр болгон оруулсан
USB хадгалалтын төхөөрөмжүүд
USB
дискнүүд
Одоо үед маш олон гадаад хадгалалтын шийдлүүд байгаа бөгөөд
Universal Serial Bus (USB): хатуу хөтчүүд, USB хуруун хөтчүүд,
CD-R шарагчид зэргийг ашигладаг. &os; нь эдгээр төхөөрөмжүүдийн
дэмжлэгийг хангадаг.
Тохиргоо
USB бөөн хадгалалтын төхөөрөмжүүдийн драйвер &man.umass.4; нь
USB хадгалалтын төхөөрөмжүүдийн дэмжлэгийг хангадаг. Хэрэв та
GENERIC цөм ашиглавал өөрийн тохиргоондоо юу
ч өөрчлөх шаардлагагүй. Хэрэв та өөрчлөн тохируулсан цөм ашиглах бол
таны цөмийн тохиргооны файлд дараах мөрүүд байгаа эсэхийг
шалгаарай:
device scbus
device da
device pass
device uhci
device ohci
device usb
device umass
&man.umass.4; драйвер нь USB хадгалалтын төхөөрөмжүүдэд хандахын
тулд SCSI дэд системийг хэрэглэдэг бөгөөд таны USB төхөөрөмж системд
SCSI төхөөрөмж маягаар харагдах болно. Таны эх хавтан дээрх USB бичил
схемээс хамаарч танд зөвхөн device
uhci эсвэл device ohci хоёрын аль нэг
хэрэгтэй болно, гэхдээ хоёуланг нь цөмийн тохиргоондоо байлгах нь гэмгүй юм.
Хэрэв та ямар нэг мөр нэмсэн бол шинэ цөмөө эмхэтгэж суулгахаа битгий
мартаарай.
Хэрэв таны USB төхөөрөмж чинь CD-R эсвэл DVD шарагч бол
SCSI CD-ROM драйвер &man.cd.4;-г цөмд дараах мөрийн тусламжтай
нэмэх ёстой:
device cd
Шарагч нь SCSI хөтөч гэж харагддаг учир &man.atapicam.4;
драйверийг цөмийн тохиргоонд ашиглах ёсгүй.
USB 2.0 хянагчуудын дэмжлэг &os;-д байдаг; гэхдээ та дараах
мөрийг:
device ehci
өөрийн тохиргооны файлдаа USB 2.0 дэмжлэгт зориулж нэмэх ёстой.
Хэрэв танд USB 1.X дэмжлэг хэрэгтэй бол &man.uhci.4; болон &man.ohci.4;
драйверууд нь хэрэгтэй хэвээр болохыг санаарай.
Тохиргоог тест хийх нь
Тохиргоог тест хийхэд бэлэн боллоо: өөрийн USB төхөөрөмжийг залгахад
системийн мэдэгдлийн буферт (&man.dmesg.8;) хөтөч нь иймэрхүү
харагдах ёстой:
umass0: USB Solid state disk, rev 1.10/1.00, addr 2
GEOM: create disk da0 dp=0xc2d74850
da0 at umass-sim0 bus 0 target 0 lun 0
da0: <Generic Traveling Disk 1.11> Removable Direct Access SCSI-2 device
da0: 1.000MB/s transfers
da0: 126MB (258048 512 byte sectors: 64H 32S/T 126C)
Мэдээж хэрэг үйлдвэрлэгч, төхөөрөмжийн цэг (da0)
болон бусад зүйлс таны тохиргооноос хамаараад өөр байж болно.
USB төхөөрөмж нь SCSI төхөөрөмж гэж харагддаг болохоор
camcontrol тушаалыг ашиглаж системд холбогдсон
USB хадгалалтын төхөөрөмжүүдийн жагсаалтыг харуулж болно:
&prompt.root; camcontrol devlist
<Generic Traveling Disk 1.11> at scbus0 target 0 lun 0 (da0,pass0)
Хэрэв хөтөч нь файлын системтэй ирвэл та түүнийг холбож чадна.
хэсэг нь хэрэв шаардлагатай бол
USB хөтчийг хэлбэршүүлж түүн дээр хуваалт үүсгэхэд танд туслах
болно.
Энэ төхөөрөмжийг энгийн хэрэглэгч холбож чаддагаар болгохын тулд
тодорхой алхмуудыг хийх хэрэгтэй. Эхлээд USB хадгалалтын төхөөрөмж
холбогдсон үед үүссэн төхөөрөмжүүдэд хэрэглэгч хандаж болохоор байх
хэрэгтэй. Үүний шийдэл нь эдгээр төхөөрөмжүүдийн бүх хэрэглэгчдийг
operator бүлгийн гишүүн болгох явдал
юм. Үүнийг &man.pw.8;-ээр хийнэ. Хоёрдугаарт төхөөрөмжүүд нь
үүсэх үед operator бүлэг тэдгээрийг
уншиж бичиж чадаж байх ёстой. Тохирох мөрүүдийг
/etc/devfs.rules файлд
нэмснээр үүнийг хийж болно:
[localrules=1]
add path 'da*' mode 0660 group operator
Хэрэв системд SCSI дискнүүд байгаа бол үүнийг арай өөрөөр хийх
ёстой. Өөрөөр хэлбэл хэрэв систем нь аль хэдийн da0-ээс
da2 хүртэлх холбогдсон дискнүүдийг
агуулж байвал хоёр дахь мөрийг дараах маягаар солих хэрэгтэй:
add path 'da[3-9]*' mode 0660 group operator
Энэ нь байгаа дискнүүдийг operator
бүлэгт хамааруулахгүй болгоно.
Та бас өөрийн &man.devfs.rules.5; дүрмийн олонлогийг
/etc/rc.conf файлд идэвхжүүлэх
хэрэгтэй:
devfs_system_ruleset="localrules"
Дараа нь цөм нь ердийн хэрэглэгчдэд файлын системийг холбох боломжтойгоор
тохируулагдах ёстой. Хамгийн хялбар арга бол /etc/sysctl.conf-д
мөр нэмэх явдал юм:
vfs.usermount=1
Дараагийн дахин ачаалалтын дараа энэ нь идэвхжихийг санаарай.
Өөрөөр энэ хувьсагчийг тохируулахын тулд &man.sysctl.8;-г ашиглаж
болох юм.
Төгсгөлийн алхам нь файлын систем холбогдох санг үүсгэх явдал юм.
Энэ санг файлын системийг холбох хэрэглэгч эзэмшсэн байх хэрэгтэй.
Үүнийг хийх нэг арга нь root-ийн хувьд
тэр хэрэглэгчийн эзэмшсэн дэд санг
/mnt/$USER
($USER-г тухайн хэрэглэгчийнхээ нэвтрэх
нэрээр солиорой) гэж үүсгэх явдал юм:
&prompt.root; mkdir /mnt/$USER
&prompt.root; chown $USER:$USER /mnt/$USER
USB хуруун хөтөч залгагдаж /dev/da0s1 төхөөрөмж
гарч иржээ гэж бодъё. Эдгээр төхөөрөмжүүд нь ихэвчлэн FAT файлын системээр
хэлбэршүүлэгдсэн ирдэг бөгөөд эдгээрийг иймэрхүү маягаар холбож
болно:
&prompt.user; mount -t msdosfs -m 644 -M 755 /dev/da0s1 /mnt/
$USER
Хэрэв та төхөөрөмжийг залгаснаа салгавал (дискийг урьдаар салгах ёстой)
та системийн мэдэгдлийн буфераас доор дурдсантай төстэй мэдэгдлийг
харах ёстой:
umass0: at uhub0 port 1 (addr 2) disconnected
(da0:umass-sim0:0:0:0): lost device
(da0:umass-sim0:0:0:0): removing device entry
GEOM: destroy disk da0 dp=0xc2d74850
umass0: detached
Нэмэлт унших материалууд
Диск нэмэх болон
Файлын системүүдийг холбох болон салгах
хэсгүүдээс гадна төрөл бүрийн гарын авлагын хуудаснуудыг унших нь хэрэгтэй
байж болох юм: &man.umass.4;, &man.camcontrol.8;,
болон &man.usbdevs.8;.
Майк
Мэйэр
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Оптик зөөвөрлөгчийг (CD-үүд) үүсгэж ашиглах нь
CDROM-ууд
үүсгэх нь
Танилцуулга
CD-үүд нь тэдгээрийг ердийн дискнүүдээс ялгах хэд хэдэн боломжуудтай
байдаг. Эхлээд хэрэглэгч CD дээр бичих боломжгүй байсан. Тэдгээр нь
замуудын хооронд толгойг шилжүүлэхдээ сааталгүйгээр үргэлжлэн уншдагаар
хийгджээ. Тэр үед байсан адил хэмжээтэй зөөвөрлөгчийг зөөхөөс тэдгээрийг
систем хооронд зөөх нь хамаагүй хялбар байдаг.
CD-үүд нь замтай байдаг боловч энэ нь дискний физик хэсэг биш харин
үргэлжлэн уншигдах өгөгдлийн хэсгийг хэлдэг. FreeBSD дээр CD үүсгэхдээ
CD дээр замууд үүсгэх өгөгдлийн файлуудыг бэлдэж дараа нь замуудыг CD
уруу бичнэ.
ISO 9660
файлын системүүд
ISO 9660
ISO 9660 файлын систем нь эдгээр ялгаануудтай ажиллахаар хийгдсэн.
Энэ нь тэр үед нийтлэг байсан файлын системийн хязгааруудыг харамсалтай нь
кодчилдог. Азаар энэ нь зөв бичигдсэн CD-үүдэд тэдгээр хязгааруудыг давж гарахыг
зөвшөөрөх өргөтгөлөөр хангадаг бөгөөд тэдгээр өргөтгөлүүдийг дэмждэггүй системүүдтэй
ажиллаж чадсан хэвээр байдаг.
sysutils/cdrtools
sysutils/cdrtools
портод ISO 9660 файлын системийг агуулах өгөгдлийн файлыг үүсгэдэг програм
&man.mkisofs.8; байдаг. Энэ нь төрөл бүрийн өргөтгөлүүдийг дэмждэг
тохируулгуудтай бөгөөд доор тайлбарлагдсан болно.
CD шарагч
ATAPI
CD шарахдаа ямар хэрэгслийг ашиглах нь таны CD шарагч ATAPI юу аль эсвэл өөр үү
гэдгээс шалтгаална. ATAPI CD шарагчид нь үндсэн системийн burncd програмыг ашигладаг.
SCSI болон USB CD шарагчид нь sysutils/cdrtools
портын cdrecord-г
ашиглах ёстой. Мөн ATAPI тоног төхөөрөмж дээр SCSI хөтчүүдийн хувьд
ATAPI/CAM модул ашиглан
cdrecord-г
хэрэглэх боломжтой байдаг.
Хэрэв та график хэрэглэгчийн интерфэйстэй CD шарагч програм хангамжийг
хүсэж байгаа бол X-CD-Roast эсвэл
K3b-г үзээрэй. Эдгээр хэрэгслүүд нь
багц хэлбэрээр эсвэл sysutils/xcdroast болон sysutils/k3b портуудад байдаг.
X-CD-Roast болон
K3b нь ATAPI тоног төхөөрөмж дээр
ATAPI/CAM модулийг шаарддаг.
mkisofs
sysutils/cdrtools портын
хэсэг &man.mkisofs.8; програм нь &unix;-ийн файлын системийн нэрийн талбар
дахь сангийн модны дүрс болох ISO 9660 файлын системийг үүсгэдэг.
Хамгийн хялбар хэрэглээ нь:
&prompt.root; mkisofs -o imagefile.iso /path/to/tree
файлын системүүд
ISO 9660
Энэ тушаал нь /path/to/tree дахь
модны хуулбар ISO 9660 файлын системийг агуулах
imagefile.iso файлыг үүсгэх болно.
Энэ процессод файлын нэрсийг ISO 9660 файлын системийн стандартын
хязгаарлалтуудад багтах нэрсэд тааруулах бөгөөд ISO файлын системүүдэд
байдаггүй нэрс бүхий файлуудыг оруулахгүй байх болно.
файлын системүүд
HFS
файлын системүүд
Joliet
Тэдгээр хязгаарлалтуудыг давж гарах хэд хэдэн тохируулгууд байдаг.
Ялангуяа тохируулга &unix; системүүдэд
нийтлэг байдаг Rock Ridge өргөтгөлүүдийг идэвхжүүлдэг,
нь Microsoft системүүдэд хэрэглэгддэг Joilet өргөтгөлүүдийг идэвхжүүлдэг
бөгөөд нь &macos;-д хэрэглэгддэг HFS файлын
системүүдийг үүсгэхэд ашиглагддаг.
Зөвхөн FreeBSD системүүдэд ашиглагдах CD-үүдийн хувьд
тохируулга бүх файлын нэрийн хязгаарлалтуудыг хаахад ашиглагдаж болно.
тохируулгатай хэрэглэгдэх үед энэ нь таны эхэлсэн
FreeBSD-ийн модтой ижил файлын системийн дүрсийг үүсгэдэг, гэхдээ энэ нь
ISO 9660 стандартыг хэд хэдэн замаар зөрчиж болох юм.
CDROM-ууд
ачаалагддаг үүсгэх
Ердийн хэрэглээний сүүлийн тохируулга нь юм.
Энэ нь ачаалагдах El Torito
CD-г үүсгэхэд хэрэглэгдэх
ачаалагдах дүрсний байрлалыг заахад ашиглагддаг. Энэ тохируулга нь
CD уруу бичигдэх модны дээд хэсгийн ачаалагдах дүрс хүрэх замыг заах
нэмэлт өгөгдлийг авдаг. Анхдагчаар &man.mkisofs.8; нь
floppy disk emulation буюу уян дискний эмуляц
гэж
нэрлэгддэг горимд ISO дүрсийг үүсгэдэг бөгөөд ачаалагдах дүрсийг яг
1200, 1440, эсвэл 2880 KB хэмжээтэй байна гэж тооцдог.
FreeBSD түгээлтийн дискнүүдэд хэрэглэгддэг ачаалагч дуудагч зэрэг зарим
ачаалагч дуудагчид нь эмуляц горимыг ашигладаггүй; энэ тохиолдолд
тохируулгыг ашиглах шаардлагатай.
Тэгэхээр хэрэв /tmp/myboot нь ачаалагдах
FreeBSD системийг /tmp/myboot/boot/cdboot
дэх ачаалагдах дүрстэй цуг агуулж байвал та ISO 9660 файлын системийн
дүрсийг /tmp/bootable.iso-д иймэрхүү
маягаар үүсгэж болох юм:
&prompt.root; mkisofs -R -no-emul-boot -b boot/cdboot -o /tmp/bootable.iso /tmp/myboot
Үүнийг хийснийхээ дараа хэрэв та цөмдөө md-г
тохируулсан бол файлын системийг ингэж холбож болно:
&prompt.root; mdconfig -a -t vnode -f /tmp/bootable.iso -u 0
&prompt.root; mount -t cd9660 /dev/md0 /mnt
Энэ үед та /mnt болон
/tmp/myboot нь ижил болохыг шалгаж болно.
&man.mkisofs.8;-ийн ажиллагааг нарийн тааруулахын тулд та түүний
бусад олон тохируулгуудыг ашиглаж болно. Ялангуяа ISO 9660-ийн байрлал
болон Joilet ба HFS дискнүүдийн үүсгэлтэд өөрчлөлтүүд хийж болно.
Дэлгэрэнгүйг &man.mkisofs.8;-ийн гарын авлагын хуудаснаас үзнэ үү.
burncd
CDROM-ууд
шарах
Хэрэв танд ATAPI CD шарагч байгаа бол та ISO дүрсийг CD уруу шарахдаа
burncd тушаалыг ашиглаж болно.
burncd нь үндсэн системийн хэсэг бөгөөд
/usr/sbin/burncd гэж суулгагдсан байдаг. Энэ нь
цөөн тохируулгуудтай болохоор хэрэглэхэд их хялбар байдаг:
&prompt.root; burncd -f cddevice data imagefile.iso fixate
Дээрх тушаал нь imagefile.iso-н
хуулбарыг cddevice уруу шарах болно.
Анхдагч төхөөрөмж нь /dev/acd0 юм.
Бичих хурд, шарсны дараа CD-г гаргах болон аудио өгөгдөл бичихийг заах
тохируулгуудын талаар &man.burncd.8;-с үзнэ үү.
cdrecord
Хэрэв танд ATAPI CD шарагч байхгүй бол та өөрийн CD-үүдийг шарахын
тулд cdrecord-г ашиглах шаардлагатай.
cdrecord нь үндсэн системд байдаггүй; та үүнийг
sysutils/cdrtools дахь
портоос эсвэл тохирох багцаас суулгах ёстой. Үндсэн системд хийгдсэн
өөрчлөлт нь энэ програмын хоёртын хувилбарыг ажиллахгүй болгож, магадгүй
асуудалд (coaster)
хүргэж болох юм.
Тийм болохоор та өөрийн системээ шинэчлэхдээ портоо бас шинэчлэх эсвэл хэрэв
та -STABLE салбарыг дагаж байгаа бол
портыг шинэ хувилбар гарахад нь шинэчлэх хэрэгтэй.
cdrecord нь олон тохируулгатай байдаг боловч
үндсэн хэрэглээ нь burncd-с бүр илүү хялбар байдаг.
ISO 9660 дүрсийг шарахдаа:
&prompt.root; cdrecord dev=device imagefile.iso
cdrecord-г хэрэглэхэд гардаг нэг заль нь
тохируулгыг олох явдал юм. Зөв тохиргоог олохын
тулд cdrecord-ийн
тугийг хэрэглэх хэрэгтэй бөгөөд энэ нь иймэрхүү үр дүнд хүргэж болох юм:
CDROM-ууд
шарах
&prompt.root; cdrecord -scanbus
Cdrecord-Clone 2.01 (i386-unknown-freebsd7.0) Copyright (C) 1995-2004 Jörg Schilling
Using libscg version 'schily-0.1'
scsibus0:
0,0,0 0) 'SEAGATE ' 'ST39236LW ' '0004' Disk
0,1,0 1) 'SEAGATE ' 'ST39173W ' '5958' Disk
0,2,0 2) *
0,3,0 3) 'iomega ' 'jaz 1GB ' 'J.86' Removable Disk
0,4,0 4) 'NEC ' 'CD-ROM DRIVE:466' '1.26' Removable CD-ROM
0,5,0 5) *
0,6,0 6) *
0,7,0 7) *
scsibus1:
1,0,0 100) *
1,1,0 101) *
1,2,0 102) *
1,3,0 103) *
1,4,0 104) *
1,5,0 105) 'YAMAHA ' 'CRW4260 ' '1.0q' Removable CD-ROM
1,6,0 106) 'ARTEC ' 'AM12S ' '1.06' Scanner
1,7,0 107) *
Энэ нь жагсаалтан дахь төхөөрөмжүүдийн хувьд тохирох утгыг
жагсаадаг. Өөрийн CD шарагчийг олохын тулд тохируулгын
утгад гурван дугаарыг таслалаар тусгаарлан хэрэглэнэ. Энэ тохиолдолд CRW төхөөрөмж
нь 1,5,0, байх бөгөөд тохирох оролт нь болно.
Энэ утгыг заах амархан аргууд байдаг; дэлгэрэнгүйг &man.cdrecord.1;-с үзнэ үү.
Мөн тэндээс аудио замуудыг бичих, хурдыг хянах болон бусад зүйлүүдийн тухай
мэдээллийг үзэж болно.
Аудио CD-үүдийг хувилах
Та аудио өгөгдлийг CD-ээс файлуудын цуваа болгон задалж дараа нь эдгээр
файлуудыг хоосон CD дээр бичин аудио CD-г хувилж болно. Энэ процесс нь ATAPI болон
SCSI хөтчүүдийн хувьд нэлээн өөр байдаг.
SCSI хөтчүүд
Аудиог cdda2wav ашиглан задлана.
&prompt.user; cdda2wav -v255 -D2,0 -B -Owav
cdrecord ашиглан .wav
файлуудыг бичнэ.
&prompt.user; cdrecord -v dev=2,0 -dao -useinfo *.wav
хэсэгт тайлбарласны дагуу
2,0 гэж зөв заагдсан эсэхийг
шалгаарай.
ATAPI хөтчүүд
ATAPI CD драйвер нь зам бүрийг
/dev/acddtnn
маягаар болгодог бөгөөд d нь хөтчийн
дугаар ба nn нь шаардлагатай бол урдаа 0 тавьж
хоёр оронтой тоогоор бичигдсэн замын дугаар юм. Тэгэхээр эхний диск дээрх
эхний зам нь /dev/acd0t01, хоёр дахь нь
/dev/acd0t02, гурав дахь нь
/dev/acd0t03 гэх мэтчилэн байна.
Тохирох файлууд /dev санд байгаа эсэхийг
шалгаарай. Хэрэв оруулгууд байхгүй байгаа бол зөөвөрлөгчийг
дахин үзэхээр системийг хүчлэх хэрэгтэй:
&prompt.root; dd if=/dev/acd0 of=/dev/null count=1
Зам бүрийг &man.dd.1; ашиглан задална. Файлуудыг задлахдаа
та тусгай блокийн хэмжээг бас ашиглах ёстой.
&prompt.root; dd if=/dev/acd0t01 of=track1.cdr bs=2352
&prompt.root; dd if=/dev/acd0t02 of=track2.cdr bs=2352
...
Задалсан файлуудаа диск уруу burncd ашиглан
шарна. Та эдгээрийг аудио файл гэж зааж өгөх хэрэгтэй бөгөөд
burncd нь дуусахдаа дискийг бэхжүүлэх
ёстой.
&prompt.root; burncd -f /dev/acd0 audio track1.cdr track2.cdr ... fixate
Өгөгдлийн CD-үүдийг хувилах
Та өгөгдлийн CD-г &man.mkisofs.8;-р үүсгэсэн дүрс файлтай
ажиллагааны хувьд адилхан дүрс файл уруу хуулж болох бөгөөд та үүнийг
ямар ч өгөгдлийн CD хувилахад ашиглаж болно. Энд өгөгдсөн жишээ нь
таны CDROM төхөөрөмжийг acd0 гэж
үзэх болно. Өөрийн зөв CDROM төхөөрөмжөөр солиорой.
&prompt.root; dd if=/dev/acd0 of=file.iso bs=2048
Одоо та нэгэнт дүрстэй болсон болохоор үүнийг CD уруу дээр тайлбарласны
дагуу шарж болно.
Өгөгдлийн CD-үүдийг ашиглах
Одоо та стандарт өгөгдлийн CDROM үүсгэсэн болохоор түүнийг
холбож түүн дээрх өгөгдлийг уншихыг хүсэх байх. Анхдагчаар
&man.mount.8; нь файлын системийг ufs
төрлийнх гэж үздэг. Хэрэв та доорх шиг оролдвол:
&prompt.root; mount /dev/cd0 /mnt
Incorrect super block гэж
гомдоллохыг та харах бөгөөд холболт хийгдэхгүй байх болно. CDROM нь
UFS файлын систем биш, тэгэхээр ингэж
холбохыг оролдох нь амжилтгүй болох болно. Та &man.mount.8;-д
файлын системийн төрөл нь ISO9660 гэж
зааж өгөхөд л бүгд ажиллах болно. Та
тохируулгыг &man.mount.8;-д өгч үүнийг хийнэ. Жишээ нь хэрэв та
CDROM төхөөрөмж /dev/cd0-г
/mnt-д холбохыг хүсвэл дараах тушаалыг
ажиллуулах болно:
&prompt.root; mount -t cd9660 /dev/cd0 /mnt
Таны төхөөрөмжийн нэр (энэ жишээн дээр /dev/cd0)
таны CDROM ямар интерфэйс ашиглаж байгаагаас хамааран өөр байж болох юм.
Мөн тохируулга нь ердөө л
&man.mount.cd9660.8;-г ажиллуулдаг. Дээрх жишээг ингэж богиносгож
болно:
&prompt.root; mount_cd9660 /dev/cd0 /mnt
Та ерөнхийдөө энэ аргаар ямар ч үйлдвэрлэгчийн өгөгдлийн CDROM-уудыг
ашиглаж болно. Гэхдээ зарим нэг ISO 9660 өргөтгөлүүдтэй дискнүүд хачин ажиллаж
болох юм. Жишээ нь Joilet дискнүүд нь бүх файлын нэрсийг хоёр байт Юникод
тэмдэгтээр хадгалдаг. FreeBSD цөм нь Юникодоор ярьдаггүй, гэхдээ
&os;-ийн CD9660 драйвер Юникод тэмдэгтүүдийг шууд хувиргаж чаддаг.
Хэрэв зарим нэг Англи бус тэмдэгтүүд асуултын тэмдэг хэлбэрээр харагдвал
та ашиглаж байгаа локал тэмдэгтийн олонлогоо
тохируулгаар зааж өгөх хэрэгтэй. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг
&man.mount.cd9660.8; гарын авлагын хуудаснаас лавлана уу.
Энэ тэмдэгтийн хувиргалтыг тохируулгын
тусламжтай хийхийн тулд цөм cd9660_iconv.ko
модулийг дуудсан байхыг шаардах болно. Энэ мөрийг
loader.conf файлд нэмж үүнийг:
cd9660_iconv_load="YES"
гэж хийн машиныг дахин ачаалах буюу эсвэл модулийг &man.kldload.8;-н
тусламжтай дуудан хийж болох юм.
Хааяа таныг CDROM-г холбохыг оролдох үед Device not
configured гэсэн алдаа гарч болох юм. Энэ нь ихэнхдээ
CDROM хөтөч нь төхөөрөмжид диск байхгүй эсвэл хөтөч нь шугаманд (bus)
харагдахгүй байна гэж үзэж байна гэсэн үг юм. CDROM хөтөч нь
хоёр секундын дотор үүнийг мэддэг болохоор тэвчээртэй байгаарай.
Шугамын дахин тогтоолтод хариу өгөх хангалттай хугацаа байхгүйн улмаас
заримдаа SCSI CDROM-ийг олохгүй байж болох юм. Хэрэв та SCSI CDROM-той
бол та дараах тохируулгыг цөмийн тохиргоондоо нэмж
өөрийн цөмийг дахин бүтээнэ үү.
options SCSI_DELAY=15000
Энэ нь таны SCSI шугамд ачаалах үедээ 15 секунд түр саатахыг хэлж өгөх бөгөөд
ингэснээр шугамын дахин тогтоолтод таны CDROM хөтчөөр хариу өгүүлэхийн тулд
бүх байж болох боломжийг түүнд өгч байна гэсэн үг юм.
Түүхий өгөгдлийн CD-үүдийг шарах
Та ISO 9660 файлын системийг үүсгэлгүйгээр файлыг CD уруу шууд
шарахаар сонгож болно. Зарим хүмүүс үүнийг нөөцлөх зорилгоор хийдэг.
Энэ нь стандарт CD-г шарахаас илүү хурдан ажилладаг:
&prompt.root; burncd -f /dev/acd1 -s 12 data archive.tar.gz fixate
Тийм CD-д шарагдсан өгөгдлийг авахын тулд та түүхий төхөөрөмжийн
цэгээс өгөгдлийг унших ёстой:
&prompt.root; tar xzvf /dev/acd1
Та энэ дискийг ердийн CDROM-ийг холбодог шиг холбож чадахгүй.
Ийм CDROM нь FreeBSD-ээс өөр ямар ч үйлдлийн систем дээр уншигдахгүй.
Хэрэв та CD-гээ холбохыг эсвэл өөр үйлдлийн системтэй өгөгдлөө
хуваалцах хүсэлтэй байгаа бол дээр тайлбарласны дагуу &man.mkisofs.8;-г
ашиглах ёстой.
Марк
Фонвил
Хувь нэмэр болгон оруулсан
CD шарагч
ATAPI/CAM драйвер
ATAPI/CAM драйверийг ашиглах
Энэ драйвер нь ATAPI төхөөрөмжүүдэд (CD-ROM, CD-RW, DVD
хөтчүүд гэх мэт...) SCSI дэд системээр хандах боломжийг олгох
бөгөөд ингэснээр sysutils/cdrdao
эсвэл &man.cdrecord.1; зэрэг програмуудыг ашиглах боломжийг
олгодог.
Энэ драйверыг ашиглахын тулд та дараах мөрийг
/boot/loader.conf файл уруу нэмэх хэрэгтэй
болно:
atapicam_load="YES"
тэгээд өөрийн машинаа дахин ачаална.
Хэрэв та өөрийн цөмдөө &man.atapicam.4; дэмжлэгийг статикаар
эмхэтгэхийг хүсвэл энэ мөрийг өөрийн цөмийн тохиргооны файлдаа
нэмэх хэрэгтэй болно:
device atapicam
Мөн та өөрийн цөмийн тохиргооны файлдаа дараах мөрүүдийг бас нэмэх
хэрэгтэй болно:
device ata
device scbus
device cd
device pass
Эдгээр нь аль хэдийн байж байх ёстой. Дараа нь дахин бүтээгээд
өөрийн цөмийг суулгаж машинаа дахин ачаалах хэрэгтэй.
Ачаалах процессийн үед таны шарагч иймэрхүү маягаар гарч
ирэх ёстой:
acd0: CD-RW <MATSHITA CD-RW/DVD-ROM UJDA740> at ata1-master PIO4
cd0 at ata1 bus 0 target 0 lun 0
cd0: <MATSHITA CDRW/DVD UJDA740 1.00> Removable CD-ROM SCSI-0 device
cd0: 16.000MB/s transfers
cd0: Attempt to query device size failed: NOT READY, Medium not present - tray closed
Одоо хөтчид /dev/cd0 төхөрөөмжийн нэрийг
ашиглан хандаж болох бөгөөд жишээ нь CD-ROM-г /mnt-д холбохдоо
дараах тушаалыг бичих хэрэгтэй:
&prompt.root; mount -t cd9660 /dev/cd0 /mnt
root хэрэглэгчээр дараах тушаалыг ажиллуулж
та шарагчийн SCSI хаягийг авч болно:
&prompt.root; camcontrol devlist
<MATSHITA CDRW/DVD UJDA740 1.00> at scbus1 target 0 lun 0 (pass0,cd0)
Тэгэхээр 1,0,0 нь &man.cdrecord.1;
болон бусад SCSI програмтай ашиглах SCSI хаяг болох юм.
ATAPI/CAM болон SCSI системийн талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
&man.atapicam.4; болон &man.cam.4; гарын авлагын хуудаснуудаас
лавлана уу.
Марк
Фонвил
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Энди
Поляков
Зарим зүйл оруулсан
Оптик зөөвөрлөгчийг (DVD-үүд) үүсгэж ашиглах нь
DVD
шарах нь
Танилцуулга
CD-тэй харьцуулахад DVD нь оптик зөөвөрлөгч хадгалалтын технологийн
дараачийн үе юм. DVD нь ямар ч CD-ээс илүү өгөгдлийг агуулдаг бөгөөд
одоогийн видео хэвлэлтийн стандарт болжээ.
Бичигддэг DVD гэж бидний нэрлэдэг DVD-үүдийн физик 5 бичигддэг
хэлбэршүүлэлтийг тодорхойлж болно:
DVD-R: Энэ нь бичигддэг DVD-ий анхны хэлбэршүүлэлт юм.
DVD-R стандарт нь DVD хэлэлцүүлгээр
тодорхойлогдсон бөгөөд энэ нь зөвхөн нэг удаа
бичих хэлбэршүүлэлт юм.
DVD-RW: Энэ нь DVD-R стандартын дахин бичигдэх хувилбар юм.
DVD-RW нь ойролцоогоор 1000 удаа бичигдэх боломжтой.
DVD-RAM: Энэ нь DVD хэлэлцүүлгийн дэмждэг бас дахин бичигддэг
хэлбэршүүлэлт юм. DVD-RAM нь зөөгдөж болох хатуу хөтөч маягаар
харагддаг. Гэхдээ энэ зөөвөрлөгч нь ихэнх DVD-ROM хөтчүүд болон
DVD-Видео тоглуулагчуудтай нийцтэй биш байдаг; цөөн DVD бичигчид
DVD-RAM хэлбэршүүлэлтийг дэмждэг. DVD-RAM-ийн хэрэглээний талаар
илүү дэлгэрэнгүйг -с
уншина уу.
DVD+RW: Энэ нь DVD+RW
холбооноос тодорхойлсон дахин бичигдэх хэлбэршүүлэлт юм.
DVD+RW нь ойролцоогоор 1000 удаа бичигдэх боломжтой.
DVD+R: Энэ хэлбэршүүлэлт нь DVD+RW хэлбэршүүлэлтийн нэг удаа бичих
хувилбар юм.
Бичигддэг DVD-ий нэг давхарга нь 4,700,000,000 байт буюу
4.38 GB эсвэл 4485 MB (1 килобайт нь 1024 байт)
хүртэлх мэдээлэл агуулж чадна.
Физик зөөвөрлөгч болон програмыг ялгаж ойлгох ёстой. Жишээ нь
DVD-Видео нь дурын бичигддэг DVD физик зөөвөрлөгч DVD-R, DVD+R, DVD-RW гэх зэрэг
уруу бичигдэж болох тусгай байршлын зураглал юм. Зөөвөрлөгчийн төрлийг сонгохын өмнө
шарагч болон DVD-Видео тоглуулагч (дан тоглуулагч эсвэл компьютер дээрх DVD-ROM хөтөч)
нь хэрэглэхээр төлөвлөж байгаа зөөвөрлөгчтэй нийцтэй эсэхийг шалгах хэрэгтэй.
Тохиргоо
DVD бичлэг хийхэд &man.growisofs.1; програм ашиглагдана.
Энэ тушаал нь dvd+rw-tools хэрэгслүүдийн (sysutils/dvd+rw-tools) нэг хэсэг
юм. dvd+rw-tools нь DVD зөөвөрлөгчийн
бүх төрлийг дэмждэг.
Эдгээр хэрэгслүүд нь төхөөрөмжүүд уруу хандахын тулд SCSI дэд системийг
ашигладаг, тиймээс таны цөмд ATAPI/CAM
дэмжлэг нэмэгдсэн байх ёстой. Хэрэв таны шарагч USB интерфэйс ашигладаг
бол энэ нэмэлт нь хэрэггүй бөгөөд та USB төхөөрөмжүүдийн тохиргооны талаар илүү
дэлгэрэнгүйг -с унших шаардлагатай.
Та мөн ATAPI төхөөрөмжүүдийн хувьд DMA хандалтыг идэвхжүүлэх ёстой бөгөөд
дараах мөрийг /boot/loader.conf файлд
нэмж үүнийг хийнэ:
hw.ata.atapi_dma="1"
dvd+rw-tools-г ашиглахаасаа өмнө
өөрийн DVD шарагчтай холбоотой мэдээллийг dvd+rw-tools'
тоног төхөөрөмжийн нийцтэй байдал хаягаас лавлах хэрэгтэй.
Хэрэв та график хэрэглэгчийн интерфэйсийг хүсэж байвал
&man.growisofs.1; болон бусад олон шарагч хэрэгслүүдийг
хэрэглэгчид ашиглахад амар интерфэйсээр хангадаг
K3b (sysutils/k3b) програмыг
үзэх хэрэгтэй.
Өгөгдлийн DVD-үүдийг шарах нь
&man.growisofs.1; тушаал нь mkisofs-ийн нүүр хэсэг юм, энэ нь
шинэ файлын системийн байршлыг үүсгэхийн тулд &man.mkisofs.8;-г
дуудах бөгөөд DVD дээр бичих үйлдлийг гүйцэтгэнэ. Энэ нь та шарах
процессоос өмнө өгөгдлийн дүрсийг үүсгэх хэрэггүй гэсэн үг юм.
DVD+R эсвэл DVD-R уруу өгөгдлийг /path/to/data сангаас шарахдаа
дараах тушаалыг ашиглана:
&prompt.root; growisofs -dvd-compat -Z /dev/cd0 -J -R /path/to/data
Файлын системийг үүсгэхдээ тохируулгуудыг
&man.mkisofs.8;-д дамжуулдаг (энэ тохиолдолд Joilet болон Rock Ridge
өргөтгөлүүдтэй ISO 9660 файлын систем). Дэлгэрэнгүйг &man.mkisofs.8;
гарын авлагын хуудаснаас лавлана уу.
тохируулгыг ямар ч тохиолдолд
(олон сессүүд эсвэл ганц сесс) эхний сессийг бичихдээ хэрэглэдэг. DVD төхөөрөмж
/dev/cd0-г өөрийн тохиргооны дагуу өөрчлөх
хэрэгтэй. параметр дискийг хаах бөгөөд
бичилтийг нэмэх нь боломжгүй болох юм. Энэ нь DVD-ROM хөтчүүдтэй
зөөвөрлөгчийн нийцтэй байдлыг илүүтэй хангах юм.
Мөн урьдчилан урласан дүрсийг шарах бас боломжтой, жишээ нь
imagefile.iso дүрсийг шарахын
тулд бид дараах тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; growisofs -dvd-compat -Z /dev/cd0=imagefile.iso
Бичих хурдыг олж зөөвөрлөгч ба ашиглагдаж байгаа хөтчөөс
хамаарч автоматаар тохируулах болно. Хэрэв та бичих хурдыг өөрчлөх
хүсэлтэй байгаа бол параметрийг ашиглах
хэрэгтэй. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.growisofs.1; гарын авлагын
хуудаснаас уншина уу.
DVD
DVD-Video
DVD-Видео шарах нь
DVD-Видео нь ISO 9660 болон микро-UDF (M-UDF тодорхойлолтууд
дээр тулгуурласан тусгай файлын байршлын зураглал юм. DVD-Видео нь бас
өгөгдлийн бүтцийн тусгай шатлалыг үзүүлдэг бөгөөд энэ нь DVD-г зохиохын тулд
multimedia/dvdauthor зэрэг тусгай
програмыг та яагаад ашиглах хэрэгтэй болдгийн шалтгаан юм.
Хэрэв танд DVD-Видео файлын системийн дүрс байгаа бол ямар ч дүрсний нэгэн
адил аргаар шарах хэрэгтэй. Өмнөх хэсгийн жишээнээс үзнэ үү. Хэрэв та
DVD зохиолт хийсэн бөгөөд үр дүн нь жишээ нь /path/to/video
санд байгаа бол DVD-Видеог шарахын тулд дараах тушаалыг ашиглах хэрэгтэй:
&prompt.root; growisofs -Z /dev/cd0 -dvd-video /path/to/video
тохируулга &man.mkisofs.8;-д
дамжуулагдах бөгөөд энэ нь DVD-Видео файлын системийн байршлын зураглал
үүсгэхийг тушаах болно. Үүнээс гадна
тохируулга нь &man.growisofs.1;-ийн
тохируулгыг агуулдаг.
DVD
DVD+RW
DVD+RW ашиглах нь
CD-RW-с ялгаатай нь шинэ DVD+RW нь ашиглагдахаа өмнө хэлбэршүүлэгдсэн
байх ёстой. &man.growisofs.1; нь шаардлагатай үед автоматаар үүнийг хийх
бөгөөд энэ аргыг зөвлөдөг юм. Гэхдээ та
dvd+rw-format тушаалыг ашиглан DVD+RW-г хэлбэршүүлж
болно:
&prompt.root; dvd+rw-format /dev/cd0
Та энэ үйлдлийг зөвхөн нэг удаа хийх хэрэгтэй бөгөөд зөвхөн шинэ DVD+RW
зөөвөрлөгчдийн хувьд хэлбэршүүлэх ёстойг санаарай. Дараа нь та DVD+RW-г дээрх
хэсгүүдэд дурдсаны адил шарж болно.
Хэрэв та шинэ өгөгдлийг (зарим өгөгдлийг нэмэх биш
бүр мөсөн шинэ файлын систем шарах) DVD+RW уруу шарахыг хүсэж байгаа бол
түүнийг хоосон болгох шаардлагагүй юм, иймэрхүүгээр өмнөх бичилтэн дээрээ
(шинэ сесс үүсгээд) дараад л бичих хэрэгтэй юм:
&prompt.root; growisofs -Z /dev/cd0 -J -R /path/to/newdata
DVD+RW хэлбэршүүлэлт нь өмнөх бичилтэд өгөгдлийг хялбараар нэмэх
боломжийг олгодог. Энэ үйлдэл нь шинэ сессийг хуучин байгаатай нь нийлүүлэх
бөгөөд энэ нь олон сесс бүхий бичилт биш юм. &man.growisofs.1; нь зөөвөрлөгч дээр
байгаа ISO 9660 файлын системийг өсгөх (сунгах)
болно.
Жишээ нь хэрэв бид өөрсдийн урьдны DVD+RW уруу өгөгдөл нэмэхийг
хүсвэл доор дурдсаныг ашиглах хэрэгтэй болно:
&prompt.root; growisofs -M /dev/cd0 -J -R /path/to/nextdata
Эхний сессийг шарахдаа бидний хэрэглэдэг &man.mkisofs.8;-ийн
адил тохируулгууд дараагийн бичилтүүдийн үеэр хэрэглэгдэх ёстой.
Хэрэв та DVD-ROM хөтчүүдтэй зөөвөрлөгчийн хувьд илүүтэй нийцтэй байхыг
хүсвэл тохируулгыг хэрэглэхийг
хүсэж болох юм. DVD+RW тохиолдлын хувьд энэ нь таныг өгөгдөл нэмэхийг болиулж
чадахгүй юм.
Хэрэв та ямар нэг шалтгаанаар зөөвөрлөгчийг хоосон болгохыг хүсвэл
доор дурдсаныг хийх хэрэгтэй:
&prompt.root; growisofs -Z /dev/cd0=/dev/zero
DVD
DVD-RW
DVD-RW ашиглах нь
DVD-RW нь дискний хоёр хэлбэршүүлэлтийг авдаг: нэмэгдсэн дараалсан
хэлбэршүүлэлт болон хязгаарлагдмал дарж бичих хэлбэршүүлэлт юм. Анхдагчаар
DVD-RW дискнүүд нь дараалсан хэлбэршүүлэлтэд байдаг.
Шинэ DVD-RW нь хэлбэршүүлэлт хийгдэлгүйгээр шууд бичигдэж болдог,
гэхдээ шинэ биш дараалсан хэлбэршүүлэлтэд байх DVD-RW нь шинэ эхний сесс
бичигдэхээс өмнө хоосон болгогдсон байх шаардлагатай байдаг.
Дараалсан горим дахь DVD-RW-г хоослохдоо дараах тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; dvd+rw-format -blank=full /dev/cd0
Бүр мөсөн хоослолт () 1x зөөвөрлөгч
дээр нэг цаг орчим болно. Хэрэв DVD-RW нь Disk-At-Once (DAO) горимоор
бичигдэх бол хурдан хоослолтыг тохируулга ашиглан
хийж болно. DVD-RW-г DAO горимд шарахын тулд дараах тушаалыг ашиглана:
&prompt.root; growisofs -use-the-force-luke=dao -Z /dev/cd0=imagefile.iso
тохируулгыг
шаардах ёсгүй, учир нь &man.growisofs.1; нь (хурдан хоосолсон)
зөөвөрлөгчийг илрүүлэхийг бага оролдож DAO бичилтийг захиалах
болно.
Яг үнэндээ дурын DVD-RW-ийн хувьд хязгаарлагдмал дарж бичих горимыг
ашиглах хэрэгтэй бөгөөд энэ хэлбэршүүлэлт нь анхдагч нэмэгдсэн дараалсан
хэлбэршүүлэлтээс илүү уян хатан байдаг.
Дараалсан DVD-RW дээр өгөгдлийг бичихдээ бусад DVD хэлбэршүүлэлтийн
нэгэн адил заавруудыг ашиглана:
&prompt.root; growisofs -Z /dev/cd0 -J -R /path/to/data
Хэрэв та зарим өгөгдлийг өөрийн урьдны бичлэгт нэмэхийг хүсвэл
&man.growisofs.1;-ийн тохируулгыг ашиглах
хэрэгтэй болно. Гэхдээ хэрэв та нэмэгдсэн дараалсан горимд байгаа DVD-RW
уруу өгөгдлийг нэмэх үйлдлийг хийвэл диск дээр шинэ сесс үүсгэгдэх бөгөөд
үүний үр дүн нь олон сесс бүхий диск болох юм.
DVD-RW нь хязгаарлагдмал дарж бичих хэлбэршүүлэлтэд шинэ эхний
сессээс өмнө хоосон болгогдох шаардлагагүй, та ердөө л дискийг
тохируулгатай дарж бичих хэрэгтэй бөгөөд энэ нь
DVD+RW тохиолдолтой төстэй юм. Мөн диск дээр бичигдсэн байгаа ISO
9660 файлын системийг DVD+RW-тэй адил аргаар
тохируулгын тусламжтай өсгөж (сунгаж) бас болно. Үр дүн нь нэг сесс
бүхий DVD болох юм.
DVD-RW-г хязгаарлагдмал дарж бичих хэлбэршүүлэлтэд оруулахдаа
дараах тушаалыг ашиглах ёстой:
&prompt.root; dvd+rw-format /dev/cd0
Дараалсан хэлбэршүүлэлт уруу буцааж өөрчлөхдөө дараах тушаалыг ашиглана:
&prompt.root; dvd+rw-format -blank=full /dev/cd0
Олон сесс
Маш цөөн DVD-ROM хөтчүүд олон сесс бүхий DVD-үүдийг дэмждэг бөгөөд
тэдгээр нь ихэнхдээ зөвхөн эхний сессийг уншдаг. DVD+R, DVD-R болон DVD-RW нь
дараалсан хэлбэршүүлэлтдээ олон сессийг хүлээн авч чаддаг бөгөөд DVD+RW болон
DVD-RW хязгаарлагдмал дарж бичих хэлбэршүүлэлтүүдийн хувьд олон сесс гэсэн ойлголт
байдаггүй.
Дараалсан хэлбэршүүлэлтэд DVD+R, DVD-R эсвэл DVD-RW дээрх эхний
(хаагдаагүй) сессийн дараа дараах тушаалыг ашиглаж дискэнд шинэ
сесс үүсгэнэ:
&prompt.root; growisofs -M /dev/cd0 -J -R /path/to/nextdata
Энэ тушаалын мөрийг DVD+RW эсвэл DVD-RW-тэй цуг ашиглан хязгаарлагдмал дарж бичих
горим дээр шинэ сессийг хуучин байгаатай нийлүүлэн өгөгдлийг нэмэх болно. Үр дүн нь
нэг сесс бүхий диск болох юм. Энэ нь эдгээр зөөвөрлөгчүүд дээр эхний бичилтийн дараа
өгөгдөл нэмэх арга юм.
Зөөвөрлөгч дээрх зарим зай нь сесс бүрийн хооронд сессийн төгсгөл болон
эхлэлд хэрэглэгддэг. Тиймээс зөөвөрлөгчийн зайг оновчтой ашиглахын тулд
их өгөгдөлтэй сессүүдийг нэмэх ёстой юм. Сессийн тоо DVD+R-ийн хувьд 154,
DVD-R-ийн хувьд 2000 орчим, DVD+R хос давхаргын хувьд 127-оор
хязгаарлагдана.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг
DVD-ийн талаар илүү мэдээллийг авахын тулд
dvd+rw-mediainfo
/dev/cd0 тушаалыг хөтөч
дотор диск байхад ажиллуулж болно.
dvd+rw-tools-н тухай дэлгэрэнгүй
мэдээлэл нь &man.growisofs.1; гарын авлагын хуудас, dvd+rw-tools
вэб сайт болон cdwrite захидлын жагсаалтын
архивуудаас олдож болно.
Бичигдсэн үр дүн эсвэл асуудалтай зөөвөрлөгчийн dvd+rw-mediainfo
гаралт нь ямар ч асуудлын тайлангийн чухал хэсэг юм. Энэ гаралтгүйгээр танд туслах
бараг л боломжгүй юм.
DVD-RAM ашиглах нь
DVD
DVD-RAM
Тохиргоо
DVD-RAM бичигчид нь SCSI аль эсвэл ATAPI интерфэйстэй цуг ирдэг.
ATAPI төхөөрөмжүүдийн хувьд DMA хандалт идэвхтэй болсон байх ёстой,
дараах мөрийг /boot/loader.conf
файлд нэмж үүнийг хийнэ:
hw.ata.atapi_dma="1"
Зөөвөрлөгчийг бэлдэх нь
Өмнө нь бүлгийн танилцуулгад дурдсанаар DVD-RAM нь зөөврийн хатуу
хөтөч маягаар харагддаг. Бусад хатуу дискнүүдийн адил DVD- RAM нь ашиглагдаж
эхлэхээсээ өмнө бэлдэгдсэн
байх ёстой. Жишээн дээр дискний
бүх зай стандарт UFS2 файлын системтэй ашиглагдана:
&prompt.root; dd if=/dev/zero of=/dev/acd0 count=2
&prompt.root; bsdlabel -Bw acd0
&prompt.root; newfs /dev/acd0
DVD төхөөрөмж acd0-ийг өөрийн тохиргооны
дагуу өөрчлөн ашиглах ёстой.
Зөөвөрлөгчийг ашиглах нь
Дээрх үйлдлүүд DVD-RAM дээр хийгдсэний дараа үүнийг энгийн
хатуу хөтчийн нэгэн адил холбож болно:
&prompt.root; mount /dev/acd0 /mnt
Үүний дараа DVD-RAM нь уншигдах бичигдэх боломжтой болно.
Жулио
Мерино
Анхлан хийсэн
Мартин
Карлсон
Дахин бичсэн
Уян дискнүүдийг үүсгэж ашиглах нь
Өгөгдлийг уян дискнүүд уруу хадгалах нь заримдаа ашигтай байдаг. Жишээ нь
хэн нэгэнд нь шилжүүлж болдог ямар ч хадгалалтын зөөвөрлөгч байхгүй тохиолдолд
эсвэл бага хэмжээний өгөгдлийг өөр компьютер уруу зөөх хэрэгцээ гарсан үед уян
диск нь хэрэг болдог.
Энэ хэсэг нь FreeBSD дээр уян дискийг хэрхэн ашиглах талаар тайлбарлах болно.
Энд 3.5 инчийн DOS уян дискнүүдийг хэлбэршүүлж ашиглах талаар үндсэндээ
тайлбарлах бөгөөд гэхдээ энэ ойлголт нь бусад уян дискний хэлбэршүүлэлттэй
төстэй юм.
Уян дискнүүдийг хэлбэршүүлэх нь
Төхөөрөмж
Уян дискнүүдэд бусад төхөөрөмжүүдийн адил /dev
сан дахь оруулгуудаар ханддаг. Түүхий уян дискэнд хандахын тулд
/dev/fdN-г
ердөө л ашиглах хэрэгтэй.
Хэлбэршүүлэх нь
Уян дискийг ашиглахаасаа өмнө доод түвшний хэлбэршүүүлэлт
хийсэн байх хэрэгтэй. Үүнийг ихэвчлэн үйлдвэрлэгч хийдэг боловч
хэлбэршүүлэлт нь зөөвөрлөгчийн бүрэн бүтэн байдлыг шалгах нэг сайн
арга юм. Илүү том (эсвэл жижиг) дискний хэмжээг хүчлэн ашиглах
боломжтой байдаг боловч 1440kB хэмжээнд зориулагдан ихэнх уян
диск хийгдсэн байдаг.
Уян дискэнд доод түвшний хэлбэршүүлэлт хийхийн тулд та
&man.fdformat.1;-г ашиглах хэрэгтэй. Энэ хэрэгсэл нь төхөөрөмжийн
нэрийг нэмэлт өгөгдөл маягаар оруулахыг хүлээж байдаг.
Алдааны мэдэгдлийг тэмдэглэж аваарай, учир нь эдгээр нь
дискийг сайн эсвэл муу эсэхийг тодорхойлоход туслах болно.
Уян дискнүүдийг хэлбэршүүлэх нь
/dev/fdN
төхөөрөмжүүдийг ашиглан уян дискийг хэлбэршүүлэх хэрэгтэй. Шинэ 3.5 инч
диск өөрийн хөтөч уруугаа хийгээд дараах тушаалыг ажиллуул:
&prompt.root; /usr/sbin/fdformat -f 1440 /dev/fd0
Дискний шошго
Дискэнд доод түвшний хэлбэршүүлэлт хийсний дараа танд диск дээр шошго
тавих хэрэгтэй болно. Энэ дискний шошго нь дараа нь устгагдах боловч
дискний хэмжээ болон геометрийг дараа нь тодорхойлоход системд
хэрэг болдог.
Шинэ дискний шошго нь бүхэл дискийг хамарч уян дискний геометрийн тухай
бүх л зөв мэдээллийг агуулах болно. Дискний шошгоны геометрийн утгууд нь
/etc/disktab файлд жагсаагдсан
байдаг.
Та одоо ингэж &man.bsdlabel.8;-г ажиллуулж болно:
&prompt.root; /sbin/bsdlabel -B -w /dev/fd0 fd1440
Файлын систем
Одоо уян дискэнд дээд түвшний хэлбэршүүлэлт хийхэд бэлэн боллоо. Энэ нь
дискийг FreeBSD унших болон түүнд бичих боломжийг олгох шинэ файлын системийг
диск дээр байрлуулах болно. Шинэ файлын системийг үүсгэсний дараа дискний
шошго устгагдах бөгөөд хэрэв та дискийг дахин хэлбэршүүлэхийг хүсвэл дискний
шошгыг дахин үүсгэх шаардлагатай болно.
Уян дискний файлын систем нь UFS эсвэл FAT хоёрын аль нэг нь байна.
FAT нь ерөнхийдөө уян дискнүүдийн хувьд илүү дээр сонголт байдаг.
Уян диск дээр шинэ файлын системийг байрлуулахын талд дараах тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; /sbin/newfs_msdos /dev/fd0
Диск одоо ашиглахад бэлэн боллоо.
Уян дискийг ашиглах нь
Уян дискийг ашиглахын тулд &man.mount.msdosfs.8; тушаалаар холбох хэрэгтэй. Мөн
портын цуглуулгаас emulators/mtools-г
ашиглаж бас болох юм.
Өгөгдлийн соронзон хальснууд үүсгэж ашиглах нь
соронзон хальс зөөвөрлөгч
Гол соронзон хальс зөөвөрлөгчүүд нь 4мм, 8мм, QIC, мини-хайрцаг болон DLT
юм.
4мм (DDS: Digital Data Storage)
соронзон хальс зөөвөрлөгч
DDS (4mm) соронзон хальснууд
соронзон хальс зөөвөрлөгч
QIC соронзон хальснууд
4мм соронзон хальснууд нь QIC-г халж ажлын станцын нөөц зөөвөрлөгч болон сонгогдож
байна. Conner компани нь QIC хөтчүүдийн тэргүүлэх үйлдвэрлэгч Archive-г
худалдаж авч дараа нь QIC хөтчүүдийг үйлдвэрлэхээ зогсоосноор энэ чиг хандлага нь
илүү хурдассан юм. 4мм хөтчүүд нь жижиг, чимээгүй боловч 8мм хөтчүүд шиг
найдвартай ажиллагаагаараа алдартай биш юм. Хайрцагнууд нь үнэтэй биш бөгөөд
8мм-ийн хайрцагнуудаас бага (3 x 2 x 0.5 инч, 76 x 51 x 12 мм) юм.
4мм соронзон хальс нь 8мм-ийн нэгэн адил шалтгаанаар толгой нь богино настай бөгөөд
хоёулаа мушгиа сканыг ашигладаг.
Эдгээр хөтчүүд дээрх өгөгдлийн дамжуулах чадвар нь ~150 kB/s-с
эхэлж ~500 kB/s хүрнэ. Өгөгдлийн багтаамж 1.3 GB-с эхэлж
2.0 GB хүрнэ. Тоног төхөөрөмжийн шахалт энэ хөтчүүдийн ихэнхэд байх
бөгөөд энэ нь багтаамжийг ойролцоогоор хоёр дахин нэмэгдүүлдэг. Олон хөтөч бүхий
соронзон хальсны сан (library) автомат соронзон хальс солигчтой нэг кабинетийн хувьд 6 хөтөчтэй
байж болно. Сангийн багтаамж нь 240 GB хүрнэ.
DDS-3 стандарт нь одоогоор 12 GB (эсвэл 24 GB шахагдсан)
багтаамжтай соронзон хальсыг дэмждэг.
4мм хөтчүүд нь 8мм-ийн хөтчүүдийн нэгэн адил мушгиа хайлтыг хэрэглэдэг.
Мушгиа хайлт хийхийн бүх ашигтай тал болон сул талууд нь 4мм болон 8мм-ийн хөтчүүдийн
аль алинд нь хамаардаг.
Соронзон хальснууд нь 2000 удаагийн ашиглалт эсвэл 100 бүрэн нөөцлөлтийн дараа
хэрэглээнээс гарах ёстой.
8мм (Exabyte)
соронзон хальс зөөвөрлөгч
Exabyte (8мм) соронзон хальснууд
8мм соронзон хальснууд нь хамгийн нийтлэг SCSI соронзон хальсны хөтчүүд юм; тэдгээр нь соронзон хальснууд
солих хамгийн сайн сонголт болдог. Бараг сайт бүр Exabyte 2 GB 8мм-ийн
соронзон хальсны хөтөчтэй байдаг. 8мм-ийн хөтчүүд нь найдвартай, хэрэглэхэд амар, чимээгүй
байдаг. Хайрцагнууд нь хямд, жижиг (4.8 x 3.3 x 0.6 инч; 122 x 84 x 15 мм)
байдаг. 8мм-ийн соронзон хальсны нэг сул тал нь толгойнуудын дагуух соронзон хальсны харьцангуй хөдөлгөөний
өндөр хувиас болоод харьцангуй богино толгой ба соронзон хальсны амьдрах хугацаатай байдаг явдал юм.
Өгөгдөл дамжуулах чадвар нь ~250 kB/s-аас ~500 kB/s хүртэл байна.
Өгөгдлийн хэмжээ нь 300 MB-аас эхэлж 7 GB хүрнэ. Тоног төхөөрөмжийн шахалт
энэ хөтчүүдийн ихэнхэд байх бөгөөд энэ нь багтаамжийг ойролцоогоор хоёр дахин нэмэгдүүлдэг.
Эдгээр хөтчүүд нь нэг буюу эсвэл нэг кабинетдаа 6 хөтөч болон 120 соронзон хальстай олон хөтөч
бүхий соронзон хальсны сан (library) хэлбэрээр байдаг. соронзон хальснууд нь автоматаар солигддог.
Сангийн багтаамж 840+ GB хүрнэ.
Exabyte Mammoth
загвар нь нэг соронзон хальс дээр 12 GB
((24 GB шахалттайгаар) дэмждэг бөгөөд ердийн соронзон хальсны хөтчөөс ойролцоогоор
хоёр дахин үнэтэй байдаг.
Өгөгдөл нь соронзон хальс уруу мушгиа скан ашиглагдан бичигддэг, толгойнууд нь зөөвөрлөгч уруу
өнцгөөр байрладаг (ойролцоогоор 6 градус). Соронзон хальс нь толгойнуудыг барьж байдаг дамрын
270 градус орчим ороодог. Соронзон хальс дамар дээгүүр гулгаж байхад дамар нь эргэж байдаг.
Үр дүнд нь өгөгдлийн өндөр нягтрал болон соронзон хальсны дагуу нэг ирмэгээс нөгөө уруу өнцөгдсөн ойрхон
багцалсан замууд үүсэх болно.
QIC
соронзон хальс зөөвөрлөгч
QIC-150
QIC-150 соронзон хальснууд болон хөтчүүд нь магадгүй хамгийн нийтлэг соронзон хальсны хөтөч, зөөвөрлөгч
юм. QIC соронзон хальсны хөтчүүд нь хамгийн хямд нухацтай
нөөцлөлтийн хөтчүүд
юм. Сул тал нь зөөвөрлөгчийн үнэ байдаг. QIC соронзон хальснууд нь 8мм болон 4мм соронзон хальснуудтай
харьцуулахад GB өгөгдлийн хадгалалтын хувьд 5 дахин үнэтэй байдаг. Гэхдээ таны
хэрэглээнд цөөн (half-dozen) соронзон хальснууд хангалттай бол QIC нь магадгүй зөв сонголт
болж болох юм. QIC нь хамгийн нийтлэг соронзон хальсны хөтөч юм.
Сайт бүр ямар нэг хэмжээний QIC хөтөчтэй байдаг. QIC нь физикийн хувьд төстэй (заримдаа адил)
соронзон хальснуудад их хэмжээний нягтралтай байдаг. QIC хөтчүүд нь чимээгүй биш юм.
Эдгээр хөтчүүд нь өгөгдлийг бичиж эхлэхээсээ өмнө дуутайгаар хайдаг бөгөөд
унших, бичих эсвэл хайхдаа мэдэгдэхүйц дуутай байдаг. QIC соронзон хальснууд нь
6 x 4 x 0.7 инч (152 x 102 x 17 мм) хэмжээтэй байдаг.
Өгөгдлийн дамжуулах чадвар ~150 kB/s-с ~500 kB/s хүртэл байна.
Өгөгдлийн багтаамж 40 MB-с 15 GB хүртэл байна. Шинэ QIC хөтчүүдийн
ихэнхэд тоног төхөөрөмжийн шахалт байдаг. QIC хөтчүүд нь бага суулгагддаг; тэдгээр нь
DAT хөтчүүдээр шахагдсан юм.
Өгөгдөл нь соронзон хальс уруу замаар бичигддэг. Замууд нь соронзон хальсны зөөвөрлөгчийн нэг төгсгөлөөс
нөгөө уруу урт тэнхлэгийн дагуу байдаг. Замуудын тоо болон замын өргөн соронзон хальсны багтаамжаас
хамаарч өөр өөр байдаг. Бүх шинэ хөтчүүдийн ихэнх нь хамгийн багадаа бодоход уншилтын
(ихэнхдээ бас бичилтийн хувьд) хуучинтайгаа нийцтэй байдаг. QIC нь өгөгдлийн аюулгүй
байдлын хувьд нэлээн нэр хүндтэй байдаг (механизм нь хөтчүүдийг мушгиа скан хийснээс
илүү хялбар бөгөөд хүчирхэг байдаг).
5,000 нөөцлөлтийн дараа соронзон хальснуудыг ашиглахаа болих шаардлагатай.
DLT
соронзон хальс зөөвөрлөгч
DLT
DLT нь энд жагсаагдсан бүх хөтчийн төрлүүдээс хамгийн хурдан өгөгдөл дамжуулах
чадвартай байдаг. 1/2" (12.5мм) соронзон хальс нь ганц дамартай хайрцагт
(4 x 4 x 1 инч; 100 x 100 x 25 мм) байдаг. Хайрцаг нь нэг талаараа
ганхах хаалгатай байдаг. Хөтчийн механизм соронзон хальсны тэргүүнийг гаргаж авахын тулд
энэ хаалгыг онгойлгодог. Соронзон хальсны тэргүүн нь зууван нүхтэй байх бөгөөд
хөтөч соронзон хальсыг дэгээдэхдээ
үүнийг ашигладаг. Авах (take-up)
дамар нь соронзон хальсны хөтчийн дотор байрладаг. Энд жагсаагдсан
бусад соронзон хальсны хайрцагнууд (9 замтай соронзон хальснууд нь жич юм) нь соронзон хальсны хайрцган дотор
байрлах хангах болон take-up дамруудтай байдаг.
Өгөгдөл дамжуулах чадвар нь ойролцоогоор 1.5 MB/s бөгөөд 4мм, 8м, QIC
соронзон хальсны хөтчүүдийн дамжуулах чадвараас 3 дахин их байдаг. Өгөгдлийн багтаамж нь
нэг хөтчийн хувьд 10 GB-аас 20 GB хүрдэг. Хөтчүүд нь олон соронзон хальс
солигчид болон олон соронзон хальс хэлбэрээр байдаг, олон хөтөч бүхий соронзон хальсны сангууд нь
нийтдээ 50 GB-с 9 TB хүртэл хадгалалт бүхий 5-аас 900 хүртэл соронзон хальснуудыг
1-ээс 20 хүртэлх хөтчүүд дээр агуулдаг.
Шахалттай бол DLT Төрөл 4 хэлбэршүүлэлт нь 70 GB багтаамжийг
дэмждэг.
Өгөгдөл нь соронзон хальсны замууд дээр аялалын чиглэлийн дагуу (QIC соронзон хальснуудын адил)
зэрэгцээгээр бичигддэг. Хоёр зам нэг удаа бичигддэг. Унших/бичих толгойны амьдрах хугацаа
харьцангуй урт байдаг; соронзон хальс хөдлөхөө болиход толгой болон соронзон хальсны хоорондын
хамаатай хөдөлгөөн байхгүй болно.
AIT
соронзон хальс зөөвөрлөгч
AIT
AIT нь Sony-гоос гаргасан шинэ хэлбэршүүлэлт бөгөөд нэг соронзон хальсны хувьд 50
GB хүртэл (шахалттайгаар) мэдээллийг агуулж чадна. Соронзон хальснууд нь санах ойн бичил
схемүүдийг агуулдаг бөгөөд эдгээр нь соронзон хальсны агуулгын индексийг хадгалдаг. Бусад
соронзон хальснуудын хувьд хэд хэдэн минут шаардагддаг бол харин энэ индексийг соронзон хальсны хөтөч
соронзон хальс дээрх файлуудын байрлалыг тодорхойлохын тулд маш хурдан уншдаг.
SAMS:Alexandria зэрэг програм нь
соронзон хальсны санах ойн бичил схемтэй шууд холбогдон агуулгыг дэлгэцэд гаргаж, ямар файлууд аль
соронзон хальс уруу нөөцлөгдсөнийг тодорхойлж, зөв соронзон хальсыг олон ачаалж соронзон хальснаас өгөгдлийг
сэргээн дөч болон түүнээс дээш AIT соронзон хальсны сангуудыг ажиллуулж чаддаг.
Үүнтэй адил сангууд $20,000 хавьцаа үнэ хүрч тэдгээрийг сонирхогчдын зах зээлээс
бага зэрэг шахдаг байна.
Шинэ соронзон хальсыг анх удаа ашиглах нь
Анхны удаа шинэ, хов хоосон соронзон хальсыг уншихыг оролдвол амжилтгүй болно.
Консолын мэдэгдлүүд үүнтэй төстэй байна:
sa0(ncr1:4:0): NOT READY asc:4,1
sa0(ncr1:4:0): Logical unit is in process of becoming ready
Соронзон хальс нь Identifier Block буюу Танигч Блокийг (block number 0)
агуулаагүй байна. Бүх QIC соронзон хальснууд нь QIC-525 стандартыг хэрэглэж эхэлснээс
хойш Танигч Блокийг соронзон хальсанд бичдэг. Хоёр шийдэл байдаг:
mt fsf 1 тушаал нь Танигч Блокийг соронзон хальс уруу
бичихийг соронзон хальсны хөтчид хэлнэ.
Нүүрний товчлуурыг ашиглан соронзон хальсыг гаргаж авна.
Соронзон хальсыг дахин хийгээд түүн уруу өгөгдлийг
dump хийнэ.
dump тушаал нь DUMP: End of tape
detected гэж мэдэгдэх бөгөөд консол HARDWARE
FAILURE info:280 asc:80,96 гэж харуулна.
mt rewind тушаал ашиглан соронзон хальсыг буцаана.
Дараа дараачийн соронзон хальсны үйлдлүүд амжилттай болно.
Уян диск уруу нөөцлөх
Өөрийн өгөгдлийг нөөцлөхийн тулд би уян дискнүүдийг ашиглаж болох уу?
нөөц уян дискнүүд
уян дискнүүд
Уян дискнүүд нь нөөц хийхэд тийм ч тохиромжтой зөөвөрлөгч биш юм, учир нь:
Энэ зөөвөрлөгч нь найдваргүй, ялангуяа урт хугацааны туршид найдваргүй
байдаг.
Нөөцлөх болон буцааж сэргээх нь их удаан байдаг.
Тэдгээр нь маш хязгаарлагдмал багтаамжтай (бүхэл бүтэн хатуу дискийг хэдэн арван
уян дискэнд нөөцлөх нь их олон өдөр шаардана).
Гэхдээ хэрэв танд өөрийн өгөгдлийг нөөцлөх өөр ямар ч арга байхгүй бол
уян дискнүүдэд нөөцлөх нь нөөц хийхгүй байснаас хамаагүй дээр юм.
Хэрэв та уян дискнүүд ашиглах шаардлагатай болсон бол сайн чанарынхыг
ашигласан эсэхээ шалгах хэрэгтэй. Оффис дээр чинь хоёр жил хэвтсэн уян дискнүүд
муу сонголт болох юм. Нэр хүндтэй үйлдвэрлэгчээс гаргасан шинэ дискнүүдийг
ашиглах нь зүйтэй юм.
Тэгэхээр би өөрийн өгөгдлийг уян диск уруу хэрхэн нөөцлөх вэ?
Уян диск уруу нөөцлөх хамгийн шилдэг арга нь &man.tar.1; тушаалыг
(олон эзлэхүүн) тохируулгатайгаар ашиглах
явдал юм. Энэ нь олон уян дискнүүдэд нөөцлөх боломжийг олгодог.
Тухайн сан болон дэд сан доторх бүх файлуудыг нөөцлөхийн тулд үүнийг
ашиглах хэрэгтэй (root хэрэглэгчээр):
&prompt.root; tar Mcvf /dev/fd0 *
Эхний уян диск дүүрсний дараа &man.tar.1; нь дараагийн эзлэхүүнийг
оруулахыг хүсэх болно (учир нь &man.tar.1; нь зөөвөрлөгчөөс хамааралгүй бөгөөд
эзлэхүүнүүдэд ханддаг; энд уян дискийг хэлж байна).
Prepare volume #2 for /dev/fd0 and hit return:
Энэ нь заагдсан файлууд архивлагдах хүртэл (эзлэхүүний дугаар нэмэгдэн)
давтагдах болно.
Би өөрийнхөө нөөцүүдийг шахаж болох уу?
tar
gzip
шахалт
Харамсалтай нь &man.tar.1; нь олон эзлэхүүн бүхий архивуудын хувьд
тохируулгыг ашиглахыг зөвшөөрдөггүй. Мэдээж та
бүх файлуудыг &man.gzip.1; хийж тэдгээрийг уян диск уруу &man.tar.1;
хийж дараа нь файлуудыг дахин &man.gunzip.1; хийж болно!
Би өөрийн нөөцүүдийг хэрхэн сэргээх вэ?
Бүхэл архивыг сэргээхдээ дараах тушаалыг ашиглана:
&prompt.root; tar Mxvf /dev/fd0
Зөвхөн заагдсан файлуудыг сэргээх хоёр арга байдаг бөгөөд та
тэдгээрийг ашиглаж болно. Эхлээд та эхний дискнээс эхлээд дараах тушаалыг
ашиглана:
&prompt.root; tar Mxvf /dev/fd0 filename
&man.tar.1; хэрэгсэл нь шаардлагатай файлыг олох хүртлээ дараа дараагийн уян дискнүүдийг
хийхийг танаас хүсэх болно.
Өөрөөр, хэрэв та файл нь яг аль уян диск дээр байгааг мэдэж байвал
ердөө л тэр уян дискийг оруулж дээрхтэй адил тушаалыг ашиглах хэрэгтэй.
Хэрэв уян диск дээрх эхний файл нь өмнөх диск дээрхийн үргэлжлэл бол
таныг асуугаагүй байсан ч гэсэн &man.tar.1; үүнийг сэргээж чадахгүй
гэж танд анхааруулах болно!
Лоуэл
Жилбэрт
Анхлан хийсэн
Нөөцлөх стратегууд
Нөөцлөх төлөвлөгөөг боловсруулах эхний шаардлага нь дараах бүх асуудлуудыг
хамарсан эсэхийг шалгах явдал юм:
Дискний гэмтэл
Санамсаргүй файл устгалт
Санамсаргүй файлын эвдрэл
Газар дээрх нөөцүүд байвал тэдгээрийг оруулаад машины
бүрэн сүйрэл (өөрөө хэлбэл гал).
Эдгээр асуудал бүрийг шал өөр техникээр шийдэснээр зарим системүүдийг
илүүтэй ажиллуулах төгс боломж байж болох юм. Маш бага үнэ цэнэтэй
өгөгдөл бүхий чанга хувийн системүүдийг тооцохгүй юм бол нэг техник нь
бүх асуудлуудыг хамрах нь бараг боломжгүй юм.
Хэрэгслийн хайрцаг дахь зарим нэг техникүүдийг дурдвал:
Бүх системийн архивууд нь сайтаас гадна байнгын зөөвөрлөгчид
нөөцлөгдөнө. Энэ нь дээр дурдсан бүх асуудлуудаас хамгаалах боловч
сэргээх нь тохиромжгүй удаан байдаг. Та нөөцүүдийн хуулбаруудыг
газар дээр нь ба/эсвэл шууд авч болохоор хадгалж болох боловч
файлуудыг сэргээх нь ялангуяа зөвшөөрөгдөөгүй хэрэглэгчдэд
бас л тохиромжгүй хэвээр байдаг.
Файлын системийн хормын хувилбарууд. Энэ нь яг үнэндээ зөвхөн
санамсаргүйгээр файлыг устгасан тохиолдолд тустай, гэхдээ
энэ нь тийм тохиолдолд маш тус болохуйц
байдаг бөгөөд хурдан, ажиллахад хялбар байдаг.
Бүх файлын систем ба/эсвэл дискнүүдийн хуулбарууд (бүхэл машины үе үе давтагдах
&man.rsync.1;). Энэ нь ерөнхийдөө онцгой шаардлага бүхий сүлжээнүүдэд хамгийн
ашигтай байдаг. Дискний эвдрэл, гэмтлийн эсрэг ерөнхий хамгаалалтын хувьд
энэ нь ихэвчлэн RAID-с чанарын хувьд муу байдаг. Санамсаргүйгээр
устгасан файлуудыг сэргээхэд энэ нь UFS хормын хувилбартай
дүйцэхээр боловч та алийг дээдэлдгээс хамаарах юм.
RAID. Диск эвдрэх, гэмтэх үед зогсох хугацааг
багасгаж зайлсхийдэг. Маш бага шаардлагатай хэдий ч дискний эвдрэлүүдтэй илүүтэй
зууралдах (учир нь та олон дисктэй) хэрэгтэй болдог.
Файлуудын байрлалыг (хурууны хээ) шалгах. Үүнд &man.mtree.8; хэрэгсэл их
ашигтай байдаг. Энэ нь нөөцлөх техник биш боловч танд өөрийн нөөцүүддээ хандахаар
болох үед та хэрэг болох болно. Энэ нь сайтаас гаднах шууд
бус нөөцүүдийн хувьд ялангуяа чухал бөгөөд үе үе шалгагдаж байх ёстой.
Үүнээс илүү олон техникийг бодож олох нь амархан бөгөөд тэдгээрийн
ихэнх нь дээр дурдсан техникүүдийн өөр хувилбарууд юм. Тусгайлсан шаардлагууд нь
ихэвчлэн тусгайлсан техникт хүргэдэг (жишээ нь шууд ажиллаж байгаа мэдээллийн
баазыг нөөцлөх нь зөвхөн мэдээллийн санд зориулагдсан аргыг дундын шат
болгон ихэвчлэн ашиглахыг шаарддаг). Ямар аюулуудаас та хамгаалахыг хүсэж байгаа болон
тэдгээр тус бүртэй хэрхэн ажиллахаа мэдэх нь чухал юм.
Нөөцлөлтийн үндсүүд
Гурван гол нөөцлөх програм бол &man.dump.8;, &man.tar.1; болон
&man.cpio.1; юм.
Dump ба Restore
нөөцлөх програм хангамж
dump / restore
dump
restore
Уламжлалт &unix; нөөцлөх програмууд нь dump ба
restore юм. Тэдгээр нь файлын системүүдээр үүсгэгдсэн
файлууд, холбоосууд болон сангуудын хийсвэр ойлголтуудын доор хөтчүүд дээр дискний
блокуудын цуглуулга хэлбэрээр ажилладаг. dump нь
төхөөрөмж дээрх бүхэл файлын системийг нөөцөлдөг. Файлын системийн зөвхөн
хэсгийг эсвэл нэгээс илүү файлын систем дагуу байрлах сангийн модыг энэ нь нөөцөлж
чаддаггүй. dump нь файлууд болон сангуудыг соронзон хальс уруу
бичдэггүй, харин файлууд болон сангуудаас тогтох түүхий өгөгдлийн блокуудыг
бичдэг.
Хэрэв та өөрийн root сандаа dump-г
хэрэглэвэл та /home,
/usr эсвэл бусад олон сангуудыг нөөцлөхгүй бөгөөд
үүний учир бол эдгээр нь ихэвчлэн бусад файлын системүүдийн холбох цэгүүд буюу
эсвэл тэдгээр файлын системүүд уруу заасан симболын холбоосууд байдаг.
dump нь өөрийн хөгжлийн эхний өдрүүд болох
AT&T UNIX-ийн 6-р хувилбараас (1975 он орчим) үлдсэн кодтой
байдаг. Анхдагч параметрүүд нь өнөөдөр байгаа өндөр нягтралтай (62,182 ftpi хүртэл)
зөөвөрлөгчид биш 9 зам (6250 bpi) бүхий соронзон хальсанд тохирдог. Одоогийн соронзон хальсны
хөтчүүдийн багтаамжийг хэрэглэхийн тулд эдгээр анхдагчуудыг тушаалын мөрөөс дарж
өөрчлөх ёстой.
.rhosts
Мөн сүлжээгээр өөр компьютерт холбогдсон соронзон хальсны хөтөч уруу өгөгдлийг
rdump болон rrestore
тушаал ашиглан нөөцлөх боломжтой байдаг. Энэ хоёр програм нь алсын соронзон хальсны
хөтчид хандахдаа &man.rcmd.3; болон &man.ruserok.3;-д тулгуурладаг.
Тиймээс нөөцлөлтийг хийж байгаа хэрэглэгч алсын компьютерийн
.rhosts файл дотор жагсаагдсан байх ёстой.
rdump болон rrestore
тушаалуудад өгөх нэмэлт өгөгдлүүд нь алсын компьютер дээр ашиглаж болохоор
байх ёстой. komodo гэж нэрлэгдсэн Sun уруу холбогдсон
Exabyte соронзон хальсны хөтөч уруу FreeBSD компьютераас rdump
хийхдээ дараах тушаалыг ашиглана:
&prompt.root; /sbin/rdump 0dsbfu 54000 13000 126 komodo:/dev/nsa8 /dev/da0a 2>&1
Болгоомжлоорой: .rhosts танин нэвтрэлтийг
зөвшөөрөх нь аюулгүй байдлын асуудлууд үүсгэдэг. Өөрийн нөхцөл байдлыг
анхааралтай үнэлэх хэрэгтэй.
Мөн dump болон restore
тушаалыг илүү аюулгүй загвараар ssh дээгүүр ашиглах
бас боломжтой байдаг.
ssh-ээр dump-г ашиглах нь
&prompt.root; /sbin/dump -0uan -f - /usr | gzip -2 | ssh -c blowfish \
targetuser@targetmachine.example.com dd of=/mybigfiles/dump-usr-l0.gz
Эсвэл dump-ийн дотор байдаг нэг арга болох RSH орчны хувьсагчийг
тохируулан ашиглаж болно:
ssh-ээр RSH тохируулан dump-г
ашиглах нь
&prompt.root; RSH=/usr/bin/ssh /sbin/dump -0uan -f targetuser@targetmachine.example.com:/dev/sa0 /usr
tar
нөөцлөх програм хангамж
tar
&man.tar.1; нь бас AT&T UNIX-ийн 6-р хувилбараас (1975 он орчим)
эхтэй. tar нь файлын системтэй хамт ажилладаг;
энэ нь файлууд болон сангуудыг соронзон хальс уруу бичдэг. tar
нь &man.cpio.1;-д байдаг бүрэн хэмжээний тохируулгуудыг дэмждэггүй боловч
энэ нь cpio-ийн хэрэглэдэг ховор тушаалын дамжуулах
хоолойг шаарддаггүй.
tar
FreeBSD 5.3 болон түүнээс хойшх хувилбарт GNU tar
болон анхдагч bsdtar тушаалууд байдаг. GNU хувилбарыг
gtar гэж ажиллуулж болдог. Энэ нь rdump-тай
адил дүрмийг ашиглаж алсын төхөөрөмжүүдийг дэмждэг.
komodo гэж нэрлэгдсэн Sun уруу холбогдсон
Exabyte соронзон хальсны хөтөч уруу tar
хийхдээ дараах тушаалыг ашиглана:
&prompt.root; /usr/bin/gtar cf komodo:/dev/nsa8 . 2>&1
Алсын соронзон хальсны хөтөч уруу өгөгдлийг илгээхдээ rsh болон
дамжуулах хоолой ашиглан bsdtar тушаалаар үүнийг бас
хийж болно.
&prompt.root; tar cf - . | rsh hostname dd of=tape-device obs=20b
Хэрэв та сүлжээгээр нөөцлөхийн аюулгүй байдалд санаа зовж байгаа бол
rsh-ийн оронд ssh тушаалыг
ашиглах хэрэгтэй.
cpio
нөөцлөх програм хангамж
cpio
&man.cpio.1; нь соронзон зөөвөрлөгчид зориулагдсан &unix;-ийн
анхны файл солилцох соронзон хальсны програм юм. cpio нь
(бусад олон тохируулгуудын дотроос) байт солилцохыг хийх, хэд хэдэн төрлийн
архивын хэлбэршүүлэлтүүдийг бичих болон өгөгдлийг өөр програм уруу хоолойгоор
гаргах зэрэг тохируулгуудтай байдаг. Сүүлийн боломж нь cpio-г
суулгацын зөөвөрлөгчийн хувьд сайн сонголт болгодог. cpio нь
сангийн модоор хэрхэн явахаа мэддэггүй бөгөөд файлуудын жагсаалтыг
stdin-ээс хангаж өгөх ёстой.
cpio
cpio нь сүлжээгээр нөөцлөхийг дэмждэггүй.
Та дамжуулах хоолой болон rsh-ийг ашиглаж өгөгдлийг
алсын соронзон хальсны хөтөч уруу илгээж болно.
&prompt.root; for f in directory_list; do
find $f >> backup.list
done
&prompt.root; cpio -v -o --format=newc < backup.list | ssh user@host "cat > backup_device"
directory_list нь таны нөөцлөхийг хүссэн
сангуудын жагсаалт бол
user@host нь
нөөцлөлтийг хийж байгаа хэрэглэгч/хостын нэрийн хослол бөгөөд
backup_device нь нөөцлөлт хийгдэх төхөөрөмж
(өөрөөр хэлбэл /dev/nsa0) юм.
pax
нөөцлөх програм хангамж
pax
pax
POSIX
IEEE
&man.pax.1; нь tar болон cpio
тушаалын IEEE/&posix;-ийн хариулт юм. Жил ирэх тутам tar болон
cpio тушаалуудын төрөл бүрийн хувилбарууд нь хоорондоо мэдэгдэхүйц
нийцгүй болж ирсэн юм. Тэдгээртэй тэмцэж бүр мөсөн стандартчилахын оронд
&posix; нь архивын шинэ хэрэгсэл үүсгэсэн юм. pax нь
өөрийн шинэ хэлбэршүүлэлтээс гадна cpio болон tar
тушаалуудын төрөл бүрийн хэлбэршүүлэлтийн ихэнхийг уншиж бичихийг оролддог.
Энэ тушаалын олонлог нь tar тушаалынхтай биш харин
cpio тушаалынхтай илүү төстэй байдаг.
Amanda
нөөцлөх програм хангамж
Amanda
Amanda
Amanda (Advanced Maryland
Network Disk Archiver) нь нэг програм биш клиент/сервер програм юм.
Amanda сервер нь ганц соронзон хальсны хөтөч уруу
Amanda клиенттэй, Amanda
сервер уруу сүлжээгээр холбогдсон дурын тооны компьютерийг нөөцлөх болно.
Хэд хэдэн том дискнүүд бүхий сайтууд дээр байдаг нийтлэг асуудлууд нь өгөгдлийг
соронзон хальс уруу нөөцлөхөд шаардагдах хугацаа нь уг үйлдлийн хувьд зориулагдсан
хугацаанаас илүү гарах явдал юм. Amanda нь
энэ асуудлыг шийддэг. Amanda нь
хэд хэдэн файлын системүүдийг нэг зэрэг нөөцлөхдөө holding disk буюу хүлээгдэх диск
ийг
ашигладаг. Amanda нь
архивын олонлогууд
буюу Amanda-ийн
тохиргооны файлд жагсаагдсан бүх файлын системүүдийн бүрэн нөөцлөлтүүдийг үүсгэхэд хэсэг хугацаанд
хэрэглэгдсэн бүлэг соронзон хальснуудыг үүсгэдэг. Архивын олонлогууд
нь бас
файлын системүүдийн шөнө болгоны нэмэгдсэн (эсвэл ялгаатай) нөөцлөлтүүдийг агуулдаг.
Эвдэрсэн файлын системийг сэргээх нь хамгийн сүүлийн бүрэн нөөцлөлт болон нэмэгдсэн
нөөцлөлтүүдийг шаарддаг.
Тохиргооны файл нь нөөцлөлтүүд болон Amanda-ийн
үүсгэдэг сүлжээний урсгалыг нарийн хянах боломжийг хангадаг. Amanda
нь өгөгдлийг соронзон хальс уруу бичихийн тулд дээр дурдсан нөөцлөлтийн програмуудыг
ашиглана. Amanda нь порт эсвэл багц хэлбэрээр
байдаг бөгөөд анхдагчаар суулгагдаагүй байдаг.
Юу ч хийхгүй байх
Юу ч хийхгүй байх
нь компьютерийн програм биш боловч энэ нь
хамгийн их ашиглагддаг нөөцлөлтийн стратеги юм. Ямар ч эхний зардал байхгүй.
Мөрдөх нөөцлөлтийн төлөвлөгөө байхгүй. Зүгээр л үгүй гэх хэрэгтэй. Хэрэв таны
өгөгдөлд ямар нэг асуудал тохиолдвол шүд зуугаад л тэвчих хэрэгтэй!
Хэрэв таны цаг болон өгөгдөл нь тийм ч чухал биш эсвэл юу ч биш бол
Do nothing буюу юу ч хийхгүй байх
нь таны компьютерийн
хувьд хамгийн тохиромжтой нөөцлөлтийн програм болох юм. Гэхдээ &unix;
нь ашигтай хэрэгсэл юм, та зургаан сарын дотор үнэтэй файлуудын цуглуулгатай болж
үүнийг мэдрэх болно.
Юу ч хийхгүй байх
нь /usr/obj
болон таны компьютераар яг үүсгэгдэж болох бусад сангийн моднуудын хувьд зөв
нөөцлөх арга болдог. Үүний жишээ нь энэ гарын авлагын HTML эсвэл &postscript;-с
тогтох хувилбарын файлууд байж болох юм. Эдгээр баримтын хэлбэршүүлэлтүүд нь
SGML оролтын файлуудаас үүсгэгддэг. HTML эсвэл &postscript; файлуудын
нөөцлөлтийг үүсгэх нь шаардлагагүй юм. SGML файлууд нь байнга нөөцлөгддөг.
Аль нөөцлөлтийн програм хамгийн шилдэг нь вэ?
LISA
&man.dump.8; Үе. Элизабет Д. Звики
энд дурдагдсан бүх нөөцлөлтийн програмуудыг зовоосон тест хийсэн. Өөрийн бүх өгөгдөл
болон &unix; файлын системүүдийн онцлогуудыг хадгалах цэвэр сонголт бол
dump болсон байна. Элизабет маш их төрөл бүрийн ховор
нөхцөлүүдийг (зарим нь тийм ч ховор биш) агуулсан файлын системүүдийг үүсгэж
тэдгээр файлын системүүдийг нөөцлөн дараа нь сэргээж програм бүрийг тест хийсэн
байна. Онцгой зүйлүүдэд цоорхойтой файлууд, хоосон блоктой болон цоорхойтой
файлууд, сонин тэмдэгт бүхий нэрээс тогтсон файлууд, бичигдэх боломжгүй уншигдах
боломжгүй файлууд, төхөөрөмжүүд, нөөцлөлтийн үед хэмжээгээ өөрчлөх файлууд,
нөөцлөлтийн үед үүсгэгдэж/устгагдсан файлууд зэргийг дурдаж болох юм.
Тэрээр үр дүнгээ 1991 оны 10 сард LISA дээр үзүүлсэн байна.
Нөөцлөлт
болон Архивын програмуудыг зовоох тест холбоосыг үзнэ үү.
Яаралтай сэргээх процедур
Гамшгийн өмнө
Учирч болзошгүй гамшигт бэлтгэхийн тулд таны хийх ёстой дөрвөн
үе шат байдаг.
bsdlabel
Эхлээд өөрийн диск бүрийн bsdlabel
(өөрөөр хэлбэл bsdlabel da0 | lpr), өөрийн
файлын системийн хүснэгт (/etc/fstab) болон
бүх ачаалалтын мэдэгдлүүдийг тус бүр хоёр хувь хэвлэх хэрэгтэй.
fix-it уян дискнүүд
Дараа нь ачаалах болон уян дискнүүд
(boot.flp болон fixit.flp)
таны бүх төхөөрөмжүүдийг агуулсан эсэхийг тодорхойлно. Хамгийн хялбараар
шалгах арга нь уян дискний хөтөчдөө ачаалах уян дискийг хийж дахин ачаалж ачаалалтын
мэдэгдлүүдийг шалгах явдал юм. Хэрэв таны бүх төхөөрөмжүүд байгаад ажиллаж
байвал гуравдугаар алхам уруу алгасаарай.
Эсрэг тохиолдолд та өөрийн бүх дискийг холбож таны соронзон хальсны хөтчид хандаж чадах
цөм бүхий тусгайлсан хоёр ачаалагдах уян диск бэлдэх хэрэгтэй. Эдгээр уян дискнүүд нь
fdisk, bsdlabel,
newfs, mount болон
таны ашигладаг програмуудыг агуулсан байх ёстой. Эдгээр програмууд нь
статикаар холбогдсон байх ёстой. Хэрэв та dump-г
ашигласан бол уян диск нь restore-г агуулсан байх
ёстой.
Гуравдугаарт нөөц соронзон хальснуудыг байнга үүсгэж байх хэрэгтэй. Таны сүүлийн нөөцлөлтөөс
хойш хийгдсэн өөрчлөлтүүд буцааж авагдах боломжгүйгээр алга болж болох юм. Нөөц
соронзон хальснууд уруу хийж болзошгүй бичилтийг хамгаалах хэрэгтэй.
Дөрөвдүгээрт уян дискнүүд (boot.flp болон
fixit.flp аль эсвэл хоёрдугаар үе дээр таны хийсэн
тусгайлсан хоёр ачаалагдах уян дискнүүд.) болон нөөц соронзон хальснуудыг тест хийнэ.
Процедурынхаа талаар тэмдэглэгээ хийх хэрэгтэй. Эдгээр тэмдэглэгээнүүдээ
ачаалагдах уян дискнүүд, хэвлэсэн зүйл болон нөөц соронзон хальснуудтайгаа цуг хадгалах
хэрэгтэй. Сэргээж байх үед таны анхаарал их сарнисан байж болох бөгөөд тэдгээр
тэмдэглэгээнүүд чинь таныг өөрийн нөөц соронзон хальснуудаа устгахаас сэргийлэх болно
(Яаж? tar xvf /dev/sa0 тушаалын оронд та
санамсаргүйгээр tar cvf /dev/sa0 гэж бичээд өөрийн
нөөц соронзон хальсыг дарж бичиж болох юм).
Аюулгүй байдлын нэмэгдэл арга хэмжээ болгож тухайг бүрт нь ачаалагдах уян
дискнүүд болон нөөц соронзон хальс хоёрыг бэлдэж байх хэрэгтэй. Тус бүрийг нь тусад нь алсад
өөр газар хадгалах хэрэгтэй. Тэр өөр газар нь яг тэр оффисийн байрны подвал байх
ЁСГҮЙ. Дэлхийн Худалдааны Төвийн хэд хэдэн фирм үүнийг хэцүү замаар мэдэрсэн
юм. Тэр өөр газар нь таны компьютерууд болон дискний хөтчүүдээс тусгаарлагдсан
физикийн хувьд нэлээд зайтай газар байх ёстой.
Ачаалагдах уян диск үүсгэх скрипт
/mnt/sbin/init
gzip -c -best /sbin/fsck > /mnt/sbin/fsck
gzip -c -best /sbin/mount > /mnt/sbin/mount
gzip -c -best /sbin/halt > /mnt/sbin/halt
gzip -c -best /sbin/restore > /mnt/sbin/restore
gzip -c -best /bin/sh > /mnt/bin/sh
gzip -c -best /bin/sync > /mnt/bin/sync
cp /root/.profile /mnt/root
-cp -f /dev/MAKEDEV /mnt/dev
-chmod 755 /mnt/dev/MAKEDEV
-
chmod 500 /mnt/sbin/init
chmod 555 /mnt/sbin/fsck /mnt/sbin/mount /mnt/sbin/halt
chmod 555 /mnt/bin/sh /mnt/bin/sync
chmod 6555 /mnt/sbin/restore
-#
-# create the devices nodes
-#
-cd /mnt/dev
-./MAKEDEV std
-./MAKEDEV da0
-./MAKEDEV da1
-./MAKEDEV da2
-./MAKEDEV sa0
-./MAKEDEV pty0
-cd /
-
#
# create minimum file system table
#
cat > /mnt/etc/fstab < /mnt/etc/passwd < /mnt/etc/master.passwd <
Гамшгийн дараа
Түлхүүр асуулт бол: таны тоног төхөөрөмж амьд гарч чадсан уу? Байнгын
нөөцлөлт хийж байсан болохоор програм хангамжийн талаар та санаа зовох хэрэггүй
юм.
Хэрэв тоног төхөөрөмж эвдэрсэн бол компьютерийг ашиглахаасаа өмнө
эвдэрсэн хэсгүүдийг солих шаардлагатай.
Хэрэв таны тоног төхөөрөмж зүгээр байгаа бол уян дискнүүдээ шалгаарай.
Хэрэв та тусгайлан өөрчилсөн ачаалах уян диск ашиглаж байгаа бол ганц хэрэглэгчийн
горим уруу ачаалах хэрэгтэй (boot: хүлээх мөрөн дээр
-s гэж бичнэ). Дараагийн хэсгийг алгасаарай.
Хэрэв та boot.flp болон
fixit.flp уян дискнүүдийг ашиглаж байгаа бол
цааш нь уншаарай. boot.flp уян дискээ эхний уян дискний
хөтөчдөө хийгээд компьютераа ачаалах хэрэгтэй. Эхний суулгах цэс дэлгэц дээр гарах
болно. Fixit--Repair mode with CDROM or floppy.
тохируулгыг сонгоно. fixit.flp-г асуухад нь хийнэ.
Танд хэрэгтэй restore болон бусад програмууд
/mnt2/rescue санд байрлана
(5.2 хувилбараас хуучин &os;-ийн хувьд
/mnt2/stand).
Файлын систем бүрийг тус тусад нь сэргээнэ.
mount
root хуваалт
bsdlabel
newfs
Өөрийн эхний дискний root хуваалтыг mount (өөрөөр хэлбэл
mount /dev/da0a /mnt) хийхийг оролдоорой. Хэрэв bsdlabel
эвдэрсэн бол bsdlabel тушаалыг ашиглан дискийг дахин
хувааж таны хэвлэж хадгалсан шошготой адил тааруулж хаяглах хэрэгтэй.
newfs тушаал ашиглан файлын системүүдийг дахин үүсгэнэ.
Уян дискний root хуваалтыг унших-бичихээр дахин холбох хэрэгтэй (mount -u -o rw
/mnt). Энэ файлын системийн хувьд өгөгдлийг сэргээхийн тулд
өөрийн нөөцлөх програм болон соронзон хальснуудыг ашиглана (өөрөөр хэлбэл restore vrf
/dev/sa0). Файлын системийг салгана (өөрөөр хэлбэл umount
/mnt). Эвдэрсэн файлын систем бүрийн хувьд давтана.
Таны систем ажилласны дараа өөрийн өгөгдлийг шинэ соронзон хальс уруу нөөцлөх хэрэгтэй.
Сүйрэл эсвэл өгөгдлийн алдагдалд хүргэсэн тэр явдал дахин болж болох юм. Одоо зарцуулсан
нэг цаг таныг зовлонд учрахаас хожим аварч болох юм.
* I Did Not Prepare for the Disaster, What Now?
]]>
Марк
Фонвил
Дахин зохион байгуулж өргөжүүлсэн
Сүлжээ, санах ой болон файл дээр тулгуурласан файлын системүүд
виртуал дискнүүд
дискнүүд
виртуал
Өөрийн компьютер уруу физикээр хийж болдог уян диск, CD-үүд, хатуу хөтчүүд гэх зэрэг
дискнүүдээс гадна бусад хэлбэрийн дискнүүд буюу виртуал дискнүүдийг
FreeBSD ойлгодог.
NFS
Coda
дискнүүд
санах ой
Эдгээрт Network File System буюу сүлжээний файлын систем
болон Coda зэрэг сүлжээний файлын системүүд, санах ой дээр тулгуурласан файлын
системүүд болон файл дээр тулгуурласан файлын системүүд орно.
FreeBSD-ийн ямар хувилбарыг ажиллуулж байгаагаас хамаарч та
файл дээр болон санах ой дээр тулгуурласан файлын системүүдийг үүсгэж
ашиглахдаа өөр өөр хэрэгслүүдийг хэрэглэх шаардлагатай болно.
Хэрэглэгчийн хувьд мэдэгдэлгүйгээр төхөөрөмжийн цэгүүдийг хуваарилахын тулд
&man.devfs.5;-г ашиглана.
Файл дээр тулгуурласан файлын систем
дискнүүд
файл дээр тулгуурласан
&man.mdconfig.8; хэрэгсэл нь FreeBSD дээр санах ой дээр тулгуурласан
дискнүүд, &man.md.4;-г тохируулж идэвхжүүлэхэд хэрэглэгддэг.
&man.mdconfig.8;-г ашиглахын тулд та &man.md.4; модулийг ачаалах
хэрэгтэй, эсвэл өөрийн цөмийн тохиргооны файлдаа дэмжлэгийг нэмэх
хэрэгтэй болно:
device md
&man.mdconfig.8; тушаал нь гурван төрлийн санах ой дээр тулгуурласан
виртуал дискийг дэмждэг: эдгээр нь &man.malloc.9;-р хуваарилагдсан санах
ойн дискнүүд, файл эсвэл swap зай ашигласан санах ойн дискнүүд юм.
Нэг боломжтой хэрэглээ нь файлд хадгалагдсан уян эсвэл CD дүрсийг
холбох явдал юм.
Байгаа файлын системийн дүрсийг холбохдоо:
mdconfig ашиглан байгаа файлын системийн дүрсийг холбох нь
&prompt.root; mdconfig -a -t vnode -f diskimage -u 0
&prompt.root; mount /dev/md0 /mnt
&man.mdconfig.8; ашиглан шинэ файлын системийн дүрсийг үүсгэхдээ:
mdconfig тушаал ашиглан шинэ файл дээр тулгуурласан диск үүсгэх нь
&prompt.root; dd if=/dev/zero of=newimage bs=1k count=5k
5120+0 records in
5120+0 records out
&prompt.root; mdconfig -a -t vnode -f newimage -u 0
&prompt.root; bsdlabel -w md0 auto
&prompt.root; newfs md0a
/dev/md0a: 5.0MB (10224 sectors) block size 16384, fragment size 2048
using 4 cylinder groups of 1.25MB, 80 blks, 192 inodes.
super-block backups (for fsck -b #) at:
160, 2720, 5280, 7840
&prompt.root; mount /dev/md0a /mnt
&prompt.root; df /mnt
Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on
/dev/md0a 4710 4 4330 0% /mnt
Хэрэв та тохируулгаар нэгжийн дугаарыг
зааж өгөхгүй юм бол &man.mdconfig.8; нь хэрэглэгдээгүй төхөөрөмжийг
сонгохын тулд &man.md.4; автомат хуваарилалтыг ашиглах болно.
Хуваарилагдсан нэгжийн нэр нь stdout уруу md4
мэтээр гарах болно. &man.mdconfig.8;-ийн тухай дэлгэрэнгүй
мэдээллийг гарын авлагын хуудаснаас лавлана уу.
&man.mdconfig.8; хэрэгсэл нь их ашигтай, гэхдээ энэ нь
файл дээр тулгуурласан файлын систем үүсгэхийн тулд олон тушаалын мөрийг
асуудаг. FreeBSD нь бас &man.mdmfs.8; гэж нэрлэгддэг хэрэгсэлтэй
ирдэг, энэ програм нь &man.md.4;-г &man.mdconfig.8; тушаал
ашиглан тохируулж &man.newfs.8; ашиглан UFS файлын систем түүн
дээр тавьж &man.mount.8; ашиглан түүнийг холбодог. Жишээ нь
хэрэв та дээрхтэй ижил файлын системийн дүрсийг үүсгэж холбохыг
хүсвэл ердөө л дараах тушаалыг бичээрэй:
mdmfs тушаал ашиглан файл дээр тулгуурласан дискийг тохируулж холбох нь
&prompt.root; dd if=/dev/zero of=newimage bs=1k count=5k
5120+0 records in
5120+0 records out
&prompt.root; mdmfs -F newimage -s 5m md0 /mnt
&prompt.root; df /mnt
Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on
/dev/md0 4718 4 4338 0% /mnt
Хэрэв та тохируулгыг нэгжийн дугааргүй
ашиглавал &man.mdmfs.8; нь ашиглагдаагүй төхөөрөмжийг автоматаар
сонгохдоо &man.md.4; авто-нэгж боломжийг ашиглах болно.
&man.mdmfs.8;-ийн тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг гарын авлагын
хуудаснаас лавлана уу.
Санах ой дээр тулгуурласан файлын систем
дискнүүд
санах ойн файлын систем
Санах ой дээр тулгуурласан файлын системийн хувьд
swap backing буюу swap дээрх тулгуурлалтыг
ихэнхдээ ашиглах хэрэгтэй. swap дээрх тулгуурлалтыг ашиглах нь санах ойн
диск нь анхдагчаар диск уруу swap хийгдэнэ гэсэн үг биш бөгөөд харин ердөө л санах
ойн диск нь санах ойн цөөрмөөс хуваарилагдаж хэрэв хэрэгцээтэй бол диск уруу
swap хийгдэж болно гэсэн үг юм. Мөн &man.malloc.9; дээр тулгуурласан
санах ойн дискийг үүсгэх боломжтой байдаг. Гэхдээ malloc дээр тулгуурласан
санах ойн дискнүүдийг, ялангуяа том хэмжээтэйг нь ашиглах нь цөм санах ойгүй
болох тохиолдолд системийг сүйрэлд хүргэж болох юм.
mdconfig тушаал ашиглан шинэ санах ой
дээр тулгуурласан диск үүсгэх нь
&prompt.root; mdconfig -a -t swap -s 5m -u 1
&prompt.root; newfs -U md1
/dev/md1: 5.0MB (10240 sectors) block size 16384, fragment size 2048
using 4 cylinder groups of 1.27MB, 81 blks, 192 inodes.
with soft updates
super-block backups (for fsck -b #) at:
160, 2752, 5344, 7936
&prompt.root; mount /dev/md1 /mnt
&prompt.root; df /mnt
Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on
/dev/md1 4718 4 4338 0% /mnt
mdmfs тушаал ашиглан шинэ санах ой
дээр тулгуурласан диск үүсгэх нь
&prompt.root; mdmfs -s 5m md2 /mnt
&prompt.root; df /mnt
Filesystem 1K-blocks Used Avail Capacity Mounted on
/dev/md2 4846 2 4458 0% /mnt
Системээс санах ойн дискийг салгах нь
дискнүүд
санах ойн дискийг салгах нь
Санах ой дээр тулгуурласан эсвэл файл дээр тулгуурласан файлын систем
ашиглагдахгүй байгаа бол та бүх эх үүсвэрүүдийг системд суллаж өгөх
шаардлагатай. Эхний хийх ёстой зүйл нь файлын системийг салгаад дараа нь
&man.mdconfig.8; ашиглан дискийг системээс салгаж эх үүсвэрүүдийг
суллана.
Жишээ нь /dev/md4-г салгаж түүний хэрэглэсэн
бүх эх үүсвэрүүдийг чөлөөлөхийн тулд дараах тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; mdconfig -d -u 4
Тохиргоо хийгдсэн &man.md.4; төхөөрөмжүүдийн тухай мэдээллийг
mdconfig -l тушаал ашиглан жагсааж болно.
Том
Рөүдс
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Файлын системийн хормын хувилбарууд
файлын системүүд
хормын хувилбарууд
FreeBSD нь Soft Updates
буюу зөөлөн шинэчлэлтүүдийн хамт Файлын системийн хормын хувилбарууд
боломжийг санал болгодог.
Хормын хувилбарууд нь заасан файлын системүүдийн дүрсийг үүсгэж
тэдгээртэй файлтай ханддаг шиг хандах боломжийг хэрэглэгчид зөвшөөрдөг.
Хормын хувилбарын файлууд нь үйлдэл хийгдсэн файлын систем дээр
үүсгэгдэх ёстой бөгөөд нэг файлын системийн хувьд 20-с ихгүй хормын
хувилбаруудыг хэрэглэгч үүсгэж болно. Идэвхтэй хормын хувилбарууд нь
супер блокт бичигддэг бөгөөд ингэснээр тэдгээр нь системийн дахин ачаалалтуудын
үед салгах болон дахин холбох явцад тэсвэртэй байдаг. Хормын хувилбар нь
хэрэггүй болсон үед энэ нь стандарт &man.rm.1; тушаалаар устгагдаж
болно. Хормын хувилбарууд нь ямар ч дарааллаар устгагдаж болох
бөгөөд гэхдээ ашиглагдсан бүх зайг дахин олж авахгүй байж болох юм.
Учир нь өөр нэг хормын хувилбар чөлөөлөгдсөн блокуудын заримыг
шаардаж болзошгүй юм.
Өөрчлөгдөхгүй файл тохируулга нь
хормын хувилбарыг эхлээд үүсгэсний дараа &man.mksnap.ffs.8; тушаалаар
заагддаг. &man.unlink.1; тушаал нь хормын хувилбарын файлуудын хувьд
орхидог бөгөөд учир нь энэ нь тэдгээрийг устгахыг зөвшөөрдөг байна.
Хормын хувилбарууд нь &man.mount.8; тушаалаар үүсгэгддэг.
/var-ийн хормын хувилбарыг
/var/snapshot/snap файлд байрлуулахын тулд
дараах тушаалыг ашиглана:
&prompt.root; mount -u -o snapshot /var/snapshot/snap /var
Өөрөөр та хормын хувилбар үүсгэхийн тулд &man.mksnap.ffs.8;-г
ашиглаж болно:
&prompt.root; mksnap_ffs /var /var/snapshot/snap
Файлын систем (өөрөөр хэлбэл /var) дээр хормын хувилбарын
файлуудыг &man.find.1; тушаал ашиглан олж болно:
&prompt.root; find /var -flags snapshot
Хормын хувилбар үүсгэгдсэний дараа энэ нь хэд хэдэн хэрэглээтэй
байдаг:
Зарим администраторууд хормын хувилбарын файлыг нөөцийн зорилгоор
ашигладаг, учир нь хормын хувилбар нь CD-үүд эсвэл соронзон хальс уруу
дамжуулагдаж болдог.
Файлын системийн бүрэн бүтэн байдлыг шалгадаг &man.fsck.8; нь
хормын хувилбар дээр ажиллаж болдог. Файлын систем нь холбогдсон
үедээ цэвэр байсан гэж үзвэл та үргэлж цэвэр (өөрчлөгдөөгүй)
үр дүнг авах болно. Үүнийг гол нь арын &man.fsck.8;
процесс хийдэг.
&man.dump.8; хэрэгслийг хормын хувилбар дээр ажиллуулдаг.
Хормын хувилбарын файлын систем болон цагтай нэг янз хуулбар
хийгддэг. &man.dump.8; нь бас хормын хувилбарыг авч
нөөц дүрсийг үүсгэж чаддаг бөгөөд дараа нь хормын хувилбарыг
нэг тушаалаар тугийг ашиглан устгаж
чаддаг.
Хормын хувилбарыг файлын системийн хөлдөөгдсөн дүрс маягаар
&man.mount.8; хийдэг. /var/snapshot/snap
хормын хувилбарыг &man.mount.8; хийхийн тулд доор дурдсаныг
ажиллуулна:
&prompt.root; mdconfig -a -t vnode -f /var/snapshot/snap -u 4
&prompt.root; mount -r /dev/md4 /mnt
Та одоо /mnt-д холбогдсон өөрийн хөлдөөгдсөн
/var файлын системийн шатлалаар аялж болно.
Хормын хувилбар үүсгэх үе дэх төлвийн адил төлөвт бүгд эхлээд байна.
Цорын ганц өөр зүйл нь өмнөх хормын хувилбарууд нь тэг урттай файлууд
маягаар гарч ирэх болно. Хормын хувилбарын хэрэглээг хязгаарлах
үед үүнийг дараах тушаалыг ажиллуулан салгаж болно:
&prompt.root; umount /mnt
&prompt.root; mdconfig -d -u 4
буюу зөөлөн шинэчлэлтүүд болон
файлын системийн хормын хувилбаруудын талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
техникийн баримтуудыг оролцуулаад та Маршал Кирк МкКюзикийн вэб хуудас
уруу зочлон орж үзэж болно.
Файлын системийн ноогдлууд
бүртгэл хийх
дискний зай
дискний ноогдлууд
Quota буюу ноогдол нь хэрэглэгч эсвэл бүлгийн гишүүдийн хувьд дискний зай ба/эсвэл
файлуудын тоог файлын систем тус бүрийн хувьд хуваарилж хязгаарлах боломжийг
бүрдүүлэх үйлдлийн системийн нэг нэмэлт боломж юм. Энэ нь дурын нэг хэрэглэгч
эсвэл бүлэг хэрэглэгчдийн хуваарилж болох эх үүсвэрүүдийг хязгаарлах шаардлагатай
цаг хуваалцах систем дээр ихэвчлэн хэрэглэгддэг. Энэ нь нэг хэрэглэгч эсвэл
бүлэг хэрэглэгчид бүх байгаа дискний зайг хэрэглэхээс хамгаалдаг юм.
Дискний ноогдлуудыг идэвхтэй болгохын тулд өөрийн системийг тохируулах нь
Дискний ноогдлыг ашиглаж эхлэхээсээ өмнө ноогдлууд нь цөмд тохируулагдсан
эсэхийг шалгах шаардлагатай. Дараах мөрийг өөрийн цөмийн тохиргооны файлд
нэмж үүнийг хийнэ:
options QUOTA
Анхны GENERIC цөм нь үүнийг анхнаасаа идэвхжүүлээгүй
байдаг болохоор та дискний ноогдлуудыг ашиглахын тулд тусгайлсан цөмийг тохируулж бүтээн
суулгах хэрэгтэй болох юм. Цөмийн тохиргооны талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
-с лавлана уу.
Дараа нь та дискний ноогдлуудыг /etc/rc.conf файлд
идэвхжүүлэх хэрэгтэй. Дараах мөрийг нэмж үүнийг хийнэ:
enable_quotas="YES"
дискний ноогдлууд
шалгах нь
Өөрийн ноогдлын эхлүүлэлтэд сайн хяналт тавихад хэрэгтэй нэмэлт тохиргооны
хувьсагчууд байдаг. Ердийн үед ачаалалтын үеэр файлын систем бүрийн ноогдлын
бүрэн бүтэн байдал &man.quotacheck.8; програмаар шалгагддаг.
&man.quotacheck.8; боломж нь ноогдлын мэдээллийн бааз дахь өгөгдөл
файлын систем дээрх өгөгдлийг зөв тусгаж байгаа эсэхийг шалгаж байдаг.
Энэ нь хугацаа их шаардсан процесс бөгөөд таны систем ачаалах хугацаанд мэдэгдэхүйц
нөлөөлдөг. Хэрэв та энэ алхмыг алгасахыг хүсвэл энэ зорилгоор хувьсагчийг
/etc/rc.conf файлд тохируулах хэрэгтэй:
check_quotas="NO"
Төгсгөлд нь та файлын систем бүрийн хувьд дискний ноогдлуудыг идэвхжүүлэхийн
тулд /etc/fstab файлыг засварлах хэрэгтэй.
Энд та хэрэглэгч эсвэл бүлгийн ноогдлууд эсвэп хоёуланг нь өөрийн бүх файлын системийн
хувьд идэвхжүүлэх боломжтой юм.
Файлын систем дээр хэрэглэгч бүрийн хувьд ноогдлуудыг идэвхжүүлэхийн тулд
өөрийн ноогдлууд идэвхжүүлэхийг хүсэж байгаа файлын системийн хувьд
/etc/fstab файлын харгалзах оруулгын options буюу
тохируулгыг заах талбарт тохируулгыг нэмж
өгөх хэрэгтэй. Жишээ нь:
/dev/da1s2g /home ufs rw,userquota 1 2
Үүнтэй төстэйгээр бүлгийн ноогдлуудыг идэвхжүүлэхийн тулд
тохируулгын оронд
тохируулгыг ашиглах хэрэгтэй. Хэрэглэгч болон бүлгийн ноогдлуудыг хоёуланг нь
идэвхжүүлэхийн тулд оруулгыг ингэж өөрчилнө:
/dev/da1s2g /home ufs rw,userquota,groupquota 1 2
Анхдагчаар ноогдлын файлууд файлын системийн root санд
хэрэглэгчийн ноогдлын хувьд quota.user, бүлгийн
ноогдлын хувьд quota.group нэрээр хадгалагддаг.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.fstab.5;-с үзнэ үү. &man.fstab.5;
гарын авлагын хуудас ноогдлын файлуудын хувьд өөр байрлалыг зааж өгч болохыг
хэлдэг боловч ноогдлын төрөл бүрийн хэрэгслүүд үүнтэй зөв ажиллаж чаддаггүй
болохоор ингэхийг зөвлөдөггүй юм.
Энэ үед хүрээд та өөрийн системийг шинэ цөмтэй дахин ачаалах хэрэгтэй.
/etc/rc нь таны /etc/fstab
файлд идэвхжүүлсэн бүх ноогдлуудын хувьд эхний ноогдлын файлуудыг үүсгэдэг
тохирох тушаалуудыг автоматаар ажиллуулах бөгөөд ингэснээр ямар ч тэг урттай ноогдлын
файлуудыг гараар үүсгэх шаардлагагүй юм.
Ердийн үйлдлүүдийн үед &man.quotacheck.8;, &man.quotaon.8;, эсвэл
&man.quotaoff.8; тушаалуудыг та заавал ажиллуулах ёсгүй юм. Гэхдээ
тэдгээрийн хийдэг үйлдлүүдтэй танилцахын тулд тэдгээрийн гарын авлагын хуудаснуудыг
уншихыг хүсэж болох юм.
Ноогдлын хязгаарлалтуудыг тохируулах нь
дискний ноогдлууд
хязгаарлалтууд
Та ноогдлыг идэвхжүүлж өөрийн системийг тохируулсны дараа тэдгээр нь
яг жинхэнэдээ идэвхтэй болсон эсэхийг шалгаарай. Үүнийг хийх хялбар арга нь
дараах тушаалыг ажиллуулах явдал юм:
&prompt.root; quota -v
Та ноогдлууд идэвхжүүлэгдсэн файлын систем бүрийн хувьд дискний хэрэглээ
болон тухайн үеийн ноогдлын хязгаарлалтуудын ерөнхий нэг мөр үр дүнг харах
ёстой.
Та одоо &man.edquota.8; тушаал ашиглан ноогдлын хязгаарлалтуудыг
зааж өгч эхлэхэд бэлэн боллоо.
Хэрэглэгч эсвэл бүлгийн хуваарилж болох дискний зай болон тэд хичнээн файл
үүсгэж болох хэмжээний хязгаарлалтуудыг хүчлэн зааж өгч болох хэд хэдэн сонголт танд
байдаг. Та хуваарилалтыг дискний зай (блок ноогдлууд) эсвэл файлын тоо (inode ноогдлууд)
эсвэл хоёулангийн хослолоор хязгаарлан өгч болно. Эдгээр хязгаарлалт бүр дараа нь
хоёр зэрэглэлт хуваагддаг: энэ нь хатуу ба зөөлөн хязгаарлалтууд юм.
хатуу хязгаарлалт
Хатуу хязгаарлалтаас илүү гарч болохгүй. Хэрэглэгч өөрийн хатуу хязгаарлалтад
хүрэхэд асуудалтай байгаа файлын систем дээр хэрэглэгч ямар ч хуваарилалт хийж
чадахгүй болно. Жишээ нь хэрэв хэрэглэгч файлын систем дээр 500 кбайт хатуу
хязгаарлалттай бөгөөд 490 кбайтыг одоогоор ашиглаж байгаа бол хэрэглэгч
зөвхөн 10 кбайтыг нэмж хуваарилж чадна. 11 кбайт нэмж хуваарилахыг оролдох нь
амжилтгүй болох болно.
зөөлөн хязгаарлалт
Нөгөө талаас зөөлөн хязгаарлалтууд нь тодорхой хугацааны туршид илүү гарч
болно. Энэ хугацааг энэрэнгүй хугацаа гэдэг бөгөөд анхдагчаар нэг долоо хоног
байдаг. Хэрэв хэрэглэгч өөрийн зөөлөн хязгаарлалтаас илүү гарсан хэвээр
энэрэнгүй хугацааг өнгөрөх юм бол зөөлөн хязгаарлалт нь хатуу хязгаарлалт болж
дахин хуваарилалтыг зөвшөөрдөггүй. Хэрэглэгч зөөлөн хязгаарлалтаас доош
орвол энэрэнгүй хугацаа дахин тавигдах болно.
Дараах нь &man.edquota.8; тушаалыг ажиллуулах үед таны харж болох
гаралтын жишээ юм. &man.edquota.8; тушаалыг ажиллуулахад
EDITOR орчны хувьсагчид заагдсан засварлагч уруу
эсвэл EDITOR хувьсагч заагдаагүй бол
vi засварлагч уруу таныг оруулах бөгөөд энэ нь
ноогдлын хязгаарлалтуудыг засварлах боломжийг танд олгоно.
&prompt.root; edquota -u test
Quotas for user test:
/usr: kbytes in use: 65, limits (soft = 50, hard = 75)
inodes in use: 7, limits (soft = 50, hard = 60)
/usr/var: kbytes in use: 0, limits (soft = 50, hard = 75)
inodes in use: 0, limits (soft = 50, hard = 60)
Та ноогдлууд идэвхжүүлэгдсэн файлын систем бүрийн хувьд хоёр мөрийг ердийн үед
харах болно. Нэг мөр нь блокийн хязгаарлалтад, нөгөө мөр нь inode хязгаарлалтад
зориулагддаг. Ноогдлын хязгаарлалтуудыг өөрчлөхийн тулд та ердөө л утгыг шинэчлэхийг хүсэж
байгаа утгаараа солих хэрэгтэй. Жишээ нь энэ хэрэглэгчийн блок хязгаарлалтыг
зөөлөн хязгаарлалт 50, хатуу хязгаарлалт 75 байсныг зөөлөн хязгаарлалт 500 болон
хатуу хязгаарлалт 600 болгон өсгөхийн тулд дараах:
/usr: kbytes in use: 65, limits (soft = 50, hard = 75)
мөрийг доорх шиг болгож өөрчлөх хэрэгтэй:
/usr: kbytes in use: 65, limits (soft = 500, hard = 600)
Таныг засварлагчаас гарсны дараа шинэ ноогдлын хязгаарлалтууд
байрандаа орох болно.
Заримдаа ноогдлын хязгаарлалтуудыг зарим UID-ийн хүрээний хувьд
зааж өгөх шаардлага гардаг. Үүнийг &man.edquota.8; тушаалд
тохируулгыг ашиглан хийдэг. Эхлээд хэрэглэгчид
хүссэн ноогдлын хязгаарлалтаа зааж өгөөд дараа нь
edquota -p protouser startuid-enduid
тушаалыг ажиллуулна. Жишээ нь хэрэв хэрэглэгч test
хүссэн ноогдлын хязгаарлалттай байгаа бол энэ ноогдлын хязгаарлалтыг
10,000-с 19,999 хүртэлх UID-уудад хувилж хамааруулахын тулд дараах тушаалыг
ажиллуулна:
&prompt.root; edquota -p test 10000-19999
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.edquota.8; гарын авлагын хуудаснаас үзнэ үү.
Ноогдлын хязгаарлалтууд болон дискний хэрэглээг шалгах нь
дискний ноогдлууд
шалгах нь
Ноогдлын хязгаарлалтууд болон дискний хэрэглээг шалгахын тулд
та &man.quota.1; эсвэл &man.repquota.8; тушаалын нэгийг
ашиглаж болно. &man.quota.1; тушаалыг хэрэглэгч эсвэл бүлгийн
ноогдлууд болон дискний зайг шалгахад хэрэглэж болно. Хэрэглэгч нь
зөвхөн өөрийн ноогдол болон өөрийн гишүүн бүлгийн ноогдлыг шалгаж
чадна. Зөвхөн супер хэрэглэгч бүх хэрэглэгч болон бүлгийн ноогдлуудыг
харж болно. &man.repquota.8; тушаалыг ноогдлууд идэвхжүүлэгдсэн
файлын системүүдийн хувьд бүх ноогдлууд болон дискний хэрэглээний
ерөнхий дүнг авахад хэрэглэж болно.
Дараах нь хоёр файлын систем дээр ноогдлын хязгаарлалттай хэрэглэгчийн
хувьд quota -v тушаалын жишээ гаралт
юм.
Disk quotas for user test (uid 1002):
Filesystem usage quota limit grace files quota limit grace
/usr 65* 50 75 5days 7 50 60
/usr/var 0 50 75 0 50 60
энэрэнгүй хугацаа
Дээрх жишээний /usr файлын систем дээр
хэрэглэгч 50 кбайтын зөөлөн хязгаарлалтыг 15 кбайтаар илүүдүүлсэн
байгаа бөгөөд 5 хоногийн энэрэнгүй хугацаа үлдсэн байна. Од
* тэмдэгт нь хэрэглэгч өөрийн ноогдлын хязгаарлалтаас
илүү гарсныг харуулж байна.
Ердийн үед хэрэглэгч ямар ч дискний зай ашиглаагүй байгаа тийм файлын системүүд,
файлын системийн хувьд ноогдлын хязгаарлалт байсан ч гэсэн &man.quota.1; тушаалын
гаралтад харагддаггүй байна. тохируулга нь тэдгээр
файлын системүүдийг харуулах бөгөөд дээрх жишээн дээр
/usr/var файлын системийг харуулж
байна.
NFS дээгүүрх ноогдлууд
NFS
Ноогдлууд нь NFS сервер дээр ноогдлын дэд системээр хянагддаг.
&man.rpc.rquotad.8; демон нь NFS клиентүүд дээр өөрсдийн ноогдлын
статистикуудыг хэрэглэгчдэд үзэх боломжийг олгож ноогдлын мэдээллийг тэдгээр
машинууд дээр &man.quota.1; тушаалд бэлэн болгож өгдөг.
rpc.rquotad-г
/etc/inetd.conf файлд ингэж идэвхжүүлнэ:
rquotad/1 dgram rpc/udp wait root /usr/libexec/rpc.rquotad rpc.rquotad
Одоо inetd-г дахин ачаал:
&prompt.root; kill -HUP `cat /var/run/inetd.pid`
Лаки
Грийн
Хувь нэмэр болгон оруулсан
shamrock@cypherpunks.to
Дискний хуваалтуудыг шифрлэх нь
дискнүүд
шифрлэх нь
FreeBSD нь өгөгдөлд зөвшөөрөгдөөгүй хандах хандалтын эсрэг
маш сайн шууд хамгаалалтуудыг санал болгодог. Файлын зөвшөөрлүүд болон
Mandatory Access Control (MAC) буюу Албадмал Хандалт Хяналт
(-г үзнэ үү) нь компьютер ассан, үйлдлийн систем
идэвхтэй байх үед зөвшөөрөлгүй гуравдагч нөхдүүдийг өгөгдөлд хандахаас
хамгаалахад тусалдаг. Гэхдээ хэрэв халдагч компьютерт физик хандалт олж аван
компьютерийн хатуу хөтчийг өөр систем уруу зөөн эмзэг өгөгдлийг хуулж шинжилгээ хийж чадах
бол үйлдлийн системийн мөрдүүлдэг зөвшөөрлүүд нь хамааралгүй болох юм.
Халдагч хэрхэн хатуу диск эсвэл унтраасан компьютерийг эзэмшсэнээс үл хамаарч
&os; дээрх GEOM Based Disk Encryption (gbde)
буюу GEOM дээр тулгуурласан дискний шифрлэлт болон geli
криптограф дэд системүүд нь компьютерийн файлын системүүд дээрх өгөгдлийг
бүр чухал эх үүсвэрүүд бүхий, зорилгодоо хүрэхээр ихээхэн чармайсан халдагчдаас
хамгаалж чадах юм. Зөвхөн тухайн файл бүрийг шифрлэдэг ярвигтай шифрлэлтийн
аргуудаас ялгаатай нь gbde болон geli
нь бүх файлын системүүдийг харагдаж мэдэгдэхгүйгээр шифрлэдэг. Хатуу дискний
хавтгайд цэвэр текст хэзээ ч бичигддэггүй.
gbde-ээр диск шифрлэх
root болно
gbde-г тохируулахад супер хэрэглэгчийн
эрхүүдийг шаарддаг.
&prompt.user; su -
Password:
Цөмийн тохиргооны файлдаа &man.gbde.4; дэмжлэгийг нэмнэ
Дараах мөрийг цөмийн тохиргооны файлдаа нэмнэ:
options GEOM_BDE
Цөмөө -д тайлбарласны дагуу дахин бүтээнэ.
Шинэ цөм уруугаа дахин ачаална.
Цөмийг дахин бүтээхээс өөр нэг арга нь kldload
ашиглаж &man.gbde.4;-г ачаалах явдал юм:
&prompt.root; kldload geom_bde
Шифрлэгдсэн хатуу хөтчүүдийг бэлдэх нь
Дараах жишээ нь таныг өөрийн систем уруу шинэ хатуу хөтөч нэмж
ганц шифрлэгдсэн хуваалтыг агуулна гэж тооцдог. Энэ хуваалт нь
/private гэж холбогдох болно.
gbde нь
/home болон /var/mail-г
бас шифрлэхэд ашиглагддаг боловч энэ нь энэ танилцуулгын хүрээнээс хальж
илүү төвөгтэй заавруудыг шаарддаг.
Шинэ хатуу хөтчийг нэмнэ
Шинэ хөтчийг систем уруу -д тайлбарласны дагуу нэмнэ. Энэ жишээн
дээр шинэ хатуу хөтчийн хуваалт /dev/ad4s1c
гэж нэмэгдсэн байгаа. /dev/ad0s1*
төхөөрөмжүүд нь жишээ систем дээр байгаа стандарт FreeBSD хуваалтуудыг
харуулж байна.
&prompt.root; ls /dev/ad*
/dev/ad0 /dev/ad0s1b /dev/ad0s1e /dev/ad4s1
/dev/ad0s1 /dev/ad0s1c /dev/ad0s1f /dev/ad4s1c
/dev/ad0s1a /dev/ad0s1d /dev/ad4
gbde цоож файлуудыг агуулах санг үүсгэнэ
&prompt.root; mkdir /etc/gbde
gbde цоож файл нь шифрлэгдсэн хуваалтуудад
хандахад gbde-д шаардагдах мэдээллийг
агуулдаг. Цоож файлд хандах боломжгүй бол gbde
нь шифрлэгдсэн хуваалтын агуулсан өгөгдлийг хөндлөнгийн их хүч шаардсан оролцоогүйгээр
буцааж тайлж чадахгүй юм. Үүнийг програм хангамж дэмждэггүй.
Шифрлэгдсэн хуваалт бүр тусдаа цоож файл ашигладаг.
gbde хуваалтыг эхлүүлнэ
gbde хуваалт ашиглагдаж эхлэхээсээ өмнө
эхэлж тохируулагдсан байх шаардлагатай. Энэ эхний тохируулга нь зөвхөн нэг
удаа хийгдэх ёстой:
&prompt.root; gbde init /dev/ad4s1c -i -L /etc/gbde/ad4s1c
&man.gbde.8; нь загварт төрөл бүрийн тохиргооны сонголтуудыг зааж
өгөх боломжийг танд өгч таны засварлагчийг онгойлгох болно. UFS1
эсвэл UFS2-той ашиглахын тулд sector_size-г 2048 гэж заана:
$FreeBSD: src/sbin/gbde/template.txt,v 1.1 2002/10/20 11:16:13 phk Exp $
#
# Sector size is the smallest unit of data which can be read or written.
# Making it too small decreases performance and decreases available space.
# Making it too large may prevent filesystems from working. 512 is the
# minimum and always safe. For UFS, use the fragment size
#
sector_size = 2048
[...]
&man.gbde.8; нь өгөгдлийг аюулгүй болгоход хэрэглэгдэх ёстой нэвтрэх
үгийг хоёр удаа бичихийг танаас хүснэ. Нэвтрэх үг нь хоёуланд нь адил
байх ёстой. gbde-ийн таны өгөгдлийг
хамгаалах чадвар таны сонгосон нэвтрэх үгийн чанараас бүхэлдээ
хамаарна.
Амархан тогтоож болох аюулгүй нэвтрэх үгийг хэрхэн сонгох талаар
зөвлөгөөнүүдийг Diceware
Passphrase вэб хуудаснаас үзнэ үү.
gbde init тушаал нь таны
gbde хуваалтад зориулж цоож файлыг
үүсгэх бөгөөд энэ жишээн дээр /etc/gbde/ad4s1c
гэж хадгалагдсан байна.
gbde цоож файлууд нь шифрлэгдсэн
хуваалтуудын агуулгатай цуг нөөцлөгдөх ёстой.
Зөвхөн цоож файлыг устгах нь шийдсэн халдагч
gbde хуваалтыг буцааж тайлахаас
хамгаалж чаддаггүй бөгөөд цоож файлгүйгээр хууль ёсны эзэмшигч
нь шифрлэгдсэн хуваалт дээрх өгөгдөлд &man.gbde.8; болон түүнийг зохиогчийн
ерөөсөө дэмждэггүй, их хүч шаардсан ажиллагаагүйгээр хандаж чадахгүй болох
юм.
Шифрлэгдсэн хуваалтыг цөмд залгана
&prompt.root; gbde attach /dev/ad4s1c -l /etc/gbde/ad4s1c
Шифрлэгдсэн хуваалтыг эхэлж тохируулж байх үед таны сонгосон нэвтрэх
үгийг оруулахыг танаас асуух болно. Шинэ шифрлэгдсэн төхөөрөмж
/dev дотор
/dev/device_name.bde гэж гарч
ирнэ:
&prompt.root; ls /dev/ad*
/dev/ad0 /dev/ad0s1b /dev/ad0s1e /dev/ad4s1
/dev/ad0s1 /dev/ad0s1c /dev/ad0s1f /dev/ad4s1c
/dev/ad0s1a /dev/ad0s1d /dev/ad4 /dev/ad4s1c.bde
Шифрлэгдсэн төхөөрөмж дээр файлын систем үүсгэнэ
Шифрлэгдсэн төхөөрөмж цөмд залгагдсаны дараа та энэ төхөөрөмж дээр
файлын систем үүсгэж болно. Шифрлэгдсэн төхөөрөмж дээр файлын
систем үүсгэхийн тулд &man.newfs.8;-г ашиглана. Хуучин UFS1
файлын системийг эхлүүлснээс шинэ UFS2 файлын системийг эхлүүлэх нь
хамаагүй хурдан учраас &man.newfs.8;-г
тохируулгатай хэрэглэхийг зөвлөдөг.
&prompt.root; newfs -U -O2 /dev/ad4s1c.bde
&man.newfs.8; тушаал нь төхөөрөмжийн нэрэндээ
*.bde гэж
өргөтгөлөөр танигдах залгагдсан gbde
хуваалт дээр хийгдэх ёстой.
Шифрлэгдсэн хуваалтыг холбоно
Шифрлэгдсэн файлын системд зориулж холбох цэгийг үүсгэнэ.
&prompt.root; mkdir /private
Шифрлэгдсэн файлын системийг холбоно.
&prompt.root; mount /dev/ad4s1c.bde /private
Шифрлэгдсэн файлын систем байгаа эсэхийг шалгана
Шифрлэгдсэн файлын систем одоо &man.df.1;-д харагдаж
ашиглахад бэлэн болох ёстой.
&prompt.user; df -H
Filesystem Size Used Avail Capacity Mounted on
/dev/ad0s1a 1037M 72M 883M 8% /
/devfs 1.0K 1.0K 0B 100% /dev
/dev/ad0s1f 8.1G 55K 7.5G 0% /home
/dev/ad0s1e 1037M 1.1M 953M 0% /tmp
/dev/ad0s1d 6.1G 1.9G 3.7G 35% /usr
/dev/ad4s1c.bde 150G 4.1K 138G 0% /private
Байгаа шифрлэгдсэн файлын системүүдийг холбох нь
Ачаалалт бүрийн дараа ямар ч шифрлэгдсэн файлын системүүдийг
ашиглаж эхлэхээсээ өмнө цөмд дахин залгаж, алдааг нь шалгаж холбож болно.
Шаардлагатай тушаалуудыг root хэрэглэгч
ажиллуулах ёстой гэж үздэг.
gbde хуваалтыг цөмд залгана
&prompt.root; gbde attach /dev/ad4s1c -l /etc/gbde/ad4s1c
Шифрлэгдсэн gbde хуваалтыг
эхэлж тохируулж байх үед таны сонгосон нэвтрэх үгийг оруулахыг
танаас асуух болно.
Файлын систем дээр алдааг шалгана
Шифрлэгдсэн файлын системүүд нь автоматаар холбогдохын тулд
/etc/fstab файлд одоохондоо
жагсаагдах боломжгүй учир файлын системүүд дээр алдаа байгаа эсэхийг
шалгаж тэдгээрийг холбохоос өмнө &man.fsck.8;-г гараар ажиллуулах ёстой.
&prompt.root; fsck -p -t ffs /dev/ad4s1c.bde
Шифрлэгдсэн файлын системийг холбоно
&prompt.root; mount /dev/ad4s1c.bde /private
Шифрлэгдсэн файлын систем одоо ашиглахад бэлэн боллоо.
Шифрлэгдсэн хуваалтуудыг автоматаар холбох нь
Шифрлэгдсэн хуваалтыг автоматаар залган шалгаж холбох скриптийг үүсгэж
болох боловч аюулгүй байдлын шалтгаанаас болоод скрипт нь
&man.gbde.8; нууц үгийг агуулсан байх ёсгүй. Харин эдгээр
скриптүүдийг гараар ажиллуулж нууц үгийг консол эсвэл &man.ssh.1;-ээр
оруулахыг зөвлөдөг.
Өөр нэг арга нь rc.d скрипт байдаг. Энэ
скриптийн нэмэлт өгөгдлүүдийг &man.rc.conf.5;-оор дамжуулж болно,
жишээ нь:
gbde_autoattach_all="YES"
gbde_devices="ad4s1c"
Энэ нь gbde нэвтрэх үгийг ачаалах
үед оруулахыг шаарддаг. Зөв нэвтрэх үгийг бичсэний дараа
gbde шифрлэгдсэн хуваалт автоматаар
холбогдох болно. Энэ нь gbde-г
зөөврийн компьютер дээр хэрэглэж байгаа үед их ашигтай байдаг.
gbde-ийн ажиллуулдаг криптограф хамгаалалтууд
&man.gbde.8; нь 128-bit AES-ийг CBC горимд ашиглан сектор ачааг
шифрлэдэг. Диск дээрх сектор бүр өөр өөр AES түлхүүрээр шифрлэгддэг.
Секторын түлхүүрүүд хэрэглэгчийн оруулсан нэвтрэх үгээс хэрхэн гаргагддаг зэрэг
gbde-ийн криптограф дизайны талаар
дэлгэрэнгүйг &man.gbde.4;-ээс үзнэ үү.
Нийцтэй байдлын асуудлууд
&man.sysinstall.8; нь gbde-шифрлэгдсэн
төхөөрөмжүүдтэй нийцгүй байдаг. Бүх
*.bde төхөөрөмжүүдийг
&man.sysinstall.8; эхлүүлэхээс өмнө цөмөөс салгасан байх ёстой бөгөөд
ингэхгүй бол энэ нь төхөөрөмжүүдийг шалгаж эхлэхдээ сүйрэх болно. Бидний жишээн
дээр ашиглагдсан шифрлэгдсэн төхөөрөмжийг салгахдаа дараах тушаалыг
ашиглана:
&prompt.root; gbde detach /dev/ad4s1c
Мөн &man.vinum.4; нь &man.geom.4; дэд системийг
ашигладаггүйг анхаараарай, та gbde-г
vinum эзлэхүүнүүдтэй ашиглаж
болохгүй.
Даниэл
Гэрзо
Хувь нэмэр болгон оруулсан
geli-ээр диск шифрлэх нь
Шинэ криптограф GEOM ангилал &os; 6.0-с эхлэн
geli гэж орж иржээ. Үүнийг одоогоор
&a.pjd; хөгжүүлж байгаа болно. geli нь
gbde-ээс өөр бөгөөд энэ нь өөр боломжуудыг
санал болгож криптограф үйлдэлдээ өөр схемийг ашигладаг.
&man.geli.8;-ийн хамгийн чухал боломжууд бол:
&man.crypto.9; тогтолцоог ашигладаг —
криптограф тоног төхөөрөмж бэлэн болоход geli
түүнийг автоматаар ашигладаг.
Олон криптограф алгоритмуудыг дэмждэг (одоогоор AES, Blowfish,
болон 3DES).
root хуваалтыг шифрлэх боломжийг олгодог. Шифрлэгдсэн root
хуваалтад хандахад хэрэглэгддэг нэвтрэх үгийг систем ачаалахад
асуудаг.
Бие биеэндээ хамааралгүй хоёр түлхүүрүүдийг ашиглахыг
зөвшөөрдөг (өөрөөр хэлбэл key
болон
company key
).
geli нь хурдан байдаг. Энгийн сектороос сектор уруу
шифрлэлтийг хийдэг.
Мастер түлхүүрүүдийг нөөцлөх ба сэргээхийг зөвшөөрдөг. Хэрэглэгч
өөрийн түлхүүрүүдийг устгах хэрэгтэй болоход нөөцөөс түлхүүрүүдийг
сэргээж өгөгдөлд дахин хандах боломжтой болох юм.
Дискийг санамсаргүй, нэг удаагийн түлхүүрээр залгахыг
зөвшөөрдөг — энэ нь swap хуваалтууд болон түр зуурын
файлын системүүдэд ашигтай байдаг.
geli-ийн илүү боломжуудыг &man.geli.8;-ийн
гарын авлагын хуудаснаас олж болно.
Дараагийн алхмууд нь geli-ийн дэмжлэгийг &os; цөмд
хэрхэн идэвхжүүлэхийг тайлбарлах бөгөөд шинэ geli
шифрлэлт үзүүлэгчийг хэрхэн үүсгэх болон ашиглах талаар өгүүлэх болно.
geli-г ашиглахын тулд та &os; 6.0-RELEASE болон
түүнээс дээшхи хувилбарыг хэрэглэж байх ёстой. Цөмд өөрчлөлтүүд шаардлагатай учраас
супер хэрэглэгчийн эрхүүд хэрэгтэй болно.
Цөмд geli дэмжлэгийг
нэмэх нь
Дараах мөрийг цөмийн тохиргооны файлд нэмнэ:
options GEOM_ELI
device crypto
Цөмөө -д тайлбарласны дагуу дахин бүтээнэ.
Мөн geli модулийг ачаалах үед дуудаж болно.
Дараах мөрийг /boot/loader.conf файлд
нэмнэ:
geom_eli_load="YES"
&man.geli.8; нь одоо цөмд дэмжигдсэн байх ёстой.
Мастер түлхүүр үүсгэх нь
Дараах жишээ нь түлхүүр файлыг хэрхэн үүсгэх талаар тайлбарлах бөгөөд
энэ нь /private доор
холбогдсон шифрлэгдсэн үзүүлэгчийн Мастер түлхүүрийн хэсэг болон
ашиглагдах болно. Түлхүүр файл нь Мастер түлхүүрийг шифрлэхэд
хэрэглэгдэх зарим санамсаргүй өгөгдлийг өгөх болно. Мастер түлхүүр нь
нэвтрэх үгээр бас хамгаалагдах болно. Үзүүлэгчийн секторын хэмжээ
4kB том байх болно. Мөн энэ хэлэлцүүлэг нь geli
үзүүлэгчийг хэрхэн залгаж түүн дээр файлын систем үүсгэх, хэрхэн түүнийг
холбож ажиллах болон төгсгөлд нь хэрхэн салгах талаар тайлбарлах
болно.
Илүү сайн ажиллагааг хангахын тулд секторын том хэмжээг (4kB ч юм уу)
ашиглахыг зөвлөдөг.
Мастер түлхүүр нь нэвтрэх үгээр хамгаалагдах бөгөөд түлхүүр файлд зориулагдсан
өгөгдлийн эх нь /dev/random байх болно.
Бидний үзүүлэгч гэж нэрлэдэг /dev/da2.eli-ийн
секторын хэмжээ 4kB байх болно.
&prompt.root; dd if=/dev/random of=/root/da2.key bs=64 count=1
&prompt.root; geli init -s 4096 -K /root/da2.key /dev/da2
Enter new passphrase:
Reenter new passphrase:
Нэвтрэх үг болон түлхүүр файлыг хоёуланг нь заавал ашиглах шаардлагагүй;
Мастер түлхүүрийг нууцлах аль ч аргыг тусад нь ашиглаж болно.
Хэрэв түлхүүр файл -
гэж өгөгдсөн бол стандарт
оролтыг ашиглана. Энэ жишээ нь нэгээс олон түлхүүр файлыг
хэрхэн ашиглаж болох талаар харуулж байна.
&prompt.root; cat keyfile1 keyfile2 keyfile3 | geli init -K - /dev/da2
Үзүүлэгчийг үүсгэсэн түлхүүрийн тусламжтай залгах нь
&prompt.root; geli attach -k /root/da2.key /dev/da2
Enter passphrase:
Шинэ цэвэр текст төхөөрөмж
/dev/da2.eli
гэж нэрлэгдэх болно.
&prompt.root; ls /dev/da2*
/dev/da2 /dev/da2.eli
Шинэ файлын системийг үүсгэх нь
&prompt.root; dd if=/dev/random of=/dev/da2.eli bs=1m
&prompt.root; newfs /dev/da2.eli
&prompt.root; mount /dev/da2.eli /private
Шифрлэгдсэн файлын систем &man.df.1;-д харагдаж
ашиглахад бэлэн болох ёстой:
&prompt.root; df -H
Filesystem Size Used Avail Capacity Mounted on
/dev/ad0s1a 248M 89M 139M 38% /
/devfs 1.0K 1.0K 0B 100% /dev
/dev/ad0s1f 7.7G 2.3G 4.9G 32% /usr
/dev/ad0s1d 989M 1.5M 909M 0% /tmp
/dev/ad0s1e 3.9G 1.3G 2.3G 35% /var
/dev/da2.eli 150G 4.1K 138G 0% /private
Үзүүлэгчийг холбосныг салгаж залгасныг болиулах
Шифрлэгдсэн хуваалт дээрх ажил хийгдэж дуусаад
/private хуваалт
хэрэггүй болох үед geli шифрлэгдсэн
хуваалтыг холбосноо салган цөмд залгаснаа бас салгах нь зүйтэй
юм.
&prompt.root; umount /private
&prompt.root; geli detach da2.eli
&man.geli.8;-ийг хэрэглэх тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг гарын авлагын хуудаснаас
олж болно.
geli rc.d скриптийг ашиглах нь
geli нь geli-ийн
хэрэглээг хялбаршуулахад ашиглаж болох rc.d
скрипттэй цуг ирдэг. geli-г &man.rc.conf.5;-оор
тохируулах жишээг дараахаас харж болно:
geli_devices="da2"
geli_da2_flags="-p -k /root/da2.key"
Энэ нь /dev/da2-г
Мастер түлхүүр файл нь /root/da2.key-д байрлах
geli үзүүлэгч гэж тохируулах бөгөөд
үзүүлэгчийг залгаж байхдаа geli нь
нэвтрэх үгийг ашиглахгүй (хэрэв сонголт
geli init хийгдэх үед өгөгдсөн тохиолдолд энэ нь
ашиглагдах боломжтой). Систем нь geli
үзүүлэгчийг цөмөөс систем унтрахаас өмнө салгах болно.
rc.d-г тохируулах талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл
энэхүү гарын авлагын rc.d
хэсэгт байгаа болно.
Крисчан
Брюффэр
Бичсэн
Swap зайг шифрлэх
swap
шифрлэх
&os; дээрх swap-ийн шифрлэлт нь тохируулахад амархан байдаг бөгөөд
&os; 5.3-RELEASE-с эхлээд ийм боломжтой болсон юм. &os;-ийн аль
хувилбарыг ашиглаж байгаагаас хамаараад өөр өөр тохируулгууд байдаг бөгөөд
тохиргоо нь нэлээн өөр өөр байдаг. &os; 6.0-RELEASE-с эхлээд
&man.gbde.8; эсвэл &man.geli.8; шифрлэх системүүдийг swap-ийг
шифрлэхэд ашиглаж болно. Өмнөх хувилбаруудад зөвхөн &man.gbde.8;
байдаг. Энэ хоёр систем нь хоёулаа encswap
rc.d скриптийг
ашигладаг.
Өмнөх Дискний хуваалтуудыг шифрлэх
хэсэг нь өөр өөр шифрлэх системүүдийн тухай богино хэлэлцүүлгийг агуулдаг.
Swap яагаад шифрлэгдэх ёстой вэ?
Дискний хуваалтуудын шифрлэлтийн нэгэн адил swap зайн шифрлэлт нь эмзэг
мэдээллийг хамгаалахын тулд хийгддэг. Нууц үгстэй ажилладаг програм байлаа гэж
бодъё. Эдгээр нууц үгс нь физик санах ойд байгаа үед бүгд зүгээр байна. Гэхдээ
хэрэв үйлдлийн систем нь бусад програмуудад зориулж зайг чөлөөлөхийн тулд санах
ойн хуудаснуудыг swap хийж эхэлбэл нууц үгс нь дискний хавтгай дээр шифрлэгдэлгүй
бичигдэж болох бөгөөд энэ нь өрсөлдөгчийн хувьд олж авахад амархан болох юм.
Swap зайг шифрлэх нь энэ тохиолдолд шийдэл болж болох юм.
Бэлтгэл
Энэ хэсгийн үлдсэн хэсэгт ad0s1b нь
swap хуваалт байх болно.
Энэ хүртэл swap нь шифрлэгдээгүй байгаа билээ. Аль хэдийн нууц үгс эсвэл бусад
эмзэг өгөгдөл дискний хавтгайнууд дээр цэвэр текстээр байж болзошгүй юм. Үүнийг
засварлахын тулд swap хуваалт дээрх өгөгдлийг санамсаргүй хаягдлаар дарж бичих
хэрэгтэй:
&prompt.root; dd if=/dev/random of=/dev/ad0s1b bs=1m
&man.gbde.8; ашиглан swap шифрлэлт хийх
Хэрэв &os; 6.0-RELEASE болон түүнээс шинэ хувилбар ашиглагдаж байгаа бол
.bde дагаварыг /etc/fstab-ийн
тохирох swap мөр дэх төхөөрөмжид нэмэх шаардлагатай:
# Device Mountpoint FStype Options Dump Pass#
/dev/ad0s1b.bde none swap sw 0 0
&os; 6.0-RELEASE хувилбараас өмнөх системүүдэд дараах мөр нь
/etc/rc.conf файлд бас хэрэгтэй:
gbde_swap_enable="YES"
&man.geli.8; ашиглан swap шифрлэлт хийх
Өөрөөр, swap шифрлэлтэд зориулж &man.geli.8;-г ашиглах процедур нь
&man.gbde.8; ашиглахтай төстэй. .eli дагаварыг
/etc/fstab-ийн тохирох swap мөр дэх төхөөрөмжид
нэмэх шаардлагатай:
# Device Mountpoint FStype Options Dump Pass#
/dev/ad0s1b.eli none swap sw 0 0
&man.geli.8; нь AES алгоритмийг анхдагчаар
256 битийн урттай түлхүүртэй ашигладаг.
Мөн эдгээр анхдагчуудыг /etc/rc.conf файлд
geli_swap_flags тохируулгыг ашиглан
өөрчилж болно. Дараах мөр нь encswap rc.d
скриптийг detach on last close
тохируулгыг зааж 4
килобайтын секторын хэмжээтэй, 128 бит түлхүүрийн урттайгаар Blowfish
алгоритм ашиглан &man.geli.8; swap хуваалт үүсгэ гэж хэлж байна:
+ geli_swap_flags="-e blowfish -l 128 -s 4096 -d"
+
+ &os; 6.2-RELEASE хувилбараас өмнөх системүүд дээр доор дурдсан мөрийг ашиглана:
+
geli_swap_flags="-a blowfish -l 128 -s 4096 -d"
&man.geli.8; гарын авлагын хуудсан дахь onetime тушаалын тайлбараас
боломжит тохируулгуудын жагсаалтыг лавлана уу.
Ажиллаж байгаа эсэхийг шалгах
Систем дахин ачаалагдсаны дараа шифрлэгдсэн swap-ийн зөв үйлдлийг
swapinfo тушаал ашиглан шалгаж
болно.
Хэрэв &man.gbde.8; ашиглагдаж байвал:
&prompt.user; swapinfo
Device 1K-blocks Used Avail Capacity
/dev/ad0s1b.bde 542720 0 542720 0%
Хэрэв &man.geli.8; ашиглагдаж байвал:
&prompt.user; swapinfo
Device 1K-blocks Used Avail Capacity
/dev/ad0s1b.eli 542720 0 542720 0%
diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/geom/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/geom/chapter.sgml
index 8a5511661b..3e6744bae9 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/geom/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/geom/chapter.sgml
@@ -1,661 +1,661 @@
Том
Рөүдс
Бичсэн
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
GEOM: Модульчлагдсан Диск Хувиргах Тогтолцоо
Ерөнхий агуулга
GEOM
GEOM Дискний Тогтолцоо
GEOM
Энэ бүлэг нь &os; дээр GEOM тогтолцооны хүрээнд дискийг хэрхэн хэрэглэх талаар
хамарсан. Энэ нь тохиргоонд зориулж тогтолцоог ашигладаг гол RAID
хянагч хэрэгслүүдийг багтаадаг. Энэ бүлэг нь I/O, доор нь байгаа дэд
систем, эсвэл кодыг GEOM хэрхэн зохицуулж эсвэл хянадаг талаар гүнзгий
хэлэлцэхгүй. Энэхүү мэдээлэл нь &man.geom.4; гарын авлагын хуудас болон
төрөл бүрийн SEE ALSO баримтуудын тусламжтай хангагддаг. Бас энэ бүлэг нь
RAID тохиргоонуудын дэлгэрэнгүй заавар биш юм.
Зөвхөн GEOM-дэмжигдсэн RAID ангиллуудын талаар
хэлэлцэх болно.
Энэ бүлгийг уншсаны дараа, та дараах зүйлсийг мэдэх болно:
Ямар төрлийн RAID дэмжлэг GEOM-ийн хүрээнд
байдаг талаар.
Хэрхэн үндсэн хэрэгслүүдийг ашиглаж тохиргоо хийх, ажиллагааг хангах, болон
төрөл бүрийн RAID түвшнүүдийг удирдах талаар.
Хэрхэн толин тусгал болон судал үүсгэх, шифрлэх, алсаас GEOM-ийн хүрээнд
диск төхөөрөмжүүдийг холбох талаар.
GEOM тогтолцоонд хавсаргасан дискнүүдийн алдааг хэрхэн олж засварлах талаар.
Энэ бүлгийг уншихаасаа өмнө, та дараах зүйлсийг мэдэх шаардлагатай:
&os; диск төхөөрөмжүүдийг хэрхэн үздэг талаар ойлгох
().
Шинэ &os; цөм хэрхэн тохируулж суулгах талаар мэдэх
().
GEOM-ийн Танилцуулга
GEOM нь Мастер Ачаалалтын Бичлэгүүд (MBR), BSD хаягууд,
гэх мэт — ангиллуудад тухайн ангиллын дэмжигчид (providers) эсвэл
/dev дахь тусгай файлуудын
тусламжтайгаар хандах хандалт ба хяналтыг уг ангилалд зөвшөөрдөг.
GEOM нь төрөл бүрийн програм хангамжийн RAID тохиргоонуудыг
ашиглаж үйлдлийн систем болон үйлдлийн системийн хэрэгслүүдэд саадгүйгээр
хандах боломж олгодог.
Том
Рөүдс
Бичсэн
Мюррей
Стөүкли
Цагаанхүүгийн
Ганболд
Орчуулсан
RAID0 - Судал үүсгэх
GEOM
Судал үүсгэх
Судал үүсгэх нь хэд хэдэн дискнүүдийг нэг эзлэхүүн болгодог арга юм.
Олон тохиолдолд энэ нь тоног төхөөрөмжийн хянагчуудыг ашиглан хийгддэг.
GEOM дэд систем нь диск судал үүсгэх гэж бас нэрлэгддэг
RAID0-д зориулсан програмыг хангаж өгдөг.
RAID0 системд, дараалсан дискнүүдэд байгаа өгөгдлүүд
нь багц болж хуваагддаг. Систем дээр нэг диск рүү 256k-ийг
бичихийг хүлээснээс 64k-ийг 4 өөр диск рүү зэрэг бичих дээд зэргийн I/O буюу
оруулах гаргах ажиллагааг RAID0 систем нь санал болгодог. Энэ ажиллагааг
олон дискний хянагчуудыг ашиглан нэмэгдүүлж болдог.
Багцалсан олон дискнүүдээс I/O хүсэлтүүд нь зэрэгцэж унших болон
бичигддэг учраас RAID0 дискний хуваагдал нь бүгд ижил хэмжээтэй байх ёстой.
Диск судал үүсгэж байгаа зураг
Хэлбэржүүлэгдээгүй ATA дискнүүдийн судал үүсгэх
geom_stripe
модулийг ачаална:
&prompt.root; kldload geom_stripe
Тохирох холболтын цэг байгааг шалгаарай. Хэрэв энэ эзлэхүүн нь root хуваалт
болох ёстой бол түр зуур өөр /mnt гэх мэт холболтын цэгийг ашиглаарай:
&prompt.root; mkdir /mnt
Судал үүсгэх дискнүүдэд зориулсан төхөөрөмжийн нэрийг тодорхойлоод шинэ судал
төхөөрөмж үүсгэ. Жишээ нь хоёр ашиглагдаагүй, хуваалт хийгдээгүй
/dev/ad2 болон /dev/ad3 гэсэн
ATA дискнүүдэд судал үүсгэхийн тулд:
&prompt.root; gstripe label -v st0 /dev/ad2 /dev/ad3
Хуваалтын хүснэгт гэгддэг стандарт хаягийг шинэ эзлэхүүн дээр бичээд
анхдагч ачаалагдах кодыг суулгаарай:
&prompt.root; bsdlabel -wB /dev/stripe/st0
Энэ процесс хоёр төхөөрөмжийг st0
төхөөрөмжийн хамт /dev/stripe
санд үүсгэх ёстой. Тэдгээр нь st0a болон
st0c юм. Ингэсний дараа файлын системийг
st0a төхөөрөмж дээр newfs
хэрэгслийн тусламжтайгаар үүсгэж болно:
&prompt.root; newfs -U /dev/stripe/st0a
Олон тоонууд дэлгэц дээр урсан өнгөрөх бөгөөд хэдхэн хормын дараа процесс төгсөнө.
Ингээд эзлэхүүн үүсэж холболт хийгдэхэд бэлэн болно.
Гараар үүсгэсэн дискний судлаа холбохын тулд:
&prompt.root; mount /dev/stripe/st0a /mnt
Энэ судал үүсгэсэн файлын системдээ ачаалах үед автоматаар холболт хийхийн
тулд эзлэхүүний мэдээллийг /etc/fstab файлд
хийгээрэй:
&prompt.root; echo "/dev/stripe/st0a /mnt ufs rw 2 2" \
>> /etc/fstab
/boot/loader.conf файлд мөр нэмж geom_stripe модулийг
систем эхлэхэд автоматаар ачаалагдахаар болгох ёстой:
&prompt.root; echo 'geom_stripe_load="YES"' >> /boot/loader.conf
RAID1 - Толин тусгал үүсгэх
GEOM
Диск Толин тусгал үүсгэх
Толин тусгал үүсгэх нь олон корпорациуд болон гэрийн хэрэглэгчдийн ашигладаг
өгөгдлийг тасалдалгүйгээр нөөцлөх технологи юм. Толин тусгал байх үед
энэ нь diskB нь diskA-г хувилж байгаа гэсэн үг. Эсвэл магадгүй
diskC+D нь diskA+B-г хувилж байгаа байж болно. Дискний тохиргооноос
хамааралгүй чухал ойлголт бол нэг диск дээрх мэдээлэл болон хуваалт нь хувилагдах
явдал юм. Сүүлд нь, хадгалсан өгөгдөл нь үйлчилгээ болон хандалтын тасалдалгүйгээр,
амархан сэргээгдэж, нөөцлөгдөж бараг өгөгдлийн төмөр авдарт хадгалсан юм шиг байх болно.
Эхлээд системд ижил хэмжээтэй хоёр диск байгааг шалгаарай, энэ
дасгалд уг дискнүүдэд шууд хандах (&man.da.4;) SCSI
дисктэй гэж үзэж байгаа болно.
&os; үйлдлийн системийг нэг дэх диск дээр хоёр хуваалттайгаар суулгаарай.
Нэг нь RAM-ийн хэмжээг хоёр дахин авсан swap
хуваалт байх ёстой бөгөөд үлдэж байгаа зай нь root
(/) файлын системд
зориулагдана. Бусад холболтын цэгүүдэд зориулсан тусдаа хуваалтуудтай
байж болох бөгөөд гэхдээ энэ нь &man.bsdlabel.8; болон &man.fdisk.8;
тохиргоонуудыг гараар өөрчилдгөөс болж төвөгтэй байдлыг 10 дахин ихэсгэдэг.
Дахин ачаалаад системийг бүрэн эхэлтэл хүлээгээрэй. Энэ үйлдэл дууссаны дараа
root хэрэглэгчээр нэвтэрнэ.
/dev/mirror/gm төхөөрөмж үүсгээд
/dev/da1 файлтай холбоорой:
&prompt.root; gmirror label -vnb round-robin gm0 /dev/da1
Систем дараах хариуг өгнө:
Metadata value stored on /dev/da1.
Done.
GEOM-ийг эхлүүлэхэд /boot/kernel/geom_mirror.ko
цөмийн модулийг ачаална:
&prompt.root; gmirror load
Энэ тушаал нь gm0 төхөөрөмжийн
цэгийг /dev/mirror
санд үүсгэх ёстой.
Ерөнхий fdisk-ийн хаяг болон ачаалах кодыг
шинэ gm0 төхөөрөмжид суулгаарай:
&prompt.root; fdisk -vBI /dev/mirror/gm0
Одоо ерөнхий bsdlabel мэдээллийг суулгаарай:
&prompt.root; bsdlabel -wB /dev/mirror/gm0s1
Хэрэв олон зүсмэлүүд болон хуваалтууд байвал түрүүчийн хоёр тушаалын
тугуудыг өөрчлөх шаардлагатай. Тэд нөгөө дискний зүсмэл болон хуваалтын
хэмжээтэй тохирох ёстой.
Анхдагч UFS файлын системийг
gm0s1a төхөөрөмжийн цэг дээр байгуулахдаа
&man.newfs.8; хэрэгслийг ашиглана:
&prompt.root; newfs -U /dev/mirror/gm0s1a
Ингэснээр систем зарим мэдээлэл болон тоонуудыг үзүүлэх болно.
Энэ нь сайн гэсэн үг. Дэлгэц дээр алдаа байгаа эсэхийг шалгаад
төхөөрөмжийг /mnt
холболтын цэгт холбож өгөөрэй:
&prompt.root; mount /dev/mirror/gm0s1a /mnt
Одоо ачаалах дискний бүх өгөгдлийг энэ шинэ файлын систем уруугаа
шилжүүлээрэй. Энэ жишээ нь &man.dump.8; болон &man.restore.8;
тушаалуудыг ашиглаж байгаа; гэхдээ &man.dd.1; бас энэ тохиолдолд
ажиллах боломжтой.
&prompt.root; dump -L -0 -f- / |(cd /mnt && restore -r -v -f-)
Үүнийг файлын систем бүрийн хувьд хийх шаардлагатай. Дээр дурдсан тушаалыг
ажиллуулахдаа тохирох файлын системийг зөв газар нь байрлуулна.
Одоо хувилагдсан /mnt/etc/fstab файлыг засаад
swap файлтай мөрийг устгаж эсвэл тайлбар болгоорой.
fstab дахь swap файлын оруулгыг тайлбар
болгосноор танд өөр замаар swap зайг дахин нээх шаардлагатай болно.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар -д
хандана уу.
. Нөгөө файлын системийн мэдээллийг шинэ диск ашиглахаар
өөрчилж дараах жишээн дээрх шиг сольно:
# Device Mountpoint FStype Options Dump Pass#
#/dev/da0s2b none swap sw 0 0
/dev/mirror/gm0s1a / ufs rw 1 1
Одоо boot.config файлыг одоогийн болон
шинэ root хуваалт дээр үүсгэнэ. Энэ файл нь системийн BIOS-ийг
зөв хөтлөгчийг ачаалахад тусална
:
&prompt.root; echo "1:da(1,a)/boot/loader" > /boot.config
&prompt.root; echo "1:da(1,a)/boot/loader" > /mnt/boot.config
Бид үүнийг зөв ачаалуулахын тулд хоёр root хуваалт дээр байрлуулсан.
Хэрэв ямар нэг тохиолдлоор систем шинэ root хуваалтаас уншиж чадахгүй
бол failsafe боломж байдаг.
geom_mirror.ko модулийг ачаалагдах үед ажиллуулахын
тулд дараах тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; echo 'geom_mirror_load="YES"' >> /mnt/boot/loader.conf
Системийг дахин эхлүүлнэ:
&prompt.root; shutdown -r now
Хэрэв бүгд зүгээр болбол систем gm0s1a
төхөөрөмжөөс ачаалагдаж login тушаал хүлээх
мөр хүлээж байх болно. Хэрэв ямар нэг юм буруу болбол доор дурдсан
алдааг олж засварлах хэсгийг үзээрэй. Одоо
da0 дискийг gm0
төхөөрөмжид нэмэх хэрэгтэй:
&prompt.root; gmirror configure -a gm0
&prompt.root; gmirror insert gm0 /dev/da0
туг нь &man.gmirror.8;-г автомат синхрончлолыг
ашиглах ёстойг хэлж байна; өөрөөр хэлбэл дискэнд бичих бичилтүүдийг автоматаар
толин тусгалаар хуулна гэсэн үг юм. Гарын авлагын хуудас дискнүүдийг хэрхэн
дахин бүтээх болон солих талаар тайлбарлах бөгөөд
gm0-ийн оронд data-г
хэрэглэсэн байгаа.
Алдааг олж засварлах нь
Систем ачаалахгүй байх
Хэрэв систем дараах тушаал хүлээх мөр хүртэл ачаалсан бол:
ffs_mountroot: can't find rootvp
Root mount failed: 6
mountroot>
Унтраах болон дахин эхлүүлэх товчийг дарж машиныг дахин эхлүүл.
Ачаалах үеийн цэснээс (6) сонголтыг сонго. Ингэхэд системийг
&man.loader.8; тушаал хүлээх мөрд аваачна. Цөмийн модулийг гараар
ачаал:
OK? load geom_mirror
OK? boot
Хэрэв энэ нь ажилласан бол модул ямар нэг шалтгаанаар буруу
ачаалагдсан байна. Дараах мөрийг:
options GEOM_MIRROR
цөмийн тохиргооны файлд байрлуулж дахин бүтээж суулгаарай.
Ингэх нь энэ асуудлыг арилгах ёстой.
GEOM Хаалга Сүлжээний Төхөөрөмжүүд
GEOM нь хаалга хэрэгслүүдийг ашиглан дискнүүд, CD-ROM-ууд,
файлууд гэх мэт төхөөрөмжүүдийг алсаас ашиглахыг дэмждэг.
Энэ нь NFS-тэй адил юм.
Экспортын файл эхэлж үүсгэх шаардлагатай. Энэ файл нь
экспорт хийгдсэн эх үүсвэрүүдэд хэнийг хандахыг зөвшөөрсөн болон
ямар түвшний хандалтыг тэд өгч байгааг тусгадаг. Жишээ нь эхний
SCSI диск дээр 4 дэх зүсмэлийг экспорт
хийхийн тулд дараах
/etc/gg.exports
нь хангалттай:
192.168.1.0/24 RW /dev/da0s4d
Энэ нь дотоод сүлжээний бүх хостууд da0s4d
хуваалт дээрх файлын системд хандах хандалтыг зөвшөөрнө.
Энэ төхөөрөмжийг экспорт хийхдээ тухайн үед холболт хийгдээгүй эсэхийг шалгаад
&man.ggated.8; сервер дэмонг ажиллуулаарай:
&prompt.root; ggated
Хэрэглэх машинаас уг экспортлогдсон төхөөрөмжид холболт хийхдээ
дараах тушаалыг өгнө үү:
&prompt.root; ggatec create -o rw 192.168.1.1 /dev/da0s4d
ggate0
&prompt.root; mount /dev/ggate0 /mnt
Эндээс эхлэн төхөөрөмжид /mnt
холболтын цэгийг ашиглан хандаж болно.
Хэрэв төхөөрөмж тухайн үед сервер машин эсвэл сүлжээн дэх өөр бусад машин
дээр холболт хийгдсэн байсан бол энэ нь амжилтгүй болохыг сануулъя.
Төхөөрөмж дахин шаардлагагүй болоход бусад дискний төхөөрөмжүүдийн нэгэн адил
&man.umount.8; тушаалын тусламжтайгаар салгаж болно.
Дискний төхөөрөмжүүдийг хаяглах нь
GEOM
Дискний хаяг/шошгонууд
Системийг эхлүүлэх явцад &os; цөм төхөөрөмжүүдийг олж төхөөрөмжийн
цэгүүдийг үүсгэдэг. Төхөөрөмжүүдийг илрүүлэх энэ арга нь зарим нэг
асуудлуудтай байдаг, жишээ нь шинэ дискний төхөөрөмж USB-ээр
нэмэгдсэн бол яах вэ? Флэш төхөөрөмжид da0 гэсэн
төхөөрөмжийн нэр өгөгдөж хуучин байсан da0 нь
da1 болж өөрчлөгдөх болов уу. Энэ нь хэрэв
файлын системүүд /etc/fstab-д жагсаагдсан
бол тэдгээрийг холбоход асуудал гаргах бөгөөд бүр системийг ачаалахгүй
байдалд хүргэж болох юм.
Энэ асуудлын нэг шийдэл нь SCSI карт руу нэмэгдсэн
шинэ төхөөрөмжид төхөөрөмжийн ашиглагдаагүй дугаарууд өгөгдөхөөр болгож
SCSI төхөөрөмжүүдийг гинжин цуваа болгох явдал юм.
Гэхдээ анхдагч SCSI дискийг сольж болзошгүй
USB төхөөрөмжүүдийн хувьд яах вэ? Яагаад гэвэл USB
төхөөрөмжүүд нь ихэвчлэн SCSI картнуудаас өмнө
шалгагддаг. Үүний нэг шийдэл нь эдгээр төхөөрөмжүүдийг системийг ачаалсны
дараа залгах явдал юм. Өөр нэг арга нь зөвхөн ганц ATA
хөтөч ашиглаж SCSI төхөөрөмжүүдийг
/etc/fstab файлд хэзээ ч жагсаахгүй байх тийм
шийдэл байж болох юм.
Илүү сайн шийдэл байдаг. glabel хэрэгсэл ашиглан
администратор эсвэл хэрэглэгч өөрсдийн дискний төхөөрөмжүүдийг хаяглаж эдгээр
хаяг/шошгонуудыг /etc/fstab файлд ашиглаж болох
юм. glabel нь өгөгдсөн үзүүлэгчийн сүүлийн секторт
хаяг/шошгыг хадгалдаг болохоор хаяг/шошго нь дахин ачаалахад хэвээр байх
болно. Энэ хаяг/шошгыг төхөөрөмж маягаар ашигласнаар ямар төхөөрөмжийн
цэгээр дамжин хандаж байгаагаас үл хамааран файлын систем нь үргэлж холбогдох
юм.
Хаяг/шошгыг байнгын болгохыг энд дурдсангүй. glabel
хэрэгсэл нь түр зуурын болон байнгын хаяг/шошгыг үүсгэхэд ашиглагдаж болно.
Зөвхөн байнгын хаяг/шошго нь дахин ачаалахад хэвээр үлдэх болно. Хаяг/шошгонуудын
ялгаануудын тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.glabel.8; гарын авлагын хуудаснаас
үзнэ үү.
Хаяг/шошгоны төрлүүд болон жишээнүүд
Ерөнхий ба файлын системийн гэсэн хоёр төрлийн хаяг/шошго байдаг.
Хаяг/шошгонуудын ялгаа нь байнгын хаяг/шошготой холбоотой автомат
илрүүлэлт бөгөөд энэ төрлийн хаяг/шошго нь дахин ачаалахад хэвээр
үлддэг явдал юм. Эдгээр хаяг/шошгонуудад тэдгээрийн файлын системийн төрөл
дээр суурилсан нэр бүхий тусгай сан /dev
сан дотор өгөгддөг. Жишээ нь UFS2 файлын системийн
хаяг/шошгонууд /dev/ufs2 санд
үүсгэгддэг.
Ерөнхий хаяг/шошго нь дараагийн удаа ачаалахад арилдаг. Эдгээр хаяг/шошгонууд
нь /dev/label санд үүсгэгдэх
бөгөөд туршилтад сайн тохирсон байдаг.
Байнгын хаяг/шошгонуудыг файлын систем дээр tunefs
эсвэл newfs хэрэгслүүд ашиглан байрлуулж болно.
Өгөгдлийг устгалгүйгээр UFS2 файлын системийн хувьд байнгын
хаяг/шошго үүсгэхийн тулд доор дурдсан тушаалуудыг ажиллуулна:
&prompt.root; tunefs -L home /dev/da3
Хэрэв файлын систем дүүрэн бол энэ нь өгөгдлийн эвдрэлд хүргэж
болох юм; гэхдээ хэрэв файлын систем дүүрэн бол гол зорилго нь
хуучирсан файлуудыг устгаж хаяг/шошгонуудыг нэмэхгүй байх
явдал юм.
Хаяг/шошго одоо /dev/ufs2 санд
үүссэн байх ёстой бөгөөд түүнийг /etc/fstab файлд нэмж
болох юм:
/dev/ufs2/home /home ufs rw 2 2
tunefs-г ажиллуулахдаа файлын системийг
холбох ёсгүй.
Одоо файлын системийг ердийнхөөрөө холбож болно:
&prompt.root; mount /home
- Доор дурдсан тушаалыг хаяг/шошгыг устгахдаа ашиглаж болно:
-
- &prompt.root; glabel destroy home
-
Эндээс эхлэн ачаалах явцад /boot/loader.conf файлын
тусламжтайгаар geom_label.ko цөмийн модуль дуудагдсан байхад
эсвэл GEOM_LABEL цөмийн тохируулга байхад
төхөөрөмжийн цэг системд ямар нэгэн буруу нөлөөлөлгүйгээр өөрчлөгдөж болох
юм.
Файлын систем нь newfs тушаалд
өгөгдсөн тугны тусламжтайгаар анхдагч хаяг/шошготой
үүсгэгдэж бас болно. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.newfs.8; гарын авлагын хуудаснаас
үзнэ үү.
+
+ Доор дурдсан тушаалыг хаяг/шошгыг устгахдаа ашиглаж болно:
+
+ &prompt.root; glabel destroy home
GEOM-ийн тусламжтай UFS тэмдэглэл
GEOM
Journaling
&os; 7.0 хувилбар гарснаар удаан хүсэн хүлээсэн
UFS тэмдэглэлийн боломж бүрдсэн билээ.
Энэхүү шийдэл нь өөрөө GEOM дэд системийн
тусламжтайгаар хийгдсэн бөгөөд &man.gjournal.8; хэрэгслийн
тусламжтай хялбар тохируулж болдог.
Journaling буюу тэмдэглэл гэж юу вэ? Тэмдэглэх чадвар
нь файлын системийн шилжүүлгүүдийн бүртгэлийг хадгалдаг, өөрөөр
хэлбэл мета өгөгдөл болон файлын бичилтүүд дискэнд зөвөөр хийгдэхээс
өмнө дискний бүрэн гүйцэд бичих үйлдлийг бүтээдэг өөрчлөлтүүдийн
бүртгэлийг хадгалдаг. Файлын системийн бүрэн бус байдлаас
хамгаалахын тулд файлын системийн шилжүүлгүүдийг дахин гүйцэтгэхийн
тулд энэхүү шилжүүлгүүдийн бүртгэлийг дараа нь дахин
ажиллуулж болдог.
Энэхүү арга нь файлын системийн бүрэн бус байдал болон өгөгдлийн
алдагдлын эсрэг хамгаалах өөр нэг арга зам юм. Мета өгөгдлийн
шинэчлэлүүд болон файлын системийн дүрс болох Хормын хувилбаруудыг
хянаж мөрдүүлж байдаг Зөөлөн Шинэчлэлүүдээс ялгаатай нь бүртгэлийн
файл нь төгсгөлийн секторт хадгалагддаг бөгөөд зарим тохиолдолд
өөр диск дээр тэр чигээрээ хадгалагдаж болдог.
Өөр бусад файлын системийн тэмдэглэлийн шийдлүүдээс ялгаатай нь
gjournal арга нь блок дээр тулгуурласан бөгөөд
файлын системийн хэсэг болж хийгдээгүй, зөвхөн GEOM
өргөтгөлийн хүрээнд хийгдсэн.
gjournal-д зориулсан дэмжлэгийг идэвхжүүлэхийн
тулд &os; цөм нь 7.X системүүд дээр анхдагчаар байдаг доор дурдсан
тохируулгатай байх ёстой:
options UFS_GJOURNAL
da4 нь шинэ SCSI диск
гэж тооцвол чөлөөтэй файлын систем дээр тэмдэглэл үүсгэхийн тулд
одоо доор дурдсан алхмуудыг ашиглан хийж
болно:
&prompt.root; gjournal label /dev/da4
- gjournal load
+&prompt.root; gjournal load
Энэ үед /dev/da4 төхөөрөмжийн цэг
болон /dev/da4.journal төхөөрөмжийн цэг
үүссэн байх ёстой. Одоо энэ төхөөрөмж дээр файлын системийг
үүсгэж болно:
&prompt.root; newfs -O 2 -J /dev/da4.journal
Өмнө ажиллуулсан тушаал UFS2
файлын системийг тэмдэгдэл идэвхжсэнээр үүсгэх
болно.
Төхөөрөмжийг хүссэн цэгтээ доор дурдсан тушаалаар
mount хийнэ:
- &prompt.root mount /dev/da4.journal /mnt
+ &prompt.root; mount /dev/da4.journal /mnt
Хэд хэдэн зүсмэлүүдийн тухайд тэмдэглэл нь зүсмэл бүр
- дээр үүсгэгдэх болно. Жишээ нь хэрэв ad4s1 болон ad4s2 нь
+ дээр үүсгэгдэх болно. Жишээ нь хэрэв ad4s1 болон ad4s2 нь
хоёулаа зүсмэл бол gjournal нь
- ad4s1.journal болон ad4s2.journal үүсгэх болно. Хэрэв тушаалыг
+ ad4s1.journal болон ad4s2.journal үүсгэх болно. Хэрэв тушаалыг
хоёр ажиллуулбал үр дүн нь тэмдэглэлүүд
байх
болно.
Зарим тохиолдолд тэмдэглэлийг өөр диск дээр байлгах
шаардлагатай байдаг. Энэ тохиолдолд тэмдэглэл хангагч эсвэл
хадгалалтын төхөөрөмж нь тэмдэглэлийг идэвхжүүлэхийн тулд
уг төхөөрөмжийнхөө дараа жагсаагдах ёстой. tunefs
тушаал ашиглан тухайн байгаа файлын систем дээр тэмдэглэлийг
идэвхжүүлж болдог; гэхдээ файлын системийг өөрчлөхөөсөө өмнө
нөөц үргэлж хийж байх хэрэгтэй. Ихэнх тохиолдолд
gjournal нь яг тэмдэглэлийг үүсгэж
чадаагүй бол амжилтгүй болох бөгөөд гэхдээ энэ нь
tunefs-ийг буруугаар ашигласнаас болоод
үүссэн өгөгдлийн алдагдлаас хамгаалж чадахгүй юм.
diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/install/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/install/chapter.sgml
index f3f851fe13..07dec47179 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/install/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/install/chapter.sgml
@@ -1,4697 +1,4710 @@
Жим
Мок
Дахин засварлаж, зарим хэсгийг нь шинээр бичсэн
Рэнди
Пратт
Суулгацын ерөнхий дараалал болон зургийг бэлдсэн
Шагдарын
Нацагдорж
Орчуулсан
FreeBSD суулгах нь
Ерөнхий агуулга
суулгац
FreeBSD нь sysinstall гэдэг нэртэй
хэрэглэхэд амархан текст хэлбэртэй програмтай ирдэг. Энэ бол
FreeBSD-н програм суулгахад хэрэглэгддэг анхдагч програм бөгөөд хэрэв хүсвэл
програм зохиогчид нь өөрсдийнхөө програмдаа зориулж суулгах програм бас бичиж болно.
Энэ бүлэгт FreeBSD-г суулгахын тулд sysinstall програмыг
хэрхэн хэрэглэх талаар тайлбарлах болно.
Энэ бүлгийг уншсаны дараа, та дараах зүйлсийг мэдэх болно:
FreeBSD суулгадаг дискнүүдийг хэрхэн үүсгэх.
FreeBSD таны диск уруу хэрхэн ханддаг болон хуваадаг талаар.
sysinstall-г хэрхэн эхлүүлэх.
sysinstall-аас танд тавигдах
асуултууд, тэд ямар учиртай болох мөн хэрхэн хариулах тухай.
Энэ бүлгийг уншихаасаа өмнө та дараах зүйлсийг гүйцэтгэх хэрэгтэй:
Суулгах гэж буй FreeBSD-нхээ хувилбар, мөн түүний дэмжиж чаддаг төхөөрөмжүүдийн
жагсаалтыг хянаж тэр дунд таны төхөөрөмжүүд байгаа эсэхийг магадлах.
Ер нь, энэ суулгах заавар нь &i386; (PC төрлийн
) архитектурт
зориулж бичсэн. Шаардлагатай тохиолдолд бусад тусгай тавцангуудын (жишээлбэл Alpha) хувьд
зориулагдсан заавруудыг оруулах болно. Хэдийгээр энэ гарын авлагыг аль болох
шинэчилж байгаа боловч та суулгагч болон энд дурдсан хоёрын хооронд бага зэргийн өөрчлөлтүүд
байгааг анзаарч болох юм.
Тийм болохоор энэ гарын авлагыг үгчилсэн заавар биш ерөнхий суулгах заавар болгож хэрэглэхийг танд
зөвлөж байна.
Системд тавигдах төхөөрөмжийн шаардлага
Хамгийн бага тохиргоо
&os;-г суулгахад шаардагдах хамгийн бага тохиргоо нь
&os;-н хувилбар болон төхөөрөмжийн төрлөөс их хамаарна.
Хамгийн бага шаардагдах тохиргоог &os;-н вэб хуудасны Хувилбарын
мэдээлэл гэсэн хуудсан дотор суулгацын мэдээлэл хэсэгт харж болно.
Эдгээр мэдээллийн ерөнхий дүгнэсэн мэдээллийг энэ хэсэгт та унших болно.
&os;-г суулгах аргаасаа хамаараад танд уян диск юм уу эсвэл CDROM төхөөрөмж,
зарим тохиолдолд сүлжээний адаптер хэрэг болох болно. Энэ тухай
хэсэгт дурьдсан буй.
&os;/&arch.i386; болон &os;/&arch.pc98;
&os;/&arch.i386; болон &os;/&arch.pc98; хоёр хоёулаа 486 юм уу эсвэл түүнээс
дээш илүү төрлийн процессор шаарддаг бөгөөд хамгийн багадаа 24 MБ
RAM буюу шуурхай санах ой хэрэглэдэг. Танд хамгийн бага хэмжээгээр суулгахын
тулд ядаж 150 MБ дискний сул хэмжээ хэрэгтэй.
Хуучны тохиргоонд бол, ихэнх тохиолдолд, их хэмжээний санах ой ба дискний
хэмжээ нь хурдан процессороос илүү хэрэгтэй байдаг.
&os;/&arch.alpha;
Alpha
&os;/&arch.alpha;-г суулгахын тулд танд дэмжигдсэн төхөөрөмжүүд
( хэсэгт харж болно)
болон &os;-д зориулсан диск байх хэрэгтэй. Одоогоор дискээ
өөр үйлдлийн системтэй хамтарч хэрэглэж болохгүй. Энэ диск нь
SCSI хянагч уруу холбогдсон байх ёстой бөгөөд тохируулах
програмын төрөл нь SRM байх ёстой юм уу эсвэл IDE дискнээс ачаалагдаж
болдог SRM гэж танигдаж болдог IDE диск байх хэрэгтэй.
ARC
Alpha BIOS
SRM
Таны системд SRM програмын консол байх шаардлагатай.
Зарим тохиолдолд AlphaBIOS (эсвэл ARC) төрлөөс SRM төрлийн хооронд
хоёр тийшээгээ сэлгэж сольж болдог. Бусад тохиолдолд тухайн төхөөрөмжийг
үйлдвэрлэдэг газрын вэб хуудаснаас шаардлагатай таниулах програмуудыг нь
татаж авах нь зүйтэй.
Alpha-д зориулсан дэмжлэг &os; 7.0-с эхлээд
байхгүй болсон. &os; 6.X
серийн хувилбарууд нь энэ архитектурт зориулсан дэмжлэгийг
агуулсан сүүлийн хувилбарууд юм.
&os;/&arch.amd64; архитектур
&os;/&arch.amd64;-г ажиллуулах боломжтой хоёр ангиллын процессор
байдаг. Эхнийх нь &amd.athlon;64, &amd.athlon;64-FX, &amd.opteron;
эсвэл түүнээс дээш төрлийн процессоруудыг агуулсан AMD64 процессорууд
юм.
&os;/&arch.amd64;-ийг ашигладаг хоёр дахь ангиллын
процессоруудад &intel; EM64T архитектурыг ашигладаг
процессорууд ордог. Эдгээр процессоруудын жишээнд
&intel; &core; 2 Duo, Quad, болон Extreme процессорын
гэр бүлийнхэн ба &intel; &xeon; 3000, 5000, болон 7000
дарааллын процессоруудыг дурдаж болно.
Хэрэв таны машин nVidia nForce3 Pro-150 дээр үндэслэсэн бол
та BIOS-н тохируулга дээр IO APIC сонголтыг хорих ёстой.
Хэрэв танд ингэх сонголт байхгүй бол ACPI-г оронд нь хорих хэрэгтэй.
Pro-150 төрлийн бичил схемд алдаа байдаг бөгөөд одоогоор тэр алдаа засагдаагүй
байгаа билээ.
&os;/&arch.sparc64;
&os;/&arch.sparc64;-г суулгахын тулд түүний дэмждэг төхөөрөмжүүдийг нь
хангасан байх ёстой ( хэсэгт харна уу).
Танд &os;/&arch.sparc64;-д зориулсан диск тусад нь байх хэрэгтэй. Одоогоор
диск дээр өөр төрлийн системүүдийг давхар суулгах боломж үгүй.
Дэмждэг төхөөрөмжүүд
Дэмждэг төхөөрөмжүүдийг &os;-н хувилбар бүрийн
Hardware Notes буюу төхөөрөмжийн мэдээлэл хэсэгт жагсаасан байдаг.
Энэ мэдээлэл нь голдуу HARDWARE.TXT нэрээр
суулгацын CDROM юм уу FTP-н хамгийн дээд сан дотор эсвэл
sysinstall програмын documentation буюу
баримт цэсэнд байрласан байдаг билээ. Энэ нь тухайн төрлийн архитектур бүрт
ямар ямар төхөөрөмжүүд танигдаж болохыг &os;-н хувилбар бүрт зориулж
жагсаасан байдаг. Төрөл бүрийн хувилбар болон архитектурт зориулсан жагсаалтын
бас нэг хуулбарыг &os;-н вэб хуудасны Release
Information буюу хувилбарын мэдээлэл хуудаснаас олж болно.
Суулгацын өмнө
Өөрийнхөө компьютерийг судална
Та FreeBSD-г суулгахын өмнө өөрийнхөө компьютерийн бүрдэл
хэсгүүдийг судлах хэрэгтэй. FreeBSD суулгах явцдаа таны компьютерт
буй бүрдлүүдийг (хатуу диск, сүлжээний карт, CDROM хөтлөгч гэх мэт)
тэдгээрийн загвар болон үйлдвэрлэгчийнх нь дугаартай нь харуулдаг.
Мөн FreeBSD нь тэдгээр төхөөрөмжүүдийг IRQ болон IO порт зэргүүдийг
автоматаар зөв тохируулахыг оролддог. Компьютерийн бүрдлийг
үйлдвэрлэдэгчдийн түмэн төрлөөс хамаарч зөв тохируулах энэ автомат үйлдэл нь
заримдаа тийм амжилттай болж чаддаггүй тул магадгүй та FreeBSD-н тодорхойлсон
тохируулгыг өөрчлөх хэрэг гарч болзошгүй.
Хэрэв та &windows; эсвэл Линукс үйлдлийн систем суулгасан байгаа бол
тухайн төхөөрөмжүүд ямар тохируулгаар суугдсан байгааг харах нь зүйтэй.
Хэрвээ өргөтгөл картын дугаар болон нэрийг зөв таньсан эсэхээ мэдэхгүй бол
уг карт дээр буй үйлдвэрлэсэн бичгийг нь харах хэрэгтэй. Байнгын хэрэглэдэг IRQ
дугаарууд нь 3, 5, мөн 7 бөгөөд ихэнх хэрэглэгддэг IO портын хаягууд нь голдуу
0x330 гэх мэт арван зургаат тооллын систем дээр бичсэн дугаарууд байдаг.
FreeBSD-г суулгахаасаа өмнө эдгээр дугааруудыг тэмдэглэж авахыг зөвлөж байна.
Та дараах маягийн хүснэгт хөтлөх хэрэгтэй:
Төхөөрөмжийн бүртгэлийн жишээ
Төхөөрөмжийн нэр
IRQ
IO порт(ууд)
Тэмдэглэгээ
Эхний хатуу диск
мэдэхгүй
мэдэхгүй
40 ГБ, Seagate үйлдвэрлэсэн, эхний мастер IDE
CDROM
мэдэхгүй
мэдэхгүй
Эхний хоёр дахь IDE
Хоёр дахь хатуу диск
мэдэхгүй
мэдэхгүй
20 ГБ, IBM үйлдвэрлэсэн, хоёр дахь мастер IDE
Эхний IDE хянагч
14
0x1f0
Сүлжээний карт
мэдэхгүй
мэдэхгүй
&intel; 10/100
Модем
мэдэхгүй
мэдэхгүй
&tm.3com; 56K факс модем, COM1 дээр зоогдсон
…
Өөрийнхөө өгөгдлийг нөөцөлж авах
Хэрэв таны FreeBSD суулгах гэж байгаа компьютерт чухал мэдээлэл
байвал, уг мэдээллээ нөөцөлж хадгалж авах нь зүйтэй бөгөөд уг
нөөцөлсөн мэдээллээ зөв хадгалснаа шалгах хэрэгтэй. FreeBSD-н суулгах
явц нь диск уруу бичиж эхлэхээсээ өмнө танаас лавлаж асуудаг бөгөөд
хэрэв нэг бичигдээд эхэлбэл буцаах арга байхгүй.
FreeBSD-г хаана суулгахаа шийдэх
Хэрэв та FreeBSD-д бүх дискээ хэрэглүүлнэ гэж бодож байвал
энэ хэсэгт анхаарлаа хандуулалгүй цааш нь унших хэрэгтэй.
Харин, хэрэв та FreeBSD-г өөр үйлдлийн системтэй хамт
хэрэглэнэ гэж бодож байвал диск дээр өгөгдөл хэрхэн байрладаг
мөн хэрхэн ажилладаг талаар үндсэн мэдлэгтэй байх хэрэгтэй.
&os;/&arch.i386; дээрх дискний өгөгдөл байрлуулалт
Компьютерийн диск нь хэд хэдэн хэсэгт хэсэгчилж болдог.
Эдгээр хуваагдсан хэсгүүдийг нь partitions буюу хуваалтууд
гэж нэрлэдэг. &os; нь дотроо бас хуваалтуудтай болохоор
энэ нэрлэлт нь ойлгомжгүй болж болох юм. Тийм болохоор
эдгээр дискний хэсэгчлэлүүдийг дискний зүсмэлүүд буюу
ердөө л зүсмэлүүд гэж &os; үздэг. Жишээ нь PC-ийн дискний хуваалтууд
дээр ажилладаг FreeBSD-ийн fdisk хэрэгсэл
хуваалтуудын оронд зүсмэлүүдийг хэрэглэдэг.
Анхнаасаа компьютерийн нэг дискийг зөвхөн дөрөв
хувааж болохоор зохиосон байна. Эдгээр хуваалтуудыг
primary partitions буюу анхдагч хуваалтууд гэж
нэрлэдэг. Энэ хязгаарлалтыг тойрон гарч дөрвөн хуваалтаас илүүг зөвшөөрөхийн тулд шинэ
хуваалтын арга үүссэн бөгөөд түүнийг extended partition
буюу өргөтгөсөн хуваалт гэж нэрлэжээ. Диск зөвхөн
ганцхан өргөтгөсөн хуваалт агуулж болно. Өргөтгөсөн хуваалт дотор
хичнээн бол хичнээн logical partitions
буюу логик хуваалтууд агуулж болдог байна.
Хуваалт болгон partition ID буюу хуваалтын ID дугаар
агуулж байдаг бөгөөд энэ дугаар нь тухайн хуваалтын төрлийг илэрхийлж
байдаг. FreeBSD төрлийн хуваалтууд нь 165 гэсэн
ID дугаартай байдаг.
Үйлдлийн систем болгон дискний хуваалтуудыг таних өөр
өөрийн арга хэрэглэдэг. Жишээлбэл DOS буюу түүнтэй ижил төрлийн
&windows; системүүд нь дискний хуваалтыг танихын тулд
үсэгчлэн дугаарласан диск аргыг хэрэглэдэг бөгөөд
C: үсгээр эхлэж тэмдэглэдэг.
FreeBSD нь primary partition буюу дискний анхдагч хуваалт дээр суугдах ёстой.
FreeBSD таны үүсгэсэн файлуудыг, бас өөрийнхөө файлуудыг энэ хуваалт дээр
хадгалдаг. Хэрэв танд олон диск байвал мөн та тэдгээр дээр эсвэл тэдний зарим дээр
FreeBSD төрлийн хуваалт үүсгэж болно. FreeBSD суулгах үедээ дискний нэг хуваалтыг бэлэн байлгах хэрэгтэй.
Энэ хуваалт нь таны урьдчилан бэлдсэн хоосон хуваалт юм уу эсвэл онц шаардлагагүй
өгөгдөл хадгалсан хуваалт байсан ч болно.
Хэрэв та өөрийн бүх диск дэх бүх хуваалтыг хэрэглэж байсан бол тэдгээрийн
нэгийг нь FreeBSD-д зориулж ямар нэгэн үйлдлийн системд байдаг
хэрэгслийг ашиглан хоосон болгох хэрэгтэй (жишээ нь, DOS or &windows;
дээр байдаг fdisk програм).
Хэрэв танд илүүчилж болохоор хуваалт байвал тэр хэсгийг бас хэрэглэж болно.
Гэхдээ та өмнө нь байж байсан хуваалтын хэмжээг ихэсгэж юм уу багасгаж хэрэглэж
хэрэгтэй болно.
FreeBSD суугдаж чадах хамгийн бага хэмжээ бол 100 MБ билээ.
Гэхдээ энэ хэмжээ бол өөрийнхөө файлуудыг хадгалахад бараг
хүрэлцэхээргүй хамгийн бага хэмжээ юм.
Арай боломжийн бага хэмжээ бол график орчныг оруулалгүйгээр 250 MБ
хэмжээ юм. Хэрэв график орчинг оруулбал 350 MБ болно.
Хэрэв та гуравдагч програм зохиогчдын програмыг суулгаж хэрэглэнэ
гэж бодож байвал мэдээж түүнээс илүү хэмжээ хэрэгтэй.
Та &partitionmagic; гэдэг үнэтэй
програмыг, эсвэл GParted зэрэг үнэгүй програмыг
FreeBSD-д зориулж дискэндээ зай гаргахад хэрэглэж болох юм. Ийм үйлдэлд
зориулагдсан CDROM дээр буй tools сан дотор FIPS
ба PResizer гэсэн хоёр үнэгүй програм байдаг.
Эдгээр програмыг хэрэглэх бичиг баримт нь уг сан дотор нь бас бий.
FIPS, PResizer, мөн
&partitionmagic; гэсэн програмууд нь
&ms-dos; -с эхлээд &windows; ME хүртэлх үйлдлийн системд хэрэглэгддэг
FAT16 болон FAT32
хуваалтуудын хэмжээг ихэсгэж багасгахад хэрэглэгддэг.
&partitionmagic; ба
GParted нар NTFS
төрлийн хуваалт дээр ажиллаж чаддаг. GParted нь
SystemRescueCD зэрэг хэд хэдэн
Live CD тархацуудад байдаг.
µsoft; Vista хуваалтуудын хэмжээг дахин өөрчлөхөд
асуудалтай байгаа талаар мэдээлэл бий. Ийм үйлдэл хийхийг оролдох үедээ
Vista-ийн суулгалтын CDROM-той байхыг зөвлөж байна. Мөн иймэрхүү дисктэй
ажиллах ажлуудыг хийж гүйцэтгэхээсээ өмнө нөөцлөлтийг хийх нь маш
чухал юм.
Эдгээр хэрэгслийг буруу ашиглавал дискэн дээр байгаа мэдээлэл тань устах болно.
Тэдгээрийг хэрэглэхээсээ өмнө өөрийнхөө өгөгдлийг нөөцөлж хадгалж авах хэрэгтэй.
Байгаа дискний хуваалтыг өөрчлөлгүйгээр хэрэглэх нь
Жишээлбэл, &windows; систем суулгасан 4 ГБ диск танд байгаа
гэж бодъё. Мөн та тэр дискийг 2 ГБ хэмжээгээр C: ба
D: гэж хоёр хуваасан байгаа. Танд
C: дээр 1 ГБ, D: дээр
0.5 ГБ өгөгдөл хадгалсан байгаа гэж үзье.
Энэ бол үсэгчлэн тэмдэглэсэн хоёр хуваалт танд байна гэсэн үг.
Та D: дээр байгаа бүх өгөгдлийг
C: руу хуулж чөлөөлөөд түүн дээр
FreeBSD суулгаж болно.
Байгаа хуваалтын хэмжээг сунгаж өөрчлөх
Танд &windows; суулгасан 4 ГБ диск байна гэж үзье.
&windows; суулгах үедээ та зөвхөн C:
гэж нэрлэсэн 4 ГБ хэмжээтэй ганцхан бүхэл хуваалт үүсгэжээ.
Та одоогоор уг хэмжээний 1.5 ГБ-ийг ашигласан гэж бодоцгооё. Тэгээд та
уг дискний 2 ГБ хэмжээ дээр FreeBSD суулгахыг хүссэн гэж авч үзье.
FreeBSD-г суулгахын тулд доор дурдсанаас аль нэгийг хийх болно:
&windows; дээр байсан өгөгдлөө нөөцөлж хадгалж аваад
&windows;-г дахин суулгаж гэхдээ түүндээ 2 ГБ хэмжээ үүсгэж хэрэглэх.
&partitionmagic; мэтийн програм ашиглаж
&windows;-н дискний хэмжээг дээрх хэмжээнд тохируулж өөрчлөх.
Alpha дээрх дискний байрлуулалт
Alpha
Танд Alpha дээр FreeBSD-г суулгах тусгайлан бэлдсэн диск хэрэгтэй.
Өөр үйлдлийн системтэй хамт дискийг энэ үед хэрэглэж болохгүй. Танд байгаа
Alpha машины төрлөөс хамаараад хэрэв уг дискнээс ачаалж болж л байвал
энэ диск нь SCSI юм уу эсвэл IDE диск байж болно.
Digital / Compaq -н гарын авлагад заасны дагуу
SRM оруулгыг том үсгээр харуулдаг. SRM-д том жижиг
үсгүүд нь ялгаатай.
Машиндаа буй дискний нэр болон төрлийг мэдэхийн тулд
SHOW DEVICE тушаалыг SRM консолд бичдэг:
>>>SHOW DEVICE
dka0.0.0.4.0 DKA0 TOSHIBA CD-ROM XM-57 3476
dkc0.0.0.1009.0 DKC0 RZ1BB-BS 0658
dkc100.1.0.1009.0 DKC100 SEAGATE ST34501W 0015
dva0.0.0.0.1 DVA0
ewa0.0.0.3.0 EWA0 00-00-F8-75-6D-01
pkc0.7.0.1009.0 PKC0 SCSI Bus ID 7 5.27
pqa0.0.0.4.0 PQA0 PCI EIDE
pqb0.0.1.4.0 PQB0 PCI EIDE
Дээрх жишээ нь Digital Personal Workstation
433au машиных бөгөөд гурван диск холбогдсон байна. Эхнийх нь
CDROM хөтлөгч DKA0 нэртэй байгаа бөгөөд
бусад хоёр диск нь
DKC0 ба
DKC100 гэсэн нэртэй байна.
DKx гэж эхэлсэн дискнүүд нь
SCSI диск юм. Жишээ нь DKA100
гэдэг нь SCSI диск бөгөөд SCSI-н эхний шугам (A) дээр буй ID 1
дискийг илэрхийлж байхад, DKC300 гэдэг нь
гуравдагч шугам (C) дээр буй SCSI ID 3 дискийг зааж байна.
PKx гэдэг нь SCSI гол үндсэн шугамыг хэлж байна.
SHOW DEVICE тушаалд харуулснаар бол SCSI
CDROM төхөөрөмж нь бусад SCSI хатуу диск шиг харуулагддаг.
IDE дискнүүд нь DQx гэж илэрхийлэгдэж байхад
гол шугам нь PQx гэж нэрлэгддэг.
Сүлжээний нарийвчилсан тохируулгаа мэдэх
Хэрэв та FreeBSD-н суулгацыг интернэт холболттой хийнэ гэж
бодож байвал (жишээ нь, суулгацыг FTP эсвэл NFS серверээс татан суулгаж байвал),
та сүлжээнийхээ тохируулгыг мэдэж байх хэрэгтэй. Ийм мэдээллийг суулгах үед
танаас лавлаж асуугаад, тохируулж интернэтэд холбогддог.
Дотоод сүлжээ эсвэл Кабель/DSL Модемоор холбогдох
Хэрэв та дотоод сүлжээнд холбогдсон байгаа юм уу эсвэл кабел, DSL-ээр холбогдохоор бол
дараах тохируулах мэдээллийг мэдсэн байх хэрэгтэй:
IP хаяг
Анхны gateway буюу гарцын IP хаяг
Hostname буюу серверийн нэр
DNS сервер IP хаяг
Subnet Mask буюу дэд сүлжээний баг (тусгаарлан ангилах дугаар)
Хэрэв та эдгээр мэдээллийг мэдэхгүй байгаа бол уг сүлжээ хариуцагч юм уу
интернэт уруу холбогдох байгууллага уруу хандах хэрэгтэй.
Гэтэл тэд танд, эдгээр мэдээлэл нь
DHCP ашиглаж автоматаар тохируулагдана гэж хэлж магадгүй.
Хэрэв тийм бол та эдгээр мэдээллийг заавал мэдсэн байх албагүй
бөгөөд энэ хэсгийг зүгээр санаад авахад илүүдэхгүй.
Модем хэрэглэж холбогдох
Хэрэв та интернэтээр хангагч байгууллага уруу ердийн модем ашиглан
утсаар холбогддог бол, та мөн FreeBSD-г интернэтээр суулгаж болох бөгөөд
жаахан удах л байх даа.
Дараах зүйлсийг мэдэж байх шаардлагатай:
ISP буюу интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчийн холбогдох утасны дугаар
Модемийн хэрэглэх COM: портын дугаар
Интернэтийн үйлчилгээ үзүүлэгчид бүртгүүлсэн хэрэглэгчийн нэр болон нууц үг
FreeBSD-н алдааны бүртгэл
FreeBSD төсөл нь гаргаж буй хувилбар болгоноо алдаагүй баттай байлгахыг
чармайж байдаг боловч зарим тохиолдолд жижиг алдаанууд гарах тохиолдол үүсдэг. Маш ховор
үед ийм алдаа суулгах үед гардаг. Эдгээр алдааг илрүүлж засаад, энэ тухайгаа
FreeBSD алдааны бүртгэл
хуудсан дээр тэмдэглэж бичдэг. Та суулгаж байх үед ийм хүндрэлтэй тулгарахгүйн тулд энэ хуудас уруу
орж шалгах хэрэгтэй.
Хувилбар бүрд гарсан алдаануудыг бүх хувилбартай нь жагсаасан бүртгэлийг
FreeBSD-н вэб хуудасны
хувилбарын мэдээлэл хэсэгт харж болно.
FreeBSD-н суулгац файлуудыг бэлдэх
FreeBSD-г суулгах явц нь дараах байршилд буй файлаас гүйцэтгэгдэж болно:
Дотоод төхөөрөмжөөс
CDROM эсвэл DVD
Уг компьютерт буй DOS хэсгээс
SCSI эсвэл QIC бичлэгээс
Уян дискнээс
Сүлжээ
FTP хаягнаас. Хэрэв шаардлагатай бол галт хана эсвэл HTTP проксигоор дамжина
NFS сервер
Зориулалтын параллел юм уу цуваа холболт
Хэрэв та FreeBSD -н суулгацыг CD эсвэл DVD хэлбэрээр авсан бол
танд хэрэгтэй бүх зүйл бэлэн болох бөгөөд энэ хэсгийг алгасаад дараагийн
хэсэг уруу шилжиж болно.
().
Хэрэв та FreeBSD-н суулгац файлуудыг бэлдэж аваагүй бол
хэсэг уруу очиж дээрх байршлаас
хэрхэн бэлдэж авах талаар тайлбарласныг уншина уу. Тэр хэсгийг уншиж
дуусаад буцаж эндээс
хэсэг уруу орох хэрэгтэй.
Эхлэн ачаалах төхөөрөмжийг бэлдэх
FreeBSD суулгац нь таны компьютер ачаалах үед эхэлдэг—
энэ нь өөр үйлдлийн системээс эхлүүлдэг програм биш.
Таны компьютер ердийн үед хатуу дискэн дээр суугдсан үйлдлийн
системээр эхлэж ачаалагддаг. Гэхдээ үүнийг бас
ачаалагдаж болдог
уян дискнээс эхлүүлж болохоор
тохируулж болдог. Орчин үеийн ихэнх компьютерууд CDROM дотор буй
CDROM дискнээс эхлэн ачаалагдаж чаддаг.
Хэрэв та FreeBSD-г CDROM эсвэл DVD дээр (худалдаж авсан юм уу
эсвэл өөрөө бэлдэж авсан бол) бэлдэж авсан бөгөөд таны компьютер
CDROM эсвэл DVD-ээс эхлэн ачаалагдаж болдог (ихэнх BIOS дээр Boot
Order буюу ачаалах дараалал
гэсэн эсвэл үүнтэй төсөөтэй
сонголтоор тохируулагддаг) бол энэ хэсгийг уншилгүй алгасаж болно.
FreeBSD-н CDROM болон DVD дээр байгаа файлууд нь нэмэлт зүйлс шаардалгүй
шууд суугдах боломжтой.
Ачаалагдаж болдог уян диск бэлдэхийн тулд дараах алхмыг гүйцэтгэнэ:
Ачаалагддаг уян дискний Image буюу дүрс файлыг бэлдэх
Ачаалагддаг дискнүүд нь таны суулгац файлыг хадгалсан төхөөрөмжний
floppies/ сан дотор байрладаг бөгөөд мөн
ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/releases/<arch>/<version>-RELEASE/floppies/.
хаягнаас бас хуулагдаж болно. <arch> болон
<version> -ны оронд хүссэн архитектур ба хувилбараа орлуулах хэрэгтэй.
Жишээ нь &os;/&arch.i386; &rel.current;-RELEASE хувилбарын ачаалагддаг уян дискийг
хаягаас татаж авна.
Уян дискний images буюу дүрс файл нь .flp гэсэн өргөтгөлтэй байдаг.
floppies/ сан нь янз бүрийн дүрс файл агуулж байдаг бөгөөд
суулгах төхөөрөмж болон FreeBSD-нхээ хувилбарт тохируулан сонголт хийдэг.
Ихэнх тохиолдолд танд дөрвөн ширхэг уян диск хэрэг болно. Тэдгээр нь
boot.flp,
kern1.flp,
kern2.flp болон
kern3.flp юм. Уг санд буй
README.TXT файлаас уг уян дисктэй холбоотой сүүлийн үеийн
мэдээллийг шалгаарай.
Эдгээр дүрс файлыг татаж авах FTP програм нь binary mode
буюу хоёртын файлын хэлбэр горимоор татаж авах ёстой. Зарим вэб хөтөч програмууд нь
текст (эсвэл
ASCII) горим хэрэглэдэг бөгөөд ийм үед таны уян
диск анхлан ачаалагдаж чадахгүй.
Уян диск бэлдэх
Татаж авсан дүрс файл болгонд нэг уян диск бэлдэх ёстой.
Уг дискнүүд нь ямар нэгэн алдаагүй байх шаардлагатай.
Шалгах хамгийн амар арга бол шууд форматлах буюу цэвэрлэх
хэрэгтэй. Урьдчилан цэвэрлэсэн дискэнд итгэх хэрэггүй.
&windows; -н цэвэрлэдэг хэрэгсэл нь дискэн дээр байгаа
эвдэрсэн хэсгийг мэдээлдэггүй бөгөөд тэдгээрийг зүгээр
bad буюу муу
гэж тэмдэглээд өнгөрдөг.
Шинэ диск хэрэглэн суулгах үйлдэл хийхийг танд зөвлөж байна.
Хэрэв таны FreeBSD-г суулгах явц гацах, эвдрэх, ямар нэг
гаж нөлөө үзүүлбэл та хамгийн түрүүнд уян дискээ хардах хэрэгтэй.
Шинэ дискэнд дүрс файлаа бичээд дахин оролдоорой.
Дүрс файлыг уян диск уруу бичих
.flp файлууд нь диск уруу зүгээр
хуулдаг энгийн файл биш юм.
Тэд бол дискний бүхэл бүтцийг агуулсан дүрс файл.
Тийм болохоор ийм файлыг диск уруу шууд хуулж болохгүй.
Харин, дүрс файлыг диск уруу буулгах тусгай хэрэгсэл ашигладаг.
DOS
Хэрэв та &ms-dos;/&windows; үйлдлийн систем дээр ажиллаж байгаа бол
fdimage хэрэгсэл хэрэглэх хэрэгтэй.
Хэрэв уян дискнүүд CDROM дээр байгаа бөгөөд таны
CDROM E: гэж танигдсан бол та дараах тушаалыг өгөх
хэрэгтэй:
E:\> tools\fdimage floppies\boot.flp A:
Энэ тушаалыг уян дискээ сэлгэж .flp файл болгонд гүйцэтгээд
дараа нь дэс дараалан тэмдэглэх хэрэгтэй.
.flp файлын байрлалаас хамааран тушаалаа тохируулж өгөх хэрэгтэй.
Хэрэв танд CDROM байхгүй бол fdimage нь FreeBSD-н FTP
багажнууд
сангаас хуулагдах боломжтой.
Хэрэв та уян дискийг &unix; системээс бэлдэж байгаа бол(
өөр FreeBSD системээс) та &man.dd.1; тушаалыг ашиглан дүрс файлыг
уян диск дээр буулгаж болно. FreeBSD дээр:
&prompt.root; dd if=boot.flp of=/dev/fd0
FreeBSD дээр /dev/fd0 гэхээр эхний уян дискний
хөтлөгч уруу ханддаг ( A: төхөөрөмж).
/dev/fd1 гэвэл
B: төхөөрөмж гэх мэтчилэн үргэлжилдэг.
Бусад &unix; төрлийн систем дээр уян дискний төхөөрөмж нь өөр өөр
нэртэй байж болох бөгөөд шаардлагатай бол
тухайн системийн бичиг баримтаас лавлах хэрэгтэй.
Та одоо FreeBSD-н суулгацыг эхлүүлэхэд бэлэн боллоо.
Суулгацыг эхлүүлэх
Дараах мэдэгдлийг харах хүртэл суулгац програм нь таны
диск(нүүд)эд ямар нэгэн өөрчлөлт хийдэггүй:
Last Chance: Are you SURE you want continue the installation?
If you're running this on a disk with data you wish to save then WE
STRONGLY ENCOURAGE YOU TO MAKE PROPER BACKUPS before proceeding!
We can take no responsibility for lost disk contents!
Үүнийг орчуулбал:
Сүүлийн боломж: Та суулгацыг үргэлжлүүлэхдээ ИТГЭЛТЭЙ байна уу?
Хэрэв та хэрэгтэй мэдээллээ хадгалсан дискнээс уг суулгацыг
эхлүүлж байгаа бол, эхлүүлэхээсээ өмнө ӨӨРИЙНХӨӨ ӨГӨГДЛИЙГ НАЙДВАРТАЙ ХАДГАЛЖ
АВАХЫГ БИД ЗӨВЛӨЖ БАЙНА!
Дискэнд буй өгөгдөлд учирсан эвдрэлд бид хариуцлага хүлээхгүй!
Суулгац програм нь энэ анхааруулга хүртэл дискэнд
өөрчлөлт хийлгүйгээр цуцалж гарах боломжтой. Хэрэв та ямар нэгэн
зүйл буруу тохируулсан юм уу өөрчлөх ёстой гэж бодож байвал, энэ мөчид
та компьютераа унтраахад ямар ч эвдрэл үүсэхгүй.
Эхлэн ачаалалт
&i386; системд эхлэн ачаалах
Компьютер унтарсан үеэс эхлэх хэрэгтэй.
Компьютерийг асаана. Эхлэх үед дэлгэц дээр системийн BIOS-н
үндсэн тохируулга уруу ордог гарын товчлолыг харуулдаг. Энэ нь голдуу
F2, F10,
Del, эсвэл
Alt
S
гэсэн товчлолуудын нэг нь байдаг. Дэлгэцэнд юу гэж заасан байна,
уг товлолыг дарж BIOS-н тохируулга уруу орох хэрэгтэй. Зарим тохиолдолд, эхлэх
үед график зураг харуулдаг бөгөөд голдуу Esc товч дарснаар
уг зургийг болиулж хүссэн текстээ дэлгэцэнд харах боломжтой.
Систем аль төхөөрөмжөөс эхлэж ачаалах вэ гэсэн тохируулгыг олох хэрэгтэй.
Энэ нь голдуу Boot Order буюу эхлэх дараалал
гэсэн хэсэгт байдаг
бөгөөд ачаалж болох
Floppy, CDROM,
First Hard Disk гэсэн ачаалж болох төхөөрөмжийн
жагсаалтыг агуулсан байдаг.
Хэрэв та уян дискнээс ачаална гэж бодсон бол уг жагсаалтнаас
уян дискийг сонгох хэрэгтэй. Эсвэл та CDROM -ноос эхэлж ачаална гэж
бодож байвал түүнийг сонгох хэрэгтэй. Аль нь зөв эсэхээ мэдэхгүй
эргэлзэж байгаа бол уг компьютертай цуг ирдэг гарын авлагаас хараарай.
Тохирсон өөрчлөлтөө хийж хадгалаад гарна. Компьютер ингэсний дараа
шинээр дахин ачаалагдаж эхэлнэ.
Хэрэв та
дээр заасан шиг уян диск бэлдсэн бол,
boot.flp файлыг агуулсан уян диск нь эхнийх нь бөгөөд
шинээр ачаалагдах үед тэр уян диск нь хөтлөгч дотор байх ёстой.
Хэрэв та CDROM -с эхэлж ачаалж байгаа бол компьютераа асаангуутаа
CDROM уруу дискээ хийж эхлүүлэх хэрэгтэй.
Хэрэв таны компьютер асаад, өмнө суусан байсан үйлдлийн системнээс
ердийнхөөрөө эхлэж байвал шалтгаан нь доор дурдсанаас аль нэг нь байж болно:
Ачаалах явцаас өмнө нь амжиж дискээ оруулаагүй байх. Дискээ оруулаад
компьютераа дахин шинээр ачаал.
Өмнө хийсэн BIOS -ийн өөрчлөлт зөв хийгдээгүй байх. Уг өөрчлөх үйлдлийг дахин
хийж зөв тохируулгыг хийх.
Магадгүй таны бэлдсэн төхөөрөмжөөс эхлэж ачаалах үйлдлийг таны BIOS
дэмжээгүй байж болно.
FreeBSD ачаалагдаж эхлэнэ. Хэрэв та CDROM -ноос эхлүүлсэн бол
дараах зүйлтэй адилхан мэдэгдэл харах болно (хувилбарын хэсгийг оруулаагүй болно):
Booting from CD-Rom...
CD Loader 1.2
Building the boot loader arguments
Looking up /BOOT/LOADER... Found
Relocating the loader and the BTX
Starting the BTX loader
BTX loader 1.00 BTX version is 1.01
Console: internal video/keyboard
BIOS CD is cd0
BIOS drive C: is disk0
BIOS drive D: is disk1
BIOS 639kB/261120kB available memory
FreeBSD/i386 bootstrap loader, Revision 1.1
Loading /boot/defaults/loader.conf
/boot/kernel/kernel text=0x64daa0 data=0xa4e80+0xa9e40 syms=[0x4+0x6cac0+0x4+0x88e9d]
\
Хэрэв та уян дискнээс эхлүүлж байгаа бол дараах мэдэгдэлтэй ижил
бичиглэлийг харна (хувилбарын хэсгийг оруулаагүй болно):
Booting from Floppy...
Uncompressing ... done
BTX loader 1.00 BTX version is 1.01
Console: internal video/keyboard
BIOS drive A: is disk0
BIOS drive C: is disk1
BIOS 639kB/261120kB available memory
FreeBSD/i386 bootstrap loader, Revision 1.1
Loading /boot/defaults/loader.conf
/kernel text=0x277391 data=0x3268c+0x332a8 |
Insert disk labelled "Kernel floppy 1" and press any key...
Уг зааврын дагуу
boot.flp дискийг гаргаад
kern1.flp дискийг оруулаад
Enter товчийг дараарай. Эхний дискнээс эхэлж ачаалаад
дараа нь шаардсан дискнүүдийг нь дараалан оруулах хэрэгтэй.
Уян диск эсвэл CDROM-ны алинаас нь ч эхлүүлсэн бай гэсэн
&os;-ийн ачаалагч эхлүүлэгч цэсэнд тулж ирдэг:
Арван секунд хүлээх, эсвэл шууд Enter товч дарж болно.
Alpha систем дээр эхлүүлэх
Alpha
Компьютераа унтраастай үед эхэлнэ.
Асаагаад эхлүүлэх хэсэг гарч иртэл хүлээнэ.
Хэрэв та
дээр заасан шиг уян диск бэлдсэн бол,
boot.flp файлыг агуулсан уян диск нь эхнийх нь бөгөөд
шинээр ачаалагдах үед тэр уян диск нь хөтлөгч дотор байх ёстой.
Тэгээд дараах тушаалыг өгөх хэрэгтэй
(уян дискний хөтлөгчийн нэрийг өөрийнхөөрөө бичих хэрэгтэй):
>>>BOOT DVA0 -FLAGS '' -FILE ''
Хэрэв CDROM -оос эхлүүлсэн бол дараах тушаалыг өгнө
( CDROM-ийн нэр нь таны компьютерийнх байх хэрэгтэй):
>>>BOOT DKA0 -FLAGS '' -FILE ''
FreeBSD ачаалагдаж эхлэнэ. Хэрэв та уян дискнээс эхэлсэн бол
дараах хэсэгт тулна:
Insert disk labelled "Kernel floppy 1" and press any key...
Уг зааврын дагуу
boot.flp дискийг гаргаад
kern1.flp дискийг оруулаад
Enter товчийг дараарай.
Уян диск эсвэл CDROM ны алинаас нь ч эхлүүлсэн бай
дараах хэсэгт тулж ирдэг:
Hit [Enter] to boot immediately, or any other key for command prompt.
Booting [kernel] in 9 seconds... _
Арван секунд хүлээх, эсвэл шууд Enter товч. Энэ нь
цөмийн тохируулах цэс уруу хөтөлнө.
&sparc64; систем дээр эхлүүлэх
Ихэнх &sparc64; системүүд нь дискнээс автоматаар эхлэхээр
тохируулагдсан байдаг. &os; суулгахын тулд та сүлжээгээр юм уу
эсвэл CDROM-оос эхлүүлэх шаардлагатай. Энэ нь PROM (OpenFirmware)
руу орохыг танаас шаарддаг.
Ингэхийн тулд системийг дахин ачаалж эхлүүлэх үеийн мэдэгдэл
гарч ирэхийг хүлээх хэрэгтэй. Энэ нь тухайн загвараас шалтгаалах
боловч доор дурдсантай төстэй харагдах ёстой:
Sun Blade 100 (UltraSPARC-IIe), Keyboard Present
Copyright 1998-2001 Sun Microsystems, Inc. All rights reserved.
OpenBoot 4.2, 128 MB memory installed, Serial #51090132.
Ethernet address 0:3:ba:b:92:d4, Host ID: 830b92d4.
Хэрэв таны систем дискнээс энэ үед ачаалж эхэлбэл та PROM хүлээх мөрөнд
орохын тулд
L1A
эсвэл
StopA
товчлуурын хослолыг дарах юм уу эсвэл цуваа консолоос (жишээ нь &man.tip.1;
эсвэл &man.cu.1; дээр ~#-г ашиглан) BREAK-г
илгээх хэрэгтэй. Энэ нь иймэрхүү харагдах болно:
ok
ok {0}
Энэ нь зөвхөн нэг CPU-тай системүүд дээр хэрэглэгддэг
хүлээх мөр юм.
Энэ нь SMP системүүд дээр хэрэглэгддэг хүлээх мөр юм.
тоо нь идэвхтэй байгаа CPU-ийн тоог илэрхийлдэг.
Энэ хүрэхэд өөрийн хөтөчдөө CDROM-оо хийгээд PROM хүлээх мөрөөс
boot cdrom тушаалыг бичих хэрэгтэй.
Төхөөрөмжийн шалгаж бүртгэсэн хэсгийг харах
Сүүлд нь урсаж өнгөрдөг хэдэн зуун мөр текст нь
дэлгэцийн түр хадгалагч уруу хадгалагддаг бөгөөд
сүүлд дахин харж болдог.
Түр хадгалагдсан мөрийг дахин харахын тулд Scroll Lock
товч дараарай. Энэ нь дэлгэцэнд урсаж өнгөрсөн текстүүдийг дээш нь эргүүлж
харах боломж өгдөг. Та дээш заасан сум товчоор юм уу эсвэл
PageUp мөн PageDown товчнуудаар дээш доош гүйлгэн
харж болно. Scroll Lock товчийг дахин дарж гулгуулах үйлдлээ зогсоодог.
Та уг товчийг дарж дээш гулгуулан харах хэрэгтэй. Энэ нь цөм хэрхэн төхөөрөмжүүдийг
таньсан тухай харуулдаг. Та дээр харуулсантай ижил
бичиглэл харах бөгөөд харин төхөөрөмжүүдийн нэрс нь таны компьютерийнхаас өөр байж магадгүй.
Төхөөрөмж таньсан бүртгэл бичлэг
avail memory = 253050880 (247120K bytes)
Preloaded elf kernel "kernel" at 0xc0817000.
Preloaded mfs_root "/mfsroot" at 0xc0817084.
md0: Preloaded image </mfsroot> 4423680 bytes at 0xc03ddcd4
md1: Malloc disk
Using $PIR table, 4 entries at 0xc00fde60
npx0: <math processor> on motherboard
npx0: INT 16 interface
pcib0: <Host to PCI bridge> on motherboard
pci0: <PCI bus> on pcib0
pcib1:<VIA 82C598MVP (Apollo MVP3) PCI-PCI (AGP) bridge> at device 1.0 on pci0
pci1: <PCI bus> on pcib1
pci1: <Matrox MGA G200 AGP graphics accelerator> at 0.0 irq 11
isab0: <VIA 82C586 PCI-ISA bridge> at device 7.0 on pci0
isa0: <iSA bus> on isab0
atapci0: <VIA 82C586 ATA33 controller> port 0xe000-0xe00f at device 7.1 on pci0
ata0: at 0x1f0 irq 14 on atapci0
ata1: at 0x170 irq 15 on atapci0
uhci0 <VIA 83C572 USB controller> port 0xe400-0xe41f irq 10 at device 7.2 on pci
0
usb0: <VIA 83572 USB controller> on uhci0
usb0: USB revision 1.0
uhub0: VIA UHCI root hub, class 9/0, rev 1.00/1.00, addr1
uhub0: 2 ports with 2 removable, self powered
pci0: <unknown card> (vendor=0x1106, dev=0x3040) at 7.3
dc0: <ADMtek AN985 10/100BaseTX> port 0xe800-0xe8ff mem 0xdb000000-0xeb0003ff ir
q 11 at device 8.0 on pci0
dc0: Ethernet address: 00:04:5a:74:6b:b5
miibus0: <MII bus> on dc0
ukphy0: <Generic IEEE 802.3u media interface> on miibus0
ukphy0: 10baseT, 10baseT-FDX, 100baseTX, 100baseTX-FDX, auto
ed0: <NE2000 PCI Ethernet (RealTek 8029)> port 0xec00-0xec1f irq 9 at device 10.
0 on pci0
ed0 address 52:54:05:de:73:1b, type NE2000 (16 bit)
isa0: too many dependant configs (8)
isa0: unexpected small tag 14
orm0: <Option ROM> at iomem 0xc0000-0xc7fff on isa0
fdc0: <NEC 72065B or clone> at port 0x3f0-0x3f5,0x3f7 irq 6 drq2 on isa0
fdc0: FIFO enabled, 8 bytes threshold
fd0: <1440-KB 3.5” drive> on fdc0 drive 0
atkbdc0: <Keyboard controller (i8042)> at port 0x60,0x64 on isa0
atkbd0: <AT Keyboard> flags 0x1 irq1 on atkbdc0
kbd0 at atkbd0
psm0: <PS/2 Mouse> irq 12 on atkbdc0
psm0: model Generic PS/@ mouse, device ID 0
vga0: <Generic ISA VGA> at port 0x3c0-0x3df iomem 0xa0000-0xbffff on isa0
sc0: <System console> at flags 0x100 on isa0
sc0: VGA <16 virtual consoles, flags=0x300>
sio0 at port 0x3f8-0x3ff irq 4 flags 0x10 on isa0
sio0: type 16550A
sio1 at port 0x2f8-0x2ff irq 3 on isa0
sio1: type 16550A
ppc0: <Parallel port> at port 0x378-0x37f irq 7 on isa0
pppc0: SMC-like chipset (ECP/EPP/PS2/NIBBLE) in COMPATIBLE mode
ppc0: FIFO with 16/16/15 bytes threshold
plip0: <PLIP network interface> on ppbus0
ad0: 8063MB <IBM-DHEA-38451> [16383/16/63] at ata0-master UDMA33
acd0: CD-RW <LITE-ON LTR-1210B> at ata1-slave PIO4
Mounting root from ufs:/dev/md0c
/stand/sysinstall running as init on vty0
FreeBSD-дээр таны хүссэн төхөөрөмжийг зөв таньсан эсэхийг уг
бичлэг дээр тулгаж харах хэрэгтэй. Хэрэв төхөөрөмж олдоогүй бол
уг бичлэгт харуулагдахгүй. Өөрчлөн тохируулсан цөм
нь дууны карт зэрэг GENERIC цөмд байхгүй төхөөрөмжүүдийн
дэмжлэгийг нэмэх боломжийг танд олгодог.
&os; 6.2 болон түүнээс хойш гарсан хувилбаруудын хувьд
төхөөрөмжийг таних үйлдлийн дараагаар та -г
харах болно. Сумтай товчлуур ашиглан улс, бүс, эсвэл бүлэг сонгох
хэрэгтэй. Дараа нь Enter дарахад энэ нь
таны улс болон товчлуурын байрлалыг хялбараар тохируулах болно.
Мөн sysinstall програмаас хялбараар
гарч дахин эхэлж бас болно.
Улс сонгох цэс
Sysinstall-аас гарах
Сумтай товч хэрэглэж үндсэн цэснээс
Exit Install цэсийг сонгоно.
Дараах бичиглэл танд харуулагдана:
User Confirmation Requested
Are you sure you wish to exit? The system will reboot
(be sure to remove any floppies/CDs/DVDs from the drives).
[ Yes ] No
Хэрэв диск хөтлөгч дотор CDROM-г үлдээсэн хэвээр байгаа бол
&gui.yes; цэсийг сонгож системийг дахин эхлүүлнэ.
Хэрэв та уян дискнээс эхлүүлсэн бол дахин ачаалахаасаа өмнө
boot.flp дискийг гаргах хэрэгтэй.
Sysinstall-н танилцуулга
sysinstall бол FreeBSD төслөөс гаргасан
суулгац програм юм. Энэ нь консол дээр тулгуурлаж ажилладаг
бөгөөд зохих цэсийг нь ашиглаж суулгах явцыг хянаж тохируулдаг.
sysinstall-н цэс нь сумтай товч,
Enter буюу мөр нугалагч, Tab, Space буюу зай авагч
болон бусад товчнуудаар залагддаг. Эдгээр товчны тухай дэлгэрэнгүй мэдээлэл
sysinstall-н хэрэглэх зааварт бичээстэй буй.
Эдгээр мэдээллийг харахын тулд
Usage буюу хэрэглээ хэсэгт очоод
[Select] хэсгийг сонгож -д харуулсан шиг байдалд болгоод
Enter товч дарах хэрэгтэй.
Цэстэй хэрхэн ажиллах тухай заавар харуулагдана. Хэрэглэх
зааврыг уншиж дуусаад Enter товч дарж буцаад
үндсэн цэсэнд очно.
Sysinstall-н үндсэн цэсэнд Usage буюу хэрэглээг сонгох нь
Documentation буюу бичиг баримт цэсийг сонгох
Үндсэн цэснээс сумтай товч ашиглан Doc
цэсийг сонгоод Enter дарна.
Documentation буюу бичиг баримтын цэс сонгох
Энэ нь бичиг баримтыг харуулах болно.
Хамт ирсэн бичиг баримтыг нь унших хэрэгтэй.
Бичиг баримтыг үзэхийн тулд сумтай товч хэрэглэж сонгоод
Enter товч дарна. Уншиж дуусаад
Enter товч дарвал Documentation буюу бичиг баримтын
цэс уруу буцна.
Суулгацын үндсэн цэсэнд буцаж очихын тулд
Exit буюу гарах гэсэн цэсийг сонгоод
Enter товч дараарай.
Keymap буюу гарын товчлуур хуваарилалт цэсийг сонгох
Гарын товчлуурын хуваарилалтыг өөрчлөхийг хүсвэл
сумтай товчоор Keymap цэсийг сонгоод
Enter товч дарна. Энэ нь зөвхөн
стандарт буюу US америк гарын хуваарилалт хэрэглэдэггүй тохиолдолд л
танд хэрэгтэй.
Sysinstall-н үндсэн цэс
Өөр өөр гарын хуваарилалтыг та сумтай товчоор сонгоод
Space товч дарж сонгох бөгөөд дахин
Space дарж сонголтоо цуцлана.
Сонгож дуусаад &gui.ok; цэсийг сумтай товч ашиглан сонгоод
Enter товч дараарай.
Энэ харуулсан дэлгэцэнд зөвхөн зарим хэсгийг нь харуулсан болно.
Tab товч хэрэглэж &gui.cancel; цэсийг сонговол
анхдагч гарын хуваарилалтыг сонгоод үндсэн цэс уруу буцдаг.
Суулгацын Options буюу тохируулгууд нүүр
Options цэсийг сонгоод
Enter дарна.
Sysinstall-н үндсэн цэс
Sysinstall Options хэсэг
Анхдагч утга нь ихэнх хэрэглэгчдэд өөрчлөлтгүйгээр хэрэглэгдэхэд
хангалттай. Хувилбарын нэр нь суулгаж байгаа төрлөөсөө хамаарч өөр өөр байна.
Сонгогдсон цэсийн тайлбар нь дэлгэцийн доод хэсэгт цэнхэр дэвсгэртэй
бичигддэг. Тэмдэглэж хэлэхэд, Use Defaults цэсийг сонговол
бүх утгыг анхдагч утгад нь тохируулдаг.
F1 товч дарж сонголтын төрөл бүрийн мэдээлэл агуулсан
туслах мэдээллийг харж болно.
Q товч дарвал үндсэн цэсэнд буцаж очно.
Үндсэн суулгацыг эхлүүлэх
&unix; эсвэл FreeBSD үйлдлийн системийг сурч байгаа хүнд бол
Standard цэсийг сонгож үндсэн суулгацыг
эхлүүлэх хэрэгтэй. Сумтай товч хэрэглэн Standard
цэсийг сонгоод Enter товч дарвал үндсэн суулгац эхэлнэ.
Үндсэн суулгацыг эхлүүлэх нь
Дискний зайг зохицуулах
Таны эхний үйлдэл бол FreeBSD-д зориулж дискний зай бэлдэж түүндээ
нэр өгнө. Ингэснээр sysinstall уг дискийг таньж
бэлддэг. Үүнийг хийхийн тулд FreeBSD диск дээр байгаа
мэдээллийг хэрхэн уншиж хэрэглэдэг талаар мэдэх хэрэгтэй.
BIOS-н диск дугаарлалт
Өөрийнхөө систем дээр FreeBSD -г суулгаж тохируулахын тулд
зарим зүйлсийг анхаарч мэдэх хэрэгтэй. Ялангуяа та олон диск
хэрэглэдэг бол энэ нь тун чухал.
DOS
Microsoft Windows
Компьютер дээр BIOS-оос хамаарч ажилладаг
&ms-dos; эсвэл µsoft.windows; зэрэг үйлдлийн системүүдэд, BIOS
дискнүүдийг дугаарладаг бөгөөд уг үйлдлийн системүүд нь уг дугаарласан
өөрчлөлтийг нь дагаж ажилладаг. Энэ нь primary
master буюу анхны дискнээс
өөр дискнээс үйлдлийн систем
эхэлж ажиллах боломж өгдөг. Энэ арга нь
Ghost
эсвэл XCOPY зэрэг програм ашиглан
нэг дискний ерөнхий зургийг хуулж түүнтэй адилхан хоёр дахь диск уруу
хуулан системдээ найдвартай хадгалалт хийдэг хүмүүст тун хэрэгтэй байдаг.
Тэгээд, хэрэв эхний диск эвдрэх, эсвэл вирустаж гэмтэх зэрэг хүндрэл
гарвал, BIOS дээр дискнүүдийн дарааллыг өөрчилж хуулбарласан өгөгдөлтэй
дискнээс үйлдлийн системээ эхлүүлэн ажиллаж болдог.
Энэ нь бараг дискнүүдийн кабелийг хайрцгийг нь нээлгүйгээр
сольж байгаатай ижил юм.
SCSI
BIOS
SCSI диск хянагчтай системүүд нь голдуу
BIOS өргөтгөлтэй байдаг бөгөөд найм хүртэлх SCSI дискнүүдийг
иймэрхүү зарчмаар дараалуулж чаддаг.
Иймэрхүү арганд дассан хүнд FreeBSD арай өөрөөр
үйлчилдэг бөгөөд энэ нь их цочирдуулдаг.
FreeBSD BIOS-г ашигладаггүй бөгөөд BIOS-н логик дискний дугаарлалтыг
мэддэггүй
. Энэ нь ялангуяа яг адилхан дискэн дээр
дискний зургийг хуулбарласан үед бодсоноос өөр үйлчлэл үзүүлэхэд хүргэдэг.
FreeBSD-г хэрэглэх үедээ BIOS-г үргэлж өөрөөр нь диск дугаарлалт
хийлгэж, тэр чигээр нь үлдээх хэрэгтэй. Хэрэв та дискний дугаарлалтыг
өөрчлөхөөр бол, компьютерийнхаа хайрцгийг онгойлгож дискний сэлгүүр
болон залгууруудыг тохируулж залгах хэрэгтэй.
Билл болон Фрэд нарт тохиолдсон явдлыг авч үзэцгээе:
Билл өөрийнхөө хуучин Wintel компьютераа янзалж FreeBSD суулгаад
Фрэдэд өгөхөөр болжээ. Билл нэг SCSI хянагчтай бөгөөд түүний эхний SCSI
диск дээр FreeBSD-г суулгажээ.
Фрэд суулгасан системийг хэрэглэж эхлэв. Гэвч хэсэг өдрийн дараа
хуучин SCSI дискэн дээр зарим алдаанууд гараад байна гэж Биллд хэлжээ.
Хэдэн өдрийн дараа уг хүндрэлийг Билл засахаар шийджээ.
Тэгээд арынхаа өрөөнөөс уг дисктэй ижил, нөөц хадгалалт
хийсэн дискээ авчирчээ. Авчирсан дискэн дээрээ гадаргууны шалгалт хийхэд
ямар ч алдаагүй гэж гарч ирэв. Тэгэхээр нь нөхөр Билл тэр дискийг
SCSI хяналтын дөрөв дэх залгуур дээр залгаад эхний дискнээс дөрөв дэх диск уруу
нөөц image буюу хуулбар дүрс хийж авч гэнэ. Шинэ залгасан диск сайхан ажиллаж
байсан тул баярласан Билл уг дискийг цаашид хэрэглэхээр шийдээд
SCSI BIOS дээр үйлдлийн системийг ачаалах дискний дугаарыг дөрөв болгож
өөрчилжээ. FreeBSD-н эхлэх ачаалалт зүгээр байсан бөгөөд маш сайхан
ажиллаж эхлэв.
Фрэд цааш нь хэдэн хоног ажилласны дараа төдий удалгүй Билл болон Фрэд
хоёр FreeBSD-г шинэчлэх шинэ адал явдал хөөцөлдөх хүсэл төржээ. Билл SCSI хянагчийн
эхний дискийг аваад оронд нь үүнтэй ижилхэн өөр нөөцөлсөн
диск авчирж
залгав. Билл
FreeBSD -н шинэ хувилбарыг эхний SCSI диск дээр Фрэдийн шидэт интернэтээс FTP-ээс
татаж авсан уян дискнээс эхлүүлж суулгав. Суулгац маш амжилттай болжээ.
Фрэд гуай FreeBSD -н шинэ хувилбарыг хэдэн хоног туршиж үзээд
инженерийн салбарт хэрэглэхэд тун тохиромжтой юм байна гэсэн дүгнэлт өгч гэнэ.
Ингээд хуучин хувилбар дээр хийж байсан ажлуудаа хэрэглэх хэрэг болж гэнэ.
Тэгээд Фрэд гуай дөрөвдүгээр SCSI дискээ mount буюу холболт хийж
(өмнө суулгасан FreeBSD-н хуучин хувилбар) гэнэ. Фрэд гуайн нүдэнд
дөрөв дэх SCSI дискэн дээр өөрийнх нь хийж байсан ажлууд байхгүй байлаа.
Тэр өгөгдлүүд хаачсан бэ?
Эхний дискнээс дөрөв дэх диск уруу Билл гуай дүрс хуулалт
хийснээр дөрөв дэх диск нь хуулбар
болсон билээ.
Билл гуайн SCSI BIOS дээр дөрөв дэх дискнээс ачаалалт эхлүүлнэ
гэсэн тохиргоо бол тэнэглэл байжээ.
FreeBSD нь SCSI BIOS тохируулгыг үл харгалзан
эхний SCSI дискнээс эхлүүлсээр байсан байна.
BIOS дээр иймэрхүү өөрчлөлт хийснээр зарим ачаалах үйлдэл болон
ажиллуулагч тохируулгыг өөрчилдөг боловч,
FreeBSD эхлэх үедээ энэ тохируулгыг харгалзаж үздэггүй бөгөөд
өөрийнхөөрөө диск дугаарлалт хийж эхэлдэг.
Энд үзүүлснээр, систем нь эхний SCSI дискнээс эхэлсээр байсан бөгөөд
Фрэдийн бүх өгөгдөл дөрөв дээр биш эхний диск дээр байсан байна.
Хүмүүст бол дөрөв дэх SCSI дискнээс эхэлж байгаа мэт харагдсан байна.
Ийм үйлдэл болсны дараа ямар ч өгөгдөл устаж алга болоогүй болохыг
бид танд мэдэгдэж байгаадаа баяртай байна. Учир нь, хуучин эхний SCSI
дискийг буцааж залгаад Фрэдийн бүх өгөгдлийг буцааж авч чаджээ.
(Билл эхний дискнээс эхлүүлсэн байна).
Хэдийгээр бид нар SCSI дискэн дээр жишээ татсан боловч иймэрхүү үйлдэл
IDE диск дээр бас тохиолдож болно.
FDisk ашиглан дискний зүсмэл үүсгэх
Энэ хэсэгт хийсэн өөрчлөлт тань диск уруу бичигдэхгүй.
Хэрэв та ямар нэгэн алдаа хийж гэж бодоод дахин шинээр эхлэхийг хүсвэл
sysinstall-н гарах цэсийг ашиглах, эсвэл
U товч дарж Undo буюу буцаж үйлдэж болно.
Хэрэв та бүр эргэлзэж юу хийхээ мэдэхгүй болоод ирвэл компьютераа шууд
унтрааж болно.
Стандарт суулгацыг сонгосны дараа
sysinstall танд дараах мэдэгдлийг харуулна:
Message
In the next menu, you will need to set up a DOS-style ("fdisk")
partitioning scheme for your hard disk. If you simply wish to devote
all disk space to FreeBSD (overwriting anything else that might be on
the disk(s) selected) then use the (A)ll command to select the default
partitioning scheme followed by a (Q)uit. If you wish to allocate only
free space to FreeBSD, move to a partition marked "unused" and use the
(C)reate command.
[ OK ]
[ Press enter or space ]
Энэ хэсгийг орчуулбал:
Мэдэгдэл
Дараагийн хэсэгт та өөрийнхөө дискэнд DOS-маягийн ("fdisk")
диск хуваалт хийх хэрэгтэй. Хэрэв та дискнийхээ бүх хэмжээг
FreeBSD-д зориулна гэж бодож байвал (дискэн дээр байгаа бүх өгөгдлийг
дарж бичнэ) (A)ll тушаалыг сонгоод дараа нь (Q)uit цэсийг сонгож
гараарай. Хэрэв та зөвхөн сул чөлөөтэй байгаа хэсгийг FreeBSD-д
зориулна гэж бодож байгаа бол "unused" буюу хэрэглэгдээгүй гэсэн хэсгийг
сонгоод (C)reate буюу үүсгэ гэсэн тушаалыг сонгоорой.
[ OK ]
[ enter товч эсвэл зай авагч товч дарна уу]
Энд голдуу Enter товч дардаг. Ингэсний дараа
цөмд эхлэх үед таньж туршсан хатуу дискнүүдийн жагсаалтыг танд харуулах
болно.
дээр IDE дисктэй системийн жишээ
харуулав. Тэдгээр нь
ad0 болон ad2 гэсэн
нэртэй буй.
FDisk-н хэрэглэх дискийг сонгох
Та магадгүй яагаад ad1 дискийг
энд харуулсангүй вэ? гэж гайхаж мадагүй.
Танд хоёр ширхэг IDE хатуу диск байна гэж үзье. Нэг нь
нэг IDE залгуур дээр мастер диск болж залгагдсан бөгөөд нөгөөх нь
хоёр дахь IDE залгуур дээр суугдсан байг. Хэрэв FreeBSD нь тэдгээрийг
ad0 ба
ad1 гэж дугаарласан бол бүх юм зүгээр л ажиллах байсан.
Гэвч, хэрэв та гурав дахь дискийг эхний IDE залгуур дээрх
мастер дисктэй боол болгож залгавал уг диск ad1
гэж дугаарлагдах бөгөөд өмнө нь ad1 гэж дугаарлагдсан
диск ad2 гэж нэрлэгдэнэ. Дискэнд өгсөн нэрийг ашиглан
(жишээ нь ad1s1a) файл системийг хайхад хэрэглэдэг учраас
гэнэт таны дискнүүд өөр харагдаж эхлэх бөгөөд та FreeBSD-н тохируулгыг дахин хийх
шаардлага гарна.
Ийм хүндрэлийг арилгахын тулд цөм нь IDE дээр залгагдсан дискнүүдийг таньсан
дарааллаар нь биш харин залгагдсан байрлалаас нь хамааран дугаарладаг.
Ийм учраас хэрэв IDE-н хоёр дахь залгуур дээр залгагдсан мастер диск нь
үргэлж ad2 гэж нэрлэгдэх бөгөөд
ad0 эсвэл ad1 дискнүүд
бүр байхгүй байсан ч энэ нэрээрээ л байх болно.
Энэ нь FreeBSD-н цөмийн анхны тохируулга бөгөөд, ийм шалтгааны улмаас
ad0 болон ad2 гэж харуулж байна.
Тэгэхээр энэ зурган дээр байгаа машины IDE 2 залгуур дээр хоёр мастер
диск залгагдсан бөгөөд ямар ч боол диск байхгүй байна гэж харуулж байна.
Та аль диск дээр нь FreeBSD-г суулгахаа сонгоод &gui.ok; дээр дарах хэрэгтэй.
FDisk эхлэх бөгөөд
дэлгэц дээр -тэй төстэй зураг харуулагдах болно.
FDisk нь дэлгэц дээр гурван хэсэгт
хуваагдаж харуулагддаг.
Эхний хэсэгт нь дээд хоёр мөр хамаарагддаг бөгөөд сонгогдсон
дискний нарийвчилсан мэдээллүүдийг харуулдаг. Энэ нь FreeBSD-н
өгсөн нэр, дискний зохион байгуулалт мөн дискний нийт хэмжээ
зэргийг харуулдаг.
Хоёр дахь хэсэгт дискэн дээр байгаа зүсмэлүүдийг харуулдаг ба
хаанаас эхлээд хаана дууссан, ямар хэмжээгээр зүсэгдсэн бөгөөд
FreeBSD хэрхэн нэр өгсөн, бас уг зүсмэлийг тодорхойлсон тодорхойлолт болон
дэд төрлийг нь харуулдаг. Энэ жишээ дээр, компьютер дээрх дискний хэрэглэгдээгүй хоёр
зүсмэлийг харуулсан байна. Уг зурган дээр бас нэг том FAT
зүсмэл байгааг харуулсан байгаа бөгөөд магадгүй энэ нь &ms-dos; / &windows;
системийн C: диск байж болзошгүй.
Мөн уг зурган дээр бас нэг өргөтгөсөн зүсмэл байгааг харуулсан байгаа ба, бас энэ
нь &ms-dos; / &windows; систем дээр нэг өргөтгөсөн диск байж магадгүй.
Гурав дахь хэсэг нь
FDisk дээр хэрэглэж болох тушаалуудын жагсаалт байна.
Засварлаж эхлэхээс өмнөх Fdisk-н диск хуваалтын жишээ
Одоо таны хийх алхам дискээ хэрхэн зүсэж хуваахаас их хамаарна.
Хэрэв та дискээ бүхлээр нь FreeBSD-д зориулна гэж бодож байвал
(дискэн дээр байгаа бүх өгөгдлийг дарж суугдах бөгөөд
sysinstall танаас суулгацын явцад лавлаж асуух болно)
Use Entire Disk буюу дискийг бүхлээр нь хэрэглэ гэсэн заалтад
буй A товч дарах хэрэгтэй.
Байсан бүх зүсмэлүүд арилах бөгөөд жижигхэн хэсэг нь unused буюу хэрэглэгдээгүй
гэж хуваагдаад (компьютер диск шалгахад зориулагддаг хэсэг) үлдсэн том хэсэг нь
FreeBSD-д зориулж хуваагддаг. Ингэж сонгосны дараа сумтай товч хэрэглэн
шинээр үүссэн FreeBSD-н зүсмэлийг сонгоод S товч дарж
уг зүсмэлээс эхлэн ачаалагддаг болгох хэрэгтэй. Таны дэлгэц
-тэй төсөөтэй зураг харуулах ёстой.
Тэмдэглэж хэлэхэд, Flags баганад буй
A үсэг нь уг зүсмэлийг active буюу идэвхтэй
гэдгийг илэрхийлж байгаа бөгөөд энэ зүсмэлээс эхлэж ачаалагдах болно гэдгийг
харуулж байгаа юм.
Хэрэв та өмнө нь хэрэглэгдэж байсан зүсмэлүүдээс нэгийг нь FreeBSD-д зориулна
гэж бодсон бол уг зүсмэлийг сонгоод D товч дарж устгах хэрэгтэй.
Дараа нь та C товч дарвал үүсгэх зүсмэлийн хэмжээг танаас асуудаг.
Хүссэн хэмжээгээ оруулаад Enter товч дарах хэрэгтэй. Уг лавлаж асуусан
цонх дээр буй анхны тоо бол уг зүсмэл дээр хэрэглэж болох хамгийн их хэмжээг зааж байдаг
тул уг зүсмэлийг бүхлээр нь хэрэглэнэ гэж бодвол шууд уг тоог өөрчлөлгүй хэрэглэх хэрэгтэй.
Хэрэв та урьдчилан FreeBSD -д зориулан дискээ суллачихсан байвал (магадгүй
&partitionmagic; гэх мэтийн програм ашиглан дискээ бэлтгэсэн бол)
дараа нь C товч дарж шинэ зүсмэл үүсгээрэй. Дахин сануулахад, зүсмэл үүсгэх
үед хуваах зүсмэлийн хэмжээг танаас асуух болно.
Fdisk дискийг бүхлээр нь хэрэглэж буй жишээ
Хувааж дуусаад Q товч дарж гарна.
Таны өөрчилсөн өөрчлөлтүүд sysinstall дээр
хадгалагдах бөгөөд диск уруу одоохондоо бичигдээгүй байгаа.
Boot Manager буюу эхлэн ачаалалт зохицуулагчийг суулгах
Танд одоо эхлэн ачаалалт зохицуулагчийг суулгах эсэхээ сонгох
боломж гардаг. Хэрэв танд дараах нөхцлүүд биелж байвал
голдуу FreeBSD boot manager-ийг сонгох нь элбэг:
Танд олон дискнүүд байгаа бөгөөд FreeBSD-г
эхнийх дээр нь суулгаагүй бол.
Та FreeBSD-г өөр үйлдлийн системтэй хамт нэг диск дээр суулгаад
компьютер эхлэх үед FreeBSD-г эхлүүлэх үү эсвэл нөгөө үйлдлийн системийг
эхлүүлэх үү гэж сонголт хиймээр байгаа бол.
Хэрэв FreeBSD нь уг машин дээр байгаа цорын ганц
үйлдлийн систем байхаар бол
Standard -г сонгоход хангалттай.
Хэрэв та FreeBSD-г эхлүүлж чадах өөр ямар нэгэн програм
суулгасан бол None -г сонгоорой.
Сонголтоо хийгээд Enter товчийг дар.
Sysinstall-н эхлэн ачаалалт зохицуулагчийн цэс
F1 товч дарвал тусламжийн цэс харуулагдах бөгөөд
өөр үйлдлийн системтэй хамтарч хэрэглэх үед ямар хүндрэл үүсэж болох талаар
тайлбарлаж өгдөг.
Бусад диск дээр зүсмэл үүсгэх
Хэрэв танд нэгээс илүү олон дискнүүд байгаа бол эхлэн ачаалалтын
зохицуулагчийг сонгосны дараа диск сонгох цэсэнд буцаж очдог. Хэрэв та
FreeBSD-г олон диск хэрэглэж суулгахыг хүсвэл,
FDisk ашиглан цааш нь зүсэж хуваах хэрэгтэй.
Хэрэв та FreeBSD-г эхний дискнээс өөр диск дээр суулгаж байгаа бол
FreeBSD-н эхлэн ачаалалтыг зохицуулагчийг хоёулан дээр нь суулгах хэрэгтэй.
Диск сонгох цэснээс гарах
Tab товч хэрэглэн дискнүүд болон &gui.ok;, эсвэл
&gui.cancel; зэрэг тушаалууд уруу сэлгэж болно.
Tab товч хэрэглэн
&gui.ok;, дээр сонгоод Enter товч дарж суулгацыг цааш нь
үргэлжлүүлнэ.
Disklabel буюу дискэнд нэр өгч хуваалт үүсгэх
Та одоо үүсгэсэн зүсмэл дотроо хуваалт үүсгэх ёстой.
Хуваалт болгон
a үсгээр эхлээд h хүртэл нэр авдаг бөгөөд
b, c болон
d гэсэн нэрнүүд нь тусгай зөвшлийн дагуу өөр
зориулалтаар хэрэглэгддэг тул
та үүнийг хүлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй.
Хэрэв олон диск дээр хуваалт үүсгэж байгаа бол
зарим програмууд нь зорилгоосоо хамаараад онцгой
хуваалтын загвар хэрэглэдэг. Гэхдээ та одоогоор
FreeBSD-г анх удаагаа суулгаж байгаа диск дээр
хэрхэн хуваалт үүсгэх тухай нэг их бодох шаардлага байхгүй.
Хамгийн чухал нь FreeBSD-г суулгаад хэрхэн хэрэглэдэг талаар сурах
явдал юм. Та үйлдлийн системд нэлээн гаршиж сайжирсан үедээ
FreeBSD-г дахин шинээр хэдийд ч суулгаж болно.
Энд үзүүлж буй хуваалтын загвар нь дөрвөн хуваалттай байна. Нэг нь swap хэмжээнд,
бусад гурав нь файлын системд зориулагдсан байна.
Эхний дискний хуваалт
Хуваалт
Файл систем
Хэмжээ
Тодорхойлолт
a
/
128 MБ
Энэ бол root буюу эх файл систем юм. Бусад бүх файл системүүд
ямар нэгэн аргаар энд танигдаж хэрэглэгддэг. 128 MБ хэмжээ
бол тухайн зорилгодоо таарсан хэмжээ. Та энд тийм их өгөгдөл хадгалахгүй
бөгөөд ердийн FreeBSD-н суулгац нь энд 40 MБ-г хэрэглэдэг.
/ дээр үлдсэн зай нь дараа нь хэрэглэгдэх зорилгоор юм уу эсвэл түр
зуурын өгөгдөл зэрэгт зориулагддаг.
b
N/A
2-3 x RAM
Системийн swap зай нь b хуваагдал дээр
байрладаг. swap-д зориулж хэмжээгээ тохируулах нь
бас чухал. Хамгийн сайн хэрэглэгддэг арга бол, байгаа санах ойныхоо (RAM)
хэмжээнээс хоёр юм уу гурав дахин их хэмжээтэй байхад болно.
Хэрэв танд 32 MБ хэмжээтэй RAM санах ой байгаа бол ядаж 64 MБ
хэмжээтэй swap бэлдэх хэрэгтэй.
Хэрэв та нэгээс их дисктэй бол диск болгонд зориулж swap
зай үүсгэж болно. Ингэвэл, FreeBSD нь диск болгонд буй
swap зайг хэрэглэснээр илүү үр дүнтэй ажилладаг. Энэ тохиолдолд
хэрэглэх нийт swap-нхаа хэмжээг
(жишээ нь, 128 MБ) байгаа дискнийхээ тоонд хувааж
(жишээ нь хоёр дисктэй гэж үзье) гарсан хэмжээг дискэн дээр swap-д
зориулж бэлдэх хэрэгтэй бөгөөд жишээний дагуу бол 64 MБ диск болгонд
ногдож байна.
e
/var
256 MБ
/var санд байнга өөрчлөгдөж байдаг файлууд байрладаг;
бүртгэл файл, мөн бусад удирдах болон хянах файлууд энэ төрлийн файлд ордог. Эдгээр
файлын ихэнх нь FreeBSD дээр ажилладаг програмуудаар өдрийн турш уншигдаж бас
бичигдэж байдаг. Иймэрхүү файлуудыг нэг дор байрлуулснаар
FreeBSD нь өөр файл систем уруу хандаж цаг заралгүй идэвхитэй ажиллаж чаддаг.
f
/usr
Дискний үлдсэн хэсэг
Бараг бусад бүх файлууд нь
/usr санд болон түүн дотор буй дэд сангуудад байрладаг.
Хэрэв та FreeBSD-г олон дискнүүд дээр дамнан суулгаж байгаа бол
бусад дискнүүд дээр үүсгэсэн зүсмэл дотроо хуваалт үүсгэх хэрэгтэй.
Хамгийн амархан арга нь диск болгонд хоёр хуваагдал үүсгээд нэгийг нь
swap зай болгоод нөгөөх нь ямар нэгэн файл систем болгох арга байдаг.
Бусад дискэн дээрх дискний хуваалт
Хуваалт
Файл систем
Хэмжээ
Тодорхойлолт
b
N/A
Тодорхойлолтоос уншина уу
Өмнө дурьдсанчлан, swap хэмжээг диск болгон дээр
үүсгэж болдог. Хэдийгээр a хуваалт
сул байсан ч гэсэн зарчмын дагуу swap зай нь
b хуваалт дээр байрладаг.
e
/diskn
Дискний үлдсэн хэмжээ
Дискний үлдсэн хэмжээ нь нэг бүхэл хуваалт болдог.
Энэ нь e хуваалт дээр биш харин a
хуваалт дээр байрлаж болох байсан ч зарчмын дагуу a
хуваагдал дээр root буюу эх файл систем (/) суугддаг.
Та энэ зарчмыг дагахгүй байж болох боловч
sysinstall харин дагадаг: Энэ зарчмыг дагаснаар
суулгацыг цэвэрхэн болгодог. Та энэ файл системийг хаана ч холбож болох бөгөөд
энэ жишээн дээр бол уг файл системийг
/diskn гэсэн сан дотор
холбосон байна. n үсэг нь дискний
дугааруудыг илэрхийлж байна. Гэхдээ та хүсвэл өөр газар холбож болно.
Хуваагдлынхаа загвараа ингэж хийж дуусаад
sysinstall-г ашиглаж үүсгэх хэрэгтэй. Үүсгэх үед дараах мэдэгдлийг
танд харуулдаг:
Message
Now, you need to create BSD partitions inside of the fdisk
partition(s) just created. If you have a reasonable amount of disk
space (200MB or more) and don't have any special requirements, simply
use the (A)uto command to allocate space automatically. If you have
more specific needs or just don't care for the layout chosen by
(A)uto, press F1 for more information on manual layout.
[ OK ]
[ Press enter or space ]
Үүний хөрвүүлбэл:
Мэдэгдэл
Та одоо, fdisk ашиглан бий болгосон хуваалтаар BSD хуваалт үүсгэх хэрэгтэй.
Хэрэв танд тодорхой хэмжээний дискний зай (200MБ эсвэл түүнээс дээш) байгаа
бөгөөд ямар нэгэн онцгой шаардлага тавигдаагүй бол (A)uto тушаалыг ашиглан
дискний зайг автоматаар тохируулж болно. Хэрэв танд онцгой шаардлага бий юм уу
эсвэл (A)uto тушаалаар үүсгэх байрлуулалт тийм чухал биш бол
F1 товч дарж гарын авлага дээрх нэмэлт мэдээллийг харж болно
[ OK ]
[ enter товч эсвэл зай авагч товч дарна уу]
Enter товч дарж FreeBSD-н диск хуваалтыг үүсгэж бичдэг
Disklabel нэртэй програм харуулагдана.
дээр Disklabel
-г анх эхлүүлэх үеийг харуулсан. Дэлгэц гурван хэсэгт хуваагдсан байгаа.
Эхний хэдэн мөрөнд, таны ажиллаж байгаа дискний нэрийг харуулсан бөгөөд
мөн хуваагдал агуулсан зүсмэлийг (энд Disklabel зүсмэл
гэж нэрлэлгүй харин Partition name буюу хуваалтын нэр гэж
нэрлэсэн байна) харуулсан байна.
Энэ хэсэгт мөн зүсмэлд буй сул хэсгийн хэмжээг харуулдаг бөгөөд уг зураг дээр бол
уг хэмжээ нь одоогоор ямар ч хуваалтад хэрэглэгдээгүй байна.
Дэлгэцийн дунд хэсэг үүсгэгдсэн хуваалтуудыг харуулдаг бөгөөд үүнд,
хуваалтын агуулж байгаа файл системийн нэр, түүний хэмжээ, мөн файл системд
хамаатай нэмэлт сонголтуудыг харуулдаг.
Дэлгэцийн доод гурав дахь хэсэгт Disklabel
дээр хэрэглэж болох гарын товчлууруудыг харуулдаг юм.
Sysinstall-н Disklabel буюу дискэнд нэр өгөн засварлагч
Disklabel нь мөн автоматаар
хуваалтуудыг үүсгээд анхдагч хэмжээг нь үүсгэж чаддаг.
Үүнийг туршихын тулд A товчийг дарж үзээрэй.
Тэгвэл танд -тай төстэй зураг
харуулагдана. Таны хэрэглэж байгаа дискнээс хамаараад
анхны зааж өгсөн хэмжээ нь өөр байж болох юм. Хэрэв та анхны
хэмжээг нь хүлээн зөвшөөрч л байвал энэ тийм чухал биш.
Анхдагч хуваалтад /tmp санг /
хуваалтаас тусад нь өөр хуваалтад үүсгэдэг бөгөөд ингэснээр
/ хуваалтыг түр зуурын файлуудаар түргэн
дүүргэхээс сэргийлж өгдөг.
Sysinstall-н Disklabel хэрэгслийн автомат тохируулалт
Хэрэв та энэ автомат анхдагч хуваалтыг хүсэлгүй, өөрийнхөөрөө
хуваахыг хүсвэл, сумтай товч хэрэглэж сонгоод D
товч дарж устгаарай. Уг товчийг дахин дахин дарж бүх санал болгосон
хуваалтыг устгана.
Эхний хуваалтыг үүсгэхийн тулд (a үсэг нь
/ — root буюу эх файлын систем болдог),
дэлгэцийн дээд хэсэгт буй зүсмэлийг сонгож байгаад C
товч дарах хэрэгтэй. Лавлаж асуух цонх гарч ирэх бөгөөд уг цонхонд
шинэ үүсгэх хуваалтын хэмжээг ( дээр
харуулсан шиг) шаарддаг. Та хэрэв хүсвэл, уг талбарт хуваалтын хэмжээг дискний
блок хэмжээг, эсвэл тоо оруулаад ард нь M үсэг тавьж мегабайтаар,
G үсэг тавьж гигабайтаар, эсвэл
C үсэг тавьж цилиндрийн тоогоор илэрхийлж өгч болдог.
FreeBSD 5.X хувилбараас эхлээд UFS2-г
хэрэглэж сонгоод (&os; 5.1 дээр бол анхнаасаа сонгогдсон байдаг бөгөөд
түүнээс дээш хувилбар дээр бас адил) Custom Newfs буюу дурын шинэ файл систем
(Z товч) сонголтыг ашиглан дискний нэрүүдийг
Auto Defaults сонголтоор үүсгээд Custom Newfs сонголт ашиглан
эсвэл сонголт ашиглаж үүсгэж болдог.
Програмын аргаар шинэчлэх буюу гэсэн сонголтыг
Custom Newfs сонголтоор өөрчлөх үедээ нэмэх ёстойг мартаж болохгүй!
Root буюу эх хуваалт дээрх сул зай
Анхны харуулж байгаа хэмжээ нь зүсмэл дээр үлдсэн хэмжээг
зааж харуулдаг. Хэрэв та өмнө харуулсан хуваалтын хэмжээг
харж байгаа бол
Backspace товч дарж устгаад дээр
харуулсан шиг 128M гэж оруулаад дараа нь
&gui.ok; дээр дарах хэрэгтэй.
Root partition буюу эх хуваалтын хэмжээ
Хуваалтад зориулсан хэмжээг зааж өгсний дараа
танаас уг хуваалт дээр файл систем байрлуулах уу эсвэл
swap зай байрлуулах уу гэж асуудаг. Уг асуух цонхыг
дээр харуулав. Эхний
хуваалт заавал файл систем байх ёстой учир энэ удаад
FS гэсэн сонголтыг сонгоод
Enter дээр дарах хэрэгтэй.
Root Partition буюу эх хуваалтын төрлийг сонгох
Сүүлд нь, та файл систем үүсгэж байгаа болохоор
хаана таниулж холбохыг Disklabel дээр
зааж өгөх хэрэгтэй. Уг заалтыг оруулдаг цонхыг
дээр харуулав. root буюу
эх файл системийн холбох цэг бол / болохоор
та / гэж бичээд Enter дараарай.
Root-г холбох цэг
Дэлгэцэн дээр үүсгэсэн хуваалтуудыг шинэчилж
харуулах болно. Та өмнө хийсэн үйлдлээ бусад хуваалт дээр
хийх хэрэгтэй. Хэрэв та swap хуваалт үүсгэх болонгуут
swap хуваалтыг холбох шаардлага байдаггүй учир
танаас файл системийн холбох цэг гэж асуухгүй.
Сүүлийн хуваалт
/usr-г үүсгэх үед санал болгосон
хэмжээг өөрчлөлгүй тэр чигээр нь авч хэрэглэснээр зүсмэлийн
үлдсэн бүх хэмжээг ашиглаж дуусах нь тэр билээ.
Таны FreeBSD DiskLabel дээрх сүүлчийн харуулалт нь
зурагтай
төстэй байх болов уу. Гэхдээ таны сонгосон хэмжээнээс
мэдээж өөр байж болно. Q товч дарж
уг хэсгийг дуусгана.
Sysinstall Disklabel засварлагч
Юу суулгахаа сонгох
Суулгах түгээлтийн төрлөө сонгох
Ямар түгээлтийн төрөл суулгах нь системийг ямар зорилгоор хэрэглэх
болон дискэнд байгаа сул зайнаас маш их хамаарна.
Суулгацад зориулж урьдчилан бэлдсэн суулгах хэмжээ нь
суулгаж болох хамгийн бага хэмжээнээс эхлүүлээд бүгдийг суулгах
хүртэл боломж өгнө. &unix; ба/эсвэл FreeBSD системийг шинээр сурч
байгаа хүмүүст эдгээр сонголтоос нэгийг нь сонгох хэрэгтэй байх.
Урьдчилан бэлдсэн түгээлтийн төрлийг өөрчилж суулгах нь дадлагажсан туршлагатай
хэрэглэгчдэд илүүтэй зориулагдсан байдаг.
F1 товчийг түгээлтийн төрөл бүр дээр дарж
юу агуулсан болохыг нь харж болно. Тусламж файлыг харсны дараа
Enter товч дээр дарвал Select Distributions буюу
түгээлтийн төрөл сонгох цэсэнд буцаж очдог.
Хэрэв та график горимд ажиллана гэж бодож байвал
X ээр эхэлсэн түгээлтийн төрлүүдээс сонгох хэрэгтэй.
X серверийн тохиргоо болон анхдагч график горимын орчны сонголт нь
&os;-г суулгасны дараа хийгдэх ёстой. Х сервертэй хамаатай нэмэлт
мэдээллийг хэсгээс уншаарай.
&xorg; нь анхдагчаар суугддаг X11-ийн
хувилбар юм.
Хэрэв та цаашдаа өөртөө тохируулсан цөм эмхэтгэж бэлдэнэ
гэж бодож байгаа бол source code буюу эх бичлэг агуулсан сонголтыг
сонгох хэрэгтэй. Яагаад өөрчилж тохируулсан цөм хэрэгтэй тухай
нэмэлт мэдээллийг хэсгээс харна уу.
Мэдээж, элдэв ид шидтэй, уян хатан систем бол
юм болгоныг л агуулдаг. Хэрэв хангалттай дискний
хэмжээ танд байгаа бол
зурагт харуулсны дагуу All гэдгийг
сонгоод Enter товч дарах хэрэгтэй. Хэрэв танд
дискний сул зай тийм чухал бол өөртөө тохирсон түгээлтийн төрлийг нь сонгоорой.
Суулгацын дараа бусад түгээлтийн төрлөөс нэмж болох учраас та төгс сонголт байхгүй байна гэж бүү цухалдаарай.
Суулгах түгээлтийн төрлөөс сонгох
Портын цуглуулгыг суулгах
Хүссэн түгээлтийн төрлөө сонгосны дараа FreeBSD-н портын цуглуулгыг
суулгах боломж гардаг. Портын цуглуулга гэдэг нь програм суулгах
амарчилсан арга юм. Портын цуглуулга нь шаардлагатай програмын эх
бичлэгийг агуулдаггүй, харин гуравдагч хөгжүүлэгчдийн бүтээсэн
програмыг татаж аваад хөрвүүлж суулгах автоматжуулсан үйлдлүүд
байдаг. дээр портын цуглуулгыг хэрэглэх
талаар дурьдсан буй.
Порт суулгах програм нь таны дискний зай хангалттай эсэхийг шалгадаггүй.
Тийм болохоор дискэнд тань хангалттай зай байгаа тохиолдолд энэ сонголтыг хийх
хэрэгтэй. FreeBSD &rel.current; хувилбарын байдлаар бол портын цуглуулга
нь ойролцоогоор &ports.size; хэмжээг дискэн дээр эзэлдэг. FreeBSD-н хувилбар шинэчлэх
тутамд энэ хэмжээ ихсэнэ гэж тооцох хэрэгтэй.
User Confirmation Requested
Would you like to install the FreeBSD ports collection?
This will give you ready access to over &os.numports; ported software packages,
at a cost of around &ports.size; of disk space when "clean" and possibly much
more than that if a lot of the distribution tarballs are loaded
(unless you have the extra CDs from a FreeBSD CD/DVD distribution
available and can mount it on /cdrom, in which case this is far less
of a problem).
The Ports Collection is a very valuable resource and well worth having
on your /usr partition, so it is advisable to say Yes to this option.
For more information on the Ports Collection & the latest ports,
visit:
http://www.FreeBSD.org/ports
[ Yes ] No
Портын цуглуулга суулгана гэвэл &gui.yes; гэдгийг сонгоно, хэрэв
суулгахгүй гэвэл &gui.no; гэдгийг сонгоод Enter
товч дээр дарж цааш нь үргэлжлүүлнэ. Choose Distributions буюу
суулгах түгээлтийн төрөл сонгох цэс дахин гарч ирэх болно.
Сонгосон суулгах түгээлтийн төрлөө лавлах
Хэрэв сонгосон түгээлтийн төрөлдөө та сэтгэл хангалуун байгаа бол
сумтай товч ашиглан Exit цэсийг сонгоод
дараа нь &gui.ok; сонголт идэвхитэй байх үед Enter
дээр дарж цааш нь үргэлжлүүлнэ.
Суулгацын төхөөрөмжөө сонгох
Хэрэв CDROM эсвэл DVD-нээс суулгахаар бол сумтай товчийг ашиглан
Install from a FreeBSD CD/DVD буюу FreeBSD-г CD/DVD-нээс
суулга гэдгийг сонгоно. Дараа нь &gui.ok; товчийг сонгосны
дараа Enter товч дарж суулгацыг үргэлжлүүлнэ.
Суулгацын бусад төрлийг сонгохоор бол тухайн тохирсон сонголтыг сонгож
харгалзах зааврыг нь дагах хэрэгтэй.
F1 товч дарж суулгацын төхөөрөмжийн тухай
тусламжийг үзэж болно. Enter товч дарж тусламжаас гаран
суулгацын төхөөрөмж сонгох цэс рүү буцна.
Суулгацын төхөөрөмж сонгох
FTP суулгацын горим
суулгац
сүлжээ
FTP
Таны сонгож болох гурван төрлийн FTP суулгацын горим бол:
active FTP буюу идэвхитэй FTP, passive FTP буюу идэвхгүй FTP, эсвэл HTTP
proxy буюу HTTP прокси.
FTP Active (идэвхитэй): Install from an FTP
server (FTP серверээс суулгах)
Энэ сонголт нь бүх FTP дамжуулалтыг Active буюу идэвхитэй
горим ашиглаж гүйцэтгэдэг. Энэ холболт нь галт ханаар дамжиж ажиллахгүй бөгөөд
харин идэвхгүй горимыг дэмждэг хуучин FTP серверүүдтэй ихэвчлэн ажилладаг.
Хэрэв таны холболт идэвхгүй горимд (анхдагч горим) гацаж байвал
идэвхитэй болгоод үзэх хэрэгтэй!
FTP Passive (идэвхгүй): Install from an FTP server through a
firewall (галт ханаар дамжиж FTP серверээс суулгах)
FTP
идэвхгүй горим
Энэ сонголт нь sysinstall-г бүх FTP
үйлдлийг Passive буюу идэвхгүй
горимд ажиллана гэж
тохируулдаг. Энэ нь дурын TCP порт дээр ирж байгаа холболтыг
зөвшөөрдөггүй галт ханаар дамжиж ажиллах боломж өгдөг.
FTP via a HTTP proxy (HTTP проксигоор дамжиж): Install from an FTP server
through a http proxy (HTTP проксигоор дамжин FTP серверээс суулгах)
FTP
HTTP проксигоор дамжин
Энэ сонголт нь sysinstall-г
HTTP протокол ашиглан (вэб хөтлөгч шиг) прокситой холбогдож
бүх FTP үйлдлийг гүйцэтгэхээр тохируулж өгдөг. Прокси нь ирсэн
хүсэлтийг хөрвүүлээд цааш нь FTP сервер уруу дамжуулдаг.
Ингэснээр хэрэглэгчид бүх FTP холболтыг хориод HTTP холболтыг
зөвшөөрсөн галт ханын дундуур дамжих боломж олгодог.
Энэ тохиолдолд та FTP серверийг зааж өгөхөөс гадна мөн проксигийн
нэрийг зааж өгдөг.
Прокси FTP серверийн тохируулгад жинхэнэ холбогдох серверийнхээ
нэрийг хэрэглэгчийн нэрийн хэсэг мэт @
тэмдгийн араас
оруулж өгөх хэрэгтэй. Ингэснээр прокси серверийг жинхэнэ сервер мэт
хуурч
ажиллуулдаг. Жишээ нь та
ftp.FreeBSD.org гэсэн серверээс суулгах
хэрэгтэй бөгөөд 1234 порт дээр буй foo.example.com гэсэн
FTP проксигоор дамжих ёстой байсан гэж авч үзье.
Энэ тохиолдолд та сонгох цэс рүү очоод, FTP хэрэглэгчийн нэрийг
ftp@ftp.FreeBSD.org гэж оруулаад нууц үгэнд нь
захианыхаа хаягийг бичих хэрэгтэй. Суулгацын төхөөрөмжөө FTP (эсвэл
прокси нь дэмждэг бол идэвхгүй FTP) гэж сонгоод URL хаягийг
ftp://foo.example.com:1234/pub/FreeBSD гэж оруулна.
ftp.FreeBSD.org-д буй
/pub/FreeBSD хаяг нь
foo.example.com гэсэн нэрээр дамжигдах бөгөөд
та суулгацыг энэ машинаас (уг машин таны файлуудыг
ftp.FreeBSD.org хаягнаас танд зуучилж өгнө)
татаж авч өгдөг.
Суулгацыг баталж гүйцээх
Хэрэв хүсвэл, одоо суулгацыг гүйцэтгэж болно. Энэ нь мөн хатуу дискэнд
өөрчлөлт оруулахаас сэргийлж цуцалж болох сүүлийн боломж юм.
User Confirmation Requested
Last Chance! Are you SURE you want to continue the installation?
If you're running this on a disk with data you wish to save then WE
STRONGLY ENCOURAGE YOU TO MAKE PROPER BACKUPS before proceeding!
We can take no responsibility for lost disk contents!
[ Yes ] No
&gui.yes; товчийг сонгоод
Enter товч дарж суулгацыг гүйцэтгэнэ.
Сонгосон түгээлт, суулгацын төхөөрөмж, компьютерийн хурд зэргээс
хамаараад суулгах хугацаа нь янз бүр.
Суулгацын үед явцын төлөв байдлыг илэрхийлсэн хэд хэдэн бичиглэл харуулагддаг.
Дараах бичиглэл харуулагдсан үед суулгац гүйцсэн байдаг:
Message
Congratulations! You now have FreeBSD installed on your system.
We will now move on to the final configuration questions.
For any option you do not wish to configure, simply select No.
If you wish to re-enter this utility after the system is up, you may
do so by typing: /usr/sbin/sysinstall.
[ OK ]
[ Press enter or space ]
Enter товч дээр дарж суулгацын дараах тохируулгыг
хийх шатанд ордог.
&gui.no; товчийг сонгоод Enter товч дарвал
суулгац цуцлагдах бөгөөд системд ямар ч өөрчлөлт хийгдэхгүй. Тэгээд
дараах мэдээллийг харуулдаг:
Message
Installation complete with some errors. You may wish to scroll
through the debugging messages on VTY1 with the scroll-lock feature.
You can also choose "No" at the next prompt and go back into the
installation menus to retry whichever operations have failed.
[ OK ]
Юу ч суулгаагүй тохиолдолд энэ мэдээлэл харуулагддаг.
Enter товч дарж суулгацаас гарч болох
Суулгацын үндсэн цэсэнд буцаж очдог.
Суулгацын дараах тохиргоо
Амжилттай суулгацын дараа маш олон тохируулгын хэсэг эхэлдэг.
Уг тохируулгыг, шинээр FreeBSD-г ачаалахын өмнө хийж болох бөгөөд
эсвэл суулгацын дараа sysinstall (5.2 хувилбараас хуучин
&os; хувилбаруудад /stand/sysinstall)-г
ажиллуулан Configure-г сонгож тохиргоог дахин хийж болдог.
Сүлжээний тохиргоо
Хэрэв та өмнө нь FTP суулгац хийхдээ РРР тохируулга хийчихсэн бол, энэ дэлгэц танд харуулагдахгүй бөгөөд хэрэв дахин тохируулах шаардлагатай бол өмнө бичсэний дагуу үйлдэх боломж буй.
Дотоод сүлжээний тухай нарийвчилсан мэдээлэл мөн FreeBSD-г сүлжээний
gateway/router буюу хаалга/дамжуулагч (гарц/чиглүүлэгч) хэрхэн болгох талаар
Нэмэлт сүлжээ хэсгээс харна уу.
User Confirmation Requested
Would you like to configure any Ethernet or SLIP/PPP network devices?
[ Yes ] No
Сүлжээний төхөөрөмжийг тохируулахыг хүсвэл &gui.yes; гэж сонгоод Enter товч дээр дарах хэрэгтэй.
Үгүй бол &gui.no; гэдгийг сонгоод цааш нь үргэлжлүүлээрэй.
Сүлжээний төхөөрөмж сонгох нь
Тохируулах төхөөрөмжөө сумтай товч хэрэглэж сонгоод Enter товч дээр дарна.
User Confirmation Requested
Do you want to try IPv6 configuration of the interface?
Yes [ No ]
Энэ жишээ болгож авсан хувийн локал сүлжээнд одоо сонгосон байгаа интернэт төрлийн протокол нь (IPv4) бүрэн хангалттай болохоор &gui.no; гэж сонгогдоод Enter товч дарагдсан байна.
Хэрэв та өмнө нь байсан IPv6 сүлжээгээр RA сервер уруу холбогдсон байгаа бол &gui.yes; гэж сонгоод Enter дарах хэрэгтэй. Ингэсний дараа хэсэг хугацааны турш RA серверийг хайдаг.
User Confirmation Requested
Do you want to try DHCP configuration of the interface?
Yes [ No ]
Хэрэв DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol буюу Динамикаар компьютерийг тохируулах протокол) шаардлагагүй бол &gui.no; гэж сонгоод Enter дээр дарах хэрэгтэй.
&gui.yes; гэж сонгосноор dhclient хэрэгслийг ажиллуулдаг бөгөөд хэрэв энэ нь амжилттай болвол сүлжээний тохиргоо автоматаар хийгдсэн байдаг. Нэмэлт мэдээлэл авахыг хүсвэл
хэсгээс харна уу.
Дараах сүлжээг тохируулах цонхонд, уг системийг дотоод сүлжээний gateway буюу хаалга болгон тохируулж байгааг харуулж байна.
ed0-д сүлжээний тохиргоог хийх нь
Tab товч хэрэглэн тохиргооны талбаруудад сэлгэж шаардлагатай тохируулгыг нь оруулаарай:
Host буюу уг компьютерийн нэр
Уг компьютерийн бүрэн нэр. Жишээ нь энэ тохиолдолд k6-2.example.com.
Domain буюу домэйн
Таны компьютерийн ашиглаж буй домэйн нэр. Энэ тохиолдолд example.com болж байна.
IPv4 Gateway буюу хаалга
Дотоод биш компьютер уруу өгөгдөл цааш дамжуулан илгээгч компьютерийн IP хаяг. Хэрэв таны тохируулж байгаа машин тань сүлжээндээ ийм дамжуулагчийн үүрэг гүйцэтгэгч биш, харин тийм дамжуулагчийг ашигладаг бол, энэ талбарт бөглөөрэй. Хэрэв таны машин интернэт уруу оруулдаг gateway буюу хаалганы үүрэг гүйцэтгэдэг бол, энэ талбарыг хоосон орхих ёстой . IPv4 Gateway буюу хаалга нь анхдагч хаалга юм уу эсвэл анхдагч route буюу зам заагч гэж нэрлэгддэг.
Name server буюу Нэрийн сервер
Дотоод DNS серверийн IP хаяг. Хэрэв дотоод хувийн сүлжээнд DNS сервер гэж байхгүй бол интернэтээр хангагч байгууллагын DNS серверийн хаягийг оруулж өгдөг.
(энэ жишээнд 208.163.10.2).
IPv4 хаяг
Энэ сүлжээний төхөөрөмжид өгөгдсөн IP хаяг нь
192.168.0.1 гэж тохируулагдаж байна
Netmask буюу сүлжээний ангилагч
Энэ дотоод сүлжээний хаягийн хувьд ашиглагдах хаягийн блок нь
255.255.255.0 бүхий сүлжээний ангилагчтай
байх бөгөөд ингэснээр хаяглалт нь 192.168.0.0 -
192.168.255.255 хүртэл байх болно.
Extra options to ifconfig буюу ifconfig-н нэмэлт тохиргоонууд
ifconfig дээр нэмэгдэх сүлжээний төхөөрөмжтэй холбоотой нэмэлт тохиргоонууд энд бичигдэнэ. Энэ жишээн дээр нэмэх зүйл байхгүй байна.
Хэрэв дууссан бол Tab товч ашиглан &gui.ok; цэсийг сонгоод Enter товч дарна.
User Confirmation Requested
Would you like to Bring Up the ed0 interface right now?
[ Yes ] No
&gui.yes; гэж сонгоод Enter товч дарснаар уг машины сүлжээний холболтыг идэвхжүүлдэг. Нэгэнт машиныг дараа нь дахин ачаалах хэрэг гардаг болохоор энэ холболт нь нэг их ашиглагдаад байдаггүй билээ.
Gateway буюу сүлжээний хаалганы тохиргоо
User Confirmation Requested
Do you want this machine to function as a network gateway?
[ Yes ] No
Хэрэв уг машин нь, дотоод сүлжээнд хаалгачийн үүрэг гүйцэтгэж машинуудын хооронд
багц мэдээллүүдийг дамжуулах үүрэгтэй бол &gui.yes; гэдгийг сонгоод Enter дээр дараарай. Хэрэв зөвхөн сүлжээнд холбогдох машин бол &gui.no; гэж сонгоод
Enter дээр дарж үргэлжлүүлнэ.
Интернэт үйлчилгээнүүдийг тохируулах
User Confirmation Requested
Do you want to configure inetd and the network services that it provides?
Yes [ No ]
Хэрэв &gui.no; гэж сонговол,
telnetd гэх мэт төрөл бүрийн үйлчилгээнүүдийг
хорьдог. Ингэсэн үед алсаас холбогдох хэрэглэгч нь telnet
мэтийн програм хэрэглэж уг машин уруу холбогдож чадахгүй болно гэсэн үг. Харин дотоод
хэрэглэгчид бол гадаад машин уруу telnet-г ашиглан
холбогдож чадсаар байх болно.
Эдгээр үйлчилгээнүүдийг суулгацын дараа /etc/inetd.conf
файлыг дуртай завсарлагчаараа нээж засварласнаар идэвхжүүлж болдог.
Энэ тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг хэсгээс харна уу.
Хэрэв та суулгаж байх явцад эдгээр үйлчилгээнүүдийг тохируулахыг хүсвэл
&gui.yes; гэж сонгоно. Нэмэлт лавлаж асуусан цонх харуулагдах болно:
User Confirmation Requested
The Internet Super Server (inetd) allows a number of simple Internet
services to be enabled, including finger, ftp and telnetd. Enabling
these services may increase risk of security problems by increasing
the exposure of your system.
With this in mind, do you wish to enable inetd?
[ Yes ] No
&gui.yes; дээр дарж үргэлжлүүлээрэй.
User Confirmation Requested
inetd(8) relies on its configuration file, /etc/inetd.conf, to determine
which of its Internet services will be available. The default FreeBSD
inetd.conf(5) leaves all services disabled by default, so they must be
specifically enabled in the configuration file before they will
function, even once inetd(8) is enabled. Note that services for
IPv6 must be separately enabled from IPv4 services.
Select [Yes] now to invoke an editor on /etc/inetd.conf, or [No] to
use the current settings.
[ Yes ] No
&gui.yes; гэж сонгосноор тохируулгын файлыг засварлагч файл дээр
нээдэг бөгөөд мөрний урд нь буй
# тэмдгийг авсанаар тухайн үйлчилгээг идэвхжүүлдэг.
inetd.conf файлыг засварлах нь
Хүссэн үйлчилгээгээ нэмсний дараа Esc
товч дарвал, хийсэн өөрчлөлтөө хадгалаад гарах сонголттой цэс харуулагддаг.
SSH нэвтрэлтийг идэвхжүүлэх нь
SSH
sshd
User Confirmation Requested
Would you like to enable SSH login?
Yes [ No ]
&gui.yes;-г сонгосноор OpenSSH-ийн
демон програм болох &man.sshd.8;-г идэвхжүүлэх болно.
Энэ нь таны машин руу алсаас аюулгүйгээр хандах боломжийг
олгоно. OpenSSH-ийн талаар дэлгэрэнгүй
мэдээллийг -с үзнэ үү.
Anonymous буюу нэр нь үл мэдэгч FTP үйлчилгээ
FTP
anonymous буюу нэр нь үл мэдэгдэгч хэрэглэгч
User Confirmation Requested
Do you want to have anonymous FTP access to this machine?
Yes [ No ]
Anonymous буюу нэр нь үл мэдэгдэгч FTP хэрэглэгчийг хориглох
Анхдагч сонгогдсон байгаа &gui.no; гэдэг дээр
Enter дарвал нэр нь үл мэдэгдэгчээр FTP үйлчилгээг
хориглодог бөгөөд харин FTP хандах эрхтэй ба нууц үгтэй хэрэглэгчид хандаж болдог.
Anonymous буюу нэр нь үл мэдэгдэгч FTP хэрэглэгчийг зөвшөөрөх
Энэ тохиолдолд хүн болгон таны машин уруу нэр нь үл мэдэгдэгч болж
FTP холболт хэрэглэн хандаж болдог. Нууцлал болон аюулгүй байдлынхаа талаар
сайн бодсоны дараа энэ үйлчилгээг хэрэглэх эсэхээ шийдэх хэрэгтэй. Нууцлал болон аюулгүй
байдлын талаар хуудсанд бичсэн буй.
anonymous буюу нэр нь үл мэдэгдэгч FTP хэрэглэгчийг зөвшөөрөхийн тулд, сумтай товч ашиглан &gui.yes; гэж сонгоод Enter дараарай.
Нэмэлт батлалт хүлээх дэлгэц харуулагдах болно:
User Confirmation Requested
Anonymous FTP permits un-authenticated users to connect to the system
FTP server, if FTP service is enabled. Anonymous users are
restricted to a specific subset of the file system, and the default
configuration provides a drop-box incoming directory to which uploads
are permitted. You must separately enable both inetd(8), and enable
ftpd(8) in inetd.conf(5) for FTP services to be available. If you
did not do so earlier, you will have the opportunity to enable inetd(8)
again later.
If you want the server to be read-only you should leave the upload
directory option empty and add the -r command-line option to ftpd(8)
in inetd.conf(5)
Do you wish to continue configuring anonymous FTP?
[ Yes ] No
Энэ мэдэгдэл нь хэрэв та нэр нь үл мэдэгдэгч FTP холболтуудыг
зөвшөөрөхийг хүсэж байгаа бол FTP үйлчилгээг
/etc/inetd.conf файлд бас идэвхжүүлэх
ёстойг мэдээлж байна, -г үзнэ үү.
Үргэлжлүүлэхийн тулд &gui.yes;-г сонгож Enter-г
дарна; доор үзүүлсэн дэлгэц гарах болно:
Anonymous нэр нь үл мэдэгдэгч FTP үйлчилгээний анхдагч тохиргоо
Мэдээллийн талбаруудыг сонгохын тулд Tab ашиглаж
тохирох мэдээллийг оруулах хэрэгтэй:
UID
Нэр нь үл мэдэгдэх FTP хэрэглэгчид өгөхийг хүссэн
хэрэглэгчийн ID. Хуулагдсан бүх файлуудыг энэ ID эзэмших
болно.
Group
Нэр нь үл мэдэгдэх FTP хэрэглэгчийг аль бүлэгт байхыг
заана.
Comment
/etc/passwd файл дахь
энэ хэрэглэгчийн тайлбарласан мөр.
FTP Root Directory
Нэр нь үл мэдэгдэх FTP-д зориулсан файлууд хаана байхыг заана.
Upload Subdirectory
Нэр нь үл мэдэгдэх FTP хэрэглэгчдийн хуулсан файлууд байх сан.
FTP-н root буюу эх сан нь анхдагч тохиргоогоор /var
санд байрлагддаг. Хэрэв тэнд хангалттай зай байхгүй бол
/usr санг ашиглаж FTP эх сангаа
/usr/ftp гэж тохируулж болох юм.
Хэрэв та оруулсан утгуудыг зөв болсон гэж бодож байгаа бол
Enter дээр дарж үргэлжлүүлээрэй.
User Confirmation Requested
Create a welcome message file for anonymous FTP users?
[ Yes ] No
Хэрэв та &gui.yes; гэж сонгоод
Enter дээр дарвал, танаас текст оруулуулах зорилгоор засварлагч програм
автоматаар ажилладаг.
FTP мэндчилгээний бичлэгийг засварлах нь
Энэ бол ee гэгч засварлагч юм. Зааврын дагуу
мэндчилгээний захиаг өөрчилж болох бөгөөд, эсвэл дараа нь өөрийн дуртай засварлагчаар
нээж уг бичлэгийг өөрчилж бас болно. Тэмдэглэж хэлэхэд, уг файлын нэр болон байрлал нь
програмын доод хэсэгт харуулагдаж байгааг анзаарна уу.
Esc дээр дарвал, цэстэй жижиг цонх үүсэх бөгөөд түүн дотор
a) leave editor буюу засварлагчаас гарах цэс анхдагчаар
сонгогдсон байдаг.
Enter дарж гараад үргэлжлүүлж болно. Эсвэл
Enter дахин дарж оруулсан өөрчлөлтүүдээ хадгалдаг.
Network File System буюу сүлжээний файл системийг тохируулах
Network File System (NFS) нь сүлжээнд буй файлуудыг хувааж хэрэглэх боломж олгодог. Машин нь сервер, хэрэглэгч эсвэл хоёулангаар нь болж тохируулагдаж болдог.
хэсгээс нэмэлт мэдээллийг харна уу.
NFS сервер
User Confirmation Requested
Do you want to configure this machine as an NFS server?
Yes [ No ]
Хэрэв танд сүлжээний файл системийн сервер шаардлагагүй бол
&gui.no; гэж сонгоод
Enter дараарай.
Хэрэв сервер хэрэгтэй гэвэл &gui.yes; гэж сонгох хэрэгтэй бөгөөд
танд жижиг цонхон дээр exports файл үүсгэгдэх
ёстой гэсэн сануулга гарч ирдэг.
Message
Operating as an NFS server means that you must first configure an
/etc/exports file to indicate which hosts are allowed certain kinds of
access to your local filesystems.
Press [Enter] now to invoke an editor on /etc/exports
[ OK ]
Enter дарж үргэлжлүүлдэг. Текст засварлагч ажиллаж, түүнд
exports файлуудыг үүсгэх ба засварлах үйлдлүүдийг гүйцэтгэдэг.
exports файлыг засварлах нь
Заавар ашиглан, одоо байгаа файл системийг нэмэх эсвэл сүүлд дуртай засварлагчаараа
нээж засварлаж болох юм. Файлын нэр болон байршлыг дэлгэцийн доод хэсэгт харуулсан байгааг анзаарна уу.
Esc дарахад цэстэй цонх үүсэх бөгөөд
a) leave editor буюу засварлагчийг орхи цэс анхлан сонгогдсон байдаг.
Enter дарж гараад цааш нь үргэлжлүүлнэ.
NFS Client буюу хэрэглэгч
NFS хэрэглэгчид нь NFS сервер уруу холбогддог.
User Confirmation Requested
Do you want to configure this machine as an NFS client?
Yes [ No ]
Сумтай товч ашиглан &gui.yes;
эсвэл &gui.no; сонголтыг шийдвэрээсээ шалтгаалан сонгоод Enter
дээр дараарай.
Системийн консол тохиргоо
Системийнхээ консолыг өөрчлөх хэд хэдэн тохиргоо байдаг.
User Confirmation Requested
Would you like to customize your system console settings?
[ Yes ] No
Тохиргооны сонголтуудыг харах юм уу тохируулахын тулд
&gui.yes; гэж сонгоод
Enter дарна.
Системийн консолын тохируулгын сонголтууд
Дэлгэц амраах тохиргоо байнга хэрэглэгддэг. Сумтай товчоор
Saver гэж сонгоод
Enter дараарай.
Дэлгэц амраах тохиргоо
Сум товч ашиглаж хүссэн дэлгэц амраах хөтөлбөрөө сонгоод Enter
дарна. Системийн консол тохируулах цонх буцаж гарч ирдэг.
Дэлгэц амраах хөтөлбөрийн ажиллах анхдагч хугацаа нь 300 секунд байдаг.
Цагийн энэ хугацааг өөрчлөхийнх тулд Saver гэдгийг дахин
сонгоно. Түүн дотор байгаа сонголтуудаас Timeout
гэдгийг сумтай товч ашиглаж сонгоод Enter дээр дарна. Ингэхэд танд
жижиг цонх харуулагддаг:
Дэлгэц амраагчийн ажиллах хугацаа
Утгыг өөрчлөөд &gui.ok; гэж сонгон
Enter дээр дарж буцаад системийн консолын тохиргооны цэсэнд очдог.
Системийн консолын тохиргооноос гарах
Exit гэдгийг сонгоод
Enter дээр дарвал суулгацын дараах тохиргоогоо
үргэлжлүүлэх хэсэгт очино.
Цагийн бүсийг тохируулах
Машиныхаа цагийн бүсийг тохируулснаар тухайн бүсийн цагтай холбогдолтой
өөрчлөлтүүд автоматаар хийгдэх давуу талтай байдаг.
Жишээн дээр, Америкийн Нэгдсэн Улсын Eastern буюу зүүн хэсгийн цагийн
бүсийг тохируулж байна. Таны тохируулга байгаа газраасаа шалтгаалж өөр байх болно.
User Confirmation Requested
Would you like to set this machine's time zone now?
[ Yes ] No
&gui.yes; гэж сонгоод
Enter дарвал цагийн бүсийг тохируулах болно.
User Confirmation Requested
Is this machine's CMOS clock set to UTC? If it is set to local time
or you don't know, please choose NO here!
Yes [ No ]
Машиныхаа цагийн тохируулгаасаа хамаарч &gui.yes;
эсвэл &gui.no; гэдгийг сонгоод Enter дарна ( мэдэхгүй бол &gui.no; гэдгийг сонгоорой ) .
Оршин буй бүсээ сонгох
Тохирсон бүсээ сумтай товч хэрэглэж сонгоод
Enter дээр дарна.
Оршин буй улсаа сонгох
Тохирох улсаа сонгоод Enter дээр дарна.
Цагийн бүсээ сонгох
Сумтай товч хэрэглэж тохирсон цагийн бүсээ сонгоод
Enter дээр дарна.
Confirmation
Does the abbreviation 'EDT' look reasonable?
[ Yes ] No
Цагийн бүсийн товчлол нэрийг лавлаж асуух хэсэг гарч ирдэг.
Хэрэв уг товчлол нь танд тохирч байвал Enter дарж суулгацын дараах
тохиргоог цааш нь үргэлжлүүлээрэй.
Линукс тохиромж
User Confirmation Requested
Would you like to enable Linux binary compatibility?
[ Yes ] No
&gui.yes; гэж сонгоод
Enter дээр дарвал Линуксийн програмууд FreeBSD дээр
ажиллах боломжтой болдог. Суулгац нь Линукстай тохиромжтой ажиллуулах
нэмэлт багцыг нэмдэг.
Хэрэв та FTP-р суулгаж байгаа бол машин интернэт уруу холбогдох
хэрэгтэй болно. Заримдаа алсад буй ftp байрлалд Линуксийн тохиромжийн файлууд
байхгүй байдаг. Гэвч үүнийг сүүлд суулгах боломжтой.
Хулганы тохиргоо
Энэ тохиргоо нь таныг 3 товчтой хулганаар, програм болон консолд
текст тасдаж сануулах болон буулгах боломж өгдөг. Хэрэв 2 товчит хулгана
хэрэглэж байгаа бол &man.moused.8; гарын авлагаас лавлаж хэрхэн гурван товчтой хулгана болгон ажиллуулж болдгийг харж болно. Энэ жишээн дээр USB биш төрлийн хулганы тохируулгыг харуулж байна (PS/2 эсвэл COM портоор холбогддог хулгана):
User Confirmation Requested
Does this system have a PS/2, serial, or bus mouse?
[ Yes ] No
&gui.yes; гэж PS/2, цувааа эсвэл bus буюу шугаман төрлийн хулганыг сонгох юм уу эсвэл
&gui.no; гэж USB төрлийн хулганыг сонгоод
Enter товч дээр дараарай.
Хулганы холбогдох төрлийг сонгох нь
Сумтай товч ашиглан Type гэж сонгоод Enter дарна.
Хулганы холбогдох төрлийг тохируулах
Энэ жишээнд хэрэглэгдэж байгаа хулгана PS/2 төрлийнх бөгөөд анхдагч
Auto буюу автомат гэсэн тохируулга таарч байдаг.
Энэ холбогдох төрлийг нь өөрчлөнө гэвэл сумтай товч ашиглан сонгоорой. Дараа нь &gui.ok;-г гэрэлтүүлж сонгогдсон эсэхийг магадлаад Enter дээр дарж энэ цэснээс гарах болно.
Хулганы холбогдох портыг нь сонгох
Сумтай товч ашиглан Port цэсийг сонгоод Enter дээр дарна.
Хулганы портыг тохируулах
Энэ системд PS/2 төрлийн хулгана хэрэглэгдэж байгаа болохоор
анхдагч тохируулга болох
PS/2 сонгогдсон байдаг. Портыг солихын тулд сумтай товч ашиглаж сонгоод Enter дээр дараарай.
Хулганы Daemon буюу далд чөтгөрийг идэвхжүүлэх нь
Эцэст нь сумтай товч ашиглаад
Enable буюу идэвхжүүл гэж сонгоод
Enter товч дээр дарж хулганыг ажиллуулагч далд чөтгөрийг
ажиллуулж эхэлдэг.
Хулганы далд чөтгөрийг шалгах
Хулганаа дэлгэцэн дээр хөдөлгөж шалгаж үзэх хэрэгтэй.
Хэрэв зүгээр байх юм бол &gui.yes; гэж сонгоод Enter дарна.
Хэрэв үгүй бол хулгана зөв тохируулагдаагүй байна гэсэн үг — тийм болохоор
&gui.no; гэж сонгоод өөр тохируулга хийж турших хэрэгтэй.
Exit буюу гарах гэдгийг сумтай товчоор очиж
сонгоод Enter дээр дарж суулгацын дараах тохируулга уруу буцаж очиж үргэлжлүүлнэ.
Програмын багц суулгах
Багцууд нь урьдчилан хөрвүүлэгдсэн програмууд бөгөөд програм суулгах хамгийн эвтэйхэн арга юм.
Үзүүлэх журмаар нэг багцыг суулгах явцыг энд харуулав.
Хэрэв шаардлагатай бол нэмэлт багцууд мөн давхар суугддаг.
Суулгасны дараа sysinstall-г нэмэлт багц суулгахад хэрэглэж болно.
User Confirmation Requested
The FreeBSD package collection is a collection of hundreds of
ready-to-run applications, from text editors to games to WEB servers
and more. Would you like to browse the collection now?
[ Yes ] No
&gui.yes; гэж сонгоод Enter дарвал багц програмуудыг сонгох цонхонд очих болно:
Багцын төрлийг сонгох
Зөвхөн тухайн үед сонгогдсон байгаа суулгацын төрөл дээр байгаа багцууд харуулагдах болно.
Хэрэв
All гэж сонговол, байгаа бүх багцыг харж болно. Сумтай товч ашиглан сонгоод Enter дээр дараарай.
Байгаа бүх багцууд сонгогдож болохоор танд харуулагдах болно:
Багц сонгох
Энд харуулснаар bash бүрхүүл сонгогдсон байна. Space товч ашиглаж суулгахыг хүссэн бүх багцаа сонгоорой. Сонгох бүрд дэлгэцийн доод хэсэгт багцны товч тайлбар гардаг.
Tab товчоор сонгогдсон багц болон
&gui.ok;, ба &gui.cancel; сонголтуудын хооронд дамжиж болно.
Суулгахаар хүссэн багцаа сонгож дууссаны дараа
Tab товч дарж &gui.ok; гэж сонгоод
Enter дээр дарж багц сонгох цэс рүү буцаж очдог.
Зүүн ба баруун товчоор бас &gui.ok; ба
&gui.cancel;-н хооронд сэлгэж болно. Энэ аргаар та бас &gui.ok; гэж сонгоод Enter дээр дарж багц сонгох хэсэгт буцаж очиж бас болно.
Багц суулгах
Tab юм уу эсвэл сумтай товч ашиглан [ Install ] гэж сонгоод Enter дарах хэрэгтэй. Таны сонгосон багцуудыг танд харуулж суулгахыг хүсэж байгааг тань лавлаж асуух болно:
Багц суулгалтын лавлалт
&gui.ok; гэж сонгоод Enter дарж багц суулгалтыг гүйцэтгэдэг. Суулгах явцын мэдэгдлүүд суулгаж дуустал танд харуулагддаг. Хэрэв ямар нэг алдаа гарвал тэмдэглэж авах хэрэгтэй.
Багц суулгасны дараа сүүлийн тохиргоог хийдэг. Та багц суулгаж дууссан ч гэсэн сүүлийн тохируулгыг хийхийн тулд
Install гэдгийг бас дарж болно.
Хэрэглэгч/Бүлэг нэмэх
Суулгацын явцад та хамгийн багадаа нэг хэрэглэгчийн эрх нээх хэрэгтэй бөгөөд, энэ эрхээрээ root эрх хэрэглэлгүйгээр системдээ нэвтэрч болно. root хуваалт нь голдуу тун бага хэмжээтэй байдаг болохоор
root эрхээр програм ажиллуулбал түргэн дүүрдэг. Хамгийн хэцүү хүндрэлийг доор мэдүүлж байна:
User Confirmation Requested
Would you like to add any initial user accounts to the system? Adding
at least one account for yourself at this stage is suggested since
working as the "root" user is dangerous (it is easy to do things which
adversely affect the entire system).
[ Yes ] No
&gui.yes; гэж сонгоод
Enter дарж шинэ хэрэглэгч нэмэх болно.
User буюу хэрэглэгч гэж сонгоно
Сумтай товч хэрэглэн User гэж сонгоод
Enter дээр дарна.
Хэрэглэгчийн мэдээллийг оруулах
Tab товч хэрэглэн талбаруудад дамжин оруулга хийх бүр доор харуулсан тайлбарууд талбар бүрд харуулагдах болно:
Login ID
Хэрэглэгчийн нэвтрэх шинэ нэр(заавал шаардлагатай).
UID
Уг хэрэглэгчийн ID дугаар (хоосон орхивол автоматаар сонгогдох болно).
Group
Уг хэрэглэгчийн хамрагдах бүлгийн нэр (хоосон орхивол автоматаар сонгогдох болно).
Password
Тухайн хэрэглэгчийн нууц үг (энэ талбарт тун анхааралтай оруулах хэрэгтэй!).
Full name
Хэрэглэгчийн бүтэн нэр (дэлгэрэнгүй мэдээлэл).
Member groups
Энэ хэрэглэгчийн хамрагдаж болох бүлгүүд (өөрөөр хэлбэл хандаж болох бүлгүүд).
Home directory
Хэрэглэгчийн эхлэл сан (хоосон орхивол автоматаар сонгогдох болно ).
Login shell
Хэрэглэгчийн холбогдох бүрхүүл (хоосон орхивол анхдагч бүрхүүл сонгогдох болно. Өөрөөр хэлбэл,
/bin/sh).
Жишээн дээр bash-г суулгасан болохоор, /bin/sh гэдгийг
/usr/local/bin/bash гэж орлуулж болно.
Суугдаагүй бүрхүүл хэрэглэвэл систем уруугаа нэвтэрч чадахгүй болно.
BSD ертөнцөд хамгийн өргөн хэрэглэдэг бүрхүүл бол C бүрхүүл бөгөөд
/bin/tcsh гэж олддог.
Мөн энэ хэрэглэгч нь wheel бүлэг рүү нэмэгдсэн бөгөөд ингэснээр
root эрхүүдтэй супер хэрэглэгч болох боломжтой болно.
Хэрэв та оруулсан мэдээллээ зөв боллоо гэж бодож байгаа бол &gui.ok; дээр дарахад хэрэглэгч ба бүлэг нэмэх цонх дахин харуулагддаг:
Хэрэглэгч ба бүлэг зохицуулах хэсгээс гарах
Хэрэгцээтэй бол энэ үед бүлэг нэмж болно.
Хэрэв шаардлага гарвал суулгацын дараа
sysinstall (&os;-н 5.2-с бага хувилбарт /stand/sysinstall гэж буй) ашиглан нэмж болно.
Хэрэв та хэрэглэгч нэмж дууссан бол сумтай товч ашиглан Exit гэж сонгоод
Enter дээр дарж суулгацаа үргэлжлүүлээрэй.
root нууц үг оруулах
Message
Now you must set the system manager's password.
This is the password you'll use to log in as "root".
[ OK ]
[ Press enter or space ]
Enter дээр дарж root
нууц үг оруулна.
Нууц үгийг хоёр удаа зөв оруулах ёстой. Мартахааргүй нууц үг оруулаарай гэж сануулах нь илүүдэх байх. Таны оруулсан нууц үгийг давтаж харуулах юм уу эсвэл одоор дүрсэлж харуулахгүй болохыг сануулж байна.
New password:
Retype new password :
Нууц үгийг амжилттай оруулсны дараа суулгац цаашаагаа үргэлжлэх болно.
Суулгацаас гарах
Хэрэв та одоо нэмэлт сүлжээний тохиргоо юм уу
эсвэл ямар нэгэн өөр тохиргоо хийхийг хүсвэл, та яг одоо юм уу эсвэл суулгасны дараа
sysinstall
(&os;-н 5.2-с доошхи хувилбарт /stand/sysinstall гэж буй ) ашиглаж суулгана.
User Confirmation Requested
Visit the general configuration menu for a chance to set any last
options?
Yes [ No ]
Сумтай товчоор &gui.no; гэж сонгоод
Enter дээр дарж үндсэн суулгацын цэс рүү буцах болно.
Суулгацаас гарах
Сумтай товчоор [X Exit Install] гэдгийг сонгон Enter дээр дарна. Танаас гарах гэж буйг тань лавлаж асуух болно:
User Confirmation Requested
Are you sure you wish to exit? The system will reboot (be sure to
remove any floppies/CDs/DVDs from the drives).
[ Yes ] No
Хэрэв уян дискнээс эхлүүлсэн бол &gui.yes; гэж сонгоод уян дискийг авах хэрэгтэй. CDROM хөтлөгч нь машиныг шинээр ачаалагдах хүртэл түгжигдсэн байдаг болохоор ачаалагдах үед CDROM-с гаргах хэрэгтэй (аль болох түргэн).
Систем одоо шинээр ачаалагдах бөгөөд ямар нэгэн алдаа гарахыг ажиглах хэрэгтэй.
Дэлгэрэнгүйг -с үзнэ үү.
Том
Рөүдс
Хувь нэмэр болгон оруулсан
Сүлжээний үйлчилгээний нэмэлт тохиргоо
Сүлжээний үйлчилгээнүүдийг тохируулах нь, энэ талын мэдлэггүй шинэ хэрэглэгчдэд нэлээн хатуу боорцог мэт санагддаг. Сүлжээний тохиргоог хийж интернэт хэрэглэнэ гэдэг бол &os;-г оруулаад орчин үеийн үйлдлийн системүүдэд маш чухал үйлдэл бөгөөд ингэж сурах явцдаа &os;-н сүлжээтэй холбоотой нэмэлт боломжуудыг ойлгож авдаг. Суулгацын явцад энэ үйлдлийг хийхээсээ өмнө, хэрэглэгч нь хэрэглэх үйлчилгээнийхээ тухай тодорхой ойлголттой байх ёстой.
Сүлжээний үйлчилгээнүүд нь, сүлжээгээр ямар нэгэн оруулга хүлээж авдаг програмуудыг хэлж байгаа юм. Эдгээр програмуудыг эвдэлж сөнөөдөг
төрлийнх биш байлгах гэж маш их хичээсэн байдаг.
Харамсалтай нь програмчид төгс биш байдаг болохоор сүлжээний үйлчилгээнд байгаа ямар нэг цоорхой нүх хорхойг довтлогчид ашиглан муу юманд хэрэглэдэг. Та зөвхөн өөрийнхөө мэддэг болон хэрэгтэй сүлжээний үйлчилгээгээ идэвхжүүлэх нь чухал. Хэрэв танд эргэлзээтэй байгаа бол, уг үйлчилгээг хэрэгцээтэй болох хүртлээ хорьсон байх нь дээр байдаг. Та үүнийг сүүлд sysinstall ашиглаад юм уу эсвэл
/etc/rc.conf файлын тусламжтайгаар хэзээд идэвхжүүлж болно.
Networking тохируулгыг сонгоход доор дурдсантай төстэй
цэсийг үзүүлэх болно:
Сүлжээний дээд түвшний тохиргоо
Эхний тохиргоо Interfaces буюу сүлжээний төхөөрөмжийн талаар бид өмнө нь хэсэгт үзсэн болохоор энд алгаслаа.
AMD сонголтыг сонгосноор
BSD automatic mount буюу автоматаар таньж холбох хэрэгслийг нэмж өгдөг.
Энэ нь голдуу
NFS холболт (өмнө тайлбарласан буй) ашиглах үед, алсад буй файл системийг таньж холбоход хэрэглэгддэг.
Ямар нэгэн онцгой тохируулга энд шаардлагагүй.
Дараагийн тохируулга, AMD Flags
сонголт. Хэрэв энэ сонгогдвол жижиг цэстэй цонх үсэрч гарч ирдэг бөгөөд ямар AMD тохиргоо хийхийг зааж өгдөг.
Уг цэсэнд анхдагч тохируулгууд нь заагдчихсан байдаг:
-a /.amd_mnt -l syslog /host /etc/amd.map /net /etc/amd.map
сонголт нь анхдагч таньж холбох байршлыг зааж өгдөг бөгөөд энэ тохиолдолд
/.amd_mnt гэсэн байна.
сонголт анхдагч log буюу бүртгэл файлыг зааж өгдөг боловч хэрэв syslogd хэрэглэгдэж байгаа бол бүх бүртгэж бичих үйлдлүүд системийн log daemon буюу далд ажилладаг бүртгэл бичигч чөтгөр уруу илгээгддэг.
/host сан нь алсад буй компьютерийн экспортолсон файлуудыг таньж холбох санг илэрхийлж байхад, /net
сан нь
IP хаягаас экспортлогдсон файлуудыг таньж холбох санг зааж өгч байна.
/etc/amd.map файл нь AMD-н экспортын анхдагч тохируулгуудыг заасан байна.
FTP
anonymous
Anon FTP сонголт нь anonymous буюу нэр үл мэдэгдэгч
FTP холболтыг зөвшөөрдөг. Үүнийг сонгосноор, уг машиныг
нэр нь үл мэдэгдэгч холболт хүлээж авдаг FTP сервер болгож байна.
Энэ сонголтыг дагаад үүсэх нууцлал болон аюулгүй байдлыг бодох хэрэгтэй.
Өөр цэс үүсэж аюулгүй байдалтай холбоотой нөхцлүүд болон тохируулгын талаар сануулга өгдөг.
Gateway тохируулга нь өмнө тайлбарласны дагуу машиныг хэрхэн сүлжээний хаалга болгож тохируулах тохиргоонуудыг санал болгодог. Энэ хэсэгт та өмнө нь суулгацын үед санамсаргүй хүсэлгүйгээр тохируулснаа Gateway сонголт ашиглаж буцааж болно.
Inetd сонголтоор өмнө тайлбарласан &man.inetd.8; далд чөтгөрийг тэр чигээр нь хорьж болно.
Mail сонголтоор системийн
андагч MTA буюу Mail Transfer Agent буюу захиа дамжуулагч агентийг тохируулдаг.
Энэ сонголтыг сонгох үед дараах цэс харуулагддаг:
Анхдагч MTA-г сонгох
Та энэ хэсэгт, суулгах анхдагч MTA-г сонгох гэж байна. MTA бол системийн хэрэглэгчид уруу юм уу эсвэл интернэтэд байгаа хэрэглэгчид уруу захиа илгээгч энгийн сервер билээ.
Sendmail-г сонгосноор, та &os;-н анхдагч бөгөөд алдаршиж тархсан sendmail серверийг суулгах болно. Sendmail local сонголт нь
sendmail-г анхдагч
MTA болгож суулгах боловч интернэтээс ирж байгаа захиануудыг хүлээж авахгүйгээр тохируулдаг. Бусад сонголтууд болох
Postfix болон
Exim нар нь
Sendmail-тэй ижил үүрэг гүйцэтгэдэг. Тэд хоёулаа захиа илгээдэг бөгөөд зарим хэрэглэгчид
sendmail-н оронд
MTA болгож хэрэглэж болдог.
MTA-г сонгосны дараа юм уу эсвэл MTA-г сонголгүйгээр цаашлах үед, NFS client тохируулгыг хийх сүлжээний тохируулгын цэс гарч ирдэг.
NFS client сонголт нь системийг
NFS сүлжээгээр сервертэй холбоход хэрэглэгддэг. NFS сервер нь NFS протокол ашиглан, файл системийг сүлжээгээр бусад машинд хандах боломж өгдөг. Хэрэв энэ нь дангаараа ажилладаг машин бол, энэ сонголтыг сонгохгүйгээр үлдээж болно. Систем танаас нэмэлт тохируулга хийхийг шаардаж магадгүй; сервер хэрэглэгч хоёрын тохиргооны тухай дэлгэрэнгүй мэдээллийг
хэсгээс харна уу.
Саяны сонголтын доор нь NFS server-н тохируулга байгаа бөгөөд системийг
NFS сервер болгоход хэрэглэгдэнэ. Энэ хэсэгт RPC буюу алсад буй компьютерт програм ажиллуулагч үйлчилгээг эхлүүлэх тохиргоо хийдэг. RPC нь компьютер болон програм хоёрын хоорондох холболтыг зохицуулахад хэрэглэгддэг.
Түүний дараа Ntpdate гэсэн сонголт байгаа ба энэ нь цаг тохируулах үүрэгтэй. Хэрэв үүнийг сонговол, дараах цэс танд харуулагдана:
Ntpdate тохиргоо
Энэ хэсэгт, өөртөө хамгийн ойрхон буй серверийг сонгох хэрэгтэй. Ойрхон сервер сонгосноор, таны цагийн тохиргоог хол байгаа сервер уруу мэдээлэл авах гэж цаг алдалгүйгээр илүү нарийвчлалтай хийх боломж ихсэнэ.
Дараагийн сонголт бол PCNFSD юм.
Энэ сонголт
net/pcnfsd багцыг
Портын цуглуулгаас суулгадаг. Энэ нь Microsoft-н
&ms-dos; зэрэг таньж бүртгэн нэвтрэх үйлчилгээ хийж чаддаггүй үйлдлийн системүүдэд
NFS таньж нэвтрүүлэх үйлчилгээг санал болгодог тун хэрэгтэй систем юм.
Та одоо жаахан доош нь гулгуулж дараагийн сонголтуудыг харах хэрэгтэй:
Доод түвшний сүлжээний тохируулга
&man.rpcbind.8;, &man.rpc.statd.8;, болон
&man.rpc.lockd.8; хэрэгслүүд бүгдээрээ Remote Procedure
Calls (RPC) буюу алс компьютерт процедур ажиллуулагчид хэрэглэгдэнэ.
rpcbind хэрэгсэл NFS сервер болон хэрэглэгчийн хоорондох холболтыг зохицуулдаг бөгөөд NFS серверийг зөв ажиллаж байх нөхцөл шаарддаг. rpc.statd далд чөтгөр нь өөр компьютер дээр буй rpc.statd далд чөтгөртэй харилцаж төлөв байдлыг хянаж байдаг. Мэдээлэгдэх ёстой төлөв байдлууд нь
/var/db/statd.status файлд хадгалагаж байгаа.
Дараагийн сонголт нь rpc.lockd бөгөөд энэ нь сонгогдвол файлуудыг түгжих үйлдлийг хангаж өгдөг. Энэ голдуу
rpc.statd-тэй хэрэглэгддэг бөгөөд ямар компьютер ямар файлыг хорихыг хүсэж байна, хэр давтамжтай хүсэж байгаа зэргийн төлвийг хянаж байдаг.
Сүүлийн хоёр сонголт нь дибаг хийхэд маш гайхамшигтай байдаг боловч эдгээр нь NFS сервер болон хэрэглэгч зөв
ажиллахад шаардлагагүй.
Цааш нь харвал
Routed сонголт буй. Энэ нь дамжуулга хийгч далд чөтгөр юм. &man.routed.8; хэрэгсэл нь сүлжээний дамжуулах хүснэгтийг удирдаж multicast дамжуулагчдыг олж хүсэлтийн дагуу сүлжээн дэх физик холболттой машинд өөрийнхөө дамжуулах хүснэгтийг нийлүүлж байдаг. Энэ хэрэгсэл нь голдуу дотоод сүлжээндээ хаалганы үүрэг гүйцэтгэж байгаа машинд хэрэглэгддэг. Үүнийг сонговол цэс гарч ирэн уг хэрэгслийн байрлах анхдагч байршлыг асуудаг. Уг цэсэн дээр анхдагч байршил нь аль хэдийнээ сонгогдсон байдаг болохоор шууд Enter дарж болно. Танд дахин өөр цэс харуулагдах бөгөөд, энэ үед танаас routed далд чөтгөрийг ажиллууллах нэмэлт сонголт оруулахыг асуудаг. Анхдагч сонголт нь
байдаг бөгөөд үргэлж энэ сонголттойгоо харуулагдах болно.
Дараагийн тохиргооны сонголт бол Rwhod бөгөөд хэрэв энэ сонгогдвол, системийн эхлэн ачаалах үед &man.rwhod.8; далд чөтгөрийг ажиллуулдаг. rwhod хэрэгсэл нь сүлжээгээр байнга системийн мэдээнүүдийг цацах, эсвэл consumer
горимдоо байгаа бол уг мэдээнүүдийг цуглуулж байдаг. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.ruptime.1; юм уу
&man.rwho.1;-н гарын авлагаас харж болно.
Жагсаалтын сүүлийн өмнөх сонголт бол
&man.sshd.8;далд чөтгөр юм. Энэ нь OpenSSH-д зориулсан, нууцлалын хувиргууртай бүрхүүлийн сервер бөгөөд энгийн хэрэглээнд байдаг telnet болон FTP серверүүдийн оронд хэрэглэхийг санал болгодог. sshd сервер нь нэг компьютераас нөгөө уруу нууцлалын хувиргалттай холболт тогтоож байдаг.
Эцэст нь TCP Extensions
сонголт байгаа. Энэ хэрэв сонгогдвол, RFC 1323 болон
RFC 1644-д заасан байдаг TCP өргөтгөлийг идэвхжүүлдэг. Ихэнх компьютер дээр энэ нь сүлжээний хурдыг ихэсгэдэг ч гэсэн зарим холболтыг унагаж болзошгүй. Энэ нь зөвхөн дангаараа ажилладаг серверт санал болгогдож байдаг.
Ингээд та сүлжээнийхээ үйлчилгээнүүдийг тохируулж дууслаа.
Та хамгийн дээд талын X Exit уруу гүйлгэж
дараагийн тохиргоо уруу орон үргэлжлүүлж болох бөгөөд эсвэл
X Exit-ийг хоёр удаа сонгон дараа нь
[X Exit Install]-г сонгон
sysinstall-с гарч болно.
&os; эхлэн ачаалалт
&os;/&arch.i386; машин дээрх FreeBSD-н эхлэн ачаалалт
Хэрэв бүх зүйл амжилттай болсон бол дэлгэцэн дээр тань мэдэгдлүүд урсаж өнгөрөөд нэвтрэх хэсэгт тулж ирэх болно. Урсаж өнгөрсөн мэдэгдлүүдийг эргэж харахын тулд Scroll-Lock товчийг дараад
PgUp болон PgDn товчоор дээш доош нь гулгуулдаг.
Scroll-Lock товчийг дахин дарснаар нэвтрэх хэсэгт буцаж ирдэг.
Бүх мэдэгдэл харуулагдахгүй байх нөхцөл үүсвэл (түр хадгалагчийн хэмжээнээс болж) сүүлд нь тушаал өгдөг горим дээр
dmesg тушаалаар харж болдог.
Суулгацын үед нэмж оруулсан хэрэглэгчийн нэр болон нууц үгээр нэвтэрч орох хэрэгтэй (энэ тохиолдолд rpratt гэж буй). Шаардлага гараагүй бол
root эрхээр орохоос сэргийлэх хэрэгтэй.
Ердийн эхлэн ачаалах үеийн мэдэгдэл (хувилбарын тухай хэсгийг оруулалгүйгээр):
Copyright (c) 1992-2002 The FreeBSD Project.
Copyright (c) 1979, 1980, 1983, 1986, 1988, 1989, 1991, 1992, 1993, 1994
The Regents of the University of California. All rights reserved.
Timecounter "i8254" frequency 1193182 Hz
CPU: AMD-K6(tm) 3D processor (300.68-MHz 586-class CPU)
Origin = "AuthenticAMD" Id = 0x580 Stepping = 0
Features=0x8001bf<FPU,VME,DE,PSE,TSC,MSR,MCE,CX8,MMX>
AMD Features=0x80000800<SYSCALL,3DNow!>
real memory = 268435456 (262144K bytes)
config> di sn0
config> di lnc0
config> di le0
config> di ie0
config> di fe0
config> di cs0
config> di bt0
config> di aic0
config> di aha0
config> di adv0
config> q
avail memory = 256311296 (250304K bytes)
Preloaded elf kernel "kernel" at 0xc0491000.
Preloaded userconfig_script "/boot/kernel.conf" at 0xc049109c.
md0: Malloc disk
Using $PIR table, 4 entries at 0xc00fde60
npx0: <math processor> on motherboard
npx0: INT 16 interface
pcib0: <Host to PCI bridge> on motherboard
pci0: <PCI bus> on pcib0
pcib1: <VIA 82C598MVP (Apollo MVP3) PCI-PCI (AGP) bridge> at device 1.0 on pci0
pci1: <PCI bus> on pcib1
pci1: <Matrox MGA G200 AGP graphics accelerator> at 0.0 irq 11
isab0: <VIA 82C586 PCI-ISA bridge> at device 7.0 on pci0
isa0: <ISA bus> on isab0
atapci0: <VIA 82C586 ATA33 controller> port 0xe000-0xe00f at device 7.1 on pci0
ata0: at 0x1f0 irq 14 on atapci0
ata1: at 0x170 irq 15 on atapci0
uhci0: <VIA 83C572 USB controller> port 0xe400-0xe41f irq 10 at device 7.2 on pci0
usb0: <VIA 83C572 USB controller> on uhci0
usb0: USB revision 1.0
uhub0: VIA UHCI root hub, class 9/0, rev 1.00/1.00, addr 1
uhub0: 2 ports with 2 removable, self powered
chip1: <VIA 82C586B ACPI interface> at device 7.3 on pci0
ed0: <NE2000 PCI Ethernet (RealTek 8029)> port 0xe800-0xe81f irq 9 at
device 10.0 on pci0
ed0: address 52:54:05:de:73:1b, type NE2000 (16 bit)
isa0: too many dependant configs (8)
isa0: unexpected small tag 14
fdc0: <NEC 72065B or clone> at port 0x3f0-0x3f5,0x3f7 irq 6 drq 2 on isa0
fdc0: FIFO enabled, 8 bytes threshold
fd0: <1440-KB 3.5" drive> on fdc0 drive 0
atkbdc0: <keyboard controller (i8042)> at port 0x60-0x64 on isa0
atkbd0: <AT Keyboard> flags 0x1 irq 1 on atkbdc0
kbd0 at atkbd0
psm0: <PS/2 Mouse> irq 12 on atkbdc0
psm0: model Generic PS/2 mouse, device ID 0
vga0: <Generic ISA VGA> at port 0x3c0-0x3df iomem 0xa0000-0xbffff on isa0
sc0: <System console> at flags 0x1 on isa0
sc0: VGA <16 virtual consoles, flags=0x300>
sio0 at port 0x3f8-0x3ff irq 4 flags 0x10 on isa0
sio0: type 16550A
sio1 at port 0x2f8-0x2ff irq 3 on isa0
sio1: type 16550A
ppc0: <Parallel port> at port 0x378-0x37f irq 7 on isa0
ppc0: SMC-like chipset (ECP/EPP/PS2/NIBBLE) in COMPATIBLE mode
ppc0: FIFO with 16/16/15 bytes threshold
ppbus0: IEEE1284 device found /NIBBLE
Probing for PnP devices on ppbus0:
plip0: <PLIP network interface> on ppbus0
lpt0: <Printer> on ppbus0
lpt0: Interrupt-driven port
ppi0: <Parallel I/O> on ppbus0
ad0: 8063MB <IBM-DHEA-38451> [16383/16/63] at ata0-master using UDMA33
ad2: 8063MB <IBM-DHEA-38451> [16383/16/63] at ata1-master using UDMA33
acd0: CDROM <DELTA OTC-H101/ST3 F/W by OIPD> at ata0-slave using PIO4
Mounting root from ufs:/dev/ad0s1a
swapon: adding /dev/ad0s1b as swap device
Automatic boot in progress...
/dev/ad0s1a: FILESYSTEM CLEAN; SKIPPING CHECKS
/dev/ad0s1a: clean, 48752 free (552 frags, 6025 blocks, 0.9% fragmentation)
/dev/ad0s1f: FILESYSTEM CLEAN; SKIPPING CHECKS
/dev/ad0s1f: clean, 128997 free (21 frags, 16122 blocks, 0.0% fragmentation)
/dev/ad0s1g: FILESYSTEM CLEAN; SKIPPING CHECKS
/dev/ad0s1g: clean, 3036299 free (43175 frags, 374073 blocks, 1.3% fragmentation)
/dev/ad0s1e: filesystem CLEAN; SKIPPING CHECKS
/dev/ad0s1e: clean, 128193 free (17 frags, 16022 blocks, 0.0% fragmentation)
Doing initial network setup: hostname.
ed0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
inet 192.168.0.1 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.0.255
inet6 fe80::5054::5ff::fede:731b%ed0 prefixlen 64 tentative scopeid 0x1
ether 52:54:05:de:73:1b
lo0: flags=8049<UP,LOOPBACK,RUNNING,MULTICAST> mtu 16384
inet6 fe80::1%lo0 prefixlen 64 scopeid 0x8
inet6 ::1 prefixlen 128
inet 127.0.0.1 netmask 0xff000000
Additional routing options: IP gateway=YES TCP keepalive=YES
routing daemons:.
additional daemons: syslogd.
Doing additional network setup:.
Starting final network daemons: creating ssh RSA host key
Generating public/private rsa1 key pair.
Your identification has been saved in /etc/ssh/ssh_host_key.
Your public key has been saved in /etc/ssh/ssh_host_key.pub.
The key fingerprint is:
cd:76:89:16:69:0e:d0:6e:f8:66:d0:07:26:3c:7e:2d root@k6-2.example.com
creating ssh DSA host key
Generating public/private dsa key pair.
Your identification has been saved in /etc/ssh/ssh_host_dsa_key.
Your public key has been saved in /etc/ssh/ssh_host_dsa_key.pub.
The key fingerprint is:
f9:a1:a9:47:c4:ad:f9:8d:52:b8:b8:ff:8c:ad:2d:e6 root@k6-2.example.com.
setting ELF ldconfig path: /usr/lib /usr/lib/compat /usr/X11R6/lib
/usr/local/lib
a.out ldconfig path: /usr/lib/aout /usr/lib/compat/aout /usr/X11R6/lib/aout
starting standard daemons: inetd cron sshd usbd sendmail.
Initial rc.i386 initialization:.
rc.i386 configuring syscons: blank_time screensaver moused.
Additional ABI support: linux.
Local package initialization:.
Additional TCP options:.
FreeBSD/i386 (k6-2.example.com) (ttyv0)
login: rpratt
Password:
RSA болон DSA түлхүүрүүдийг үүсгэх явц нь удаан машин дээр хэсэг хугацаа авч магадгүй. Энэ явц нь зөвхөн суулгацын дараах анхны эхлэн ачаалах үед л хийгддэг. Дараагийн ачаалах үед хийгддэггүй болохоор хурдан байх болно.
Хэрэв Х сервер тохируулагдаад анхдагч график орчин сонгогдсон байгаа бол, startx гэсэн тушаалаар тэдгээрийг ажиллуулж болно.
&os;/&arch.alpha; машин дээрх FreeBSD-н эхлэн ачаалалт
Alpha
Суулгац дууссан бол, FreeBSD-г эхлүүлэхийн тулд
SRM тушаал оруулах мөрөнд доор дурдсаныг бичнэ:
>>>BOOT DKC0
Энэ нь уг машинд тухайн бичсэн дискнээс эхлэн ачаалахыг зааж өгч байна.
Цаашдаа FreeBSD-г автоматаар эхлүүлдэг болгохын тулд дараах тушаалыг өгөх хэрэгтэй:
>>> SET BOOT_OSFLAGS A
>>> SET BOOT_FILE ''
>>> SET BOOTDEF_DEV DKC0
>>> SET AUTO_ACTION BOOT
Эхлэн ачаалагдах явц нь &i386; машиныхтай ойролцоо ижил (гэх бүр ижил биш) байх болно.
FreeBSD-г унтраах
Үйлдлийн системийг зөв унтраах нь тун чухал. Шууд хүч хэрэглэн унтрааж болохгүй. Эхлээд su гэсэн тушаал оруулаад
root нууц үгээ бичиж өгөн супер хэрэглэгч болох хэрэгтэй. Энэ нь зөвхөн тухайн хэрэглэгч
wheel бүлэгт хамаарагдсан үед биелнэ.
Эсвэл root хэрэглэгч болж нэвтрэх хэрэгтэй. Ингээд
shutdown -h now тушаалыг оруулна.
The operating system has halted.
Please press any key to reboot.
Унтраах тушаал өгсний дараа Please press any key to reboot буюу дурын товч дарж шинээр ачаална уу
гэсэн мэдэгдэл гарсан үед унтраах нь зөв юм. Хэрэв шууд унтраалгүйгээр ямар нэгэн товч дарвал систем шинээр ачаалагдах болно.
Та мөн
Ctrl
Alt
Del
товчлуурын хослол хэрэглэн шинээр ачаалж болох боловч, ердийн үед энэ нь тийм ч их хэрэглэгддэг арга биш.
Хүндрэл тулгарвал
суулгац
хүндрэл тулгарвал
Дараах хэсэгт хүмүүсийн мэдээлсний дагуу тэдэнд тулгарч байсан
энгийн хүндрэлийн тухай авч хэлэлцэх болно. Мөн энэ хэсэгт &ms-dos; эсвэл &windows;
үйлдлийн системийг FreeBSD-тэй хамт хэрхэн нэг компьютерт суулгаж
ачаалах тухай хүмүүсийн асуусан асуулт болон хариултыг агуулсан буй.
Хэрэв буруу тийшээ эргээд эхэлбэл юу хийх хэрэгтэй вэ
Компьютерийн төрлөөс хамааран бүх юмыг 100% цэвэр гүйцэтгэж болохгүй
ч гэсэн хэрэв ямар нэгэн зүйл буруу болбол, та хэд хэдэн арга хэмжээг
авч чадна.
Таны FreeBSD-ийн хувилбарт зориулсан Тоног төхөөрөмжийн тэмдэглэл
баримтаас таны төхөөрөмжийг дэмжсэн эсэхийг нь шалгах хэрэгтэй.
Хэрэв таны төхөөрөмж дэмжигдсэн мөртлөө хүндрэл гарвал, та
өөрсчөн тохируулсан цөм бүтээх
шаардлагатай болно. Энэ нь GENERIC цөмд байхгүй
төхөөрөмжүүдийн дэмжлэгийг нэмэх боломжийг танд олгох болно.
Ачаалагч дискэн дээр буй цөм нь таны төхөөрөмжүүдийг
IRQ-үүд, IO хаяг, мөн DMA суваг зэрэг тохиргоог үйлдвэрээс зааж өгсөн
анхныхаа утгатайгаа байгаа гэж авч үздэг. Хэрэв таны төхөөрөмжийн тохиргоо
өөрчлөгдсөн бол тэдгээр зүйлсийг &os; хаанаас олж болохыг хэлэхийн тулд та цөмийн
тохиргоогоо засварлаж дахин бүтээх хэрэгтэй болно.
Мөн залгаж туршигдаагүй төхөөрөмжүүд сүүлд залгагдаад туршигдах үед
алдаа үүсгэх тохиолдол гардаг. Ийм үед хүндрэлтэй байгаа төхөөрөмжийн
драйвер буюу таниулагч файлуудыг нь хорих хэрэгтэй.
Ихэнх суулгацын хүндрэлүүд нь төхөөрөмжийн үйлдвэрээс гаргасан
сүүлийн үеийн таниулагч файлуудыг нь татаж авч суулгаснаар илаарших
нөхцөл бүрддэг бөгөөд ялангуяа motherboard буюу эх хавтан дээр иймэрхүү
үзэгдэл их гардаг. Эх хавтангийн үйлдвэрээс гаргасан програмыг ер нь
BIOS гэж нэрлэдэг ба бараг бүх
үйлдвэрүүд өөрсдийн гэсэн вэб хуудастай бөгөөд уг програмыг хэрхэн
сүүлийн үеийн хэлбэрт шинэчлэх тухай мэдээлэл болон файлууд агуулж байдаг.
Ихэнх үйлдвэрлэгчид нь, ямар нэгэн ноцтой хүндрэл гарахаас
зайлсхийж хүндтэй нөхцөл үүсээгүй бол
BIOS-г шинэчилж хэрэггүй гэж зөвлөдөг.
Шинэчлэх явц амжилтгүй болох нөхцөл нь
BIOS цахилгаан схемд ноцтой эвдрэл гаргаж
болзошгүйг анхаарна уу.
&ms-dos; болон &windows;-н файл системийг хэрэглэх нь
&os; нь одоогийн байдлаар Double Space™
програмаар шахсан файл системийг дэмждэггүй. Тийм болохоор, хэрэв ийм төрлийн
файл системд хандахаар бол эхлээд уг файл системийн шахалтыг задлаад, дараа нь
файл уруу хандах хэрэгтэй. Задлах энэ үйлдэл нь Compression Agent
програмыг Start> Programs > доторх
System Tools цэснээс гүйцэтгэгдэж болно.
- &os; нь &ms-dos; дээр үндэслэгдсэн файл системүүдийг (FAT16 ба FAT32) дэмждэг.
- Ийм файл систем рүү хандахдаа &man.mount.8; тушаалыг холбогдох
- параметртай нь хэрэглэдэг. Энэ хэрэгслийн ерөнхий хэрэглэх бичлэг нь:
+ &os; нь &ms-dos; файлын системүүдийг (заримдаа FAT файлын
+ системүүд гэгддэг) дэмжиж чаддаг. &man.mount.msdosfs.8; тушаал нь тийм
+ файлын системүүдийг байгаа сангийн шатлалд системийн агуулгад хандах
+ боломжтой болгон холбож өгдөг. &man.mount.msdosfs.8;-ийг ихэвчлэн
+ шууд ажиллуулдаггүй; харин /etc/fstab файл дахь
+ мөрийн тусламжтай системээр дуудагдах юм уу эсвэл &man.mount.8; хэрэгслийг
+ тохирох нэмэлт өгөгдлүүдтэй нь дууддаг.
+
+ /etc/fstab файлд байж болох мөр ийм байна:
+
+ /dev/ad0sN /dos msdosfs rw 0 0
+
+ /dos сан энэ тохиолдолд өмнө нь үүссэн
+ байх ёстой. /etc/fstab-ийн хэлбэршилтийн талаар
+ илүү дэлгэрэнгүйг &man.fstab.5;-с үзнэ үү.
+
+ &ms-dos; файлын системд зориулсан &man.mount.8; дуудлага иймэрхүү
+ байна:
&prompt.root; mount -t msdosfs /dev/ad0s1 /mnt
Энэ жишээн дээр, &ms-dos; файл систем нь эхний дискний эхний хуваалт
дээр байрласныг харуулж байна. Мэдээж таны систем дээр янз бүр байх бөгөөд
dmesg болон mount тушаалуудын гаралтын
мэдээллийг харах хэрэгтэй. Эдгээр тушаалууд нь дискний хуваалтын
тухай хангалттай мэдээллийг өгч чаддаг.
- Өргөтгөсөн &ms-dos; файл системүүд нь голдуу
- &os;-н суусан хуваалтын дараа байдаг. Өөрөөр хэлбэл, дискний хуваалтын дугаар нь
- &os;-н суусан хуваалтын дугаараас их байна. Жишээ нь,
- эхний &ms-dos; хуваалт
- /dev/ad0s1 дээр, &os; хуваалт
- /dev/ad0s2 дээр, өргөтгөсөн &ms-dos; хуваалт
- /dev/ad0s3 дээр гэж байрласан байж болно. Зарим хүнд
- энэ нь үл ойлгогдохоор байж болох юм.
+ &os; нь дискний зүсмэлүүдийг (&ms-dos; зүсмэлүүд)
+ бусад үйлдлийн системүүдээс өөрөөр дугаарлаж болно. Ялангуяа өргөтгөсөн
+ &ms-dos; файлын системүүдэд үндсэн &ms-dos; хуваалтуудынхаас дээш
+ дугааруудыг ихэвчлэн өгдөг. &man.fdisk.8; хэрэгсэл нь
+ аль зүсмэлүүд &os;-д хамаарч байгаа болон аль нь бусад үйлдлийн
+ системүүдэд хамаатай болохыг тодорхойлоход тусалж чадна.
NTFS хуваалтыг бас таниулан холбохдоо өмнөхтэй ижил аргаар
&man.mount.ntfs.8; тушаал хэрэглэж болно.
Алдааг олж засварлахтай холбоотой асуултууд болон хариултууд
Миний систем ачаалж тоног төхөөрөмж шалгаж байх үедээ
гацах юм уу эсвэл суулгах үед хачин ажиллаад байна,
эсвэл уян дискний хөтчийг шалгахгүй байна.
&os; 5.0 болон түүнээс сүүлийн хувилбарууд нь
системийн ACPI үйлчилгээг ачаалах явцад илрүүлсэн бол
түүнийг i386, amd64 болон ia64 тавцангууд дээр өргөнөөр
ашигладаг. Харамсалтай нь ACPI драйвер болон системийн
эх хавтан ба BIOS-д алдаанууд байсаар байгаа билээ.
Гуравдагч шатны ачаалагч дуудагч дээр
hint.acpi.0.disabled тохиргоог
тохируулснаар ACPI-ийн хэрэглээг хааж болдог:
set hint.acpi.0.disabled="1"
Энэ нь систем ачаалах тоолонд өөрчлөгдөх учир
/boot/loader.conf файлд
hint.acpi.0.disabled="1" мөрийг
нэмж өгөх шаардлагатай. Ачаалагч дуудагчийн талаар
дэлгэрэнгүй мэдээллийг
хэсгээс олж болно.
&os;-г суулгасны дараа хатуу дискнээс анх удаагаа ачаалах
гэхэд цөм дуудагдаж миний тоног төхөөрөмжийг шалгасан боловч
иймэрхүү мэдээлэл гаргаад зогсоод байна:
changing root device to ad1s1a panic: cannot mount root
Юу болохоо больчихсон бэ? Би юу хийх вэ?
Ачаалахад тусламж маягаар
bios_drive:interface(unit,partition)kernel_name
гэж гарсан зүйл юу вэ?
Ачаалах диск системийн эхний диск биш тохиолдолд
гардаг асуудал аль эртнийх байдаг. BIOS нь &os;-д
өөр дугаарлах аргыг хэрэглэдэг бөгөөд аль дугаар нь
алинтай таардгийг зөвөөр тохируулах төвөгтэй байдаг.
Ачаалах диск нь систем дээр эхний диск биш бол
&os;-д түүнийг олоход тусламж хэрэгтэй болдог.
Энд хоёр нийтлэг тохиолдол байдаг бөгөөд аль ч тохиолдолд
та &os;-д root файлын систем хаана байгаа хэлж өгөх
шаардлагатай. Та BIOS-ийн дискний дугаар, дискний төрөл болон
тэр төрөлд зориулсан &os;-ийн дискний дугаарыг зааж өгөн
үүнийг хийж болно.
Эхнийх нь та хоёр IDE дисктэй бөгөөд
диск бүр өөр өөрийн IDE шугамнууд дээр мастер болон
тохируулагдсан байх ба &os;-г хоёр дахь дискнээс
ачаалахыг хүсэж байгаа тохиолдол юм. BIOS нь эдгээрийг
диск 0 болон диск 1 гэж хардаг бол &os; нь
тэдгээрийг ad0 болон
ad2 гэж хардаг.
&os; нь ad төрлийн BIOS диск 1 дээр
байгаа бөгөөд &os;-ийн дискний дугаар нь 2 юм. Тэгэхээр
та ингэж хэлж өгөх хэрэгтэй-:
1:ad(2,a)kernel
Хэрэв та анхдагч шугаман дээр боол дисктэй бол
дээр дурдсан нь шаардлагагүй юм (тэгээд бас маш буруу
юм).
Хоёр дахь нь та систем дээрээ нэг буюу түүнээс олон
IDE дискнүүдтэй бөгөөд SCSI дискнээс ачаалах тохиолдол
юм. Энэ тохиолдолд &os;-ийн дискний дугаар нь BIOS-ийн
дискний дугаараас бага байдаг. Хэрэв хоёр IDE дисктэй
бөгөөд бас SCSI дисктэй бол SCSI диск нь da
төрлийн BIOS диск 2 ба &os;-ийн дискний дугаар 0 байна.
Тэгэхээр та:
2:da(0,a)kernel
гэж &os;-д систем дэх эхний SCSI диск болох
BIOS диск 2-оос ачаалахыг хүсэж байгаагаа хэлж өгнө.
Хэрэв танд зөвхөн нэг IDE диск байсан бол дээрхийн оронд
та 1:-ийг харах байсан билээ.
Та ашиглах зөв утгуудыг тодорхойлсныхоо дараа
стандарт текст засварлагч ашиглан /boot.config
файлд бичиж өгсөн шигээ тушаалыг хийж өгч болно.
Өөрөөр зааварлаагүй л бол &os; нь энэ файлын агуулгыг
boot: хүлээх мөрний анхдагч хариулт
болгон ашиглах болно.
&os;-г суулгасны дараа хатуу дискнээс анх удаагаа ачаалах
гэхэд ачаалах цэсэн дээр Ачаалагч Менежерийн хүлээх мөр
зөвхөн F?-г хэвлээд ачаалалт цааш
үргэлжлэхгүй байна.
Таныг &os;-г суулгаж байхад хатуу дискний геометр
Хуваалтын засварлагч дээр буруу тохируулагдсан байна.
Хуваалтын засварлагч уруу буцаж ороод өөрийн хатуу дискний
жинхэнэ геометрийг зааж өгөх хэрэгтэй. Та зөв геометртэйгээр
&os;-г эхнээс нь дахин суулгах шаардлагатай.
Хэрэв та өөрийн машины хувьд зөв геометрийг ерөөсөө олж
чадахгүй байгаа бол ийм зөвлөгөө өгье: дискний эхэнд
жижиг DOS хуваалт суулгаад дараа нь &os;-г суулгах хэрэгтэй.
Суулгалтын програм нь DOS хуваалтыг харж түүнээс зөв геометрийг
олж авахыг оролддог. Ингэснээр энэ нь ихэвчлэн ажилладаг
билээ.
Дараах зааврыг зөвлөхөө больсон бөгөөд энд лавлагааны
зориулалтаар оруулав:
Хэрэв та (ирээдүйд) DOS, Линукс эсвэл бусад үйлдлийн системтэй
нийцтэй байх эсэх нь хамаагүй цэвэр &os; сервер эсвэл ажлын
станц суулгаж байгаа бол &os; нь хамгийн эхний сектороос эхлээд
сүүлийн сектор хүртэл бүхэл дискийг ашигладаг стандарт бус тохируулгыг
сонгож бүхэл дискийг (хуваалтын засварлагч дээр A) ашиглах сонголт
бас танд байдаг. Энэ нь геометрийн бүх л тооцооллыг орхих боловч
дискэн дээр &os;-ээс өөр бусад үйлдлийн системийг хэзээ ч ажиллуулахгүй
гэж тооцоогүй л бол зарим талаараа хязгаарлагдмал байдаг.
Систем миний &man.ed.4; сүлжээний картыг олсон боловч
device timeout гэсэн алдаа гарсаар байх юм.
Таны карт /boot/device.hints
файл дээр зааснаас өөр IRQ-г ашиглаж байж магадгүй юм.
&man.ed.4; драйвер нь анхдагчаар soft
буюу зөөлөн тохиргоог
(DOS дээр EZSETUP-ийг ашиглан оруулсан утгуудыг) ашигладаггүй боловч
хэрэв таныг интерфэйсийн хувьд -1-г
зааж өгөх юм бол програм хангамжийн тохиргоог ашиглах
болно.
Карт дээр байгаа жижиг шилжүүлэгчийг тогтсон буюу хатуу тохиргоо
руу (шаардлагатай бол цөмийн тохиргоонуудыг өөрчлөн)
тохируулах юм уу эсвэл зөвлөгөөг
hint.ed.0.irq="-1" гэж IRQ-г
-1 болгож тохируулан зааж өгөх хэрэгтэй.
Энэ нь цөмд зөөлөн тохиргоог ашиглахыг хэлж
өгөх болно.
Өөр нэг шалтгаан нь таны карт IRQ 2-той хуваалцсан IRQ 9 дээр
байж (ялангуяа IRQ 2-г ашигладаг VGA карттай бол) байнга
асуудал болж байдаг байж болох юм. Та аль болох IRQ 2 эсвэл 9-ийг
ашиглах ёсгүй юм.
Валентино
Вашетто
Хамтарч бэлтгэсэн
Суулгацын нэмэлт гарын авлага
Энэ хэсэгт FreeBSD-г хэрхэн онцгой тохиолдолд суулгах талаар
өгүүлэх болно.
FreeBSD-г дэлгэц юм уу гар үгүй систем дээр суулгах нь
суулгац
headless буюу толгойгүй (serial console)
serial console
Энэ төрлийн суулгацыг FreeBSD-г суулгаж байгаа
машин нь дэлгэцгүй юм уу тэр байтугай дэлгэцийн залгуургүй
байдаг учраас headless
install буюу толгойгүй суулгац
гэж нэрлэдэг.
Яаж ингэж болдог юм бол? гэж та гайхаж байвал, serial console буюу
цуваа консол хэрэглэснээр ийм суулгац хийж болдог.
Цуваа консолоор өөр машиныг дэлгэц болон гар болгож ашиглаж болдог.
Үүнийг гүйцэтгэхийн тулд дээр заасан зааврын дагуу суулгац уян дискийг
бэлдэх хэрэгтэй.
Энэ уян дискийг өөрчилж цуваа консолоос эхлэн ачаалахын тулд
дараах алхмуудыг биелүүлэх хэрэгтэй:
Эхлэн ачаалагч уян дискнүүдийг цуваа консол уруу холбогдохыг зөвшөөрөх
mount
Хэрэв та урьд нь уян дискнээс эхлэн ачаалж байсан бол, FreeBSD
нь ердийн энгийн суулгацын горимоор эхлэн ачаалах болно.
Гэхдээ бид нар суулгацаа цуваа холболт уруу орж эхлүүлэх ёстой билээ.
Ингэхийн тулд FreeBSD уруу boot.flp дискийг
&man.mount.8; тушаал ашиглаж таниулж холбох хэрэгтэй.
&prompt.root; mount /dev/fd0 /mnt
Одоо та уян дискээ таниулж холбосон болохоор
/mnt сан уруу орох хэрэгтэй:
&prompt.root; cd /mnt
Энд одоо цуваа консолоос хэрхэн эхлэн ачаалах тохируулга эхэлж байна.
Та эхлээд boot.config нэртэй файл үүсгээд тэрэн дотроо
/boot/loader -h гэж бичих хэрэгтэй.
Ингэснээр та цуваа консолоос эхлэн ачаалах болно гэж тохируулж байна.
&prompt.root; echo "/boot/loader -h" > boot.config
Ингээд та уян дискээ зөв тохируулчихсан учраас таниулсан дискээ
&man.umount.8; тушаалаар буцааж салгах хэрэгтэй:
&prompt.root; cd /
&prompt.root; umount /mnt
Одоо та уян дискээ дискний төхөөрөмжөөс авч болно.
Null-modem кабелиар холбох
null-modem кабел
Та одоо хоёр машинаа null-modem кабелиар
холбох хэрэгтэй. Уг хоёр машины цуваа холболтын залгууранд нь тус тусад нь
залгах хэрэгтэй. Ердийн цуваа залгуур энэ тохиолдолд ажилладаггүй
бөгөөд дундаа сэлгэж залгагдсан null-modem залгуур танд хэрэгтэй.
Суулгац эхлүүлэх гэж шинээр ачаалах
Одоо суулгацаа эхлүүлэх цаг боллоо. boot.flp
дискээ толгойгүй машиндаа хийгээд асаах хэрэгтэй.
Толгойгүй машин уруугаа холбогдох
cu тушаал
Та одоо тэр машин уруугаа &man.cu.1; тушаал хэрэглэж
холбогдох хэрэгтэй:
&prompt.root; cu -l /dev/cuad0
&os; 5.X дээр
/dev/cuad0-ийн оронд
/dev/cuaa0-ийг ашиглана.
Ингээд л боллоо! Та одоо нөгөө толгойгүй машинаа
cu тушаалын хэсгээр удирдах боломжтой боллоо.
Энэ хэсэгт таныг kern1.flp дискээ хийхийг шаардах бөгөөд
дараа нь ямар төрлийн терминал хэрэглэхийг асуух болно. Тэр үед нь
FreeBSD color console буюу өнгөт консол гэдгийг сонгоод цааш нь
суулгацаа үргэлжлүүлээрэй!
Өөртөө зориулж тусгай суулгацын төхөөрөмж бэлдэх нь
Дахин нуршихаас сэргийлж таны худалдаж авсан юм уу бэлдэж авсан
CDROM эсвэл DVD нарыг FreeBSD диск
гэж нэрлэв.
Заримдаа танд өөрийн гэсэн өөрчилж тохируулсан FreeBSD суулгацын
төхөөрөмжөөс суулгах хэрэг гарч болзошгүй. Энэ нь физик төхөөрөмж
болох бичлэгт хальс юм уу эсвэл sysinstall
дээр зааж өгсөн FTP хуудас эсвэл &ms-dos; хуваалтад буй файлаас
суулгаж болзошгүй.
Жишээ нь:
Танд маш олон компьютер холбогдсон дотоод сүлжээ байгаа бөгөөд
зөвхөн нэг л FreeBSD диск байж болох юм. Та дотоод FTP хуудас үүсгээд
тэрэндээ FreeBSD дискээ байрлуулж, уг хуудаснаас бусад компьютерууд холбогдож
суулгац хийж болохоор тохируулж болно.
Танд FreeBSD диск байгаа боловч таны CD/DVD төхөөрөмж уг дискийг
танихгүй харин &ms-dos;/&windows; дээр таньдаг байг. Та уг компьютерийнхаа
DOS хуваалт дээрээ FreeBSD суулгацыг хуулаад дараа нь уг файл уруу
FreeBSD-г суулгах үед хандаж болно.
Таны суулгахыг хүссэн компьютерт CD/DVD төхөөрөмж болон сүлжээний картын
аль нь ч байхгүй бөгөөд та зөвхөн
Laplink-style
цуваа юм уу зэрэгцээ холболтын кабелиар холбогдож
гүйцэтгэж болно.
Та FreeBSD суулгаж болдог бичлэгт хальс бэлдэж болно.
Суулгацын CDROM үүсгэх
FreeBSD төсөл нь хувилбар гаргах үедээ хамгийн багадаа хоёр ширхэг CDROM дүрсийг
(ISO images буюу дискний дүрс
) дэмжигдсэн архитектур бүрийн хувьд бэлтгэдэг.
Хэрэв танд CD бичигч байвал эдгээр буулгац дүрсийг CD дээр буулган бичиж (шарж
) болдог.
Хэрэв танд CD бичигч болон хямд үнэтэй интернэт сайн холболт байвал энэ нь
FreeBSD-г суулгах хамгийн амархан арга болно.
Зөв ISO Images буюу буулгац дүрсийг татаж авах
Хувилбар бүрд зориулсан ISO буулгац дүрсийг ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ISO-IMAGES-arch/version
хаягаас юм уу эсвэл хуулбар толин тусгалуудаас татаж авч болно.
Машины төрөл болон хувилбарыг arch болон
version гэсэн хэсгүүдэд тус тусад нь орлуулж бичих хэрэгтэй.
Уг сан нь дараах буулгац дүрснүүдийг агуулж байдаг:
FreeBSD 5.X ISO буулгац дүрсний нэр болон агуулга
Файлын нэр
Агуулга
version-RELEASE-arch-bootonly.iso
FreeBSD цөмөөс эхлүүлж суулгацын хэсгийг эхлүүлэхэд хэрэглэгдэх
бүх хэсэг буй. Энэ суулгаж болдог файлуудыг FTP юм уу бусад эх сурвалжаас
татаж авч болно.
version-RELEASE-arch-miniinst.iso
FreeBSD-г суулгахад хэрэглэгдэх бүх юм бий.
version-RELEASE-arch-disc1.iso
&os;-г суулгахад хэрэгтэй бүх юм болон sysinstall
дээр хэрэглэгдэх Repair буюу засварлах
ад хэрэглэгддэг
live filesystem буюу амьд файл систем
.
version-RELEASE-arch-disc2.iso
&os;-н бичиг баримт (&os; 6.2-оос өмнөх) болон дискэн дээр багтахаар нь шингээсэн
гуравдагчдын бүтээсэн програмын багцууд.
version-RELEASE-arch-docs.iso
&os;-н бичиг баримт (&os; 6.2 болон түүнээс дараа үеийн).
Та bootonly ISO юм уу эсвэл нэгдүгээр диск хоёрын аль нэгийг
татаж авах ёстой. Нэгдүгээр диск нь
bootonly ISO дискний бүтцийг агуулж байдаг болохоор энэ хоёрыг хоёуланг
татаж авч хэрэггүй.
bootonly ISO-г интернэт холболт хямд газарт суулгах хэрэгтэй.
Үүгээр та &os;-г суулгаад, дараа нь гуравдагч програмуудыг интернэтээр татаж
авч суулгаж болно (
-с харна уу).
Нэгдүгээр дискийг хийгээд &os;-г суулгах юм уу эсвэл дискэн дээр байгаа
гуравдагчдын багц програмыг суулгана гэж сонгох хэрэгтэй.
Бусад дискнүүд нь хэрэв танд хурдтай интернэт холболт байхгүй л бол
тийм чухал шаардлагатай биш.
CD-нүүдийг бичих
Та хуулбар дүрс нарыг дискэн дээр бичих хэрэгтэй. Хэрэв та энэ алхмыг
өөр FreeBSD систем дээр гүйцэтгэж байгаа бол
хэсгээс нэмэлт мэдээллийг үзэх хэрэгтэй (
болон
хэсгүүдэд зарим нь буй).
Хэрэв та энэ үйлдлийг өөр үйлдлийн систем дээр гүйцэтгэж байгаа бол,
уг систем дээр байгаа CD бичигчээ удирддаг дурын програмыг нь ашиглаж бичих
нь зүйтэй. Эдгээр дүрс нь стандарт ISO хэлбэрээр байгаа тул маш олон бичигч
нар энэ төрлийг дэмждэг билээ.
Хэрэв өөрийн гэсэн FreeBSD хувилбар бүтээнэ гэх юм бол
Хувилбарыг инженерчлэх мэдээллээс
хараарай.
FreeBSD дисктэй дотоод FTP хуудас бэлтгэх нь
суулгац
сүлжээ
FTP
FreeBSD дискний зохион байгуулалт нь FTP хуудастайгаа ижил байрлуулагдсан буй.
Ингэснээр танд дотоод FTP хуудас байгуулж сүлжээгээр FreeBSD-г суулгахад
тун дөхөм болж өгдөг.
FTP хуудас эрхэлж байх ёстой FreeBSD компьютерт CDROM төхөөрөмж байх
шаардлагатай бөгөөд /cdrom санд таниулж холбосон
байх ёстой.
&prompt.root; mount /cdrom
anonymous FTP эрх
/etc/passwd дотор үүсгэх хэрэгтэй. Ингэхийн тулд
&man.vipw.8; хэрэгслийг ашиглан
/etc/passwd файлыг засварлахдаа дараах мөрийг нэмэх
хэрэгтэй:
ftp:*:99:99::0:0:FTP:/cdrom:/nonexistent
/etc/inetd.conf дотор FTP service буюу үйлчилгээ
зөвшөөрөгдсөн эсэхийг лавлах хэрэгтэй.
Ингээд одоо таны компьютертай сүлжээгээр холбогдож чадах машин болгон
суулгац эхлүүлэхийн тулд, суулгах төхөөрөмжөө сонгох цэснээс Other буюу бусад
гэдгийг сонгоод цааш нь FTP гэж сонгон
ftp://машины нэр
гэж оруулах хэрэгтэй.
Хэрэв таны FTP үйлчилгээг ашиглаж байгаа хэрэглэгчийн эхлэн ачаалах
төхөөрөмж нь (голдуу уян диск байдаг) FTP дээр буй хувилбартай яг ижил хувилбар
биш бол, sysinstall нь таны суулгацыг бүрэн
гүйцэтгэж чаддаггүй. Хэрэв хувилбарууд ижил биш байсан ч гэсэн дарж
бичихийг та хүсэж байгаа бол Options цэснээс
distribution name буюу тархацын нэрийг any гэж
бичих хэрэгтэй.
Энэ арга нь галт ханаар хамгаалагдсан дотоод сүлжээнд бол найдвартай
ажилладаг. Энэ FTP үйлчилгээгээ интернэтээр дамжуулан өөр машинд
(таны дотоод сүлжээнээс гадуурх сүлжээнд буй компьютерт) санал болговол
зарим компьютерийн сүлжээ эвдэгч хүмүүсийн анхаарлыг татаж эвгүй үр дүнд
хүргэж болзошгүй. Хэрэв та нууцлалын маш сайн дадлагатай биш л бол ингэж
гадуурх сүлжээнд ил гаргахаас болгоомжлохыг бид танд зөвлөж байна.
Суулгацын уян дискийг бэлдэх нь
суулгац
уян дискнүүд
Хэрэв таны компьютер өөр дэмжлэггүйгээс болоод юм уу эсвэл та
юмыг хүндрүүлж хийхийг хүссэнээс ч болоод юм уу, суулгацыг уян дискнээс
суулгах ёстой бол (энэ аргыг
хэрэглэхгүй байхыг санал болгож байна), та эхлээд
уян дискнүүдийг суулгацад бэлдэх ёстой.
Хамгийн багадаа л гэхэд base (үндсэн түгээлт) санд буй хоёртын
файлуудыг багтаахад шаардлагатай тооны 1.44 MБ-н
дискнүүдийг бэлдэх ёстой. Хэрэв уян дискээ DOS-с бэлдэж байгаа бол
&ms-dos;-н FORMAT командыг ашиглан дискнүүдийг шинэчилж
бэлдэх ёстой. Хэрэв та &windows;-с бэлдэхээр бол,
Explorer дээр дискийг форматлаж болдог (
A: төхөөрөмж дээр хулганы баруун товчийг дараад
Format
цэсийг сонгоорой).
Үйлдвэрээс урьдчилан бэлтгэж цэвэрлэсэн дискэнд итгэж
болохгүй шүү. Найдвартай байхын тулд тэдгээрийг дахин
цэвэрлэх хэрэгтэй. Сүүлийн үед маш олон хэрэглэгчид зөв цэвэрлэж янзлаагүй
дискнээсээ болж маш их алдаа гарлаа гэж мэдээлсэн учраас бид ингэж танд
анхааруулж байгаа билээ.
Хэрэв та уян дискээ DOS файл систем дээр биш харин өөр FreeBSD машин дээр
бэлтгэж байсан ч гэсэн цэвэрлэх нь зөв санаа гэдгийг дахин сануулмаар байна.
Та bsdlabel болон newfs
тушаалуудыг ашиглаж UFS файлын систем суулгахыг хүсвэл ( 3.5" 1.44 MБ диск дээр)
дараах тушаалуудыг өгөх хэрэгтэй:
&prompt.root; fdformat -f 1440 fd0.1440
&prompt.root; bsdlabel -w -r fd0.1440 floppy3
&prompt.root; newfs -t 2 -u 18 -l 1 -i 65536 /dev/fd0
Дараа нь дискээ таниулаад жирийн файл систем шиг бичиж болно.
Уян дискнүүдээ цэвэрлэж бэлтгэсний дараа файлуудаа хуулах хэрэгтэй.
Тархцын файлууд нь зохицох зорилгоор тааруулж хуваагддаг бөгөөд таван ширхэг
1.44 MБ диск дээр багтахаар тохируулагдсан байдаг. Бүх уян диск болгондоо
багтах хэмжээгээр нь тулгаж хуулах зарчмаар түгээлтийн бүх файлуудыг багтааж
хуулах хэрэгтэй. Тархац бүр уян диск дээр :
a:\base\base.aa,
a:\base\base.ab гэх мэтчилэн хуулагдах ёстой.
Түгээлтийг татаж аван нийлүүлэх үедээ хичнээн нэмэлт хэсгүүдийг
хайхаа мэдэхийн тулд суулгалтын програм уншдаг учраас
base.inf файл нь base
цуглуулгын эхний уян дискэнд орох ёстой.
Суулгацын явцад суулгах төхөөрөмжөө сонгох Media цэс гарах үед
Floppy цэсийг сонгоод цаашаагаа
суулгацаа үргэлжлүүлээрэй.
&ms-dos; хуваалтаас суулгах нь
суулгац
MS-DOS оос
&ms-dos; хуваалтаас суулгацыг бэлтгэхийн тулд, уг хуваалтын эх хэсэг дээр
freebsd нэртэй сан үүсгэж дотор нь түгээлтийн файлуудыг
хуулах хэрэгтэй. Жишээ нь, c:\freebsd. CDROM юм уу FTP
хуудсанд байсан файлуудын сангийн бүтэц нь уг сан доторхтой ижил байх ёстой бөгөөд
хуулахын тулд DOS-н
xcopy тушаалыг ашиглан CD-с хуулаарай.
Жишээ нь, FreeBSD-н хамгийн бага суулгацыг гүйцэтгэхийн тулд:
C:\> md c:\freebsd
C:\> xcopy e:\bin c:\freebsd\bin\ /s
C:\> xcopy e:\manpages c:\freebsd\manpages\ /s
Энд C: дискийг сул зайтай гэж үзсэн бөгөөд
E: диск дээр CDROM-г таниулсан гэж авч үзэв.
Хэрэв танд CDROM төхөөрөмж байхгүй бол тархац файлыг
ftp.FreeBSD.org
-с татаж авч болно. Тархац бүр өөрсдийн сан дотроо байгаа бөгөөд,
жишээ нь, base тархац &rel.current;/base/
сан дотор буй.
&ms-dos;-с суулгахыг хүссэн тархац болгоныг (хэрэв танд хангалттай сул
зай байгаа л бол) c:\freebsd сан дотор хуулах хэрэгтэй
бөгөөд — зөвхөн хамгийн багаар суулгах зориулалттай файлууд л
BIN сан дотор байх шаардлагатай.
Суулгацын бичлэг тууз бэлтгэх нь
суулгац
QIC/SCSI бичлэгт туузнаас
Бичсэн туузнаас суулгах нь FTP юм уу CDROM-с суулгаснаас
хамаагүй амархан арга байж болох юм. Суулгац програм нь
бичлэг дээр tar хэлбэрээр нэгтгэж бичигдсэн байх ёстой.
Суулгахыг хүссэн тархцаа авсны дараа туузан дээр
шахаж бичих хэрэгтэй:
&prompt.root; cd /freebsd/distdir
&prompt.root; tar cvf /dev/rwt0 dist1 ... dist2
Суулгацыг гүйцэтгэх явцдаа туузан дээр түр зуур хэрэглэхээр
(сонголтоос хамаарч) туузан дээрх файлуудыг бүхлээр нь
хуулахад багтаахаар сул зайг үлдээх ёстой.
Шуурхай санамсаргүй хандалт хийгдэж болдоггүй учраас туузан дээр их хэмжээний
сул зай бэлэн байлгах шаардлага гардаг юм.
Суулгацыг эхлүүлэх үед уян дискнээс эхлүүлэхээсээ өмнө
туузыг төхөөрөмж рүү нь хийсэн байх ёстой. Ингэхгүй бол суулгац олохгүй байх
магадлалтай.
Сүлжээгээр суулгахаасаа өмнө
суулгац
сүлжээ
цуваа холболт (SLIP эсвэл PPP)
суулгац
сүлжээ
зэрэгцээ холболт (PLIP)
суулгац
сүлжээ
Ethernet
Сүлжээгээр суулгах гурван төрлийн арга бий.
Эдгээр нь Ethernet сүлжээ (стандарт Ethernet төхөөрөмж), Цуваа холболт (SLIP эсвэл PPP) эсвэл
Зэрэгцээ холболт (PLIP (laplink кабель)) юм.
Сүлжээний картаа ашиглаж интернэт суулгах арга бол мэдээж хамгийн
сайн сонголт байх болно! FreeBSD нь ихэнх сүлжээний картуудыг дэмжиж
таньдаг бөгөөд Hardware Notes буюу төхөөрөмжийн тухай мэдээлэл хэсэгт
дэмждэг картуудыг (мөн тэдгээрт шаардагдах тохируулгатай нь) жагсаасан буй.
Хэрэв та аль нэгэн дэмжигдсэн PCMCIA сүлжээний карт хэрэглэж байвал зөөврийн
компьютераа асаахаасаа өмнө нь залгаарай. Харамсалтай нь
одоогоор PCMCIA төрлийн картуудыг явцын дунд шууд залгаж хараахан чадахгүй
байгаа билээ.
Та мөн сүлжээнийхээ IP хаягаа салгаж ангилсан netmask буюу сүлжээний
шүүлт хаягтай нь хамт мэдэж байх ёстой. Хэрэв та PPP холболт ашиглаж
холбогдож байгаа бол, ISP газраас тань автоматаар хаяглалт хийдэг болохоор
тогтмол зааж өгсөн IP хаяг бүү зоож тохируулаарай. Таны сүлжээ тохируулагч тань
ямар ямар тохируулга шаардлагатайг танд мэдэгдэх байх. Хэрэв та IP хаяг биш
харин ямар нэгэн серверийн нэр оруулж тохируулах ёстой бол, танд бас
name server буюу серверүүдийн нэрүүдийг зохицуулагч серверийн нэрийг мөн
магадгүй gateway серверийн хаягийг бас оруулах хэрэгтэй болох байх
(хэрэв та PPP хэрэглэж байгаа бол энэ нь таны интернэтээр хангагч байгууллагын тань
IP хаяг байх ёстой). Хэрэв та HTTP проксигоор дамжин FTP-нээс суулгац хийх
ёстой бол, та мөн проксигийн хаягийг оруулж өгөх хэрэгтэй. Хэрэв та
эдгээр олон асуултанд хариулж мэдэхгүй байгаа тохиолдолд, сүлжээ тохируулагчаасаа
юм уу эсвэл ISP-аасаа суулгацаа эхлүүлэхээсээ өмнө
лавлаж асуух нь чухал.
SLIP-р холбох нь цуваа холболтын залгуураар нэг компьютерийг
өөр компьютертай холбодог явцуу арга юм. SLIP суулгац нь утсан холбоогоор
залгах боломжгүй болгож зөвхөн шууд залгасан залгуураар л залгагдах болно.
Энэ боломж нь хэрэв SLIP-ийг хэрэглэж болохоор үед л РРР тохируулгаар
хэрэгждэг.
Хэрэв та модем хэрэглэж байгаа бол PPP таны бараг цорын ганц сонголт
байх болов уу. Суулгацаа бүр эхлүүлэхээсээ өмнө интернэт хөтлөгч байгууллага
уруугаа холбогдох мэдээллээ сайн бэлтгэж авсан байх хэрэгтэй.
Хэрэв та ISP руугаа PAP эсвэл CHAP хэрэглэж холбогддог бол
(өөрөөр хэлбэл, ISP уруугаа ямар нэгэн скрипт буюу гүйцэтгэдэг бичлэг
хэрэглэлгүйгээр &windows;-с холбогдож байвал), ppp-н
тушаал оруулах мөрөнд dial гэж оруулахад болно.
Өөр тохиолдолд, PPP хэрэглэж утасдах горим нь тун энгийн терминал үйлчилгээгээр
хангагдсан байдаг болохоор, та ISP руугаа модемондоо тохирсон AT тушаал
хэрэглэж холбогдох хэрэгтэй. Хэрэглэгчийн ppp бүртгэлийн гарын авлага эсвэл FAQ буюу байнга асуудаг асуулт хариулт
хэсгээс нэмэлт мэдээллийг харж болно.
Хэрэв танд хүндрэл тулгарвал, set log local ... тушаал
ашиглаж ерөнхий явцын бүртгэл бичлэгийг дэлгэцэн дээрээ зэрэг хянаж болно.
Хэрэв та өөр FreeBSD (2.0-R эсвэл түүнээс дээшхи хувилбар) машин уруу
шууд залгаж холбогдох боломжтой бол laplink
зэрэгцээ кабелиар
гүйцэтгэж болох юм. Зэрэгцээ холболтоор өгөгдөл нь цуваа холболтыг бодвол
арай хурдан дамжигдах (50 кбайт/сек хүртэл) бөгөөд, ингэснээр илүү
түргэн суулгацаа гүйцэтгэж болох юм.
NFS-р суулгахаасаа өмнө
суулгац
сүлжээ
NFS
NFS суулгац бол харьцангуй хурдан шулуухан байдаг. NFS сервер
дээрээ FreeBSD тархалтынхаа хуулбарыг хуулаад дараа нь суулгац гүйцэтгэх
төхөөрөмжийг сонгох цэсэн дээр NFS гэж зааж өгөхөд болно.
Хэрэв сервер зөвхөн заагдсан порт
ашиглах ёстой бол
(Sun төрлийн компьютерт энэ нь анхнаасаа заагдсан байдаг шиг), та
Options цэсэн дээр NFS Secure сонголтыг
сонгож тохируулаад суулгацаа цааш нь үргэлжлүүлээрэй.
Хэрэв таны сүлжээний карт тийм сайн биш бөгөөд хурдан дамжуулалт хийдэггүйг
та мэддэг бол NFS Slow гэдгийг бас сонгож тохируулаарай.
NFS суулгацыг ажиллуулахын тулд сервер нь дэд санг
таньдаг байх ёстой. Жишээ нь, хэрэв таны FreeBSD &rel.current; тархац:
ziggy:/usr/archive/stuff/FreeBSD санд байгаа бол,
ziggy нь /usr эсвэл
/usr/archive/stuff гэх мэтчилэн дамжиж таниулах биш
харин шууд /usr/archive/stuff/FreeBSD
санг таньж байхаар тохируулагдах ёстой.
FreeBSD-н /etc/exports файл дотор үүнийг тохируулахын
тулд гэсэн сонголт оруулж өгдөг. Бусад NFS серверүүд
өөр зохион байгуулалттай байж болох юм. Хэрэв та
permission denied буюу хандах эрх зөвшөөрөгдөхгүй
гэсэн мэдээлэл серверээс хүлээж авбал, та саяны сонголтыг оруулж өгөөгүй
байна гэсэн үг юм.
diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/mirrors/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/mirrors/chapter.sgml
index 276f759819..9f04223dbc 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/mirrors/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/mirrors/chapter.sgml
@@ -1,3205 +1,3207 @@
FreeBSD-г олж авах нь
CDROM болон DVD Нийтлэгчид
Жижиглэнгийн хайрцагласан бүтээгдэхүүнүүд
FreeBSD нь хайрцагласан бүтээгдэхүүн хэлбэрээр (FreeBSD CD-үүд,
нэмэлт програм хангамж, болон хэвлэсэн баримт) хэд хэдэн жижиглэн
худалдаалагчдаас гардаг:
CompUSA
WWW:
Frys Electronics
WWW:
CD болон DVD цуглуулгууд
FreeBSD CD болон DVD цуглуулгуудыг олон жижиглэн худалдаалагчдаас
шууд худалдан авах боломжтой байдаг:
BSD Mall by Daemon News
PO Box 161
Nauvoo, IL 62354
USA
Утас: +1 866 273-6255
Факс: +1 217 453-9956
Email: sales@bsdmall.com
WWW:
BSD-Systems
Email: info@bsd-systems.co.uk
WWW:
FreeBSD Mall, Inc.
3623 Sanford Street
Concord, CA 94520-1405
USA
Утас: +1 925 240-6652
Факс: +1 925 674-0821
Email: info@freebsdmall.com
WWW:
Dr. Hinner EDV
St. Augustinus-Str. 10
D-81825 München
Germany
Утас: (089) 428 419
WWW:
Ikarios
22-24 rue Voltaire
92000 Nanterre
France
WWW:
JMC Software
Ireland
Утас: 353 1 6291282
WWW:
Linux CD Mall
Private Bag MBE N348
Auckland 1030
New Zealand
Утас: +64 21 866529
WWW:
The Linux Emporium
Hilliard House, Lester Way
Wallingford
OX10 9TA
United Kingdom
Утас: +44 1491 837010
Факс: +44 1491 837016
WWW:
Linux+ DVD Magazine
Lewartowskiego 6
Warsaw
00-190
Poland
Утас: +48 22 860 18 18
Email: editors@lpmagazine.org
WWW:
Linux System Labs Australia
21 Ray Drive
Balwyn North
VIC - 3104
Australia
Утас: +61 3 9857 5918
Факс: +61 3 9857 8974
WWW:
LinuxCenter.Ru
Galernaya Street, 55
Saint-Petersburg
190000
Russia
Утас: +7-812-3125208
Email: info@linuxcenter.ru
WWW:
Түгээгчид
Хэрэв та дахин худалдагч бөгөөд FreeBSD CDROM бүтээгдэхүүнүүдийг тараахыг хүсэж
байгаа бол түгээгч буюу дистрибьюторт хандана уу:
Cylogistics
809B Cuesta Dr., #2149
Mountain View, CA 94040
USA
Утас: +1 650 694-4949
Факс: +1 650 694-4953
Email: sales@cylogistics.com
WWW:
Ingram Micro
1600 E. St. Andrew Place
Santa Ana, CA 92705-4926
USA
Утас: 1 (800) 456-8000
WWW:
Kudzu, LLC
7375 Washington Ave. S.
Edina, MN 55439
USA
Утас: +1 952 947-0822
Факс: +1 952 947-0876
Email: sales@kudzuenterprises.com
LinuxCenter.Ru
Galernaya Street, 55
Saint-Petersburg
190000
Russia
Утас: +7-812-3125208
Email: info@linuxcenter.ru
WWW:
Navarre Corp
7400 49th Ave South
New Hope, MN 55428
USA
Утас: +1 763 535-8333
Факс: +1 763 535-0341
WWW:
FTP сайтууд
FreeBSD-д зориулсан абан ёсны эхүүдийг дэлхий даяар байрласан толин тусгал сайтуудаас
авч болно.
сайт нь сайн холбогдсон бөгөөд маш олон тооны холболтуудыг зөвшөөрдөг. Гэхдээ та
илүү ойр
толин тусгал сайтыг хайж олсон нь дээр биз ээ (ялангуяа хэрэв
та ямар нэгэн толин тусгал маягийн сайт тохируулж ажиллуулахыг хүсвэл).
FreeBSD толин тусгал сайтуудын
мэдээллийн бааз нь Гарын авлага дахь толин тусгалын жагсаалтаас
илүү зөв байдаг. Учир нь энэ нь хостуудын статик жагсаалтад тулгуурлалгүй өөрийн мэдээллээ
DNS серверээс авдаг юм.
Мөн FreeBSD нь дараах толин тусгал сайтууд дахь нэргүй FTP-ээс авч болохоор байдаг.
Хэрэв та нэргүй FTP-ээс FreeBSD-г авахыг сонговол өөртөө аль болох ойр сайтыг ашиглаад
үзээрэй. Primary Mirror Sites
буюу үндсэн толин тусгал
сайтууд дахь толин тусгал сайтууд нь бүхэл FreeBSD архивыг (архитектур
болгонд зориулсан одоо байгаа бүх хувилбарууд) ихэвчлэн агуулдаг боловч
танай улс юм уу эсвэл бүсэд байрлаж байгаа сайтаас татаж авахад танд илүү хурдан
байх болов уу. Бүсийн сайтууд нь хамгийн түгээмэл архитектуруудад зориулсан
хамгийн сүүлийн үеийн хувилбаруудыг агуулдаг боловч FreeBSD-ийн бүх архивыг
агуулаагүй байж болох юм. Бүх сайтууд нь нэргүй FTP-ээр хандах боломжийг
олгодог. Зарим сайтууд нь бас бусад аргуудаар хандах боломжийг олгодог.
Сайт болгоны хувьд хандах аргууд нь хостын нэрийн дараа хаалтанд өгөгдсөн
байгаа болно.
&chap.mirrors.ftp.inc;
Нэргүй CVS
Танилцуулга
CVS
нэргүй
Нэргүй CVS (эсвэл өөрөөр anoncvs гэгддэг)
нь алсын CVS архивтай синхрончлол хийгдэхэд зориулагдсан FreeBSD-тэй
цуг багцлагдсан CVS хэрэгслүүдийн үзүүлдэг боломж юм. Мөн
FreeBSD-ийн хэрэглэгчдэд ямар нэгэн зөвшөөрлүүдгүйгээр зөвхөн унших эрхтэй
CVS үйлдлүүдийг FreeBSD төслийн албан ёсны anoncvs серверүүдийн аль нэг дээр
хийх боломжийг олгодог. Ашиглахын тулд CVSROOT
орчны хувьсагчийг тохирох anoncvs сервер руу зааж cvs login
тушаалд бүгдийн мэддэг anoncvs
нууц үгийг өгч
дараа нь &man.cvs.1; тушаал ашиглан локал архивт хандаж байгаа шигээр
хандана.
cvs login тушаал нь CVS серверт
өөрийгээ таниулан нэвтрэхэд хэрэглэгдсэн нууц үгсийг
таны HOME санд .cvspass
файлд хадгалдаг.Хэрэв энэ файл байхгүй бол
таныг cvs login тушаалыг эхний удаа
ашиглахаар оролдоход алдаа гарч болох юм. Ердөө л
хоосон .cvspass файл үүсгээд нэвтрэхийг
оролдоорой.
CVSup болон anoncvs
үйлчилгээнүүд нь хоюул үндсэндээ адил үүргийг гүйцэтгэдэг гэж бас хэлж
болох боловч синхрончлол хийх аргуудын хэрэглэгчийн сонголтод
нөлөөлж болох төрөл бүрийн сул болон давуу талуудтай байдаг. Товчхондоо
CVSup нь өөрийн сүлжээний эх үүсвэрүүдийн
хэрэглээндээ илүү үр ашигтай бөгөөд техникийн хувьд хамгийн
ухаалаг нь боловч ажиллагаа ихтэй байдаг. CVSup-г
ашиглахын тулд эхүүдийг авч эхлэхээсээ өмнө тусгай клиентийг эхлээд суулгаж тохируулсан
байх ёстой бөгөөд зөвхөн дараа нь нэлээн том хэмжээтэй хэсгүүдээр
CVSup нь цуглуулгуудыг
дууддаг.
Харин Anoncvs-г
нэг файлаас авахуулаад тусгай програм (ls эсвэл
grep гэх зэрэг) хүртэлх бүгдийг CVS модулийн нэрээр нь
шалгахад ашиглаж болно. Мэдээж anoncvs
нь CVS архив дээрх зөвхөн уншигдах үйлдлүүдэд бас сайн болохоор
хэрэв та FreeBSD төслийн хэсгүүдтэй хуваалцсан нэг архив дахь локал
хөгжүүлэлтийг дэмжих зорилготой байгаа бол CVSup нь
таны цорын ганц сонголт байх юм.
Нэргүй CVS-г ашиглах нь
Ердөө л CVSROOT орчны хувьсагчийг FreeBSD төслийн
anoncvs серверүүдийн аль нэг уруу зааснаар
&man.cvs.1;-ийг нэргүй CVS архив ашиглахаар тохируулах юм.
Биднийг энэ баримтыг бичиж байх үед дараах серверүүд байгааг дурдав:
Австри:
:pserver:anoncvs@anoncvs.at.FreeBSD.org:/home/ncvs
(cvs login тушаалыг ашиглаж асуух үед нь дурын нууц үг оруулна.)
Франц:
:pserver:anoncvs@anoncvs.fr.FreeBSD.org:/home/ncvs
(pserver (нууц үг anoncvs
), ssh (нууц үггүй))
Герман:
:pserver:anoncvs@anoncvs.de.FreeBSD.org:/home/ncvs
(rsh, pserver, ssh, ssh/2022)
Япон:
:pserver:anoncvs@anoncvs.jp.FreeBSD.org:/home/ncvs
(cvs login тушаалыг ашиглаж асуух үед нь
anoncvs
нууц үгийг оруулна.)
Тайвань:
:pserver:anoncvs@anoncvs.tw.FreeBSD.org:/home/ncvs
(pserver (cvs login тушаалыг ашиглаж асуух үед нь дурын нууц үг оруулна), ssh (нууц үггүй))
SSH2 HostKey: 1024 e8:3b:29:7b:ca:9f:ac:e9:45:cb:c8:17:ae:9b:eb:55 /etc/ssh/ssh_host_dsa_key.pub
АНУ:
freebsdanoncvs@anoncvs.FreeBSD.org:/home/ncvs
(зөвхөн ssh - нууц үггүй)
SSH HostKey: 1024 a1:e7:46:de:fb:56:ef:05:bc:73:aa:91:09:da:f7:f4 root@sanmateo.ecn.purdue.edu
SSH2 HostKey: 1024 52:02:38:1a:2f:a8:71:d3:f5:83:93:8d:aa:00:6f:65 ssh_host_dsa_key.pub
АНУ:
anoncvs@anoncvs1.FreeBSD.org:/home/ncvs (зөвхөн ssh2 - нууц үггүй)
SSH2 HostKey: 2048 53:1f:15:a3:72:5c:43:f6:44:0e:6a:e9:bb:f8:01:62 /etc/ssh/ssh_host_dsa_key.pub
CVS нь FreeBSD-ийн хэзээ нэгэн цагт байсан (эсвэл зарим тохиолдолд ирээдүйд байх)
эхүүдийн бараг л дурын хувилбарыг check out
буюу шалгаж авах
боломжийг олгодог болохоор та &man.cvs.1;-ийн залруулалт ()
туг болон түүнд зориулагдсан зарим зөвшөөрөгдөх ямар утгууд FreeBSD төслийн архивт байдгийг
мэддэг байх хэрэгтэй.
Залруулалтын хаягууд болон салбарын хаягууд гэсэн хоёр төрлийн хаяг байдаг.
Залруулалтын хаяг нь тухайн залруулалтыг заадаг. Үүний утга нь өдрөөс өдөрт
ижил хэвээр байна. Нөгөө талаас салбарын хаяг нь ямар ч үед хөгжүүлэлтийн өгөгдсөн шугам дахь
хамгийн сүүлийн залруулалтыг заадаг. Салбарын хаяг нь тухайн нэг залруулалтыг
заадаггүй болохоор үүний маргаашийн утга нь өнөөдрийнхөөс өөр байж болох юм.
нь хэрэглэгчдийн сонирхож болох
залруулалтуудын хаягуудыг агуулдаг. Дахин хэлэхэд портын цуглуулга нь
хөгжүүлэлтийн олон салбаргүй учир эдгээрийн аль нь ч портын цуглуулгын хувьд зөв биш
юм.
Та салбарын хаягийг заах юм бол тэр хөгжүүлэлтийн шугам дахь
файлуудын сүүлийн хувилбаруудыг хүлээн авах болно. Хэрэв та ямар нэг өнгөрсөн
хувилбарыг хүлээн авахыг хүсэж байгаа бол
тугаар огноог заан тэгж хийж болно. Илүү дэлгэрэнгүйг &man.cvs.1;
гарын авлагын хуудаснаас үзнэ үү.
Жишээнүүд
Ямар нэг юм хийхээсээ өмнө &man.cvs.1;-ийн гарын авлагын хуудсыг
нэг бүрчлэн уншихыг зөвлөдөг хэдий ч нэргүй CVS-ийг хэрхэн ашиглахыг харуулж
байгаа зарим жишээнүүдийг энд үзүүлэв:
-CURRENT-с ямар нэгэн зүйл шалгаж авах нь (&man.ls.1;):
&prompt.user; setenv CVSROOT :pserver:anoncvs@anoncvs.tw.FreeBSD.org:/home/ncvs
&prompt.user; cvs login
Хүлээх мөрөн дээр дурын үгийг нууц үг
болгон ашиглаарай.
&prompt.user; cvs co ls
src/ модыг шалгаж авахын тулд SSH-г ашиглах нь:
&prompt.user; cvs -d freebsdanoncvs@anoncvs.FreeBSD.org:/home/ncvs co src
The authenticity of host 'anoncvs.freebsd.org (128.46.156.46)' can't be established.
DSA key fingerprint is 52:02:38:1a:2f:a8:71:d3:f5:83:93:8d:aa:00:6f:65.
Are you sure you want to continue connecting (yes/no)? yes
Warning: Permanently added 'anoncvs.freebsd.org' (DSA) to the list of known hosts.
6-STABLE салбар дахь &man.ls.1;-ийн хувилбарыг шалгаж авах нь:
&prompt.user; setenv CVSROOT :pserver:anoncvs@anoncvs.tw.FreeBSD.org:/home/ncvs
&prompt.user; cvs login
Хүлээх мөрөн дээр дурын үгийг нууц үг
болгон ашиглаарай.
&prompt.user; cvs co -rRELENG_6 ls
&man.ls.1;-д хийгдсэн өөрчлөлтүүдийн жагсаалтыг (нэгдсэн ялгаанууд хэлбэрээр) үүсгэх нь
&prompt.user; setenv CVSROOT :pserver:anoncvs@anoncvs.tw.FreeBSD.org:/home/ncvs
&prompt.user; cvs login
Хүлээх мөрөн дээр дурын үгийг нууц үг
болгон ашиглаарай.
&prompt.user; cvs rdiff -u -rRELENG_5_3_0_RELEASE -rRELENG_5_4_0_RELEASE ls
Өөр бусад ямар модулийн нэрс ашиглагдаж болохыг олох нь:
&prompt.user; setenv CVSROOT :pserver:anoncvs@anoncvs.tw.FreeBSD.org:/home/ncvs
&prompt.user; cvs login
Хүлээх мөрөн дээр дурын үгийг нууц үг
болгон ашиглаарай.
&prompt.user; cvs co modules
&prompt.user; more modules/modules
Бусад эх үүсвэрүүд
Дараах нэмэлт эх үүсвэрүүд нь CVS-ийг сурахад тус болж болох юм:
Кал Полигийн CVS заавар.
CVS гэр,
CVS-ийн хөгжүүлэлт болон дэмжлэгийн нийгэм.
CVSweb нь
FreeBSD төслийн CVS-д зориулсан вэб интерфэйс юм.
CTM-г ашиглах нь
CTM
CTM нь алсын сангийн модыг төвтэй
синхрончлол хийхэд зориулсан арга юм. Энэ нь FreeBSD-ийн эх моднуудтай
ашиглахад зориулагдаж хөгжүүлэгдсэн бөгөөд цаг хугацаа өнгөрөх тусам бусад хүмүүс
бусад зорилгоор хэрэглэхэд ашигтайг мэдэж болох юм. Дельтанууд үүсгэх процессийн
талаар бараг баримт байхгүй болохоор бас хэрэв та CTM-г
бусад зүйлсэд зориулж ашиглахыг хүсэж байгаа бол дэлгэрэнгүй мэдээллийн талаар
&a.ctm-users.name; захидлын жагсаалтад хандана уу.
CTM-г би яагаад ашиглах ёстой вэ?
CTM нь танд FreeBSD эх моднуудын локал
хуулбарыг өгдөг. Модны төрөл бүрийн хэлбэрүүд
байдаг.
Таны бүхэл CVS мод эсвэл аль нэг салбаруудын нэгийг дагахыг хүсэж байгаагаас
хамаарч CTM нь танд мэдээлэл өгч чадна.
Та FreeBSD-ийн идэвхтэй хөгжүүлэгч боловч олиггүй юм уу эсвэл TCP/IP холболт байхгүй
эсвэл өөрчлөлтүүдийг автоматаар тан руу илгээгддэг байлгахыг хүсэж байгаа
бол CTM нь танд зориулагджээ.
Та хамгийн идэвхтэй салбаруудын хувьд өдөрт гурав хүртэлх дельтануудыг авах
хэрэгтэй болно. Гэхдээ та тэдгээрийг автомат цахим захидлаар илгээгддэг
байхыг бодох хэрэгтэй. Шинэчлэлтүүдийн хэмжээг үргэлж аль болох бага байлгадаг.
Энэ ихэвчлэн 5K-с бага байдаг, хааяа (арваас нэгт) 10-50K хэмжээтэй
байдаг бөгөөд заримдаа том 100K+ эсвэл илүү бас байдаг.
Та урьдчилан багцалсан хувилбарын оронд хөгжүүлэлтийн эхүүд дээр
шууд ажиллахтай холбоотой гардаг төрөл бүрийн анхааруулгуудын талаар бас
мэдэж байх хэрэгтэй болно. Энэ нь таныг current
эхүүдийг сонгох тохиолдолд ялангуяа үнэн байдаг. Таныг
FreeBSD-ийн одоо үеийн хэлбэрт байх нь
хэсгийг уншихыг зөвлөдөг.
CTM-г ашиглахад надад юу хэрэгтэй вэ?
Танд хоёр зүйл хэрэгтэй: CTM
програм болон түүнийг тэжээх эхний дельтанууд (current
түвшингүүдэд хүрэхийн тулд).
CTM програм нь хувилбар 2.0 гарснаас
хойш FreeBSD-ийн хэсэг болж ирсэн бөгөөд хэрэв танд эх байгаа бол энэ нь
/usr/src/usr.sbin/ctm санд байдаг.
CTM-г тэжээх дельтануудыг
нь FTP эсвэл цахим захидал гэсэн хоёр аргаар авч болно. Хэрэв танд Интернет уруу
хандах ерөнхий FTP хандалт байгаа бол дараах FTP сайтууд нь CTM-д
хандахыг дэмждэг:
эсвэл толин тусгалууд хаягийг үзнэ үү.
тохирох сан руу FTP хийгээд README
файлыг татаж аваад тэндээс эхлээрэй.
Хэрэв та өөрийн дельтануудыг цахим захидлаар авахыг хүсэж байгаа бол:
CTM түгээлтийн жагсаалтуудын
аль нэгэнд бүртгүүлэх хэрэгтэй. &a.ctm-cvs-cur.name; нь
бүхэл CVS модыг дэмждэг. &a.ctm-src-cur.name; нь
хөгжүүлэлтийн салбарын толгойг дэмждэг. &a.ctm-src-4.name; нь
4.X хувилбарыг дэмждэг, гэх мэт. (Хэрэв та өөрийгөө жагсаалтад
хэрхэн бүртгүүлэхийг мэдэхгүй байгаа бол дээрх жагсаалтын нэрэн дээр
дарах юм уу эсвэл &a.mailman.lists.link; уруу очоод
өөрийн хүсэж байгаа жагсаалтан дээрээ дарах хэрэгтэй. Бүртгэхэд
шаардлагатай бүгдийг жагсаалтын хуудас агуулсан байх ёстой.)
Өөрийн CTM шинэчлэлтүүдийг
хүлээн авч эхлэхдээ та тэдгээрийг задалж ашиглахдаа ctm_rmail
тушаал ашиглаж болох юм. Хэрэв та процессийг бүрэн автомат загвараар
ажилладаг байлгахыг хүсэж байгаа бол /etc/aliases
файл дахь оруулгаас ctm_rmail програмыг
шууд ашиглаж болох юм. Илүү дэлгэрэнгүйг ctm_rmail-ийн
гарын авлагын хуудаснаас шалгана уу.
CTM дельтануудыг авах ямар
аргыг ашиглаж байгаагаас үл хамааран та &a.ctm-announce.name;
захидлын жагсаалтад бүртгүүлэх хэрэгтэй. Ирээдүйд
CTM системийн ажиллагааны тухай
зарлалууд илгээгдэх газар нь зөвхөн энэ болох юм.
Дээрх жагсаалтын нэрэн дээр дарж жагсаалтад бүртгүүлэхийн тулд
заавруудыг дагах хэрэгтэй.
CTM-г эхний удаа хэрэглэх
CTM дельтануудыг ашиглаж эхлэхээсээ
өмнө дельтанууд дараа дараагийн удаа үүсгэгдэхэд нь зориулж та эхлэх цэг дээр ирэх
хэрэгтэй болно.
Танд юу байгааг эхлээд тодорхойлох хэрэгтэй. Бүгд
хоосон
сангаас эхэлж болно. Өөрийн CTM-ээр
дэмжигдсэн модыг эхлүүлэхийн тулд та эхний Empty
буюу хоосон
дельтаг ашиглах ёстой. Тодорхой нэг цэгт эдгээр started
буюу
эхэлсэн дельтануудын аль нэгийг өөрийн хүслээр CD дээр түгээж болохоор энэ нь
зориулагдсан боловч одоогоор тийм юм болоогүй байгаа билээ.
Моднууд нь хэдэн арван мегабайт байдаг болохоор өөртөө байгаагаас эхлэхийг
эрхэмлэх ёстой юм. Хэрэв танд -RELEASE CD байгаа бол та эхний эхийг түүнэс хуулж эсвэл
задалж болох юм. Энэ нь өгөгдлийн чухал дамжуулалтыг хэмнэх болно.
Та эдгээр starter
буюу эхлэх дельтануудыг
дугаарт нэмэгдсэн X-ээр таньж болно
(жишээ нь src-cur.3210XEmpty.gz).
X-ийн дараах тэмдэглээс нь таны эхний seed
буюу үрийн үүсэлд харгалзана. Дүрмээр бол Empty буюу
хоосноос шилжих үндсэн шилжилт нь 100 дельта бүрээс үүсгэгдэнэ.
Ингэхэд тэдгээр нь том байна! XEmpty
дельтануудын хувьд 70-аас 80 мегабайт gzip хийгдсэн
өгөгдөл нь нийтлэг байдаг.
Эхлэх анхдагч дельтаг сонгосны дараа танд түүний дараах өндөр дугааруудтай
бүх дельтанууд хэрэгтэй болно.
Өөрийн өдөр тутмын амьдралдаа CTM-г ашиглах нь
Дельтануудыг өгөхийн тулд ердөө л доор дурдсаныг хийнэ:
&prompt.root; cd /where/ever/you/want/the/stuff
&prompt.root; ctm -v -v /where/you/store/your/deltas/src-xxx.*
CTM нь gzip-ээр
тавигдсан дельтануудыг ойлгодог болохоор та тэдгээрийг эхлээд
gunzip хийх хэрэггүй юм. Энэ нь дискний зай
хэмнэх болно.
Бүх процессийн талаар маш нууцлаг гэж бодоогүй л бол
CTM нь таны модыг хөндөхгүй байх болно.
Дельтаг шалгахын тулд та тугийг бас ашиглаж
болох бөгөөд CTM нь таны модыг
үнэндээ хөндөхгүй; энэ нь зөвхөн дельтаны бүрэн бүтэн байдлыг шалгаж
таны одоогийн модонд цэвэр хийгдэх эсэхийг л үздэг.
CTM-д өгөгдөх бусад сонголтууд
бас байдаг бөгөөд эдгээрийг гарын авлагын хуудаснуудаас үзнэ үү,
эсвэл илүү дэлгэрэнгүйг эхүүдээс хайна уу.
Ингээд л бүгд бараг болж байна. Шинэ дельта авах бүртээ
өөрийн эхүүдийг хамгийн сүүлийн хувилбарт аваачихын тулд түүнийг
CTM-ээр ажиллуулах хэрэгтэй.
Дельтануудыг дахин татаж авахад хэцүү байгаа бол битгий
устгаарай. Ямар нэг муу юм болж болзошгүй гэж үзээд тэдгээрийг та
хаа нэгтэй хадгалахыг хүсэж болох юм. Танд зөвхөн уян диск байсан ч
гэсэн fdwrite тушаалыг ашиглан хуулбар хийх
нь зүйтэй.
Өөрийн локал өөрчлөлтүүдийг хадгалах нь
Хөгжүүлэгчийн хувьд эх модыг өөрчлөх эсвэл түүн дээр турших хүсэл төрж
болох юм. CTM нь локал өөрчлөлтүүдийг
хязгаарлалттайгаар дэмждэг: foo файлыг байгаа
эсэхийг шалгахын өмнө foo.ctm файлыг эхлээд
хайдаг. Хэрэв энэ файл байвал CTM нь
foo-ийн оронд энэ файл дээр ажилладаг.
Энэ нь бидэнд локал өөрчлөлтүүдийг хялбараар арчлах боломжийг
олгодог: өөрийн өөрчлөх төлөвлөгөөтэй байгаа файлуудаа .ctm
өргөтгөлтэй болгон хуулах хэрэгтэй. Дараа нь та кодыг чөлөөтэй оролдож
болох бөгөөд CTM нь .ctm
файлыг хамгийн сүүлийн хэлбэрт байлгах болно.
CTM-ийн бусад сонирхолтой сонголтууд
Шинэчлэлтээр яг юу хөндөгдөхийг олох
Та өөрийн эх архивт CTM-ийн
хийх өөрчлөлтүүдийн жагсаалтыг
сонголтыг CTM-д
өгөн тодорхойлж болно.
Та өөрчлөлтүүдийн бүртгэлүүдийг хадгалах, өөрчлөгдсөн файлуудад
урьдчилан эсвэл дараа нь боловсруулалт хийх эсвэл ердөө л хэтэрхий зовниж
байгаа бол энэ нь ашигтай юм.
Шинэчлэхээсээ өмнө нөөцлөлтүүд хийх
Заримдаа та CTM шинэчлэлтээр
өөрчлөгдөх бүх файлуудыг нөөцөлж авахыг хүсэж болох юм.
сонголтыг зааснаар
CTM-ийг өгөгдсөн
CTM дельтагаар хөндөгдөх бүх
файлуудыг нөөцөлж backup-file руу
хадгалахад хүргэнэ.
Шинэчлэлтээр хөндөгдөх файлуудыг хязгаарлах
Заримдаа та өгөгдсөн CTM шинэчлэлтийн
хүрээг хязгаарлах сонирхолтой эсвэл дельтануудын дарааллаас цөөн
хэдэн файлуудыг задлах сонирхолтой байж болох юм.
CTM-ийн ажилладаг файлуудын
жагсаалтыг та болон
сонголтуудыг ашиглан шүүлт хийх регулар илэрхийллүүдийг заан хянаж
болно.
Жишээ нь өөрийн хадгалсан CTM дельтануудын
цуглуулгаас lib/libc/Makefile-ийн
хамгийн сүүлийн хуулбарыг задалж авахын тулд дараах тушаалуудыг
ажиллуулна:
&prompt.root; cd /where/ever/you/want/to/extract/it/
&prompt.root; ctm -e '^lib/libc/Makefile' ~ctm/src-xxx.*
CTM дельтанд заагдсан файл бүрийн
хувьд тушаалын мөрөнд өгөгдсөн дарааллаар
болон сонголтуудыг өгсөн.
Файл нь бүх болон
сонголтууд түүнд өгөгдсөний дараа
зөвхөн сонгогдох эрхтэй гэж тэмдэглэгдсэн бол CTM-ээр
боловсруулагддаг.
CTM-ийн ирээдүйн төлөвлөгөөнүүд
Маш их:
CTM-ийн хуурамч шинэчлэлтүүдийг
илрүүлэхийн тулд CTM системд ямар нэгэн нэвтрэлт танилт
ашиглах.
CTM-ийн сонголтуудыг цэвэрлэх,
тэдгээр нь толгой эргүүлэм, зөн совингийн эсрэг болсон.
Бусад зүйлс
ports цуглуулгад зориулсан дельтануудын
дараалал бас байдаг боловч сонирхол тийм ч өндөр байдаггүй.
CTM толин тусгалууд
CTM/FreeBSD нь дараах толин тусгал сайтууд дахь
нэргүй FTP-ээр хандаж авах боломжтой байдаг. Хэрэв та CTM-г
нэргүй FTP-ээр авахыг сонгосон бол өөртөө ойр сайтыг оролдож үзнэ үү.
Асуудал гарсан тохиолдолд &a.ctm-users.name; захидлын жагсаалтад
хандана уу.
Калифорни, Bay Area, албан ёсны эх
Өмнөд Африк, хуучин дельтануудад зориулсан нөөц сервер
Тайвань/R.O.C.
Хэрэв та өөртөө ойрхон толин тусгалыг олоогүй бол эсвэл толин тусгал нь
бүрэн биш байгаа бол alltheweb
зэрэг хайлтын системийг ашиглаад үзээрэй.
CVSup-г ашиглах нь
Танилцуулга
CVSup нь алсын сервер хост дээр
байгаа мастер CVS архиваас эх модыг шинэчлэх болон түгээхэд зориулагдсан
програм хангамжийн багц юм. FreeBSD-ийн эхүүд Калифорни дахь төв хөгжүүлэлтийн
машин дээрх CVS архивт арчлагдаж байдаг. CVSup-ийн
тусламжтай FreeBSD хэрэглэгчид өөрсдийн эх модыг хялбараар хамгийн сүүлийн
хэлбэрт аваачиж чаддаг байна.
CVSup нь шинэчлэлтийн
pull буюу татах загварыг
ашигладаг. Татах загвар дээр клиент бүр серверээс шинэчлэлтийг хүссэн үедээ
эсвэл хэрэгтэй үедээ асуудаг. Сервер нь өөрийн хэрэглэгчдээс ирэх хүсэлтүүдийг
идэвхгүйгээр хүлээж байдаг. Сервер хэзээ ч хүсээгүй шинэчлэлтүүдийг илгээдэггүй.
Хэрэглэгчид нь шинэчлэлтийг авахын тулд CVSup
клиентийг гараар ажиллуулах юм уу эсвэл түүнийг автоматаар давтамжтайгаар
ажиллуулахын тулд cron ажил тохируулах ёстой болно.
Ингэж том үсгээр бичсэн CVSup ухагдахуун нь
бүхэл програм хангамжийн багцыг хэлнэ. Түүний гол бүрэлдэхүүн хэсгүүд нь
хэрэглэгч бүрий машин дээр ажилладаг cvsup клиент, ба
FreeBSD-ийн толин тусгал сайтууд дээр ажиллаж байдаг cvsupd
сервер юм.
FreeBSD-ийн баримт болон захидлын жагсаалтуудыг уншиж байхдаа та
sup гэж хэлснийг харж болох юм.
Sup нь CVSup-ийн
өмнөх үе бөгөөд ижил зорилгоор ашиглагддаг байсан. CVSup
нь sup-тай бараг л адилаар ашиглагддаг бөгөөд үнэндээ sup
ашиглаж болохоор тохиргооны файлуудыг ашигладаг. CVSup
нь илүү хурдан бөгөөд уян хатан учраас Sup
нь FreeBSD төсөлд ашиглагдахаа больсон.
csup хэрэгсэл нь CVSup-г
C дээр бичсэн хувилбар юм. Үүний хамгийн том давуу тал бол илүү хурдан бөгөөд
Modula-3 хэлээс хамаардаггүй, тиймээс та түүнийг суулгах шаардлагагүй байдаг.
Мөн хэрэв та &os; 6.2 юм уу эсвэл түүнээс хойшх хувилбаруудыг ашиглаж байгаа
бол түүнийг шууд ашиглаж болно, учир нь энэ нь үндсэн системд орсон байдаг.
Хуучин &os; хувилбаруудын үндсэн системд &man.csup.1; байдаггүй, гэхдээ
та net/csup портууд юм уу эсвэл
урьдчилан эмхэтгэсэн багцыг хялбархан суулгаж болно.
csup хэрэгсэл нь гэхдээ CVS горимыг дэмждэггүй.
Хэрэв та бүрэн архивыг толин тусгал хийхийг хүсэж байгаа бол CVSup-г
ашиглах хэрэгтэй болно. Хэрэв та csup-г ашиглахаар
шийдсэн бол CVSup-ийн суулгалт дахь алхмуудыг
алгасаж энэ нийтлэлийн үлдсэн хэсгийг дагаж байхдаа
CVSup гэснийг csup
болгож солиорой.
Суулгалт
CVSup-г суулгах хамгийн хялбар арга бол
FreeBSD-ийн багцын цуглуулгаас
урьдчилан эмхэтгэсэн net/cvsup
багцыг ашиглах явдал юм. Хэрэв та CVSup-г
эхээс бүтээхийг эрхэмлэж байгаа бол net/cvsup
портыг ашиглаарай. Гэхдээ урьдчилан анхааруулъя: net/cvsup
порт нь Modula-3 системээс хамаардаг бөгөөд үүнийг татан авч суулгахад ихээхэн
хэмжээний дискний зай болон хугацаа шаарддаг.
Хэрэв та &xfree86; эсвэл &xorg;
зэрэг суулгагдаагүй сервер машин дээр CVSup-г ашиглах гэж байгаа
бол CVSup GUI-г агуулаагүй
net/cvsup-without-gui портыг ашиглах
хэрэгтэй.
Хэрэв та csup-г FreeBSD 6.1 эсвэл
түүнээс өмнөх хувилбаруудад суулгахыг хүсэж байгаа бол
FreeBSD-ийн багцын цуглуулгаас
урьдчилан эмхэтгэсэн net/csup
багцыг ашиглаж болно. Хэрэв та csup-г
эхээс бүтээхийг эрхэмлэж байгаа бол net/csup
портыг ашиглаж болно.
CVSup тохиргоо
CVSup-ийн ажиллагаа supfile
гэгддэг тохиргооны файлаар хянагддаг.
/usr/share/examples/cvsup/
санд зарим жишээ supfiles байдаг.
supfile дахь мэдээлэл
CVSup-д зориулж дараах асуултуудад
хариулдаг:
Ямар файлуудыг та хүлээн авахыг хүсэж
байна вэ?
Тэдгээрийн ямар хувилбаруудыг та хүсэж
байна вэ?
Тэдгээрийг та хаанаас авахыг хүсэж
байна вэ?
Та тэдгээрийг өөрийн машиныхаа
хаана байрлуулахыг хүсэж байна вэ?
Та өөрийн төлвийн файлуудыг
хаана байрлуулахыг хүсэж байна вэ?
Дараах хэсгүүдэд бид эдгээр асуултуудад хариулан түгээмэл
supfile-г бүтээх болно. Эхлээд бид
supfile-ийн ерөнхий бүтцийг тайлбарлах
болно.
supfile нь текст файл юм. Тайлбарууд
нь # тэмдэгтээс эхэлж мөр дуустал үргэлжилнэ.
Хоосон мөрнүүд болон зөвхөн тайлбараас тогтох мөрүүдийг орхидог.
Үлдэж байгаа мөр болгон хэрэглэгчийн авахыг хүсэж байгаа файлуудын
цуглуулгыг тайлбарладаг. Мөр нь файлуудын цуглуулга
буюу
файлуудын логик бүлэглэлийн нэрээс эхэлдэг бөгөөд эдгээрийг сервер
тодорхойлдог. Цуглуулгын нэр таны аль файлуудыг хүсэж байгааг серверт
хэлдэг. Цуглуулгын нэрийн дараа талбарууд байхгүй эсвэл байж болох
бөгөөд зайгаар тусгаарлагдсан байна. Эдгээр талбарууд нь дээрх
асуултуудад хариулдаг. Хоёр төрлийн талбар байдаг: тугны талбарууд ба
утгын талбарууд. Тугны талбар нь ганцаараа байгаа түлхүүр үгнээс
тогтдог, өөрөөр хэлбэл delete эсвэл
compress байна. Утгын талбар нь бас
түлхүүр үгээс эхлэх боловч хоосон зайгаар тусгаарлагдалгүйгээр
= болон хоёр дахь үгээс тогтоно. Жишээ нь
release=cvs нь утгын талбар юм.
supfile ихэвчлэн нэгээс илүү цуглуулгыг
хүлээн авахаар заасан байдаг. supfile-г
зохион байгуулах нэг арга нь цуглуулга бүрийн хувьд харгалзах бүх
талбаруудыг зааж өгөх явдал юм. Гэхдээ энэ нь supfile-ий
мөрүүдийг нэлээн урт болгодог бөгөөд supfile дахь
цуглуулгуудын бүгдийн хувьд ихэнх талбарууд нь ижил байдаг болохоор
таагүй юм. CVSup нь эдгээр асуудлуудыг
тойрон гарах анхдагч болгох арга замтай байдаг. Тусгай псевдо цуглуулгын
нэр *default-р эхэлсэн мөрүүд нь
тугнууд болон supfile дахь дараа дараачийн
цуглуулгуудын хувьд анхдагч болж ашиглагдах утгуудыг заахад хэрэглэгддэг.
Анхдагч утгыг цуглуулгатай цуг өөр утгыг заан өгч тухайн цуглуулгын хувьд
өөрчилж болдог. Анхдагчуудыг дундын supfile-д
нэмэлт *default мөрүүдээр өөрчилж эсвэл дарж
болдог.
Ийм мэдээлэлтэйгээр бид одоо FreeBSD-CURRENT-ийн гол эх модыг
хүлээн авч шинэчлэхэд зориулсан supfile-г
бүтээх болно.
Ямар файлуудыг та хүлээн авахыг хүсэж
байна вэ?
CVSup-аар авах боломжтой файлууд нь
collections
буюу цуглуулгууд гэгддэг бүлгүүдэд
хуваагдан зохион байгуулагддаг. Байгаа цуглуулгууд нь
дараах хэсэгт тайлбарлагдсан
байгаа. Энэ жишээн дээр бид FreeBSD-ийн хувьд бүх гол эхийг авахыг хүсэж
байна. src-all гэсэн ганц том цуглуулга
бидэнд үүнийг өгөх болно. supfile-аа
бүтээх эхний алхам болгож бид цуглуулгуудыг нэг мөрөнд нэгийг
тавьж жагсаана (энэ тохиолдолд зөвхөн нэг мөр байна):
src-all
Тэдгээрийн ямар хувилбаруудыг та хүсэж
байна вэ?
CVSup-ийн тусламжтай та хэзээ ч юм байсан
эхүүдийн бараг ямар ч хувилбарыг хүлээн авч чадна.
cvsupd сервер нь бүх хувилбаруудыг агуулсан
CVS архиваас шууд ажилладаг болохоор энэ нь боломжтой юм. Та тэдгээрийн
алийг хүсэж байгаагаа tag= болон
утга талбаруудыг ашиглан зааж өгч болно.
tag= талбарыг зөв зааж өгөхдөө анхааралтай
байх хэрэгтэй. Зарим хаягууд нь зөвхөн файлуудын зарим цуглуулгуудын
хувьд зөв байдаг. Хэрэв та буруу эсвэл буруу бичсэн хаягийг зааж өгөх юм
бол магадгүй таны устгахыг хүсээгүй файлуудыг CVSup нь
устгах юм. Ялангуяа ports-*
цуглуулгуудын хувьд зөвхөн
tag=.-г ашиглаарай.
tag= талбар нь симболын хаягийг архивт
нэрлэдэг. Хоёр төрлийн хаяг байдаг бөгөөд эдгээр нь
залруулалтын хаягууд болон салбарын хаягууд юм. Залруулалтын
хаяг нь тухайн нэг залруулалтыг заадаг.
Үүний утга нь өдрөөс өдөрт ижил хэвээр байна. Нөгөө талаас салбарын
хаяг нь ямар ч үед хөгжүүлэлтийн өгөгдсөн шугам дахь хамгийн сүүлийн
залруулалтыг заадаг. Салбарын хаяг нь тухайн нэг залруулалтыг
заадаггүй болохоор үүний маргаашийн утга нь өнөөдрийнхөөс өөр
байж болох юм.
нь хэрэглэгчдийн сонирхож болох
салбарын хаягуудыг агуулдаг. CVSup-ийн
тохиргооны файлд хаягийг зааж өгөхдөө өмнө нь tag=
гэж өгөх ёстой (RELENG_4 нь
tag=RELENG_4 болно).
Зөвхөн tag=. нь портын цуглуулгад
хамааралтай болохыг санаарай.
Хаягийн нэрийг яг үзүүлсэн шиг бичихдээ анхааралтай байгаарай.
CVSup нь зөв болон буруу
хаягуудыг ялгаж чаддаггүй. Хэрэв та хаягийг буруу бичвэл
CVSup нь
таныг зөв хаяг өгсөн гэж ойлгон ажиллах бөгөөд энэ нь ямар ч файлуудыг
заагаагүйд хүргэж болох юм. Энэ тохиолдолд энэ нь танд байгаа
эхүүдийг устгах болно.
Салбарын хаягийг заахад та тэр хөгжүүлэлтийн шугамын
файлуудын хамгийн сүүлийн хувилбаруудыг авах болно.
Хэрэв та ямар нэг өнгөрсөн хувилбарыг авахыг хүсвэл
талбарт огноог заан хийж өгч болно. &man.cvsup.1; гарын
авлагын хуудас үүнийг хэрхэн хийхийг тайлбарладаг.
Бидний жишээний хувьд FreeBSD-CURRENT-г авахыг бид хүсэж байна.
Бид энэ мөрийг өөрсдийн supfile-ийн
эхэнд нэмнэ:
*default tag=.
Хэрэв та tag= талбар эсвэл date=
талбарын алийг ч зааж өгөөгүй бол чухал тусгай тохиолдол гарч
ирнэ. Энэ тохиолдолд тодорхой нэг хувилбарыг хүлээн авахын оронд
серверийн CVS архиваас RCS файлуудыг шууд хүлээн авдаг.
Ажиллагааны ийм горимыг хөгжүүлэгчид ерөнхийдөө эрхэмлэдэг.
Өөрсдийн системүүд дээр архивын хуулбарыг арчилснаар тэд
залруулалтын түүхийг хайж файлуудын өнгөрсөн хувилбаруудыг шалгах
боломжтой болох юм. Гэхдээ энэ хонжоо нь дискний зайны хувьд
их өртөгтэйгээр орж ирдэг.
Тэдгээрийг та хаанаас авахыг хүсэж
байна вэ?
Бид host= талбарыг ашиглан cvsup-д
өөрийн шинэчлэлтүүдийг хаанаас авахыг хэлж өгдөг. CVSup
толин тусгал сайтуудын аль нь ч болох боловч та өөрийн кибер
ертөнцдөө ойрхныг турших хэрэгтэй. Энэ жишээн дээр бид
зохиомол FreeBSD түгээлтийн сайт
cvsup99.FreeBSD.org-г ашиглах
болно:
*default host=cvsup99.FreeBSD.org
Та CVSup-г ашиглахаасаа өмнө
үнэн хэрэг дээрээ байгаа жинхэнэ хостоор солих хэрэгтэй болно.
cvsup-г ажиллуулах үедээ та хостын тохируулгыг
тушаалын мөрөөс сонголтоор
өөрчлөн дарж болно.
Та тэдгээрийг өөрийн машиныхаа
хаана байрлуулахыг хүсэж байна вэ?
prefix= талбар нь хүлээн авсан файлуудыг
хаана байрлуулахыг cvsup хэлнэ.
Энэ жишээн дээр бид эх файлуудыг өөрсдийн гол эх модны /usr/src
байрлалд шууд байрлуулах болно. src сан нь
бидний хүлээн авахаар сонгосон цуглуулгад далд байгаа болохоор
энэ нь зөв юм:
*default prefix=/usr
cvsup
өөрийн төлвийн файлуудыг хаана арчлах ёстой вэ?
CVSup клиент нь base
буюу үндсэн гэгддэг сан дахь зарим төлвийн файлуудыг арчилж байдаг.
Эдгээр файлууд нь ямар шинэчлэлтүүдийг та аль хэдийн хүлээн авсныг
хянаж CVSup-ийг илүү үр ашигтай
ажиллахад тусалдаг. Бид стандарт үндсэн сан /var/db-г
ашиглах болно:
*default base=/var/db
Хэрэв таны үндсэн сан байхгүй байгаа бол одоо түүнийг үүсгэх
хугацаа болсон байна. Хэрэв үндсэн сан байхгүй бол
cvsup ажиллахаас татгалзах болно.
supfile-ийн бусад
тохиргоонууд:
supfile-д ерөнхийдөө байх ёстой бас нэг
мөр байдаг:
*default release=cvs delete use-rel-suffix compress
release=cvs нь сервер гол FreeBSD CVS
архиваас өөрийн мэдээллийг авах ёстойг зааж байна. Энэ нь
бараг үргэлж тохиолддог, хэдийгээр бусад боломжууд байдаг боловч
энэ хэлэлцүүлгийн хүрээнээс хальдаг.
delete нь
CVSup-д файлууд устгах зөвшөөрөл өгдөг.
CVSup нь таны эх модыг байнга
хамгийн сүүлийн хэлбэрт байлгадаг байхын тулд та үүнийг үргэлж
зааж өгөх хэрэгтэй. CVSup нь
өөрийн хариуцдаг зөвхөн тэр файлуудыг устгах тал дээр их анхааралтай
ажилладаг. Танд байж болох нэмэлт файлууд тэр хэвээрээ үлддэг.
use-rel-suffix нь ... ойлгоход төвөгтэй юм.
Хэрэв та үүний тухай жинхэнээсээ мэдье гэж хүсэж байгаа бол
&man.cvsup.1; гарын авлагын хуудаснаас үзнэ үү. Хэрэв тийм биш бол
ердөө заагаад л тэгээд санаа зовох хэрэггүй юм.
compress нь холбооны суваг дээр
gzip загварын шахалтын хэрэглээг идэвхжүүлдэг. Хэрэв таны
сүлжээний холболт T1 эсвэл түүнээс хурдан бол та магадгүй
шахалтыг ашиглах хэрэггүй юм. Хэрэв үгүй бол энэ нь бодитойгоор
тусалдаг.
Бүгдийг нийлүүлбэл:
Энд бидний жишээнд зориулсан бүхэл supfile
байна:
*default tag=.
*default host=cvsup99.FreeBSD.org
*default prefix=/usr
*default base=/var/db
*default release=cvs delete use-rel-suffix compress
src-all
refuse файл
Дээр дурдсанаар CVSup нь
татах аргыг ашигладаг. Энэ нь юу гэсэн үг вэ гэхээр
та CVSup сервер руу холбогдох бөгөөд
энэ нь Над дээрээс татаж авах боломжтой зүйлс энэ байна...
гэж хэлэх бөгөөд таны клиент OK, Би энэ,энэ, энийг авна.
гэж хариулна гэсэн үг юм. Анхдагч тохиргоон дээр
CVSup клиент нь таны тохиргооны файлд сонгосон хаяг болон
цуглуулгатай холбоотой бүх файлыг авна. Гэхдээ үүнийг та үргэлж хүсэхгүй байх,
ялангуяа хэрэв та doc, ports, эсвэл
www моднуудыг авч байгаа бол үүнийг хийхийг хүсэхгүй
байх — ихэнх хүмүүс дөрөв эсвэл таван хэлийг уншиж чаддаггүй
бөгөөд тиймээс тэдэнд хэлтэй холбоотой файлуудыг татаж авах хэрэггүй байдаг.
Хэрэв та портын цуглуулгыг CVSup хийж байгаа
бол та цуглуулга бүрийг тусад нь заан өгч үүнийг тойрон гарч болно
(өөрөөр хэлбэл, ports-astrology,
ports-biology, гэх мэтээр ports-all
гэхийн оронд). Гэхдээ doc
болон www моднууд нь хэлтэй холбоотой цуглуулгуудтай байдаггүй
болохоор та CVSup-ийн олон сайн боломжуудын
нэгийг ашиглах ёстой нь refuse юм.
refuse файл нь үндсэндээ
CVSup-д цуглуулгаас файл болгоныг
татаж авахгүй гэдгийг хэлдэг; өөрөөр хэлбэл клиентэд серверээс зарим
файлууд татаж авахаас татгалзахыг хэлж өгдөг.
refuse файл нь
base/sup/ сангаас
олдож болно (эсвэл хэрэв танд ийм файл байхгүй байгаа бол түүнийг дээрх санд байрлуулах
хэрэгтэй). base нь таны supfile-д
тодорхойлогдсон байдаг; бидний тодорхойлсон base нь
/var/db бөгөөд энэ нь анхдагчаар
refuse файл нь /var/db/sup/refuse
гэсэн үг юм.
refuse файл нь маш хялбар хэлбэршилттэй байдаг;
энэ нь таны татаж авахыг хүсээгүй файлууд эсвэл сангуудын нэрийг агуулдаг.
Жишээ нь хэрэв та Англи болон Германаар бага зэрэг ярьдгаас өөр хэлээр
ярьдаггүй бөгөөд баримтын Герман орчуулгыг авах сонирхолгүй байвал
өөрийн refuse файлд дараах:
doc/bn_*
doc/da_*
doc/de_*
doc/el_*
doc/es_*
doc/fr_*
+doc/hu_*
doc/it_*
doc/ja_*
+doc/mn_*
doc/nl_*
doc/no_*
doc/pl_*
doc/pt_*
doc/ru_*
doc/sr_*
doc/tr_*
doc/zh_*
мөрүүд болон гэх мэтээр бусад хэлнүүдийн хувьд оруулж өгөх хэрэгтэй
(та бүрэн жагсаалтыг FreeBSD
CVS архивыг шалган олж болно).
Энэ ашигтай боломжийг ашиглан удаан холболттой юм уу эсвэл өөрсдийн
Интернэтийн холболтод минутаар төлдөг хэрэглэгчид үнэ цэнэтэй хугацаагаа
хэмнэх болно. Учир нь тэд өөрсдийн хэзээ ч ашиглахгүй файлаа татаж авах
шаардлагагүй болох юм. CVSup-ийн
refuse файлууд болон бусад сайхан боломжуудын
талаар илүү мэдээллийг түүний гарын авлагын хуудаснаас үзнэ үү.
CVSup-г ажиллуулах нь
Одоо та шинэчлэлт хийж үзэхэд бэлэн боллоо. Үүнийг хийх тушаалын мөр
их амархан:
&prompt.root; cvsup supfile
энд байгаа supfile нь
таны дөнгөж үүсгэсэн supfile-ийн нэр юм.
Таныг X11 дээр ажиллаж байна гэж үзвэл cvsup нь
энгийн зүйлсийг хийх зарим товчлууруудтай GUI цонхыг үзүүлэх болно.
go товчлуурыг дарж ажиллахыг нь хараарай.
Та энэ жишээн дээр өөрийн жинхэнэ /usr/src
модыг шинэчилж байгаа болохоор cvsup нь
таны файлуудыг шинэчлэхэд шаардлагатай зөвшөөрлүүдтэй байхын тулд
та програмыг root эрхээс ажиллуулах хэрэгтэй
болно. Өөрийн тохиргооны файлыг дөнгөж үүсгэсэн бөгөөд урьд нь энэ програмыг
хэзээ ч ашиглаж байгаагүй бол таныг бухимдуулж магадгүй юм. Өөрийн файлуудыг
хөндөлгүйгээр туршилтын журмаар ажиллуулах хялбар арга байдаг.
Хаа нэгтээ хоосон сан үүсгээд түүнийг тушаалын мөрөнд нэмэлт өгөгдлөөр оруулж
өгнө:
&prompt.root; mkdir /var/tmp/dest
&prompt.root; cvsup supfile /var/tmp/dest
Таны заасан сан бүх файлын шинэчлэлтүүдийн хувьд очих сан болдог.
CVSup нь /usr/src сан
доторх таны энгийн файлуудыг шалгадаг, гэхдээ тэдгээрийн алийг ч өөрчлөх буюу
устгахгүй. Файлын шинэчлэлтүүд харин /var/tmp/dest/usr/src
санд хийгдэнэ. CVSup нь ингэж ажиллахдаа бас
өөрийн үндсэн сангийн төлвийн файлуудыг өөрчлөлгүйгээр үлдээдэг.
Тэдгээр файлуудын шинэ хувилбарууд заагдсан сан уруу бичигдэх болно.
Танд /usr/src сан уруу унших эрх л байхад
иймэрхүү туршилтын ажиллагааг гүйцэтгэхэд root
эрх байх заавал шаардлагагүй юм.
Хэрэв та X11-г ажиллуулахгүй байгаа юм уу эсвэл танд GUI таалагддаггүй бол
cvsup-г ажиллуулахдаа тушаалын мөрөн дээр
хоёр сонголтыг нэмж өгөх хэрэгтэй:
&prompt.root; cvsup -g -L 2 supfile
сонголт нь CVSup-д
өөрийн GUI-г ашиглахгүйг хэлнэ. Хэрэв та X11-ийг ажиллуулахгүй байгаа бол
энэ автомат байдаг, үгүй бол та үүнийг зааж өгөх хэрэгтэй.
нь CVSup-д
хийж байгаа бүх шинэчлэлтүүдийнхээ талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг үзүүлэхийг
хэлж өгнө. Гурван түвшний харуулах горим байдаг бөгөөд энэ нь
-с хүртэл байна. Анхдагч нь
0 байх бөгөөд энэ нь алдааны мэдэгдлээс бусдыг харуулахгүй.
Бусад олон сонголтууд байдаг. Тэдгээрийн товч жагсаалтыг үзэхийн тулд
cvsup -H гэж бичнэ. Илүү дэлгэрэнгүй тайлбаруудын
талаар гарын авлагын хуудсыг үзнэ үү.
Шинэчлэлт ажилладаг аргад сэтгэл ханамжтай болсныхоо дараа
та CVSup-г давтамжтайгаар ажиллуулахын тулд
&man.cron.8; ашиглан хийж өгч болно. Мэдээж та &man.cron.8;-с
CVSup-г ажиллуулахдаа өөрийнхөө GUI-г
ашиглахгүй болгох хэрэгтэй.
CVSup-ийн файлын цуглуулгууд
CVSup-ийн файлын цуглуулгууд нь шатлалтайгаар
зохион байгуулагдсан байдаг. Цөөн том цуглуулгууд байдаг бөгөөд тэдгээр нь
арай жижиг дэд цуглуулгуудад хуваагддаг. Том цуглуулгыг хүлээн авах нь
түүний дэд цуглуулгууд тус бүрийг хүлээн авахтай адил юм. Цуглуулга хоорондын
шаталсан холбоонууд нь доорх жагсаалт дахь догол ашиглалтаар тусгагддаг.
Хамгийн түгээмэл хэрэглэгддэг цуглуулгууд нь src-all,
болон ports-all юм. Бусад цуглуулгуудыг тусгай зорилгоор
зөвхөн жижиг бүлэг хүмүүс ашигладаг бөгөөд зарим толин тусгал сайтууд тэдгээрийг
бүгдийг агуулдаггүй байж болох юм.
cvs-all release=cvs
Криптограф кодыг оролцуулаад FreeBSD-ийн гол CVS архив.
distrib release=cvs
FreeBSD-ийн түгээлт болон толин тусгал хийхтэй холбоотой файлууд.
doc-all release=cvs
FreeBSD гарын авлагын эхүүд ба бусад баримт. Энэ нь FreeBSD-ийн
вэб сайтын файлуудыг агуулдаггүй.
ports-all release=cvs
FreeBSD-ийн портын цуглуулга.
Хэрэв та бүхэл ports-all-г (бүх портын мод)
шинэчлэхийг хүсэхгүй байгаа бөгөөд доор жагсаагдсан дэд цуглуулгуудын
нэгийг ашиглаж байгаа бол ports-base
дэд цуглуулгыг шинэчилсэн эсэхээ үргэлж
шалгаж байх хэрэгтэй. ports-base-ээр
танилцуулагдсан портын бүтээлтийн дэд бүтцэд ямар нэгэн өөрчлөлт
орох болгонд тэдгээр өөрчлөлтүүд нь жинхэнэ
портуудад тун удахгүй ашиглагдах нь бараг л тодорхой байдаг юм.
Тиймээс хэрэв та зөвхөн жинхэнэ
портуудыг
шинэчилж тэдгээр нь шинэ боломжуудын заримыг ашигладаг бол
тэдгээрийн бүтээлт нь зарим нэг ид шидийн алдааны мэдэгдэлтэйгээр
амжилтгүй болох маш их магадлалтай юм. Энэ тохиолдолд
хамгийн эхэнд хийх зүйл бол
таны ports-base дэд цуглуулга
хамгийн сүүлийн үеийнх эсэхийг шалгах хэрэгтэй юм.
Хэрэв та ports/INDEX-ийн
өөрийн локал хуулбарыг бүтээх гэж байгаа бол
ports-all буюу бүх портыг
хүлээж авах ёстой (бүх портын мод).
ports/INDEX-г хэсэг модтой бүтээхийг
дэмждэггүй.
FAQ хаягийг үзнэ үү.
ports-accessibility
release=cvs
Хөгжлийн бэрхшээлтэй хэрэглэгчдэд туслахад зориулсан програм хангамж.
ports-arabic
release=cvs
Араб хэлний дэмжлэг.
ports-archivers
release=cvs
Архивлах хэрэгслүүд.
ports-astro
release=cvs
Одон оронтой холбоотой портууд.
ports-audio
release=cvs
Дууны дэмжлэг.
ports-base
release=cvs
Портын цуглуулгын бүтээх дэд бүтэц -
төрөл бүрийн файлууд /usr/ports
сангийн Mk/ болон
Tools/ дэд сангуудад байрладаг.
Дээрх чухал
анхааруулгыг үзнэ үү: та FreeBSD-ийн
портын цуглуулгын ямар ч хэсгийг шинэчлэхдээ
энэ дэд цуглуулгыг үргэлж
шинэчилж байх хэрэгтэй!
ports-benchmarks
release=cvs
Бенчмаркууд.
ports-biology
release=cvs
Биологи.
ports-cad
release=cvs
Компьютерийн тусламжтай дизайн хийх хэрэгслүүд.
ports-chinese
release=cvs
Хятад хэлний дэмжлэг.
ports-comms
release=cvs
Холбооны програм хангамж.
ports-converters
release=cvs
тэмдэгтийн код хөрвүүлэгчид.
ports-databases
release=cvs
Мэдээллийн баазууд.
ports-deskutils
release=cvs
Компьютер зохион бүтээгдэхээс өмнө
ширээн дээр байдаг байсан зүйлс.
ports-devel
release=cvs
Хөгжүүлэлтийн багажууд.
ports-dns
release=cvs
DNS-тэй холбоотой програм хангамж.
ports-editors
release=cvs
Засварлагчид.
ports-emulators
release=cvs
Бусад үйлдлийн системүүдэд зориулсан эмуляторууд.
ports-finance
release=cvs
Банк, санхүү болон тэдгээртэй холбоотой програмууд.
ports-ftp
release=cvs
FTP клиент ба серверийн багажууд.
ports-games
release=cvs
Тоглоомууд.
ports-german
release=cvs
Герман хэлний дэмжлэг.
ports-graphics
release=cvs
Графикийн багажууд.
ports-hebrew
release=cvs
Хэбрю хэлний дэмжлэг.
ports-hungarian
release=cvs
Унгар хэлний дэмжлэг.
ports-irc
release=cvs
Internet Relay Chat буюу чалчих багажууд.
ports-japanese
release=cvs
Япон хэлний дэмжлэг.
ports-java
release=cvs
&java; багажууд.
ports-korean
release=cvs
Солонгос хэлний дэмжлэг.
ports-lang
release=cvs
Програмчлалын хэлнүүд.
ports-mail
release=cvs
Захидлын програмууд.
ports-math
release=cvs
Тоо тооцоолох програм хангамж.
ports-mbone
release=cvs
MBone програмууд.
ports-misc
release=cvs
Бусад багажууд.
ports-multimedia
release=cvs
Мультимедиа програм хангамж.
ports-net
release=cvs
Сүлжээний програм хангамж.
ports-net-im
release=cvs
Шуурхай мэдэгдэл (instant messaging) илгээх програм хангамж.
ports-net-mgmt
release=cvs
Сүлжээний удирдлагын програм хангамж.
ports-net-p2p
release=cvs
p2p сүлжээ.
ports-news
release=cvs
USENET мэдээний програм хангамж.
ports-palm
release=cvs
Palm төрлийн
төхөөрөмжүүдэд зориулсан програм хангамжийн дэмжлэг.
ports-polish
release=cvs
Польш хэлний дэмжлэг.
ports-ports-mgmt
release=cvs
Портууд болон багцуудыг удирдах багажууд.
ports-portuguese
release=cvs
Португал хэлний дэмжлэг.
ports-print
release=cvs
Хэвлэлтийн програм хангамж.
ports-russian
release=cvs
Орос хэлний дэмжлэг.
ports-science
release=cvs
Шинжлэх ухаан.
ports-security
release=cvs
Аюулгүй байдлын хэрэгслүүд.
ports-shells
release=cvs
Тушаалын мөрийн бүрхүүлүүд.
ports-sysutils
release=cvs
Системийн хэрэгслүүд.
ports-textproc
release=cvs
текст боловсруулах хэрэгслүүд (ширээний хэвлэл ордоггүй).
ports-ukrainian
release=cvs
Украйн хэлний дэмжлэг.
ports-vietnamese
release=cvs
Вьетнам хэлний дэмжлэг.
ports-www
release=cvs
World Wide
Web-тэй холбоотой програм хангамж.
ports-x11
release=cvs
X Цонхны системийг дэмжих портууд.
ports-x11-clocks
release=cvs
X11 цагнууд.
ports-x11-drivers
release=cvs
X11 драйверууд.
ports-x11-fm
release=cvs
X11 файл менежерүүд.
ports-x11-fonts
release=cvs
X11 үсгийн маягууд ба үсгийн маягийн хэрэгслүүд.
ports-x11-toolkits
release=cvs
X11 багажны цуглуулгууд.
ports-x11-servers
release=cvs
X11 серверүүд.
ports-x11-themes
release=cvs
X11 харуулах маягууд.
ports-x11-wm
release=cvs
X11 цонхны менежерүүд.
projects-all release=cvs
FreeBSD төслийн архив дахь эхүүд.
src-all release=cvs
Криптограф кодыг оролцуулаад FreeBSD-ийн гол эхүүд.
src-base
release=cvs
/usr/src сангийн дээр байрлах
бусад файлууд.
src-bin
release=cvs
Ганц хэрэглэгчийн горимд хэрэг болох хэрэглэгчийн багажууд
(/usr/src/bin).
src-cddl
release=cvs
CDDL лицензийн доор байдаг хэрэгслүүд болон сангууд
(/usr/src/cddl).
src-contrib
release=cvs
Харьцангуй өөрчлөлтгүйгээр хэрэглэгддэг
FreeBSD төслөөс гаднах хэрэгслүүд ба сангууд
(/usr/src/contrib).
src-crypto release=cvs
Харьцангуй өөрчлөлтгүйгээр хэрэглэгддэг
FreeBSD төслөөс гаднах криптограф хэрэгслүүд ба сангууд
(/usr/src/crypto).
src-eBones release=cvs
Kerberos ба DES
(/usr/src/eBones). FreeBSD-ийн
одоогийн хувилбаруудад ашигладаггүй.
src-etc
release=cvs
Системийн тохиргооны файлууд
(/usr/src/etc).
src-games
release=cvs
Тоглоомууд
(/usr/src/games).
src-gnu
release=cvs
GNU Нийтийн Лицензтэй хэрэгслүүд
(/usr/src/gnu).
src-include
release=cvs
Толгой файлууд
(/usr/src/include).
src-kerberos5
release=cvs
Kerberos5 аюулгүй байдлын багц
(/usr/src/kerberos5).
src-kerberosIV
release=cvs
KerberosIV аюулгүй байдлын багц
(/usr/src/kerberosIV).
src-lib
release=cvs
Сангууд
(/usr/src/lib).
src-libexec
release=cvs
Бусад програмуудаар ажилладаг системийн програмууд
(/usr/src/libexec).
src-release
release=cvs
FreeBSD хувилбар гаргахад шаардагдах файлууд
(/usr/src/release).
src-rescue
release=cvs
Яаралтай сэргээлт хийхэд зориулсан статикаар холболт хийгдсэн програмууд;
&man.rescue.8;-г үзнэ үү
(/usr/src/rescue).
src-sbin release=cvs
Ганц хэрэглэгчийн горимд зориулсан системийн хэрэгслүүд
(/usr/src/sbin).
src-secure
release=cvs
Криптограф сангууд ба тушаалууд
(/usr/src/secure).
src-share
release=cvs
Олон системүүдийн хооронд хуваалцаж болох файлууд
(/usr/src/share).
src-sys
release=cvs
Цөм
(/usr/src/sys).
src-sys-crypto
release=cvs
Цөмийн криптограф код
(/usr/src/sys/crypto).
src-tools
release=cvs
FreeBSD-г арчлахад зориулсан төрөл бүрийн хэрэгслүүд
(/usr/src/tools).
src-usrbin
release=cvs
Хэрэглэгчийн хэрэгслүүд
(/usr/src/usr.bin).
src-usrsbin
release=cvs
Системийн хэрэгслүүд
(/usr/src/usr.sbin).
www release=cvs
FreeBSD WWW сайтын эх.
distrib release=self
CVSup серверийн өөрийн
тохиргооны файлууд. CVSup
толин тусгал сайтуудад хэрэглэгддэг.
gnats release=current
GNATS алдаа мөрдөх мэдээллийн бааз.
mail-archive release=current
FreeBSD захидлын жагсаалтын архив.
www release=current
Урьдчилан боловсруулсан FreeBSD WWW сайтын файлууд
(эх файлууд биш). WWW толин тусгал сайтуудад хэрэглэгддэг.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг
CVSup FAQ болон бусад
CVSup-ийн тухай мэдээллийг
CVSup гэрийн хуудас хаягаас үзнэ үү.
Ихэнх FreeBSD-тэй холбоотой CVSup-ийн
хэлэлцүүлэг &a.hackers;-д болдог. Програмын шинэ хувилбар тэнд, бас
&a.announce;-д зарлагддаг.
CVSup-ийн талаар асуултууд эсвэл
алдааны тайлангуудыг
CVSup FAQ холбоосоос үзнэ үү.
CVSup сайтууд
FreeBSD-д зориулсан CVSup серверүүд дараах хаягууд дээр
ажиллаж байгаа:
&chap.mirrors.cvsup.inc;
Portsnap-г ашиглах нь
Танилцуулга
Portsnap нь &os;-ийн портын модыг
аюулгүйгээр түгээхэд зориулагдсан систем юм. Дунджаар цаг тутам
портын модны snapshot
буюу хормын хувилбар үүсгэгдэж
дахин багцлагдаж криптографын хувьд баталгаажуулагддаг. Үүний үр дүнд гарсан
файлууд нь дараа нь HTTP-ээр түгээгддэг.
CVSup-ийн адил
Portsnap нь шинэчлэлтийн
pull буюу татах
загварыг ашигладаг: Багцлагдаж баталгаажуулагдсан портын моднууд
клиентүүдээс ирэх файлын хүсэлтийг идэвхгүйгээр хүлээж байдаг вэб сервер дээр
байрлуулагддаг. Хэрэглэгчид шинэчлэлтүүдийг татаж авахын тулд
&man.portsnap.8;-г гараар ажиллуулах эсвэл шинэчлэлтүүдийг автоматаар
тогтмол татаж авдгаар &man.cron.8; ажлыг тохируулах ёстой.
Техникийн шалтгаануудаас болоод Portsnap
нь амьд
портын модыг /usr/ports/
санд шууд шинэчилдэггүй; харин анхдагчаар /var/db/portsnap/
санд хадгалагдсан портын модны шахагдсан хуулбараар дамжуулан ажилладаг.
Энэ шахагдсан хуулбар нь дараа нь амьд портын модыг шинэчлэхэд хэрэглэгддэг.
Хэрэв Portsnap нь &os;-ийн
портын цуглуулгаас суулгагдсан бол түүний шахагдсан хормын хувилбарт
зориулсан анхдагч байрлал нь /var/db/portsnap/-ийн
оронд /usr/local/portsnap/ байх болно.
Суулгалт
&os; 6.0 болон сүүлийн хувилбарууд дээр Portsnap нь
&os; үндсэн систем дээр байдаг. &os;-ийн хуучин хувилбарууд дээр үүнийг
ports-mgmt/portsnap портыг
ашиглан суулгаж болно.
Portsnap-ийн тохиргоо
Portsnap-ийн ажиллагаа
/etc/portsnap.conf тохиргооны файлаар хянагддаг.
Ихэнх хэрэглэгчдийн хувьд анхдагч тохиргооны файл хангалттай; илүү дэлгэрэнгүйг
&man.portsnap.conf.5; гарын авлагын хуудаснаас лавлана уу.
Хэрэв Portsnap нь &os;-ийн
портын цуглуулгаас суулгагдсан бол /etc/portsnap.conf-ийн
оронд /usr/local/etc/portsnap.conf тохиргооны файлыг
ашиглах болно. Энэ тохиргооны файл нь порт суулгагдах үед үүсгэгддэггүй, гэхдээ
жишээ тохиргооны файл түгээгддэг; түүнийг байрлал уруу нь хуулаад дараах
тушаалыг ажиллуулна:
&prompt.root; cd /usr/local/etc && cp portsnap.conf.sample portsnap.conf
Portsnap-г эхний удаа ажиллуулах нь
&man.portsnap.8; эхний удаа ажиллахдаа бүхэл портын модны шахагдсан
хормын хувилбарыг /var/db/portsnap/ (хэрэв
Portsnap нь портын цуглуулгаас суулгагдсан бол
/usr/local/portsnap/ байна) руу татаж
авах хэрэгтэй болдог. 2006 оны эхнээс эхлээд энэ нь ойролцоогоор 41 MB
татаж авахаар байна.
&prompt.root; portsnap fetch
Шахагдсан хормын хувилбар татагдсаны дараа портын модны амьд
хуулбарыг /usr/ports/ руу задалж болно. Энэ нь
портын модны аль хэсгүүд сүүлд шинэчлэгдэх ёстойг portsnap тодорхойлж
чадах үндсэн шугамыг тогтоож өгдөг болохоор портын мод (өөрөөр хэлбэл
CVSup ашиглан) энэ сан уруу үүсгэгдсэн
байсан ч гэсэн энэ үйлдэл шаардлагатай байдаг.
&prompt.root; portsnap extract
Анхдагч суулгалтад /usr/ports
сан үүсгэгддэггүй. Хэрэв та &os; 6.0-RELEASE-г ажиллуулж байгаа бол
энэ нь portsnap-г ашиглаж эхлэхээс өмнө үүсгэгдсэн
байх ёстой. &os; эсвэл Portsnap-ийн сүүлийн
хувилбарууд дээр энэ үйлдэл нь portsnap тушаалыг
эхлэн ашиглахад автоматаар хийгдэх болно.
Портын модыг шинэчлэх нь
Портын модны эхний шахагдсан хормын хувилбар татагдаж
/usr/ports/ руу задлагдсаны дараа
портын модыг шинэчлэх явц хоёр алхмаас тогтоно: шинэчлэлтүүдийг
шахагдсан хормын хувилбар руу татан авч
амьд портын модыг шинэчлэхийн
тулд тэдгээрийг ашиглана. Эдгээр хоёр алхмыг portsnap
руу нэг тушаалаар зааж өгч болно:
&prompt.root; portsnap fetch update
portsnap-ийн зарим хуучин хувилбарууд
энэ бичлэгийг дэмждэггүй; хэрэв энэ нь амжилтгүй болвол доор дурдсаныг
туршаад үзээрэй:
&prompt.root; portsnap fetch
&prompt.root; portsnap update
Portsnap-г cron-с ажиллуулах нь
Portsnap серверүүдэд
хандахад олон хүн
холбогдсон асуудлуудыг
тойрон гарахын тулд portsnap fetch
тушаал нь &man.cron.8; ажлаас ажиллахгүй. Харин
тусгай portsnap cron тушаал байх
бөгөөд энэ нь шинэчлэлтүүдийг татаж авахаасаа өмнө
3600 секунд хүртэл санамсаргүй хугацаагаар хүлээдэг.
Мөн энэ нь порт бүтээгдэж байх үед юм уу эсвэл суулгагдаж байх үед ажиллавал
асуудлууд үүсгэх магадлалтай болохоор portsnap update
тушаалыг cron ажлаас ажиллуулахгүй
байхыг тууштай зөвлөдөг. Гэхдээ портын INDEX
файлуудыг шинэчлэх нь аюулгүй байдаг бөгөөд үүнийг
тугийг portsnap тушаалд өгч хийж болно.
(Мэдээж хэрэв portsnap -I update нь
cron-с ажиллавал үлдсэн модыг шинэчлэхийн
тулд portsnap update тушаалыг
туггүйгээр дараа нь ажиллуулах хэрэгтэй болно.)
Дараах мөрийг /etc/crontab файлд
нэмэхэд portsnap-ийг өөрийн шахагдсан хормын
хувилбар болон INDEX файлуудыг
/usr/ports/ санд шинэчлэж
суулгагдсан портуудаас хуучин портууд байвал цахим захидал илгээхэд
хүргэх болно:
0 3 * * * root portsnap -I cron update && pkg_version -vIL=
Хэрэв системийн цагийг локал цагийн бүс гэж тохируулаагүй бол
Portsnap серверүүд дээр ачааллыг
тэгш хуваарилахын тулд 3 гэдгийг 0-с 23-ын
хоорондох санамсаргүй утгаар сольно уу.
portsnap-ийн зарим хуучин хувилбарууд
portsnap-тай цуг зэрэг олон тушаалуудыг жагсаахыг дэмждэггүй
(өөрөөр хэлбэл cron update). Хэрэв
дээрх мөр амжилтгүй болвол portsnap -I cron update
тушаалыг portsnap cron && portsnap -I update
тушаалуудаар солиод үзээрэй.
CVS Tags буюу хаягууд
cvs эсвэл
CVSup ашиглан эхийг авах юм уу эсвэл шинэчилж
байгаа үед revision tag буюу залруулалтын хаягийг зааж өгөх ёстой байдаг.
Залруулалтын хаяг нь &os; хөгжүүлэлтийн тодорхой нэг байх юм уу эсвэл
хугацааны тодорхой нэг цэг байдаг. Эхнийх нь branch tags
буюу салбарын хаягууд
гэгддэг бөгөөд хоёр дахь нь
хувилбарын хаягууд
гэгддэг.
Салбарын хаягууд
HEAD-с (энэ нь үргэлж зөв хаяг байдаг) бусад бүх
хаягууд зөвхөн src/ модонд хамаардаг.
ports/, doc/, болон
www/ моднууд нь салбарладаггүй.
HEAD
Гол шугамын симболын нэр, эсвэл FreeBSD-CURRENT.
Залруулалт заагаагүй тохиолдолд бас анхдагч байдаг.
CVSup-д энэ хаяг нь
. гэсэн тэмдэгтээр илэрхийлэгддэг
(цэг биш харин . тэмдэгт).
CVS-д энэ нь залруулалт заагаагүй тохиолдолд анхдагч байдаг.
Хэрэв та өөрөө хүсээгүй л бол STABLE машин дээр CURRENT
эхийг татан авч шинэчлэх нь ихэвчлэн тийм ч сайн санаа
биш юм.
RELENG_6
FreeBSD-6.X-д зориулсан хөгжүүлэлтийн шугам, бас
FreeBSD 6-STABLE гэгддэг
RELENG_6_2
FreeBSD-6.2-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_6_1
FreeBSD-6.1-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_6_0
FreeBSD-6.0-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_5
FreeBSD-5.X-д зориулсан хөгжүүлэлтийн шугам, бас
FreeBSD 5-STABLE гэгддэг.
RELENG_5_5
FreeBSD-5.5-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_5_4
FreeBSD-5.4-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_5_3
FreeBSD-5.3-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_5_2
FreeBSD-5.2 болон FreeBSD-5.2.1-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_5_1
FreeBSD-5.1-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_5_0
FreeBSD-5.0-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_4
FreeBSD-4.X-д зориулсан хөгжүүлэлтийн шугам, бас
FreeBSD 4-STABLE гэгддэг.
RELENG_4_11
FreeBSD-4.11-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_4_10
FreeBSD-4.10-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_4_9
FreeBSD-4.9-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_4_8
FreeBSD-4.8-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_4_7
FreeBSD-4.7-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_4_6
FreeBSD-4.6 болон FreeBSD-4.6.2-д зориулсан хувилбарын салбар,
аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_4_5
FreeBSD-4.5-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_4_4
FreeBSD-4.4-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_4_3
FreeBSD-4.3-д зориулсан хувилбарын салбар, аюулгүй байдлын зөвлөгөөнүүд болон бусад
чухал засваруудад зориулж зөвхөн ашиглагддаг.
RELENG_3
FreeBSD-3.X-д зориулсан хөгжүүлэлтийн шугам, бас
3.X-STABLE гэгддэг.
RELENG_2_2
FreeBSD-2.2.X-д зориулсан хөгжүүлэлтийн шугам, бас
2.2-STABLE гэгддэг. Энэ салбар нь гол төлөв хуучирсан.
Хувилбарын хаягууд
Эдгээр хаягууд нь &os;-ийн тодорхой нэг хувилбар гарсан үеийн цагийн
тодорхой цэгийг заадаг. Хувилбар инженерчлэлийн процессийн талаар
Хувилбар инженерчлэлийн
мэдээлэл болон
Хувилбарын процесс
баримтуудад илүү дэлгэрэнгүй баримтжуулагдсан байдаг.
src мод нь
RELENG_ гэж эхэлсэн хаягийн нэрсийг ашигладаг.
ports болон
doc моднууд нь
RELEASE гэж эхэлсэн хаягийн нэрсийг ашигладаг.
Төгсгөлд нь www мод нь
хувилбаруудад зориулсан ямар нэг тусгай нэрээр хаяглагддаггүй.
RELENG_6_2_0_RELEASE
FreeBSD 6.2
RELENG_6_1_0_RELEASE
FreeBSD 6.1
RELENG_6_0_0_RELEASE
FreeBSD 6.0
RELENG_5_5_0_RELEASE
FreeBSD 5.5
RELENG_5_4_0_RELEASE
FreeBSD 5.4
RELENG_4_11_0_RELEASE
FreeBSD 4.11
RELENG_5_3_0_RELEASE
FreeBSD 5.3
RELENG_4_10_0_RELEASE
FreeBSD 4.10
RELENG_5_2_1_RELEASE
FreeBSD 5.2.1
RELENG_5_2_0_RELEASE
FreeBSD 5.2
RELENG_4_9_0_RELEASE
FreeBSD 4.9
RELENG_5_1_0_RELEASE
FreeBSD 5.1
RELENG_4_8_0_RELEASE
FreeBSD 4.8
RELENG_5_0_0_RELEASE
FreeBSD 5.0
RELENG_4_7_0_RELEASE
FreeBSD 4.7
RELENG_4_6_2_RELEASE
FreeBSD 4.6.2
RELENG_4_6_1_RELEASE
FreeBSD 4.6.1
RELENG_4_6_0_RELEASE
FreeBSD 4.6
RELENG_4_5_0_RELEASE
FreeBSD 4.5
RELENG_4_4_0_RELEASE
FreeBSD 4.4
RELENG_4_3_0_RELEASE
FreeBSD 4.3
RELENG_4_2_0_RELEASE
FreeBSD 4.2
RELENG_4_1_1_RELEASE
FreeBSD 4.1.1
RELENG_4_1_0_RELEASE
FreeBSD 4.1
RELENG_4_0_0_RELEASE
FreeBSD 4.0
RELENG_3_5_0_RELEASE
FreeBSD-3.5
RELENG_3_4_0_RELEASE
FreeBSD-3.4
RELENG_3_3_0_RELEASE
FreeBSD-3.3
RELENG_3_2_0_RELEASE
FreeBSD-3.2
RELENG_3_1_0_RELEASE
FreeBSD-3.1
RELENG_3_0_0_RELEASE
FreeBSD-3.0
RELENG_2_2_8_RELEASE
FreeBSD-2.2.8
RELENG_2_2_7_RELEASE
FreeBSD-2.2.7
RELENG_2_2_6_RELEASE
FreeBSD-2.2.6
RELENG_2_2_5_RELEASE
FreeBSD-2.2.5
RELENG_2_2_2_RELEASE
FreeBSD-2.2.2
RELENG_2_2_1_RELEASE
FreeBSD-2.2.1
RELENG_2_2_0_RELEASE
FreeBSD-2.2.0
AFS сайтууд
FreeBSD-д зориулсан AFS серверүүд нь дараах сайтууд дээр ажиллаж байна:
Швед
Файлуудад хүрэх зам нь:
/afs/stacken.kth.se/ftp/pub/FreeBSD/
stacken.kth.se # Stacken Computer Club, KTH, Sweden
130.237.234.43 #hot.stacken.kth.se
130.237.237.230 #fishburger.stacken.kth.se
130.237.234.3 #milko.stacken.kth.se
Арчлагч ftp@stacken.kth.se
rsync сайтууд
Дараах сайтууд нь FreeBSD-г rsync протоколоор түгээгдэх боломжийг
бүрдүүлдэг. rsync хэрэгсэл нь
&man.rcp.1; тушаалтай бараг төстэйгөөр ажилладаг боловч
илүү олон тохируулгуудтай бөгөөд хоёр талын файлуудын зөвхөн ялгаатайг нь
дамжуулдаг. Ингэснээр сүлжээгээр хийх хамгийн сүүлийн хэлбэрт аваачих үйлдлийг
ихээхэн хурдасгадаг байна. Хэрэв та FreeBSD FTP сервер юм уу эсвэл
CVS архивын толин тусгал сайт бол энэ нь их ашигтай байдаг.
rsync цуглуулга нь олон үйлдлийн системүүд
дээр байдаг. FreeBSD-ийн хувьд net/rsync
порт эсвэл багцыг үзнэ үү.
Бүгд Найрамдах Чех Улс
rsync://ftp.cz.FreeBSD.org/
Байгаа цуглуулгууд:
ftp: FreeBSD FTP серверийн хэсэгчилсэн толин тусгал.
FreeBSD: FreeBSD FTP серверийн бүрэн толин тусгал.
Герман
rsync://grappa.unix-ag.uni-kl.de/
Байгаа цуглуулгууд:
freebsd-cvs: Бүрэн FreeBSD CVS архив.
Үүнээс гадна энэ машин нь NetBSD болон OpenBSD төслүүдийн CVS архивуудыг бас толин тусгал
хийдэг.
Нидерланд
rsync://ftp.nl.FreeBSD.org/
Байгаа цуглуулгууд:
vol/4/freebsd-core: FreeBSD FTP серверийн бүрэн толин тусгал.
Тайвань
rsync://ftp.tw.FreeBSD.org/
rsync://ftp2.tw.FreeBSD.org/
rsync://ftp6.tw.FreeBSD.org/
Байгаа цуглуулгууд:
FreeBSD: FreeBSD FTP серверийн бүрэн толин тусгал.
Их Британи
rsync://rsync.mirror.ac.uk/
Байгаа цуглуулгууд:
ftp.FreeBSD.org: FreeBSD FTP серверийн бүрэн толин тусгал.
Америкийн Нэгдсэн Улс
rsync://ftp-master.FreeBSD.org/
Энэ серверийг FreeBSD-ийн анхдагч толин тусгал сайтууд зөвхөн хэрэглэж
болно.
Байгаа цуглуулгууд:
FreeBSD: FreeBSD FTP серверийн мастер архив.
acl: FreeBSD-ийн мастер ACL жагсаалт.
rsync://ftp13.FreeBSD.org/
Байгаа цуглуулгууд:
FreeBSD: FreeBSD FTP серверийн бүрэн толин тусгал.
diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/network-servers/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/network-servers/chapter.sgml
index 014398aa5a..72584b5306 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/network-servers/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/network-servers/chapter.sgml
@@ -1,4554 +1,4558 @@
Мюррей
Стөүкли
Дахин зохион байгуулсан
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
Сүлжээний орчны Серверүүд
Ерөнхий агуулга
Энэ бүлэгт &unix; системүүдэд өргөн хэрэглэгддэг, сүлжээний орчинд ажилладаг
зарим нэг үйлчилгээнүүдийн талаар авч үзнэ. Бид тэдгээр үйлчилгээнүүдийг хэрхэн
суулгах, тохируулах, турших болон үйлчилгээг хариуцах талаар үзэх болно.
Танд зориулж жишээ тохиргооны файлуудыг мөн оруулж өгсөн байгаа.
Энэ бүлгийг уншсаны дараа, та дараах зүйлсийг мэдэх болно:
inetd дэмоныг хэрхэн удирдах.
Сүлжээний орчны файл системийг хэрхэн зохион байгуулах.
Хэрэглэгчийн бүртгэлийг хуваалцах сүлжээний орчны мэдээллийн серверийг хэрхэн зохион байгуулах.
DHCP ашиглан автоматаар сүлжээний тохиргоог хэрхэн хийх.
Домэйн нэрийн серверийг хэрхэн зохион байгуулах.
Apache HTTP Серверийг хэрхэн зохион байгуулах.
File Transfer Protocol буюу Файл Дамжуулах Протокол(FTP) Серверийг хэрхэн зохион байгуулах.
Samba ашиглан &windows; хэрэглэгчдэд зориулсан
файл болон хэвлэгч серверийг хэрхэн зохион байгуулах.
NTP протокол ашиглан цаг болон өдрийг тохируулах хийгээд цагийн серверийг хэрхэн зохион байгуулах.
Энэ бүлгийг уншихаасаа өмнө, та дараах шаардлагыг хангасан байх хэрэгтэй:
/etc/rc скриптүүдийн үндсийг ойлгосон байх.
Сүлжээний үндсэн нэр томъёоллыг мэддэг байх.
Гуравдагч этгээдийн програмыг() хэрхэн нэмж суулгахыг мэддэг байх.
Шерн
Лий
Хувь нэмрээ оруулсан
&os; 6.1-RELEASE-д зориулж шинэчилсэн
&os; Баримтжуулах Төсөл
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
inetd Супер-Сервер
Ерөнхий агуулга
&man.inetd.8; нь олон тооны үйлчилгээний сүлжээний холболтыг удирддаг тул
заримдаа түүнийг Интернэт Супер-Сервер
гэж нэрлэх нь бий.
Гаднаас үүсч буй холболтыг inetd хүлээн авч, аль програмтай холбогдохыг
тодорхойлон, тухайн процессийг салаалуулж, сокетийг түүн рүү чиглүүлнэ (програмын стандарт оролт,
гаралт болон алдааны дескриптороор үйлчилгээний сокетийг өгнө). Байнга ашиглагддаггүй үйлчилгээний хувьд
inetd-г ажиллуулах нь бүх дэмонг дангаар бие-даах горимд ажиллуулсантай
харьцуулахад системийн нийт ачааллыг бууруулж өгдөг.
Голчлон, inetd нь бусад дэмонуудыг салаалуулахад хэрэглэгддэг
боловч chargen, auth,
ба daytime гэх мэт нилээд олон ердийн протоколуудыг шууд зохицуулан ажиллуулж чадна.
Энэ хэсэгт inetd-н үндсэн тохиргоог тушаалын мөрний тохируулгаар,
мөн /etc/inetd.conf тохиргооны файлаар хэрхэн хийхийг үзэх болно.
Тохиргоо
inetd нь &man.rc.8; системээр эхлүүлэгдэнэ.
inetd_enable тохируулгын анхдагч утга нь NO бөгөөд,
системийг суулгах явцад хэрэглэгчийн зааж өгсний дагуу sysinstall
програмын тусламжтай идэвхжүүлж болно.
inetd_enable="YES"
эсвэл
inetd_enable="NO"
гэсэн мөрийг /etc/rc.conf
файл дотор байрлуулснаар inetd-г систем ачаалахад
эхэлдэг болгож болно. Доор дурдсан:
/etc/rc.d/inetd rcvar
тушаалыг өгөн одоо идэвхтэй байгаа
тохиргоог харж болно.
Дээр нь, inetd_flags тохируулгаар дамжуулан
inetd програмд тушаалын мөрнөөс өөр бусад тохируулгуудыг
зааж өгч болно.
Тушаалын мөрний тохируулгууд
Ихэнх сервер дэмоны нэгэн адил, inetd нь
түүнийг өөрчлөн тохируулахад зориулагдсан олон тооны тохируулгуудын хамт ирдэг.
Тохируулгуудыг бүрнээр жагсаан бичвэл:
inetd
/etc/rc.conf файл доторх
inetd_flags тохируулгыг ашиглан
эдгээр тохируулгуудыг inetd-д дамжуулна.
Анхдагч байдлаар, inetd_flags нь -wW -C 60 гэсэн
утгыг авсан байх ба энэ нь inetd-ны үйлчилгээнүүдийн хувьд
TCP wrapping буюу TCP-ийн дундын хяналтыг идэвхжүүлэх ба нэг IP хаягнаас аль нэг үйлчилгээнд
нэг минутанд 60-аас дээш удаа хүсэлт тавих боломжгүй болгоно.
Хэдийгээр бид гаднаас хэтэрхий олон
тооны хандалт хийгдэж байгаа үед тохируулгаар түүнийг хэрхэн хязгаарлахыг
доор үзүүлж байгаа ч, анхлан суралцагчдад зөвлөхөд
эдгээр параметрүүдийг ихэвчлэн өөрчлөх шаардлагагүй байдаг.
Тохируулгуудын бүрэн жагсаалтыг &man.inetd.8; заавар хуудаснаас үзнэ үү.
-c maximum
Үйлчилгээг нэгэн зэрэг хамгийн ихдээ хэдэн удаа дуудаж болохыг заана; Анхдагч утга нь хязгааргүй.
Үйлчилгээ тус бүрээр параметрийн тусламжтай
утгыг дарж өөрчилж болно.
-C rate
Үйлчилгээг нэг IP хаягнаас нэг минутын дотор хамгийн ихдээ хэдэн удаа
дуудаж болохыг заана; Анхдагч утга нь хязгааргүй.
Үйлчилгээ тус бүрээр параметрийн тусламжтай
утгыг дарж өөрчилж болно.
-R rate
Үйлчилгээг нэг минутын дотор хамгийн ихдээ хэдэн удаа дуудаж болохыг заана;
Анхдагч утга нь 256. 0-г тавьснаар хязгааргүй болгоно.
-s maximum
Үйлчилгээг нэг IP хаягнаас хамгийн ихдээ хэдэн удаа
дуудаж болохыг заана; Анхдагч утга нь хязгааргүй.
Үйлчилгээ тус бүрээр параметрийн тусламжтай
утгыг дарж өөрчилж болно.
inetd.conf
inetd-г /etc/inetd.conf
файлын тусламжтай тохируулна.
/etc/inetd.conf файлд өөрчлөлт хийсний дараа,
inetd-р тохиргооны файлыг дахин уншуулахдаа
дараах тушаалыг өгнө:
inetd-н тохиргооны файлыг дахин ачаалах нь
&prompt.root; /etc/rc.d/inetd reload
Тохиргооны файлын мөр бүр тусдаа дэмонг заана.
Файл доторх тайлбарууд нь мөрийн эхэнд #
тэмдэгтэй байна.
/etc/inetd.conf файл доторх бичлэгүүдийн формат дараах
байдалтай байна:
service-name
socket-type
protocol
{wait|nowait}[/max-child[/max-connections-per-ip-per-minute[/max-child-per-ip]]]
user[:group][/login-class]
server-program
server-program-arguments
IPv4 ашигладаг &man.ftpd.8; дэмоны хувьд жишээ бичлэг дараах байдалтай байж болно:
ftp stream tcp nowait root /usr/libexec/ftpd ftpd -l
service-name
Тухайн дэмоны үйлчилгээний нэрийг заана.
Энэ нь /etc/services файл дотор бичигдсэн үйлчилгээнүүдийн нэг
байх ёстой бөгөөд аль портон дээр сонсохыг inetd-д хэлж өгнө.
Хэрэв шинэ үйлчилгээ үүсгэсэн бол түүнийг заавал /etc/services файл
дотор нэмсэн байх ёстой.
socket-type
stream,
dgram, raw, эсвэл seqpacket эдгээрийн нэг байна.
stream-г холболтон дээр үндэслэсэн TCP дэмонуудын хувьд хэрэглэдэг бол,
dgram-г UDP протоколоор ажилладаг дэмонуудын хувьд хэрэглэнэ.
protocol
Доор дурдсанаас нэг нь байна:
Протокол
Тайлбар
tcp, tcp4
TCP IPv4
udp, udp4
UDP IPv4
tcp6
TCP IPv6
udp6
UDP IPv6
tcp46
TCP IPv4 ба v6 хоёул
udp46
UDP IPv4 ба v6 хоёул
{wait|nowait}[/max-child[/max-connections-per-ip-per-minute[/max-child-per-ip]]]
нь inetd-р дуудагдсан
дэмон өөрийн сокетийг удирдаж чадах эсэхийг заана.
төрлийн сокет дэмоны хувьд тохируулгыг
хэрэглэх ёстой байдаг бол, ихэвчлэн олон урсгалтай байдаг
сокет дэмоны хувьд тохируулгыг хэрэглэх
хэрэгтэй байдаг. нь ихэвчлэн олон сокетийг нэг дэмонд
шилжүүлэн өгдөг бол, нь шинээр үүссэн сокет тус бүрт
харгалзуулан хүүхэд дэмонг салаалуулан үүсгэдэг.
inetd-ийн салаалуулан үүсгэж
болох хамгийн их хүүхэд дэмоны тоог
тохируулгын тусламжтай зааж өгч болно. Хэрэв
тухайн дэмоны ажиллаж болох тохиолдлыг 10-р хязгаарлах бол,
-н ард /10 гэж бичнэ.
/0 нь хүүхдийн тоог хязгаарлахгүй гэсэн утгатай.
-с гадна, нэг газраас тухайн дэмонтой
үүсгэж байгаа холболтын тоог хязгаарладаг өөр хоёр
тохируулгыг хэрэглэж болно.
нь тухайн ямар нэг IP хаягнаас
нэг минутанд үүсгэж болох холболтын тоог хязгаарлана,
жишээлбэл: 10 гэсэн утга нь тухайн ямар нэг IP хаягнаас
нэг минутын дотор тухайн үйлчилгээнд холбогдохоор оролдох
оролдлогын тоог 10-р хязгаарлана. нь
Тухайн ямар нэг IP хаяг дээр үүсгэгдсэн хүүхдийн тоог хязгаарлана.
Эдгээр тохируулгууд нь санаатай болон санамсаргүйгээр нөөцийг
хэтрүүлэн хэрэглэх, мөн Үйлчилгээг Зогсоох (DoS) халдлагаас хамгаалахад
хэрэгтэй байдаг.
Хэрэглэхдээ, ба
хоёрын аль нэгийг заавал хэрэглэх ёстой. Харин ,
ба
тохируулгуудыг сонгон хэрэглэж болно.
Stream төрлийн олон урсгалтай дэмоны хувьд, ,
эсвэл хязгаарлалтуудын
алийг ч хэрэглэхгүй тохиолдолд ердөө: nowait байна.
Дээрхтэй адил дэмон, 10 хүүхэд дэмоны хязгаарлалттай бол: nowait/10 байна.
Мөн адил дэмон, 10 хүүхэд дэмоны хязгаарлалттай,
минутанд нэг IP хаягнаас үүсгэх холболтын тоог 20-р хязгаарлах бол:
nowait/10/20 болно.
Эдгээр тохируулгуудыг &man.fingerd.8; дэмоны анхдагч тохиргоон дээр
жишээ болгон харвал:
finger stream tcp nowait/3/10 nobody /usr/libexec/fingerd fingerd -s
Эцэст нь, 100 хүүхдийн хязгаарлалттай, нэг IP хаягнаас үүсэх холболтын
тоог 5-р хязгаарласан дэмоны жишээг авбал: nowait/100/0/5 байх юм.
user
Энд тухайн дэмон ямар хэрэглэгчийн нэрээр ажиллахыг зааж өгнө.
Ихэвчлэн дэмонууд root хэрэглэгчийн нэр дээр ажилладаг.
Аюулгүй байдлын үүднээс, зарим серверүүд daemon, эсвэл
хамгийн бага эрхтэй nobody хэрэглэгчийн нэр дээр ажиллах нь
элбэг байдаг.
server-program
Энд гаднаас холболт хүлээн авахад ажиллуулах дэмоны
бүрэн замыг зааж өгнө. Хэрэв энэ дэмон inetd-р удирдагдсан
дотоод үйлчилгээ бол тохируулгыг хэрэглэх хэрэгтэй.
server-program-arguments
Үүнийг -тай хамт, argv[0]-с эхлэн
програмын аргументыг зааж өгөх байдлаар хэрэглэнэ. Хэрэв командын
мөрөнд mydaemon -d гэсэн байдлаар хэрэглэдэг бол, -н
утга mydaemon -d байна. Дахин хэлэхэд, хэрэв тухайн дэмон дотоод үйлчилгээний
нэг бол -г энд мөн хэрэглэнэ үү.
Аюулгүй байдал
Үйлдлийн системийг суулгах үед хийсэн сонголтуудаас хамааран
inetd-н үйлчилгээнүүдийн ихэнх нь
идэвхтэй болсон байдаг. Хэрэв хэрэглэх
онцын шаардлага байхгүй бол тэдгээрийг идэвхгүй болгоно уу.
/etc/inetd.conf файл дотор, идэвхгүй болгох гэж
байгаа демоныхоо харгалзах мөрийн урд #
тэмдгийг тавьж өгнө. Дараа нь inetd-н тохиргоог дахин
ачаална. fingerd зэрэг зарим дэмонууд гадны халдагчид
хэрэгтэй мэдээллийг түгээж байдаг тул тэдгээр үйлчилгээг бүрмөсөн хааж
болох юм.
Зарим дэмонууд аюулгүй байдлыг бодолцолгүйгээр бүтээгдсэн
байдаг ба холболт тогтоох харьцангуй урт болзоот хугацаатай, эсвэл болзоот
хугацааг огт зааж өгөөгүй байдаг. Энэ нь халдагчид тодорхой дэмон уруу холболт
тогтоох хүсэлтийг олон дахин илгээж, нөөцийг дуусгах замаар системд халдах
боломжийг олгодог. Хэрэв ямар нэг дэмоны хувьд үүссэн холболтын тоо
хэтэрхий олон байвал ,
эсвэл тохиргооны
тусламжтайгаар хязгаарлалт хийх нь оновчтой байдаг.
Анхдагч байдлаар TCP-ийн дундын хяналт (гүйцэтгэл хялбаршуулалт) идэвхтэй байдаг.
inetd-р дуудагдсан дэмонуудын хувьд TCP хязгаарлалтыг хэрхэн
тавих талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.hosts.access.5;
заавар хуудаснаас үзнэ үү.
Элдэв зүйлс
daytime,
time,
echo,
discard,
chargen, ба auth бүгд
inetd-н дотоод үйлчилгээнүүд юм.
auth үйлчилгээ нь
сүлжээний орчинд, тодорхойлолт өгөх үйлчилгээ үзүүлдэг
бөгөөд тодорхой түвшинд тохиргоо хийх боломжтой байдаг бол
бусад үйлчилгээнүүдийг зөвхөн идэвхтэй эсвэл идэвхгүй болгох
боломжтой.
Дээрх үйлчилгээнүүдийн талаар бүрэн дүүрэн мэдээллийг &man.inetd.8; заавар хуудаснаас
үзнэ үү.
Том
Рөүдс
Дахин зохион байгуулж, сайжруулсан
Билл
Свингл
Бичсэн
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
Сүлжээний Файлын Систем (NFS)
NFS
FreeBSD дээр дэмжигддэг олон файлын системүүдийн нэг бол
Network File System буюу Сүлжээний Файлын Систем юм, мөн NFS гэж нэрлэнэ. NFS нь сүлжээний орчинд файл болон санг
бусадтай хуваалцах боломжийг олгодог. NFS-г
хэрэглэн, хэрэглэгчид болон програмууд алслагдсан систем рүү
дотоод файл руу хандаж байгаатай адилаар хандах боломжтой.
NFS-н тэмдэглүүштэй давуу талуудаас дурдвал:
Өргөн хэрэглэгддэг өгөгдлийг нэгтгэн нэг машин дээр
байрлуулж, түүнд алсаас хандах боломжтой болсноор
дотоод машинууд илүү бага диск хэрэглэх болно.
Хэрэглэгчийн хувьд сүлжээнд байгаа машин бүр дээр тус
тусдаа гэрийн сантай байх шаардлагагүй болно.
Гэрийн санг нэг удаа NFS сервер дээр үүсгээд
түүнийгээ сүлжээгээр дамжин хэрэглэх боломжтой.
Уян диск, CDROM болон &iomegazip; төхөөрөмжүүдийг сүлжээний
бусад машинууд хэрэглэх боломжтой болно.
Ингэснээр сүлжээнд хэрэглэгдэх зөөвөрлөх боломжтой
хадгалах төхөөрөмжүүдийн тоог багасгана.
NFS хэрхэн ажилладаг вэ
NFS нь үндсэн хоёр хэсгээс бүрдэнэ:
сервер болон нэг ба түүнээс дээш тооны харилцагч. Сервер машин дээр
хадгалагдаж байгаа өгөгдөл рүү харилцагч алсаас хандана.
Дээрх үйлдлийг зөв гүйцэтгэхийн тулд нилээд хэдэн процессийн
тохиргоог хийж, ажиллуулсан байх ёстой.
Сервер дээр дараах дэмонууд ажиллаж байх ёстой:
NFS
сервер
файл сервер
UNIX харилцагчид
rpcbind
mountd
nfsd
Дэмон
Тайлбар
nfsd
NFS харилцагчдаас ирэх
хүсэлтийг хүлээн авах NFS дэмон.
mountd
&man.nfsd.8;-с дамжиж ирсэн хүсэлтийг гүйцэтгэгч
NFS холбох дэмон.
rpcbind
Энэ дэмоны тусламжтай NFS
харилцагчид NFS сервер аль портон дээр
ажиллаж байгааг олж мэднэ.
Харилцагч nfsiod гэсэн дэмонг мөн
ажиллуулж болно. nfsiod дэмон
NFS серверээс ирэх хүсэлтийг гүйцэтгэнэ.
Ингэх нь системийг хэвийн, алдаагүй ажиллуулахад зайлшгүй
шаардлагагүй боловч зарим үзүүлэлтүүдийг сайжруулдаг тул нэмэлт
байдлаар хэрэглэж болно. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг
&man.nfsiod.8; хуудаснаас үзнэ үү.
NFS-н тохиргоог хийх
NFS
тохиргоо
NFS-н тохиргоог хийх нь харьцангуй
амархан. Ажиллах ёстой процессуудыг системтэй хамт автоматаар
асдаг болгохын тулд /etc/rc.conf файлыг бага зэрэг
өөрчлөхөд хангалттай.
NFS сервер дээрх /etc/rc.conf файл дотор
дараах тохируулгууд идэвхжсэн байгаа эсэхийг шалгана уу:
rpcbind_enable="YES"
nfs_server_enable="YES"
mountd_flags="-r"
mountd нь NFS серверийг
идэвхжүүлсэн тохиолдолд өөрөө автоматаар ажиллана.
Харилцагч талд, /etc/rc.conf файл дотор
дараах тохируулга идэвхтэй байгаа эсэхийг шалгана уу:
nfs_client_enable="YES"
/etc/exports файл дотор
NFS ямар файл системүүдийг экспорт
хийхийг (заримдаа хуваалцах
гэж мөн нэрлэнэ) зааж өгнө.
/etc/exports файлын мөр бүр нь нэг файл системд харгалзана.
Энэ файл системд хандах эрхтэй машинуудыг заахаас гадна,
ямар тохируулгаар хандахыг мөн зааж өгч болно. Энэ файл дотор бичигдэж
болох нилээд олон ийм тохируулгууд байгаа хэдий ч, бид тэдгээрээс
зөвхөн заримыг нь энд авч үзэх болно. Та бусад тохируулгуудын
талаар &man.exports.5; заавар хуудаснаас уншиж мэднэ үү.
Доор /etc/exports файлаас хэдэн жишээ мөрийг үзүүлэв:
NFS
экспортлох жишээ
Дараах жишээн дээрээс файл системийг
хэрхэн экспортлох санааг олж авах болно. Тохируулгууд нь
таны сүлжээний тохиргоо, нөхцөл байдлаас шалтгаалан
өөр байхыг анхаарна уу. Жишээ нь, /cdrom гэсэн санг
3 машин руу экспортлохын тулд дараах байдалтай бичнэ. Жишээн дээрх
3 машин сервертэй адил домэйн нэртэй, эсвэл таны /etc/hosts
файл дотор тодорхойлогдсон гэж үзсэн болно. туг нь
экспортлогдож буй файл системийг зөвхөн унших боломжтой
болохыг заана. Энэ тугийг тавьснаар алсаас хандаж буй машин
энэ файл систем дээр ямар нэг өөрчлөлт хийх боломжгүй болно.
/cdrom -ro host1 host2 host3
Дараах жишээн дээр /home санг
IP хаягаар нь зааж өгсөн 3 машин руу экспортолж байна.
Ингэж IP хаягаар нь зааж өгөх нь дотоод сүлжээндээ
DNS сервер ажиллуулаагүй үед их хэрэгтэй байдаг.
Эсвэл /etc/hosts файл дотор дотоод хостуудын
нэрийг тохируулж болно; &man.hosts.5; хэсгийг дахин үзнэ үү.
гэсэн туг нь дэд сангуудыг
холболтын цэг байхыг зөвшөөрч өгдөг. Өөрөөр хэлбэл,
дэд сангуудыг холболгүй орхиж, харилцагч зөвхөн өөрийн
хэрэгцээтэй байгаа сангаа холбохыг зөвшөөрнө гэсэн үг юм.
/home -alldirs 10.0.0.2 10.0.0.3 10.0.0.4
Дараах жишээн дээр /a санг
хоёр өөр домэйноос 2 харилцагч хандаж болохоор
экспортолж байна. гэсэн туг нь
алслагдсан систем дээрх root хэрэглэгч
экспортлогдсон файл систем дээр root эрхээр
бичихийг зөвшөөрнө. Хэрэв -maproot=root тугийг тусгайлан зааж өгөөгүй бол,
хэдий алслагдсан систем дээрх хэрэглэгч root эрхтэй ч
экспортлогдсон файл систем дээр бичих эрхгүй болно.
/a -maproot=root host.example.com box.example.org
Харилцагч экспортлогдсон файл систем рүү хандахын
тулд эрх нь байх ёстой. Тухайн харилцагч /etc/exports
файл дотор бүртгэлтэй эсэхийг шалгаарай.
/etc/exports файл дотор мөр болгон нь
нэг файл системийг нэг хост руу экспортлох мэдээллийг
төлөөлнө. Алслагдсан хост аль нэг файл системийн хувьд
зөвхөн ганц удаа л тодорхойлогдсон байх ёстой ба үүнд харгалзах
ганцхан анхдагч бичлэг байж болно. Жишээ нь, /usr нь
нэг файл систем гэж бодъё. /etc/exports файл доторх
дараах бичлэгүүд нь буруу юм:
# Invalid when /usr is one file system
/usr/src client
/usr/ports client
Учир нь /usr гэсэн файл системийг client
гэсэн хост руу экспортолсон хоёр бичлэг байна. Энэ тохиолдолд
дараах форматаар бичвэл зөв болно:
/usr/src /usr/ports client
Нэг хост руу экспортлогдож байгаа файл системийн хувьд
шинжүүдийг бүгдийг нэг мөрөнд жагсаан бичих ёстой.
Харилцагчийг зааж өгөөгүй мөрүүдийг энгийн хост гэж үзнэ.
Энэ нь файл системийг экспортлох боломжийг хязгаарлана,
гэвч энэ нь ихэнх хүмүүст хүнд асуудал биш байдаг.
Дараагийн жишээн дээр /usr ба /exports
гэсэн дотоод файл системийг экспортолсон байна:
# Export src and ports to client01 and client02, but only
# client01 has root privileges on it
/usr/src /usr/ports -maproot=root client01
/usr/src /usr/ports client02
# The client machines have root and can mount anywhere
# on /exports. Anyone in the world can mount /exports/obj read-only
/exports -alldirs -maproot=root client01 client02
/exports/obj -ro
/etc/exports файл дотор гарсан
өөрчлөлтүүдийг хүчинтэй болгохын тулд,
өөрчлөлт орсон тухай бүрд mountd дэмонг
албадан /etc/exports-г дахин уншуулах хэрэгтэй болдог.
Үүний тулд эсвэл HUP дохиог ажиллаж байгаа дэмонд өгөх хэрэгтэй:
&prompt.root; kill -HUP `cat /var/run/mountd.pid`
эсвэл mountd &man.rc.8; скриптийг зохих параметрийн
хамт ажиллуулах хэрэгтэй:
&prompt.root; /etc/rc.d/mountd onereload
rc скриптийг хэрэглэх зааврыг хэсгээс
үзнэ үү.
Бас нэг боломж нь, FreeBSD-г эхнээс нь ачаалж, бүх процессийг дахин
эхлүүлэх юм. Гэвч үүний тулд заавал системийг дахин ачаалах шаардлага байхгүй.
root эрхээр дараах тушаалуудыг өгснөөр зөвхөн хэрэгтэй процессуудаа
дахин эхлүүлэх боломжтой.
NFS сервер дээр:
&prompt.root; rpcbind
&prompt.root; nfsd -u -t -n 4
&prompt.root; mountd -r
NFS харилцагч дээр:
&prompt.root; nfsiod -n 4
Одоо алсын файл системийг холбоход бэлэн боллоо.
Доорх жишээнүүд дээр серверийн нэрийг server,
харилцагчийн нэрийг client гэж авсан болно.
Хэрэв та алсын файл системийг зөвхөн түр хугацаагаар холбох гэж байгаа
эсвэл тохиргоогоо шалгах гэж байгаа бол, харилцагч талд
root эрхээр дараах тушаалыг өгөхөд хангалттай:
NFS
холболт
&prompt.root; mount server:/home /mnt
Энэ тушаалыг өгснөөр та сервер талд байгаа /home
гэсэн санг харилцагч талд байгаа /mnt сантай
холбох болно. Хэрэв бүх зүйл зөв тохируулагдсан бол, та харилцагч талын
/mnt сан дотор орж сервер дээр байгаа файлуудыг
харж чадах ёстой.
Хэрэв систем шинээр ачаалах бүрд ямар нэг алсын
файл системийг холбох хүсэлтэй байгаа бол,
түүнийгээ /etc/fstab файл дотор нэмж бичих хэрэгтэй.
Жишээ нь:
server:/home /mnt nfs rw 0 0
Боломжит бүх сонголтуудын талаар &man.fstab.5; заавар хуудаснаас үзнэ үү.
Цоожлолт
Зарим програмууд (ж.н. mutt)
зөв ажиллахын тулд файл цоожлолтыг шаарддаг.
NFS-н хувьд, rpc.lockd-г
файл цоожлолтонд хэрэглэж болно. Түүнийг идэвхжүүлэхийн тулд,
сервер болон харилцагч талд хоёуланд нь /etc/rc.conf
файл дотор дараах мөрүүдийг нэмж өгөх хэрэгтэй
(NFS сервер болон харилцагч талуудыг аль хэдийн тохируулчихсан
гэж үзэв):
rpc_lockd_enable="YES"
rpc_statd_enable="YES"
Програмыг дараах байдалтай эхлүүлнэ:
&prompt.root; /etc/rc.d/nfslocking start
Хэрэв NFS харилцагч болон NFS
сервер талуудын хооронд жинхэнэ файл цоожлолт хийгдэх
шаардлагагүй бол, NFS харилцагч талд &man.mount.nfs.8;-д
тохируулгыг өгөн дотоод цоожлолт хийлгэж болно.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.mount.nfs.8; заавар хуудаснаас үзнэ үү.
Практик хэрэглээ
NFS нь олон практик хэрэглээтэй. Хамгийн элбэг
тохиолддог хэрэглээг доор жагсаав:
NFS
хэрэглээ
Олон машиныг нэг CDROM эсвэл төхөөрөмжийг дундаа
хэрэглэдэг байхаар зохион байгуулах. Энэ нь нэг програмыг
олон машин дээр суулгах хамгийн хямд, хялбар арга юм.
Том сүлжээний хувьд, бүх хэрэглэгчдийн гэрийн санг хадгалдаг
төвлөрсөн NFS серверийг тохируулах. Эдгээр гэрийн сангуудыг
дараа нь сүлжээний орчинд экспортолсноор хэрэглэгчид аль машин дээр
ажиллаж буйгаас үл хамааран өөрийн нэг л сан дотор ажиллах боломжтой
болно.
Олон машин дундаа нэг /usr/ports/distfiles
сантай байх. Ийм замаар, нэг портыг олон машин дээр суулгах
хэрэгтэй үед машин бүр дээр эх файлыг татаж авалгүйгээр хурдан суулгах
боломжтой болно.
Вылий
Стилвэл
Хувь нэмрээ оруулсан
Шерн
Лий
Дахин эмхтгэсэн
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
amd-р автоматаар холбох нь
amd
автоматаар холбогч дэмон
&man.amd.8; (автоматаар холбогч дэмон)
нь алсын файл системийн файл эсвэл санд хэрэглэгч
хандах тухай бүрт уг файл системийг автоматаар холбодог.
Хэсэг хугацааны туршид идэвхгүй байгаа файл системийг
amd мөн автоматаар салгана. amd-г
хэрэглэснээр /etc/fstab дотор бичигддэг байнгын
холболтоос гадна, холболт хийх боломжийг олгодог.
amd нь өөрийгөө, /host ба /net
сангууд дээр NFS сервер байдлаар холбож ажиллах бөгөөд эдгээр
сангууд доторх файлд хандах үед, amd
харгалзах алсын холболтыг хайж олоод автоматаар холбох болно.
/net нь экспортлогдсон файл системийг
IP хаягаар нь холбоход, харин /host нь
хост нэрээр нь холбоход хэрэглэгдэнэ.
/host/foobar/usr сан доторх
файлд хандана гэдэг нь amd-г
foobar гэсэн хост дээр экспортлогдсон /usr
санг холбохын зааж өгнө.
Экспортыг amd-р холбох
Алсын хост дээр байгаа боломжит холболтуудын
жагсаалтыг showmount тушаалын тусламжтай харж болно.
Жишээлбэл, foobar нэртэй хостын экспортыг харахын тулд:
&prompt.user; showmount -e foobar
Exports list on foobar:
/usr 10.10.10.0
/a 10.10.10.0
&prompt.user; cd /host/foobar/usr
Жишээн дээр үзүүлснээр showmount нь /usr-г
экспортлогдсон болохыг харуулж байна. /host/foobar/usr сан
дотор ороход, amd нь foobar гэсэн хост нэрийг
тайлахыг оролдох ба заасан санг холбоно.
amd-г эхлэл скриптүүдээр эхлүүлж болох ба
үүний тулд /etc/rc.conf файл дотор дараах мөрийг нэмэх хэрэгтэй:
amd_enable="YES"
Мөн, amd програмд amd_flags тохируулгын
тусламжтай тугуудыг өгч болно. amd_flags-н анхдагч утга нь:
amd_flags="-a /.amd_mnt -l syslog /host /etc/amd.map /net /etc/amd.map"
/etc/amd.map файл дотор экспортуудыг холбох анхдагч
тохируулгуудыг зааж өгсөн байна. /etc/amd.conf файл дотор
amd-н илүү дээд түвшний чанаруудыг тодорхойлж өгнө.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.amd.8; ба &man.amd.conf.5; заавар хуудаснаас
үзнэ үү.
Жон
Линд
Хувь нэмрээ оруулсан
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
Бусад системтэй нэгтгэхэд тохиолдох асуудлууд
ISA PC системд зориулсан зарим Ethernet адаптерууд
учир дутагдалтай байдгаас сүлжээний орчинд ажиллахад, тэр дундаа
NFS-тэй ажиллахад нилээд асуудалтай байдаг.
Энэ асуудал зөвхөн FreeBSD-д тохиолддоггүй боловч FreeBSD систем үүнд нилээд
өртөмтгий байдаг.
Энэ асуудал нь (FreeBSD) PC системийг өндөр үзүүлэлттэй машинуудтай (жишээлбэл,
Silicon Graphics, Inc., ба Sun Microsystems, Inc компаниудын хийсэн)
сүлжээнд холбох үед бараг үргэлж тохиолддог. NFS холболт хийхэд асуудалгүй,
зарим үйлдлүүдийг хийхэд амжилттай байх боловч, гаднаас ирж явж байгаа
хүсэлтүүдийг боловсруулж чадаж байгаа хэдий ч сервер гэнэт харилцагчид
хариу өгөхгүй болдог. Энэ асуудал мөн харилцагчийн хувьд, харилцагч
FreeBSD систем эсвэл ажлын машин байхаас үл шалтгаалан тохиолдоно.
Ихэнх системийн хувьд, нэгэнт ийм асуудалд орсон бол харилцагч талыг
ном ёсных нь дагуу унтраах боломжгүй болдог. Ганц авдаг арга хэмжээ бол системийг
хүчээр унтрааж асаах юм. Учир нь, NFS-н энэ асуудал одоо хир нь шийдэгдээгүй
байна.
Хэдийгээр зөв
шийдэл бол
FreeBSD системд тохирох илүү өндөр үзүүлэлттэй, илүү багтаамжтай
Ethernet адаптерийг олж авах боловч,
боломжит ажиллагааг хангахын тулд нэг арга байна.
Хэрэв FreeBSD систем нь сервер бол, харилцагч талаас
холболт хийхдээ тохируулгыг оруулж өгөх явдал юм.
Хэрэв FreeBSD систем нь харилцагч бол, NFS файл системтэй
холбогдохдоо тохируулгыг хэрэглэх юм.
Эдгээр тохируулгуудыг автомат холболтын хувьд
fstab бичлэгийн дөрөв дэх талбарыг ашиглан,
гар аргаар холболт хийх бол &man.mount.8; тушаалын
параметрыг ашиглан зааж өгч болно.
NFS сервер болон харилцагчид өөр өөр сүлжээнд
байхад гардаг өөр нэг асуудлыг энэ асуудалтай
хольж хутгах тохиолдол байдгийг энд дурдах нь зүйтэй болов уу.
Хэрэв тийм бол, чиглүүлэгчид шаардлагатай UDP
мэдээллийг дамжуулж чадаж байгаа эсэхийг
нягталж үзээрэй. Үгүй бол, өөр юу ч хийлээ гээд
та үр дүнд хүрч чадахгүй.
Дараах жишээн дээр, fastws нь өндөр үзүүлэлттэй
ажлын машины хост (интерфэйс) нэр, freebox нь
бага үзүүлэлттэй Ethernet адаптертай FreeBSD системийн
нэр юм. Мөн, /sharedfs нь экспортлогдох гэж байгаа NFS
файл систем (&man.exports.5;-г үз), ба /project нь
харилцагч талын экспортлогдсон файл системийг холбох цэг байх болно.
Аль ч тохиолдолд, эсвэл ба
зэрэг нэмэлт тохируулгууд таны хувьд хэрэгтэй байж болох юм.
FreeBSD системийг (freebox) freebox дээр
/etc/fstab дотор харилцагч байдлаар зааж өгөх жишээ:
fastws:/sharedfs /project nfs rw,-r=1024 0 0
freebox дээр гараар холбохдоо:
&prompt.root; mount -t nfs -o -r=1024 fastws:/sharedfs /project
FreeBSD системийг (freebox) fastws дээр
/etc/fstab дотор сервер байдлаар зааж өгөх жишээ:
freebox:/sharedfs /project nfs rw,-w=1024 0 0
fastws дээр гараар холбохдоо:
&prompt.root; mount -t nfs -o -w=1024 freebox:/sharedfs /project
Бараг бүх 16-битийн Ethernet адаптерийн хувьд
унших ба бичих хэмжээн дээр дээрх байдлаар хязгаарлалт
хийлгүйгээр ажиллах боломжтой байдаг.
Сонирхсон улсуудад толилуулахад, дээрх алдаа гарахад
чухам юу тохиолддог, яагаад засагдах боломжгүй болох талаар
дор тайлбарлав. NFS нь голчлон 8 K (хэдийгээр илүү бага хэмжээтэй
хэсэг дээр ажиллаж чадах боловч) хэмжээтэй блок
ууд дээр
ажилладаг. Хамгийн урт Ethernet пакет 1500 байт орчим байх ба,
NFS блок
нь хэд хэдэн Ethernet пакетуудад хуваагдах
хэрэгтэй болдог. Дээд түвшний програмын хувьд
энэ нь нэг нэгж хэвээр байх ба хүлээж аваад, нийлүүлээд, бататгал
хийхэд ч мөн нэг нэгж хэвээр байдаг. Өндөр үзүүлэлттэй ажлын машинууд
NFS нэгжийг бүрдүүлж байгаа тэдгээр пакетуудыг стандартад
заасны дагуу аль болох ойрхон ойрхон, нэг нэгээр нь цувуулж
гаргана. Жижиг, бага багтаамжтай картууд дээр, дээд түвшний програмд
дамжуулахаас өмнө сүүлийн пакет нь өмнөх пакетаа дарснаар
тухайн нэгжийг буцааж нийлүүлж, бататгах боломжгүй болно.
Үүнээс болж, ажлын машины болзоот хугацаа дуусаж бүхэл бүтэн 8 K
нэгжийг дахин дамжуулах болно. Энэ үйл ажиллагаа дахин дахин хязгааргүй
давтагдах болно.
Нэгжийн хэмжээг Ethernet пакетийн хэмжээнээс бага
байлгаснаар, бид Ethernet пакет тус бүрийг бататгаж
мухардалд орохоос сэргийлж чадна.
Өндөр үзүүлэлттэй ажлын машинууд PC систем рүү өгөгдлийг
цацсаар байх үед давхцал үүссээр байх боловч, илүү сайн карт
ашигласнаар NFS нэгж
ийн хувьд заавал тийм давхцал үүсэх
албагүй болно. Давхцал үүссэн тохиолдолд, түүнд өртсөн нэгжийг
дахин дамжуулах ба түүнийг хүлээн авч, нийлүүлж, бататгах боломж өндөртэй.
Билл
Свингл
Бичсэн
Эрик
Огрен
Сайжруулсан
Удо
Эрделхофф
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
Сүлжээний Мэдээллийн Систем (NIS/YP)
Энэ юу вэ?
NIS
Solaris
HP-UX
AIX
Linux
NetBSD
OpenBSD
NIS,
нь Network Information Services буюу Сүлжээний Мэдээллийн Үйлчилгээнүүд
гэсэн үгийн товчлол бөгөөд &unix; (анхандаа &sunos;) системүүдийн
удирдлагыг төвлөрүүлэх зорилгоор Sun Microsystems анх хөгжүүлсэн.
Одоо энэ салбарын үндсэн стандарт болжээ; бүх гол &unix; төрлийн системүүд
(&solaris;, HP-UX, &aix;, Линукс, NetBSD, OpenBSD, FreeBSD, гэх мэт) NIS-г дэмждэг.
шар хуудасNIS
NIS анх Yellow Pages буюу Шар Хуудас
гэсэн нэртэй байсан боловч худалдааны тэмдгийн асуудлаас болж
Sun нэрийг нь сольсон. Хуучин нэр (ба yp) нь одоо хир нь хэрэглэгдсээр байдаг.
NIS
домэйнууд
Энэ нь RPC дээр үндэслэсэн, нэг NIS домэйнд байгаа
бүлэг машинууд дундаа адилхан тохиргооны файлтай боломжийг
олгодог харилцагч/сервер систем юм. Үүний тусламжтай
системийн администратор NIS харилцагч системийг
зайлшгүй байх үндсэн тохиргоотойгоор үүсгэх, тохиргооны өгөгдлийг
нэг дор нэмэх, хасах, өөрчлөх зэрэг үйлдлүүдийг хийх
боломжтой болдог.
Windows NT
Энэ нь &windowsnt;-н домэйн системтэй төстэй.
Хэдийгээр тэдгээрийн дотоод ажиллагаа нь ердөө ч адилхан биш боловч
үндсэн үүргийг нь адилтгаж болох юм.
Таны мэдэж байх ёстой Нэр томъёо/Процессууд
NIS сервер эсвэл NIS харилцагч байдлаар ажилладаг NIS-г FreeBSD дээр
зохион байгуулахын тулд нилээд хэдэн нэр томъёо, чухал хэрэглэгчийн
процессуудтай та тааралдах болно:
rpcbind
portmap
Нэр томъёо
Тайлбар
NIS домэйн нэр
NIS мастер сервер болон түүний бүх харилцагчид
(түүний зарц серверийг оруулаад) бүгд NIS домэйн нэртэй байна.
&windowsnt;-н домэйн нэртэй адилаар, NIS домэйн нэр DNS-тэй
ямар ч хамаагүй.
rpcbind
RPC-г (Remote Procedure Call буюу Алсын Процедур Дуудах, NIS-н
ашигладаг сүлжээний протокол) идэвхтэй байлгахын тулд заавал ажиллаж
байх ёстой. Хэрэв rpcbind ажиллахгүй бол,
NIS сервер ажиллуулах, NIS харилцагч болох боломжгүй.
ypbind
NIS харилцагчийг NIS сервертэй холбоно
.
NIS домэйн нэрийг системээс авч, RPC ашиглан сервертэй холбоно.
ypbind нь NIS орчны харилцагч-серверийн харилцааны цөм нь болж
өгдөг; Хэрэв харилцагчийн машин дээр ypbind үхвэл,
NIS сервер рүү хандах боломжгүй болно.
ypserv
Зөвхөн NIS сервер дээр ажиллаж байх ёстой;
энэ бол NIS сервер процесс өөрөө юм. Хэрэв &man.ypserv.8; үхвэл,
сервер NIS хүсэлтэд хариу өгөх боломжгүй болно (магадгүй,
түүний үүргийг үргэлжлүүлэх зарц сервер байгаа байх). Зарим
NIS-н хувьд (FreeBSD-гийх биш), анх холбогдож байсан сервер байхгүй болбол
өөр сервертэй холбоо тогтоохыг оролддоггүй хувилбарууд байдаг.
Ихэнхдээ, ийм үед ганц тус болох зүйл бол сервер процессийг
дахин эхлүүлэх (эсвэл серверийг бүхлээр нь), эсвэл харилцагч талын
ypbind процессийг дахин эхлүүлэх юм.
rpc.yppasswdd
Зөвхөн NIS эзэн сервер дээр ажиллаж байх ёстой өөр
нэг процесс; Энэ дэмон NIS харилцагч нарыг өөрсдийн нэвтрэх үгийг
солих боломжийг олгоно. Хэрэв энэ дэмон ажиллахгүй бол,
хэрэглэгчид NIS эзэн сервер рүү нэвтэрч орон тэнд нэвтрэх үгээ солих
хэрэгтэй болно.
Хэрхэн ажилладаг вэ?
NIS орчинд гурван төрлийн хост байна:
эзэн сервер, зарц сервер, ба харилцагч. Серверүүд нь
хостуудын тохиргооны мэдээллийг хадгалсан агуулахын үүргийг
гүйцэтгэнэ. Эзэн сервер энэ мэдээллийн бүрэн эрхтэй хуулбарыг
хадгалж байдаг бол, зарц сервер нь энэ мэдээллийн хуулбарыг
нөөцөнд хадгалж байдаг. Серверүүд харилцагчдыг эдгээр мэдээллээр
хангана.
Олон файлд байгаа мэдээллийг энэ маягаар хуваалцаж хэрэглэнэ.
master.passwd, group, ба hosts гэсэн файлуудыг
ихэвчлэн NIS тусламжтай хуваалцана. Эдгээр файлд байдаг мэдээлэл
харилцагч талын нэг процессод хэрэгтэй боллоо гэхэд түүнийг өөрийн дотоодоос
хайхын оронд түүнд оноогдсон NIS серверээс асуулга хийнэ.
Машины төрөл
NIS
эзэн сервер
NIS эзэн сервер. Энэ сервер, &windowsnt;-н анхдагч
домэйн сервер хянагчийн нэг адил, NIS харилцагчдын хэрэгцээний бүх файлуудыг
агуулсан байна. passwd, group ба NIS харилцагчийн хэрэглэх
бусад олон файлууд эзэн сервер дээр байна.
Нэг машин нэгээс олон NIS домэйны хувьд NIS эзэн
сервер байж болно. Гэхдээ, энд бид бага хэмжээний NIS орчны талаар
ярилцах тул энэ талаар энд үзэхгүй.
NIS
зарц сервер
NIS зарц сервер. &windowsnt;-н нөөц домэйн хянагчтай адилаар,
NIS зарц сервер нь NIS эзэн серверийн өгөгдлийн файлын хуулбарыг хадгална.
NIS зарц серверүүд нь нөөцөнд байдаг. Тэдгээр нь мөн эзэн серверийн
ачааллыг хуваалцаж байдаг: NIS Харилцагчид нь хамгийн түрүүнд хариу өгсөн
серверт холбогдох ба үүний тоонд зарц серверүүд ч бас орно.
NIS
харилцагч
NIS харилцагч. NIS харилцагч нь ихэнх
&windowsnt; ажлын машины адилаар, NIS серверт шалгуулж (эсвэл &windowsnt; ажлын
машины хувьд &windowsnt; домэйн хянагчид) нэвтэрнэ.
NIS/YP-г хэрэглэх нь
Энэ хэсэгт жишээ NIS орчныг үүсгэх болно.
Төлөвлөх
Та өөрийгөө нэгэн их сургуулийн жижигхэн лабораторын
администратор гэж бод. Энэ лаб 15 FreeBSD машинаас бүрдэх ба
одоогоор төвлөрсөн удирдлага байхгүй; машин бүр өөрийн
/etc/passwd ба /etc/master.passwd файлуудтай. Эдгээр файлуудыг
адилхан байлгахын тулд гараараа зөөж тавьдаг; одоогийн байдлаар лабораторид шинэ
хэрэглэгч нэмэхийн тулд, бүх 15 машин дээр нэг бүрчлэн adduser
тушаалыг оруулах хэрэгтэй байгаа. Мэдээж үүнийг өөрчлөх хэрэгтэй,
иймээс та лабораторидоо NIS хэрэглэхээр боллоо. Машинуудаасаа хоёрыг
нь сервер болгохоор сонгож авлаа.
Тиймээс, лабораторын тохиргоо дараах байдалтай байна:
Машины нэр
IP хаяг
Машины үүрэг
ellington
10.0.0.2
NIS эзэн
coltrane
10.0.0.3
NIS зарц
basie
10.0.0.4
Факультетийн ажлын машин
bird
10.0.0.5
Харилцагч машин
cli[1-11]
10.0.0.[6-17]
Бусад харилцагч машинууд
Хэрэв та NIS зураглалыг анх удаа хийж байгаа бол,
хаанаас эхлэхээ эхлээд сайн бодох хэрэгтэй. Сүлжээ чинь ямар ч
хэмжээтэй байж болно, гол нь хэд хэдэн сонголт хийх хэрэгтэй.
NIS Домэйн Нэрийг сонгох нь
NIS
домэйннэр
Өөрийн тань байнга хэрэглэдэг домэйн нэр
байж болохгүй.
Залруулж хэлбэл NIS домэйн нэр
байх ёстой. Харилцагч мэдээлэл
олж авахын тулд хүсэлтээ цацах үед NIS домэйн нэрийг хэрэглэнэ.
Үүгээр нэг сүлжээнд байгаа олон серверүүд хэн нь хэний асуултанд хариулах
ёстойгоо мэдэж авна. NIS домэйн нэрийг хоорондоо ямар нэг байдлаар
хамаатай бүлэг хостын нэр гэж ойлгож болно.
Зарим байгууллагууд өөрийн Интернэтийн домэйн нэрийг
NIS домэйн нэрээр хэрэглэх нь байдаг. Энэ нь сүлжээний ямар нэг асуудлыг
задлан шинжлэх явцад түвэг удах тул энэ аргыг зөвлөдөггүй. NIS домэйн нэр нь
сүлжээний орчинд цор ганц байх ёстой бөгөөд төлөөлж байгаа бүлэг машинаа онцолсон
нэр байвал дөхөм байдаг. Жишээлбэл, Acme Inc. компаний Урлагийн хэлтэс acme-art
гэсэн NIS домэйнтой байж болох юм. Бид өөрсдийн жишээндээ test-domain гэсэн
домэйн нэрийг авлаа.
SunOS
Гэвч, зарим үйлдлийн системүүд (цохон дурдвал &sunos;)
өөрийн NIS домэйн нэрийг Интернэт домэйн нэрээр хэрэглэдэг.
Хэрэв таны сүлжээний нэг болон түүнээс дээш тооны машин
ийм асуудалтай бол, та Интернэт домэйн нэрээ NIS домэйндоо хэрэглэх
ёстой.
Серверт тавигдах шаардлагууд
NIS серверт зориулсан машин сонгон авахдаа
анхаарах хэд хэдэн зүйлс бий. NIS-тэй холбоотой нэг учир дутагдалтай
зүйл бол харилцагчдын серверээс хамаарах хамаарал юм. Хэрэв
харилцагч өөрийн NIS домэйныг асуухаар сервертэй холбогдож чадахгүй бол,
тэр машин ашиглагдах боломжгүй болдог. Хэрэглэгч болон бүлгийн мэдээлэл
дутуугаас ихэнх системүүд түр хугацаанд зогсдог. Тиймээс, дахин дахин
асааж унтраалгаад байхааргүй, эсвэл туршилтад хэрэглэгдэхээр
машиныг сонгох хэрэгтэй. NIS сервер нь тусдаа, зөвхөн NIS серверт зориулагдсан
машин байх ёстой. Хэрэв ачаалал багатай сүлжээнд ажиллаж байгаа бол,
NIS серверийг өөр үйлчилгээ ажиллаж байгаа машин дээр тавьж болох талтай.
Хамгийн гол нь NIS сервер чинь ажиллахгүй болбол, бүх NIS харилцагчид чинь
мөн ажиллахгүй болохыг санаарай.
NIS Серверүүд
Бүх NIS мэдээлэл он цагийн дарааллаараа
NIS эзэн сервер дээр хадгалагдаж байдаг.
Энэ мэдээллийг хадгалж байгаа өгөгдлийн санг NIS буулгалт гэж нэрлэнэ.
FreeBSD-д, эдгээр буулгалтууд /var/yp/[domainname] файл дотор байрлана.
[domainname] нь NIS домэйн нэр болно. Нэг NIS сервер хэд хэдэн
домэйныг зэрэг агуулж чадах тул домэйн тус бүрт зориулсан хэд хэдэн
ийм сан байж болно. Домэйн бүр өөрийн гэсэн буулгалтуудтай байна.
NIS эзэн болон зарц серверүүд бүх NIS хүсэлтийг ypserv дэмоны
тусламжтай удирдаж явуулна. ypserv нь NIS харилцагч нараас
ирж буй хүсэлтийг хүлээн авч, домэйныг хөрвүүлэн, уг домэйн нэрд харгалзах
өгөгдлийн файлын замыг хайж олоод, өгөгдлийг буцаан харилцагчид дамжуулах үүрэгтэй.
NIS Эзэн Серверийг зохион байгуулах нь
NIS
серверийн тохиргоо
Эзэн NIS серверийг зохион байгуулах нь харьцангуй
ойлгомжтой. FreeBSD нь бэлэн NIS суучихсан ирдэг. Зөвхөн /etc/rc.conf
файл дотор дараах мөрүүдийг нэмэхэд л хангалттай, үлдсэнийг нь
FreeBSD таны өмнөөс хийгээд өгөх болно.
nisdomainname="test-domain"
Энэ мөр сүлжээ асахад (жишээ нь, систем дахин ачаалсны дараа)
NIS домэйн нэрийг test-domain болгоно.
nis_server_enable="YES"
Энэ мөр нь сүлжээ асахад NIS сервер процессуудыг
асаахыг хэлж өгнө.
nis_yppasswdd_enable="YES"
Энэ мөр нь rpc.yppasswdd дэмонг идэвхжүүлнэ. Дээр хэлсэнчлэн,
энэ дэмон нь харилцагч машин дээрээс хэрэглэгч өөрийн NIS нэвтрэх
үгийг солих боломжтой болгодог.
Таны NIS тохиргооноос хамааран, нэмэлт мөрүүдийг оруулах
хэрэгтэй болж магадгүй. NIS сервер мөртлөө давхар NIS
харилцагч серверийн тухай хэсгээс, доор, дэлгэрэнгүй
мэдээллийг авна уу.
Одоо, супер хэрэглэгчийн эрхээр /etc/netstart
тушаалыг өгөх л үлдлээ. Энэ нь таны /etc/rc.conf файл дотор
тодорхойлж өгсөн утгуудыг ашиглан бүх зүйлсийг таны өмнөөс
хийх болно.
NIS Буулгалтуудыг эхлүүлэх нь
NIS
буулгалтууд
NIS буулгалтууд нь өгөгдлийн сангийн
файлууд бөгөөд /var/yp сан дотор хадгалагдана.
Тэдгээрийг NIS эзэн серверийн /etc сан дотор байгаа
/etc/master.passwd файлаас бусад тохиргооны файлуудаас үүсгэдэг.
Энэ нь их учиртай. Мэдээж та өөрийн root болон удирдах
эрхтэй дансуудынхаа нэвтрэх үгийг NIS домэйн дахь бүх сервер дээр
тарааж тавих хүсэлгүй байгаа биз дээ. Тиймээс,
NIS буулгалтуудыг эхлүүлэхийн өмнө, дараах зүйлсийг хийх хэрэгтэй:
&prompt.root; cp /etc/master.passwd /var/yp/master.passwd
&prompt.root; cd /var/yp
&prompt.root; vi master.passwd
Системийн дансуудад хамаарах мөрүүдийг (bin,
tty, kmem,
games, гэх мэт), мөн NIS харилцагч дээр тарааж
тавих хүсэлгүй байгаа дансуудад хамаарах мөрүүдийг (жишээлбэл
root ба бусад UID 0 (супер хэрэглэгчийн) дансууд) бүгдийг
устгах хэрэгтэй.
/var/yp/master.passwd файл бүлгийн болон нийтийн хувьд
унших эрхгүй (600 төлөв) байгааг нягтална уу! Шаардлагатай бол
chmod тушаалыг хэрэглээрэй.
Tru64 UNIX
Дээр дурдсаныг гүйцэтгэж дууссаны дараа,
сая NIS буулгалтуудыг эхлүүлнэ! FreeBSD нь танд үүнийг хийж өгөх
ypinit нэртэй скриптийг (холбогдох заавар хуудаснаас
дэлгэрэнгүй мэдээллийг авна уу) агуулж байдаг.
Энэ скрипт ихэнх &unix; үйлдлийн системд байдаг боловч,
заримд нь байхгүй байх тохиолдол бий.
Digital UNIX/Compaq Tru64 UNIX дээр энэ скрипт ypsetup гэсэн
нэртэй байдаг. Бид NIS эзэн серверийн хувьд буулгалтуудыг
үүсгэж байгаа тул ypinit тушаалыг
тохируулгын хамт өгнө. Дээрх алхмуудыг бүгдийг хийсний дараа,
NIS буулгалтуудыг үүсгэхдээ дараах тушаалыг өгнө:
ellington&prompt.root; ypinit -m test-domain
Server Type: MASTER Domain: test-domain
Creating an YP server will require that you answer a few questions.
Questions will all be asked at the beginning of the procedure.
Do you want this procedure to quit on non-fatal errors? [y/n: n] n
Ok, please remember to go back and redo manually whatever fails.
If you don't, something might not work.
At this point, we have to construct a list of this domains YP servers.
rod.darktech.org is already known as master server.
Please continue to add any slave servers, one per line. When you are
done with the list, type a <control D>.
master server : ellington
next host to add: coltrane
next host to add: ^D
The current list of NIS servers looks like this:
ellington
coltrane
Is this correct? [y/n: y] y
[..output from map generation..]
NIS Map update completed.
ellington has been setup as an YP master server without any errors.
ypinit нь /var/yp/Makefile.dist-с
/var/yp/Makefile-г үүсгэсэн байх ёстой.
Үүсэхдээ, энэ файл таныг ганц NIS сервертэй орчинд
зөвхөн FreeBSD машинуудтай ажиллаж байна гэж үзнэ.
test-domain нь зарц сервертэй тул,
та /var/yp/Makefile файлыг засах хэрэгтэй:
ellington&prompt.root; vi /var/yp/Makefile
Доорх мөрийг далдлах хэрэгтэй
NOPUSH = "True"
(хэрэв далдлагдаагүй бол).
NIS Зарц Серверийг зохион байгуулах нь
NIS
зарц сервер
NIS зарц серверийг зохион байгуулах нь
эзэн серверийг зохион байгуулахаас ч хялбар байдаг.
Зарц сервер рүү нэвтэрч ороод түрүүн хийсэн шигээ
/etc/rc.conf файлыг засах хэрэгтэй.
Ганц ялгаа нь ypinit тушаалыг өгөхдөө
тохируулгыг өгнө. тохируулга нь
NIS эзэн серверийн нэрийг хамт оруулахыг шаардах тул бидний
тушаалын мөр дараах байдалтай байна:
coltrane&prompt.root; ypinit -s ellington test-domain
Server Type: SLAVE Domain: test-domain Master: ellington
Creating an YP server will require that you answer a few questions.
Questions will all be asked at the beginning of the procedure.
Do you want this procedure to quit on non-fatal errors? [y/n: n] n
Ok, please remember to go back and redo manually whatever fails.
If you don't, something might not work.
There will be no further questions. The remainder of the procedure
should take a few minutes, to copy the databases from ellington.
Transferring netgroup...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring netgroup.byuser...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring netgroup.byhost...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring master.passwd.byuid...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring passwd.byuid...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring passwd.byname...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring group.bygid...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring group.byname...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring services.byname...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring rpc.bynumber...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring rpc.byname...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring protocols.byname...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring master.passwd.byname...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring networks.byname...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring networks.byaddr...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring netid.byname...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring hosts.byaddr...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring protocols.bynumber...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring ypservers...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
Transferring hosts.byname...
ypxfr: Exiting: Map successfully transferred
coltrane has been setup as an YP slave server without any errors.
Don't forget to update map ypservers on ellington.
Одоо /var/yp/test-domain нэртэй сан
үүссэн байх ёстой. NIS эзэн серверийн буулгалтуудын хуулбарууд
энэ сан дотор байх ёстой. Эдгээр файлууд шинэчлэгдэж
байгаа эсэхийг нягтлаж байх хэрэгтэй.
Таны зарц серверийн /etc/crontab доторх дараах мөрүүд
үүнийг хийх болно:
20 * * * * root /usr/libexec/ypxfr passwd.byname
21 * * * * root /usr/libexec/ypxfr passwd.byuid
Энэ хоёр мөр нь зарц сервер өөрийн буулгалтуудыг
эзэн сервертэй ижилхэн байлгахыг хүчилнэ. Хэдийгээр
эдгээр мөрүүдийг заавал хэрэглэх шаардлагагүй боловч,
эзэн сервер өөрийх нь NIS буулгалтад гарсан өөрчлөлтүүд
зарц серверүүдийн хувьд дамжигдсан эсэхийг шалгадаг,
нэвтрэх үгийн тухай мэдээлэл нь системийн хувьд амин чухал зэргээс
дээрх шинэчлэлтийг хүчлэх нь зүгээр.
Одоо, зарц сервер талд мөн /etc/netstart тушаалыг өгч
NIS серверийг ажиллуулна.
NIS Харилцагчид
NIS харилцагч нь ypbind дэмоны тусламжтай
тодорхой нэг NIS сервертэй холбоо тогтооно. ypbind
системийн анхдагч домэйныг шалгах ба (domainname тушаалаар
өгөгдсөн), дотоод сүлжээнд RPC хүсэлтийг цацаж эхлэнэ.
Эдгээр хүсэлтүүд нь ypbind-н холбоо тогтоох гэж байгаа
домэйн нэрийг зааж өгнө. Хэрэв тухайн домэйнд
үйлчлэхээр тохируулагдсан сервер дээрх хүсэлтийг
хүлээн авбал, ypbind-д хариу өгөх ба хариуг хүлээж авсан
тал серверийн хаягийг тэмдэглэж авна. Хэрэв хэд хэдэн сервер
хариу өгсөн бол (нэг эзэн ба хэд хэдэн зарц), ypbind
хамгийн түрүүнд хариу өгсөн серверийг сонгон авна. Түүнээс хойш,
харилцагч өөрийн бүх NIS хүсэлтүүдээ тэр сервер рүү явуулна.
ypbind нь хааяа сервер амьд байгаа эсэхийг нягтлахын тулд
ping
хийж үзнэ. Хэрэв хангалттай хугацааны дотор хариу хүлээж
аваагүй бол, ypbind энэ домэйнтой холбоо тасарлаа гэж үзээд
өөр сервер олохын тулд хүсэлтээ цацаж эхэлнэ.
NIS Харилцагчийг зохион байгуулах
NIS
харилцагчийг тохируулах нь
FreeBSD машин дээр NIS харилцагчийг зохион байгуулах нь
нилээд хялбар байдаг.
/etc/rc.conf файлыг нээгээд, NIS
домэйн нэрийг зааж өгөх ба сүлжээ асах үед ypbind-г
ажиллуулдаг болгохын тулд дараах мөрүүдийг нэмж бичнэ:
nisdomainname="test-domain"
nis_client_enable="YES"
NIS серверээс хэрэгтэй нэвтрэх үгүүдийг импортолж
авахын тулд /etc/master.passwd файл дотор байгаа
бүх хэрэглэгчийн дансыг устгаад, файлын төгсгөлд
дараах мөрийг нэмэхийн тулд vipw тушаалыг
ашиглана:
+:::::::::
Энэ мөр нь NIS серверийн нэвтрэх үгийн буулгалтад
байгаа хүчинтэй хэрэглэгчид данс олгоно. Энэ мөрийг өөрчлөх замаар
NIS харилцагчийг хэд хэдэн янзаар тохируулж болно. Дэлгэрэнгүй
мэдээллийг доорх netgroups
section хэсгээс үзнэ үү. Цааш гүнзгийрүүлэн судлах хүсэлтэй бол
NFS ба NIS-г удирдах нь тухай O'Reilly-н номыг үзнэ үү.
Дор хаяж нэг дотоод эрхийг (өөрөөр хэлбэл NIS-с импортолж аваагүй)
/etc/master.passwd файл дотор авч үлдэх хэрэгтэй.
Энэ данс wheel бүлгийн гишүүн байх ёстой. Хэрэв NIS дээр ямар нэг
асуудал гарлаа гэхэд энэ эрхээр алсаас нэвтрэн орж, root болоод
асуудлыг шийдвэрлэх болно.
NIS серверээс бүх бүлгүүдийг импортолж авахын тулд
дараах мөрийг /etc/group файлд нэмнэ:
+:*::
Үүний дараа, ypcat passwd тушаалыг өгч
NIS серверийн passwd буулгалтыг харж чадаж байх ёстой.
NIS-н Аюулгүй байдал
Ер нь ямар ч алсын хэрэглэгчийн хувьд өөрийн чинь
домэйн нэрийг мэдэж байвал RPC хүсэлтийг &man.ypserv.8;-д явуулж
NIS буулгалтыг харах боломжтой. Ийм төрлийн зөвшөөрөгдөөгүй
үйлдлээс сэргийлэхийн тулд &man.ypserv.8; нь зөвхөн зааж өгсөн хостуудаас
ирсэн хандалтыг зөвшөөрдөг securenets
гэсэн функцыг агуулж
байдаг. Систем анх ачаалахад, &man.ypserv.8; нь securenets-н мэдээллийг
/var/yp/securenets гэсэн файлаас ачаална.
Энэ замыг тохируулгаар зааж өгөх ба янз бүр байж болно.
Энэ файлд сүлжээг сүлжээний багийн хамт зайгаар тусгаарлан
оруулж өгсөн байна. #
тэмдгээр эхэлсэн мөрүүд нь тайлбар болно.
Жишээ securenets файл дараах байдалтай байна:
# allow connections from local host -- mandatory
127.0.0.1 255.255.255.255
# allow connections from any host
# on the 192.168.128.0 network
192.168.128.0 255.255.255.0
# allow connections from any host
# between 10.0.0.0 to 10.0.15.255
# this includes the machines in the testlab
10.0.0.0 255.255.240.0
Хэрэв &man.ypserv.8;-н хүсэлт хүлээж авсан хаяг
эдгээр дүрмүүдийн аль нэгэнд тохирч байвал хүсэлтийг
ердийн байдлаар боловсруулна. Хэрэв энэ хаяг ямар ч дүрмэнд
тохирохгүй байвал, хүсэлтийг үл анхаарах бөгөөд
анхааруулах бичлэгийг бүртгэлд нэмнэ. Хэрэв
/var/yp/securenets гэсэн файл байхгүй бол,
ypserv нь гаднаас ирсэн бүх хүсэлтийг хүлээн авна.
ypserv програм нь Wietse Venema-н TCP Wrapper багцыг
дэмждэг. Энэ нь администраторуудын хувьд /var/yp/securenets-ны оронд
TCP Wrapper-н тохиргооны файлыг хандалтыг хянахад хэрэглэх
боломжтой болгодог.
Хэдийгээр эдгээр хандалтыг хянах механизмууд нь
аюулгүй байдлыг адил түвшинд хангах боловч,
хоёул IP залилах
халдлагад өртөмтгий байдаг. NIS-тэй холбоотой
бүх урсгалыг галт хана дээрээ хааж өгөх хэрэгтэй.
/var/yp/securenets хэрэглэж байгаа серверүүд
хуучин TCP/IP дээр ажиллаж байгаа зүй ёсны NIS харилцагчид үйлчилж
чадахгүй байж магадгүй. Учир нь, тэдгээр нь өргөн цацалт хийхдээ
хост битүүдийг бүгдийг тэглэдэг ба өргөн цацалтын хаягийг тооцоолохдоо
дэд сүлжээний багийг таньж чаддаггүй болно. Хэдийгээр эдгээр асуудлуудыг
харилцагчийн тохиргоог өөрчилснөөр шийдэж болох боловч,
бусад асуудлууд нь харилцагчийн системийг цааш ашиглах боломжгүй эсвэл
/var/yp/securenets-г болиулах шаардлагатай болдог.
Ийм хуучин TCP/IP дээр ажилладаг сервер дээр
/var/yp/securenets-г хэрэглэх нь үнэхээр хэрэггүй бөгөөд
сүлжээний ихэнх хэсэгт NIS-г ашиглах боломжгүй байдаг.
TCP Wrapper-ууд
TCP Wrapper багцыг ашиглах нь
NIS серверийн хоцролтыг ихэсгэдэг. Энэ нэмэлт саатал нь
харилцагчийн програм дээр ялангуяа ачаалал ихтэй сүлжээнд,
эсвэл удаан NIS сервертэй бол хүлээх хугацаа дуусахад хүргэх талтай.
Хэрэв таны харилцагч систем чинь дээрх шинж тэмдгүүдийн аль нэгийг
агуулж байгаа бол та энэ харилцагч системээ NIS зарц сервер болгож өөрчлөн
хүчээр өөрөөсөө өөртөө холбогдохоор тохируулах хэрэгтэй.
Зарим хэрэглэгчдийн нэвтрэхийг хаах
Манай лабораторын жишээн дээр, basie нэртэй нэг
машин байгаа. Энэ машиныг зөвхөн багш нар хэрэглэх ёстой.
Бид энэ машиныг NIS домэйн дотроос гаргахыг хүсэхгүй байгаа, дээр нь
эзэн NIS сервер дээр байгаа passwd файл нь
багш нар болон оюутнуудын дансыг хоёуланг агуулж байгаа.
Бид одоо яах ёстой вэ?
NIS өгөгдлийн сан дотор бүртгэл нь байгаа ч, зарим
хэрэглэгчдийг тухайн машин руу нэвтрэхийг хаах нэг арга байна.
Үүний тулд -username гэсэн мөрийг
харилцагч машин дээр /etc/master.passwd файлын төгсгөлд нэмэх
хэрэгтэй. Энд username гэдэг нь
нэвтрэхийг нь хаах гэж байгаа хэрэглэгчийн нэр юм.
Дээрх үйлдлийг хийхдээ vipw-г ашиглахыг зөвлөж байна.
vipw нь /etc/master.passwd файл дотор хийгдсэн өөрчлөлтийг
хянах бөгөөд өөрчлөлт хийж дууссаны дараа нэвтрэх үгийн санг автоматаар
дахин үүсгэж өгдөг. Жишээ нь, хэрэв бид bill гэсэн хэрэглэгчийг
basie хост дээр нэвтрэхийг хаахыг хүсэж байгаа бол:
basie&prompt.root; vipw
[add -bill to the end, exit]
vipw: rebuilding the database...
vipw: done
basie&prompt.root; cat /etc/master.passwd
root:[password]:0:0::0:0:The super-user:/root:/bin/csh
toor:[password]:0:0::0:0:The other super-user:/root:/bin/sh
daemon:*:1:1::0:0:Owner of many system processes:/root:/sbin/nologin
operator:*:2:5::0:0:System &:/:/sbin/nologin
bin:*:3:7::0:0:Binaries Commands and Source,,,:/:/sbin/nologin
tty:*:4:65533::0:0:Tty Sandbox:/:/sbin/nologin
kmem:*:5:65533::0:0:KMem Sandbox:/:/sbin/nologin
games:*:7:13::0:0:Games pseudo-user:/usr/games:/sbin/nologin
news:*:8:8::0:0:News Subsystem:/:/sbin/nologin
man:*:9:9::0:0:Mister Man Pages:/usr/share/man:/sbin/nologin
bind:*:53:53::0:0:Bind Sandbox:/:/sbin/nologin
uucp:*:66:66::0:0:UUCP pseudo-user:/var/spool/uucppublic:/usr/libexec/uucp/uucico
xten:*:67:67::0:0:X-10 daemon:/usr/local/xten:/sbin/nologin
pop:*:68:6::0:0:Post Office Owner:/nonexistent:/sbin/nologin
nobody:*:65534:65534::0:0:Unprivileged user:/nonexistent:/sbin/nologin
+:::::::::
-bill
basie&prompt.root;
Удо
Эрделхофф
Хувь нэмрээ оруулсан
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
Netgroups-г Хэрэглэх нь
netgroups
Цөөхөн тооны машин эсвэл хэрэглэгчийн хувьд
тусгай дүрэм хэрэгтэй үед өмнөх хэсэгт дурдсан аргыг
хэрэглэх нь илүү тохиромжтой. Харин том сүлжээний хувьд
зарим хэрэглэгчийн чухал машин руу нэвтрэх эрхийг хаахаа мартах,
эсвэл бүх машиныг нэг бүрчлэн гараараа тохируулж өгөх, өөрөөр хэлбэл
NIS-н төвлөрсөн удирдлага гэсэн гол санааг ашиглаж чадахгүй байх
тохиолдлууд гарах болно.
NIS-г хөгжүүлэгчид энэ асуудлыг шийдэхийн тулд
netgroups буюу сүлжээний бүлгүүд гэсэн шинэ зүйлийг бий болгожээ.
Түүний зорилго болон семантикийг &unix; файл системийн
жирийн бүлэгтэй дүйцүүлж болох юм. Гол ялгаанууд нь гэвэл
тоон дугаар байхгүй, мөн сүлжээний бүлгийг тодорхойлж өгөхдөө
хэрэглэгч болон өөр сүлжээний бүлгийг оруулж болдог.
Сүлжээний бүлэг нь хэдэн зуун хэрэглэгч болон машинтай
том, төвөгтэй сүлжээтэй ажиллахад зориулж бүтээгдсэн юм.
Нэг талаар, хэрэв та үнэхээр тийм том сүлжээнд ажиллаж байгаа бол
энэ нь Сайн Зүйл юм. Харин нөгөө талаас, энэ байдал нь
жижигхэн сүлжээнд хялбар жишээн дээр сүлжээний бүлгийг тайлбарлах
бараг боломжгүй болгож байна. Энэ хэсгийн үлдсэн хэсэгт хэрэглэж
байгаа жишээн дээр энэ асуудлыг харуулахыг оролдлоо.
NIS-г лабораторидоо нэвтрүүлсэн тань танай удирдлагуудын
анхаарлыг татсан гэж бодьё. Одоо оюутны хотхон дотор байгаа
бусад машиныг NIS домэйнд оруулж өргөтгөх ажлыг хийхийг танд
даалгажээ. Дараах хоёр хүснэгтэнд шинээр нэмэх хэрэглэгч болон
машины нэрийг товч тайлбарын хамт үзүүллээ.
Хэрэглэгчийн нэр
Тайлбар
alpha, beta
IT хэлтсийн ердийн ажилчид
charlie, delta
IT хэлтсийн шинэ дагалдан
echo, foxtrott, golf, ...
бусад ердийн ажилчид
able, baker, ...
дадлагажигчид
Машины нэр
Тайлбар
war, death,
famine,
pollution
Таны хамгийн чухал серверүүд. Зөвхөн IT хэлтсийн
ажилчид л нэвтрэх эрхтэй.
pride, greed,
envy, wrath,
lust, sloth
Харьцангуй чухал биш серверүүд. IT хэлтэст харъяалагддаг бүх
хүмүүс нэвтрэх эрхтэй.
one, two,
three, four,
...
Ердийн ажлын машинууд. Зөвхөн үндсэн ажилчид
нэвтрэх эрхтэй.
trashcan
Чухал зүйл байхгүй маш хуучин машин.
Дадлагажигчид хүртэл нэвтрэх эрхтэй.
Хэрэв та дээрх хязгаарлалтуудыг
тус бүрд нь хэрэглэгчийг хаах замаар хийх гэж оролдвол
бүх машин дээр хаах хэрэглэгч тус бүрийн хувьд
-user мөрийг passwd
файл дотор нэмж өгөх ёстой болно. Хэрэв нэг л мөрийг
нэмэхээ мартвал асуудалд орно гэсэн үг.
Энэ байдалд сүлжээний бүлгийг ашиглах нь
нилээд олон давуу талтай. Хэрэглэгч бүрийг тус тусад нь
авч үзнэ; нэг хэрэглэгчийг нэг болон түүнээс дээш тооны
сүлжээний бүлэгт оноож, тухайн сүлжээний бүлгийн бүх гишүүдийн хувьд
нэвтрэхийг эсвэл зөвшөөрч эсвэл хаана. Хэрэв та шинэ машин нэмбэл,
зөвхөн сүлжээний бүлгүүдийн хувьд л нэвтрэх эрхийг зааж өгнө. Хэрэв шинэ
хэрэглэгч нэмбэл, тухайн хэрэглэгчийг нэг болон түүнээс дээш
тооны сүлжээний бүлэгт нэмэхэд л хангалттай. Эдгээр өөрчлөлтүүд нь нэг
нэгнээсээ хамааралгүй: хэрэглэгч ба машины бүх хувилбарт нэмэх...
шаардлагагүй болно. Хэрэв та NIS-г анхнаас нь бодлоготой хийх юм бол,
машинууд руу нэвтрэх эрхийг хянахдаа
зөвхөн ганцхан тохиргооны файлыг өөрчлөхөд хангалттай.
Хамгийн эхний алхам бол NIS сүлжээний бүлгийн буулгалтыг
эхлүүлэх юм. FreeBSD-н &man.ypinit.8; нь энэ буулгалтыг анхдагч байдлаар
үүсгэдэггүй, гэвч хэрэв нэгэнт үүсгэчихвэл түүний NIS-тэй ажиллах хэсэг нь
энэ буулгалт дээр ажиллах чадвартай. Хоосон буулгалт үүсгэхийн тулд:
ellington&prompt.root; vi /var/yp/netgroup
гэж бичээд дараах зүйлсийг нэмж бичнэ. Манай жишээний хувьд,
бидэнд дор хаяж дөрвөн сүлжээний бүлэг хэрэгтэй: IT ажилчид,
IT дагалдангууд, ердийн ажилчид болон дадлагажигчид.
IT_EMP (,alpha,test-domain) (,beta,test-domain)
IT_APP (,charlie,test-domain) (,delta,test-domain)
USERS (,echo,test-domain) (,foxtrott,test-domain) \
(,golf,test-domain)
INTERNS (,able,test-domain) (,baker,test-domain)
IT_EMP, IT_APP гэх мэт нь сүлжээний бүлгийн
нэр. Хаалтан дотор байгаа бүлэг нь хэрэглэгч нэмж байгаа нь. Бүлэг доторх
гурван талбар нь:
Дараах зүйлүүд хүчинтэй байх хостын нэр. Хэрэв хостын нэр зааж өгөхгүй бол,
бүх хостын хувьд хүчинтэй гэсэн үг. Хэрэв хостын нэр зааж өгвөл,
та үл ойлгогдох, толгой эргүүлсэн хачин зүйлстэй тулгарах болно.
Энэ сүлжээний бүлэгт хамаарах дансны нэр.
Тухайн дансны NIS домэйн. Хэрэв та нэгээс олон NIS
домэйнд харъяалагддаг азгүй залуусын нэг бол,
өөрийн сүлжээний бүлэгт өөр NIS домэйноос данс импортолж болно.
Эдгээр талбаруудын алинд ч орлуулагддаг тэмдэгт ашиглаж болно.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.netgroup.5; заавар хуудаснаас үзнэ үү.
сүлжээний бүлгүүд
Сүлжээний бүлгүүдийн нэр 8-с дээш тэмдэгт байж
болохгүй, ялангуяа тухайн NIS домэйнд өөр үйлдлийн системтэй
машинууд ажиллаж байгаа бол. Нэрүүд нь том жижиг үсгийн ялгаатай;
сүлжээний бүлгийн нэрийг том үсгээр бичих нь
хэрэглэгчийн нэр, машины нэр болон сүлжээний бүлгийн нэрийг
хооронд нь ялгахад хялбар болгодог.
Зарим NIS харилцагчид (FreeBSD-с бусад) олон тооны гишүүдтэй
сүлжээний бүлэгтэй ажиллаж чаддаггүй. Жишээлбэл,
&sunos;-н зарим хуучин хувилбарууд сүлжээний бүлэг
15-с дээш тооны гишүүн-тэй бол асуудалтай байдаг.
Энэ хязгаарыг давахын тулд 15 ба түүнээс доош тооны хэрэглэгчтэй
дэд сүлжээний бүлгүүд үүсгээд, дараа нь эдгээр дэд сүлжээний бүлгүүдээс
тогтсон жинхэнэ сүлжээний бүлэг үүсгэх замаар үүсгэж болно:
BIGGRP1 (,joe1,domain) (,joe2,domain) (,joe3,domain) [...]
BIGGRP2 (,joe16,domain) (,joe17,domain) [...]
BIGGRP3 (,joe31,domain) (,joe32,domain)
BIGGROUP BIGGRP1 BIGGRP2 BIGGRP3
Хэрэв танд нэг сүлжээний бүлэгт 225-с дээш хэрэглэгч хэрэгтэй
бол, дээрх үйлдлийг давтах маягаар цааш үргэлжлүүлж болно.
Шинээр үүсгэсэн NIS буулгалтаа идэвхжүүлэх болон тараах нь амархан:
ellington&prompt.root; cd /var/yp
ellington&prompt.root; make
Ингэснээр netgroup,
netgroup.byhost ба
netgroup.byuser гэсэн гурван NIS буулгалт үүсэх болно.
Дээрх шинэ буулгалтууд идэвхтэй болсон эсэхийг &man.ypcat.1; ашиглан
шалгаарай:
ellington&prompt.user; ypcat -k netgroup
ellington&prompt.user; ypcat -k netgroup.byhost
ellington&prompt.user; ypcat -k netgroup.byuser
Эхний тушаалын үр дүн /var/yp/netgroup файл доторхтой
төстэй байх ёстой. Хэрэв та хостоор тусгайлан сүлжээний бүлэг үүсгээгүй бол
хоёр дахь тушаалын үр дүнд юу ч гарах ёсгүй. Гурав дахь тушаалын
тусламжтай тухайн хэрэглэгчийн сүлжээний бүлгүүдийн жагсаалтыг
харахад хэрэглэгдэнэ.
Харилцагчийг тохируулахад нилээд хялбар.
war нэртэй серверийг тохируулахын тулд, &man.vipw.8;-г
ажиллуулаад
+:::::::::
гэсэн мөрийг
+@IT_EMP:::::::::
гэсэн мөрөөр сольж бичих хэрэгтэй.
Ингэснээр, зөвхөн IT_EMP сүлжээний бүлэгт заагдсан
хэрэглэгчдийн мэдээлэл war-н нэвтрэх үгийн санд импортлогдож,
зөвхөн эдгээр хэрэглэгчид л энэ машин руу нэвтрэх эрхтэй боллоо.
Харамсалтай нь, энэ хязгаарлалт нь
бүрхүүлийн ~ функцад, мөн хэрэглэгчийн нэр ба тоон дугаарыг
хооронд нь хөрвүүлдэг бүх дэд програмуудад хамаатай. Өөрөөр хэлбэл,
cd ~user тушаал ажиллахгүй,
ls -l тушаал хэрэглэгчийн нэрийн оронд
түүний тоон дугаарыг харуулах ба find . -user joe -print тушаал
Тийм хэрэглэгч байхгүй гэсэн алдааны мэдээлэл өгч амжилтгүй
болох болно. Үүнийг засахын тулд, бүх хэрэглэгчдийн бүртгэлийг
сервер рүү нэвтрэх эрхгүйгээр импортлох хэрэгтэй болно.
Үүний тулд өөр нэг мөрийг /etc/master.passwd файлд нэмж өгөх хэрэгтэй.
Энэ мөр нь:
+:::::::::/sbin/nologin гэсэн бичлэгийг агуулж байх ёстой бөгөөд,
энэ нь бүх бүртгэлийг импортол, гэхдээ импортлогдож байгаа бүртгэлүүдийн
бүрхүүлийг /sbin/nologin-р соль
гэсэн утгатай. Үүнтэй адилаар
passwd файлын ямар ч талбарыг /etc/master.passwd файл дахь анхдагч
утгыг сольж бичсэнээр өөрчилж болно.
+:::::::::/sbin/nologin гэсэн мөр +@IT_EMP::::::::: гэсэн мөрийн
дараа бичигдсэн эсэхийг сайтар нягтлаарай. Үгүй бол, NIS-с импортлогдсон бүх
хэрэглэгчдийн бүрхүүл /sbin/nologin болчихно шүү.
Дээрх өөрчлөлтийг хийсний дараа,
хэрэв IT хэлтэст шинэ ажилчин орвол,
зөвхөн ганцхан NIS буулгалтыг өөрчлөх боллоо. Чухал бус бусад серверийн хувьд
ижилхэн арга хэрэглэж, тэдгээрийн өөрийн /etc/master.passwd файл дотор байгаа
хуучин +::::::::: мөрийг:
+@IT_EMP:::::::::
+@IT_APP:::::::::
+:::::::::/sbin/nologin
гэсэн мөрөөр сольж бичих хэрэгтэй. Ердийн ажлын машины хувьд:
+@IT_EMP:::::::::
+@USERS:::::::::
+:::::::::/sbin/nologin
байх ёстой. Ингээд бүх зүйл асуудалгүй ажиллах болно.
Гэтэл хэдэн долоо хоногийн дараа дүрэм, журманд өөрчлөлт орлоо:
IT хэлтэс дадлагажигч авч эхэллээ. IT хэлтсийн дадлагажигчид
ердийн ажлын машин болон чухал бус серверүүдэд нэвтрэх эрхтэй;
IT дагалдангууд гол сервер рүү нэвтрэх эрхтэй болжээ. Одоо IT_INTERN
гэсэн шинэ сүлжээний бүлэг нэмж, энэ бүлэгт шинэ IT дадлагажигчдийг
нэмээд, энэ өөрчлөлтийг бүх машины тохиргоонд оруулж эхлэх хэрэгтэй...
Бидний хэлж заншсанаар: Төвлөрсөн төлөвлөгөөн дээрх алдаа,
бүх юмыг орвонгоор нь эргүүлнэ
.
Энэ мэт тохиолдолуудад NIS-н
өөр сүлжээний бүлгээс шинэ сүлжээний бүлэг үүсгэх боломж нь тус болно.
Нэг боломж нь үүрэг дээр үндэслэсэн сүлжээний бүлэг юм.
Жишээ нь, чухал серверүүд рүү нэвтрэх эрхийг хянахын тулд
BIGSRV гэсэн нэртэй сүлжээний бүлэг үүсгэж болох ба,
чухал бус серверүүдийн хувьд өөр SMALLSRV гэсэн бүрэг үүсгэж,
USERBOX гэсэн гурав дахь бүлгийг ердийн ажлын машинуудад зориулж
үүсгэж болох юм. Эдгээр сүлжээний бүлэг тус бүр
дээрх гурван төрлийн машинд нэвтрэх эрхтэй
сүлжээний бүлгүүдийг агуулна. NIS сүлжээний бүлгийн буулгалт
дараах байдалтай байна:
BIGSRV IT_EMP IT_APP
SMALLSRV IT_EMP IT_APP ITINTERN
USERBOX IT_EMP ITINTERN USERS
Нэвтрэх эрхийг хязгаарлах энэ арга нь
ижил төрлийн хязгаарлалттай машинуудыг нэг бүлэг болговол илүү
үр дүнтэй ажиллана. Харамсалтай нь, заавал тийм байх албагүй.
Ихэнх тохиолдолд, машин тус бүрээр нэвтрэх эрхийг хязгаарлах
боломжтой байх шаардлага зайлшгүй тулгардаг.
Машин дээр үндэслэсэн сүлжээний бүлэг тодорхойлох нь
дээрх мэтийн дүрэм журамд өөрчлөлт ороход хэрэглэж болох
хоёр дахь боломж юм. Энэ тохиолдолд, машин бүрийн
/etc/master.passwd файл дотор +
-р эхэлсэн хоёр
мөр бичлэг байна. Эхнийх нь энэ машин руу нэвтрэх эрхтэй дансуудаас бүрдсэн
сүлжээний бүлгийг нэмж өгнө, хоёр дахь нь бусад дансуудыг
/sbin/nologin бүрхүүлтэйгээр нэмнэ. Сүлжээний бүлгийн нэрийг
машины нэрийг БҮХ ҮСГИЙГ ТОМООР
байхаар сонгож авах нь
тохиромжтой. Өөрөөр хэлбэл, мөрүүд дараах байдалтай харагдах ёстой:
+@BOXNAME:::::::::
+:::::::::/sbin/nologin
Бүх машины хувьд дээрх үйлдлийг хийж дууссаны дараа,
өөрийн /etc/master.passwd файлыг дахин өөрчлөх шаардлагагүй болно.
Бусад бүх өөрчлөлтүүдийг NIS буулгалтыг өөрчилснөөр шийдэх болно. Дээрх асуудалд
тохирох сүлжээний бүлгийн буулгалтыг зарим нэмэлт өөрчлөлтүүдийн хамт
дор жишээ болгож үзүүлэв:
# Define groups of users first
IT_EMP (,alpha,test-domain) (,beta,test-domain)
IT_APP (,charlie,test-domain) (,delta,test-domain)
DEPT1 (,echo,test-domain) (,foxtrott,test-domain)
DEPT2 (,golf,test-domain) (,hotel,test-domain)
DEPT3 (,india,test-domain) (,juliet,test-domain)
ITINTERN (,kilo,test-domain) (,lima,test-domain)
D_INTERNS (,able,test-domain) (,baker,test-domain)
#
# Now, define some groups based on roles
USERS DEPT1 DEPT2 DEPT3
BIGSRV IT_EMP IT_APP
SMALLSRV IT_EMP IT_APP ITINTERN
USERBOX IT_EMP ITINTERN USERS
#
# And a groups for a special tasks
# Allow echo and golf to access our anti-virus-machine
SECURITY IT_EMP (,echo,test-domain) (,golf,test-domain)
#
# machine-based netgroups
# Our main servers
WAR BIGSRV
FAMINE BIGSRV
# User india needs access to this server
POLLUTION BIGSRV (,india,test-domain)
#
# This one is really important and needs more access restrictions
DEATH IT_EMP
#
# The anti-virus-machine mentioned above
ONE SECURITY
#
# Restrict a machine to a single user
TWO (,hotel,test-domain)
# [...more groups to follow]
Хэрэв та хэрэглэгчдийнхээ дансыг удирдахын тулд
ямар нэг өгөгдлийн санг ашигладаг бол, дээрх буулгалтын эхний
хэсгийг өгөгдлийн сангийнхаа тайлан бэлтгэх багажуудыг
ашиглах үүсгэх боломжтой. Энэ замаар, шинэ хэрэглэгчид машинуудад
хандах эрхийг автоматаар олж авах болно.
Эцэст нь анхааруулж хэлэх нэг зүйл байна: Машин дээр үндэслэсэн
сүлжээний бүлгийг хэрэглэхийг байнга зөвлөхгүй. Хэрэв
оюутны лабораторид зориулсан, хэдэн арван эсвэл хэдэн зуун
нэг ижил машинтай ажиллаж байгаа бол, NIS буулгалтыг тодорхой хэмжээнд барьж
байхын тулд машин дээр үндэслэсэн сүлжээний бүлгийн оронд үүрэг дээр үндэслэсэн
сүлжээний бүлгийг хэрэглэх хэрэгтэй.
Санаж явах чухал зүйлс
NIS орчинд ороод, өөрөөр хийх ёстой хэд хэдэн зүйлс байна.
Лабораторид шинэ хэрэглэгч нэмэх бүрдээ
зөвхөн эзэн NIS серверт нэмэх ёстой,
ба NIS буулгалтыг заавал дахин үүсгэх ёстой.
Хэрэв ингэхээ мартвал, шинэ хэрэглэгч эзэн NIS серверээс
өөр хаашаа ч нэвтэрч чадахгүй болно. Жишээ нь,
бид jsmith гэсэн шинэ хэрэглэгчийг лабораторид нэмэх боллоо:
&prompt.root; pw useradd jsmith
&prompt.root; cd /var/yp
&prompt.root; make test-domain
pw useradd jsmith-н оронд adduser jsmith-г мөн хэрэглэж болно.
Администратор эрхтэй дансуудыг NIS буулгалтад оруулах ёсгүй.
Администратор эрхээр орох ёсгүй хэрэглэгчдийн машин дээр администратор эрхтэй
дансууд болон нэвтрэх үгүүдийг тараах хүсэлгүй байгаа биз дээ.
NIS эзэн болон зарц серверийн аюулгүй байдлыг хангаж,
ажиллахгүй байх хугацааг багасгах хэрэгтэй. Хэрэв хэн нэг нь
серверт нууцаар нэвтэрч, эсвэл унтрааж орхивол хүмүүсийг лабораторын машинууд руу
нэвтрэх боломжгүй болгож, саад болох болно.
Энэ нь ямар ч төвлөрсөн удирдах системийн
гол сул тал юм. Хэрэв та өөрийн NIS серверийг хамгаалахгүй бол,
та маш олон ууртай хэрэглэгчидтэй таарах болно шүү!
NIS v1 нийцтэй байдал
FreeBSD-н ypserv нь NIS v1 харилцагчдад үйлчлэх
зарим дэмжигчтэй ирдэг. FreeBSD-н NIS нь зөвхөн NIS v2 протоколыг хэрэглэдэг,
гэхдээ бусад нь хуучин системүүдтэй нийцтэй ажиллахын тулд
v1 протоколыг дэмждэг байхаар бүтээгдсэн байдаг.
Эдгээр системтэй хамт ирсэн ypbind дэмонууд
хэдийгээр үнэн хэрэг дээрээ хэзээ ч хэрэглэхгүй боловч
NIS v1 сервертэй холболт үүсгэхийг оролддог (ба
v2 серверээс хариу хүлээж авсан ч өргөн цацалт хийж
хайлтаа үргэлжлүүлдэг талтай). Хэдийгээр
ердийн харилцагчийн хүсэлтийг дэмждэг боловч,
ypserv-н энэ хувилбар v1 буулгалтыг зөөх хүсэлттэй ажиллаж чадахгүй;
иймээс, зөвхөн v1 протоколыг дэмждэг хуучин NIS серверүүдтэй
холбоотойгоор эзэн эсвэл зарц байдлаар ажиллаж чадахгүй.
Аз болоход, ийм серверийг одоо хэрэглэж байгаа газар байхгүй.
NIS Сервер мөртлөө NIS Харилцагч
Сервер машин нь мөн NIS харилцагч байдлаар ажилладаг
олон сервертэй домэйнд ypserv-г ажиллуулахдаа
анхааралтай байх хэрэгтэй. Ийм серверийг өргөн цацалт хийлгэж,
өөр нэг сервертэй холбоо тогтоохыг зөвшөөрөхийн оронд өөрөө өөртэй нь
хүчээр холбох нь ихэвчлэн дээр байдаг. Хэрэв нэг сервер унтарч, бусад
серверүүд түүнээс хамааралтай байх юм бол хачин алдаанууд гарч болзошгүй.
Эцэст нь бүх харилцагчдын хүлээх хугацаа дуусаж,
бүгд өөр сервертэй холбогдохыг оролдох болно. Хэдийгээр бүх серверүүд
холболтуудаа сэргээж буцаад хэвийн байдалдаа орсон ч, саатлаас болж
харилцагчид холбогдож чадахгүй хэвээр байх болно.
Хостыг ямар нэг сервертэй холбогдохыг
ypbind тушаалыг тугийн хамт ажиллуулж,
урдаас зааж өгч болно. Хэрэв NIS серверийг дахин ачаалах тоолонд энэ
тушаалыг гараар оруулах хүсэлгүй байгаа бол, дараах мөрүүдийг
өөрийн /etc/rc.conf файл дотор нэмээрэй:
nis_client_enable="YES" # run client stuff as well
nis_client_flags="-S NIS domain,server"
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.ypbind.8; заавар хуудаснаас үзнэ үү.
Нэвтрэх үгийн хэлбэр
NIS
нэвтрэх үгийн хэлбэр
NIS-г зохион байгуулах явцад ихэвчлэн тохиолддог асуудлуудын нэг бол
нэвтрэх үгийн хэлбэрийн нийцгүй байдал юм. Хэрэв таны NIS
сервер DES хувиргалттай нэвтрэх үгийг хэрэглэдэг бол,
зөвхөн DES хэрэглэдэг харилцагчид үйлчлэх чадвартай. Жишээлбэл,
хэрэв сүлжээнд чинь &solaris; NIS харилцагчид байгаа бол,
та бараг л DES хувиргалттай нэвтрэх үг хэрэглэх шаардлагатай гэсэн үг.
Таны сервер болон харилцагчид ямар хэлбэрийн нэвтрэх үг хэрэглэдгийг
шалгахдаа /etc/login.conf файлыг үзээрэй. Хэрэв тухайн хост
DES хувиргалттай нэвтрэх үг хэрэглэдэг бол, default буюу анхдагч ангилал
нь дараах мөрүүдийг агуулсан байх болно:
default:\
:passwd_format=des:\
:copyright=/etc/COPYRIGHT:\
[Further entries elided]
passwd_format нь өөр blf ба md5 гэсэн
утгуудыг авч болно (Blowfish болон MD5 хувиргалттай нэвтрэх үгийн хувьд).
Хэрэв та /etc/login.conf файлд өөрчлөлт хийсэн бол,
нэвтрэх чадварын санг дахин үүсгэх шаардлагатай. Үүний тулд дараах тушаалыг
root эрхээр өгөх хэрэгтэй:
&prompt.root; cap_mkdb /etc/login.conf
/etc/master.passwd файл дотор аль хэдийн үүссэн нэвтрэх үгийн
хэлбэр нь хэрэглэгч нэвтрэх чадварын сан дахин үүссэнээс хойш анх удаа нэвтрэх
үгээ солих хүртэл өөрчлөгдөхгүй.
Мөн, таны сонгосон хэлбэрээр нэвтрэх үгүүдэд
хувиргалт хийгддэг болгохын тулд,
/etc/auth.conf файл доторх crypt_default утга
таны сонгосон хэлбэрийг хамгийн түрүүнд оруулсан байгаа эсэхийг
шалгах хэрэгтэй. Жишээ нь, DES хувиргалттай нэвтрэх үгийг хэрэглэх үед:
crypt_default = des blf md5
&os; дээр тулгуурласан NIS сервер болон харилцагч бүр дээр дээрх
үйлдлүүдийг хийснээр, нэвтрэх үгийн хэлбэр бүгд таарч байгаа гэдэгт
санаа амар байж болно. Хэрэв NIS харилцагч дээр нэвтэрч ороход асуудал
гарвал, асуудлыг тодруулах нэг газар байна.
Хэрэв та холимог сүлжээний хувьд NIS сервер босгох гэж байгаа бол,
ихэнх систем дээр зайлшгүй байх хамгийн бага стандарт тул,
бүх системүүд дээрээ DES ашиглах хэрэгтэйг санаарай.
Грег
Саттер
Бичсэн
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
Автомат Сүлжээний Тохиргоо (DHCP)
DHCP гэж юу вэ?
Динамик Хостын Тохиргооны Протокол
DHCP
Интернэт Програм Хангамжийн Консорциум(ISC)
DHCP, Dynamic Host Configuration Protocol буюу Динамик Хостын Тохиргооны Протокол нь
систем ямар байдлаар сүлжээнд холбогдох,
тухайн сүлжээнд харилцаанд орохын тулд шаардагдах
мэдээллийг хэрхэн олж авахыг зааж өгдөг. FreeBSD-н
6.0-с өмнөх хувилбарууд ISC (Internet Software Consortium) DHCP харилцагчийг
(&man.dhclient.8;) хэрэглэдэг.
Хамгийн сүүлийн хувилбар дээр OpenBSD 3.7-с авсан
OpenBSD-н dhclient-г хэрэглэдэг. Энэ бүлэгт гарах
dhclient-р ISC ба OpenBSD DHCP харилцагчийг хоёуланг
нь төлөөлүүлсэн болно. DHCP серверийн хувьд ISC тархацын
серверийг авч үзэх болно.
Энэ хэсэгт авч үзэх зүйлс
Энэ хэсэгт ISC ба OpenBSD DHCP харилцагчийн харилцагч талыг бүтээж байгаа элементүүд,
болон ISC DHCP системийн сервер талыг бүтээж байгаа элементүүдийг хоёуланг нь
авч үзэх болно. Харилцагч талын програм, dhclient, нь
FreeBSD-тэй нэгдмэл байдлаар ирдэг бол, сервер талын хэсэг нь
net/isc-dhcp3-server портоос суулгах боломжтой байдлаар ирдэг.
&man.dhclient.8;, &man.dhcp-options.5;, ба &man.dhclient.conf.5; заавар хуудсууд болон доор өгөгдсөн зөвлөмжүүд
нь хэрэг болно.
Хэрхэн ажилладаг вэ?
UDP
Харилцагч машин дээр dhclient DHCP харилцагчийг
ажиллуулахад, тохиргооны мэдээллийг хүссэн хүсэлтийг цацаж эхэлнэ.
Анхдагч байдлаар, эдгээр хүсэлтүүд нь UDP 68-р портоос гарч, серверийн
UDP 67 порт руу илгээгдэнэ. Сервер харилцагчид IP хаяг болон сүлжээний баг,
чиглүүлэгч, DNS серверийн хаяг зэрэг хэрэгтэй мэдээллийг хариу илгээнэ.
Энэ бүх мэдээллийг DHCP түрээслэх
хэлбэрээр өгөх ба зөвхөн тодорхой
хугацааны туршид хүчинтэй байна (DHCP серверийг хариуцагч тохируулж өгсөн байна).
Ийм байдлаар, сүлжээнд холбогдохоо больсон харилцагчийн ашиглагдаагүй
IP хаягуудыг автоматаар буцааж авах боломжтой болно.
DHCP харилцагч серверээс өргөн мэдээллийг
авч чадна. Бүрэн жагсаалтыг &man.dhcp-options.5;-с олж үзэж болно.
FreeBSD-тэй нэгдмэл байдал
&os; нь ISC эсвэл OpenBSD DHCP харилцагч,
dhclient-г өөртэйгөө бүрэн нэгтгэсэн байдаг (&os; хувилбараас хамааран).
DHCP сервер ажиллаж байгаа сүлжээнд сүлжээний тохиргоог хийх нарийн
чимхлүүр ажлаас хөнгөвчлөх үүднээс, DHCP харилцагчийг систем суулгагч
болон үндсэн системийн аль алинд хамт оруулж өгсөн байдаг.
dhclient нь FreeBSD-н 3.2-с хойших бүх тархацуудад нэгтгэгдсэн байгаа.
sysinstall
sysinstall нь DHCP-г дэмждэг. sysinstall-р
сүлжээний интерфэйсийг тохируулахад асуудаг хоёр дахь асуулт бол:
Та энэ интерфэйсийг DHCP-р тохируулахыг хүсэж байна уу?
.
Зөвшөөрсөн хариулт өгсөн тохиолдолд dhclient-г ажиллуулах бөгөөд,
хэрэв амжилттай бол сүлжээний тохиргоо автоматаар хийгдэнэ.
Систем ачаалах үед DHCP ашигладаг болгохын тулд,
хоёр зүйлийг хийх хэрэгтэй:
DHCP
шаардлагууд
bpf төхөөрөмж цөмтэй хамт эмхэтгэгдсэн байх ёстой.
Үүний тулд, device bpf мөрийг цөмийн
тохиргооны файлд нэмж бичээд цөмийг дахин бүтээх
хэрэгтэй. Цөмийг бүтээх талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
хэсгээс авна уу.
bpf төхөөрөмж нь FreeBSD-н GENERAL цөмийн нэг хэсэг
бөгөөд, DHCP-г ажиллуулахын тулд тусгайлан шинээр цөм бүтээх шаардлагагүй.
Аюулгүй байдлын талаар сэтгэл зовнидог хүмүүст зөвлөхөд,
bpf нь пакет шиншлэгчдийг зөв ажиллах боломжийг олгодог
төхөөрөмж болохыг анхааралдаа авна уу (хэдийгээр тэдгээр програм ажиллахын
тулд root эрх хэрэгтэй боловч). DHCP-г ашиглахын тулд
bpf заавал хэрэгтэй, гэвч хэрэв та аюулгүй байдлыг
маш ихээр анхааралдаа авдаг бол, зөвхөн хэзээ нэгэн цагт DHCP-г
ашиглахын тулд bpf-г цөмд нэмэх хэрэггүй.
/etc/rc.conf файлыг нээгээд дараах мөрийг нэмж бичнэ:
ifconfig_fxp0="DHCP"
-д тайлбарласан ёсоор,
fxp0-г динамикаар тохируулах гэж байгаа
интерфэйсийн нэрээр сольж бичнэ.
Хэрэв таны dhclient өөр газар байгаа бол, эсвэл
хэрэв та dhclient-г нэмэлт тугуудын хамт ажиллуулах хүсэлтэй бол,
дараах мөрүүдийг нэмж бичнэ үү (эсвэл шаардлагатай хэсгийг засаж бичнэ үү):
dhcp_program="/sbin/dhclient"
dhcp_flags=""
DHCP
сервер
DHCP сервер dhcpd нь портуудын цуглуулгад байгаа
net/isc-dhcp3-server портын нэг хэсэг байдлаар ирдэг. Энэ порт нь
ISC DHCP сервер болон түүний баримтуудыг агуулсан байдаг.
Файлууд
DHCP
тохиргооны файлууд
/etc/dhclient.conf
dhclient нь /etc/dhclient.conf гэсэн тохиргооны
файлыг шаарддаг. Ихэвчлэн энэ файл зөвхөн тайлбаруудаас бүрдэх ба
анхдагч утгууд нь харьцангуй өөрчлөх шаардлагагүйгээр өгөгдсөн байдаг.
Энэ тохиргооны файлыг &man.dhclient.conf.5; заавар хуудсанд тайлбарласан байгаа.
/sbin/dhclient
dhclient нь статикаар холбогдсон байх ба
/sbin дотор байрлана. &man.dhclient.8; хуудаснаас
dhclient-н талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг авна уу.
/sbin/dhclient-script
dhclient-script нь зөвхөн FreeBSD-д байдаг, DHCP харилцагчийг
тохируулах зориулалттай тусгай скрипт юм. Энэ скриптийг
&man.dhclient-script.8; заавар хуудсанд тайлбарласан байх ба, ажиллуулахын
тулд хэрэглэгч ямар нэг засвар хийх шаардлагагүй.
/var/db/dhclient.leases
DHCP харилцагч нь түрээсэлж авсан хаягуудаа агуулсан өгөгдлийн
санг энэ файлд хадгалах бөгөөд бүртгэл маягаар бичдэг. &man.dhclient.leases.5; хэсэгт
илүү дэлгэрэнгүй тайлбар бий.
Гүнзгийрүүлэн унших
DHCP протокол нь бүрэн хэмжээгээр RFC 2131-д
тодорхойлогдсон байдаг. Нэмэлт эх үүсвэрүүд -д мөн бий.
DHCP Серверийг Суулгах болон Тохируулах
Энэ хэсэгт авч үзэх зүйлс
Энэ хэсэгт ISC (Internet Software Consortium) DHCP серверийг
ашиглан FreeBSD системийг хэрхэн DHCP сервер байдлаар ажиллуулах
талаар авч үзэх болно.
Сервер нь FreeBSD-н нэг хэсэг байдлаар ирдэггүй бөгөөд
ийм үйлчилгээ үзүүлэхийн тулд net/isc-dhcp3-server портыг
суулгах хэрэгтэй болдог. Портуудын цуглуулгын хэрхэн ашиглах талаар
хэсгээс дэлгэрэнгүй мэдээллийг авна уу.
DHCP Серверийг суулгах нь
DHCP
суулгах
FreeBSD системийг DHCP сервер байдлаар тохируулахын тулд,
&man.bpf.4; төхөөрөмж цөмд эмхэтгэгдсэн байх ёстой. Үүний тулд,
цөмийн тохиргооны файл дотор bpf төхөөрөмжийг нэмээд цөмийг дахин
бүтээх хэрэгтэй. Цөмийг бүтээх талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
хэсгээс үзнэ үү.
bpf төхөөрөмж нь FreeBSD-н GENERAL цөмийн нэг хэсэг бөгөөд,
DHCP-г ажиллуулахын тулд
тусгайлан шинээр цөм бүтээх шаардлагагүй.
Аюулгүй байдлын талаар сэтгэл зовнидог хүмүүст зөвлөхөд,
bpf нь пакет шиншлэгчдийг зөв ажиллах боломжийг олгодог
төхөөрөмж болохыг анхааралдаа авна уу (хэдийгээр тэдгээр програм ажиллахын
тулд root эрх хэрэгтэй боловч). DHCP-г ашиглахын тулд
bpf заавал хэрэгтэй, гэвч хэрэв та аюулгүй байдлыг
маш ихээр анхааралдаа авдаг бол, зөвхөн хэзээ нэгэн цагт DHCP-г
ашиглахын тулд bpf-г цөмд нэмэх хэрэггүй.
Үүний дараа net/isc-dhcp3-server
порттой хамт ирсэн жишээ dhcpd.conf файлыг засах хэрэгтэй.
Анхдагч байдлаар, /usr/local/etc/dhcpd.conf.sample гэсэн файл байх ба
өөрчлөлт хийхийнхээ өмнө энэ файлыг /usr/local/etc/dhcpd.conf
нэртэйгээр хуулж тавих хэрэгтэй.
DHCP Серверийг тохируулах
DHCP
dhcpd.conf
dhcpd.conf нь
дэд сүлжээ болон хостуудтай холбоотой өгөгдөл зарлалтаас
бүрдэх ба жишээн дээр тайлбарлавал илүү амархан байх болов уу:
option domain-name "example.com";
option domain-name-servers 192.168.4.100;
option subnet-mask 255.255.255.0;
default-lease-time 3600;
max-lease-time 86400;
ddns-update-style none;
subnet 192.168.4.0 netmask 255.255.255.0 {
range 192.168.4.129 192.168.4.254;
option routers 192.168.4.1;
}
host mailhost {
hardware ethernet 02:03:04:05:06:07;
fixed-address mailhost.example.com;
}
Энэ тохируулга нь анхдагч хайлтын домэйн байдлаар
харилцагчид өгөх домэйныг заана. Энэ талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
&man.resolv.conf.5; хэсгээс үзнэ үү.
Энэ тохируулга нь харилцагчийн хэрэглэх ёстой
DNS серверүүдийг таслалаар холбосон жагсаалт байна.
Хэрэглэгчид өгөх сүлжээний багийг заана.
Түрээслэлт (lease) хүчинтэй байх тийм тусгай хугацааг
харилцагч хүсэж болох юм. Хэрэв харилцагч хүсээгүй бол сервер энд заасан дуусах
хугацаагаар (секундээр) түрээс хийх болно.
Серверийн түрээслүүлэх хамгийн дээд хугацааг заана.
Харилцагч үүнээс урт хугацаагаар түрээслэх хүсэлт тавибал
хүсэлтийг хүлээж авах боловч зөвхөн max-lease-time секундын туршид
хүчинтэй байна.
Түрээслэх болон эргүүлж авахад DHCP сервер
DNS-г шинэчлэхийг оролдох шаардлагатай эсэхийг зааж өгнө.
ISC шийдлийн хувьд, энэ тохируулга заавал байх ёстой.
Харилцагчид оноох IP хаягуудын хүрээг заана. Энэ хүрээнд багтах
IP хаягуудыг харилцагчид өгөх болно.
Харилцагчид өгөх анхдагч гарцыг заана.
Хостын MAC хаягийг заана (ингэснээр DHCP сервер тухайн хостыг
хүсэлт тавихад таньж чадна).
Хостод тогтмол IP хаяг оноохыг заана.
Энд хостын нэрийг хэрэглэж болохыг тэмдэглэх хэрэгтэй.
DHCP сервер IP хаяг түрээслүүлэх
хариуг өгөхөөс өмнө хост нэрийг тайлах болно.
dhcpd.conf файлыг бичиж дууссаны дараа,
/etc/rc.conf файл дотор DHCP серверийг идэвхжүүлэх хэрэгтэй,
өөрөөр хэлбэл доорх мөрүүдийг нэмж бичих хэрэгтэй:
dhcpd_enable="YES"
dhcpd_ifaces="dc0"
dc0-г өөрийн тань DHCP сервер DHCP харилцагчдын хүсэлтийг
хүлээж авах ёстой интерфэйсийн нэрээр (эсвэл интерфэйсүүдийг зайгаар
тусгаарлан) сольж бичих хэрэгтэй.
Дараа нь, доорх тушаалыг өгөн серверийг ажиллуулах хэрэгтэй:
&prompt.root; /usr/local/etc/rc.d/isc-dhcpd.sh start
Серверийнхээ тохиргооны файлд өөрчлөлт оруулах бүрдээ,
SIGHUP дохиог dhcpd-д өгөх нь бусад дэмонуудын
хувьд тохиргоог дахин дууддаг шиг биш харин тохиргоог дахин
ачаалахгүй болохыг анхаарах хэрэгтэй. Процессийг зогсоохын
тулд SIGTERM дохиог өгөх хэрэгтэй ба дээрх тушаалыг өгөн дахин эхлүүлэх хэрэгтэй.
Файлууд
DHCP
тохиргооны файлууд
/usr/local/sbin/dhcpd
dhcpd нь статикаар холбогдсон байх ба
/usr/local/sbin дотор байрлана. Порттой хамт суусан
&man.dhcpd.8; заавар хуудаснаас dhcpd-н талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
авна уу.
/usr/local/etc/dhcpd.conf
dhcpd нь /usr/local/etc/dhcpd.conf гэсэн тохиргооны
файлыг шаарддаг. Энэ файл дотор харилцагчид өгөх бүх мэдээллээс гадна
серверийн өөрийн үйл ажиллагаатай холбоотой мэдээлэл байх ёстой. Энэ
тохиргооны файлыг портоос суусан &man.dhcpd.conf.5; заавар хуудсанд тайлбарласан байгаа.
/var/db/dhcpd.leases
DHCP сервер нь түрээслүүлсэн хаягуудаа агуулсан
өгөгдлийн санг энэ файлд хадгалах бөгөөд бүртгэл маягаар бичдэг.
Портоос суусан &man.dhcpd.leases.5; заавар хуудсанд илүү дэлгэрэнгүй
тайлбар бий.
/usr/local/sbin/dhcrelay
dhcrelay-г нэг DHCP сервер
харилцагчаас хүлээн авсан хүсэлтийг өөр сүлжээнд байгаа
нөгөө DHCP сервер рүү дамжуулдаг, нарийн бүтэцтэй орчинд хэрэглэнэ.
Хэрэв энэ функцыг ашиглах шаардлагатай бол,
net/isc-dhcp3-relay портыг суулгаарай.
Порттой хамт ирэх &man.dhcrelay.8; заавар хуудаснаас дэлгэрэнгүй
мэдээллийг авна уу.
Шерн
Лий
Хувь нэмрээ оруулсан
Том
Родес
Даниэл
Гэрзо
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
Домэйн Нэрийн Систем (DNS)
Удиртгал
BIND
&os; анхдагч байдлаар DNS протоколын
хамгийн өргөн хэрэглэгддэг хэрэгжүүлэлт болох BIND (Berkeley
Internet Name Domain)-н аль нэг хувилбарыг агуулсан байдаг.
DNS нь нэрүүдийг IP хаягууд руу, мөн
эсрэгээр нь буулгахад хэрэглэгддэг протокол юм.
Жишээ нь, www.FreeBSD.org-г асуусан DNS асуулга явуулахад,
хариуд нь &os; Төсөлийн вэб серверийн IP хаяг ирэх бол,
ftp.FreeBSD.org-н хувьд асуулга явуулахад,
хариуд нь харгалзах FTP машины IP хаяг ирэх болно.
Яг үүнтэй адилаар эсрэгээр нь хийж болно. Ямар нэг IP-р асуулга
явуулахад түүний хост нэрийг олж болно. DNS хайлт хийхийн тулд
тухайн системд домэйн нэрийн сервер ажиллаж байх ёстой.
&os; нь одоо BIND9
DNS сервер програмын хамт ирдэг болсон.
Бидний суулгац нь файл системийн шинэчилсэн зохион байгуулалт,
автомат &man.chroot.8; тохиргоо зэрэг аюулгүй байдлыг дээд зэргээр
хангах функцүүдтэй ирдэг.
DNS
DNS бол Интернэт дээр тулгуурласан,
бүрэн эрхт root буюу эх сервер, Top Level Domain буюу Дээд Түвшний Домэйн (TLD)
сервер, болон домэйн тус бүрийн мэдээллийг агуулж байдаг
бусад жижиг нэрийн серверүүдээс бүтсэн нарийн төвөгтэй
систем юм.
BIND одоо
Internet Software Consortium
-н мэдэлд байдаг.
Нэр Томъёо
Энэ баримтыг ойлгохын тулд, DNS-тэй холбоотой
зарим нэр томъёог ойлгосон байх шаардлагатай.
resolver
reverse DNS
root zone
Нэр
Тайлбар
Forward буюу Ердийн DNS
Хост нэрийг IP хаяг руу буулгана.
Origin буюу Үүсэл
Тухайн бүсийн файлд хамрагдаж байгаа домэйныг заана.
named, BIND, нэрийн сервер
&os;-н BIND нэрийн серверийг нэрлэх түгээмэл нэршил.
Resolver буюу Тайлагч
Машин, бүсийн мэдээллийн талаар нэрийн серверээс асуулга
явуулахын тулд ашигладаг системийн процесс.
Reverse буюу Урвуу DNS
Ердийн DNS-н урвуу нь; IP
хаягийг хост нэр рүү буулгана.
Root zone буюу Эх бүс
Интернэт бүсийн шатлалын эхлэл.
Файл системийн бүх файлууд эх санд харъяалагддаг шиг,
бүх бүсүүд эх бүсэд харъяалагдана.
Zone буюу Бүс
Нэг бүрэн эрхт газраар удирдуулж байгаа
домэйн, дэд домэйн, эсвэл DNS-н нэг хэсэг.
бүсүүд
жишээнүүд
Бүсүүдийн жишээ:
. бол эх бүс.
org. бол эх бүсийн доорх Top Level Domain буюу
Дээд Түвшний Домэйн (TLD).
example.org. бол org. TLD-н
доорх бүс.
1.168.192.in-addr.arpa бол 192.168.1.*
IP хүрээнд багтаж байгаа бүх IP
хаягуудыг агуулсан бүс.
Хост нэр зүүн тал руугаа явах тусам илүү тодорхой
болж байгааг та бүхэн анзаарсан байх. Жишээлбэл, example.org.
нь org.-с илүү тодорхой, харин org. нь эх бүсээс
илүү тодорхой байна. Хост нэрийн зохион байгуулалт нь
файл системийнхтэй төстэй: /dev директор нь
эх директорт харъяалагдана, гэх мэт.
Нэрийн Сервер ажиллуулах Шалтгаанууд
Нэрийн Серверүүд ихэвчлэн хоёр янз байна: authoritative буюу бүрэн эрхт нэрийн сервер,
ба caching буюу түр тогтоогч нэрийн сервер.
Бүрэн эрхт нэрийн сервер нь дараах тохиолдлуудад хэрэгтэй:
DNS мэдээллийг өөртөө агуулж, энэ мэдээллийг нийтэд зарлан,
ирсэн асуулгуудад бүрэн эрхтэйгээр хариулах хүсэлтэй үед.
Бүртгэлтэй домэйны хувьд, жишээлбэл example.org,
түүний дор орших хост нэрүүдэд IP хаяг оноож өгөх хэрэгтэй үед.
Бүлэг IP хаягуудад урвуу DNS мэдээлэл хэрэгтэй үед
(IP-с хост нэр рүү).
Нөөц эсвэл хоёрдогч нэрийн сервер, зарц гэж нэрлэнэ,
асуулгуудад хариулуулах шаардлагатай үед.
Түр тогтоогч нэрийн сервер дараах тохиолдлуудад хэрэгтэй:
Дотоод DNS сервер нь асуулгын хариуг
түр тогтоосноор гадаад нэрийн серверээс илүү хурдан хариу өгч
байгаа үед.
www.FreeBSD.org-р асуулга явуулсан үед, тайлагч ихэвчлэн
үйлчилгээ авдаг ISP-нхаа нэрийн серверээс асуугаад хариуг олж авна.
Дотоод, түр тогтоогч DNS сервер ажиллуулснаар,
асуулгыг гадаад интернэтээс зөвхөн ганц удаа явуулах бөгөөд,
хариуг тогтоож авна. Түүнээс хойших асуулгуудад түр тогтоогч нэрийн сервер
хариулах ба гадагшаа дахин асуулга явуулах шаардлага байхгүй.
Хэрхэн ажилладаг вэ?
&os;-д BIND дэмонг ойлгомжтойгоор named гэж нэрлэнэ.
Файл
Тайлбар
&man.named.8;
BIND дэмон.
&man.rndc.8;
Нэрийн серверийг хянах хэрэгсэл.
/etc/namedb
BIND-н бүсийн мэдээлэл хадгалагдаж байгаа сан.
/etc/namedb/named.conf
дэмоны тохиргооны файл.
Тухайн бүс сервер дээр хэрхэн тохируулагдсанаас хамаарч
энэ бүстэй хамааралтай файлууд /etc/namedb
директорын master,
slave, эсвэл dynamic
гэсэн дэд сангуудад байрлана. Эдгээр файлуудад
гадны асуулгад хариу болгон өгөх DNS мэдээллүүд
байрлана.
BIND-г ажиллуулах нь
BIND
ажиллуулах
BIND нь анхдагч байдлаар суучихсан ирдэг тул тохируулахад
хялбар байдаг.
named-н анхдагч тохиргоо нь
&man.chroot.8; орчинд ажиллах, тайлагч нэрийн сервер байдлаар хийгдсэн байдаг.
Энэ тохиргоогоор серверийг ажиллуулахын тулд дараах тушаалыг өгөх хэрэгтэй:
&prompt.root; /etc/rc.d/named forcestart
named дэмонг систем ачаалах үед
ажиллуулдаг болгохын тулд /etc/rc.conf дотор дараах мөрүүдийг нэмэх
хэрэгтэй:
named_enable="YES"
Мэдээж /etc/namedb/named.conf файл дотор
өөр олон тохируулгууд байгаа боловч энэ баримтын мэдлээс халих
тул энд дурдсангүй. Хэрэв &os; дээрх named-н эхлэл
тохируулгуудын талаар сонирхож байгаа бол /etc/defaults/rc.conf
дотор байгаа named_* тугуудыг нэг ороод үзээрэй.
Мөн &man.rc.conf.5; заавар хуудаснаас тусламж авч болно.
хэсгийг уншихад илүүдэхгүй.
Тохиргооны файлууд
BIND
тохиргооны файлууд
named-н тохиргооны файлууд нь
/etc/namedb директор дотор байрлах ба
хэрэв хялбар тайлагчаас өөр түвшинд ажиллах хэрэгтэй бол
ажиллуулахаасаа өмнө тохиргооны файлд засвар хийх хэрэгтэй.
Ихэнх тохиргоог энэ сан дотор гүйцэтгэнэ.
make-localhost-г хэрэглэх нь
localhost-н хувьд эзэн бүсийг тохируулахын тулд
/etc/namedb директорруу шилжээд дараах тушаалыг
өгнө:
&prompt.root; sh make-localhost
Хэрэв бүх зүйл зүй ёсоор явагдвал,
master дэд директор дотор шинэ файл үүссэн байх ёстой.
Файлууд нь дотоод домэйны хувьд localhost.rev,
IPv6 тохиргооны хувьд localhost-v6.rev гэсэн нэртэй байна.
Анхдагч тохиргооны файлын хувьд named.conf файл дотор
шаардлагатай мэдээллүүд байрлана.
/etc/namedb/named.conf
// $FreeBSD$
//
// Refer to the named.conf(5) and named(8) man pages, and the documentation
// in /usr/share/doc/bind9 for more details.
//
// If you are going to set up an authoritative server, make sure you
// understand the hairy details of how DNS works. Even with
// simple mistakes, you can break connectivity for affected parties,
// or cause huge amounts of useless Internet traffic.
options {
directory "/etc/namedb";
pid-file "/var/run/named/pid";
dump-file "/var/dump/named_dump.db";
statistics-file "/var/stats/named.stats";
// If named is being used only as a local resolver, this is a safe default.
// For named to be accessible to the network, comment this option, specify
// the proper IP address, or delete this option.
listen-on { 127.0.0.1; };
// If you have IPv6 enabled on this system, uncomment this option for
// use as a local resolver. To give access to the network, specify
// an IPv6 address, or the keyword "any".
// listen-on-v6 { ::1; };
// In addition to the "forwarders" clause, you can force your name
// server to never initiate queries of its own, but always ask its
// forwarders only, by enabling the following line:
//
// forward only;
// If you've got a DNS server around at your upstream provider, enter
// its IP address here, and enable the line below. This will make you
// benefit from its cache, thus reduce overall DNS traffic in the Internet.
/*
forwarders {
127.0.0.1;
};
*/
Тайлбар дээр хэлсэнчлэн
дээд гарцын түр тогтоогчоос хүртэхийн тулд
forwarders-г идэвхжүүлж болох юм.
Энгийн үед, нэрийн сервер нь хариултыг олтлоо давталттай байдлаар
хэд хэдэн нэрийн серверүүдээр дамжин асууна.
Энэ тохируулгыг идэвхжүүлснээр, дээд гарцынхаа нэрийн серверээс
(эсвэл зааж өгсөн нэрийн сервер) хамгийн түрүүнд асууж, энэ серверийн
түр санах ойд байгаа мэдээллээс хүртэхийг эрмэлзэнэ.
Хэрэв дээд гарцын нэрийн сервер нь олон асуулгад хариулдаг, хурдан үйлчилдэг
сервер байвал дээрх тохируулгыг идэвхжүүлсний үр ашиг гарна.
127.0.0.1 энд ажиллахгүй. Энэ
IP хаягийг өөрийн дээд гарцын нэрийн серверээр сольж бичнэ үү.
/*
* If there is a firewall between you and nameservers you want
* to talk to, you might need to uncomment the query-source
* directive below. Previous versions of BIND always asked
* questions using port 53, but BIND versions 8 and later
* use a pseudo-random unprivileged UDP port by default.
*/
// query-source address * port 53;
};
// If you enable a local name server, don't forget to enter 127.0.0.1
// first in your /etc/resolv.conf so this server will be queried.
// Also, make sure to enable it in /etc/rc.conf.
zone "." {
type hint;
file "named.root";
};
zone "0.0.127.IN-ADDR.ARPA" {
type master;
file "master/localhost.rev";
};
// RFC 3152
zone "1.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.0.IP6.ARPA" {
type master;
file "master/localhost-v6.rev";
};
// NB: Do not use the IP addresses below, they are faked, and only
// serve demonstration/documentation purposes!
//
// Example slave zone config entries. It can be convenient to become
// a slave at least for the zone your own domain is in. Ask
// your network administrator for the IP address of the responsible
// primary.
//
// Never forget to include the reverse lookup (IN-ADDR.ARPA) zone!
// (This is named after the first bytes of the IP address, in reverse
// order, with ".IN-ADDR.ARPA" appended.)
//
// Before starting to set up a primary zone, make sure you fully
// understand how DNS and BIND works. There are sometimes
// non-obvious pitfalls. Setting up a slave zone is simpler.
//
// NB: Don't blindly enable the examples below. :-) Use actual names
// and addresses instead.
/* An example master zone
zone "example.net" {
type master;
file "master/example.net";
};
*/
/* An example dynamic zone
key "exampleorgkey" {
algorithm hmac-md5;
secret "sf87HJqjkqh8ac87a02lla==";
};
zone "example.org" {
type master;
allow-update {
key "exampleorgkey";
};
file "dynamic/example.org";
};
*/
/* Examples of forward and reverse slave zones
zone "example.com" {
type slave;
file "slave/example.com";
masters {
192.168.1.1;
};
};
zone "1.168.192.in-addr.arpa" {
type slave;
file "slave/1.168.192.in-addr.arpa";
masters {
192.168.1.1;
};
};
*/
named.conf доторх эдгээр жишээнүүд нь
ердийн болон урвуу бүсийн зарц бүртгэлүүд болно.
Шинэ бүс нэмэхдээ, named.conf файл дотор шинэ бүртгэл
оруулах хэрэгтэй.
Жишээ нь, example.org домэйны хувьд
хамгийн хялбар бүртгэл дараах байдалтай байна:
zone "example.org" {
type master;
file "master/example.org";
};
Энэ бүс нь эзэн бүс болохыг илэрхийллээс харж болно.
Мөн бүсийн мэдээллийг /etc/namedb/master/example.org файл дотор агуулж байгааг
илэрхийллээс харж болно.
zone "example.org" {
type slave;
file "slave/example.org";
};
Зарц бүсийн хувьд, тухайн бүсийн хувьд бүсийн мэдээлэл
эзэн нэрийн серверээс зөөгдөж ирэх ба зааж өгсөн файлд хадгалагдана.
Эзэн сервер унтарсан эсвэл холбоо тогтоох боломжгүй болбол,
зарц нэрийн серверт бүсийн мэдээлэл байгаа тул асуулгуудад хариулах
чадвартай байна.
Бүсийн Файлууд
BIND
бүсийн файлууд
example.org домэйны хувьд жишээ эзэн бүсийн файлыг
дор үзүүлэв (/etc/namedb/master/example.org файл):
$TTL 3600 ; 1 hour
example.org. IN SOA ns1.example.org. admin.example.org. (
2006051501 ; Serial
10800 ; Refresh
3600 ; Retry
604800 ; Expire
86400 ; Minimum TTL
)
; DNS Servers
IN NS ns1.example.org.
IN NS ns2.example.org.
; MX Records
IN MX 10 mx.example.org.
IN MX 20 mail.example.org.
IN A 192.168.1.1
; Machine Names
localhost IN A 127.0.0.1
ns1 IN A 192.168.1.2
ns2 IN A 192.168.1.3
mx IN A 192.168.1.4
mail IN A 192.168.1.5
; Aliases
www IN CNAME @
.
тэмдэгтээр төгссөн хост нэрүүд нь жинхэнэ хост нэрүүд бөгөөд
.
тэмдэгтээр төгсөөгүй нэрүүдэд үүсэл залгагдахыг анхаарна уу.
Жишээлбэл, www нь www.үүсэл-руу хөрвүүлэгдэх болно.
Манай жишээн дээр бол, бидний үүсэл example.org. тул www нь
www.example.org. болж хөрвүүлэгдэнэ.
Бүсийн файл дараах хэлбэртэй байна:
recordname IN recordtype value
DNS
бичлэгүүд
Хамгийн өргөн хэрэглэгддэг DNS бичлэгүүд:
SOA
start of zone authority буюу бүсийн бүрэн эрхт мэдээллийн эхлэл
NS
бүрэн эрхт нэрийн сервер
A
хостын хаяг
CNAME
хуурамч дүрд өгөх хүлээн зөвшөөрөгдсөн нэр
MX
захидал солилцогч
PTR
домэйн нэрийг заагч (урвуу DNS-д хэрэглэнэ)
example.org. IN SOA ns1.example.org. admin.example.org. (
2006051501 ; Serial
10800 ; Refresh after 3 hours
3600 ; Retry after 1 hour
604800 ; Expire after 1 week
86400 ) ; Minimum TTL of 1 day
example.org.
домэйн нэр, мөн энэ бүсийн файлын хувьд үүсэл болно.
ns1.example.org.
энэ бүсийн гол/бүрэн эрхт нэрийн сервер.
admin.example.org.
энэ бүсийг хариуцагч хүн, @
тэмдэгтийг нь орлуулсан
цахим захидлын хаяг. (admin@example.org нь admin.example.org болно)
2006051501
Файлын сериал дугаар. Бүсийн файлд өөрчлөлт оруулах болгонд
энэ дугаарыг нэмэгдүүлэх шаардлагатай. Одоо цагт ихэнх админууд энэ сериал дугаарыг
yyyymmddrr хэлбэрээр хэрэглэх болсон. 2006051501 гэдэг нь
хамгийн сүүлд 05/15/2006-нд засвар хийсэн, хамгийн сүүлийн 01 гэдэг нь
энэ өдөр хийгдсэн хамгийн анхны засвар гэдгийг илтгэнэ. Энэ сериал дугаар
нь зарц серверүүдэд бүсийн мэдээлэл өөрчлөгдсөн талаар мэдээлэл өгдөг тул их чухал зүйл
байгаа юм.
IN NS ns1.example.org.
Энэ бол NS бичлэг. Тухайн бүсийн хувьд бүрэн эрхт хариултыг
өгч чадах сервер бүрийн хувьд энэ бичлэг байх ёстой.
localhost IN A 127.0.0.1
ns1 IN A 192.168.1.2
ns2 IN A 192.168.1.3
mx IN A 192.168.1.4
mail IN A 192.168.1.5
A бичлэг нь машины нэрийг заана. Дээр үзүүлсэнчлэн,
ns1.example.org нь 192.168.1.2-руу буулгагдана.
IN A 192.168.1.1
Энэ мөр нь 192.168.1.1 гэсэн IP хаягийг
үүсэлд оноож байна, бидний жишээн дээр example.org.
www IN CNAME @
Хүлээн зөвшөөрөгдсөн нэрийн бичлэг нь машинд хуурамч дүр
өгөхөд хэрэглэгдэнэ. Энэ жишээн дээр, www нь
example.org (192.168.1.1) гэсэн домэйн нэртэй
эзэн
машины хуурамч дүрийн нэр юм. CNAME-г хуурамч хост нэр өгөхөд,
эсвэл олон машины дунд тойрч хэрэглэгдэх нэг хост нэр өгөхөд хэрэглэнэ.
MX бичлэг
IN MX 10 mail.example.org.
MX бичлэг нь аль захидлын серверүүд тухайн бүсийн захидлыг
хүлээж авах үүрэгтэй болохыг зааж өгнө. mail.example.org
нь захидлын серверийн хост нэр бөгөөд 10 нь энэ захидлын серверийн
зэрэглэлийг зааж байна.
Нэг бүсэд 10, 20 гэх мэт ялгаатай зэрэглэлтэй
хэд хэдэн захидлын сервер байж болно. example.org
домэйн руу захидал явуулах гэж байгаа сервер эхлээд
хамгийн өндөр зэрэглэлтэй MX сервертэй (хамгийн бага зэрэглэлийн дугаартай), дараа нь дараагийн хамгийн өндөр зэрэглэлтэй
сервертэй гэх мэтчилэн захидлыг явуулж чадтал дарааллаар нь холбоо тогтооно.
in-addr.arpa бүсийн файл (урвуу DNS) нь ижил хэлбэртэй байна. Ганцхан ялгаа нь
A болон CNAME бичлэгийн оронд PTR бичлэгийг хэрэглэнэ.
$TTL 3600
1.168.192.in-addr.arpa. IN SOA ns1.example.org. admin.example.org. (
2006051501 ; Serial
10800 ; Refresh
3600 ; Retry
604800 ; Expire
3600 ) ; Minimum
IN NS ns1.example.org.
IN NS ns2.example.org.
1 IN PTR example.org.
2 IN PTR ns1.example.org.
3 IN PTR ns2.example.org.
4 IN PTR mx.example.org.
5 IN PTR mail.example.org.
Энэ файлд, жишээ домэйны IP-с хост нэр рүү буулгасан
зохих шаардлагатай буулгалтуудыг үзүүлсэн байна.
Түр тогтоогч Нэрийн Сервер (Caching Name Server)
BIND
түр тогтоогч нэрийн сервер
Түр тогтоогч нэрийн сервер гэдэг нь
ямар ч бүсийн хувьд бүрэн эрхт биш нэрийн серверийг хэлнэ.
Ийм төрлийн сервер нь зөвхөн асуулга явуулах бөгөөд
хариултыг дараа хэрэглэхээр тогтоож авдаг. Ийм нэрийн серверийг
зохион байгуулахын тулд, тохиргоог ердийн нэрийн сервертэй адилаар
хийх боловч, ямар ч бүсийн мэдээллийг оруулахгүй байхаар хийнэ.
Аюулгүй байдал
Хэдийгээр BIND нь хамгийн өргөн хэрэглэгддэг DNS сервер боловч,
аюулгүй байдалтай холбоотой асуудлууд байнга тулгардаг.
Гадны халдлагад өртөж болзошгүй аюулгүй байдлын цоорхой заримдаа
олддог.
Хэдийгээр &os; named-г автоматаар &man.chroot.8; орчинд
оруулдаг боловч; DNS халдлагад ашиглаж болохуйц
хэд хэдэн механизмууд байсаар байна.
CERT-с гаргадаг аюулгүй байдлын
санамжуудыг уншихыг зөвлөж байна. Мөн &a.security-notifications;-д бүртгүүлж,
шинээр гарч байгаа Интернэт болон &os;-н аюулгүй байдлын асуудлуудын
талаар мэдээлэлтэй байхыг зөвлөе.
Хэрэв ямар нэгэн асуудал тулгарвал,
эхийг байнга шинэчилж, named-г шинээр бүтээх нь алдаа болохгүй.
Гүнзгийрүүлэн унших
BIND/named заавар хуудсууд:
&man.rndc.8; &man.named.8; &man.named.conf.5;
ISC BIND-н Албан ёсны Хуудас
ISC BIND-н Албан ёсны Хэлэлцүүлэг
BIND FAQ
O'Reilly
"DNS ба BIND" 5 дахь Хэвлэлт
RFC1034
- Домэйн Нэрүүд - Зарчмууд болон Боломжууд
RFC1035
- Домэйн Нэрүүд - Хэрэгжүүлэлт болон Үзүүлэлтүүд
Мюррей
Стөүкли
Хувь нэмрээ оруулсан
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
Apache HTTP Сервер
вэб серверүүд
зохион байгуулах
Apache
Удиртгал
Дэлхийн хамгийн их ачаалалтай ажилладаг
зарим вэб сайтууд &os; дээр ажилладаг. Интернэтэд ажиллаж байгаа
вэб серверүүдийн олонхи нь Apache HTTP Серверийг ашиглаж
байна. Apache програм хангамжийн багц таны FreeBSD суулгах дискэнд
орсон байгаа. Хэрэв та &os;-г анх суулгахдаа Apache-г хамт
суулгаагүй бол www/apache13 эсвэл www/apache20
портоос суулгаж болно.
Apache нэгэнт амжилттай суусан бол түүнийг тохируулах
шаардлагатай.
Apache HTTP Server-н 1.3.X хувилбар нь
&os;-д хамгийн өргөн хэрэглэгддэг тул бид энэ хэсэгт энэ хувилбарыг үзэх болно.
Apache 2.X-д олон шинэ технологи нэвтэрсэн боловч
бид энэ талаар энд үзэхгүй. Apache 2.X-н талаар
дэлгэрэнгүй мэдээллийг хаягаар орж үзнэ үү.
Тохиргоо
Apache
тохиргооны файл
&os; дээрх Apache HTTP Серверийн гол тохиргооны файл
бол /usr/local/etc/apache/httpd.conf юм. Энэ файлд,
&unix;-н текст тохиргооны файлын нэгэн адил тайлбар мөрүүдийн өмнө
# тэмдэгтийг хэрэглэдэг. Бүх боломжит тохируулгуудын
талаар дэлгэрүүлж тайлбарлах нь энэ номын хүрээнээс халих тул,
хамгийн их өөрчлөлт хийгддэг директивүүдийг энд авч үзье.
ServerRoot "/usr/local"
Энэ директив Apache суулгацын
анхдагч директор шатлалын эхийг зааж өгнө. Хоёртын файлууд
серверийн эх директорын
bin ба sbin дэд директоруудад,
тохиргооны файлууд etc/apache дэд директорт байрлана.
ServerAdmin you@your.address
Сервертэй холбоотой асуудлуудын талаар
илгээх цахим захидлын хаягийг заана. Энэ хаяг алдааны хуудсууд гэх зэрэг
сервер талаас автоматаар үүсгэгддэг зарим хуудсууд дээр
бичигдэх болно.
ServerName www.example.com
ServerName нь хост дээр тохируулагдсан хост нэрээс
өөр нэрийг сервертээ өгөх боломжийг танд олгоно (өөрөөр хэлбэл, хостын жинхэнэ
хост нэрийн оронд www-г хэрэглэх). Энэ нэрээр таны сервер харилцагч
нартай харилцах болно.
DocumentRoot "/usr/local/www/data"
DocumentRoot: Энэ директорт байгаа вэб баримтуудыг
харилцагч нарт үзүүлэх болно. Анхдагч байдлаар, бүх хүсэлтүүд энэ
директорт өгөгдөнө. Гэвч симбол холбоосууд болон хуурамч дүрүүдийг
ашиглан өөр газар руу зааж өгч болно.
Apache-н тохиргооны файлд ямар нэг
өөрчлөлт хийхээсээ өмнө нөөц хуулбарыг авч үлдэхээ мартуузай.
Тохиргоо хийж дууссан бол одоо Apache-г ажиллуулах
хэрэгтэй.
Apache-г ажиллуулах нь
Apache
эхлүүлэх ба зогсоох
Бусад олон сүлжээний орчны серверүүд
inetd супер серверээс ажилладаг бол,
Apache тэгдэггүй. Харилцагч вэб хөтчүүдээс
ирэх HTTP хүсэлтүүдэд хариулахдаа илүү өндөр үзүүлэлттэй ажиллуулахын тулд
түүнийг бие даан ажилладаг байхаар тохируулсан байдаг.
Эхлүүлэх, зогсоох болон дахин эхлүүлэх зэрэг үйлдлийг
аль болох хялбар болгохын тулд бүрхүүлийн скрипт хялбаршуулагч
хамт ирдэг. Apache-г анх удаа эхлүүлэхийн тулд, дараах
тушаалыг өгнө:
&prompt.root; /usr/local/sbin/apachectl start
Хүссэн үедээ серверийг дараах тушаалаар зогсооно:
&prompt.root; /usr/local/sbin/apachectl stop
Тохиргооны файлд өөрчлөлт оруулсны дараа,
серверийг дахин эхлүүлэх шаардлагатай:
&prompt.root; /usr/local/sbin/apachectl restart
Тогтсон холболтуудыг таслалгүйгээр Apache-г
дахин эхлүүлэхийн тулд дараах тушаалыг өгнө:
&prompt.root; /usr/local/sbin/apachectl graceful
Нэмэлт мэдээллийг &man.apachectl.8; заавар хуудаснаас авна уу.
Систем ачаалах үед Apache-г эхлүүлэхийн тулд
дараах мөрүүдийг /etc/rc.conf файлд нэмж бичнэ:
apache_enable="YES"
+ буюу эсвэл Apache 2.2-ийн хувьд:
+
+ apache22_enable="YES"
+
Хэрэв систем ачаалах үед эхэлдэг Apache
httpd програмд нэмэлт тушаалын мөрний тохируулгуудыг
оруулах хүсэлтэй бол, дараах мөрийг мөн rc.conf файлд
нэмэх хэрэгтэй:
apache_flags=""
Одоо таны вэб сервер ажиллаж байна.
Та өөрийн вэб сайтыг вэб хөтөч дээрээ http://localhost/
хаягийг оруулан харж болно. Энд гарах анхдагч вэб хуудас бол
/usr/local/www/data/index.html юм.
Давхар байршуулалт
Apache нь хоёр төрлийн давхар
байршуулах үйлчилгээг дэмждэг. Эхнийх нь
нэр дээр үндэслэсэн давхар байршуулалт юм.
Нэр дээр үндэслэсэн давхар байршуулалт дээр
хост нэрийг ялгаж мэдэхдээ харилцагчийн HTTP/1.1 толгойн хэсгийг ашигладаг.
Иим байдлаар олон өөр домэйнууд нэг IP хаягийг хуваан хэрэглэх
боломжтой болдог.
Apache дээр, нэр дээр үндэслэсэн
давхар байршуулалтыг хэрэглэхийн тулд
доор дурдсантай төстэй бүртгэлийг httpd.conf
файл дотор нэмж бичих хэрэгтэй:
NameVirtualHost *
Таны вэб серверийн нэр www.domain.tld
бөгөөд www.someotherdomain.tld нэртэй домэйныг
давхар байршуулах хүсэлтэй бол, та дараах бүртгэлийг
httpd.conf файлд нэмэх хэрэгтэй болно:
<VirtualHost *>
ServerName www.domain.tld
DocumentRoot /www/domain.tld
</VirtualHost>
<VirtualHost *>
ServerName www.someotherdomain.tld
DocumentRoot /www/someotherdomain.tld
</VirtualHost>
Дээрх хаягуудын оронд хэрэгтэй хаягуудыг, замуудын оронд
баримтууд байгаа зохих замуудыг сольж бичнэ үү.
Давхар хостуудыг зохион байгуулах талаар
дэлгэрэнгүй мэдээллийг Apache-н албан ёсны баримтжуулалт:
-с олж үзнэ үү.
Apache Модулиуд
Apache
модулиуд
Үндсэн серверийн үүрэг функцыг сайжруулахын
тулд бүтээгдсэн Apache-н олон модулиуд байдаг.
FreeBSD Портуудын Цуглуулга нь Apache-г түүний
өргөн хэрэглэгддэг зарим модулиудын хамт хялбар суулгах
боломжийг олгодог.
mod_ssl
вэб серверүүд
аюулгүй
SSL
криптограф
mod_ssl модуль нь Secure Sockets Layer (SSL v2/v3) ба
Transport Layer Security (TLS v1) протоколоор дамжуулан өндөр
нууцлалыг хангахын тулд OpenSSL санг ашигладаг.
Энэ модуль нь батламж олгодог итгэмжлэгдсэн байгууллагаас
батламж авахын тулд шаардлагатай бүх зүйлсээр хангадаг тул
та үүнийг ашиглан &os; дээр аюулгүй вэб сервер ажиллуулж чадна.
Хэрэв та Apache-г суулгаж амжаагүй бол,
mod_ssl модулийг агуулдаг
Apache-н 1.3.X хувилбарыг www/apache13-modssl
портоос суулгаж болох юм.
-Apache 2.X-н хувьд SSL дэмжлэгийг www/apache20
+Apache 2.X-н хувьд SSL дэмжлэгийг www/apache22
портоос авч болно. SSL дэмжлэг автоматаар идэвхжсэн байдаг.
Perl & PHP орсон Динамик Вебсайтууд
Сүүлийн жилүүдэд, өөрийн ашиг орлогыг нэмэгдүүлэх,
хүмүүст хүрэх зорилгоор илүү олон компаниуд
бизнесээ Интернэтээр явуулах болжээ. Энэ нь
динамик агуулгатай вэб хуудсууд төрөн гарах
хэрэгцээ шаардлагыг улам нэмэгдүүлсэн. µsoft; гэх мэт зарим компаниуд
ч өөрийн бүтээгдэхүүнүүдэд тэдгээрээс оруулах болсон хэдий ч,
нээлттэй эхийн нэгдэл энэ асуудалд хариу өгсөн юм. Динамик вэб агуулгыг
бий болгох хоёр боломж бол mod_perl &
mod_php байлаа.
mod_perl
mod_perl
Perl
Apache/Perl нэгтгэх төсөл
Perl програмчлалын хэл ба Apache HTTP Серверийн
бүх хүч чадлыг нэгтгэсэн юм. mod_perl модулийн
тусламжтай Apache модулиудыг тэр чигээр нь
Perl дээр бичих боломжтой. Дээр нь, серверт суулгасан
шургуу хөрвүүлэгч, гадны хөрвүүлэгч ашиглах илүү ажил болон
Perl эхлүүлэх хугацааны алдагдлаас зайлсхийж чадсан юм.
mod_perl-г хэд хэдэн янзаар хэрэглэж болно.
mod_perl-г хэрэглэж эхлэхээс өмнө
mod_perl 1.0 зөвхөн Apache 1.3-тай ажилладаг,
-mod_perl 2.0 зөвхөн Apache 2-той ажилладаг гэдгийг
+mod_perl 2.0 зөвхөн Apache 2.X-тэй ажилладаг гэдгийг
санаарай. mod_perl 1.0-г www/mod_perl портоос,
түүний статикаар эмхэтгэсэн хувилбарыг www/apache13-modperl
портоос суулгаж болно. mod_perl 2.0-г
www/mod_perl2 портоос суулгаж болно.
Том
Рөүдс
Бичсэн
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
mod_php
mod_php
PHP
PHP буюу PHP:Hypertext Preprocessor
бол
вэб хөгжүүлэлтэд тусгайлан тохируулсан, энгийн хэрэглээний
скрипт хэл юм. HTML дотор суулгах боломжтой түүний
синтакс C, &java;, ба Perl-с гаралтай. Энэ нь вэб хөгжүүлэгчдэд
динамикаар үүсгэгдэх вэб хуудсыг хурдан бичих боломжтой болгох
үүднээс тэгсэн хэрэг.
Apache вэб серверийг
PHP5-г дэмждэг болгохын тулд, lang/php5
портыг суулгаж эхлэх хэрэгтэй.
Хэрэв lang/php5 портыг
анх удаа суулгаж байгаа бол, боломжит
ТОХИРУУЛГУУД автоматаар дэлгэцэн дээр гарч ирнэ.
Хэрэв цэс гарч ирэхгүй бол, өөрөөр хэлбэл
lang/php5 портыг өмнө нь хэзээ нэгэн цагт
суулгаж байсан бол, тохируулгуудын харилцах цонхыг гаргаж ирэхийн тулд
дараах тушаалыг:
&prompt.root; make config
порт директор дотор өгөх хэрэгтэй.
Тохируулгуудын харилцах цонхонд,
mod_php5-г Apache-н
ачаалах боломжтой модуль байдлаар бүтээхийн тулд
APACHE тохируулгыг идэвхжүүлнэ.
Олон сайтууд PHP4-г янз бүрийн шалтгааны улмаас
(өөрөөр хэлбэл, нийцтэй байдал эсвэл аль хэдийн үйлчилгээнд гаргачихсан
вэб програмууд) ашигласаар байна. Хэрэв
mod_php4-г mod_php5-н оронд ашиглах
шаардлагатай бол, lang/php4 портыг ашиглаарай.
lang/php4 порт нь lang/php5 портод
байдаг тохиргооны болон бүтээх үеийн олон тохируулгуудыг дэмждэг.
Энэ хэсэг код динамик PHP програмыг дэмждэг болгоход
шаардлагатай модулиудыг суулгаж тохируулах болно. Доорх мөрүүд
/usr/local/etc/apache/httpd.conf файл дотор нэмэгдсэн эсэхийг шалгаарай:
LoadModule php5_module libexec/apache/libphp5.so
AddModule mod_php5.c
<IfModule mod_php5.c>
DirectoryIndex index.php index.html
</IfModule>
<IfModule mod_php5.c>
AddType application/x-httpd-php .php
AddType application/x-httpd-php-source .phps
</IfModule>
Үүний дараа, PHP модулийг ачаалахын тулд,
дараах тушаалыг өгч серверийг дахин ачаалах хэрэгтэй:
&prompt.root; apachectl graceful
Дараа, PHP-н хувилбарыг дээшлүүлэх үедээ,
make config тушаалыг өгөх шаардлагагүй;
идэвхжүүлсэн ТОХИРУУЛГУУД &os; Портуудын
тогтолцоонд автоматаар хадгалагдсан байгаа.
&os;-н PHP дэмжлэг нь дээд зэргээр
модульчлагдсан тул үндсэн суулгац нь маш хязгаарлагдмал
байдаг. lang/php5-extensions портыг ашиглан дэмжлэг
нэмэх нь үнэхээр амархан асуудал. PHP өргөтгөлийг суулгах явцад,
энэ порт танд цэсээс тогтсон интерфэйсийг санал болгоно. Өөрөөр,
өргөтгөлүүдийг нэг нэгээр нь харгалзах портуудаас суулгаж болно.
Жишээлбэл, PHP5-д MySQL өгөгдлийн
сангийн серверийн дэмжлэгийг нэмэхийн тулд,
databases/php5-mysql портыг суулгахад хангалттай.
Ямар нэг өргөтгөл суулгасны дараа,
тохиргооны өөрчлөлтийг хүчин төгөлдөр болгохын тулд Apache
серверийг дахин ачаалах шаардлагатайг анхаарна уу:
&prompt.root; apachectl graceful
Мюррей
Стөүкли
Хувь нэмрээ оруулсан
Файл Дамжуулах Протокол (FTP)
FTP серверүүд
Удиртгал
File Transfer Protocol буюу Файл Дамжуулах Протокол (FTP) нь хэрэглэгчдэд
FTP серверээс файлыг авах болон тавих хялбар
замыг бий болгодог. &os; үндсэн систем дотроо FTP
сервер програм ftpd-г агуулж байдаг. Энэ нь FreeBSD дээр
FTP серверийг босгох, удирдах ажлыг төвөггүй болгодог.
Тохиргоо
Тохиргоо хийхийн өмнөх хамгийн чухал алхам бол
ямар дансууд FTP серверт хандах эрхтэй байх вэ гэдгийг шийдэх байдаг.
Ердийн FreeBSD систем нь янз бүрийн дэмонуудад хэрэглэгддэг
олон тооны системийн дансуудтай байдаг ба гадны хэрэглэгчид
эдгээр дансыг ашиглан нэвтрэх ёсгүй. /etc/ftpusers файл дотор
FTP хандалт зөвшөөрөгдөөгүй хэрэглэгчдийн жагсаалтыг хадгална.
Анхдагч байдлаар, дээр дурдсан системийн дансууд энэ файлд байна.
FTP хандалтыг зөвшөөрөх ёсгүй өөр хэрэглэгчдийг ч мөн энэ файлд
нэмж болно.
Зарим хэрэглэгчдийн FTP хэрэглэхийг нь бүр болиулчихалгүйгээр,
зөвхөн зарим нэг эрхийг нь хязгаарлаж бас болно. Үүнийг
/etc/ftpchroot файлын тусламжтай гүйцэтгэж болно.
Энэ файл дотор FTP хандалтыг нь хязгаарлах хэрэглэгчид болон
бүлгүүдийн жагсаалт байна. &man.ftpchroot.5; заавар хуудсанд
бүх мэдээлэл байгаа тул энд дурдсангүй.
FTP
нийтийн
Хэрэв сервертээ нийтийн FTP хандалтыг зөвшөөрөх хүсэлтэй байгаа бол,
&os; систем дээрээ ftp нэртэй хэрэглэгч нэмэх хэрэгтэй.
Ингэснээр хэрэглэгчид таны FTP сервер рүү ftp эсвэл
anonymous гэсэн нэрээр ямар ч нэвтрэх үг шаардагдахгүйгээр
(тогтсон заншил ёсоор хэрэглэгч цахим шуудангийн хаягаа
нэвтрэх үгийн оронд хэрэглэх шаардлагатай) нэвтрэн орох болно.
Нийтийн хэрэглэгч системд орж ирэхэд FTP сервер түүний эрхийг
зөвхөн ftp хэрэглэгчийн гэрийн сан дотор
хязгаарлахын тулд &man.chroot.2;-г дуудна.
FTP харилцагчдад зориулсан мэндчилгээний үгнүүдийг
агуулсан хоёр текст файл байдаг. /etc/ftpwelcome файл
дотор байгааг нэвтрэлт хүлээх мөр гарахаас өмнө хэрэглэгчдэд дэлгэцэн дээр
хэвлэнэ. Амжилттай нэвтэрч орсны дараа /etc/ftpmotd файл
дотор байгааг дэлгэцэн дээр хэвлэнэ. Энэ файлын зам нь
нэвтэрч орсон орчинтой харьцангуйгаар авсан зам гэдгийг
анхаарна уу, тиймээс нийтийн хэрэглэгчдийн хувьд
~ftp/etc/ftpmotd файлыг хэвлэх болно.
FTP серверийн тохиргоог зохих ёсоор хийсний дараа,
/etc/inetd.conf файл дотор идэвхжүүлэх хэрэгтэй.
Үүний тулд, ftpd гэсэн мөрний өмнөх #
тэмдэгтийг арилгахад хангалттай:
ftp stream tcp nowait root /usr/libexec/ftpd ftpd -l
хэсэгт тайлбарласан ёсоор
энэ тохиргооны файлд өөрчлөлт оруулсны дараа
inetd-г дахин ачаалах шаардлагатай.
Одоо та дараах тушаалыг өгөн FTP сервер рүү нэвтрэн орж болно:
&prompt.user; ftp localhost
Арчилгаа
syslog
бүртгэлийн файлууд
FTP
ftpd дэмон бүртгэл хөтлөхдөө &man.syslog.3;-г ашигладаг.
Анхдагч байдлаар, системийн бүртгэлийн дэмон FTP-тэй холбоотой
зурвасуудыг /var/log/xferlog файлд бичнэ. FTP бүртгэлийн файлын
байршлыг өөрчлөхийн тулд /etc/syslog.conf файл дотор, дараах
мөрийг засах хэрэгтэй:
ftp.info /var/log/xferlog
FTP
нийтийн
Нийтийн FTP сервер ажиллуулахад тохиолдох
болзошгүй асуудлуудын талаар мэдлэгтэй байгаарай.
Ялангуяа, нийтийн хэрэглэгчдэд файл байршуулахыг
зөвшөөрөх тухайд сайн бодох хэрэгтэй. Таны FTP сайт
лицензгүй програм хангамжуудыг наймаалцдаг талбар болох, эсвэл түүнээс ч
муу зүйл тохиолдохыг үгүйсгэхгүй. Хэрэв нийтийн FTP байршуулалтыг
зөвшөөрөх шаардлагатай бол, файлуудыг нягталж үзэхээс нааш
бусад нийтийн хэрэглэгчид тэдгээр файлыг унших эрхгүй байхаар
тохируулж өгөх хэрэгтэй.
Мюррей
Стөүкли
Хувь нэмрээ оруулсан
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
µsoft.windows; харилцагчдад зориулсан Файл болон Хэвлэх Үйлчилгээ (Samba)
Samba сервер
Microsoft Windows
файл сервер
Windows харилцагчид
хэвлэх сервер
Windows харилцагчид
Ерөнхий Агуулга
Samba бол µsoft.windows; харилцагчдад
файл болон хэвлэх үйлчилгээг үзүүлдэг, өргөн хэрэглэгддэг
нээлттэй эхийн програм хангамжийн багц юм. Ийм төрлийн харилцагчид
FreeBSD файлын орчинд холбогдож, файлуудыг өөрийн дискэн дээр байгаа юм шиг,
эсвэл FreeBSD хэвлэгчийг өөрийн дотоод хэвлэгч шиг хэрэглэх боломжтой болдог.
Samba програм хангамжийн багцууд таны FreeBSD суулгах
дискэнд орсон байгаа. Хэрэв та анх FreeBSD суулгахдаа
Samba-г хамт суулгаагүй бол, net/samba3
порт эсвэл багцаас суулгаж болно.
Тохиргоо
Samba-н анхдагч тохиргооны файл
/usr/local/share/examples/smb.conf.default гэж суугдсан байдаг. Энэ файлыг /usr/local/etc/smb.conf
нэртэй хуулаад, Samba-г ашиглаж
эхлэхээсээ өмнө өөртөө тааруулан засварлах ёстой.
smb.conf файл нь &windows; харилцагчтай хуваалцах
хүсэлтэй файл системийн хэсэг
ба хэвлэгчийн тодорхойлолт гэх зэрэг
Samba-н ажиллах үеийн тохиргооны мэдээллийг агуулж байдаг.
Samba багц дотор smb.conf файл дээр ажиллах хялбар
арга замыг хангасан swat нэртэй вэб дээр суурилсан
хэрэгсэл хамт ирдэг.
Samba-г Вэбээр Удирдах Хэрэгсэл (SWAT)
Samba Web Administration Tool буюу Samba-г Вэбээр Удирдах Хэрэгсэл (SWAT)
нь inetd-н дэмон хэлбэрээр ажиллана.
Тиймээс, Samba-г swat
ашиглан тохируулахын өмнө /etc/inetd.conf доторх
дараах мөрийг ил гаргах шаардлагатай:
swat stream tcp nowait/400 root /usr/local/sbin/swat swat
хэсэгт тайлбарласан ёсоор,
энэ тохиргооны файлд өөрчлөлт оруулсны дараа
inetd-ийн тохиргоог дахин ачаалах шаардлагатай.
swat-г inetd.conf дотор идэвхжүүлсний
дараа, вэб хөтөч ашиглан хаяганд холбогдоно.
Та эхлээд системийн root дансаар нэвтэрч орох ёстой.
Samba-н тохиргооны үндсэн хуудсанд
амжилттай нэвтэрч орсон бол, системийн баримтуудаар аялах,
эсвэл Globals цэсэн дээр дарж тохиргоог хийх боломжтой болно.
Globals хэсэг /usr/local/etc/smb.conf файлын
[global] хэсэгт байгаа хувьсагчдад харгалзана.
Глобал тохиргоо
swat-г хэрэглэж байгаа эсвэл
/usr/local/etc/smb.conf-г гараараа засаж байгаа аль нь ч бай,
Samba-г тохируулах явцад тааралдах хамгийн эхний
директивууд бол:
workgroup
Энэ нь сервер рүү хандах компьютеруудын NT Домэйн-Нэр эсвэл
Ажлын бүлгийн-Нэр.
netbios name
NetBIOS
Энэ директив Samba серверийн NetBIOS нэрийг заана.
Анхдагч байдлаар, хостын DNS нэрийн эхний хэсэгтэй адил байна.
серверийн мөр
Энэ директив net view тушаалын хариуд
гарч ирэх эсвэл зарим сүлжээний хэрэгслүүд дээр энэ серверийг
төлөөлж гарах мөрийг заана.
Аюулгүй байдлын Тохиргоо
/usr/local/etc/smb.conf доторх
хамгийн чухал хоёр тохиргоо бол аюулгүй байдлын загвар,
болон харилцагчдын нэвтрэх үгийн арын шугамны хэлбэр юм.
Дараах директивүүд эдгээр тохируулгуудыг хянана:
security
Энд хамгийн элбэг хэрэглэгддэг хоёр сонголт бол
security = share ба security = user юм. Хэрэв танай харилцагч нар
&os; машин дээр хэрэглэдэг хэрэглэгчийн нэртэй ижил нэрийг ашигладаг бол,
user түвшний аюулгүй байдлыг сонгохыг хүсэж байж магадгүй. Энэ бол
аюулгүй байдлын анхдагч бодлого бөгөөд эх үүсвэрт хандахаас өмнө харилцагчийг
системд нэвтэрч орохыг шаардана.
share түвшний аюулгүй байдалд, харилцагчид эх үүсвэрт хандахаас өмнө
хүчин төгөлдөр хэрэглэгчийн нэр болон нэвтрэх үгээр сервер рүү нэвтрэн орох
шаардлагагүй байдаг. Энэ бол Samba-н хуучин хувилбаруудын хувьд
аюулгүй байдлын анхдагч загвар байсан.
passdb backend
NIS+
LDAP
SQL өгөгдлийн сан
Samba-д хэд хэдэн төрлийн
арын шугамны магадлах загварууд байдаг. Харилцагчдыг
LDAP, NIS+, SQL өгөгдлийн сан, эсвэл хувиргасан нэвтрэх үгийн файлаар
магадлаж болно. Анхдагч магадлах арга бол smbpasswd бөгөөд
бид зөвхөн энэ талаар авч үзэх болно.
Анхдагч smbpasswd арын шугамыг хэрэглэж байгаа гэж үзвэл,
Samba харилцагчдыг магадлахын тулд
/usr/local/private/smbpasswd файлыг эхлээд үүсгэх ёстой.
Хэрэв &unix; хэрэглэгчийн эрхээр &windows; харилцагчаас ханддаг байх шаардлагатай бол,
дараах тушаалыг хэрэглэнэ:
&prompt.root; smbpasswd -a username
Тохируулгуудын талаар нэмэлт мэдээллийг
Албан ёсны Samba HOWTO-с олж авна уу.
Энд цухас дурдсан үндсэн мэдлэгтэйгээр Samba-г ажиллуулж
эхлэх чадвартай байх ёстой.
Samba-г Эхлүүлэх нь
net/samba3 портод Samba-г
удирдахад зориулсан шинэ эхлэл скрипт орсон байгаа. Энэ
скриптийг идэвхжүүлэхийн тулд, өөрөөр хэлбэл энэ скриптийг ашиглан
Samba-г эхлүүлэх, зогсоох болон дахин эхлүүлдэг болохын тулд,
/etc/rc.conf файл дотор дараах мөрийг нэмж бичих хэрэгтэй:
samba_enable="YES"
Эсвэл илүү нарийнаар доор дурдсан шиг тохируулж болно:
nmbd_enable="YES"
smbd_enable="YES"
Ингэснээр мөн Samba-г систем ачаалах үед автоматаар
эхлүүлдэг болгоно.
Үүний дараа хүссэн үедээ Samba-г эхлүүлэхийн тулд
дараах тушаалыг өгөхөд хангалттай:
&prompt.root; /usr/local/etc/rc.d/samba start
Starting SAMBA: removing stale tdbs :
Starting nmbd.
Starting smbd.
rc скриптийг ашиглах талаар дэлгэрэнгүй мэдээллийг
хэсгээс авна уу.
Samba нь үнэн хэрэгтээ гурван тусдаа дэмоноос
тогтоно. nmbd ба smbd дэмонууд
samba скриптээр эхлүүлдэг болохыг та анзаарах болно.
Хэрэв smb.conf дотор winbind нэр тайлах үйлчилгээг идэвхжүүлсэн бол
winbindd дэмон бас ажиллаж эхэлсэн болохыг харж болно.
Samba-г хүссэн үедээ зогсоохын тулд дараах тушаалыг өгөхөд
хангалттай:
&prompt.root; /usr/local/etc/rc.d/samba stop
Samba бол µsoft.windows; сүлжээтэй өргөн хүрээнд
нэгдмэл ажиллах боломжийг олгодог нарийн төвөгтэй програмын цогц юм.
Энд тайлбарласан үндсэн суулгацаас хальсан функцуудын талаар дэлгэрэнгүй
мэдээллийг хаягаар орж авна уу.
Том
Хөүкинс
Хувь нэмрээ оруулсан
Лодойсамбын
Баянзул
Орчуулсан
NTP-р Цаг Тааруулах нь
NTP
Ерөнхий Агуулга
Цаг хугацаа өнгөрөхөд компьютерийн цаг зөрөх хандлагатай байдаг.
Network Time Protocol буюу Сүлжээний Цагийн Протоколыг(NTP) цагийг зөв байлгах, зөв ажиллуулахад
хэрэглэдэг.
Олон тооны Интернэт үйлчилгээнүүд компьютерийн цагаас хамаарч,
эсвэл хүртэж ажилладаг. Жишээлбэл, вэб сервер тодорхой цагаас хойш
өөрчлөлт орсон файлуудыг илгээх хүсэлт хүлээн авсан байж болох юм. Дотоод сүлжээний
орчинд, нэг файл серверээр үйлчлүүлж байгаа компьютеруудын хувьд
файлын цагийн тамга дүйж байхын тулд тэдгээрийн цагууд хоорондоо
тохирч байх ёстой. &man.cron.8; зэрэг үйлчилгээнүүд тодорхой цагт тушаалыг
гүйцэтгэхийн тулд системийн цагт бүрэн найдаж ажилладаг.
NTP
ntpd
FreeBSD &man.ntpd.8; NTP серверийн хамт ирдэг.
&man.ntpd.8; NTP нь таны машины цагийг тааруулахын тулд
бусад NTP серверүүдээс асуух эсвэл бусдад цагийн
мэдээллийг түгээх үйлчилгээг үзүүлдэг.
Зохимжтой NTP Серверийг Сонгох нь
NTP
серверийг сонгох нь
Цагаа тааруулахын тулд, та нэг болон түүнээс дээш тооны
NTP серверийг хэрэглэх хэрэгтэй болно.
Танай сүлжээний администратор эсвэл ISP үүнд зориулсан
NTP сервертэй байж болох юм—тийм эсэхийг тэдний заавраас шалгана уу.
нийтэд зориулсан NTP серверүүдийн
онлайн жагсаалтыг ашиглан өөртөө ойрхон байгаа NTP серверийг
олно уу. Сонгож авсан серверийнхээ ашиглах журмыг судлаарай.
Мөн хэрэв шаардлагатай бол зөвшөөрөл аваарай.
Таны сонгосон сервер холбогдох боломжгүй,
эсвэл цаг нь бүрэн итгэж болохооргүй үе гарах тул,
хоорондоо хамааралгүй хэд хэдэн NTP серверүүдийг сонгох нь хамгийн зөв
сонголт болдог. &man.ntpd.8; бусад серверээс хүлээн авсан
хариултуудыг маш ухаалгаар хэрэглэдэг—итгэж болох серверүүдийг
илүү авч үздэг.
Өөрийн Машиныг Тохируулах нь
NTP
тохиргоо
Үндсэн Тохиргоо
ntpdate
Хэрэв та машин асахад цагаа тааруулах хүсэлтэй
байгаа бол, &man.ntpdate.8;-г ашиглаж болно. Энэ нь олон дахин тааруулах
шаардлагагүй, ойр ойрхон асааж унтраадаг ширээний компьютерийн
хувьд зохимжтой байж болох юм. Гэхдээ ихэнх машины хувьд
&man.ntpd.8;-г ажиллуулах нь зүйтэй.
Систем ачаалах үед &man.ntpdate.8;-г ашиглах нь
&man.ntpd.8; ажиллаж байгаа машинуудын хувьд зөв санаа юм.
Учир нь &man.ntpd.8; програм нь цагийг алгуур өөрчилдөг байхад,
&man.ntpdate.8; машины одоогийн цаг болон зөв цагын хооронд
хир их ялгаа байгааг үл хайхран цагийг тааруулдаг.
&man.ntpdate.8;-г систем ачаалах үед идэвхжүүлэхийн тулд,
ntpdate_enable="YES" гэсэн мөрийг /etc/rc.conf файлд
нэмэх хэрэгтэй. Мөн цаг авах гэж байгаа бүх серверүүд болон
&man.ntpdate.8;-д өгөх тугуудыг ntpdate_flags-д зааж өгөх хэрэгтэй.
NTP
ntp.conf
Ерөнхий Тохиргоо
NTP-г /etc/ntp.conf файлын тусламжтай,
&man.ntp.conf.5;-д заасан хэлбэрээр тохируулна. Доор хялбар жишээг
үзүүлэв:
server ntplocal.example.com prefer
server timeserver.example.org
server ntp2a.example.net
driftfile /var/db/ntp.drift
server тохируулгаар
ямар серверүүдийг ашиглахыг заана. Нэг мөрөнд нэг серверийг бичнэ.
Хэрэв аль нэг серверийг prefer гэсэн аргументаар
онцолсон бол, ntplocal.example.com шиг, тэр серверийг
бусдаас илүүд үзнэ. Илүүд үзсэн серверээс ирсэн хариу
бусад серверүүдийн хариунаас мэдэгдэхүйцээр
зөрж байгаа үед хариуг тоохгүй өнгөрөөнө. Түүнээс бусад тохиолдолд
бусад серверийн хариуг үл харгалзан тэр серверийн хариуг
хэрэглэх болно. prefer аргументийг ер нь
өндөр нарийвчлалтай, тусгай цаг хянадаг тоног төхөөрөмж дээр тулгуурласан NTP
серверийн хувьд хэрэглэнэ.
driftfile тохируулгаар
ямар файлд системийн цагийн алдах зөрүү утгыг хадгалж байгааг заана.
&man.ntpd.8; програм энэ утгыг ашиглан цагийн алдсан зөрүүг автоматаар нөхнө.
Ингэснээр цагийн бүх гадаад эх үүсвэрүүдтэй холбоо тогтоох боломжгүй болсон
үед, хэсэг хугацааны туршид ч гэсэн цагийг харьцангуй зөв ажиллуулах боломжийг
олгоно.
driftfile тохируулгаар ямар файлд таны зааж өгсөн
NTP серверүүдийн өмнөх хариунуудын тухай мэдээллийг
хадгалж байгааг заана. Энэ файлд NTP-н дотоод үйл ажиллагааны мэдээллийг
хадгалдаг. Энэ мэдээллийг өөр ямар ч процесс өөрчлөх ёсгүй.
Өөрийн Сервер рүү Хандах Хандалтыг Хянах нь
Анхдагч байдлаар, таны NTP сервер рүү Интернэтэд байгаа бүх хост
хандах боломжтой. /etc/ntp.conf файл дотор
restrict тохируулгаар ямар машинууд таны сервер рүү хандаж болохыг
хянаж болно.
Хэрэв та өөрийн NTP сервер рүү хэнийг ч хандуулахыг хүсэхгүй байгаа бол
/etc/ntp.conf файл дотор дараах мөрийг нэмэх хэрэгтэй:
restrict default ignore
Энэ нь таны серверээс өөрийн чинь локал тохиргоонд жагсаагдсан
аль ч сервер үрүү хандах боломжийг бас хаана.
Хэрэв та өөрийн NTP серверийг гадаад NTP сервертэй
синхрончлох хэрэгтэй бол ямар нэг серверийг зөвшөөрөх
ёстой. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.ntp.conf.5; гарын авлагаас
үзнэ үү.
Хэрэв та зөвхөн өөрийн сүлжээнд байгаа машинуудыг
таны сервертэй цагаа тааруулахыг зөвшөөрөөд, гэхдээ
таны серверийн тохиргоог өөрчлөх болон тэгш эрхтэй серверүүд шиг
цагийн мэдээллийг хуваахыг зөвшөөрөхгүй бол дээр дурдсаны оронд:
restrict 192.168.1.0 mask 255.255.255.0 nomodify notrap
гэсэн мөрийг бичнэ үү. Энд 192.168.1.0 нь таны сүлжээний
IP хаяг, 255.255.255.0 нь таны сүлжээний баг болно.
/etc/ntp.conf дотор олон тооны restrict
тохируулгууд байж болно. Илүү дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.ntp.conf.5;-н
Хандалтыг Удирдах Дэмжлэг дэд хэсгээс үзнэ үү.
NTP Серверийг Ажиллуулах нь
NTP серверийг систем ачаалах үед эхлүүлэхийн тулд,
ntpd_enable="YES" гэсэн мөрийг /etc/rc.conf файлд нэмж бичих
хэрэгтэй. Хэрэв &man.ntpd.8;-д нэмэлт тугуудыг өгөх хүсэлтэй бол,
/etc/rc.conf файлд байгаа ntpd_flags параметрийг засах хэрэгтэй.
Машиныг дахин ачаалалгүйгээр серверийг эхлүүлэхийн тулд,
ntpd тушаалыг /etc/rc.conf-д заасан
ntpd_flags нэмэлт параметрүүдийн хамтаар өгөх хэрэгтэй. Жишээлбэл:
&prompt.root; ntpd -p /var/run/ntpd.pid
ntpd-г Түр зуурын Интернэт Холболттой үед Хэрэглэх нь
&man.ntpd.8; програм зөв ажиллахын тулд байнгын Интернэт
холболт шаардлагагүй. Гэхдээ, хэрэгцээтэй үедээ гадагшаа залгадаг
тийм төрлийн түр зуурын холболттой бол, NTP трафикийг
гадагшаа залгах болон холболтыг бариад байхаас сэргийлэх нь чухал.
Хэрэв та PPP хэрэглэдэг бол, /etc/ppp/ppp.conf файл дотор байгаа
filter директивийг ашиглаж болно. Жишээ нь:
set filter dial 0 deny udp src eq 123
# Prevent NTP traffic from initiating dial out
set filter dial 1 permit 0 0
set filter alive 0 deny udp src eq 123
# Prevent incoming NTP traffic from keeping the connection open
set filter alive 1 deny udp dst eq 123
# Prevent outgoing NTP traffic from keeping the connection open
set filter alive 2 permit 0/0 0/0
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.ppp.8;-н PACKET FILTERING
хэсгээс болон /usr/share/examples/ppp/-д байгаа жишээнүүдээс авч болно.
Зарим Интернэт үйлчилгээ үзүүлэгчид бага дугаартай портуудыг хаасан байдаг бөгөөд
ингэснээр хариу нь таны машинд хэзээ ч хүрэхгүй болж NTP ажиллахгүй болдог.
Цааших Мэдээлэл
NTP серверийн баримтжуулалтыг HTML хэлбэрээр
/usr/share/doc/ntp/-с олж үзэж болно.
diff --git a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/ports/chapter.sgml b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/ports/chapter.sgml
index eb60ef2f2e..1341b9e589 100644
--- a/mn_MN.UTF-8/books/handbook/ports/chapter.sgml
+++ b/mn_MN.UTF-8/books/handbook/ports/chapter.sgml
@@ -1,1399 +1,1419 @@
Шагдарын
Нацагдорж
Орчуулсан
Програм суулгах: Багцууд болон портууд
Ерөнхий агуулга
портууд
багцууд
Маш олон системийн хэрэгслүүд FreeBSD-н үндсэн системтэй нь хамт суугддаг. Гэхдээ зарим хүмүүст ажлаа гүйцээхийн тулд маш олон гуравдагчдын бэлтгэсэн програмыг суулгах шаардлага гардаг билээ. Таны систем дээр гуравдагчийн бүтээсэн програмуудыг суулгах хоёр үндсэн маш сайн аргыг FreeBSD хангаж өгдөг нь: FreeBSD-н портын цуглуулга (эх бичлэгээс нь суулгахад зориулагдсан), ба багцууд (урьдчилан хөрвүүлсэн хоёртын хэлбэрийн файлаас суулгахад зориулагдсан) юм.
Энэ хоёр арга нь хоёулаа таны суулгахыг хүссэн програмын хамгийн сүүлийн хувилбарыг сүлжээ юм уу дотоод төхөөрөмжөөс суулгахад хэрэглэгдэнэ.
Энэ бүлгийг уншсаны дараа, та дараах зүйлсийг мэдэх болно:
Гуравдагчдын бүтээсэн програмын багцыг хэрхэн суулгах.
Портын цуглуулга ашиглаж гуравдагчдын програмыг эх бичлэгээс нь хэрхэн бүтээх.
Өмнө суугдсан багц юм уу эсвэл портуудыг хэрхэн устгах.
Портын цуглуулгын хэрэглэдэг анхдагч утгуудыг хэрхэн дарж бичих.
Шаардлагатай програмын багцаа хэрхэн хайж олох.
Програмаа хэрхэн шинэчилсэн түвшинд авчрах.
Програм суулгацын ерөнхий ойлголт
Хэрэв та урьд нь &unix; системийг хэрэглэж байсан бол, гуравдагчдын бүтээсэн програмыг суулгах явц дараах маягаар явагддаг билээ:
Програмыг татаж авах. Энэ нь голдуу эх бичлэг хэлбэрээрээ юм уу эсвэл хөрвүүлэгдсэн хоёрт файлын хэлбэрээр байдаг.
Авсан програмаа задлах
(ихэнх нь &man.compress.1;,
&man.gzip.1;, эсвэл &man.bzip2.1; нараар шахагдсан байдаг).
Бичиг баримт нь хаана байгааг олоод (голдуу
INSTALL юм уу README
файлууд байдаг ба, эсвэл doc/
гэсэн дэд санд буй бичиг баримтууд) хэрхэн суулгах зааврыг нь унших.
Хэрэв програм нь эх бичлэг хэлбэрээрээ байгаа бол, түүнийг хөрвүүлэх.
Ингэхийн тулд магадгүй
Makefile файлыг засварлах, эсвэл
configure скриптийг ажиллуулах зэрэг ажлууд байдаг.
Програмыг шалгаад, дараа нь суулгах.
Хэрэв бүх зүйл сайхан бүтсэн үед л ийм явц үйлдэгддэг. Хэрэв та тусад нь FreeBSD-д зориулж порт болгоогүй програмыг суулгахыг хүсвэл, магадгүй та уг програмыг ажиллуулахын тулд тухайн програмын эх кодыг засварлах хэрэг гарна.
Хэрэв та хүсэж байгаа бол, иймэрхүү
уламжлалт
аргаар програмыг FreeBSD дээр суулгаж болно. Гэхдээ FreeBSD дээр таны нөр их хөдөлмөрийг хөнгөлөх хоёр арга байдаг нь:
багцууд болон портууд юм. Энэ баримтжуулалтыг бэлтгэж байх үед &os.numports; гаран гуравдагчийн бэлтгэсэн програмууд ийм аргаар бэлэн болсон байгаа.
Ямар ч програм байсан, FreeBSD дээрх уг програмын багц гэж ердөө нэг л файлыг та татаж авах ёстой байдаг. Уг багц дотор тухайн програмын урьдчилан хөрвүүлсэн хувилбар, бичиг баримт болон тохируулга хийх скриптүүд зэрэг нь багтсан байгаа. Татаж авагдсан багц файлыг &man.pkg.add.1;, &man.pkg.delete.1;, &man.pkg.info.1; зэрэг FreeBSD-н багц зохицуулагч програмаар өөрчилж болдог. Шинэ програм суулгах явцыг нэг л тушаалаар гүйцэтгэхийг эрмэлзсэн байдаг билээ.
Програмуудын FreeBSD порт гэдэг нь, тухайн програмуудыг эх бичлэгээс хөрвүүлж автоматаар суулгах зориулалттай бүлэглэгдсэн файлуудыг хэлдэг.
Програмыг эх бичлэгээс нь хөрвүүлж суулгахад хэд хэдэн үйлдэл (татаж авах, задлах, нөхөх, хөрвүүлэх, суулгах) хийдгийг та санаж байгаа байх. Портын агуулж буй файлууд нь яг энэ явцыг танд зориулж автоматжуулахад зориулагдсан мэдээлэл агуулсан байдаг. Та энгийн хэдэн тушаалыг гарнаас оруулахад л, уг програм татагдаж авагдаад, задлагдан, нөхөгдөж, хөрвүүлэгдээд суугдах болно.
Яг үнэн хэрэгтээ, портлох арга нь тухайн програмыг дараа нь pkg_add болон бусад багц зохицуулагч програмуудад хэрэглэгдэж болохоор багц үүсгэж хэрэглэгдэж бас болдог.
Багц болон портлох энэ хоёр арга нь хоёулаа, тухайн програмын dependencies буюу хамаатан програмуудыг мэдэж байдаг. Та нэг програм суулгах шаардлагатай байгаа бөгөөд уг програм нь бас нэг програмын сан файлыг суугдсан байхыг шаарддаг байна хэмээн авч үзье. Уг хоёр програм хоёулаа
FreeBSD-н порт ба багц хэлбэрээр танд байгаа гэж бодъё. Хэрэв та
pkg_add тушаалыг хэрэглэх юм уу эсвэл портын аргыг хэрэглэж уг програмыг суулганэ гэвэл, энэ хоёр арга нь хоёулаа уг програмыг суулгахад шаардагдах сан файл суугдаагүй байвал суугдаагүй байна гэж мэдээлээд, тэр сан файлыг эхлээд суулгадаг.
Энэ хоёр аргыг харах юм бол хоорондоо тун ижилхэн үйлдэл хийдгийг та ажиглаж магадгүй юм. Тэгээд яагаад FreeBSD гуай энэ хоёр аргатай хоёулантай нь зууралдаад байгаа юм бол гэж гайхаж мададгүй. Багц болон порт хоёр нь таны суулгах нөхцлөөс шалтгаалан өөрсдийн гэсэн хүчирхэг давуу талтай.
Багцын давуу тал
Програмын шахсан багц файл нь уг програмын эх бичлэгийг агуулдаггүй болохоор хэмжээний хувьд бага байдаг.
Багцууд нэмэлт хөрвүүлэх үйлдэл шаарддаггүй.
Mozilla,
KDE, эсвэл
GNOME зэрэг том програмуудыг удаавтар систем дээр суулгахаар бол, энэ арга нь тун их давуу талтай юм.
Багцууд нь FreeBSD дээрх ямар нэгэн хөрвүүлэх явцын тухай мэдээлэл шаарддаггүй.
Портын давуу талууд
Багцыг аль болох олон систем дээр тохирогдон суулгах гэж хичээсэн болохоор, ийм багц нь маш өргөн дэлгэр сонголттойгоор хөрвүүлэгдэж бэлтгэгдсэн байдаг. Порт хэрэглэн програм суулгахаар бол, (жишээ нь) Pentium
4 эсвэл Athlon процессордоо зориулж програмын тохируулгыг өөрчилж болдог.
Зарим програмууд өөрийнхөө чадах болон чадахгүй зэрэг нөхцлөөсөө хамаараад хөрвүүлэгдэх явцад өөрчлөлт хийгдэх тохиолдлууд байдаг. Жишээ нь,
Apache програм нь маш олон төрлийн өөртөө агуулсан тохиргоотой ирдэг. Ийм програмыг та портоос бүтээх үедээ анхдагч тохиргоонуудыг нь өөрчилж өөртөө тохируулж болно.
Заримдаа, ижил төрлийн програмууд өөрсдийнхөө онцгой тохиргооноос хамаараад хэдэн хэдэн янзаар хөрвүүлэгдэж багцлагдсан байдаг. Жишээ нь, Х11 сервер суусан эсэхээс хамаараад
Ghostscript програм нь
ghostscript гэсэн нэртэй багцлагдсан байдаг ба бас
ghostscript-nox11 гэсэн нэрээр мөн багц хэлбэртэй байдаг. Багцлах аргад иймэрхүү явцуу тохируулгаас хамаарсан арга байдаг боловч, хэрэв хөрвүүлэх үеийн тохиргоо нь ихсэх болбол энэ арга нь тун явуургүй болдог билээ.
Зарим програмын лицензэнд, уг програмыг хөрвүүлэгдсэн хэлбэрээр түгээхийг хорьсон байдаг. Тийм програмуудыг эх бичлэг хэлбэрээр нь түгээх ёстой болдог билээ.
Зарим хүмүүс хөрвүүлэгдсэн хоёртын файлын түгээлтэнд дургүй байдаг. Ядаж эх бичлэг нь байвал, та (онолын хувьд) эх бичлэгийг уншиж болзошгүй аюулыг илрүүлж болох юм.
Хэрэв танд нөхөлт бичлэг (засвар) байгаа бол, та уг нөхөлтийг зөвхөн эх бичлэг дээр л хийж чадна.
Зарим хүмүүс эх бичлэгээр наадах дуртай байдаг. Тэд нар эх бичлэгийг уншаад залхуу нь хүрээд ирэхээрээ уг бичлэгийг өөрчилж эвдэх, эсвэл зээлдэж өөрчлөх ( мэдээж лицензийн дагуу ) гэх мэтээр оролддог.
Портын шинэчлэлийн тухай мэдээлэл авч байхыг хүсвэл
&a.ports; болон &a.ports-bugs; зэрэг захианы жагсаалтад бүртгүүлэх хэрэгтэй.
Ямар нэгэн програм суулгахаасаа өмнө -с програмын нууцлалын тухай мэдээллийг харах нь зүйтэй.
Та мөн ports-mgmt/portaudit-г суулгаж болох бөгөөд энэ нь, програмыг суулгахын өмнө уг програмын хуучралт болон аюулгүй байдалтай хамаатай шаардлагатай шалгалтуудыг хийж өгдөг. Иймэрхүү шалгалтыг зарим багц суулгасны дараа та portaudit
-F -a гэсэн тушаал хэрэглэн үйлдэж болно.
Энэ бүлгийн үлдсэн хэсэгт
FreeBSD дээр порт юм уу багц ашиглан хэрхэн програм суулгах талаар өгүүлэх болно.
Програмаа олох нь
Ямар нэгэн програм суулгахаасаа өмнө та ямар програм суулгахыг хүсэж
байгаа болон ямар нэртэй гэдгийг нь мэдсэн байх хэрэгтэй.
FreeBSD-н програмын жагсаалт нь цаг тутамд нэмэгдэж байдаг.
Аз болж таны хүссэн програмыг олох хэд хэдэн арга бий:
FreeBSD-н вэб хуудас нь http://www.FreeBSD.org/ports/ хаяг дээр бүх байгаа програмын шинэчлэгдсэн хувилбаруудыг нь хайж болох хэлбэрээр арчилж байдаг.
Портууд нь төрөлжиж хуваагдсан байдаг бөгөөд та хүссэн програмаа хайж олох
(хэрэв та нэрийг нь мэдэж байвал) эсвэл тухайн төрөлд байгаа бүх програмуудын нэрсийн жагсаалтыг харж болно.
FreshPorts буюу шинэхэн портууд
Dan Langille гэгч нь FreshPorts хуудсыг хаяг дээр арчлан эрхэлдэг. FreshPorts нь порт дээр гарсан өөрчлөлтүүдийг хянаж байдаг бөгөөд хэрэв таныг хүсвэл
таны сонгосон хэд хэдэн портуудыг ажиглаж
байгаад өөрчлөлт
гарангуут танд захиагаар мэдэгддэг.
FreshMeat
Хэрэв та програмынхаа нэрийг нь мэдэхгүй байгаа бол FreshMeat () хуудсан дээр хайж үзэх хэрэгтэй.
Хэрэв уг хуудсан дээр шинэ програм олдсон бол буцаад FreeBSD хуудсанд очиж
уг хуудсыг порт болсон эсэхийг магадлах нь зүйтэй.
Хэрэв та портынхоо нэрийг яг мэддэг боловч ямар төрөлд багтдагийг нь
мэдэх хэрэгтэй бол
&man.whereis.1; тушаалыг ашиглаарай.
Ердөө л whereis
файлын_нэр гэж бичих бөгөөд
файлын_нэр нь суулгахыг хүссэн програмын нэр билээ. Хэрэв уг програм нь олдвол, танд хаана байгааг нь дараах маягаар харуулна:
&prompt.root; whereis lsof
lsof: /usr/ports/sysutils/lsof
Энэ нь бидэнд lsof (системийн нэгэн
хэрэгсэл) програмыг
/usr/ports/sysutils/lsof
санд буй гэж мэдэгдэж байна.
Хүссэн портоо олох бас нэг арга бол портын цуглуулга дотор нь байдаг
өөрийнх нь хайгчийг нь ашиглах билээ. Уг хайгчийг нь хэрэглэхийн тулд
та /usr/ports сан дотор байх шаардлагатай. Уг сан
дотроос make search
name=програмын-нэр гэж бичих бөгөөд
програмын-нэр нь таны олохыг хүссэн програмын
нэр байх ёстой. Жишээлбэл
lsof програмыг олохын тулд:
&prompt.root; cd /usr/ports
&prompt.root; make search name=lsof
Port: lsof-4.56.4
Path: /usr/ports/sysutils/lsof
Info: Lists information about open files (similar to fstat(1))
Maint: obrien@FreeBSD.org
Index: sysutils
B-deps:
R-deps:
Уг хайлтын үр дүнд та Path:
гэсэн мөрөнд
анхаарлаа хандуулах хэрэгтэй бөгөөд энэ нь хаана байгааг илэрхийлж байдаг.
Бусад харуулж байгаа мэдээллүүд нь програм суулгахад хэрэглэгддэггүй болохоор
энд дэлгэн ярихгүй.
Бүр нарийвчилан хайхыг хүсвэл make
search key=хайх-мөр гэх бөгөөд
хайх-мөр нь тухайн програмтай холбоотой мөр
байдаг.
Энэ нь портын нэр, тайлбар, тодорхойлолт болон хамааралтай програм зэргүүдэд
хайлт хийдэг болохоор тухайн програмынхаа талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл байхгүй
хүнд хайхад тун тохиромжтой.
Дээрх хоёр тохиолдолд хайх мөр тань жижиг болон том бичсэнээс хамаардаггүй. LSOF
гэж хайх нь
lsof
гэж хайсантай ижилхэн үр дүнд хүргэнэ.
Chern
Lee
Хамтран бичсэн
Багцалсан системийг хэрэглэх нь
Багц суулгах
багц
суулгах
pkg_add
Та &man.pkg.add.1; хэрэгслийг ашиглан өөртөө хадгалагдсан юм уу
эсвэл сүлжээнд буй серверээс
FreeBSD-н програмын багц суулгаж болдог.
Багц татаж аваад суулгах явц
&prompt.root; ftp -a ftp2.FreeBSD.org
Connected to ftp2.FreeBSD.org.
220 ftp2.FreeBSD.org FTP server (Version 6.00LS) ready.
331 Guest login ok, send your email address as password.
230-
230- This machine is in Vienna, VA, USA, hosted by Verio.
230- Questions? E-mail freebsd@vienna.verio.net.
230-
230-
230 Guest login ok, access restrictions apply.
Remote system type is UNIX.
Using binary mode to transfer files.
ftp> cd /pub/FreeBSD/ports/packages/sysutils/
250 CWD command successful.
ftp> get lsof-4.56.4.tgz
local: lsof-4.56.4.tgz remote: lsof-4.56.4.tgz
200 PORT command successful.
150 Opening BINARY mode data connection for 'lsof-4.56.4.tgz' (92375 bytes).
100% |**************************************************| 92375 00:00 ETA
226 Transfer complete.
92375 bytes received in 5.60 seconds (16.11 KB/s)
ftp> exit
&prompt.root; pkg_add lsof-4.56.4.tgz
Хэрэв танд багц суулгах дотоод эх үүсвэр (
FreeBSD CD-ROM гэх мэт) байхгүй бол
&man.pkg.add.1; хэрэгслийг сонголттой хамт
хэрэглэх нь зүйтэй. Энэ нь тухайн програмыг төрөл болон хувилбар зэрэг
мэдээллийг нь автоматаар таньж мэдээд FTP хуудаснаас татан авч
суулгадаг.
pkg_add
&prompt.root; pkg_add -r lsof
Дээрх жишээн дээр уг хэрэгсэл нь хэрэглэгчийн оролцоогүйгээр
татаж аваад суулгаж буйг харуулж байна.
Хэрэв та татаж авах алс хаягийг нь адилхан толин тусгал болох өөр нэг
&os; багцын хаягаар солихыг хүсвэл
PACKAGESITE орчны хувьсагчийн утгад анхных нь утгыг нь дарж өөр хаяг өгөх хэрэгтэй.
&man.pkg.add.1; нь &man.fetch.3;-г ашиглаж файл татаж авдаг бөгөөд янз бүрийн орчны хувьсагчийн
утга хэрэглэдэг. Тэд нар нь
FTP_PASSIVE_MODE, FTP_PROXY, мөн
FTP_PASSWORD гэх мэт хувьсагчид байдаг.
Хэрэв та галт хананы цаана байгаа юм уу эсвэл
FTP/HTTP прокси хэрэглэж байгаа бол уг хувьсагчдыг өөрчлөх ёстой.
Хувьсагчдын бүрэн жагсаалтыг &man.fetch.3; хуудаснаас харна уу.
Дээрх жишээн дээр
lsof нь
lsof-4.56.4 оронд хэрэглэгдэв. Хэрэв та алсаас автоматаар
татаж авах үйлдэл хийж байгаа бол багцны хувилбарын дугаарыг оруулалгүй бичих
хэрэгтэй. &man.pkg.add.1; нь тухайн програмын сүүлийн хувилбарыг автоматаар
таньж суулгадаг.
Хэрэв та &os.current; эсвэл
&os.stable; хувилбарыг хэрэглэж байгаа бол &man.pkg.add.1; нь
програмын хамгийн сүүлийн хувилбарыг татаж авч суулгадаг. Хэрэв
та -RELEASE хувилбар хэрэглэж байгаа бол таны хэрэглэж байгаа
тухайн хувилбарт тохирсон хувилбарыг нь татаж авч суулгадаг. Гэхдээ
иймэрхүү үйлдлийг нь өөрчлөхийг хүсвэл PACKAGESITE-г өөрчлөөрэй.
Жишээлбэл та &os; 5.4-RELEASE
систем дээр &man.pkg.add.1; хэрэгслийг ажиллуулбал анхдагч хаяг нь
ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-5.4-release/Latest/ байх болно.
Хэрэв та &man.pkg.add.1;-г
&os; 5-STABLE багц суулгахаар тохируулахыг хүсвэл PACKAGESITE
хувьсагчийг
ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-5-stable/Latest/ гэж зааж өгөх хэрэгтэй.
Багц файлууд нь .tgz
болон .tbz гэсэн хэлбэртэй байдаг.
Та тэдгээрийг
хаягнаас олж болох бөгөөд эсвэл FreeBSD CD-ROM дээр бас буй.
FreeBSD-н 4 ширхэг CD тус бүрийн /packages сан дотор
багц байрлаж байгаа. Багц байрлуулалт нь
/usr/ports-н загвартай ижил модлог байдаг.
Төрөл болгон өөрийн гэсэн сантай ба багц болгон бас
All буюу бүгд гэсэн сангаас олддог.
Багцны сангийн бүтэц нь портын бүтэцтэй таарч багц портын системийг
бүрэлдүүлдэг юм.
Багц зохицуулалт
багц
зохицуулах
&man.pkg.info.1; хэрэгсэл нь суугдсан багцтай холбоотой
мэдээллүүдийг харуулдаг.
pkg_info
&prompt.root; pkg_info
cvsup-16.1 A general network file distribution system optimized for CV
docbook-1.2 Meta-port for the different versions of the DocBook DTD
...
&man.pkg.version.1; хэрэгсэл нь суугдсан бүх багцны ерөнхий мэдээллийг
харуулж байдаг. Энэ нь багцны хувилбарыг портын санд буй програмын хувилбартай
жишиж харьцуулдаг.
pkg_version
&prompt.root; pkg_version
cvsup =
docbook =
...
Хоёр дахь баганад буй тэмдэгт нь порт доторх програмын хувилбартай харьцуулсан харьцуулалт юм.
Тэмдэг
Утга
= Суугдсан багцны хувилбар нь портын хувилбартай
адилхан байна.
<
Суугдсан хувилбар нь портын хувилбараас хуучин байна.
>Суугдсан хувилбар нь портын хувилбараас
шинэ байна. (Дотоод порт тань хуучирсан байж болзошгүй)
?Суугдсан багц нь портын жагсаалтад
олдсонгүй. (Энэ тохиолдож болох юм. Жишээлбэл суугдсан порт нь устгагдах юм уу нэр нь өөрчлөгдсөн байж болзошгүй.)
*Багц олон хувилбартай байна.
Багц устгах
pkg_delete
багц
устгах
Өмнө суугдсан байгаа багцыг устгахдаа
&man.pkg.delete.1; хэрэгслийг ашиглана.
&prompt.root; pkg_delete xchat-1.7.1
&man.pkg.delete.1; нь багцын бүрэн нэр болон дугаарыг шаарддагийг
тэмдэглэе; xchat-1.7.1-ийн
оронд xchat өгөгдсөн бол дээр дурдсан тушаал
ажиллахгүй. Гэхдээ суулгагдсан багцын хувилбарыг олохын тулд
&man.pkg.version.1;-ийг ашиглах хялбар байдаг. Ингэхийн оронд та
бүгдийг орлуулах тэмдэгт ашиглаж болох юм:
&prompt.root; pkg_delete xchat\*
Энэ тохиолдолд xchat-аар эхэлсэн нэртэй бүх
багцуудыг устгах болно.
Бусад мэдүүштэй зүйлс
Бүх багцтай холбоотой мэдээллүүд
/var/db/pkg сан дотор хадгалагдаж байдаг. Суугдсан багцны жагсаалт болон холбогдох тодорхойлолтууд нь уг санд буй файл дотроос уншигдах
боломжтой.
Портын цуглуулгыг хэрэглэх нь
Дараах хэсэгт системдээ портын цуглуулгыг ашиглан хэрхэн програм
суулгах болон устгах талаар өгүүлэх болно. make
хөрвүүлэгчийн байршил болон орчны хувьсагчийн тухай нэмэлт тодорхой мэдээллийг
&man.ports.7; хуудаснаас харна уу.
Портын цуглуулгыг суулгах нь
Порт суулгахаасаа өмнө нь /usr/ports сан
дотор Makefiles, patches буюу нөхөгч файл, мөн
тодорхойлолт файлуудыг агуулсан портын цуглуулгыг суулгах хэрэгтэй.
FreeBSD-г суулгах үед
sysinstall програм танаас портын цуглуулгыг
суулгах эсэхийг тань асуудаг. Хэрэв та тэр үед үгүй гэж хариулсан бол
энэ хэсэгт хэрхэн суулгах талаар тайлбарлана:
CVSup арга
Энэ арга нь CVSup-г ашиглан
портын цуглуулгаа суулгаж мөн байнга шинэчилж болох хамгийн түргэн арга юм.
Хэрэв та CVSup-н талаар дэлгэрэнгүй мэдэхийг
хүсэж байвал CVSup-г хэрэглэх нь хэсгээс хараарай.
csup гэдэг програм нь
CVSup програмыг C програм дээр
дахин бичсэн хувилбар нь бөгөөд &os;-н 6.2 юм уу эсвэл
түүнээс дээшхи хувилбарт боломжтой буй.
csup нь үндсэн суулгацтай хамт
суулгагддаг болохоор #1 дүгээр алхмыг алгасаад
cvsup-н оронд
csup гэж бичиж хэрэглэх хэрэгтэй.
Хуучны хувилбаруудад
csup-г
net/csup сан дотроос
порт/багц хэлбэрээс суулгаж болно.
CVSup-г анх удаагаа ажиллуулахынхаа өмнө
/usr/ports санг хоосон байлгах хэрэгтэй.
Хэрэв уг сан дотор өөр эх сурвалжаас суулгасан портын цуглуулга байвал,
CVSup нь уг файлуудыг шинэчилж нөхдөггүй билээ.
net/cvsup-without-gui багцыг эхлээд суулгана:
&prompt.root; pkg_add -r cvsup-without-gui
CVSup-г суулгах () хэсгээс нэмэлт мэдээллийг харна уу.
cvsup-г ажиллуулна:
&prompt.root; cvsup -L 2 -h cvsup.FreeBSD.org /usr/share/examples/cvsup/ports-supfile
cvsup.FreeBSD.org гэдгийг
өөртэйгээ ойрхон орших
CVSup серверийн нэрээр
солих хэрэгтэй.
CVSup толин тусгалууд () хэсгээс толин тусгал хуудаснуудын бүрэн
жагсаалтыг хараарай.
Зарим нэг нь өөрийнхөө бэлтгэсэн
ports-supfile файлыг хэрэглэхийг хүсэж болох юм.
Ингэсэн үед тушаал бичих мөрөнд CVSup
серверийн нэрийг бичих шаардлага гардаггүй.
Ингэхийг хүссэн үед root эрхээр ороод
/usr/share/examples/cvsup/ports-supfile файлыг
шинэ сан уруу хуулах хэрэгтэй. Жишээлбэл
/root юм уу эсвэл өөрийнхөө эхлэл санд хуулж болно.
ports-supfile файлыг засварлана.
CHANGE_THIS.FreeBSD.org мөрийг
өөртэйгөө ойрхон буй CVSup серверийн нэрээр
сольно. CVSup
Толин тусгалууд () хэсэгт толин тусгалуудын бүрэн жагсаалтыг харж болно.
Одоо cvsup-г ажиллуулахын тулд дараах алхмыг хийх хэрэгтэй:
&prompt.root; cvsup -L 2 /root/ports-supfile
Дараа нь &man.cvsup.1; тушаалыг ажиллуулснаар тухайн үед хөрвүүлж байгаа
портуудыг эс оруулаад бүх портын цуглуулгыг татаж аван сүүлд орсон өөрчлөлтүүдийг мөн шинэчилдэг.
Portsnap арга
Portsnap нь портын цуглуулгыг шинэчлэх бас нэг арга
билээ. Энэ програм нь анх &os; 6.0 хувилбарт эхлэн хэрэглэгдсэн. Хуучин
хувилбаруудад үүнийг ports-mgmt/portsnap гэсэн багцыг суулгаж ашиглана:
&prompt.root; pkg_add -r portsnap
Portsnap-г хэрэглэх нь хэсгээс
Portsnap-тай холбоотой бүх мэдээллийг харна уу.
&os; 6.1-RELEASE хувилбар болон
Portsnap порт юм уу багцын сүүлийн
хувилбартай бол энэ хэсгийг та алгасаж болно. /usr/ports сан нь
&man.portsnap.8; тушаалыг анх удаагаа хэрэглэх үед автоматаар үүсгэгддэг.
Portsnap-н өмнөх хувилбаруудтай бөгөөд
/usr/ports сан байхгүй бол хоосон ийм
сан үүсгэх хэрэгтэй:
&prompt.root; mkdir /usr/ports
Шахсан хэлбэртэй портын цуглуулгыг
/var/db/portsnap сан дотор
татаж авах хэрэгтэй. Хэрэв та хүсвэл энэ алхмын дараа интернэтээс
салгаатай ажиллаж болдог.
&prompt.root; portsnap fetch
Хэрэв та Portsnap-г анх удаагаа
ажиллуулж байгаа бол шахагдсан уг цуглуулгыг /usr/ports сан дотор задална:
&prompt.root; portsnap extract
Хэрэв та өмнө нь /usr/ports сан дотор цуглуулгыг суулгасан бөгөөд
энэ үед зөвхөн шинэчлэхийг хүсэж байгаа бол дараах тушаалыг өгөх хэрэгтэй:
&prompt.root; portsnap update
Sysinstall арга
Энэ арга нь суулгацын төхөөрөмжөөс sysinstall-г
ашиглан портын цуглуулгыг суулгах арга юм. Гэхдээ тухайн төхөөрөмж дээр байгаа
цуглуулга нь тухайн хувилбарыг гаргасан өдрийн хувилбартай байдгийг анзаарах
хэрэгтэй. Хэрэв танд интернэт холболт байдаг бол дээр өгүүлсэн хоёр аргыг урьтал
болгох нь зүйтэй.
root эрхээр ороод
sysinstall гэсэн тушаал өгөх хэрэгтэй
(/stand/sysinstall гэж &os;
-н 5.2-с хуучин хувилбаруудад бичих ёстой):
&prompt.root; sysinstall
Configure гэдгийг сонгоод
Enter товч дарна.
Distributions цэсийг сонгоод
Enter дээр дарна.
ports гэж сонгон
Space товч дээр дарах хэрэгтэй.
Дээр буй Exit гэдгийг олж сонгон
Enter дээр дарна.
CDROM юм уу FTP гэх мэт суулгах төхөөрөмжөө сонгоно.
Дээр буй Exit цэсийг сонгоод
Enter дээр дарна.
X дээр дарж
sysinstall-с гарах болно.
Порт суулгах нь
портууд
суулгах
Портын цуглуулгын талаар яриа хийхийн өмнө портын
skeleton буюу араг яс
ны талаар ойлголт авах хэрэгтэй.
Хамгийн энгийн ойлголтоор бол энэ нь FreeBSD системд програмыг
цэвэрхэн хөрвүүлээд суулгахыг зааварласан товч заавар байдаг.
Порт болгоны араг яс дараах зүйлсийг агуулж байдаг:
Makefile.
Makefile нь янз бүрийн заавар бичлэгүүд
агуулж байдаг бөгөөд энэ нь програм хэрхэн хөрвүүлэгдэх,
бас хаана суугдах зэрэг үйлдлүүдийг тодорхойлсон байгаа.
distinfo файл. Энэ файл нь
хөрвүүлж бүтээгдэх ёстой
файлуудын татаж авалт болон тэдгээрийн алдаагүй
татагдсан эсэхийг (&man.md5.1; болон &man.sha256.1; хэрэгслүүдийг ашиглан) шалгах
зэрэг мэдээллүүдийг агуулж байдаг.
files нэртэй сан. Энэ санд таны
FreeBSD систем дээр суугдах програмуудын хөрвүүлэгдэхэд
хэрэглэгддэг patches буюу нөхөөс файлуудыг агуулна.
Нөхөөс файлууд нь жижигхэн хэмжээний файл бөгөөд тодорхой
зарим файлд гарсан өөрчлөлтүүдийг агуулдаг.
Нөхөөсүүд текст хэлбэрээр оршдог ба голдуу
10 дугаар мөрийг устга
эсвэл 26 дугаар
мөрийг үүгээр соль ...
гэсэн зааврууд байдаг.
Нөхөөсүүдийг мөн
diffs буюу ялгааны
төрлийн файл гэж ярьцгаадаг. Ийм
ялгааг нь илэрхийлсэн файлыг үүсгэхдээ
&man.diff.1; програмыг хэрэглэдэг юм.
Энэ санд портыг бүтээхэд шаардагдах өөр төрлийн файлууд бас байж
болох юм.
pkg-descr файл. Энэ файл дотор тухайн
програмын тухай нэлээн дэлгэрэнгүй тодорхойлолт агуулагдаж байдаг.
pkg-plist файл. Энэ файл дотор порт
суугдах явцад хуулагдаж суугдах файлуудын жагсаалт байдаг. Энэ нь
мөн портыг устгах үед портын системд мэдэгдэх файлуудын
жагсаалт билээ.
Зарим портууд
pkg-message гэх мэтийн өөр файлууд агуулж байдаг.
Портын систем нь онцгой тохиолдолд уг файлуудтай хандаж тухайн
портод харгалзах үйлдлүүдийг хийх болно. Хэрэв та ийм файлуудын
тухай дэлгэрэнгүй мэдээлэл мөн портын тухай үндсэн ойлголт
авахыг хүсвэл FreeBSD порт бүтээгчийн
гарын авлага хуудаснаас харна уу.
Порт дотор програмын эх бичлэгийг хэрхэн хөрвүүлж бүтээх
тухай заавар байдаг болохоос уг програмын эх бичлэг нь байдаггүй.
Та уг програмын эх бичлэгийг CD-ROM эсвэл интернэтээс
уг зохиогчийнх нь гаргасан хэлбэрээр татаж авч болно. Голдуу
эх бичлэгүүд нь tar болон gzip шахалтаар шахаж бэлдсэн байдаг боловч
заримдаа өөр төрлийн хэрэгсэл ашиглан шахсан тохиолдол тулгарч
магадгүй. Ямар ч хэлбэрээр програмын эх бичлэгийг авсан байг, түүнийг
distfile
гэж нэрийддэг. Доор &os; порт суулгах
хоёр аргыг танилцуулж байна.
Порт суулгахын тулд та root эрхэнд
сэлгэсэн байх ёстой.
Ямар нэгэн портыг суулгахаасаа өмнө портынхоо цуглуулгыг та
шинэчилсэн байх хэрэгтэй бөгөөд хуудсанд тухайн
порттой холбоотой аюул нууцлалын тухай сэдэв хөндөгдсөн эсэхийг
шалгах хэрэгтэй.
Ямар ч порт суулгахаасаа өмнө аюулгүйн нууцлалын хувьд
сул тал буй эсэхийг portaudit-р
автоматаар шалгаж болно. Энэ хэрэгслийг портын цуглуулга дотор
олох боломжтой (ports-mgmt/portaudit). Шинэ портыг суулгахаасаа
өмнө portaudit -F гэж ажиллуулснаар
аюулгүйн нууцлалд гарсан сул тал нүхнүүдийн тухай мэдээллийн
өгөгдлийн баазаас мэдээллүүдийг авч нөхөлт хийдэг. Аюулгүйн нууцлалын
мэдээллийн өгөгдлийн баазын шинэчлэх явц өдөр болгон давтагдаж хийгдэх
болно. Нэмэлт дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.portaudit.1; болон
&man.periodic.8; хуудаснаас харна уу.
Портын цуглуулга таныг интернэт холболттой гэж авч үздэг.
Хэрэв танд интернэт холболт байхгүй бол
distfile файлуудыг /usr/ports/distfiles
санд хуулах хэрэгтэй.
Эхлэхийн өмнө суулгах гэж буй портын санд орох хэрэгтэй:
&prompt.root; cd /usr/ports/sysutils/lsof
Тэгээд lsof санд орсон хойноо уг сан дотор
та тухайн портын араг ясыг харах болно. Дараагийн алхам бол
портыг хөрвүүлэх буюу
бүтээх
билээ. Ингэхийн тулд тушаал бичих мөрөнд
make гэж бичнэ. Ингэж гүйцэтгэсний дараа
дараах маягийн явцын мэдээллийг та харах болно:
&prompt.root; make
>> lsof_4.57D.freebsd.tar.gz doesn't seem to exist in /usr/ports/distfiles/.
>> Attempting to fetch from ftp://lsof.itap.purdue.edu/pub/tools/unix/lsof/.
===> Extracting for lsof-4.57
...
[extraction output snipped]
...
>> Checksum OK for lsof_4.57D.freebsd.tar.gz.
===> Patching for lsof-4.57
===> Applying FreeBSD patches for lsof-4.57
===> Configuring for lsof-4.57
...
[configure output snipped]
...
===> Building for lsof-4.57
...
[compilation output snipped]
...
&prompt.root;
Хөрвүүлэлт дуусаад та буцаад тушаал бичих мөрөнд ирэнгүүт
хийх ёстой дараагийн алхам бол портыг суулгах билээ. Ингэхийн тулд
таны хийх ёстой зүйл бол make тушаалыг
өөр нэг үгтэй хамт бичих ёстой бөгөөд тэр үг нь
install юм:
&prompt.root; make install
===> Installing for lsof-4.57
...
[installation output snipped]
...
===> Generating temporary packing list
===> Compressing manual pages for lsof-4.57
===> Registering installation for lsof-4.57
===> SECURITY NOTE:
This port has installed the following binaries which execute with
increased privileges.
&prompt.root;
Ингээд тушаал бичих мөр боломжтой болонгуут суулгасан портоо
ажиллуулах боломжтой болдог. Бид нарын жишээ авч суулгасан
lsof програм нь нууцлалын давуу эрх
шаарддаг болохоор аюулгүйн нууцлалын анхааруулга харуулагддаг.
Порт суулгах үед хэрэв анхааруулга харуулагдваас түүнийг тун
анхааралтай уншиж ойлгох хэрэгтэй.
Програмыг хөрвүүлж бүтээхэд хэрэглэгдсэн түр файлуудыг
хадгалсан дэд сангуудыг устгах нь зүйтэй. Энэ нь дискний зайг
хэмнэхээс гадна тухайн портыг шинэчлэх үед алдаа гаргуулахгүй
маш сайн зуршил юм.
&prompt.root; make clean
===> Cleaning for lsof-4.57
&prompt.root;
Та make,
make install мөн make clean гэсэн
дамжлагуудыг make
install clean гэж товчилж бичиж болно.
Зарим shells буюу бүрхүүлийн орчнууд нь PATH
орчны хувьсагч дотор буй сангууд доторх ачаалагдаж болдог
програмуудын тушаалын хайлтыг түргэвчлэх зорилгоор түр хадгалагчид
хадгалсан байдаг. Та хэрэв ийм төрлийн бүрхүүлийн орчин
ашиглаж байгаа бол порт суулгасны дараа rehash
тушаалыг хэрэглэн портын ачаалагдах файлыг бүрхүүлийн таних
сан дотор нэмдэг. Энэ тушаал нь
tcsh маягийн бүрхүүлд ажилладаг.
sh төрлийн бүрхүүлд hash -r
гэж ашигладаг. Тухайн бүрхүүлд хамаатай нэмэлт мэдээллийг нь харна уу.
FreeBSD
Mall зэрэг зарим гуравдагчдын гаргасан DVD-ROM дээр distfiles
файлууд агуулагдсан байдаг. Тэдгээрийг портын цуглуулганд хэрэглэж
болно. DVD-ROM-г /cdrom санд таниулж холбоно.
Хэрэв та өөр санд холбосон бол уг сангийн нэрийг
CD_MOUNTPTS орчны хувьсагчид зааж өгөөрэй.
Шаардлагатай distfiles файлууд нь дискнээс автоматаар хэрэглэгддэг.
Зарим нэг цөөн тооны портуудын лицензийг нь анхаарах
хэрэгтэй. Ийм төрлийн портуудын эх бичлэг нь CD-ROM дээр
байдаггүй. Тэдгээрийг татаж авах юм уу цааш нь
түгээхийн тулд ямар нэгэн гэрээ бөглөх илгээх ёстой болдог.
Хэрэв таны суулгах порт CD-ROM дээр байхгүй байгаа бол интернэт рүү
орон хэлсний дагуу гүйцэтгэх хэрэгтэй.
Портын систем нь &man.fetch.1; хэрэгслийг ашиглан файлуудыг
татаж авдаг. Уг хэрэгсэл нь
FTP_PASSIVE_MODE, FTP_PROXY,
мөн FTP_PASSWORD гэх мэтчилэн төрөл бүрийн орчны
хувьсагчдыг ашиглаж ажилладаг. Хэрэв та галт хана юм уу
FTP/HTTP прокси хэрэглэдэг бол эдгээр хувьсагчдад тохирох утгыг нь
зааж өгөх хэрэгтэй. &man.fetch.3; хуудаснаас хувьсагчдын бүрэн жагсаалтыг
харна уу.
Интернэтэд байнга холбогддоггүй хэрэглэгчдэд зориулж
make fetch тушаал
байдаг. Уг тушаалыг портын дээд сан
(/usr/ports) дотор гүйцэтгэхэд шаардагдах
бүх файлуудыг татаж авдаг. Уг тушаалыг мөн
/usr/ports/net гэх зэргийн дэд сан дотор гүйцэтгэж
болно.
Хэрэв тухайн порт өөр сан юм уу портоос хамаардаг бол fetch гүйцэтгэл
нь тэдгээр хамаарлыг нь
нөхөж татдаггүйг анхаараарай.
Харин fetch гэдгийг
fetch-recursive гэж орлуулснаар
тухайн портын хамааралтай порт болон сангуудыг давхар татаж авдаг.
Та бүх портуудыг хөрвүүлж бүтээнэ гэвэл make
тушаалыг make
fetch тушаалыг тайлбарласан шиг дээд санд
гүйцэтгэж болдог. Гэвч зарим порт байхгүй тохиолдолд ийм үйлдэл бол аюултай. Мөн зарим портууд хоёр өөр файлыг нэг нэрээр суулгах хүндрэл гаргаж болзошгүй.
Мөш цөөхөн тохиолдолд хэрэглэгчид
MASTER_SITES (татаж авах файлуудын байршил) хаягнаас
өөр байршил ашиглан эх файлуудыг татаж авах шаардлага гарч болох юм.
Ийм үед
MASTER_SITES хувьсагчийн утгыг дараах тушаалаар
өөрчилдөг:
&prompt.root; cd /usr/ports/directory
&prompt.root; make MASTER_SITE_OVERRIDE= \
ftp://ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/distfiles/ fetch
Энэ жишээн дээр бид
MASTER_SITES-н утгыг ftp.FreeBSD.org/pub/FreeBSD/ports/distfiles/
гэж өөрчиллөө.
Зарим порт нь өөрийнхөө зарим хэсгийг
шаардлагагүй гэж үзэх тохиолдолд, эсвэл аюулгүйн нууцлалын
шалтгаанаар ч юм уу өөрчлөлт хийх боломж (эсвэл шаарддаг)
өгдөг.
www/mozilla, security/gpgme, мөн mail/sylpheed-claws зэргүүдийг жишээ
болгож болох юм. Иймэрхүү мэдэгдлүүд байвал тухайн үед танд
харуулагдах болно.
Портын анхдагч санг дарж бичих
Заримдаа портыг хөрвүүлэх болон суулгах өөр санг хэрэглэх
нь хэрэгтэй (онц шаардлагатай) байдаг.
WRKDIRPREFIX болон PREFIX
хувьсагчдын утгыг өөрчилж анхдагч сангийн байршлыг сольдог.
Жишээ нь:
&prompt.root; make WRKDIRPREFIX=/usr/home/example/ports install
гэсэн тушаал нь портыг
/usr/home/example/ports сан дотор хөрвүүлээд
хөрвүүлэгдэж бүтээгдсэн файлуудыг /usr/local
санд суулгадаг.
&prompt.root; make PREFIX=/usr/home/example/local install
гэсэн тушаал нь портыг /usr/ports санд хөрвүүлж
бэлдээд /usr/home/example/local санд суулгана.
Мэдээж
&prompt.root; make WRKDIRPREFIX=../ports PREFIX=../local install
гэж хоёр хувьсагчийг хослуулан хэрэглэж бас болно
(танд зөвхөн ерөнхий ойлголт өгөх зорилгоор урт мөрийг товчилж харуулсан
билээ).
Мөн та уг хувьсагчдыг өөрийнхөө орчны хувьсагч болгож
зарлаж болно. Тухайн бүрхүүлийнхээ орчны тухай зааврыг эхлээд
уншиж танилцах нь зүйтэй.
imake-г хэрэглэх
Зарим порт imake-г хэрэглэдэг ( X
цонхот системийн хэсэг) бөгөөд
PREFIX хувьсагч ашиглалгүй
/usr/X11R6 санд суулгадаг. Үүнтэй ижил
зарим Perl портууд PREFIX хувьсагч хэрэглэлгүй
Perl-н санд суулгадаг. Эдгээр портуудыг
PREFIX хувьсагчтай хамтран ажиллуулж
энэ хувьсагчийг ойлгож хүндэтгэдэг болгоно гэдэг бол тун хэцүү бөгөөд
бараг боломжгүй ажил юм.
+
+
+ Портуудыг дахин тохируулах нь
+
+ Тухайн портуудыг бүтээж байхад чинь танд бүтээх тохируулгуудаас
+ сонгож болох ncurses дээр тулгуурласан цэс харуулагддаг.
+ Портыг нэгэнт бүтээсний дараа тэдгээр тохируулгуудыг нэмэх, хасах, эсвэл
+ өөрчлөхийн тулд энэ цэсэнд дахин орохыг хүсэх нь хэрэглэгчдийн
+ хувьд тийм ч нийтлэг биш юм. Үүнийг хийх олон аргууд байдаг.
+ Нэг арга нь портыг агуулж байгаа сан уруу ороод урьдын адил тохируулгуудыг
+ сонгосон хэвээр байгаа цэсийг дахин харуулах make
+ config гэж тушаалыг ажиллуулах явдал юм.
+ Өөр нэг арга нь портын хувьд бүх тохиргооны сонголтуудыг харуулах
+ make showconfig тушаалыг
+ ашиглах явдал юм. Бас нэг өөр арга нь бүх сонгогдсон тохируулгуудыг
+ арилгаад танд дахин эхлэх боломж олгох make
+ rmconfig тушаалыг ажиллуулах явдал юм.
+ Эдгээр бүх аргууд болон бусдын талаар &man.ports.7; гарын авлагын
+ хуудсанд илүү дэлгэрэнгүй тайлбарласан байгаа.
+
Суугдсан портыг устгах нь
портууд
устгах
Та одоо портыг хэрхэн суулгах талаар мэдсэн юм чинь
хэрэв буруу портоо суулгасан бол түүнийг
хэрхэн утсгадаг талаар мэдэхийг хүсэж байгаа байх.
Өмнөх жишээнд суулгасан портоо бид устгацгаая (анхааралгүй
уншсан нэгэнд нь lsof програм гэж сануулъя).
Портууд багцтай ижилхэн
&man.pkg.delete.1; тушаалаар устгагдаж болно (
Багц сонголт хэсэгт тайлбарласан буй):
&prompt.root; pkg_delete lsof-4.57
Порт шинэчлэх
порт
шинэчлэх
Хамгийн түрүүнд &man.pkg.version.1; тушаал ашиглан
портын цуглуулгаас шинэ хувилбар агуулсан портуудыг жагсаах хэрэгтэй:
&prompt.root; pkg_version -v
/usr/ports/UPDATING
Портыг шинэчлэхээсээ өмнө портын цуглуулгаа шинэчлээд
/usr/ports/UPDATING файлыг шалгана.
Энэ файл дотор портыг шинэчлэхэд шаардагдах үйлдлүүд болох
өөрчлөгдсөн төрөл, тохируулгын өөрчлөлт, эсвэл өмнөх хувилбартайгаа
зөрчилдөх хэсгүүд гэх мэтийн чухал мэдээллүүд агуулагдаж байдаг.
Хэрэв UPDATING файлд саяны таны уншсан
зүйлүүдээс өөр юм агуулагдаж байвал уг файлд буй зааврыг дагах нь
зүйтэй.
Portupgrade ашиглан порт шинэчлэх нь
portupgrade
portupgrade хэрэгсэл нь портыг
амархан шинэчлэхэд зориулагдсан. Үүнийг ports-mgmt/portupgrade портоос суулгаж болно.
Бусад портын нэгэн адил порт суулгадаг журмаар make install
clean гэсэн тушаалаар суулгадаг:
&prompt.root; cd /usr/ports/ports-mgmt/portupgrade
&prompt.root; make install clean
Суугдсан портын жагсаалтыг pkgdb
-F тушаал ашиглан шалгаад үр дүнгийн мэдээлэлд байгаа
зөрчлүүдийг нь залруулж засах хэрэгтэй. Шинэчлэл хийхээсээ өмнө ингэж
зөрчлүүдийг арилгах нь тун сайн санаа билээ.
Хэрэв та portupgrade -a гэж ажиллуулбал
таны системд суугдсан бүх хуучирсан портуудыг
portupgrade шинэчилж эхэлдэг.
Хэрэв та суугдах шинэчлэл болгонд лавлаж асуух үйлдэл хийлгэхийг хүсвэл
сонголт нэмээрэй.
&prompt.root; portupgrade -ai
Хэрэв та бүх шинэчлэгдэх порт биш харин зөвхөн тодорхой нэгэн
портыг шинэчлэх хүсэлтэй бол portupgrade
багцны-нэр гэж бичнэ.
сонголт нэмснээр тухайн програмд шаардагдах
портуудыг portupgrade эхлээд нь шинэчлэдэг.
&prompt.root; portupgrade -R firefox
Портын оронд багц хэрэглэж суулгахыг хүсвэл
сонголт хэрэглэнэ. Энэ сонголттой үед
portupgrade нь
PKG_PATH хувьсагчид зааж өгсөн жагсаалтад буй сан дотроос
багцуудыг хайх ба хэрэв уг санд байхгүй байгаа бол сүлжээнээс татаж нөхдөг.
Хэрэв дотоод сан болон сүлжээнээс багц олдоогүй тохиолдолд
portupgrade нь портоор суулгахыг оролдох болно.
Порт хэлбэрээр суулгах үйлдлийг зогсоохын тулд
сонголтыг нэмж өгдөг.
&prompt.root; portupgrade -PP gnome2
Хэрэв хөрвүүлж суулгалгүйгээр зөвхөн distfiles файлыг татаж авах (хэрэв
сонголттой бол багц файлыг ) шаардлагатай бол
сонголтыг ашиглаарай.
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг &man.portupgrade.1; хэсэгт харна уу.
Portmanager ашиглан портыг шинэчлэх нь
portmanager
Portmanager бол портыг суулгаж
шинэчлэхийг амарчилсан өөр нэг хэрэгсэл билээ. Үүнийг
ports-mgmt/portmanager портноос
суулгаж болно:
&prompt.root; cd /usr/ports/ports-mgmt/portmanager
&prompt.root; make install clean
Бүх суугдсан портууд дараах энгийн тушаалаар шинэчлэгдэж болдог:
&prompt.root; portmanager -u
Та мөн сонголт нэмснээр
Portmanager-н гүйцэтгэх алхам бүрийг лавлах асуух хэлбэрт оруулан хянаж болдог.
Portmanager-г ашиглан системд шинэ портыг суулгаж болно.
make install clean гэсэн ердийн тушаалаас ялгаатай нь
тухайн сонгосон портыг суулгахаасаа өмнө түүнд хамааралтай бүх портуудыг
шинэчлэдэг.
&prompt.root; portmanager x11/gnome2
Хэрэв сонгосон портын хамааралтай портод ямар нэгэн
хүндрэл гарвал Portmanager-г тэр хүндрэл
гарсан портоос эхлэн дахин шинээр хөрвүүлж бэлд гэж зааж өгч болдог.
Ингэсэн үед хүндрэл гаргасан портыг эхлэж хөрвүүлээд дараа нь
портоо шинэчлэх явцаа цааш нь үргэлжлүүлдэг.
&prompt.root; portmanager graphics/gimp -f
Дэлгэрэнгүй мэдээллийг
&man.portmanager.1;-с харна уу.
Порт ба дискний хэмжээ
порт
дискний хэмжээ
Портын цуглуулга нь дискний хэмжээг байнга идэж байдаг. Портоос
програмыг хөрвүүлж суулгасны дараа бэлдэж байсан
санг make
clean тушаалаар цэвэрлэхээ үргэлж санах
хэрэгтэй. Та портын цуглуулгыг бүхлээр нь дараах тушаалаар цэвэрлэж болно:
&prompt.root; portsclean -C
Маш олон эх файлууд
distfiles санд явцын үр дүнд
хадгалагдаж байдаг. Та тэдгээрийг гар аргаар устгаж болох ба дараах
тушаал хэрэглэн ямар нэгэн порттой холбоогүй болсон бүх distfiles
устгаж болно:
&prompt.root; portsclean -D
Эсвэл таны системд одоо суугдсан байгаа порттой хамаагүй
бүх distfiles-уудыг дараах тушаалаар устгана:
&prompt.root; portsclean -DD
portsclean хэрэгсэл нь
portupgrade програмын нэг бүрдэл хэсэг.
Суулгасан портоо хэрэглэхгүй болсон үедээ устгахаа мартаж болохгүй.
Иймэрхүү автоматжуулалтыг гүйцэтгэдэг эвтэйхэн програм бол
ports-mgmt/pkg_cutleaves порт билээ.
Порт суулгасны дараах үйлдлүүд
Ердийн програмыг суулгасны дараа тухайн програмтай холбоотой
бичиг баримтыг унших, ямар нэгэн тохиргооны файл засварлах, эсвэл
уг програм компьютер ачаалагдах үед эхлэх (хэрэв энэ нь далд чөтгөр бол)
эсэхийг нь шалгах шаардлага гарч болзошгүй.
Суулгасан програм болгоныг тохируулах зарчим өөр өөр. Гэхдээ
та шинэ програм суулгачихаад Одоо яах вэ?
гэсэн асуулттай тулгарах үед дараах зүйлс тусалж магадгүй:
&man.pkg.info.1; тушаалыг ашиглан ямар файл хаана яаж суугдсаныг
харна. Жишээ нь та саяхан FooPackage version 1.0.0, програмыг суулгасан
бол
&prompt.root; pkg_info -L foopackage-1.0.0 | less
гэсэн тушаал нь уг програмыг суулгах явцад хуулсан бүх файлуудыг
харуулдаг. man/ санд хуулсан файл байвал тун
анхааралтай харах хэрэгтэй. Энэ нь гарын авлага файлууд байдаг.
Мөн etc/ санд хуулсан файлууд нь тохируулгын
файлууд байдаг бөгөөд doc/ санд бол дэлгэрэнгүй
бичиг баримтуудыг хадгалсан байдаг.
Хэрэв та програмынхаа хувилбарын талаар сайн мэдэхгүй байгаа бол
&prompt.root; pkg_info | grep -i foopackage
гэсэн тушаал нь бүх суугдсан програм дотор
foopackage гэсэн нэртэй програм байвал
харуулдаг. foopackage-н оронд хүссэн програмынхаа нэрийг бичээрэй.
Програмын гарын авлага хаана суугдсаныг мэдсэн үедээ
&man.man.1;-г ашиглан харах хэрэгтэй. Мөн түүнчлэн ийм аргаар
тохируулга болон нэмэлт мэдээллийн файлуудыг нь тухай бүрд
нь харах хэрэгтэй.
Хэрэв уг програм өөрийн гэсэн вэб хуудастай бол түүнд нь зорчин
нэмэлт мэдээлэл авах, байнгын асуулт хариултыг нь үзэх гэх мэтчилэн
оролдоорой. Уг програмын вэб хуудасны хаяг нь
&prompt.root; pkg_info foopackage-1.0.0
тушаалын гаралт дээр WWW: гэсэн хэсэгт
байдаг.
Эхлэн ачаалагдах үед эхлэх ёстой портууд (Интернэт сервер гэх мэт)
голдуу
/usr/local/etc/rc.d сан дотор эхлүүлэх
файлаа хуулдаг. Та уг файлыг шаардлагатай бол засварлах юм уу өөрчилж болно.
Үйлчилгээг эхлүүлэх хэсгээс дэлгэрэнгүй мэдэээллийг харна уу.
Эвдрэлтэй портыг засах нь
Хэрэв та портыг ажиллуулж чадаагүй тохиолдолд хийж болох
хэд хэдэн алхам бий:
Problem Report
database хуудсанд уг портын засварлах заавар бий эсэхийг
шалгах. Хэрэв байвал уг зааврын дагуу засварлах хэрэгтэй.
Уг портыг арчилж сайжруулдаг хүнээс тусламж авах.
make maintainer тушаал ашиглаад юм уу эсвэл
Makefile файл дотроос тухайн
арчлагчийн захианы хаягийг нь олох хэрэгтэй. Захиандаа
портынхоо нэр болон хувилбарыг оруулан
(Makefile файлд буй
$FreeBSD:
мөрийг илгээх хэрэгтэй ) хэрэв боломжтой бол алдаа заасан
явцын мэдээллүүдийг явуулах хэрэгтэй.
Зарим порт нь хувь хүнээр биш харин захианы
жагсаалтаар арчлагдаж байдаг. Энэ жагсаалтад бүгд биш ч гэсэн ихэнх хүмүүс нь
freebsd-listname@FreeBSD.org маягийн
захианы хаягтай байдаг. Ийм хүмүүс рүү захиагаа явуулах хэрэгтэй.
Голдуу
freebsd-ports@FreeBSD.org-р арчлагдаж
байгаа гэсэн портууд нэг тодорхой хүнээр арчлагдаагүй байдаг.
Завсарлалт болон тусламж зэргүүд нь ихэнхдээ захианы жагсаалтад буй
хүмүүсээс ирдэг. Туслан дэмжих хүмүүс бидэнд үргэлж хэрэгтэй байгаа!
Хэрэв та ямар нэгэн хариулт аваагүй бол
&man.send-pr.1;-г ашиглан алдааны мэдэгдэл (
FreeBSD-н алдааг мэдээлэх хэсгийг харна уу) хийж болно.
Өөрөө засаад үз! Порт хийгчдийн гарын авлага дотор
портын
ажиллах зарчим болон бүтэц заавар, засах дараалал, тэр байтугай өөрөө порт зохиох талаар дурдсан байгаа!
Ойрхон байгаа FTP хуудаснаас багцыг татаж авах хэрэгтэй.
Үндсэн
багцны цуглуулга ftp.FreeBSD.org хуудасны багцны санд байдаг бөгөөд орон нутгийн толин тусгалуудыг эхлээд турш! Ингэсэн нь эх бичлэгийг хөрвүүлэхээс
түргэн бэлэн болсон багцыг татаж аван цаг хэмнэж байдаг. &man.pkg.add.1; програмыг ашиглан өөртөө хадгалсан багцаа систем дээрээ суулгана.